tel.: +48 22 543 16 00
fax: +48 22 543 16 01
e-mail: office@bdo.pl
www.bdo.pl
BDO spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością
spółka komandytowa
ul. Postępu 12
02-676 Warszawa
Polska
BDO spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp.k., d Rejonowy dla m. st. Warszawy, XIII Wydział Gospodarczy, KRS: 0000729684, REGON: 141222257,
NIP: 108-000-42-12. Biura BDO w Polsce: Katowice 40-007, ul. Uniwersytecka 13, tel.: +48 32 661 06 00, katowice@bdo.pl; Kraków 31-548, al. Pokoju 1,
tel.: +48 12 378 69 00, krakow@bdo.pl; Poznań 60-650, ul. Piątkowska 165, tel.: +48 61 622 57 00, poznan@bdo.pl; Wrocław 53-332, ul. Powstańców
Śląskich 7a, tel.: +48 71 734 28 00, wroclaw@bdo.pl
BDO spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp.k. jest członkiem BDO International Limited, brytyjskiej spółki i częścią międzynarodowej sieci BDO,
złożonej z niezależnych spółek członkowskich
Sprawozdanie niezależnego biegłego rewidenta z badania
dla Walnego Zgromadzenia oraz Rady Nadzorczej Comarch S.A.
Sprawozdanie z badania rocznego sprawozdania finansowego
Opinia
Przeprowadziliśmy badanie rocznego sprawozdania finansowego Comarch S.A. („Spółka”), które
zawiera wprowadzenie do sprawozdania finansowego, bilans sporządzony na dzień 31 grudnia 2020
roku oraz rachunek zysków i strat, zestawienie zmian w kapitale własnym, rachunek przepływów
pieniężnych za rok obrotowy od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 roku oraz informację dodatkową
zawiera opis przyjętych zasad rachunkowości i inne informacje objaśniające („sprawozdanie
finansowe”).
Naszym zdaniem, załączone sprawozdanie finansowe:
przedstawia rzetelny i jasny obraz sytuacji majątkowej i finansowej Spółki na dzień 31 grudnia
2020 roku oraz jej wyniku finansowego i przepływów pieniężnych za rok obrotowy zakończony
w tym dniu, zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami ustawy z dnia 29 września 1994 roku
o rachunkowości („Ustawa o rachunkowości” Dz.U. z 2021 roku, poz. 217) oraz przyjętymi
zasadami (polityką) rachunkowości;
jest zgodne co do formy i treści z obowiązującymi Spółkę przepisami prawa oraz statutem Spółki,
zostało sporządzone na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg rachunkowych, zgodnie
z przepisami rozdziału 2 Ustawy rachunkowości.
Niniejsza opinia jest spójna ze sprawozdaniem dodatkowym dla Komitetu Audytu, które wydaliśmy
z dniem niniejszego sprawozdania.
Podstawa opinii
Nasze badanie przeprowadziliśmy zgodnie z Krajowymi Standardami Badania w brzmieniu
Międzynarodowych Standardów Badania przyjętymi uchwałą Krajowej Rady Biegłych Rewidentów
(„KSB”) oraz stosownie do ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach
audytorskich oraz nadzorze publicznym („Ustawa o biegłych rewidentach” tj. Dz.U. z 2020 roku
poz. 1415) oraz Rozporządzenia UE nr 537/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 roku w sprawie
szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek
interesu publicznego („Rozporządzenie UE” – Dz.U. UE L158). Nasza odpowiedzialność zgodnie
z tymi standardami została dalej opisana w sekcji naszego sprawozdania Odpowiedzialność biegłego
rewidenta za badanie sprawozdania finansowego.
Jesteśmy niezależni od Spółki zgodnie z Międzynarodowym kodeksem etyki zawodowych księgowych
(w tym Międzynarodowymi standardami niezależności) Rady Międzynarodowych Standardów
Etycznych dla Księgowych („Kodeks IESBA”) przyjętym uchwałą Krajowej Rady Biegłych Rewidentów
oraz z innymi wymogami etycznymi, które mazastosowanie do badania sprawozdań finansowych
w Polsce. Wypełniliśmy nasze inne obowiązki etyczne zgodnie z tymi wymogami i Kodeksem IESBA.
W trakcie przeprowadzania badania kluczowy biegły rewident oraz firma audytorska pozostali
niezależni od Spółki zgodnie z wymogami niezależności określonymi w Ustawie o biegłych
rewidentach oraz w Rozporządzeniu UE.
Uważamy, że dowody badania, kre uzyskaliśmy są wystarczające i odpowiednie, aby stanowić
podstawę dla naszej opinii.
2
Kluczowe sprawy badania
Kluczowe sprawy badania są to sprawy, które według naszego zawodowego osądu były najbardziej
znaczące podczas badania sprawozdania finansowego za bieżący okres sprawozdawczy. Obejmują
one najbardziej znaczące ocenione rodzaje ryzyka istotnego zniekształcenia, w tym ocenione
rodzaje ryzyka istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem. Do spraw tych odnieśliśmy się
w kontekście naszego badania sprawozdania finansowego jako całości oraz przy formułowaniu naszej
opinii oraz podsumowaliśmy naszą reakcję na te rodzaje ryzyka, a w przypadkach, w których
uznaliśmy za stosowne przedstawiliśmy najważniejsze spostrzeżenia związane z tymi rodzajami
ryzyka.
Nie wyrażamy osobnej opinii na temat tych spraw.
1.
Ryzyko utraty wartości inwestycji netto w jednostkach zależnych
3
4
Odpowiedzialność Zarządu i Rady Nadzorczej za sprawozdanie finansowe
Zarząd Spółki jest odpowiedzialny za sporządzenie, na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg
rachunkowych, sprawozdania finansowego, które przedstawia rzetelny i jasny obraz sytuacji
majątkowej i finansowej i wyniku finansowego Spółki zgodnie z Ustawą o rachunkowości, przyjętymi
zasadami (polityką) rachunkowości oraz obowiązującymi Spółkę przepisami prawa i statutem,
a także za kontrolę wewnętrzną, którą Zarząd uznaje za niezbędną aby umożliwić sporządzenie
sprawozdania finansowego niezawierającego istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem
lub błędem.
Sporządzając sprawozdanie finansowe Zarząd Spółki jest odpowiedzialny za ocezdolności Spółki
do kontynuowania działalności, ujawnienie, jeżeli ma to zastosowanie, spraw związanych
z kontynuacją działalności oraz za przyjęcie zasady kontynuacji działalności jako podstawy
rachunkowości, z wyjątkiem sytuacji kiedy Zarząd albo zamierza dokonać likwidacji Spółki, albo
zaniechać prowadzenia działalności albo nie ma żadnej realnej alternatywy dla likwidacji lub
zaniechania działalności.
5
Zarząd oraz członkowie Rady Nadzorczej Spółki zobowiązani do zapewnienia, aby sprawozdanie
finansowe spełniało wymagania przewidziane w ustawie o rachunkowości. Członkowie Rady
Nadzorczej są odpowiedzialni za nadzorowanie procesu sprawozdawczości finansowej Spółki.
Odpowiedzialność biegłego rewidenta za badanie sprawozdania finansowego
Naszymi celami uzyskanie racjonalnej pewności czy sprawozdanie finansowe jako całość nie
zawiera istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem lub błędem oraz wydanie
sprawozdania z badania zawierającego naszą opinię. Racjonalna pewność jest wysokim poziomem
pewności ale nie gwarantuje, że badanie przeprowadzone zgodnie z KSB zawsze wykryje istniejące
istotne zniekształcenie. Zniekształcenia mogą powstawać na skutek oszustwa lub błędu i uważane
za istotne, jeżeli można racjonalnie oczekiwać, że pojedynczo lub łącznie mogłyby wpłynąć na
decyzje gospodarcze użytkowników podjęte na podstawie tego sprawozdania finansowego.
Koncepcja istotności stosowana jest przez biegłego rewidenta zarówno przy planowaniu
i przeprowadzaniu badania jak i przy ocenie wpływu rozpoznanych podczas badania zniekształceń
oraz nieskorygowanych zniekształceń, jeśli występują, na sprawozdanie finansowe, a także przy
formułowaniu opinii biegłego rewidenta. W związku z powyższym wszystkie opinie i stwierdzenia
zawarte w sprawozdaniu z badania są wyrażane z uwzględnieniem jakościowego i wartościowego
poziomu istotności ustalonego zgodnie ze standardami badania i zawodowym osądem biegłego
rewidenta.
Zakres badania nie obejmuje zapewnienia co do przyszłej rentowności Spółki ani efektywności lub
skuteczności prowadzenia jej spraw przez Zarząd Spółki obecnie lub w przyszłości.
Podczas badania zgodnego z KSB stosujemy zawodowy osąd i zachowujemy zawodowy sceptycyzm,
a także:
identyfikujemy i oceniamy ryzyka istotnego zniekształcenia sprawozdania finansowego
spowodowanego oszustwem lub błędem, projektujemy i przeprowadzamy procedury badania
odpowiadające tym ryzykom i uzyskujemy dowody badania, które wystarczające i
odpowiednie, aby stanowić podstawę dla naszej opinii. Ryzyko niewykrycia istotnego
zniekształcenia wynikającego z oszustwa jest większe niż tego wynikającego z błędu, ponieważ
oszustwo może dotyczyć zmowy, fałszerstwa, celowych pominięć, wprowadzenia w błąd lub
obejścia kontroli wewnętrznej;
uzyskujemy zrozumienie kontroli wewnętrznej stosownej dla badania w celu zaprojektowania
procedur badania, które odpowiednie w danych okolicznościach, ale nie w celu wyrażenia
opinii na temat skuteczności kontroli wewnętrznej Spółki;
oceniamy odpowiedniość zastosowanych zasad (polityki) rachunkowości oraz zasadność
szacunków księgowych oraz powiązanych ujawnień dokonanych przez Zarząd Spółki;
wyciągamy wniosek na temat odpowiedniości zastosowania przez Zarząd Spółki zasady
kontynuacji działalności jako podstawy rachunkowości oraz na podstawie uzyskanych dowodów
badania, czy istnieje istotna niepewność związana ze zdarzeniami lub warunkami, która może
poddawać w znaczącą tpliwość zdolność Spółki do kontynuacji działalności. Jeżeli dochodzimy
do wniosku, że istnieje istotna niepewność, wymagane jest od nas zwrócenie uwagi w naszym
sprawozdaniu biegłego rewidenta na powiązane ujawnienia w sprawozdaniu finansowym lub
jeżeli takie ujawnienia są nieadekwatne, modyfikujemy nasopinię. Nasze wnioski oparte na
dowodach badania uzyskanych do dnia sporządzenia naszego sprawozdania z badania, jednakże
przyszłe zdarzenia lub warunki mogą spowodować, że Spółka zaprzestanie kontynuacji
działalności;
oceniamy ogólną prezentację, strukturę i zawartość sprawozdania finansowego, w tym
ujawnienia, oraz czy sprawozdanie finansowe przedstawia będące ich podstawą transakcje
i zdarzenia w sposób zapewniający rzetelną prezentację.
Przekazujemy Radzie Nadzorczej informacje o, między innymi, planowanym zakresie i czasie
przeprowadzenia badania oraz znaczących ustaleniach badania, w tym wszelkich znaczących
słabościach kontroli wewnętrznej, które zidentyfikujemy podczas badania.
Składamy Radzie Nadzorczej oświadczenie, że przestrzegaliśmy stosownych wymogów etycznych
dotyczących niezależności oraz że będziemy informować ich o wszystkich powiązaniach i innych
sprawach, które mogłyby bracjonalnie uznane za stanowiące zagrożenie dla naszej niezależności,
a tam gdzie ma to zastosowanie, informujemy o zastosowanych zabezpieczeniach.
6
Spośród spraw przekazywanych Radzie Nadzorczej ustaliliśmy te sprawy, które były najbardziej
znaczące podczas badania sprawozdania finansowego za bieżący okres sprawozdawczy i dlatego
uznaliśmy je za kluczowe sprawy badania. Opisujemy te sprawy w naszym sprawozdaniu biegłego
rewidenta, chyba że przepisy prawa lub regulacje zabraniają publicznego ich ujawnienia lub gdy,
w wyjątkowych okolicznościach, ustalimy, że kwestia nie powinna być przedstawiona w naszym
sprawozdaniu, poniew można byłoby racjonalnie oczekiwać, że negatywne konsekwencje
przeważyłyby korzyści takiej informacji dla interesu publicznego.
Inne informacje, w tym sprawozdanie z działalności
Na inne informacje składa się sprawozdanie z działalności Spółki za rok obrotowy zakończony
31 grudnia 2020 roku (Sprawozdanie z działalności”) wraz z oświadczeniem o przestrzeganiu ładu
korporacyjnego oraz sprawozdaniem na temat informacji niefinansowych, o którym mowa
w art. 49b ust 1 Ustawy o rachunkowości, które publikowane odrębnie od tego Sprawozdania
z działalności („Inne informacje”) (Raport Roczny).
Odpowiedzialność Zarządu i Rady Nadzorczej
Zarząd Spółki jest odpowiedzialny za sporządzenie Innych informacji zgodnie z przepisami prawa.
Zarząd Spółki oraz członkowie Rady Nadzorczej zobowiązani do zapewnienia, aby Sprawozdanie
z działalności Spółki wraz z wyodrębnionymi częściami spełniało wymagania przewidziane w Ustawie
o rachunkowości.
Odpowiedzialność biegłego rewidenta
Nasza opinia z badania sprawozdania finansowego nie obejmuje Innych informacji. W związku
z badaniem sprawozdania finansowego naszym obowiązkiem jest zapoznanie się z Innymi
informacjami, i czyniąc to, rozpatrzenie, czy inne informacje nie są istotnie niespójne
ze sprawozdaniem finansowym lub naszą wiedzą uzyskaną podczas badania, lub w inny sposób
wydają się istotnie zniekształcone. Jeśli na podstawie wykonanej pracy, stwierdzimy istotne
zniekształcenia w Innych informacjach, jesteśmy zobowiązani poinformować o tym w naszym
sprawozdaniu z badania. Naszym obowiązkiem zgodnie z wymogami ustawy o biegłych rewidentach
jest również wydanie opinii czy sprawozdanie z działalności zostało sporządzone zgodnie
z przepisami oraz czy jest zgodne z informacjami zawartymi w sprawozdaniu finansowym. Ponadto
jesteśmy zobowiązani do poinformowania, czy Spółka sporządziła oświadczenie na temat informacji
niefinansowych oraz wydania opinii, czy Spółka w oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego
zawarła wymagane informacje.
Sprawozdanie z działalności Spółki uzyskaliśmy przed datą niniejszego sprawozdania z badania,
a Raport Roczny będzie dostępny po tej dacie. W przypadku, kiedy stwierdzimy istotne
zniekształcenie w Raporcie Rocznym jesteśmy zobowiązani poinformować o tym Radę Nadzorczą
Spółki.
Opinia o Sprawozdaniu z działalności
Na podstawie wykonanej w trakcie badania pracy, naszym zdaniem, Sprawozdanie z działalności
Spółki:
zostało sporządzone zgodnie z art. 49 Ustawy o rachunkowości oraz paragrafem
70 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 roku w sprawie informacji bieżących
i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków
uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego
państwem członkowskim („Rozporządzenie o informacjach bieżących” Dz.U. z 2018 roku,
poz. 757 z późniejszymi zmianami);
jest zgodne z informacjami zawartymi w sprawozdaniu finansowym.
Ponadto, w świetle wiedzy o Spółce i jej otoczeniu uzyskanej podczas naszego badania
oświadczamy, że nie stwierdziliśmy w Sprawozdaniu z działalności Spółki istotnych zniekształceń.
7
Opinia o oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego
Naszym zdaniem w oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego Spółka zawarła informacje
określone w paragrafie 70 ust. 6 punkt 5 Rozporządzenia o informacjach bieżących. Ponadto,
naszym zdaniem, informacje wskazane w paragrafie 70 ust. 6 punkt 5 lit. c-f, h oraz lit. i tego
Rozporządzenia zawarte w oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego zgodne z mającymi
zastosowanie przepisami oraz informacjami zawartymi w sprawozdaniu finansowym.
Informacja na temat informacji niefinansowych
Zgodnie z wymogami Ustawy o biegłych rewidentach potwierdzamy, że Spółka zamieściła
w Sprawozdaniu działalności informację o sporządzeniu odrębnego sprawozdania na temat
informacji niefinansowych, o którym mowa w art. 49b ust. 1 Ustawy o rachunkowości.
Nie wykonaliśmy żadnych prac atestacyjnych dotyczących Sprawozdania na temat informacji
niefinansowych i nie wyrażamy jakiegokolwiek zapewnienia na jego temat.
Sprawozdanie na temat innych wymogów prawa i regulacji
Oświadczenie na temat świadczonych usług niebędących badaniem sprawozdań finansowych
Zgodnie z naszą najlepszą wiedzą i przekonaniem oświadczamy, że usługi niebędące badaniem
sprawozdań finansowych, które świadczyliśmy na rzecz Spółki i jej spółek zależnych są zgodne
z prawem i przepisami obowzującymi w Polsce oraz, że nie świadczyliśmy usług niebędących
badaniem, które są zakazane na mocy art. 5 ust. 1 Rozporządzenia UE oraz art. 136 Ustawy
o biegłych rewidentach. Usługi niebędące badaniem sprawozdań finansowych, które świadczyliśmy
na rzecz Spółki i jej spółek zalnych w badanym okresie zostały wymienione w 46 Sprawozdania
finansowego Spółki.
Wybór firmy audytorskiej
Zostaliśmy wybrani do badania sprawozdania finansowego uchwałą Rady Nadzorczej Spółki
z dnia 29 maja 2017 roku oraz ponownie uchwałą z dnia 27 maja 2019 roku. Sprawozdania finansowe
Spółki badamy nieprzerwanie począwszy od roku obrotowego zakończonego 31 grudnia 2017 roku, to
jest przez 4 kolejne lata.
Kluczowym biegłym rewidentem odpowiedzialnym za badanie, którego rezultatem jest niniejsze
sprawozdanie niezależnego biegłego rewidenta, jest Marcin Krupa.
BDO spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp.k. z siedzibą w Warszawie
wpisana na listę firm audytorskich pod numerem 3355
w imieniu której kluczowy biegły rewident zbadał sprawozdanie finansowe
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
Marcin Krupa
Biegły Rewident
nr w rejestrze 11142
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
dr André Helin
Prezes Zarządu Komplementariusza
Biegły Rewident nr w rejestrze 90004
Kraków, 30 kwietnia 2021