Czy potrzebujesz lepszego modelu operacyjnego?

Wg Corporate Strategy Board 99% firm, które wdrażają nowe modele biznesowe ponosi porażkę. Dlatego bardzo ważne jest zmniejszenie prawdopodobieństwa takiego niepowodzenia przez opracowanie modelu operacyjnego.

Model operacyjny zapewnia wspólne zrozumienie organizacji, dostarczając wizualizację i połączenie różnych perspektyw (biznes, aplikacje, technologie) w całym łańcuchu dostarczania wartości do interesariuszy. Nowoczesne podejście określa jakie zdolności przedsiębiorstwo musi stworzyć i rozwijać, żeby wzmacniać przewagi konkurencyjne na podstawie celów strategicznych oraz strumienia dostarczania wartości. Do stworzenia zdolności potrzebne jest zaprojektowanie trzech obszarów: ludzie, procesy i technologia.

Poznaj program "VII Project Management Forum“, 28-29 kwietnia 2022, Warszawa >>

Czynniki wpływające na model operacyjny

Jaki zatem ma być model operacyjny? Szybki, elastyczny, skalowalny, zwinny, efektywny kosztowo,… Każdy pewnie napisze szereg przymiotników, czyli swoją listę życzeń.

Ale od czego zależy to jak pracujemy?

Ma na to wpływ strategia, sposób dostarczania wartości do klientów i kultura organizacyjna. Poniżej opiszę ich wpływ.

Strategia

Punktem wyjścia do opracowania modelu operacyjnego jest strategia, która jest reprezentowana przez cele i portfel modeli biznesowych. Ze strategicznego punktu widzenia istotne jest w jakie aktywa musi inwestować przedsiębiorstwo i jakie zdolności ma utworzyć, które w optymalny sposób wykorzystają zasoby przedsiębiorstwa.

Na powyższym rysunku pokazano na osi X rodzaj biznesu, który będzie realizowała strategia. Jeśli chcesz prowadzić działalność lokalną to nie potrzebujesz wyrafinowanych modeli operacyjnych. Natomiast jeśli potrzebujesz korzystać z efektu dźwigni i skalować biznes lokalnie lub globalnie to potrzebujesz bardziej wyrafinowanego modelu opartego o zasady Lean, zorganizowanego wokół wartości dostarczanej dla klientów. Gdy Twój biznes zaczyna się bardziej skalować, zwiększać zasięgi i wchodzić do przestrzeni cyfrowej, to coraz większą rolę będą odgrywały aplikacje. Nowe wyzwania to szybki rozwój, informacja zwrotna od klienta, szybkie zmiany i skalowanie. W związku z tym powinien się zmienić model operacyjny.

Gdy już zaplanowałeś strategię to musisz określić w jaki sposób ta strategia przełoży się na klienta, czyli jak będziesz z nim budował relacje.

Dostarczanie wartości do klienta

Popatrzymy na relacje z klientem z perspektywy marketing push lub pull. W pierwszym przypadku tworzysz produkty i próbujesz sprzedać je na rynku, twoim głównym narzędziem jest reklama i promocja. W drugim przypadku tworzysz relacje z klientem i podążasz za jego potrzebą, dostosowując produkt. Możesz sprzedawać produkty, usługi, ale równie dobrze doświadczenie lub transformację. Innymi słowy można powiedzieć, że dostarczasz klientowi zdolności, żeby osiągnął swoje cele. To wszystko determinuje jak chcesz dostarczać wartość do klienta. Żeby dostarczać wartość do klienta potrzebujesz zaprojektować i stworzyć zdolności biznesowe, czyli jak połączyć ludzi, projekty i aplikacje. Im bardziej działasz online, stawiasz na personalizację i relacje, chcesz być bardziej elastyczny to potrzebujesz więcej wyrafinowanych zdolności.

Kultura organizacyjna

Myśląc o firmie mamy w głowię strukturę hierarchiczną, procesy, procedury, zakresy odpowiedzialności, itp. To są wyznaczniki kultury hierarchicznej. A przecież to nie jedyny rodzaj kultury. Istnieją cztery rodzaje kultury organizacyjnej: hierarchiczna, rynkowa, innowacyjna (adhokratyczna), klanowa. Kultura organizacyjna powinna zapewnić wewnętrzną integrację oraz adaptację zewnętrzną. Żadna organizacja nie reprezentuje jednej czystej kultury, tylko jest mieszanką czterech kultur w różnej proporcji. Przecież każda firma musi w jakimś stopniu być skoncentrowana na kliencie, zbudować system zarządzania, tworzyć innowacje i integrować pracowników. Jednak większość firm ma dominującą kulturę. I tak:

• Ikea to kultura klanowa.
• Google jest innowatorem.
• GE to kultura rynkowa.
• MC Donald’s tworzy kulturę hierarchiczną.
• A do której firmy jest podobna Twoja kultura?

Wnioski

W artykule pokazałem, że w zależności od zdefiniowanej strategii, organizacja potrzebuje przedefiniować model operacyjny. Potrzebujesz zapewnić należytą współpracę ludzi, procesów i technologii. Wskazałem również, że aby zdefiniować model operacyjny należy najpierw zaprojektować doświadczenie klienta. Każdorazowo, gdy zmienia się doświadczenie klienta potrzebujesz przeprojektować model operacyjny, żeby je efektywnie dostarczać. Jednak nie są to jedyne czynniki, które należy rozważyć. Nawet, gdy masz najlepszą strategię, ale jej nie napędzisz przez kulturę, to jej wdrożenie się nie uda.