Ubezpieczenie komunikacyjne zawiera się głównie po to, by uzyskać zabezpieczenie przed finansowymi konsekwencjami stłuczek i wypadków drogowych. Franszyza integralna i franszyza redukcyjna sprawiają, że ubezpieczyciele częściowo ograniczają swoją odpowiedzialność. Przed zawarciem polisy dobrze jest więc poznać znaczenie poszczególnych franszyz. Oferta wybrana ze zwróceniem na to uwagi pozwoli na skuteczniejsze zarządzanie ryzykiem ubezpieczeniowym w firmie.
Czym jest jest franszyza? To klauzula umowna w ubezpieczeniach. Jej zastosowanie oznacza, że ubezpieczający przejmuje część ryzyka ubezpieczeniowego na siebie. W zamian może liczyć na nieco niższą składkę na polisie.
Na ogół w ubezpieczeniach pojawiają się dwie franszyzy, tj. warunkowa franszyza integralna oraz bezwarunkowa franszyza redukcyjna. Z tymi terminami spotkamy się zwłaszcza przy ubezpieczeniach komunikacyjnych. Integralna i redukcyjna franszyza są często używane w ramach ubezpieczenia AC. Franszyzy mogą dotyczyć jednak też szeregu innych ubezpieczeń, np. polis dotyczących nieruchomości firmowych czy tzw. ubezpieczeń finansowych.
Czym jest franszyza integralna w AC
Pod pojęciem franszyzy integralnej rozumie się wartość szkody, poniżej której ubezpieczyciel nie ponosi żadnej odpowiedzialności finansowej. Innymi słowy, jeśli szkoda będzie niższa niż franszyza integralna, to ubezpieczyciel nic nam nie wypłaci z AC. Odszkodowanie nie zostanie więc wypłacane, np. gdy wysokość szkody to 400 zł, a franszyza integralna wynosi 500 zł.
Ważną kwestią w kontekście franszyzy integralnej jest oszacowanie wartości szkody. Zasadniczo to rzeczoznawca towarzystwa ubezpieczeniowego jest odpowiedzialny za przygotowanie tego oszacowania. Może się zdarzyć, że nie zgadzamy się z szacunkami ubezpieczyciela. Przykładowo uważamy, że wartość szkody to 600 zł, a rzeczoznawca oszacował ją na 400 zł. W takich przypadkach mamy prawo napisać odwołanie do towarzystwa ubezpieczeniowego.
Po co używa się franszyzy integralnej
Ubezpieczyciele na franszyzie integralnej ograniczają swoje koszty. Naprawa każdej szkody, niezależnie od jej wielkości, generuje pewne opłaty stałe. Towarzystwa ubezpieczeniowe nie chcą zaś ponosić ponadproporcjonalnie wysokich kosztów przy szkodach o niskiej wartości.
De facto z perspektywy klientów naprawianie drobnych szkód z autocasco często byłoby nieopłacalne. Każda szkoda jest bowiem zgłaszana do UFG i ma wpływ na nasze zniżki bonus malus (system zniżek i zwyżek stosowany w przypadku ubezpieczeń komunikacyjnych do określenia kwoty składki). Przykładowo, gdybyśmy naprawili szkodę z AC o wartości 100 zł, to stracilibyśmy część zniżek. Wtedy kolejna polisa może okazać się droższa choćby o 200 zł. Paradoksalnie więc naprawienie szkody ze środków towarzystwa ubezpieczeniowego mogłoby przynieść nam straty finansowe.
Ile kosztuje franszyza integralna
Każdy z ubezpieczycieli stosuje własną politykę wobec franszyzy integralnej. Na ogół jest ona określona kwotowo i przykładowo przyjmuje wartość 300 zł. Franszyza integralna może być jednak przedstawiana także w formie procentowej. Przykładem jest tu ustalenie, że franszyza wynosi 3 proc. sumy ubezpieczenia.
Przed zawarciem ubezpieczenia AC powinniśmy więc sprawdzić, jaką wysokość franszyzy integralnej proponuje konkretny ubezpieczyciel. Jej standardowa wysokość w PZU to 300 zł. Z kolei w Allianz jest to już 500 zł. Można jednak znaleźć ubezpieczycieli, którzy standardowo nie stosują franszyzy integralnej. Przykładem jest tu Warta.
Na czym polega franszyza redukcyjna
Franszyza redukcyjna w umowie o ubezpieczenie AC oznacza, że ubezpieczony będzie współodpowiedzialny finansowo za naprawienie szkody. Ubezpieczyciel nie pokryje więc wszystkich kosztów.
Franszyza redukcyjna może być określona kwotowo. Gdy przykładowo wynosi 1000 zł, udział własny w szkodzie opiewa właśnie na 1000 zł. Alternatywnie franszyzę redukcyjną można wyrazić w procentach.
Kiedy na polisie znajduje się franszyza redukcyjna, poziom zabezpieczenia ubezpieczeniowego jest niższy. Z drugiej jednak strony można wtedy liczyć na oszczędności, ponieważ składka ulega pomniejszeniu.
Zastosowanie udziału własnego w szkodzie AC na polskim rynku
Polscy ubezpieczyciele proponują różne warianty autocasco. Wybierać możemy choćby pomiędzy naprawą szkody w ASO a wariantem kosztorysowym. Podobnie, kilka towarzystw ubezpieczeniowych umożliwia dość swobodne określenie franszyzy redukcyjnej w umowie ubezpieczenia.
Dobrym przykładem jest tu Uniqa. W tym towarzystwie możemy wybrać AC, w którym franszyza redukcyjna nie występuje. Wtedy zapewniamy sobie największą ochronę, aczkolwiek zapłacimy też najwyższą składkę. By obniżyć cenę, możemy dobrowolnie zgodzić się właśnie na franszyzę redukcyjną. W przypadku szkód wypadkowych możliwe jest tu określenie kwotowej franszyzy redukcyjnej w wysokości do 2000 zł. Z kolei przy ubezpieczeniu od kradzieży dostępna jest opcja oferty z franszyzą redukcyjną na 10 proc.
Kiedy franszyza redukcyjna nie może zostać zastosowana
Autocasco jest ubezpieczeniem dobrowolnym. Warunki polisy są więc ustalane indywidualnie na podstawie ustaleń pomiędzy towarzystwem ubezpieczeniowym i ubezpieczającym. Zwykle więc mamy dużą swobodę przy wybieraniu warunków ubezpieczenia, w tym tych związanych z ewentualnym wprowadzeniem udziału własnego w szkodzie.
Nieco inaczej będzie, gdy ubezpieczany samochód został kupiony z udziałem finansowania zewnętrznego. Gdy przykładowo dany pojazd jest użytkowany w ramach leasingu, trzeba liczyć się także z wymogami leasingodawcy.
Firmy leasingowe niemal nigdy nie godzą się na franszyzę redukcyjną. Zazwyczaj leasingodawcy wymagają możliwie najszerszej ochrony, wraz z dodatkowymi klauzulami, które dotyczą np. stałej i nieredukcyjnej sumy ubezpieczenia.
Czy franszyza redukcyjna jest opłacalna
To, w jakim stopniu wprowadzenie franszyzy redukcyjnej obniża składkę, jest kwestią indywidualną. Duże znaczenie ma tu polityka cenowa konkretnego ubezpieczyciela. Przykładowo może się zdarzyć, że franszyza redukcyjna w wysokości 1000 zł obniży cenę AC o około 20 proc.
Opłacalność zastosowania franszyzy redukcyjnej zależy od naszego podejścia do ryzyka. Zawsze wybieramy tu pomiędzy lepszym zabezpieczeniem a niższą składką na polisie. Można jednak wskazać kilka porad, które sprawdzą się w większości przypadków.
Procentowa franszyza redukcyjna może okazać się kiepskim rozwiązaniem przy pojazdach o dużej wartości. W razie kradzieży lub szkody całkowitej udział własny mógłby opiewać na znaczną sumę. Natomiast przy samochodach o relatywnie niewielkiej wartości lepiej uważać na wysoką kwotową franszyzę redukcyjną. Mnóstwo ewentualnych szkód mogłoby bowiem opiewać na kwotę zbliżoną do poziomu udziału własnego.
Czy franszyza integralna i redukcyjna mogą występować jednocześnie
Nierzadko zdarza się, że franszyza integralna i redukcyjna występują w jednym ubezpieczeniu. Poszczególne franszyzy zawsze powinno interpretować się indywidualnie. Franszyza integralna jest bardziej zero-jedynkowa, ponieważ określa, czy będzie miała miejsce wypłata jakiegokolwiek odszkodowania. Stąd bywa ona nazywana franszyzą warunkową. Tymczasem franszyza redukcyjna zapisana w umowie ubezpieczenia występuje bezwarunkowo przy każdej wypłacie odszkodowania.
Analizę zawsze zaczynajmy od integralnej franszyzy, by dowiedzieć się, czy ubezpieczyciel wypłaci jakiekolwiek odszkodowanie. Jeśli tak, to przejdźmy do redukcyjnej franszyzy, by poznać udział własny w szkodzie.
Sprawdzenie franszyzy w Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia
Informacje o występowaniu ewentualnych franszyz, zwłaszcza tych redukcyjnych, uzyskamy podczas przygotowania oferty. Gdy korzystamy z kalkulatora ubezpieczeniowego online, mamy możliwość wybrania różnych pakietów, w których mogą pojawiać się inne franszyzy.
Przed zawarciem ubezpieczenia AC zawsze powinniśmy sprawdzić też OWU, czyli Ogólne Warunki Ubezpieczenia w danym Towarzystwie Ubezpieczeniowym. To tam znajdują się wszystkie informacje na temat sposobu działania konkretnej polisy.
Link do OWU często znajdziemy choćby przy ofercie ubezpieczenia z kalkulatora online. Dostęp do tego dokumentu uzyskamy też bezpośrednio na stronie internetowej konkretnego ubezpieczyciela. OWU to bardzo obszerny dokument. Jeśli nie mamy czasu na przeczytanie wszystkich dostępnych w nim informacji, skupmy się na tych najważniejszych.
Jak sprawdzić OWU pod kątem ograniczenia odpowiedzialności ubezpieczyciela
W OWU szczególną uwagę powinniśmy zwrócić na zapisy dotyczące franszyz. Najlepiej jest jednak sprawdzić całą sekcję ograniczeń i wykluczeń odpowiedzialności towarzystwa ubezpieczeniowego. Często bowiem ubezpieczyciele ograniczają swoją odpowiedzialność bez posługiwania się terminem franszyzy. Tak jest przykładowo w Hestii. Ten ubezpieczyciel w swoim OWU podaje, że w przypadku szkód AC zaistniałych w kilku krajach Europy Wschodniej pojawia się udział własny w wysokości 1000 zł.
Miejmy świadomość, że ubezpieczyciele systematycznie zmieniają niektóre zapisy w OWU. Również franszyza integralna i franszyza redukcyjna oraz zasady ich działania mogą zostać uaktualnione w każdej chwili. Dlatego też przed zawarciem umowy ubezpieczenia zawsze warto sprawdzić aktualne OWU. Jednocześnie trzeba mieć świadomość, że w przypadku zajścia szkody obowiązują zapisy OWU z dnia podpisania umowy.
Franszyza a ubezpieczenie floty pojazdów
Zawierając ubezpieczenia komunikacyjne na pojedynczy pojazd, zazwyczaj wiążące są zapisy zawarte w Ogólnych Warunkach Ubezpieczeń. Przedsiębiorcy zarządzający co najmniej kilkoma pojazdami mogą zdecydować się na zawarcie umowy o ubezpieczenie całej floty pojazdów. Wtedy zwykle przez jeden rok ubezpieczają wszystkie pojazdy u konkretnego ubezpieczyciela na odgórnie ustalanych zasadach.
To rozwiązanie praktykuje się głównie po to, by obniżyć ceny za OC i AC. Ubezpieczenie we flocie zwykle jest bowiem tańsze niż zawieranie pojedynczych polis na każdy pojazd. Podczas ustalania warunków umowy o ubezpieczenie floty pojazdów można negocjować nie tylko sposób wyliczania składek za OC i AC. Franszyza integralna i redukcyjna również mogą być przedmiotem negocjacji. Podczas zawierania umowy flotowej możemy więc dopasować warunki franszyzy pod potrzeby firmy.
Franszyza w ubezpieczeniach komunikacyjnych innych niż AC
Należy podkreślić, że franszyza nigdy nie występuje w przypadku OC komunikacyjnego. Warunki ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych są bowiem ściśle określone w ustawie i nie podlegają żadnym indywidualnym ustaleniom.
W zakresie polis komunikacyjnych franszyza pojawia się wyłącznie przy ubezpieczeniach dobrowolnych. Dotyczy to nie tylko autocasco, lecz także assistance czy ubezpieczenia na szyby lub opony.
Assistance wykupuje się po to, by uzyskać wsparcie podczas awaryjnych sytuacji na drodze. W ramach assistance można liczyć np. na holowanie auta w przypadku stłuczki. Może się tu jednak pojawić tzw. franszyza kilometrowa.
Rzeczona franszyza ubezpieczeniowa określa minimalną odległość między miejscem np. awarii a miejscem zamieszkania właściciela pojazdu. Przykładowo, jeśli assistance jest opatrzone franszyzą 30 km, a stłuczka miała miejsce 15 km od miejsca zamieszkania, to ubezpieczyciel jest zwolniony z odpowiedzialności. Innymi słowy, nie można liczyć na wsparcie assistance w ramach polisy.
Franszyza redukcyjna i integralna: FAQ
Na czym polega franszyza czasowa?
Tego rodzaju franszyza oznacza, że ubezpieczenie zaczyna obowiązywać dopiero po określonym czasie, np. po kilku dniach. Franszyza czasowa jest bardzo rzadko praktykowana w przypadku ubezpieczeń pojazdów. Częściej używa się jej np. przy ubezpieczeniach od utraty zysku lub polis na życie.
Czym franszyza ubezpieczeniowa różni się od franczyzy?
Franszyza to pojęcie ubezpieczeniowe, które oznacza ograniczenie odpowiedzialności towarzystwa ubezpieczeniowego. Z kolei franczyza to termin biznesowy określający jeden z modeli prowadzenia przedsiębiorstwa.
Czy można zrezygnować z franszyzy w umowie o ubezpieczenie?
Uogólniając: nie ma przeszkód ku temu, by zawrzeć polisę bez żadnej franszyzy. Zależy to jednak od ustaleń z towarzystwem ubezpieczeniowym. W praktyce franszyza redukcyjna jest stosowana dość rzadko. Częściej stosowana jest za to franszyza integralna.
Czy franszyza wpływa na zniżki AC?
Zasadniczo franszyza nie ma żadnego bezpośredniego wpływu na zniżki AC. Na wysokość zniżek wpływ ma za to zgłoszenie szkody ubezpieczeniowej.
Czy franszyza obowiązuje w polisach typu mini AC?
Franszyza integralna lub redukcyjna może, lecz nie musi obowiązywać w przypadku ubezpieczenia typu mini AC. Wszystko zależy od indywidualnej sytuacji. Konkretne informacje znaleźć można w OWU danego produktu ubezpieczeniowego.
© ℗
