55 lat temu zapadła decyzja o zbudowaniu
Stadionu Dziesięciolecia, który przez wiele lat był największym warszawskim
obiektem sportowym. Obecnie na jego miejscu budowany jest Stadion Narodowy, na
którym mają być rozegrane mecze Euro 2012.
Decyzję o zbudowaniu w Warszawie "stadionu sportowego" podjęło prezydium
rządu Józefa Cyrankiewicza 2 sierpnia 1954 r.
Nowy stadion stanął między Wisłą a ulicą Zieleniecką. Do jego budowy użyto
gruzów zabudowy Warszawy zniszczonej w czasie II wojny światowej i latach
powojennych.
Pracami budowlanymi kierowali najlepsi fachowcy w kraju. Projektantami byli
znani architekci: prof. Jerzy Hryniewiecki, Marek Leykam i Czesław Rajewski.
Powołano tez Pełnomocnika Rządu ds. Budowy Stadionu, którym został inżynier
Fryderyk Topolski.
Początkowo planowano budowę stadionu zakończyć w drugiej połowie 1955 r., ale
po decyzji Światowej Federacji Młodzieży Demokratycznej w Pekinie o
zorganizowaniu w Warszawie V Festiwalu Młodzieży i Studentów, czas budowy musiał
zostać skrócony. Ostatecznie uroczyste otwarcie obiektu odbyło się 22 lipca 1955
r.
Koszt budowy stadionu wyniósł 103 mln 170 tys. 301 złotych. 52 mln pochodziły
ze Stołecznego Funduszu Odbudowy Warszawy, a pozostałe ponad 51 mln dał skarb
państwa.
Na stadionie zbudowano pełnowymiarowe boisko do piłki nożnej oraz bieżnię
lekkoatletyczną. Trybuny mieściły 71 tys. osób.
Odbywały się tam najważniejsze imprezy sportowe w kraju, m.in. piłkarskie
mecze międzypaństwowe, derby Warszawy, mistrzostwa Polski w lekkiej atletyce czy
finisze Wyścigu Pokoju. Stadion był także wykorzystywany do celów kulturalnych i
propagandowych: odbywały się na nim koncerty, dożynki i uroczyste obchody
ważnych dla PRL rocznic.
W 1968 r. w czasie ogólnokrajowych dożynek Ryszard Siwiec dokonał na
stadionie samospalenia w proteście przeciwko agresji wojsk Układu Warszawskiego
na Czechosłowację. W obecności stu tys. ludzi oblał się rozpuszczalnikiem i
podpalił. Śmierć Siwca przez lata była starannie kamuflowana przez władze i
Służbę Bezpieczeństwa. Jego dramatyczny czyn na stadionie przeszedł niemal
niezauważony w ferworze dożynkowych uroczystości, a media skutecznie wyciszyły
sprawę.
W 1983 r. papież Jan Paweł II, podczas swojej drugiej pielgrzymki do Polski
celebrował na stadionie mszę świętą.
Po 1983 r. obiekt przestał być wykorzystywany do imprez masowych. W 1989 r.
wydzierżawiono obiekt do celów handlowych firmie Damis, która założyła tam
"Jarmark Europa". Od tego momentu na prawie dwadzieścia lat Stadion
Dziesięciolecia stał się miejscem niekontrolowanego handlu i działania szarej
strefy.
Po otrzymaniu przez Polskę wspólnie z Ukrainą prawa organizacji mistrzostw
Europy w piłce nożnej w 2012 r. zdecydowano, że w miejscu Stadionu
Dziesięciolecia powstanie Stadion Narodowy.
Nowy Stadion powinien zostać zbudowany do czerwca 2011 r. (PAP)