Rząd uzgodnił z Komisją Europejską przekazanie ponad 5,6 mld EUR (około 25 mld zł) z krajowego planu odbudowy (KPO) do Funduszu Bezpieczeństwa i Obronności (FBiO). Pieniądze mają być przeznaczone m.in. na obiekty podwójnego zastosowania, takie jak infrastruktura transportowa. Zgodnie z dotychczasowymi zapowiedziami Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej na ten cel może trafić około 10 mld zł.
Kapitał na inwestycje...
FBiO to spółka specjalnego przeznaczenia mająca działać w strukturze Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK). Projekt ustawy dotyczący jej powołania przeszedł konsultacje społeczne i uzgodnienia międzyresortowe. Ciekawą opinię przesłał Piotr Malepszak, wiceminister infrastruktury. Dotyczy ona sposobów finansowania inwestycji kolejowych, które mają być jednym z priorytetów FBiO. „Po analizie projektu ustawy widzę możliwość i potrzebę sfinansowania (…) zadań inwestycyjnych realizowanych przez PKP Polskie Linie Kolejowe, z zakresu budowy i modernizacji infrastruktury kolejowej podwójnego zastosowania” – napisał Piotr Malepszak w piśmie do Katarzyny Pełczyńskiej-Nałęcz, minister funduszy.
Piotr Malepszak proponuje dokapitalizowanie i objęcie akcji PKP Polskich Linii Kolejowych (PLK) przez FBiO.
...albo przelew z funduszu do funduszu
„Alternatywnym rozwiązaniem mogłoby być przekazanie środków najpierw do Funduszu Kolejowego, a następnie (…) do spółki PLK” – czytamy w opinii Piotra Malepszaka.
Fundusz Kolejowy to rachunek w BGK, z którego finansowane są niektóre przedsięwzięcia w branży. Eksperci od kilku miesięcy apelują, by właśnie przez Fundusz Kolejowy przepływały pieniądze z różnych źródeł przeznaczane na inwestycje PKP PLK.
- Doceniamy wszelkie inicjatywy mające na celu wsparcie kluczowych inwestycji infrastrukturalnych w sektorze kolejowym, w tym propozycje dotyczące wykorzystania pieniędzy z FBiO. Najkorzystniejszym i najbardziej efektywnym rozwiązaniem byłoby przekazanie funduszy do PKP PLK za pośrednictwem Funduszu Kolejowego. Taka ścieżka, w przeciwieństwie do jednorazowego dokapitalizowania, otwiera drogę do wdrożenia sprawdzonych mechanizmów finansowych – mówi Marita Szustak, prezes Izby Gospodarczej Transportu Lądowego.
Zwraca uwagę na konieczność reformy Funduszu Kolejowego i podkreśla, że przekazywane za jego pośrednictwem pieniądze na inwestycje mogą być lewarem umożliwiającym pozyskiwanie dodatkowych funduszy w formie obligacji czy pożyczek oraz rolowanie długu.
- Dzięki temu PKP PLK mogłyby realizować znacznie więcej inwestycji niż tylko w wariancie dokapitalizowania – mówi Marita Szustak.
Jej zdaniem przekazywanie pieniędzy przez Fundusz Kolejowy zapewni elastyczność i możliwość długoterminowego planowania inwestycji.
Przedstawiciele BGK nie skomentowali oficjalnie pomysłów na dokapitalizowanie PKP PLK czy też finansowanie ich inwestycji za pośrednictwem Funduszu Kolejowego, podkreślając, że trzeba poczekać na uchwalenie ustawy przez parlament i podpisanie przez prezydenta. Z nieoficjalnych rozmów wynika, że specjaliści banku maja wątpliwości, czy na transfer przez Fundusz Kolejowy zgodzi się Bruksela. Zakładają, że raczej będzie on angażował się w finansowanie wybranych projektów.
Są co najmniej dwie listy inwestycji ważnych z punktu widzenia obronności państwa. Ministerstwo Infrastruktury przedstawiło projekt ustawy, zawierający katalog wielu ważnych dla armii i bezpieczeństwa energetycznego inwestycji, m.in. kolejowych. MON z kolei wysłuchał głosu wojskowych i przygotował plan projektów infrastrukturalnych, do realizacji na terenach nadmorskich. Opracował Pakt dla Bezpieczeństwa Polski – Pomorze Środkowe, zakładający realizację wielu projektów infrastrukturalnych w rejonach nadmorskich oraz na Warmi i Mazurach i województwie kujawsko-pomorskim. Resort infrastruktury proponuje opracowanie jednej, wspólnej listy projektów do finansowania z FBiO.