2
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
SPIS TREŚCI
SPRAWOZDANIE Z WYNIKU FINANSOWEGO I INNYCH CAŁKOWITYCH DOCHODÓW .................................................................................. 4
SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ ....................................................................................................................................................... 5
SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ (CD.) ............................................................................................................................................. 6
SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM ......................................................................................................................................... 7
SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH .............................................................................................................................................. 8
INFORMACJE DODATKOWE ................................................................................................................................................................................... 9
NOTY DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO ........................................................................................................................................................ 9
1. INFORMACJE OGÓLNE .................................................................................................................................................................................... 9
1.1. NAZWA, SIEDZIBA, PRZEDMIOT DZIAŁALNOŚCI ............................................................................................................................. 9
1.2. ZAŁOŻENIE KONTYNUACJI DZIAŁALNOŚCI ..................................................................................................................................... 9
1.3. WPŁYW ZMIAN (RYZYK) KLIMATYCZNYCH NA PROWADZONĄ DZIAŁALNOŚĆ ORAZ SYTUACJĘ FINANSOWĄ................... 11
2. ZASADY RACHUNKOWOŚCI .......................................................................................................................................................................... 12
2.1. PODSTAWA SPORZĄDZENIA SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO ................................................................................................ 12
2.2. NOWE STANDARDY, INTERPRETACJE I ICH ZMIANY ................................................................................................................... 12
2.3. ZMIANY ZASAD RACHUNKOWOŚCI ................................................................................................................................................ 13
3. NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO SPRAWOZDANIA Z WYNIKU FINANSOWEGO I INNYCH CAŁKOWITYCH DOCHODÓW .......................... 15
3.1. PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY .......................................................................................................................................................... 15
3.2. KOSZT SPRZEDANYCH PRODUKTÓW, MATERIAŁÓW I TOWARÓW .......................................................................................... 17
3.3. POZOSTAŁE PRZYCHODY ............................................................................................................................................................... 18
3.4. POZOSTAŁE KOSZTY ........................................................................................................................................................................ 18
3.5. POZOSTAŁE (STRATY) - NETTO ...................................................................................................................................................... 18
3.6. PRZYCHODY I KOSZTY FINANSOWE .............................................................................................................................................. 19
3.7. ZYSK/(STRATA) NA AKCJĘ ............................................................................................................................................................... 19
4. NOTY OBJAŚNIAJĄCE DOTYCZĄCE OPODATKOWANIA .......................................................................................................................... 20
4.1. PODATEK DOCHODOWY .................................................................................................................................................................. 20
4.2. ODROCZONY PODATEK DOCHODOWY ......................................................................................................................................... 22
5. NOTY OBJAŚNIAJĄCE DOTYCZĄCE ZADŁUŻENIA .................................................................................................................................... 23
5.1. KREDYTY I POŻYCZKI ....................................................................................................................................................................... 24
5.2. ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU LEASINGU ............................................................................................................................................ 27
5.3. UZGODNIENIE ZADŁUŻENIA ............................................................................................................................................................ 28
6. NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO SPRAWOZDANIA Z SYTUACJI FINANSOWEJ ............................................................................................... 29
6.1. RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE ........................................................................................................................................................ 29
6.2. WARTOŚCI NIEMATERIALNE ........................................................................................................................................................... 32
6.3. PRAWO DO UŻYTKOWANIA SKŁADNIKA AKTYWÓW .................................................................................................................... 34
6.4. UTRATA WARTOŚCI NIEFINANSOWYCH AKTYWÓW TRWAŁYCH .............................................................................................. 36
6.5. NIERUCHOMOŚCI INWESTYCYJNE ................................................................................................................................................ 43
6.6. INWESTYCJE W JEDNOSTKACH ZALEŻNYCH, WSPÓLNYCH PRZEDSIĘWZIĘCIACH I JEDNOSTKACH
STOWARZYSZONYCH ....................................................................................................................................................................... 44
6.7. POZOSTAŁE DŁUGOTERMINOWE AKTYWA FINANSOWE ............................................................................................................ 45
6.8. ZAPASY ............................................................................................................................................................................................... 46
6.9. NALEŻNOŚCI HANDLOWE ORAZ POZOSTAŁE NALEŻNOŚCI ...................................................................................................... 47
6.10. INNE KRÓTKOTERMINOWE AKTYWA FINANSOWE ...................................................................................................................... 50
6.11. ŚRODKI PIENIĘŻNE I ICH EKWIWALENTY ...................................................................................................................................... 50
6.12. GRUPA DO ZBYCIA PRZEZNACZONA DO SPRZEDAŻY ................................................................................................................ 51
6.13. KAPITAŁ WŁASNY .............................................................................................................................................................................. 52
3
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
6.13.1. KAPITAŁ PODSTAWOWY ........................................................................................................................................................ 52
6.13.2. KAPITAŁ Z TYTUŁU WYCENY INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH ..................................................................................... 53
6.13.3. ZYSKI ZATRZYMANE .............................................................................................................................................................. 54
6.13.4. DYWIDENDY WYPŁACONE I ZAPROPONOWANE DO WYPŁATY....................................................................................... 54
6.14. ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU ŚWIADCZEŃ PRACOWNICZYCH ....................................................................................................... 55
6.15. REZERWY ........................................................................................................................................................................................... 59
6.16. ZOBOWIĄZANIA HANDLOWE ORAZ POZOSTAŁE ZOBOWIĄZANIA ............................................................................................. 63
7. NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO SPRAWOZDANIA Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH ...................................................................................... 65
7.1. WPŁYWY PIENIĘŻNE Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ ............................................................................................................... 65
8. NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH .................................................................................................................. 67
8.1. KATEGORIE I KLASY INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH .............................................................................................................. 68
8.2. HIERARCHIA WARTOŚCI GODZIWEJ .............................................................................................................................................. 69
8.3. POZYCJE PRZYCHODÓW, KOSZTÓW, ZYSKÓW I STRAT UJĘTE W SPRAWOZDANIU Z WYNIKU FINANSOWEGO I INNYCH
CAŁKOWITYCH DOCHODÓW W PODZIALE NA KATEGORIE INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH ............................................ 70
8.4. POCHODNE INSTRUMENTY FINANSOWE ...................................................................................................................................... 71
8.5. ZARZĄDZANIE RYZYKIEM FINANSOWYM ...................................................................................................................................... 73
8.5.1. CZYNNIKI RYZYKA FINANSOWEGO...................................................................................................................................... 73
8.5.2. ZARZĄDZANIE RYZYKIEM KAPITAŁOWYM .......................................................................................................................... 82
9. POZOSTAŁE NOTY OBJAŚNIAJĄCE ............................................................................................................................................................ 83
9.1. POZYCJE WARUNKOWE .................................................................................................................................................................. 83
9.2. PRZYSZŁE ZOBOWIĄZANIA UMOWNE ............................................................................................................................................ 84
9.3. TRANSAKCJE Z PODMIOTAMI POWIĄZANYMI ............................................................................................................................... 85
9.4. WYNAGRODZENIE BIEGŁEGO REWIDENTA .................................................................................................................................. 87
9.5. WPŁYW PANDEMII KORONAWIRUSA SARS-CoV-2 NA DZIAŁALNOŚĆ SPÓŁKI ......................................................................... 87
9.6. ZDARZENIA PO DNIU KOŃCZĄCYM OKRES SPRAWOZDAWCZY................................................................................................ 89
10. OŚWIADCZENIA ZARZĄDU JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A. ................................................................................................ 90
11. ZATWIERDZENIE SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO ................................................................................................................................. 91
4
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
SPRAWOZDANIE Z WYNIKU FINANSOWEGO I INNYCH CAŁKOWITYCH DOCHODÓW
Za rok obrotowy
zakończony
31 grudnia 2021
Za rok obrotowy
zakończony
31 grudnia 2020
(dane przekształcone)*
Przychody ze sprzedaży
13 550,4
8 616,1
Koszt sprzedanych produktów, materiałów i towarów
(11 909,9)
(9 091,7)
ZYSK/(STRATA) BRUTTO ZE SPRZEDAŻY
1 640,5
(475,6)
Koszty sprzedaży
(340,6)
(333,2)
Koszty administracyjne
(555,5)
(564,9)
Pozostałe przychody
305,3
281,9
Pozostałe koszty
(444,3)
(685,5)
Pozostałe (straty) - netto
(77,7)
(8,2)
ZYSK/(STRATA) OPERACYJNY/(A)
527,7
(1 785,5)
Przychody finansowe
7,7
7,8
Koszty finansowe
(132,6)
(106,5)
ZYSK/(STRATA) PRZED OPODATKOWANIEM
402,8
(1 884,2)
Podatek dochodowy
(72,9)
343,1
ZYSK/(STRATA) NETTO
329,9
(1 541,1)
Inne całkowite dochody, które będą podlegały przeklasyfikowaniu
do wyniku netto:
(18,9)
22,1
Zmiana wartości instrumentów zabezpieczających
(23,3)
27,2
Podatek dochodowy
4,4
(5,1)
Inne całkowite dochody, które nie będą podlegały przeklasyfikowaniu
do wyniku netto:
37,3
(13,6)
Zyski/(straty) aktuarialne
46,0
(16,8)
Podatek dochodowy
(8,7)
3,2
INNE CAŁKOWITE DOCHODY RAZEM
18,4
8,5
CAŁKOWITE DOCHODY RAZEM
348,3
(1 532,6)
Podstawowy i rozwodniony zysk/(strata) na akcję
(wyrażony/(a) w PLN na jedną akcję)
2,81
(13,13)
* Dane przekształcone w związku z zastosowaną zmianą zasad prezentacji, która została szerzej opisana w Nocie 2.3.
5
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ
Nota
31.12.2021
31.12.2020
AKTYWA
AKTYWA TRWAŁE
Rzeczowe aktywa trwałe
6.1
7 035,9
6 580,8
Wartości niematerialne
6.2
44,1
32,8
Prawo do użytkowania składnika aktywów
6.3
458,8
595,6
Nieruchomości inwestycyjne
6.5
19,4
19,9
Inwestycje w jednostkach zależnych, współzależnych i stowarzyszonych
6.6
2 283,4
2 275,1
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
4.2
633,2
731,9
Pozostałe długoterminowe aktywa finansowe
6.7
897,5
868,4
RAZEM AKTYWA TRWAŁE
11 372,3
11 104,5
AKTYWA OBROTOWE
Zapasy
6.8
679,4
698,9
Należności handlowe oraz pozostałe należności
6.9
2 708,9
1 002,7
Nadpłacony podatek dochodowy
4,1
-
Inne krótkoterminowe aktywa finansowe
6.10
3,1
5,2
Pochodne instrumenty finansowe
8.4
10,7
7,8
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
6.11
291,6
1 136,4
Aktywa trwałe (grupa do zbycia) przeznaczone do sprzedaży
6.12
25,1
-
RAZEM AKTYWA OBROTOWE
3 722,9
2 851,0
RAZEM AKTYWA
15 095,2
13 955,5
6
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
SPRAWOZDANIE Z SYTUACJI FINANSOWEJ (CD.)
Nota
31.12.2021
31.12.2020
KAPITAŁ WŁASNY
Kapitał podstawowy
6.13.1
1 251,9
1 251,9
Nadwyżka wartości emisyjnej akcji nad ich wartością nominalną
905,0
905,0
Kapitał z tytułu wyceny instrumentów finansowych
6.13.2
(17,4)
1,5
Zyski zatrzymane
6.13.3
4 553,0
4 185,8
RAZEM KAPITAŁ WŁASNY
6 692,5
6 344,2
ZOBOWIĄZANIA
ZOBOWIĄZANIA DŁUGOTERMINOWE
Kredyty i pożyczki
5.1
1 252,2
1 579,1
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych
6.14
557,2
678,0
Rezerwy
6.15
1 270,2
1 006,0
Zobowiązania z tytułu leasingu
5.2
296,3
438,8
Zobowiązania handlowe oraz pozostałe zobowiązania
6.16
89,2
92,1
RAZEM ZOBOWIĄZANIA DŁUGOTERMINOWE
3 465,1
3 794,0
ZOBOWIĄZANIA KRÓTKOTERMINOWE
Kredyty i pożyczki
5.1
440,6
306,5
Pochodne instrumenty finansowe
8.4
57,3
9,1
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych
6.14
164,3
152,2
Rezerwy
6.15
158,1
207,1
Zobowiązania z tytułu leasingu
5.2
270,3
242,9
Zobowiązania handlowe oraz pozostałe zobowiązania
6.16
3 781,2
2 899,5
Zobowiązania związane z aktywami przeznaczonymi do sprzedaży
6.12
65,8
-
RAZEM ZOBOWIĄZANIA KRÓTKOTERMINOWE
4 937,6
3 817,3
RAZEM ZOBOWIĄZANIA
8 402,7
7 611,3
RAZEM KAPITAŁ WŁASNY I ZOBOWIĄZANIA
15 095,2
13 955,5
7
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
SPRAWOZDANIE ZE ZMIAN W KAPITALE WŁASNYM
Kapitał
podstawowy
Nadwyżka
wartości emisyjnej
akcji nad ich
wartością
nominalną
Kapitał z tytułu
wyceny
instrumentów
finansowych
Zyski
zatrzymane
Razem
kapitał własny
STAN NA 1 STYCZNIA 2021
1 251,9
905,0
1,5
4 185,8
6 344,2
Całkowite dochody razem:
-
-
(18,9)
367,2
348,3
- zysk netto
-
-
-
329,9
329,9
- inne całkowite dochody
-
-
(18,9)
37,3
18,4
STAN NA 31 GRUDNIA 2021
1 251,9
905,0
(17,4)
4 553,0
6 692,5
STAN NA 1 STYCZNIA 2020
1 251,9
905,0
(20,6)
5 740,5
7 876,8
Całkowite dochody razem:
-
-
22,1
(1 554,7)
(1 532,6)
- (strata) netto
-
-
-
(1 541,1)
(1 541,1)
- inne całkowite dochody
-
-
22,1
(13,6)
8,5
STAN NA 31 GRUDNIA 2020
1 251,9
905,0
1,5
4 185,8
6 344,2
8
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH
Za rok obrotowy
zakończony
31 grudnia 2021
Za rok obrotowy
zakończony
31 grudnia 2020
PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ
Wpływy pieniężne z działalności operacyjnej
307,9
(305,0)
Odsetki zapłacone
(3,3)
(12,7)
Podatek dochodowy (zapłacony)/otrzymane zwroty
(7,1)
132,4
PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE NETTO Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ
297,5
(185,3)
PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE Z DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ
Nabycie rzeczowych aktywów trwałych
(1 331,6)
(1 778,5)
Nabycie wartości niematerialnych
(0,3)
(2,3)
Nabycie aktywów finansowych
(23,9)
(5,1)
Wpływy ze sprzedaży rzeczowych aktywów trwałych
-
0,3
Sprzedaż aktywów finansowych
3,5
6,2
Wpływy z umorzenia certyfikatów inwestycyjnych
-
1 398,8
Dywidendy otrzymane
26,6
6,8
Odsetki otrzymane
0,6
5,9
PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE NETTO Z DZIAŁALNOŚCI INWESTYCYJNEJ
(1 325,1)
(367,9)
PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE Z DZIAŁALNOŚCI FINANSOWEJ
Otrzymane kredyty i pożyczki
57,0
1 605,2
Otrzymane dotacje
-
27,4
Spłaty kredytów i pożyczek
(166,1)
(13,5)
Płatności związane z leasingiem
(205,6)
(198,8)
Odsetki i prowizje zapłacone z działalności finansowej
(62,3)
(63,6)
PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE NETTO Z DZIAŁALNOŚCI FINANSOWEJ
(377,0)
1 356,7
ZMIANA NETTO STANU ŚRODKÓW PIENIĘŻNYCH
I ICH EKWIWALENTÓW
(1 404,6)
803,5
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na początek okresu
769,5
(34,1)
Różnice kursowe z przeliczenia środków pieniężnych i ich ekwiwalentów
(0,2)
0,1
ŚRODKI PIENIĘŻNE I ICH EKWIWALENTY NA KONIEC OKRESU
(635,3)
769,5
9
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
INFORMACJE DODATKOWE
NOTY DO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO
1. INFORMACJE OGÓLNE
1.1. NAZWA, SIEDZIBA, PRZEDMIOT DZIAŁALNOŚCI
Niniejsze sprawozdanie finansowe jest jednostkowym sprawozdaniem finansowym Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. Walutą funkcjonalną
i walutą prezentacji niniejszego sprawozdania jest złoty polski („PLN”).
Jastrzębska Spółka Węglowa S.A. („Spółka”, JSW”) została utworzona w dniu 1 kwietnia 1993 roku. Spółka jest Jednostką dominującą w Grupie
Kapitałowej JSW (Grupa”, „Grupa Kapitałowa”), która składa się z JSW i jej spółek zależnych zlokalizowanych na terenie Polski. Grupa
ta sporządza skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2021 roku.
PODSTAWOWE INFORMACJE O SPÓŁCE
NAZWA
Jastrzębska Spółka Węglowa S.A.
SIEDZIBA
Aleja Jana Pawła II 4, 44-330 Jastrzębie-Zdrój, Polska
KRS
0000072093 - Sąd Rejonowy w Gliwicach X Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego,
Polska
REGON
271747631
NIP
633 000 51 10
PODSTAWOWY PRZEDMIOT DZIAŁALNOŚCI
Wydobywanie, wzbogacanie i sprzedaż węgla kamiennego oraz sprzedaż koksu i węglopochodnych
Zgodnie ze Statutem, Spółka może działać na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej i poza jej granicami. Czas trwania działalności Spółki jest
nieoznaczony. Akcje Spółki znajdują się w publicznym obrocie od 6 lipca 2011 roku.
Jastrzębska Spółka Węglowa S.A. jest największym producentem węgla koksowego typu hard. Od lat zajmuje kluczową pozycję na polskim
i europejskim rynku węgla koksowego, za sprawą produkcji wysokiej jakości węgla koksowego oraz dzięki usytuowaniu działalności
w sąsiedztwie jej głównych odbiorców. Spółka wydobywa również węgiel do celów energetycznych. JSW stanowi wnież centrum sprzedaży
wszystkich produktów powstałych z węgla, tj. koksu i węglopochodnych, wyprodukowanych przez koksownie należące do Grupy Kapitałowej.
Na dzień 31 grudnia 2021 roku oraz na dzień 31 grudnia 2020 roku większościowym akcjonariuszem Spółki był Skarb Państwa.
W 2021 roku i w 2020 roku Skarb Państwa był bezpośrednim podmiotem kontrolującym najwyższego szczebla.
1.2. ZAŁOŻENIE KONTYNUACJI DZIAŁALNOŚCI
Niniejsze sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuowania działalności gospodarczej w niezmienionej formie
i zakresie przez okres co najmniej 12 miesięcy od dnia kończącego okres sprawozdawczy.
Dokonując oceny zdolności Spółki do kontynuowania działalności, Zarząd JSW analizuje występowanie niepewności dotyczących zdarzeń
lub okoliczności, które mogą nasuwać wątpliwości co do zdolności kontynuacji działalności. Do takich zdarzeń należą istotne zmiany w otoczeniu
rynkowym, systemie gospodarczym i finansowym zarówno w Polsce jak i na świecie, spowodowane sytuacją wynikającą z rozprzestrzeniania
się pandemii koronawirusa SARS-CoV-2, które wpływają na operacyjną i finansową sytuację Spółki. Szczególne okoliczności sprawiają,
że Spółka na bieżąco przeprowadza analizę sytuacji, stopnia jej ekspozycji na skutki pandemii oraz podejmuje czynności ograniczające ryzyko
związane z zakłóceniem ciągłości działania. W Nocie 8.5. przedstawione zostały działania podejmowane w celu zabezpieczenia ryzyka utraty
płynności.
Projekcje finansowe na kolejne 12 miesięcy zakładają spłatę zobowiązań z tytułu zaciągniętego zadłużenia zgodnie z harmonogramami spłat,
a także realizację zaplanowanych strategicznych projektów.
Zarząd JSW zakłada również, iż w okresach wzmożonego zapotrzebowania nadal będą wykorzystane przez Spółkę środki finansowe
z funkcjonującego w Grupie systemu zarządzania środkami pieniężnymi (Cash Pooling Rzeczywisty „CPR”). Głównym podmiotem zasilającym
CPR w 2021 roku była spółka JSW KOKS. Prognoza płynnościowa JSW oraz prognoza uwzględniająca wykorzystanie CPR wskazuje
10
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
na zdolność do terminowego regulowania zobowiązań. Spółka nie zakłada złamania wskaźników finansowych wynikających z umowy
finansowania w przeciągu kolejnych miesięcy.
Analiza sytuacji finansowej Spółki na dzień kończący okres sprawozdawczy oraz w kolejnych 12 miesiącach wskazuje na poprawę wyniku
finansowego, głównie jako konsekwencja wzrostu cen na rynku węgla koksowego i stali, zanotowanych od końca II kwartału 2021 roku
i utrzymujących się w 2022 roku.
Do kwietnia 2021 roku notowania węgli koksowych utrzymywały się na niskim poziomie. Średnie notowania indeksu TSI Premium Hard Coking
Coal za I kwartał 2021 roku wyniosły 127,57 USD/t FOB Australia. Od końca kwietnia 2021 roku rozpoczął się proces wyraźnego wzrostu popytu,
przy jednoczesnych ograniczeniach podaży, czego wynikiem był sukcesywny wzrost cen węgla koksowego, co wpłynęło na wzrost jego notowań
w II, III i IV kwartale 2021 roku do odpowiednio 137,46 USD/t, 263,66 USD/t oraz 368,67 USD/t FOB Australia. Popyt na węgiel koksowy był
wysoki nie tylko ze strony Chin, ale również ze strony krajów europejskich i południowo-amerykańskich. Odbudowa popytu na węgiel koksowy
w krajach z wyłączeniem Chin spowodowała zawężenie różnic pomiędzy notowaniami na azjatyckim i atlantyckim rynku węgla koksowego.
Notowania węgli koksowych były wzmacniane również przez utrzymujące się ograniczenia podaży w Chinach, Australii, Kanadzie, Rosji, Kolumbii
i Mongolii, czyli u głównych producentów i dostawców tego surowca. Wobec słabej dostępności dostaw na rynku zamorskim, kolejne transakcje
na rynku spotowym były zawierane w wyższych cenach, które z kolei kształtowały poziomy światowych indeksów. Zamorski rynek gla
koksowego wkroczył w IV kwartał 2021 roku z cenami na rekordowo wysokim poziomie. Notowania w październiku i listopadzie 2021 roku
należały do historycznie wysokich i dla australijskiego węgla koksowego węgla premium LV oscylowały w granicach 400 USD/t FOB Australia.
Na koniec grudnia 2021 roku wartość indeksu TSI Premium Hard Coking Coal wynosiła 357,25 USD/t FOB Australia.
Na rynku koksu, ceny oraz zapotrzebowanie na koks w Europie wysokie. Koksownie w Europie pracują z wykorzystaniem pełnych mocy
produkcyjnych. Notowania cen koksu wielkopiecowego na europejskim rynku wyniosły w 2021 roku średnio 460,0 USD/t CFR Port Europa
Północna, co oznacza wzrost o 92,6% w porównaniu do 238,8 USD/t CFR Europa Północna w 2020 roku. Notowania koksu chińskiego wzrosły
o 64,3% osiągając średnią 480,6 USD/t. W grudniu 2021 roku notowania koksu wielkopiecowego na rynku europejskim wynosiły 630 USD/t CFR
Port Europa Północna, a koksu chińskiego na koniec grudnia 2021 roku 474 USD FOB.
Na funkcjonowanie Spółki w istotny sposób wpłyną w najbliższym czasie działania militarne podjęte przez Federację Rosyjską na terytorium
Ukrainy. Produkcja hutnicza w obydwu tych państwach jest znacząca, w związku z czym sytuacja ta wpłynie na podaż wyrobów hutniczych
na rynku europejskim, zarówno za sprawą reperkusji handlowych i nałożonych sankcji przez Unię Europejską na Rosję, poprzez zawirowania
w transporcie, aż po możliwe (na skutek zniszczeń wojennych) ograniczenia po stronie podażowej. Potencjalne ryzyka z tym związane zostały
opisane w Punkcie 4.2. Sprawozdania Zarządu z działalności Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. oraz Grupy Kapitałowej Jastrzębskiej Spółki
Węglowej S.A. za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2021 roku.
Wybuch wojny w Ukrainie, doprowadził do gwałtownego wzrostu notowań australijskich węgli koksowych, przekraczając historyczne maksima
o 200 USD/t. Notowania węgli hard przekroczyły 660 USD/t (notowania z 8 marca 2022 roku), gwałtownie wzrosły również notowania pozostałych
typów węgli: PCI pow. 650 USD/t, semi-soft 575 USD/t. Na tak gwałtowny wzrost cen obok sytuacji w Ukrainie, sankcji nakładanych na Rosję,
wpływa zła sytuacja pogodowa w Australii, gdzie powódź na wschodnim wybrzeżu niszczy infrastrukturę komunikacyjną, paraliżując eksport
surowców. Rozwój sytuacji rynkowej obarczony jest dużym ryzykiem; o ile sytuacja w Australii w perspektywie czasu ulegnie normalizacji, trudno
przewidzieć długookresowy wpływ wojny w Ukrainie na europejski i globalny rynek.
Notowania koksu wielkopiecowego po wybuchu wojny w Ukrainie wzrastają, jednak w mniejszym stopniu niż australijskiego węgla koksowego.
Notowania koksu chińskiego CSR 64/62 wynoszą 658 USD/t (notowania z 8 marca 2022 roku). Notowania koksu na rynku europejskim
publikowane są w okresach miesięcznych i po wybuchu wojny w Ukrainie nie były prezentowane.
Dotychczasowy konflikt zbrojny na Ukrainie nie powoduje dla JSW zwiększonego ryzyka handlowego i finansowego w zakresie regulowania
zobowiązań przez kontrahentów. Spółka nie współpracuje z podmiotami zarejestrowanymi na Ukrainie ani w Rosji, nie realizuje też
bezpośrednich dostaw do w/w destynacji. JSW jest strategicznym dostawcą dla koncernów hutniczych w Europie Środkowej, utrzymuje stały
kontakt z odbiorcami i w pełni realizuje zobowiązania kontraktowe. Wspólne monitorowanie rynku pozwala szybko reagować na zagrożenia
w zmiennym otoczeniu rynkowym.
Brak dostaw węgla, koksu i produktów węglopochodnych z Rosji i Ukrainy wpływać będzie na wzrost popytu na produkty JSW, a wysokie ceny
poprawią wyniki finansowe Spółki. Biorąc pod uwagę niepewność sytuacji, nie można przewidzieć okresu utrzymywania stak wysokich cen,
analitycy wstrzymali publikację prognoz. Kryzys na rynku surowców energetycznych w Europie może doprowadzić do zmian polityki klimatycznej,
które mogą pozytywnie wpłynąć na warunki funkcjonowania JSW w średnim okresie.
Pomimo, iż konflikt zbrojny nie wpływa negatywnie na bieżącą działalność handlową Spółki, nie można wykluczyć, że w przypadku eskalacji
konfliktu, lub w wyniku nałożonych sankcji gospodarczych nie wpłynie w przyszłości na działalność operacyjną i inwestycyjną JSW. Możliwe
zakłócenia to:
przerwane lub zaburzone łańcuchy dostaw, co może skutkować ograniczeniami w zakresie dostępności z Ukrainy i Rosji surowców
niezbędnych koncernom stalowym i koksowniom,
11
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
wzrost kosztów energii w wyniku ograniczeń dostaw gazu i węgla z Rosji,
zakłócenia logistyczne w portach w wyniku zwiększonego importu zamorskiego surowców m.in. rudy żelaza.
Mając na uwadze powyższe, na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego, pomimo występujących zagrożeń rynkowych,
nie stwierdzono istnienia istotnych niepewności i okoliczności (w tym uwzględnionych w Nocie 9.5. zdarzeń) wskazujących na zagrożenie
kontynuowania działalności w dającej się przewidzieć przyszłości. Wobec powyższego, rozważając czynniki odnośnie bieżącej, jak i oczekiwanej
sytuacji finansowej Spółki, przekładające się na realne do osiągnięcia projekcje finansowe, Zarząd uznaje przyjęcie założenia kontynuacji
działalności jako zasadne.
Aktywa i zobowiązania wykazywane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej przy założeniu, że Spółka będzie mogła uzyskać korzyści
ekonomiczne z aktywów i wypełnić zobowiązania w toku normalnej działalności.
1.3. WPŁYW ZMIAN (RYZYK) KLIMATYCZNYCH NA PROWADZONĄ DZIAŁALNOŚĆ ORAZ SYTUACJĘ FINANSOWĄ
Prowadzone przez JSW procesy produkcyjne powodują znaczne zużycie energii i emisje zanieczyszczeń do powietrza i wód. Głównym źródłem
emisji gazów cieplarnianych wynikającym z działalności Spółki jest metan usuwany ze względów bezpieczeństwa z wyrobisk kopalnianych
(ok. 74% śladu węglowego). Jako bezpośredni i pośredni emitent gazów cieplarnianych, JSW jest zaangażowana w realizację celów
Porozumienia Paryskiego oraz realizację założeń Europejskiego Zielonego Ładu, co w konsekwencji oznacza konieczność transformacji
przemysłu w kierunku gospodarki neutralnej klimatycznie do roku 2050. Wpływ zmian klimatycznych na działalność JSW został przedstawiony
w Punkcie 9.11. i 9.12. Sprawozdania Zarządu z działalności Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. oraz Grupy Kapitałowej Jastrzębskiej Spółki
Węglowej S.A. za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2021 roku.
Jako cele strategiczne JSW na lata 2022-2030 przyjmuje się głównie redukcję śladu węglowego organizacji Spółki do 2030 o 30% względem
roku 2018 (Zakres 1 i 2) oraz dążenie do osiągnięcia neutralności klimatycznej do roku 2050 oraz minimalizacja wpływu środowiskowego
w pozostałych obszarach.
Kluczem do redukcji emisji metanu jest ujmowanie i gospodarcze wykorzystanie do produkcji energii. W 2021 roku JSW kontynuowała
realizowany od 2018 roku program inwestycyjny Gospodarcze wykorzystanie metanu (GWM), mający na celu zabudowę kolejnych silników
kogeneracyjnych, zwiększenie wykorzystania metanu i autoprodukcji energii (nakłady inwestycyjne poniesione przez JSW w 2021 roku:
82,2 mln PLN). Dodatkowo JSW prowadzi m.in. działania o charakterze badawczo-rozwojowym mające na celu przejście na gospodarkę
niskoemisyjną (koszty poniesione w 2021 roku: 7,8 mln PLN).
Wszystkie inwestycje planowane do 2030 roku związane ze zmniejszeniem emisji i ochroną środowiska Grupy, określone w Strategii JSW
z uwzględnieniem spółek zależnych Grupy Kapitałowej na lata 2022-2030 („Strategia”), to nakłady inwestycyjne o łącznej wysokości ponad
4 mld PLN, w tym ok. 71% na działania związane z ochroną powietrza, w tym z redukcją śladu węglowego. W dążeniu do osiągnięcia neutralności
klimatycznej do 2050 roku, planowane kierunki rozwoju to kontynuacja redukcji emisji metanu, optymalizacji produkcji i zużycia energii, udziału
w badaniach nad rozwojem nowych technologii wychwytu metanu z powietrza wentylacyjnego (VAM), wychwytu dwutlenku węgla (CCUS),
produkcji wodoru.
Przyjęta Strategia, uwzględniająca nowe kierunki działań i przedsięwzięcia wspomagające dążenie do wzrostu wartości Spółki, w tym także
priorytety środowiskowe JSW mające na celu przeciwdziałanie zmianom klimatu, została zidentyfikowana jako przesłanka pochodząca
z wewnętrznych źródeł, zgodnie z MSR 36, wskazująca na możliwość wystąpienia utraty wartości składnika aktywów, bądź odwrócenia odpisów
aktualizujących ujętych w poprzednich okresach. Szczegółowe informacje dotyczące przeprowadzonych testów na utratę wartości przedstawione
zostały w Nocie 6.4. niniejszego sprawozdania.
12
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
2. ZASADY RACHUNKOWOŚCI
2.1. PODSTAWA SPORZĄDZENIA SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO
Niniejsze sprawozdanie finansowe Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. zostało sporządzone zgodnie z Międzynarodowymi Standardami
Sprawozdawczości Finansowej („MSSF”) przyjętymi do stosowania w Unii Europejskiej („UE”).
W celu pełnego zrozumienia sytuacji finansowej i wyników działalności Spółki jako Jednostki dominującej w Grupie Kapitałowej niniejsze
sprawozdanie finansowe powinno być czytane łącznie z rocznym skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym Grupy Kapitałowej JSW S.A.
za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2021 roku. Sprawozdania te dostępne na stronie internetowej Spółki pod adresem www.jsw.pl
w terminie zgodnym z raportem bieżącym nr 1/2022 dotyczącym terminów publikacji raportów okresowych w roku obrotowym 2022.
Niniejsze sprawozdanie finansowe sporządzone zostało zgodnie z zasadą kosztu historycznego, z wyjątkiem pochodnych instrumentów
finansowych, certyfikatów inwestycyjnych, udziałów w innych jednostkach, które są wyceniane według wartości godziwej.
Sporządzenie sprawozdania finansowego zgodnie z MSSF wymaga przyjęcia pewnych założeń oraz dokonania szacunków i osądów, które
wpływają na przyjęte zasady rachunkowości oraz wielkości wykazane w sprawozdaniu finansowym. Założenia i szacunki wynikają
z dotychczasowych doświadczeń oraz innych czynników, w tym przewidywań odnośnie do przyszłych zdarzeń, które w danej sytuacji wydają się
zasadne. Uzyskane w ten sposób oszacowania księgowe z definicji rzadko pokrywać się będą z faktycznymi rezultatami. Oszacowania i osądy
księgowe podlegają regularnej ocenie.
Istotne zasady rachunkowości oraz istotne wartości oparte na osądach i szacunkach zostały przedstawione jako element poszczególnych not
objaśniających do sprawozdania finansowego.
Przyjęte przez Spółkę zasady rachunkowości są spójne z zasadami stosowanymi w poprzednim roku obrotowym, za wyjątkiem przyjęcia nowych
i zmienionych standardów opisanych w Nocie 2.2. oraz zmian zasad prezentacji które zostały przedstawione w Nocie 2.3.
2.2. NOWE STANDARDY, INTERPRETACJE I ICH ZMIANY
a) Zastosowanie zmian do standardów
Poniżej wymienione zmiany obowiązujące od 1 stycznia 2021 roku oraz w trakcie 2021 roku nie dotyczą działalności Spółki lub nie mają istotnego
wpływu na sprawozdanie finansowe Spółki:
zmiany do MSSF 4 „Umowy ubezpieczeniowe” – odroczenie zastosowania MSSF 9 „Instrumenty finansowe”,
zmiany dotyczące MSSF 9, MSR 39, MSSF 7, MSSF 4, MSSF 16 – reforma IBOR (faza druga),
zmiany do MSSF 16 „Leasing”- uproszczenia dotyczące zmian wynikających z umów leasingu w związku z COVID-19.
b) Standardy i interpretacje, jakie zostały już opublikowane i zatwierdzone przez UE, ale jeszcze nie weszły w życie
Zatwierdzając niniejsze sprawozdanie finansowe Spółka nie zdecydowała się na wcześniejsze zastosowanie wymienionych poniżej standardów,
zmian standardów i interpretacji, które zostały opublikowane i zatwierdzone do stosowania w UE, ale które nie weszły jeszcze w życie. Spółka
zastosuje standardy, zmiany do istniejących standardów i interpretacje w zakresie mającym zastosowanie do prowadzonej przez nią działalności
od momentu ich wejścia w życie:
Standard
Data wejścia
w życie *
Zmiany do MSSF 3 „Połączenia przedsięwzięć aktualizacja referencji do Założeń Koncepcyjnych
1 stycznia 2022
Zmiany do MSR 16 „Rzeczowe aktywa trwałe”- przychody z produktów wyprodukowanych w okresie przed rozpoczęciem
funkcjonowania rzeczowych aktywów trwałych
1 stycznia 2022
Zmiany do MSR 37 „Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe” dotyczące kosztów ujmowanych w analizie,
czy kontrakt jest umową rodzącą obciążenia
1 stycznia 2022
Roczne zmiany do MSSF 2018-2020 w zakresie MSSF 1 „Zastosowanie Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości
Finansowej po raz pierwszy”, MSSF 9 „Instrumenty finansowe”, MSR 41 „Rolnictwo”, MSSF 16 „Leasing”
1 stycznia 2022
MSSF17 „Umowy ubezpieczeniowe” oraz zmiany do MSSF 17
1 stycznia 2023
Zmiany do MSR 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych” oraz wytyczne Rady MSSF w zakresie ujawnień dotyczących polityk
rachunkowości w praktyce kwestia istotności w odniesieniu do polityk rachunkowości
1 stycznia 2023
Zmiany do MSR 8 „Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów” w zakresie definicji
wartości szacunkowych
1 stycznia 2023
* Okresy roczne rozpoczynające się dnia lub po tej dacie.
13
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
Analiza wpływu zmian do MSR 16 „Rzeczowe aktywa trwałe”- przychody z produktów wyprodukowanych w okresie przed rozpoczęciem
funkcjonowania rzeczowych aktywów trwałych na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania nie została jeszcze zakończona. Wyniki tej
analizy zostaną ujawnione w śródrocznym skróconym sprawozdaniu finansowym za okres 3 miesięcy zakończony 31 marca 2022 roku.
Pozostałe zmiany do standardów nie dotyczą działalności Spółki lub nie będą mieć istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe.
c) Standardy i interpretacje przyjęte przez RMSR, ale jeszcze niezatwierdzone przez UE
MSSF w kształcie zatwierdzonym przez UE nie różnią się obecnie w znaczący sposób od regulacji przyjętych przez Radę Międzynarodowych
Standardów Rachunkowości (RMSR”), z wyjątkiem poniższych standardów, zmian do standardów i interpretacji, które według stanu na dzień
sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego nie zostały jeszcze przyjęte do stosowania.
Standard
Data wejścia
w życie *
Zmiany do MSSF 10 „Skonsolidowane sprawozdania finansowe” oraz MSR 28 „Inwestycje w jednostkach stowarzyszonych
i wspólnych przedsięwzięciach” w zakresie sprzedaży lub wniesienia aktywów pomiędzy inwestorem a jego jednostkami
stowarzyszonymi lub wspólnymi przedsięwzięciami
Zatwierdzenie zmiany jest
odroczone przez UE
Zmiany do MSR 1 „Prezentacja sprawozdań finansowych” – klasyfikacja zobowiązań jako krótkoterminowe lub długoterminowe
1 stycznia 2023
Zmiany do MSR 12 „Podatek dochodowy” w zakresie podatku odroczonego dotyczącego aktywów i zobowiązań wynikających
z pojedynczej transakcji
1 stycznia 2023
Zmiany do MSSF 17 „Umowy ubezpieczeniowe” w zakresie wymogów przejściowych w związku z zastosowaniem po raz
pierwszy MSSF 17 oraz MSSF 9 „Instrumenty finansowe”. Wprowadzenie możliwości poprawy użyteczności informacji
dla inwestorów na temat pierwszego zastosowania nowego standardu.
1 stycznia 2023
* Okresy roczne rozpoczynające się dnia lub po tej dacie, określone przez RMSR, które po zatwierdzeniu przez UE mogą ulec zmianie.
Spółka zamierza zastosować ww. zmiany, mające zastosowanie do prowadzonej przez nią działalności, od momentu ich wejścia w życie.
Zmiany do MSR 1„Prezentacja sprawozdań finansowych” dotyczące klasyfikacji zobowiązań jako krótkoterminowe lub długoterminowe, będą
mieć wpływ na prezentację zobowiązań w sprawozdaniu finansowym, z uwagi na posiadaną przez JSW umofinansowania, która nakłada
na JSW oraz inne spółki z Grupy szereg zobowiązań umownych (kowenantów finansowych).
Pozostałe zmiany standardów nie dotyczą działalności Spółki lub nie będą mieć istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe.
2.3. ZMIANY ZASAD RACHUNKOWOŚCI
ZMIANA PREZENTACJI
W sprawozdaniu finansowym za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2021 roku Spółka zdecydowała o zmianie prezentacji w sprawozdaniu
z wyniku finansowego i innych całkowitych dochodów, kwoty wynikającej z realizacji instrumentów zabezpieczających objętych rachunkowością
zabezpieczeń, przeklasyfikowanej z innych całkowitych dochodów do wyniku finansowego. Od 1 stycznia 2021 roku JSW ujmuje
przeklasyfikowanie wyniku skutecznego w związku z realizacją pozycji zabezpieczanej, z innych całkowitych dochodów do wyniku finansowego,
jako korektę pozycji zabezpieczanej.
Na dzień 31 grudnia 2021 roku Spółka posiadała w rachunkowości zabezpieczeń transakcje Fx Forward oraz kredyty denominowane w USD.
Instrumenty te zabezpieczają przepływy pieniężne z tytułu realizowanej przez JSW sprzedaży koksu (na dzień 31 grudnia 2020 roku transakcje
zabezpieczające desygnowane do rachunkowości zabezpieczeń zabezpieczały przychody ze sprzedaży koksu i węglopochodnych). Zgodnie
z przyjętą zmianą prezentacji, w momencie realizacji pozycji zabezpieczanej część skuteczna zabezpieczenia (tj. część zmiany wartości
godziwej instrumentu zabezpieczającego, która została uznana za efektywną i ujęta jest w innych całkowitych dochodach) zostaje
przeklasyfikowana do wyniku finansowego okresu, jako korekta przychodów ze sprzedaży (przed zmianą dotyczyła korekty pozostałych
zysków(strat)-netto w przypadku transakcji Fx Forward oraz kosztów finansowych w odniesieniu do kredytów denominowanych w USD). Zmiana
prezentacji właściwiej odzwierciedla ekonomiczną treść transakcji oraz jej wpływ na osiągane wielkości finansowe.
Spółka przekształciła dane porównawcze prezentowane w sprawozdaniu z wyniku finansowego i innych całkowitych dochodów. Przekształcenie
zostało przedstawione w poniższej tabeli:
SPRAWOZDANIE Z WYNIKU FINANSOWEGO
I INNYCH CAŁKOWITYCH DOCHODÓW
Za rok obrotowy
zakończony
31 grudnia 2020
(dane zatwierdzone)
Zmiana prezentacji
Za rok obrotowy
zakończony
31 grudnia 2020
(dane przekształcone)
Przychody ze sprzedaży
8 669,5
(53,4)
8 616,1
(STRATA) BRUTTO ZE SPRZEDAŻY
(422,2)
(53,4)
(475,6)
Pozostałe zyski/(straty) - netto
(24,3)
16,1
(8,2)
14
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
SPRAWOZDANIE Z WYNIKU FINANSOWEGO
I INNYCH CAŁKOWITYCH DOCHODÓW
Za rok obrotowy
zakończony
31 grudnia 2020
(dane zatwierdzone)
Zmiana prezentacji
Za rok obrotowy
zakończony
31 grudnia 2020
(dane przekształcone)
(STRATA) OPERACYJNA
(1 748,2)
(37,3)
(1 785,5)
Koszty finansowe
(143,8)
37,3
(106,5)
(STRATA) PRZED OPODATKOWANIEM
(1 884,2)
-
(1 884,2)
(STRATA) NETTO
(1 541,1)
-
(1 541,1)
15
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
3. NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO SPRAWOZDANIA Z WYNIKU FINANSOWEGO I INNYCH CAŁKOWITYCH
DOCHODÓW
3.1. PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY
W ramach prowadzonej działalności operacyjnej Spółka generuje przychody przede wszystkim ze sprzedaży węgla koksowego oraz sprzedaży koksu. Spółka
prowadzi również w mniejszym zakresie sprzedaż węgla do celów energetycznych i produktów węglopochodnych.
Spółka wprowadziła pięciostopniowy model ujmowania przychodów obejmujący kolejno: identyfikację umowy z klientem, identyfikację poszczególnych
zobowiązań do wykonania świadczenia, określenie ceny transakcyjnej, alokację ceny transakcyjnej do poszczególnych zobowiązań do wykonania świadczeń
oraz ujęcie przychodu w momencie realizacji zobowiązania wynikającego z umowy.
Spółka ujmuje przychody ze sprzedaży w momencie spełnienia (lub w trakcie spełniania) zobowiązania do wykonania świadczenia poprzez przekazanie
przyrzeczonego dobra lub usługi (tj. składnika aktywów) klientowi (klient uzyskuje kontrolę nad tym składnikiem aktywów) w kwocie, która odzwierciedla kwotę
wynagrodzenia, które zgodnie z oczekiwaniem Spółki przysługuje jej w zamian za przekazanie przyrzeczonych dóbr lub usług klientowi.
Przychody ze sprzedaży ujmowane są jako kwoty równe cenie transakcyjnej, która została przypisana do danego zobowiązania do wykonania świadczenia.
W celu ustalenia ceny transakcyjnej Spółka uwzględnia warunki umowy oraz stosowane przez nią zwyczajowe praktyki handlowe. Cena transakcyjna to kwota
wynagrodzenia, które zgodnie z oczekiwaniem Spółki będzie jej przysługiwać w zamian za przekazanie przyrzeczonych dóbr lub usług na rzecz klienta,
z wyłączeniem kwot pobranych w imieniu osób trzecich (na przykład niektórych podatków od sprzedaży). Wynagrodzenie określone w umowie z klientem może
obejmować kwoty stałe, kwoty zmienne lub oba te rodzaje kwot.
Niektóre umowy z kontrahentami Spółki zawierają zapisy o korektach jakościowych stanowiących podstawę do wyliczenia ostatecznej ceny sprzedaży,
czy pewnych formach premiowania klienta. Jeżeli jest wysoce prawdopodobne, że nie nastąpi odwrócenie znaczącej części skumulowanych przychodów
w przyszłości, w takich przypadkach, zgodnie z MSSF 15 uwzględnia się kwoty wynagrodzenia zmiennego w cenie transakcyjnej. Ponowna ocena
wynagrodzenia zmiennego powinna być dokonywana na koniec każdego okresu sprawozdawczego.
W Spółce występują wieloletnie kontrakty ramowe zawierające bazowe uzgodnienia ilościowe w ujęciu rocznym wraz z opcjami. Każdorazowo one uściślane
i dzielone na kwartały przed rozpoczęciem danego roku oraz określane są warunki uruchomienia opcji. Operatywnie na kwartały uzgodnienia są prowadzone
w negocjacjach kwartalnych, stąd Spółka uznaje, że obowiązki świadczenia wynikają z kontraktów, które mają oczekiwany okres trwania do 1 roku i na tej
podstawie korzysta z wyłączenia wskazanego w MSSF 15 nie ujawniając ceny transakcyjnej przypisanej do obowiązków świadczeń nie wypełnionych w ramach
tych umów.
Do głównych kontraktów dotyczących sprzedaży gla i koksu (które stanowią w 2021 roku 96,4% łącznych przychodów ze sprzedaży bez uwzględnienia
korekty z tytułu realizacji transakcji zabezpieczających, i 97,0% w roku 2020) Spółka wykorzystuje międzynarodowe reguły handlu tzw. INCOTERMS (FCA,
DAP, FOB). Moment przeniesienia kontroli nad przyrzeczonymi dobrami i usługami na klienta wskazany jest ściśle w każdej regule dostawy.
Opierając się na warunkach dostawy obowiązujących dla większości kontraktów, Spółka stwierdziła, że moment przeniesienia kontroli na klienta następuje
po dostarczeniu dóbr do klienta lub przekazaniu ich przewoźnikowi i jednoczesnym zakończeniu usługi transportu, jeśli wystąpiła. Wówczas z reguły następuje
fizyczne przekazanie lub przeniesienie tytułu prawnego do danego składnika aktywów odbiorcy lub przekazanie odbiorcy istotnych ryzyk i korzyści związanych
ze sprzedanym składnikiem aktywów. W takich przypadkach, zgodnie z MSSF 15, wszystkie przyrzeczone w umowie dobra i usługi (tj. dostawa dobra w postaci
węgla lub koksu wraz z dotyczącą ich usługą transportu) należy traktować jako jedno zobowiązanie do wykonania świadczenia i ujmować przychód jednorazowo
w określonym momencie.
PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY
2021
2020
(dane przekształcone)*
Sprzedaż węgla
8 495,1
5 577,2
Sprzedaż koksu
4 572,0
2 832,0
Sprzedaż węglopochodnych
358,9
173,0
Pozostała działalność
127,5
87,3
Korekta przychodów ze sprzedaży z tytułu realizacji transakcji zabezpieczających *
(3,1)
(53,4)
RAZEM PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY
13 550,4
8 616,1
* Pozycja obejmuje przeklasyfikowanie wyniku skutecznego, w związku z realizacją pozycji zabezpieczanej, z innych całkowitych dochodów do wyniku finansowego szerzej
w Nocie 2.3. W 2021 roku korekta dotyczy przychodów ze sprzedaży koksu, natomiast w 2020 roku dotyczyła przychodów ze sprzedaży koksu i węglopochodnych.
Spółka koncentruje swoją działalność głównie na terenie Polski. Przychody ze sprzedaży poza granicę Polski w okresie od 1 stycznia 2021 roku
do 31 grudnia 2021 roku wyniosły 5 967,6 mln PLN, co stanowi 44,0% całości przychodów ze sprzedaży, bez uwzględnienia korekty przychodów
z tytułu realizacji transakcji zabezpieczających (w okresie od 1 stycznia 2020 roku do 31 grudnia 2020 roku: 3 781,5 mln PLN, tj. 43,6%).
16
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
INFORMACJE DOTYCZĄCE OBSZARÓW GEOGRAFICZNYCH
Podział geograficzny przychodów ze sprzedaży został zaprezentowany według siedziby kraju kontrahenta, który dokonuje zakupu:
2021
2020
(dane przekształcone)*
Sprzedaż na terenie Polski, w tym:
Węgiel
6 804,6
4 461,4
Koks
658,5
339,9
Pozostałe segmenty
122,8
86,7
RAZEM SPRZEDAŻ NA TERENIE POLSKI
7 585,9
4 888,0
Sprzedaż poza Polskę, w tym:
Kraje Unii Europejskiej, w tym:
5 573,3
3 348,6
Węgiel
1 690,5
1 115,8
Koks
3 878,5
2 232,6
Pozostałe segmenty
4,3
0,2
Kraje europejskie poza Unią Europejską, w tym:
350,7
218,9
Koks
350,7
218,9
Pozostałe kraje, w tym:
43,6
214,0
Koks
43,2
213,6
Pozostałe segmenty
0,4
0,4
RAZEM SPRZEDAŻ POZA POLSKĘ, w tym:
5 967,6
3 781,5
Węgiel
1 690,5
1 115,8
Koks
4 272,4
2 665,1
Pozostałe segmenty
4,7
0,6
Korekta przychodów ze sprzedaży z tytułu realizacji transakcji zabezpieczających
(3,1)
(53,4)
RAZEM PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY
13 550,4
8 616,1
* Dane przekształcone w związku z zastosowaną zmianą zasad prezentacji, która została szerzej opisana w Nocie 2.3
Przychody ze sprzedaży – podział geograficzny według kraju kontrahenta, który dokonuje zakupu:
2021
2020
(dane przekształcone)*
Polska
7 585,9
4 888,0
Austria
1 579,0
907,5
Niemcy
1 526,2
1 115,4
Czechy
1 187,0
685,8
Belgia
498,7
102,3
Rumunia
485,8
335,6
Szwajcaria
206,7
132,7
Słowacja
161,4
123,9
Norwegia
144,0
86,2
Hiszpania
100,7
54,8
Singapur
43,6
214,0
Francja
23,6
15,8
Holandia
9,2
-
Luksemburg
1,4
-
Irlandia
0,3
-
Szwecja
-
7,5
Korekta przychodów ze sprzedaży z tytułu realizacji transakcji zabezpieczających
(3,1)
(53,4)
RAZEM PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY
13 550,4
8 616,1
* Dane przekształcone w związku z zastosowaną zmianą zasad prezentacji, która została szerzej opisana w Nocie 2.3
17
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
INFORMACJE DOTYCZĄCE GŁÓWNYCH KLIENTÓW
Za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 roku przychody ze sprzedaży do trzech klientów przekroczyły dla każdego z nich pojedynczo poziom
10% przychodów ze sprzedaży Spółki. Przychody ze sprzedaży do jednego z nich wyniosły 3 171,9 mln PLN, do drugiego 2 267,6 mln PLN,
a do trzeciego 1 534,9 mln PLN. Klientami tymi byli: kontrahenci zewnętrzni oraz spółka zależna od JSW.
Za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 roku przychody ze sprzedaży do trzech klientów przekroczyły dla każdego z nich pojedynczo poziom
10% przychodów ze sprzedaży Spółki. Przychody ze sprzedaży do jednego z nich wyniosły 1 937,7 mln PLN, do drugiego 1 433,7 mln PLN,
a do trzeciego 881,9 mln PLN. Klientami tymi byli: kontrahenci zewnętrzni oraz spółka zależna od JSW.
3.2. KOSZT SPRZEDANYCH PRODUKTÓW, MATERIAŁÓW I TOWARÓW
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
KOSZT SPRZEDANYCH PRODUKTÓW, MATERIAŁÓW I TOWARÓW
Całkowity koszt sprzedanych produktów, materiałów i towarów stanowi:
- koszt wytworzenia sprzedanych produktów poniesiony w danym okresie sprawozdawczym, skorygowany o zmianę stanu produktów oraz skorygowany
o wartość świadczeń i rzeczowych aktywów trwałych wytworzonych na potrzeby własne oraz wyrobisk ruchowych,
- koszty sprzedaży i koszty administracyjne poniesione w okresie sprawozdawczym, które są wykazywane odrębnie w sprawozdaniu z wyniku finansowego
i innych całkowitych dochodów,
- wartość sprzedanych towarów i materiałów.
Koszty wytworzenia, które można bezpośrednio przyporządkować osiągniętym przychodom przez Spółkę, wpływają na wynik finansowy za ten okres
sprawozdawczy, w którym przychody te wystąpiły.
Koszty wytworzenia, które można jedynie w sposób pośredni przyporządkować przychodom lub innym korzyściom osiąganym przez Spółkę, wpływają na wynik
finansowy Spółki w części, w której dotyczą danego okresu sprawozdawczego, zapewniając ich współmierność do przychodów lub innych korzyści
ekonomicznych.
KOSZT SPRZEDANYCH PRODUKTÓW, MATERIAŁÓW I TOWARÓW
2021
2020
Amortyzacja
1 039,4
935,0
Zużycie materiałów i energii, w tym:
1 456,7
1 255,6
- zużycie materiałów
872,0
807,0
- zużycie energii
584,7
448,6
Usługi obce
1 856,4
1 944,5
Świadczenia na rzecz pracowników
3 774,0
3 610,5
Podatki i opłaty
146,3
140,8
Pozostałe koszty rodzajowe
45,2
63,0
Wartość sprzedanych materiałów i towarów
4 987,3
2 930,2
- w tym: wartość sprzedanego koksu i węglopochodnych
4 704,9
2 832,5
RAZEM KOSZTY RODZAJOWE
13 305,3
10 879,6
Koszty sprzedaży
(340,6)
(333,2)
Koszty administracyjne
(555,5)
(564,9)
Wartość świadczeń i rzeczowych aktywów trwałych wytworzonych na potrzeby własne oraz wyrobisk
ruchowych
(802,9)
(838,9)
Zmiana stanu produktów
303,6
(50,9)
KOSZT SPRZEDANYCH PRODUKTÓW, MATERIAŁÓW I TOWARÓW
11 909,9
9 091,7
18
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
3.3. POZOSTAŁE PRZYCHODY
Nota
2021
2020
Przychody związane z pandemią COVID-19, w tym:
9.5
127,9
188,1
- umorzenie pożyczki preferencyjnej PFR
89,2
-
- przychody z tytułu preferencyjnego oprocentowania pożyczki PFR
38,7
27,4
- otrzymane dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników z Funduszu Gwarantowanych
Świadczeń Pracowniczych
-
160,4
Dywidendy
26,6
6,8
Odsetki
13,3
23,7
Przedawnione i umorzone zobowiązania wraz z odsetkami
21,9
19,9
Otrzymane odszkodowania, kary
11,9
21,1
Odwrócenie odpisu aktualizującego rzeczowe aktywa trwałe, wartości niematerialne i prawo
do użytkowania składnika aktywów
6.4
85,1
10,2
Dotacje (odpisane w wysokości amortyzacji)
1,5
1,4
Odwrócenie odpisów aktualizujących należności i pozostałe aktywa finansowe
6,9
0,9
Pozostałe
10,2
9,8
RAZEM POZOSTAŁE PRZYCHODY
305,3
281,9
3.4. POZOSTAŁE KOSZTY
Nota
2021
2020
Utworzenie odpisu aktualizującego rzeczowe aktywa trwałe, wartości niematerialne oraz prawo
do użytkowania składnika aktywów
6.4
352,2
516,6
Koszty poniesione w związku z pandemią COVID-19
9.5
27,0
89,5
Odsetki:
18,9
45,2
- w tym odsetki hipotetyczne od zobowiązań naliczone zgodnie z art.5 Ustawy
o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych z późniejszymi
zmianami
15,7
37,3
Utworzenie odpisu aktualizującego należności i pozostałe aktywa finansowe
9,3
15,7
Opłaty egzekucyjne i kary
2,1
2,1
Darowizny
1,9
9,8
Korekta założeń aktuarialnych
24,4
-
Pozostałe
8,5
6,6
RAZEM POZOSTAŁE KOSZTY
444,3
685,5
3.5. POZOSTAŁE (STRATY) - NETTO
Nota
2021
2020
(dane przekształcone)*
(Straty) z tytułu zbycia rzeczowych aktywów trwałych
(26,7)
(15,4)
Różnice kursowe
8.3
8,6
15,1
(Straty) na pochodnych instrumentach finansowych
8.3
(75,9)
(23,5)
Zyski z tytułu wyceny certyfikatów inwestycyjnych
17,0
15,6
Pozostałe
(0,7)
-
RAZEM POZOSTAŁE (STRATY) - NETTO
(77,7)
(8,2)
* Dane przekształcone w związku z zastosowaną zmianą zasad prezentacji, która została szerzej opisana w Nocie 2.3
19
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
3.6. PRZYCHODY I KOSZTY FINANSOWE
2021
2020
(dane przekształcone)*
Przychody odsetkowe od środków pieniężnych i ich ekwiwalentów
-
1,6
Różnice kursowe od środków pieniężnych i transakcji Fx Forward
7,3
3,4
Inne
0,4
2,8
RAZEM PRZYCHODY FINANSOWE
7,7
7,8
Koszty odsetek:
79,3
57,8
odsetki i prowizje od kredytów i pożyczek
55,4
30,4
rozliczenie dyskonta z tytułu długoterminowych rezerw
15,0
23,6
odsetki z tytułu rozliczeń CPR
7,0
2,1
pozostałe odsetki
1,9
1,7
Odsetki od leasingu
29,7
36,4
Koszty udzielenia poręczenia
23,4
10,3
Inne
0,2
2,0
RAZEM KOSZTY FINANSOWE
132,6
106,5
PRZYCHODY/(KOSZTY) FINANSOWE NETTO
(124,9)
(98,7)
* Dane przekształcone w związku z zastosowaną zmianą zasad prezentacji, która została szerzej opisana w Nocie 2.3
3.7. ZYSK/(STRATA) NA AKCJĘ
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
ZYSK/(STRATA) NA AKCJĘ
Podstawowy/(a) zysk/(strata) na akcję
Podstawowy/(a) zysk/(strata) na akcję wylicza się jako iloraz zysku/(straty) przypadającego/(-ej) na akcjonariuszy Spółki oraz średniej ważonej liczby akcji
zwykłych w ciągu roku.
Rozwodniony zysk/(strata) na akcję
Rozwodniony/(a) zysk/(strata) na akcję wylicza się, korygując średnią ważoną liczbę akcji zwykłych w taki sposób, jak gdyby nastąpiła zamiana na potencjalne
akcje zwykłe powodujące rozwodnienie. JSW nie posiada instrumentów powodujących rozwodnienie potencjalnych akcji zwykłych. W związku z powyższym
rozwodniony/(a) zysk/(strata) na akcję równy/(a) jest podstawowemu/(-ej) zyskowi/(stracie) na akcję JSW.
ZYSK/(STRATA) NA AKCJĘ
2021
2020
Zysk/(strata) netto
329,9
(1 542,1)
Średnia ważona liczba akcji zwykłych (szt.)
117 411 596
117 411 596
PODSTAWOWY/(A) I ROZWODNIONY/(A) ZYSK/(STRATA) NA JEDNĄ AKC
(W PLN NA JEDNĄ AKCJĘ)
2,81
(13,13)
20
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
4. NOTY OBJAŚNIAJĄCE DOTYCZĄCE OPODATKOWANIA
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
PODATEK DOCHODOWY BIEŻĄCY I ODROCZONY
Podatek dochodowy za okres sprawozdawczy obejmuje podatek bieżący i odroczony.
Bieżące obciążenie z tytułu podatku dochodowego jest obliczane na podstawie obowiązujących przepisów podatkowych. Bieżący podatek dochodowy jest
naliczony od dochodu do opodatkowania za dany okres i ujmowany jako zobowiązanie do zapłaty zgodnie z przepisami podatkowymi. W sytuacji, gdy wartość
zapłaconych zaliczek miesięcznych przekracza wartość podatku należnego wówczas powstaje należność, która zostanie zwrócona przez Urząd Skarbowy
po złożeniu deklaracji rocznej CIT-8.
Zobowiązania i aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego tworzone są od różnic przejściowych pomiędzy wartością podatko aktywów
i zobowiązań, a ich wartością księgową w sprawozdaniu finansowym, z wyjątkiem różnic przejściowych wynikających z początkowego ujęcia składnika aktywów
czy zobowiązań w transakcji innej niż połączenie jednostek gospodarczych, która w momencie powstania nie wpływa ani na wynik finansowym ani na wynik
podatkowy.
Odroczony podatek dochodowy ustala się przy zastosowaniu stawek podatkowych, które zgodnie z oczekiwaniami będą obowiązywać w momencie,
gdy wartości księgowe aktywów i zobowiązań zostaną zrealizowane, przyjmując za podstawę przepisy podatkowe, które obowiązywały na dzień kończący
okres sprawozdawczy.
Spółka rozpoznaje składnik aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego od straty podatkowej, bazując na założeniu, że w przyszłości zostanie
osiągnięty dochód do opodatkowania pozwalający na jego wykorzystanie.
Zobowiązanie z tytułu odroczonego podatku dochodowego wynikające z różnic przejściowych, powstałych z tytułu inwestycji w jednostkach zależnych
i stowarzyszonych jest ujmowane, z wyjątkiem sytuacji gdy Spółka kontroluje terminy odwracania się różnic przejściowych i jest prawdopodobne, że w dającej
się przewidzieć przyszłości różnice te nie ulegną odwróceniu.
Aktywa i zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego traktowane są w całości jako długoterminowe i nie podlegają dyskontowaniu. Podlegają
one kompensacie, jeżeli istnieje możliwy do wyegzekwowania tytuł prawny do przeprowadzenia kompensat ujmowanych kwot.
Bieżący i odroczony podatek dochodowy ujmuje się w wyniku finansowym, z wyjątkiem podatków dotyczących pozycji ujętych w innych całkowitych dochodach
lub bezpośrednio w kapitale własnym (podatek dochodowy jest wówczas ujmowany odpowiednio w innych całkowitych dochodach lub w kapitale własnym).
ISTOTNE SZACUNKI
Spółka ocenia na każdy dzień kończący okres sprawozdawczy realizowalność aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego oraz weryfikuje nieujęte
aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego.
W oparciu o sporządzone prognozy dla Spółki przewidujące uzyskanie dochodów podatkowych w latach następnych uznano, nie występuje ryzyko
niezrealizowania aktywa z tytułu podatku odroczonego rozpoznanego w niniejszym sprawozdaniu finansowym.
Aktywo z tytułu podatku odroczonego od straty podatkowej na dzień 31 grudnia 2021 roku wynosi 370,1 mln PLN. Spółka w oparciu o Model finansowy JSW
na lata 2022-2030 sporządziła analizę rozliczalności straty podatkowej z 2020 i 2021 roku. Z prognoz wynika, że w latach następnych JSW osiągnie zysk
podatkowy, który pozwoli rozliczyć aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego od straty podatkowej.
4.1. PODATEK DOCHODOWY
Podatek dochodowy ujęty w wyniku netto:
2021
2020
Podatek bieżący:
3,0
13,4
bieżące obciążenie podatkowe
-
12,9
korekty wykazane w bieżącym okresie w odniesieniu do podatku z lat ubiegłych
3,0
0,5
Podatek odroczony
69,9
(356,5)
RAZEM PODATEK DOCHODOWY UJĘTY W WYNIKU NETTO
72,9
(343,1)
21
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
Podatek dochodowy ujęty w innych całkowitych dochodach:
2021
2020
Podatek odroczony:
zyski/(straty) aktuarialne
8,7
(3,2)
zmiana wartości instrumentów zabezpieczających
(4,4)
5,1
RAZEM PODATEK DOCHODOWY UJĘTY W INNYCH CAŁKOWITYCH DOCHODACH
4,3
1,9
Uzgodnienie teoretycznego podatku wynikającego z zysku/(straty) przed opodatkowaniem i ustawowej stawki podatkowej do obciążenia z tytułu
podatku dochodowego wykazanego w wyniku netto przedstawia się następująco:
2021
2020
Zysk/(strata) przed opodatkowaniem
402,8
(1 884,2)
Podatek wyliczony według stawki 19%
76,5
(357,9)
Efekt podatkowy przychodów niebędących przychodami wg przepisów podatkowych
(22,3)
2,8
Efekt podatkowy kosztów niestanowiących kosztów uzyskania przychodów wg przepisów podatkowych
15,7
11,5
Korekty wykazane w bieżącym okresie w odniesieniu do podatku z lat ubiegłych
3,0
0,5
OBCIĄŻENIE/UZNANIE ZYSKU/(STRATY) NETTO Z TYTUŁU PODATKU DOCHODOWEGO
72,9
(343,1)
Efektywna
stopa
podatkowa
Główne czynniki wpływające na efektywną stopę podatkową
2021
Na wielkość efektywnej stopy podatkowej za 2021 rok głównie miało wpływ:
18,1%
odniesienie w przychody otrzymanej dywidendy w kwocie 26,6 mln PLN, równowartość odpisów amortyzacyjnych sfinansowanych z dotacji
i subwencji w wysokości 1,3 mln PLN oraz umorzenie pożyczki z PFR które jest zwolnione z opodatkowania w wysokości 89,2 mln PLN,
które nie są przychodem podatkowym,
odniesienie w koszty odpisu na PFRON w wysokości 32,5 mln PLN, przekazanie darowizn w kwocie 1,9 mln PLN, poniesienie wydatków
na koszty reprezentacji w kwocie 1,2 mln PLN, rezerwy w kwocie 2,6 mln PLN, odpisy na środki trwałe dotowane w kwocie 2,4 mln PLN,
zarachowane odsetki od pożyczki w kwocie 20,0 mln PLN, koszty wynagrodzeń i składek ZUS pracowników oddelegowanych do pracy
w szpitalach i stacjach sanitarno-epidemiologicznych w kwocie 7,5 mln PLN które nie są kosztem podatkowym,
odniesienie w wynik finansowy podatku w kwocie 3,0 mln PLN z tytułu korekty deklaracji podatkowych za lata ubiegłe,
opodatkowanie nabytych udziałów w kwocie 1,0 mln PLN.
Powyższe różnice pomiędzy wynikiem brutto, a podstawą opodatkowania stanowią tzw. trwałe różnice, które wpływają na wielkość efektywnej
stopy podatkowej.
2020
Główną przyczyną wpływającą na wielkość efektywnej stopy podatkowej za 2020 rok jest wysoka strata przed opodatkowaniem w wysokości
1 884,2 mln PLN, zatem jakiekolwiek różnice trwałe mniej ważą w uzgodnieniu stawki efektywnej. Ponadto na wielkość efektywnej stopy
podatkowej miało wpływ:
18,2%
odniesienie w przychody otrzymanej dywidendy w kwocie 6,8 mln PLN, równowartość odpisów amortyzacyjnych sfinansowanych z dotacji
i subwencji w wysokości 1,3 mln PLN oraz aktualizacji odsetek od podatku od nieruchomości w kwocie 1,1 mln PLN, które nie
przychodem podatkowym,
odniesienie w koszty odpisu na PFRON w wysokości 30,4 mln PLN, przekazanie darowizn w kwocie 8,5 mln PLN, poniesienie wydatków
na koszty reprezentacji w kwocie 1,1 mln PLN, rezerwy w kwocie 2,2 mln PLN, odpisu na środki trwałe dotowane w kwocie 17,6 mln PLN
które nie są kosztem podatkowym oraz brak uznania za koszt podatkowy wykorzystania rezerwy na sprawy sporne w kwocie 11,5 mln PLN,
odniesienie w wynik finansowy podatku w kwocie 0,5 mln PLN z tytułu korekty deklaracji podatkowych za lata ubiegłe,
opodatkowanie nabytych udziałów w kwocie 19,6 mln PLN oraz umorzenie potencjalnego zobowiązania w kwocie 5,0 mln PLN, które nie
przychodem bilansowym.
Powyższe różnice pomiędzy wynikiem brutto, a podstawą opodatkowania stanowią tzw. trwałe różnice, które wpływają na wielkość efektywnej
stopy podatkowej.
22
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
4.2. ODROCZONY PODATEK DOCHODOWY
Aktywa i zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego podlegają kompensacie, w związku z tym w sprawozdaniu finansowym
wykazuje się następujące kwoty:
31.12.2021
31.12.2020
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
przypadające do realizacji po upływie 12 miesięcy
827,8
817,4
przypadające do realizacji w ciągu 12 miesięcy
171,5
203,9
RAZEM
999,3
1 021,3
Zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego
przypadające do realizacji po upływie 12 miesięcy
354,8
282,4
przypadające do realizacji w ciągu 12 miesięcy
11,3
7,0
RAZEM
366,1
289,4
AKTYWA Z TYTUŁU ODROCZONEGO PODATKU DOCHODOWEGO (NETTO)
633,2
731,9
Zmiana stanu odroczonego podatku dochodowego przedstawia się następująco:
Nota
2021
2020
STAN NA 1 STYCZNIA
731,9
377,3
Uznanie/(obciążenie) zysku/(straty)netto
(69,9)
356,5
Zwiększenie/(zmniejszenie) innych całkowitych dochodów
(4,3)
(1,9)
Przeklasyfikowanie do grupy do zbycia przeznaczonej do sprzedaży
6.12
(24,5)
-
STAN NA 31 GRUDNIA
633,2
731,9
Zmiana stanu aktywa i zobowiązań z tytułu odroczonego podatku dochodowego (przed uwzględnieniem ich kompensaty w ramach jednej
jurysdykcji prawnej) przedstawiają się w sposób następujący:
AKTYWA Z TYTUŁU
ODROCZONEGO PODATKU
DOCHODOWEGO
Zobowiązania
z tytułu świadczeń
pracowniczych
Rezerwy
Niewypłacone
wynagrodzenia
i inne
świadczenia
Strata
podatkowa
Wycena
niefinansowych
aktywów
trwałych
Pozostałe
Razem
STAN NA 1 STYCZNIA 2020
155,1
153,0
21,6
0,6
213,9
85,0
629,2
(Obciążenie)/uznanie zysku/(straty)
netto
5,1
17,5
37,2
285,3
6,1
42,8
394,0
Zwiększenie/(zmniejszenie) innych
całkowitych dochodów
3,2
-
-
-
-
(5,1)
(1,9)
STAN NA 31 GRUDNIA 2020
163,4
170,5
58,8
285,9
220,0
122,7
1 021,3
(Obciążenie)/uznanie zysku/(straty)
netto
(7,1)
48,1
(35,8)
84,2
(53,0)
(29,6)
6,8
Przeklasyfikowanie do grupy do zbycia
przeznaczonej do sprzedaży
(4,8)
(7,7)
-
-
(12,0)
-
(24,5)
Zwiększenie/(zmniejszenie) innych
całkowitych dochodów
(8,7)
-
-
-
-
4,4
(4,3)
STAN NA 31 GRUDNIA 2021
142,8
210,9
23,0
370,1
155,0
97,5
999,3
ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU ODROCZONEGO PODATKU
DOCHODOWEGO
Wartość wyrobisk
ruchowych
Pozostałe
Razem
STAN NA 1 STYCZNIA 2020
189,3
62,6
251,9
Obciążenie/(uznanie) zysku netto
41,7
(4,2)
37,5
STAN NA 31 GRUDNIA 2020
231,0
58,4
289,4
Obciążenie/(uznanie) zysku/(straty) netto
21,3
55,4
76,7
STAN NA 31 GRUDNIA 2021
252,3
113,8
366,1
23
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
5. NOTY OBJAŚNIAJĄCE DOTYCZĄCE ZADŁUŻENIA
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU ZADŁUŻENIA
Kredyty, pożyczki
W momencie początkowego ujęcia kredyty i pożyczki ujmuje się w wartości godziwej, pomniejszonej o poniesione koszty transakcyjne. Po początkowym ujęciu
zobowiązania te wykazywane według zamortyzowanego kosztu. Wszelkie różnice pomiędzy otrzymaną kwotą (pomniejszoną o koszty transakcyjne)
a wartością wykupu ujmuje się metodą efektywnej stopy procentowej w sprawozdaniu z wyniku finansowego i innych całkowitych dochodów, przez okres
obowiązywania odnośnych umów.
Zobowiązania z tytułu leasingu
Z dniem rozpoczęcia umowy leasingu Spółka ujmuje składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania oraz zobowiązanie z tytułu leasingu. Zasady ujmowania
prawa do użytkowania składnika aktywów przedstawiono w Nocie 6.3. Zobowiązania z tytułu leasingu wycenia się w momencie początkowego ujęcia
w wartościach bieżących. Zobowiązania te obejmują wartość bieżącą netto następujących płatności leasingowych:
stałe opłaty leasingowe pomniejszone o wszelkie należne zachęty leasingowe,
zmienne opłaty leasingowe uzależnione od indeksów i stawek,
kwoty, których zapłaty oczekuje się w ramach gwarantowanej wartości końcowej przedmiotu leasingu,
cenę wykonania opcji kupna, jeżeli można z wystarczającą pewnością założyć, że zostanie ona zrealizowana,
płatności kar umownych za wypowiedzenie leasingu jeżeli okres leasingu odzwierciedla wykorzystanie przez leasingobior opcji wypowiedzenia
umowy.
Po dacie rozpoczęcia leasingu Spółka wycenia zobowiązanie z tytułu leasingu poprzez zwiększenie wartości bilansowej w celu odzwierciedlenia odsetek
od zobowiąz z tytułu leasingu, zmniejszenia wartości bilansowej w celu uwzględnienia zapłaconych opłat leasingowych oraz zaktualizowania wyceny
wartości bilansowej w celu uwzględnienia wszelkiej ponownej oceny lub zmiany okresu leasingu, zmiany w zakresie opcji zakupu, zmiany kwot oczekiwanych
zgodnie z gwarancją wartości końcowej, zmiany przyszłych płatności wynikających ze zmian indeksu/stawki lub w celu uwzględnienia zaktualizowanych
zasadniczo stałych opłat leasingowych.
Spółka w celu aktualizacji wyceny zobowiązania z tytułu leasingu, uwzględniając zmiany w opłatach leasingowych, uznaje kwotę aktualizacji wyceny
zobowiązania jako korektę składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania.
Aktualizacja wyceny zobowiązania z tytułu leasingu odbywa się poprzez dyskontowanie zaktualizowanych opłat leasingowych z zastosowaniem
zaktualizowanej stopy dyskontowej jeżeli zaistnieje zmiana w odniesieniu do okresu leasingu oraz zaistnieje zmiana dotycząca oceny opcji kupna bazowego
składnika aktywów. W przypadku zaistnienia zmian w kwocie, której zapłaty oczekuje się w ramach gwarantowanej wartości końcowej oraz zaistnienia zmian
w przyszłych opłatach leasingowych wynikających ze zmiany w indeksie lub stawce stosowanej do ustalenia tych opłat, Spółka dokonuje aktualizacji wyceny
zobowiązania z tytułu leasingu poprzez dyskontowanie zaktualizowanych opłat leasingowych z zastosowaniem dotychczasowej stopy dyskonta.
Płatności leasingowe dyskontuje się przy użyciu stopy procentowej leasingu, jeśli można ją z łatwością ustalić. W przeciwnym razie Spółka stosuje krańcową
stopę procentową długu leasingobiorcy.
Spółka korzysta z prawa zwolnienia ze stosowania wymogów wynikających z MSSF 16, które zostały szczegółowo opisane w Nocie 6.3.
ISTOTNE SZACUNKI
Szacunki i wyliczenia, które mają wpływ na wycenę zobowiązań z tytułu leasingu oraz aktywów z tytułu prawa do użytkowania:
ustalenie okresu obowiązywania umów (w tym dla umów z nieokreślonym terminem lub z możliwością przedłużenia)
Ustalając okres leasingu Spółka uwzględnia wszystkie istotne fakty i okoliczności tworzące zachętę ekonomiczną do skorzystania z opcji przedłużenia umowy
lub nieskorzystania z opcji zakończenia umowy. Okresy objęte opcją przedłużania umów lub okresem wypowiedzenia są uwzględnione przy ustalaniu okresu
leasingu, jeżeli istnieje racjonalna pewność, że umowa zostanie przedłużona lub nie zostanie wypowiedziana. Ocena okresu leasingu jest przeprowadzana
na dzień rozpoczęcia leasingu. Ponowna ocena jest dokonywana w przypadku wystąpienia znaczącego zdarzenia lub znaczącej zmiany w okolicznościach,
które leasingobiorca kontroluje, wpływających na tę ocenę.
W przypadku umów na czas nieokreślony, szacuje się najbardziej prawdopodobny okres użytkowania prawa do użytkowania aktywa, bądź też przyjmuje się
okres żywotności danego Zakładu w zależności od tego co lepiej odzwierciedla okres przez jaki jest rozsądnie pewne, że Spółka nie skorzysta z prawa
wypowiedzenia.
ustalenie stopy procentowej stosowanej do dyskontowania przyszłych przepływów pieniężnych
Dla potrzeb wyceny zobowiązania z tytułu leasingu i praw do użytkowania składnika aktywów, Spółka oszacowała krańcowe stopy procentowe oprocentowania
długu, stosowane przy dyskontowaniu przyszłych przepływów pieniężnych. Dla ustalenia krańcowej stopy procentowej długu Spółka przyjęła, że stopa
dyskonta powinna odzwierciedlać koszt finansowania, jakie byłoby zaciągnięte na zakup aktywa o wartości zbliżonej do wartości przedmiotu podlegającego
leasingowi. W celu oszacowania wysokości stopy dyskonta Spółka wzięła pod uwagę następujące parametry umowy: rodzaj, długość trwania, walutę
oraz potencjalną marżę, jaką musiałaby zapłacić na rzecz instytucji finansowych w celu uzyskania finansowania.
Spółka w 2021 roku zastosowała krańcowe stopy procentowe w wysokości od 0,18% do 5,86% (w 2020 roku w wysokości od 0,2% do 5,21%).
24
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU ZADŁUŻENIA:
Nota
31.12.2021
31.12.2020
Kredyty i pożyczki
5.1
1 692,8
1 885,6
Zobowiązania z tytułu leasingu
5.2
566,6
681,7
RAZEM
2 259,4
2 567,3
w tym:
długoterminowe
1 548,5
2 017,9
krótkoterminowe
710,9
549,4
5.1. KREDYTY I POŻYCZKI
31.12.2021
31.12.2020
Kredyty
618,5
638,8
Pożyczki
1 074,3
1 246,8
RAZEM
1 692,8
1 885,6
w tym:
długoterminowe
1 252,2
1 579,1
krótkoterminowe
440,6
306,5
Zaciągnięte kredyty i pożyczki według terminu zapadalności na dzień 31 grudnia 2021 roku:
Waluta kredytów
oraz pożyczek
Wartość kredytów
i pożyczek
na koniec okresu
sprawozdawczego
Z tego o terminie spłaty przypadającym w okresie:
krótkoterminowe
długoterminowe
od 1 roku
do 2 lat
od 2 lat
do 3 lat
od 3 lat
do 5 lat
powyżej
5 lat
PLN
1 434,4
382,9
353,6
632,4
41,8
23,7
USD
258,4
57,7
57,4
57,3
86,0
-
RAZEM
1 692,8
440,6
411,0
689,7
127,8
23,7
Zaciągnięte kredyty i pożyczki według terminu zapadalności na dzień 31 grudnia 2020 roku:
Waluta kredytów
oraz pożyczek
Wartość kredytów
i pożyczek
na koniec okresu
sprawozdawczego
Z tego o terminie spłaty przypadającym w okresie:
krótkoterminowe
długoterminowe
od 1 roku
do 2 lat
od 2 lat
do 3 lat
od 3 lat
do 5 lat
powyżej
5 lat
PLN
1 606,9
266,4
344,5
344,5
642,0
9,5
USD
278,7
40,1
53,0
53,0
106,1
26,5
RAZEM
1 885,6
306,5
397,5
397,5
748,1
36,0
Wartość godziwa pożyczek i kredytów nie różni się istotnie od ich wartości księgowej.
25
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
Średnie (nominalne) oprocentowanie kredytów i pożyczek:
31.12.2021
31.12.2020
PLN
2,32%
1,66%
USD
2,89%
2,93%
Główne zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek po przeliczeniu na PLN przedstawia tabela poniżej:
Kredyt/pożyczka
Data
zawarcia
Cel
Oprocen-
towanie
Termin spłaty
Waluta
kredytów
i pożyczek
Wycena
bilansowa
na dzień
31.12.2021
Wycena
bilansowa
na dzień
31.12.2020
1 692,8
1 885,6
UMOWY POŻYCZEK Z PFR, w tym:
POŻYCZKA PŁYNNOŚCIOWA
POLSKIEGO FUNDUSZU ROZWOJU *
09.12.2020
Finansowanie bieżącej
działalności, w tym
kapitału obrotowego
stałe
30.09.2024
kwartalnie
od czerwca
2021 roku
PLN
859,1
977,6
POŻYCZKA PREFERENCYJNA
POLSKIEGO FUNDUSZU ROZWOJU *
23.12.2020
Finansowanie bieżącej
działalności, w tym
kapitału obrotowego
stałe
30.09.2024
kwartalnie
od czerwca
2021 roku
PLN
72,7
169,6
UMOWA FINANSOWANIA Z KONSORCJUM, w tym:
POŻYCZKA TERMINOWA
09.04.2019
Finansowanie
inwestycji Grupy,
finansowanie innych
celów
ogólnokorporacyjnych
Grupy oraz
sfinansowanie nabycia
przez JSW 95,01%
akcji spółki PBSz
zmienne
09.04.2026
kwartalnie
od czerwca
2021 roku
PLN
85,4
99,6
KREDYT TERMINOWY A i C
zmienne
09.04.2026
kwartalnie
od czerwca
2021 roku
USD
258,3
278,7
KREDYT ODNAWIALNY B
zmienne
09.04.2024**
PLN
360,2
360,1
POZOSTAŁE UMOWY FINANSOWANIA:
POŻYCZKA Z NFOŚiGW
08.11.2021
Finansowanie
przedsięwzięcia
Gospodarcze
wykorzystanie metanu
Ruch Knurów”
zmienne
20.12.2030
kwartalnie
od marca
2022 roku
PLN
57,1
-
* Wsparcie finansowe w ramach Programu Rządowego „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Dużych Firm" zostało udzielone na preferencyjnych warunkach. Zgodnie
z wymogami MSR 20 „Dotacje rządowe oraz ujawnianie informacji na temat pomocy rządowej”, ujęcie bilansowe pożyczki otrzymanej na warunkach preferencyjnych następuje
w wartości godziwej. Spółka dokonała takiej wyceny i prezentuje pożyczkę z uwzględnieniem wartości odsetek rynkowych. Z tego powodu faktyczna wartość zadłużenia wynosi
974,5 mln PLN i różni się od stanu zobowiązania na dzień kończący okres sprawozdawczy o 42,7 mln PLN (w tym przychód z tytułu preferencyjnego oprocentowania w wysokości
38,7 mln PLN wykazany został w pozostałych przychodach (Nota 3.3.)).
** Możliwość przedłużenia okresu spłaty maksymalnie o dwa lata.
POŻYCZKI W RAMACH PROGRAMU RZĄDOWEGO TARCZA FINANSOWA POLSKIEGO FUNDUSZU ROZWOJU DLA DUŻYCH FIRM
W ramach Programu Rządowego „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Dużych Firmw grudniu 2020 roku zostały zawarte
umowy pożyczki płynnościowej i preferencyjnej pomiędzy JSW, Polskim Funduszem Rozwoju S.A („PFR”) oraz spółkami Jastrzębskie Zakłady
Remontowe Sp. z o.o. („JZR”) oraz JSW KOKS S.A. („JSW KOKS”) jako poręczycielami udzielonych pożyczek. Środki z tych pożyczek zostały
wypłacone w grudniu 2020 roku, w kwocie 1,0 mld PLN (pożyczka płynnościowa) oraz w kwocie 173,6 mln PLN (pożyczka preferencyjna).
Według zapisów umów, oprocentowanie pożyczek w skali roku jest stałe i dla każdego roku finansowania równe marży właściwej dla tego roku
liczone od dnia zawarcia umowy pożyczki. Na mocy aneksu z dnia 19 maja 2021 roku, z dniem 1 kwietnia 2021 roku, zmniejszone zostało
oprocentowanie pożyczki płynnościowej, które po zmianie wynosi: w I roku 0,75%, w II i III roku 1,25%, w IV roku 2,25%. Natomiast na mocy
aneksu z dnia 28 września 2021 roku zostało zmniejszone oprocentowanie pożyczki preferencyjnej, które po zmianie obowiązującej z dniem
1 lipca 2021 roku wynosi w: I roku 0,75%, w II i III roku 1,25%, w IV roku 2,25%.
26
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
W dniu 31 marca 2021 roku Spółka w ramach uzyskanej pożyczki preferencyjnej w wysokości 173,6 mln PLN zwróciła się do PFR z wnioskiem
o umorzenie części pożyczki, zgodnie z postanowieniami i na warunkach określonych w umowie oraz w Regulaminie Programu Rządowego
„Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Dużych Firm”, tj. do 75% „Faktycznej Szkody Covid”. W dniu 23 września 2021 roku JSW
otrzymała od PFR „Oświadczenie o częściowym zwolnieniu z długu oraz wysokości umorzenia pożyczki preferencyjnej”. W dniu 28 września
2021 roku JSW złożyła do PFR „Oświadczenie o przyjęciu zwolnienia z długu”, w wyniku czego ze skutkiem od dnia 24 września 2021 roku
doszło do umorzenia pożyczek preferencyjnych w łącznej kwocie 89,2 mln PLN, które zostało ujęte w pozostałych przychodach (Nota 3.3.).
Umorzenie skutkuje zmianą harmonogramu spłat rat pożyczek preferencyjnych proporcjonalnie o kwotę umorzenia.
W dniu 28 czerwca 2021 roku zostały podpisane aneksy do umów pożyczki preferencyjnej oraz pożyczki płynnościowej, na mocy których zostały
zmienione harmonogramy spłaty rat kapitałowych tych pożyczek. Raty kapitałowe przypadające na II i III kwartał 2021 roku zostały zmniejszone
łącznie o 145,7 mln PLN, z czego 122,9 mln PLN dotyczy pożyczki płynnościowej, a 22,8 mln PLN dotyczy pożyczki preferencyjnej. Raty
kapitałowe wymagalne w kolejnych kwartałach zostały odpowiednio zwiększone.
W umowach pożyczki płynnościowej oraz pożyczki preferencyjnej przewidziano zabezpieczenia w formie poręczeń na rzecz PFR następujących
spółek zależnych:
JZR do łącznej wysokości 300,0 mln PLN (na dzień 31 grudnia 2021 roku ustanowione w kwocie 300,0 mln PLN),
JSW KOKS do łącznej wysokości 1 064,3 mln PLN (na dzień 31 grudnia 2021 roku ustanowione w kwocie 434,0 mln PLN).
UMOWA FINANSOWANIA Z KONSORCJUM
W dniu 9 kwietnia 2019 roku została zawarta umowa finansowania pomiędzy JSW a Agencją Rozwoju Przemysłu S.A., Bankiem Gospodarstwa
Krajowego, Bankiem Polska Kasa Opieki S.A., Powszechną Kasą Oszczędności Bank Polski S.A. („PKO BP”) oraz ICBC (Europe) S.A. Oddział
w Polsce („Konsorcjum”). Finansowanie zostało udzielone w formie:
pożyczki terminowej w kwocie 100,0 mln PLN,
kredytów terminowych A i C w kwocie stanowiącej równowartość w USD kwoty 300,0 mln PLN,
kredytu odnawialnego B w kwocie 360,0 mln PLN.
Środki z Umowy Finansowania zostały uruchomione w latach 2019-2020 w wysokości 460,0 mln PLN oraz 78,4 mln USD.
Umowa Finansowania z Konsorcjum nakłada na JSW oraz inne spółki z Grupy szereg zobowiązań. Zgodnie z zapisami umownymi istnieje m.in.
zobowiązanie, by łączny udział EBITDA poręczycieli (JSW KOKS oraz JZR) oraz Spółki w sumie EBITDA Grupy Kapitałowej wynosił nie mniej
niż 85%, a także utrzymanie wysokości wskaźnika zadłużenie finansowe netto/EBITDA na poziomie nie przekraczającym 3,3x. Według zapisów
umowy finansowania, JSW jest zobowiązana do przedstawienia stosownych wyliczeń wskaźników według stanu na koniec każdego kwartału.
W 2020 roku Spółka zwróciła się do Konsorcjum z prośbą o wyznaczenie w okresie trwania pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 mniej
restrykcyjnych wartości referencyjnych wybranych kowenantów.
W dniu 9 grudnia 2020 roku Konsorcjum wydało zgodę na zawieszenie sankcji wynikających z niewypełnienia:
wskaźnika Zadłużenie Finansowe Netto/EBITDA za okres IV kwartału 2020 roku oraz I kwartału 2021 roku,
zobowiązania by łączny udział EBITDA poręczycieli (JSW KOKS oraz JZR) oraz Spółki w sumie EBITDA Grupy Kapitałowej wynosił
nie mniej niż 85% za okres III i IV kwartału 2020 roku oraz I kwartału 2021 roku.
Z dniem 12 października 2020 roku, na mocy aneksu do Umowy Finansowania, m.in. zostało obniżone wymagalne saldo Bufora Gotówki
do kwoty 760,0 mln PLN (do dnia 31 grudnia 2021 roku) oraz podniesiono limity dozwolonego zadłużenia. Istotnym elementem Bufora Gotówki
środki ulokowane w Certyfikaty Inwestycyjne wyemitowane przez Fundusz Inwestycyjny Zamknięty („FIZ”). Na dzień 31 grudnia 2021 roku
oraz w okresach podlegających weryfikacji zgodnie z Umową Finansowania do dnia zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego,
warunek dotyczący utrzymywania Bufora Gotówki oraz limit dozwolonego zadłużenia został spełniony. Od dnia 1 stycznia 2022 roku wymagalne
saldo Bufora Gotówki wynosi 960,0 mln PLN.
Warunek dotyczący utrzymania poziomu wskaźnika Zadłużenie Finansowe Netto/EBITDA został w 2021 roku wypełniony w okresach
kwartalnych podlegających weryfikacji. Zobowiązanie, by łączny udział EBITDA poręczycieli (JSW KOKS oraz JZR) oraz JSW w sumie EBITDA
Grupy wynosił nie mniej niż 85%, zostało w 2021 roku wypełnione w okresach kwartalnych podlegających weryfikacji (za wyjątkiem I kwartału
2021 roku).
Według wstępnych szacunków na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania powyższe wskaźniki za rok 2021 zostaną spełnione.
UMOWY POŻYCZEK Z NFOŚiGW
a) W dniu 20 lipca 2021 roku JSW podpisała umowę z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej („NFOŚiGW”)
o dofinansowanie przedsięwzięcia pod nazwą: „Rekultywacja terenu położonego pomiędzy rzeką Szotkówką”, a zwałowiskiem
„Pochwacie” w Połomii Etap II”, w formie pożyczki do kwoty 24,5 mln PLN. Pożyczka oprocentowana jest według zmiennej stopy
27
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
procentowej. Spłata pożyczki będzie następować kwartalnie począwszy od marca 2028 roku. Do dnia zatwierdzenia niniejszego
sprawozdania finansowego pożyczka nie została uruchomiona.
Ustanowiono zabezpieczenie umowy w postaci weksla in blanco wraz z deklaracją wekslową oraz przelewu wierzytelności z umowy
handlowej.
b) W dniu 8 listopada 2021 roku JSW podpisała umowę z NFOŚiGW o dofinansowanie przedsięwzięcia pod nazwą: „Gospodarcze
wykorzystanie metanu Ruch Knurów”, w formie pożyczki do kwoty 60,0 mln PLN. Pożyczka oprocentowana jest według zmiennej stopy
procentowej. Spłata pożyczki będzie następować kwartalnie począwszy od marca 2022 roku.
Ustanowiono zabezpieczenia umowy w formie weksla in blanco wraz z deklaracją wekslową oraz przelewu wierzytelności z umowy
handlowej.
Po dniu kończącym okres sprawozdawczy, tj. w dniu 13 stycznia 2022 roku JSW wystąpiła z pismem do NFOŚiGW o dokonanie zmian
w umowie w zakresie aktualizacji terminu zakończenia realizacji inwestycji. Na moment zatwierdzenia niniejszego sprawozdania trwają
rozmowy z NFOŚiGW w zakresie zawarcia aneksu do umowy oraz ustalenia jego zapisów.
POZOSTAŁE ZABEZPIECZENIA KREDYTÓW I POŻYCZEK (bez uwzględnienia zabezpieczeń, które zostały opisane powyżej)
Na dzień kończący okres sprawozdawczy współdzielone na zasadzie pari passu zabezpieczenia umów finansowania z Konsorcjum
oraz Europejskim Bankiem Inwestycyjnym („EBI”) stanowią:
1) Zastawy rejestrowe do najwyższej sumy zabezpieczenia wynoszącej 690,0 mln PLN, 117,8 mln USD oraz 87,8 mln EUR ustanowione
na rzecz PKO BP jako administratora zastawu na:
aktywach ruchomych ZORG Knurów-Szczygłowice, ZORG Pniówek, ZORG Zofiówka, ZORG Bzie-Dębina,
akcjach posiadanych przez JSW w spółkach JSW KOKS i PBSz,
rachunkach bankowych JSW.
2) Hipoteki umowne łączne ustanowione na rzecz PKO BP jako administratora hipoteki do kwoty 690,0 mln PLN oraz do kwoty 117,8 mln USD
oraz na rzecz EBI do kwoty 87,8 mln EUR na nieruchomościach będących przedmiotem własności lub wieczystego użytkowania JSW,
wchodzących w skład zorganizowanych części przedsiębiorstwa JSW w postaci ZORG Knurów-Szczygłowice, ZORG Pniówek,
ZORG Zofiówka, ZORG Bzie-Dębina.
3) Poręczenie udzielone na rzecz Konsorcjum przez JSW KOKS do kwoty 690,0 mln PLN oraz 117,8 mln USD i poręczenie udzielone na rzecz
Konsorcjum przez JZR do kwoty 690,0 mln PLN oraz 117,8 mln USD.
4) Przelew wierzytelności z umowy handlowej oraz wierzytelności z tytułu umów ubezpieczenia dokonany na podstawie umowy przelewu
rządzonej prawem polskim z dnia 9 kwietnia 2019 roku pomiędzy JSW jako cedentem a PKO BP jako cesjonariuszem.
W dniu 20 października 2020 roku nastąpiło podpisanie porozumienia rozwiązującego umowę finansowania z EBI. Na dzień zatwierdzenia
niniejszego sprawozdania finansowego trwa proces zwalniania zabezpieczeń ustanowionych na rzecz EBI.
5.2. ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU LEASINGU
Zobowiązania z tytułu leasingu ujęte w sprawozdaniu z sytuacji finansowej:
31.12.2021
31.12.2020
Zobowiązania z tytułu leasingu
566,6
681,7
RAZEM
566,6
681,7
w tym:
długoterminowe
296,3
438,8
krótkoterminowe
270,3
242,9
Zobowiązania z tytułu leasingu wyrażone są w PLN.
Spółka ujmuje w wycenie zobowiązania z tytułu leasingu zmienne opłaty leasingowe powiązane z referencyjnymi stopami procentowymi.
28
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
5.3. UZGODNIENIE ZADŁUŻENIA
Zmianę stanu zadłużenia na dzień 31 grudnia 2021 roku przedstawia poniższa tabela:
Kredyty i pożyczki
Zobowiązania z tytułu leasingu
RAZEM
STAN NA 1 STYCZNIA 2021
1 885,6
681,7
2 567,3
Wpływy z tytułu zaciągnięcia zadłużenia:
57,0
79,7
136,7
- otrzymane finansowanie
57,0
-
57,0
- zawarcie nowych umów leasingu
-
79,7
79,7
Modyfikacje umów leasingowych
-
7,9
7,9
Naliczone odsetki i prowizje
54,8
29,7
84,5
Płatności z tytułu zadłużenia:
(198,3)
(235,7)
(434,0)
- spłata zobowiązania (kapitału)
(166,1)
(205,6)
(371,7)
- zapłacone odsetki i prowizje
(32,2)
(30,1)
(62,3)
Różnice kursowe
21,0
-
21,0
Umorzenie pożyczki preferencyjnej PFR
(89,2)
-
(89,2)
Przychody z tytułu preferencyjnego
oprocentowania pożyczki PFR
(38,7)
-
(38,7)
Inne zwiększenia/(zmniejszenia)
0,6
3,3
3,9
STAN NA 31 GRUDNIA 2021
1 692,8
566,6
2 259,4
Zmianę stanu zadłużenia na dzień 31 grudnia 2020 roku przedstawia poniższa tabela:
Kredyty i pożyczki
Zobowiązania z tytułu leasingu
RAZEM
STAN NA 1 STYCZNIA 2020
299,0
685,3
984,3
Wpływy z tytułu zaciągnięcia zadłużenia:
1 605,2
184,4
1 789,6
- otrzymane finansowanie
1 605,2
-
1 605,2
- zawarcie nowych umów leasingu
-
184,4
184,4
Modyfikacje umów leasingowych
-
10,7
10,7
Naliczone odsetki i prowizje
30,4
36,4
66,8
Płatności z tytułu zadłużenia:
(40,7)
(235,5)
(276,2)
- spłata zobowiązania (kapitału)
(13,5)
(198,8)
(212,3)
- zapłacone odsetki i prowizje
(27,2)
(36,7)
(63,9)
Różnice kursowe
(2,5)
-
(2,5)
Inne zwiększenia/(zmniejszenia)
(5,8)
0,4
(5,4)
STAN NA 31 GRUDNIA 2020
1 885,6
681,7
2 567,3
29
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
6. NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO SPRAWOZDANIA Z SYTUACJI FINANSOWEJ
6.1. RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE
Najistotniejsze pozycje rzeczowych aktywów trwałych stanowią:
budynki i budowle - w szczególności budowle dla górnictwa i kopalnictwa takie jak wyrobiska górnicze kapitalne pionowe i poziome,
urządzenia techniczne i maszyny - utrzymywane przez Spółkę w celu wykorzystania ich w procesie produkcyjnym związanym z wydobyciem węgla,
w szczególności maszyny górnicze jak obudowy zmechanizowane, kombajny ścianowe i chodnikowe, maszyny i urządzenia przeróbki mechanicznej
węgla,
wyrobiska ruchowe - wyrobiska górnicze przygotowawcze, wyrobiska pobierkowe oraz inne związane z eksploatacją ściany i pól wydobywczych,
rzeczowe aktywa trwałe w budowie.
Na dzień początkowego ujęcia rzeczowe aktywa trwałe wycenia się w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia. Na dzień kończący okres sprawozdawczy
rzeczowe aktywa trwałe wycenia się w wartości początkowej pomniejszonej o skumulowane umorzenie oraz skumulowane odpisy z tytułu utraty wartości.
W wartości początkowej rzeczowych aktywów trwałych ujmuje się zdyskontowane koszty likwidacji rzeczowych aktywów trwałych wykorzystywanych
w działalności górniczej podziemnej, które zgodnie z obowiązującą ustawą Prawo geologiczne i górnicze podlegają likwidacji po zakończeniu działalności.
Prezentowane w wartości początkowej rzeczowych aktywów trwałych koszty likwidacji kopalń podlegają amortyzacji taką metodą, jaką amortyzowane
rzeczowe aktywa trwałe, których dotyczą, począwszy od momentu rozpoczęcia użytkowania danego składnika rzeczowych aktywów trwałych, przez okres
ustalony w planie likwidacji grup obiektów w ramach przewidywanego harmonogramu likwidacji kopalni.
Późniejsze nakłady uwzględnia się w wartości księgowej danego składnika rzeczowych aktywów trwałych lub ujmuje jako odrębny składnik rzeczowych
aktywów trwałych (tam, gdzie jest to właściwe) tylko wówczas, gdy jest prawdopodobne, że z tytułu tej pozycji nastąpi wpływ korzyści ekonomicznych do Spółki
zaś koszt danej pozycji można wiarygodnie zmierzyć. Wszelkie pozostałe wydatki na naprawę i konserwację odnoszone są do wyniku finansowego w okresie
obrotowym, w którym je poniesiono.
Amortyzację rzeczowych aktywów trwałych nalicza się metodą liniową w celu rozłożenia ich wartości początkowych pomniejszonych o wartości końcowe, przez
okresy ich użytkowania. Szacowane okresy użytkowania dla poszczególnych grup rzeczowych aktywów trwałych wynoszą odpowiednio:
Budynki i budowle (w tym wyrobiska kapitalne) 1-79 lat,
Urządzenia techniczne i maszyny 1-79 lat,
Środki transportu 1-39 lat,
Inne rzeczowe aktywa trwałe 1- 34 lat,
Grunty nie podlegają amortyzacji,
Rzeczowe aktywa trwałe w budowie nie podlegają amortyzacji.
Przy oznaczaniu użytkowania rzeczowych aktywów trwałych, tworzących stałą podziemną i naziemną infrastrukturę uwzględnia się żywotność zakładu
górniczego. Dla rzeczowych aktywów trwałych, będących ruchomościami zakładu górniczego, przy określeniu okresu użytkowania uwzględnia się możliwość
ich wykorzystania w innych zakładach górniczych JSW.
Zyski i straty z tytułu zbycia rzeczowych aktywów trwałych ustala się drogą porównania wpływów ze sprzedaży z ich wartością księgową i ujmuje w wyniku
finansowym jako pozostałe zyski/(straty) netto.
Aktywa w leasingu wykazywane są w osobnej pozycji sprawozdania z sytuacji finansowej, co zostało zaprezentowane w Nocie 6.3.
WYROBISKA RUCHOWE
Wyrobiska górnicze związane z udostępnieniem wyrobisk eksploatacyjnych, tzw. wyrobiska ruchowe, na moment początkowego ujęcia wyceniane
w wysokości skumulowanych kosztów poniesionych na ich wytworzenie, pomniejszonych o wartość węgla wydobytego w trakcie ich realizacji, wycenionego
według kosztu wytworzenia ustalonego narastająco od początku roku do końca miesiąca poprzedzającego rozliczenie. Aktywowane koszty wyrobisk ruchowych
(będące rozliczeniami międzyokresowymi kosztów) prezentowane w sprawozdaniu finansowym w oddzielnej pozycji rzeczowych aktywów trwałych.
Rozliczenie nakładów na wyrobiska ruchowe proporcjonalnie do postępu wydobycia węgla z poszczególnych rejonów ścianowych jest prezentowane w wyniku
finansowym jako amortyzacja.
Spółka corocznie, w II półroczu, analizuje wysokość aktywowanych kosztów na wyrobiska ruchowe pod kątem ich związku z przychodami, które będą
realizowane w następnych okresach sprawozdawczych.
30
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
ISTOTNE SZACUNKI
Utrata wartości
Spółka ocenia na każdy dzień kończący okres sprawozdawczy, czy zaistniały obiektywne przesłanki mogące wskazywać na utratę wartości danego składnika
rzeczowych aktywów trwałych. Testy na utratę wartości rzeczowych aktywów trwałych przeprowadzane zgodnie z zasadami rachunkowości określonymi
w Nocie 6.4.
Okresy użytkowania rzeczowych aktywów trwałych
Spółka określa szacowane okresy użytkowania, a poprzez to stawki amortyzacji dla poszczególnych rzeczowych aktywów trwałych. Szacunek ten opiera się
na oczekiwanym okresie ekonomicznej użyteczności tych aktywów. Poprawność stosowanych okresów i stawek amortyzacyjnych oraz wartość końcowa
rzeczowych aktywów trwałych podlegają corocznej weryfikacji raz w roku w IV kwartale, w celu dokonania odpowiednich korekt odpisów amortyzacyjnych
począwszy od następnego roku obrotowego. Przeprowadzona weryfikacja stawek amortyzacyjnych rzeczowych aktywów trwałych w IV kwartale 2020 roku
spowodowała spadek amortyzacji w 2021 roku względem roku poprzedniego o 6,6 mln PLN.
Sposób rozliczania wyrobisk ruchowych
Wyrobiska ruchowe są rozliczane proporcjonalnie do wielkości wydobycia węgla z poszczególnych rejonów ścianowych. Długość okresu rozliczania danego
wyrobiska ruchowego jest uzależniona od szacunku ilości węgla znajdującego się w danym pokładzie udostępnionym w ramach wyrobiska ruchowego.
RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE
Nota
Grunty
Budynki
i budowle
Wyrobiska
ruchowe *
Inne rzeczowe
aktywa trwałe
Razem
STAN NA 1 STYCZNIA 2021
Wartość brutto
47,8
6 522,1
1 216,0
414,6
14 968,3
Umorzenie ***
-
(3 635,3)
-
(342,4)
(8 387,5)
WARTOŚĆ KSIĘGOWA NETTO
47,8
2 886,8
1 216,0
72,2
6 580,8
Zwiększenia
-
0,5
651,1
1,2
1 276,5
Zmiana wartości rezerwy na koszty
likwidacji zakładu górniczego
6.15
-
297,3
-
-
297,3
Przesunięcia z rzeczowych aktywów
trwałych w budowie
8,0
278,7
-
11,3
-
Zmniejszenia
(0,1)
(27,3)
(3,9)
(0,2)
(38,2)
Przeklasyfikowanie do grupy do zbycia
przeznaczonej do sprzedaży
6.12
(0,2)
-
-
-
(0,4)
Amortyzacja
-
(106,5)
(472,0)
(19,8)
(828,1)
Odpis aktualizujący – utworzenie
6.4
(4,9)
(168,7)
(63,1)
(1,5)
(332,6)
Odpis aktualizujący - odwrócenie
6.4
-
68,8
-
0,3
80,6
WARTOŚĆ KSIĘGOWA NETTO
50,6
3 229,6
1 328,1
63,5
7 035,9
STAN NA 31 GRUDNIA 2021
Wartość brutto
55,5
6 869,8
1 328,1
403,2
15 545,3
Umorzenie ***
(4,9)
(3 640,2)
-
(339,7)
(8 509,4)
WARTOŚĆ KSIĘGOWA NETTO
50,6
3 229,6
1 328,1
63,5
7 035,9
* Aktywowane koszty wyrobisk ruchowych rozliczane zgodnie z wielkością wydobycia węgla z danego rejonu ścianowego. W momencie rozliczenia następuje, co do zasady,
faktyczna likwidacja wyrobiska ruchowego, stąd brak jest w tabeli wartości skumulowanego umorzenia.
** Poniesione przez Spółkę nakłady na inwestycje (za wyjątkiem nakładów na wyrobiska ruchowe) gromadzone w „Rzeczowych aktywach trwałych w budowie”, a w miesiącu
oddania do użytkowania przenoszone są do odpowiedniej grupy rodzajowej rzeczowych aktywów trwałych.
*** Pozycja obejmuje umorzenie oraz odpisy aktualizujące rzeczowe aktywa trwałe.
31
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
Nota
Grunty
Budynki
i budowle
Wyrobiska
ruchowe *
Inne rzeczowe
aktywa trwałe
Razem
STAN NA 1 STYCZNIA 2020
Wartość brutto
38,8
6 143,3
996,3
383,6
14 025,0
Umorzenie ***
-
(3 200,3)
-
(319,5)
(7 693,6)
WARTOŚĆ KSIĘGOWA NETTO
38,8
2 943,0
996,3
64,1
6 331,4
Zwiększenia
-
19,7
605,4
0,4
1 396,2
Zmiana wartości rezerwy na koszty
likwidacji zakładu górniczego
6.15
-
107,6
-
-
107,6
Przesunięcia z rzeczowych aktywów
trwałych w budowie
9,1
275,3
-
33,3
-
Zmniejszenia
(0,1)
(15,2)
(19,4)
(0,5)
(41,6)
Amortyzacja
-
(100,7)
(357,3)
(23,0)
(723,5)
Odpis aktualizujący – utworzenie
6.4
-
(342,9)
(9,0)
(2,1)
(493,4)
Odpis aktualizujący - odwrócenie
6.4
-
-
-
-
4,1
WARTOŚĆ KSIĘGOWA NETTO
47,8
2 886,8
1 216,0
72,2
6 580,8
STAN NA 31 GRUDNIA 2020
Wartość brutto
47,8
6 522,1
1 216,0
414,6
14 968,3
Umorzenie ***
-
(3 635,3)
-
(342,4)
(8 387,5)
WARTOŚĆ KSIĘGOWA NETTO
47,8
2 886,8
1 216,0
72,2
6 580,8
* Aktywowane koszty wyrobisk ruchowych rozliczane zgodnie z wielkością wydobycia węgla z danego rejonu ścianowego. W momencie rozliczenia następuje, co do zasady,
faktyczna likwidacja wyrobiska ruchowego, stąd brak jest w tabeli wartości skumulowanego umorzenia.
** Poniesione przez Spółkę nakłady na inwestycje (za wyjątkiem nakładów na wyrobiska ruchowe) gromadzone w „Rzeczowych aktywach trwałych w budowie”, a w miesiącu
oddania do użytkowania przenoszone są do odpowiedniej grupy rodzajowej rzeczowych aktywów trwałych.
*** Pozycja obejmuje umorzenie oraz odpisy aktualizujące rzeczowe aktywa trwałe.
AMORTYZACJA RZECZOWYCH AKTYWÓW TRWAŁYCH
Poniżej przedstawiono pozycje, w których ujęto amortyzację rzeczowych aktywów trwałych i rozliczenie wyrobisk ruchowych:
2021
2020
Koszt sprzedanych produktów, materiałów i towarów
819,1
712,2
Koszty sprzedaży
0,2
0,3
Koszty administracyjne
8,1
9,3
Wartość świadczeń i rzeczowych aktywów trwałych wytworzonych na potrzeby własne oraz wyrobisk
ruchowych
0,3
1,5
Pozostałe koszty
0,4
0,2
RAZEM AMORTYZACJA RZECZOWYCH AKTYWÓW TRWAŁYCH
I ROZLICZENIE WYROBISK RUCHOWYCH
828,1
723,5
POZOSTAŁE INFORMACJE DOTYCZĄCE RZECZOWYCH AKTYWÓW TRWAŁYCH
Na dzień 31 grudnia 2021 roku wartość netto rzeczowych aktywów trwałych stanowiących zabezpieczenie spłaty zobowiązań wynosi
2 080,4 mln PLN (na dzień 31 grudnia 2020 roku: 2 021,3 mln PLN) i dotyczy zabezpieczenia spłaty wierzytelności wynikających z umów
finansowania dłużnego. Zabezpieczenia kredytów i pożyczek zostały opisane w Nocie 5.1.
W 2021 roku i w 2020 roku nie wystąpiły w Spółce skapitalizowane koszty finansowania zewnętrznego rzeczowych aktywów trwałych.
32
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
6.2. WARTOŚCI NIEMATERIALNE
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
WARTOŚCI NIEMATERIALNE
Spółka posiada w szczególności następujące główne pozycje wartości niematerialnych:
(a) Informacja geologiczna
Prawo do korzystania z informacji geologicznej aktywuje się w wysokości kosztów poniesionych na jej zakup. Aktywowane koszty odpisuje się przez szacowany
okres użytkowania informacji. Szacowany okres użytkowania informacji geologicznej wynosi od 5 do 45 lat.
(b) Oprogramowanie komputerowe
Zakupione licencje na oprogramowanie komputerowe aktywuje się w wysokości kosztów poniesionych na zakup i przygotowanie do używania konkretnego
oprogramowania komputerowego. Aktywowane koszty odpisuje się przez szacowany okres użytkowania oprogramowania, który wynosi od 2 do 16 lat.
c) Autorskie prawa majątkowe
Autorskie prawa majątkowe, aktywuje się w wysokości kosztów poniesionych na ich nabycie. Szacowany okres użytkowania autorskich praw majątkowych
wynosi od 5 do 64 lat.
(d) Świadectwa pochodzenia energii.
W wartościach niematerialnych JSW prezentuje świadectwa pochodzenia energii nabyte w celu spełnienia obowiązku ich umorzenia wynikającego z przepisów
Prawa energetycznego. Ustawa o odnawialnych źródłach energii daje spółce posiadającej status odbiorcy przemysłowego, możliwość samodzielnego zakupu
i przedstawienia do umorzenia praw majątkowych wynikających ze świadectw pochodzenia energii lub uiszczenia tzw. opłaty zastępczej. Prawa majątkowe
wynikające ze świadectwa pochodzenia energii wytworzonej w odnawialnych źródłach energii lub z wykorzystaniem biogazu rolniczego powstają z chwilą
zapisania ich w rejestrze świadectw, a wygasają z chwilą ich umorzenia. Termin wykonania obowiązku umorzenia świadectw pochodzenia lub poniesienia
opłat zastępczych za dany rok upływa z dniem 30 czerwca następnego roku.
Świadectwa pochodzenia energii ujmowane jako wartości niematerialne wyceniane początkowo według ceny nabycia.
Wydatki na nabycie świadectw pochodzenia energii, ze względu na ich specyficzny charakter, zostały ujęte w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych
w przepływach pieniężnych z działalności operacyjnej.
Prawo użytkowania wieczystego, zarówno to nabyte odpłatnie, jak i to nabyte nieodpłatnie, wykazywane w osobnej pozycji sprawozdania z sytuacji
finansowej, co zostało przedstawione w Nocie 6.3. jako element prawa do użytkowania składnika aktywów.
ISTOTNE SZACUNKI
Utrata wartości
Spółka ocenia na każdy dzień kończący okres sprawozdawczy czy zaistniały obiektywne przesłanki mogące wskazywać na utratę wartości powyższych
składników wartości niematerialnych. Testy na utratę wartości dla wartości niematerialnych są przeprowadzane zgodnie z zasadami rachunkowości
przedstawionymi w Nocie 6.4.
Okresy użytkowania wartości niematerialnych
Spółka określa szacowane okresy użytkowania, a poprzez to stawki amortyzacji dla poszczególnych wartości niematerialnych. Szacunek ten opiera
się na oczekiwanym okresie ekonomicznej użyteczności tych aktywów. Poprawność stosowanych okresów i stawek amortyzacyjnych oraz wartość końcowa
wartości niematerialnych podlegają corocznej weryfikacji raz w roku w IV kwartale, w celu dokonania odpowiednich korekt odpisów amortyzacyjnych począwszy
od następnego roku obrotowego.
Przeprowadzona w IV kwartale 2020 roku weryfikacja stawek amortyzacyjnych wartości niematerialnych nie spowodowała istotnych żnic amortyzacji
w 2021 roku względem roku poprzedniego.
WARTOŚCI NIEMATERIALNE
Nota
Informacja
geologiczna
Świadectwa
pochodzenia energii
Pozostałe wartości
niematerialne
Razem
STAN NA 1 STYCZNIA 2021
Wartość brutto
33,6
19,4
20,5
73,5
Umorzenie
(22,7)
-
(18,0)
(40,7)
WARTOŚĆ KSIĘGOWA NETTO
10,9
19,4
2,5
32,8
Nakłady inwestycyjne
-
-
0,6
0,6
Zwiększenia
-
31,6
2,9
34,5
Zmniejszenia
-
(21,2)*
-
(21,2)
33
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
Nota
Informacja
geologiczna
Świadectwa
pochodzenia energii
Pozostałe wartości
niematerialne
Razem
Amortyzacja
(0,5)
-
(0,4)
(0,9)
Odpis aktualizujący - utworzenie
6.4
(0,8)
-
(0,9)
(1,7)
WARTOŚĆ KSIĘGOWA NETTO
9,6
29,8
4,7
44,1
STAN NA 31 GRUDNIA 2021
Wartość brutto
33,6
29,8
23,2
86,6
Umorzenie
(24,0)
-
(18,5)
(42,5)
WARTOŚĆ KSIĘGOWA NETTO
9,6
29,8
4,7
44,1
* Zgodnie z decyzjami Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki dotyczącymi umorzenia świadectw pochodzenia energii.
Nota
Informacja
geologiczna
Świadectwa
pochodzenia energii
Pozostałe wartości
niematerialne
Razem
STAN NA 1 STYCZNIA 2020
Wartość brutto
33,6
37,4
19,1
90,1
Umorzenie
(18,2)
-
(17,5)
(35,7)
WARTOŚĆ KSIĘGOWA NETTO
15,4
37,4
1,6
54,4
Nakłady inwestycyjne
-
-
2,4
2,4
Zwiększenia
-
21,2
-
21,2
Zmniejszenia
-
(39,2) *
(0,1)
(39,3)
Amortyzacja
(0,7)
-
(0,2)
(0,9)
Odpis aktualizujący - utworzenie
6.4
(3,8)
-
(1,2)
(5,0)
WARTOŚĆ KSIĘGOWA NETTO
10,9
19,4
2,5
32,8
STAN NA 31 GRUDNIA 2020
Wartość brutto
33,6
19,4
20,5
73,5
Umorzenie
(22,7)
-
(18,0)
(40,7)
WARTOŚĆ KSIĘGOWA NETTO
10,9
19,4
2,5
32,8
* Zgodnie z decyzjami Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki dotyczącymi umorzenia świadectw pochodzenia energii.
AMORTYZACJA WARTOŚCI NIEMATERIALNYCH
Poniżej przedstawiono pozycje, w których ujęto amortyzację wartości niematerialnych:
2021
2020
Koszt sprzedanych produktów, materiałów i towarów
0,7
0,7
Koszty administracyjne
0,2
0,2
RAZEM AMORTYZACJA WARTOŚCI NIEMATERIALNYCH
0,9
0,9
POZOSTAŁE INFORMACJE DOTYCZĄCE WARTOŚCI NIEMATERIALNYCH
Na dzień 31 grudnia 2021 roku wartość netto wartości niematerialnych stanowiących zabezpieczenie spłaty zobowiązań wynosi 6,3 mln PLN
(na dzień 31 grudnia 2020 roku: 15,3 mln PLN) i dotyczy zabezpieczenia spłaty wierzytelności wynikających z umów finansowania dłużnego.
Zabezpieczenia kredytów i pożyczek zostały opisane w Nocie 5.1.
W 2021 roku i w 2020 roku nie wystąpiły w Spółce skapitalizowane koszty finansowania zewnętrznego wartości niematerialnych.
34
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
6.3. PRAWO DO UŻYTKOWANIA SKŁADNIKA AKTYWÓW
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
PRAWO DO UŻYTKOWANIA SKŁADNIKA AKTYWÓW
Z dniem rozpoczęcia umowy leasingu Spółka ujmuje składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania oraz zobowiązanie z tytułu leasingu. Zasady dotyczące
ujmowania zobowiązania z tytułu leasingu przedstawiono w Nocie 5.2.
Spółka użytkuje w ramach leasingu głównie kombajny ścianowe i chodnikowe oraz maszyny górnicze, środki transportu, sprzęt komputerowy i multimedialny,
oraz nieruchomości i prawo wieczystego użytkowania gruntów.
Na dzień początkowego ujęcia prawo do użytkowania składnika aktywów wycenia się według kosztu. Koszt składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania
obejmuje:
kwotę początkowej wyceny zobowiązania z tytułu leasingu,
wszelkie opłaty leasingowe zapłacone w dacie rozpoczęcia lub przed tą datą, pomniejszone o wszelkie otrzymane zachęty leasingowe,
wszelkie początkowe koszty bezpośrednie poniesione przez leasingobiorcę w związku z zawarciem umowy leasingu,
szacunek kosztów, które mają zostać poniesione przez leasingobiorcę w związku z obowiązkiem demontażu i usunięcia bazowego składnika aktywów
lub przeprowadzenia renowacji miejsca, w którym się znajdował, lub przeprowadzeniem renowacji bazowego składnika aktywów do stanu wymaganego
przez warunki leasingu, chyba że te koszty są ponoszone w celu wytworzenia zapasów.
Po dacie rozpoczęcia leasingu Spółka wycenia składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania według kosztu pomniejszonego o łączne odpisy amortyzacyjne
(umorzenie) i łączne straty z tytułu utraty wartości oraz skorygowanego z tytułu jakiejkolwiek aktualizacji wyceny zobowiązania z tytułu leasingu poza
odwracaniem dyskonta.
W przypadku modyfikacji umów leasingowych dotyczących zmian w odniesieniu do okresu leasingu, zmian opcji kupna składnika aktywów, zmian w przyszłych
opłatach leasingowych, wstrzymania i przesunięcia w czasie opłat leasingowych w ramach obowiązującej umowy (dotyczy leasingu kombajnów ścianowych
i chodnikowych), Spółka koryguje wartość składnika aktywów z tytułu prawa do użytkowania oraz zobowiązanie z tytułu leasingu.
Spółka korzysta z prawa zwolnienia ze stosowania wymogów wynikających z MSSF 16 w przypadku ujmowania:
leasingu krótkoterminowego leasing, który w dacie rozpoczęcia ma okres leasingu nie dłuższy n12 miesięcy. Uproszczenia tego nie zastosowano
do krótkoterminowych umów leasingu środków produkcji, wykorzystywała w podziemnych zakładach górniczych. Leasing, w którym wprowadzono opcję
kupna nie jest leasingiem krótkoterminowym,
leasingu dotyczącego aktywów o niskiej wartości czyli takich, których jednostkowa wartość początkowa nowego składnika przedmiotu leasingu
nie przekracza 20 tys. PLN, z wyłączeniem prawa wieczystego użytkowania gruntów oraz umów leasingu, w których wprowadzono opcję kupna.
Płatności związane z leasingiem krótkoterminowym i leasingiem aktywów o niskiej wartości ujmowane są liniowo w kosztach bieżącego okresu.
W przypadku leasingu, gdzie Spółka jest leasingobiorcą, dla umów zawierających zarówno elementy leasingowe jak i elementy nieleasingowe, w przypadku
braku możliwości ich wyodrębnienia, Spółka stosuje uproszczenie i ujmuje każdy element leasingowy i nieleasingowy jako pojedynczy element leasingowy.
ISTOTNE SZACUNKI
Ustalenie stawki amortyzacyjnej
Spółka określa stawki amortyzacji dla poszczególnych składników prawa do użytkowania aktywów. Prawo do użytkowania składnika aktywów amortyzuje się
liniowo przez okres użytkowania aktywów nie dłuższy niż okres leasingu wynikający z zawartych umów. Stawki amortyzacyjne uzależnione od okresu
trwania umowy. W przypadku umów na czas nieokreślony okres amortyzacji ustala się na podstawie najbardziej prawdopodobnego okresu użytkowania
składnika, bądź też przyjmuje za okres jego amortyzacji okres żywotności danego Zakładu, w zależności od tego co lepiej odzwierciedla rozsądnie pewny
okres przez jaki Spółka nie skorzysta z opcji wypowiedzenia umowy.
Jeżeli Spółka ma wystarczającą pewność, że skorzysta z opcji kupna, składnik aktywów z tytułu prawa do użytkowania amortyzuje się przez okres użytkowania
danego składnika aktywów.
Utrata wartości
Spółka ocenia na każdy dzień kończący okres sprawozdawczy, czy zaistniały obiektywne przesłanki mogące wskazywać na utratę wartości składników aktywów
z tytułu prawa do użytkowania. Testy na utratę wartości są przeprowadzane zgodnie z zasadami rachunkowości przedstawionymi w Nocie 6.4.
35
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
PRAWO DO UŻYTKOWANIA SKŁADNIKA AKTYWÓW
Nota
Grunty
Budynki
i budowle
Urządzenia
techniczne
i maszyny
Inne rzeczowe
aktywa trwałe
Prawo wieczystego
użytkowania gruntów
Razem
STAN NA 1 STYCZNIA 2021
Wartość brutto
1,6
57,8
782,4
12,4
106,4
960,6
Umorzenie *
(0,5)
(20,6)
(325,5)
(5,2)
(13,2)
(365,0)
WARTOŚĆ KSIĘGOWA NETTO
1,1
37,2
456,9
7,2
93,2
595,6
Nowe umowy leasingu
0,1
-
77,6
2,0
-
79,7
Modyfikacje umów leasingowych
0,1
5,0
10,4
0,3
(7,9)
7,9
Amortyzacja
(0,5)
(9,8)
(194,7)
(3,0)
(1,8)
(209,8)
Przesunięcie do rzeczowych aktywów
trwałych
-
-
(0,1)
(1,1)
-
(1,2)
Odpis aktualizujący - utworzenie
6.4
-
(0,2)
(16,7)
(0,1)
(0,9)
(17,9)
Odpis aktualizujący - odwrócenie
6.4
-
-
4,5
-
-
4,5
WARTOŚĆ KSIĘGOWA NETTO
0,8
32,2
337,9
5,3
82,6
458,8
STAN NA 31 GRUDNIA 2021
Wartość brutto
1,8
60,1
807,6
11,2
98,4
979,1
Umorzenie *
(1,0)
(27,9)
(469,7)
(5,9)
(15,8)
(520,3)
WARTOŚĆ KSIĘGOWA NETTO
0,8
32,2
337,9
5,3
82,6
458,8
* Pozycja obejmuje umorzenie oraz odpisy aktualizujące prawo do użytkowania składnika aktywów.
Nota
Grunty
Budynki
i budowle
Urządzenia
techniczne
i maszyny
Inne rzeczowe
aktywa trwałe
Prawo wieczystego
użytkowania gruntów
Razem
STAN NA 1 STYCZNIA 2020
Wartość brutto
1,5
50,4
731,0
14,8
107,6
905,3
Umorzenie *
(0,4)
(8,0)
(236,6)
(6,1)
(11,3)
(262,4)
WARTOŚĆ KSIĘGOWA NETTO
1,1
42,4
494,4
8,7
96,3
642,9
Nowe umowy leasingu
0,6
1,0
179,7
3,0
0,1
184,4
Modyfikacje umów leasingowych
(0,3)
6,7
2,9
-
1,4
10,7
Inne zwiększenia
-
-
1,5
-
-
1,5
Amortyzacja
(0,3)
(10,7)
(192,8)
(4,0)
(2,2)
(210,0)
Przesunięcie do rzeczowych aktywów
trwałych
-
-
(19,0)
(0,4)
-
(19,4)
Aport
-
-
-
-
(2,4)
(2,4)
Odpis aktualizujący - utworzenie
6.4
-
(2,7)
(15,4)
(0,1)
-
(18,2)
Odpis aktualizujący - odwrócenie
6.4
-
0,5
5,6
-
-
6,1
WARTOŚĆ KSIĘGOWA NETTO
1,1
37,2
456,9
7,2
93,2
595,6
STAN NA 31 GRUDNIA 2020
Wartość brutto
1,6
57,8
782,4
12,4
106,4
960,6
Umorzenie *
(0,5)
(20,6)
(325,5)
(5,2)
(13,2)
(365,0)
WARTOŚĆ KSIĘGOWA NETTO
1,1
37,2
456,9
7,2
93,2
595,6
* Pozycja obejmuje umorzenie oraz odpisy aktualizujące prawo do użytkowania składnika aktywów.
36
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
KOSZTY Z TYTUŁU LEASINGU
Kwoty z tytułu leasingu ujęte w sprawozdaniu z wyniku finansowego i innych całkowitych dochodów:
2021
2020
Amortyzacja aktywów z tytułu prawa do użytkowania składnika aktywów, ujęta jako:
209,8
210,0
- koszt sprzedanych produktów, materiałów i towarów
199,8
197,6
- koszty sprzedaży
0,3
0,2
- koszty administracyjne
2,7
3,2
- wartość świadczeń i rzeczowych aktywów trwałych wytworzonych na potrzeby własne
oraz wyrobisk ruchowych
7,0
9,0
Koszty z tytułu odsetek (ujęte w kosztach finansowych)
29,7
36,4
Koszt związany z leasingiem krótkoterminowym ujęty jako:
1,0
8,0
- koszt sprzedanych produktów, materiałów i towarów
1,0
8,0
Koszt leasingu dla umów niskocennych (ujęty jako koszty administracyjne)
6,5
5,3
RAZEM KOSZTY Z TYTUŁU LEASINGU
247,0
259,7
POZOSTAŁE INFORMACJE DOTYCZĄCE PRAWA DO UŻYTKOWANIA SKŁADNIKA AKTYWÓW
Na dzień 31 grudnia 2021 roku wartość netto prawa do użytkowania składnika aktywów stanowiących zabezpieczenie spłaty zobowiązań wynosi
46,5 mln PLN (na dzień 31 grudnia 2020 roku: 47,3 mln PLN) i dotyczy zabezpieczenia spłaty wierzytelności wynikających z umów finansowania
dłużnego. Zabezpieczenia kredytów i pożyczek zostały opisane w Nocie 5.1.
W 2021 roku i w 2020 roku nie wystąpiły w Spółce skapitalizowane koszty finansowania zewnętrznego prawa do użytkowania składnika aktywów.
6.4. UTRATA WARTOŚCI NIEFINANSOWYCH AKTYWÓW TRWAŁYCH
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
UTRATA WARTOŚCI AKTYWÓW NIEFINANSOWYCH
Niefinansowe aktywa trwałe (aktywa podlegające amortyzacji) analizuje się pod kątem utraty wartości, ilekroć jakieś zdarzenia lub zmiany okoliczności wskazują
na możliwość niezrealizowania ich wartości księgowej.
W przypadku, gdy wartość księgowa danego składnika niefinansowych aktywów trwałych przewyższa jego oszacowaną wartość odzyskiwalną, jego wartość
księgowa podlega odpisowi z tytułu utraty wartości do wysokości jego wartości odzyskiwalnej. Wartość odzyskiwalną stanowi wyższa z dwóch kwot: wartości
godziwej aktywów pomniejszonej o koszty sprzedaży lub wartości użytkowej.
Dla potrzeb analizy pod kątem utraty wartości, aktywa grupuje się na najniższym poziomie, w odniesieniu do którego występują dające się zidentyfikować
odrębne przepływy pieniężne (ośrodki wypracowujące środki pieniężne). Testy na utratę wartości niefinansowych aktywów trwałych wykonywane
z przyjęciem zasady, dla aktywów niewycofanych z użytkowania najmniejszą grupę aktywów stanowi kopalnia lub inna spółka zależna (ośrodek
wypracowywujący środki pieniężne – „CGU”).
Jeżeli przeprowadzony test na utratę wartości wykaże, że wartość odzyskiwalna danego składnika aktywów niefinansowych lub ośrodka wypracowującego
środki pieniężne jest niższa od wartości księgowej, dokonuje się odpisu aktualizującego w wysokości różnicy między wartością odzyskiwalną, a wartością
księgową składnika aktywów lub CGU. Po ujęciu odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości, koryguje się odpisy amortyzacyjne dotyczące danego składnika
aktywów, aby pozostała wartość netto (po ujęciu odpisu) została zamortyzowana przez pozostały okres użytkowania.
Niefinansowe aktywa, w odniesieniu do których uprzednio stwierdzono utratę wartości, oceniane są na każdy dzień kończący okres sprawozdawczy pod kątem
występowania przesłanek wskazujących na możliwość odwrócenia dokonanego odpisu.
Utworzenie i odwrócenie odpisów aktualizujących wartość niefinansowych aktywów trwałych ujmowane jest w sprawozdaniu z wyniku finansowego i innych
całkowitych dochodów w pozycji pozostałe koszty/przychody.
ISTOTNE SZACUNKI I OSĄDY
Spółka ocenia na każdy dzień kończący okres sprawozdawczy, czy zaistniały obiektywne przesłanki mogące wskazywać na utratę wartości danego składnika
niefinansowych aktywów trwałych. W ramach analizy wystąpienia przesłanek Spółka weryfikuje czynniki zewnętrzne, jak i wewnętrzne.
Analiza utraty wartości aktywów trwałych dokonywana jest poprzez oszacowanie wartości odzyskiwalnej ośrodków wypracowujących przepływy pieniężne
i opiera się na szeregu założeń, o czym mowa w dalszej części Noty.
37
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
ISTOTNE SZACUNKI I OSĄDY
Spółka kalkulując wysokość ujmowanego odpisu z tytułu utraty wartości, w sytuacji gdy zdyskontowane przepływy generowane przez dany CGU przyjmują
wartość ujemną, uwzględnia specyficzne uwarunkowania dotyczące górnictwa węgla kamiennego w Polsce, oraz dotychczasową historię likwidacji zakładów
górniczych, tj. prowadzenie tej likwidacji nie przez przedsiębiorstwa prowadzące wydobycie, a przez powołaną do tego spółkę celową, ja jest SRK,
przyjmując, iż w takiej sytuacji wartość odzyskiwalna danego CGU wynosi zero. Przyjęcie wartości zero jako dolnej granicy wartości odzyskiwalnej w kalkulacji
wartości godziwej wynika z założenia, że każdy hipotetyczny nabywca na rynku ma prawo do takiego samego wsparcia, jak JSW, w zakresie likwidacji
nierentownych kopalń.
ODPISY Z TYTUŁU UTRATY WARTOŚCI
Z uwagi na zmienne otoczenie makroekonomiczne Spółka okresowo weryfikuje przesłanki mogące świadczyć o utracie wartości odzyskiwalnej
majątku poszczególnych zakładów JSW. Analiza utraty wartości aktywów trwałych dokonywana jest poprzez oszacowanie wartości
odzyskiwalnej ośrodków wypracowujących przepływy pieniężne („CGU”). Analiza taka opiera się na szeregu istotnych założeń, których część
jest poza kontrolą Spółki. Istotne zmiany tych założeń mają wpływ na wyniki testów na utratę wartości i w konsekwencji mogą doprowadzić
do istotnych zmian sytuacji finansowej oraz wyników finansowych Spółki.
W 2021 roku Spółka dokonała analizy przesłanek świadczących o utracie wartości bilansowej składników aktywów zgodnie z MSR 36 Utrata
wartości aktywów w celu weryfikacji, czy mogła nastąpić dalsza utrata wartości aktywów.
Zmiany stanu odpisów aktualizujących aktywa trwałe przedstawia poniższa tabela:
2021
2020
Rzeczowe
aktywa
trwałe
Wartości
niematerialne
Prawo do
użytkowania
składnika
aktywów
RAZEM
Rzeczowe
aktywa
trwałe
Wartości
niematerialne
Prawo do
użytkowania
składnika
aktywów
RAZEM
STAN NA POCZĄTEK
OKRESU
3 458,2
6,7
48,7
3 513,6
3 053,1
1,7
58,9
3 113,7
Utworzenie odpisu
332,6
1,7
17,9
352,2
493,4
5,0
18,2
516,6
Przeklasyfikowanie
odpisu z tytułu utraty
wartości prawa do
użytkowania składnika
aktywów na odpis z tytułu
utraty wartości
rzeczowych aktywów
trwałych
0,2
-
(0,2)
-
13,8
-
(13,8)
-
Wykorzystanie odpisu
(153,9)
-
(4,8)
(158,7)
(96,9)
-
(8,5)
(105,4)
Odwrócenie odpisu*
(80,6)
-
(4,5)
(85,1)
(4,1)
-
(6,1)
(10,2)
Przeklasyfikowanie
odpisu z tytułu utraty
wartości aktywów na
poczet umorzenia**
(38,8)
-
-
(38,8)
(1,0)
-
-
(1,0)
Inne zmniejszenia
(0,7)
-
-
(0,7)
(0,1)
-
-
(0,1)
STAN NA 31 GRUDNIA
3 517,0
8,4
57,1
3 582,5
3 458,2
6,7
48,7
3 513,6
* Pozycja dotyczy odwrócenia odpisu w wyniku przeprowadzonych testów (kwota 75,0 mln PLN) oraz wynikającego z przeniesienia środka trwałego z kopalni objętej odpisem
do kopalni nieobjętej odpisem.
** Pozycja dotyczy technicznego przeniesienia odpisu aktualizującego na poczet umorzenia bez wpływu na wynik finansowy.
Przesłanki powodujące utratę wartości
W związku z aktualizacją prognoz finansowych, która wynika ze znaczących zmian planów długoterminowych przyjętych w Strategii JSW S.A.
z uwzględnieniem spółek zależnych Grupy Kapitałowej JSW na lata 2022-2030 („Strategia”), uwzględniającą również zmianę niektórych
parametrów techniczno-ekonomicznych stanowiących przesłanki do ujęcia w latach wcześniejszych odpisów aktualizujących wartość majątku
trwałego JSW, Zarząd Spółki zidentyfikował przesłanki pochodzące z wewnętrznych źródeł informacji, które wskazują na to, że mogła nastąpić
utrata wartości któregoś ze składników aktywów bądź też, że odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości, który był ujęty w okresach ubiegłych
wymaga aktualizacji.
Biorąc powyższe pod uwagę, stwierdzono konieczność przeprowadzenia szacunku wartości odzyskiwalnej dla następujących CGU:
KWK Borynia-Zofiówka Ruch Borynia,
KWK Borynia-Zofiówka Ruch Zofiówka,
38
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
KWK Budryk,
KWK Pniówek,
KWK Knurów-Szczygłowice,
KWK Jastrzębie-Bzie.
Zgodnie z wymogami MSR 36, wartość odzyskiwalna została ustalona na poziomie wyższej z dwóch wartości: wartości użytkowej i wartości
godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży. Wyższą z dwóch wartości w tym teście na utratę wartości była wartość godziwa pomniejszona
o koszty sprzedaży.
Wartość odzyskiwalna analizowanych aktywów została ustalona w oparciu o oszacowanie ich wartości godziwej pomniejszonej o koszty
sprzedaży, przy zastosowaniu metody dochodowej, na bazie szacunku zdyskontowanych przepływów pieniężnych z uwzględnieniem
szacowanych kosztów likwidacji zakładu górniczego przy zastosowaniu stopy WACC.
Ustalając wartość odzyskiwalną, zdyskontowane przyszłe przepływy pieniężne CGU w latach 2022-2026 przyjęto na podstawie projekcji
finansowych ujętych w Strategii (okres szczegółowej prognozy). Z uwagi na fakt, zakładany okres ekonomicznej użyteczności poszczególnych
CGU wykracza poza rok 2026, zatem w tym zakresie określono również i uwzględniono w obliczeniach wartość rezydualną na pozostały czas
eksploatacji. Przyjęcie pięcioletniego okresu szczegółowej prognozy jest zasadne ze względu na fakt, iż brak jest w obecnej sytuacji
gospodarczej, wystarczająco wiarygodnych danych na kolejne okresy sprawozdawcze z powodu występowania dużej zmienności różnego
rodzaju czynników takich jak: ceny, stopy inflacji, kursy walutowe, stopy procentowe.
Przyjęte założenia
Test na trwałą utratę wartości na dzień 31 grudnia 2021 roku został wyliczony na podstawie Strategii JSW S.A. z uwzględnieniem spółek
zależnych Grupy Kapitałowej JSW na lata 2022-2030. Poniżej przedstawiono główne założenia dla testu z tytułu utraty wartości aktywów
na 31 grudnia 2021 roku:
wyodrębniono następujące CGU będące przedmiotem testu:
- Zakład Górniczy KWK Budryk,
- Zakład Górniczy KWK Knurów-Szczygłowice: Ruch Knurów, Ruch Szczygłowice - z uwagi na powiązanie technologiczne
i ekonomiczne pomiędzy tymi ruchami,
- Zakład Górniczy KWK Pniówek,
- Zakład Górniczy KWK Borynia-Zofiówka Ruch Zofiówka,
- Zakład Górniczy KWK Borynia-Zofiówka Ruch Borynia,
- Zakład Górniczy KWK Jastrzębie-Bzie,
żywotności dla poszczególnych zakładów JSW:
- Zakład Górniczy KWK Budryk do 31.12.2077 r.
- Zakład Górniczy KWK Knurów-Szczygłowice do 31.12.2078 r.
- Zakład Górniczy KWK Pniówek do 31.12.2081 r.
- Zakład Górniczy KWK Borynia-Zofiówka Ruch Zofiówka do 31.12.2051 r.
- Zakład Górniczy KWK Borynia-Zofiówka Ruch Borynia do 31.12.2051 r.
- Zakład Górniczy KWK Jastrzębie-Bzie do 31.12.2084 r.
analizę utraty wartości ustalono w oparciu o najnowsze dane ekonomiczne ujęte w Strategii w wartościach realnych i przy zastosowaniu
średniego ważonego kosztu kapitału po opodatkowaniu („WACC) w okresie projekcji na poziomie 8,72 %,
koszt własny sprzedanego gla obejmujący koszty bezpośrednie oraz uzasadnioną część kosztów pośrednio związanych
z wytworzeniem produktu, uwzględniony został w wysokości będącej pochodną założeń co do wielkości produkcji przyjętej w okresie
prognozy, indywidualnie dla każdego CGU. Wysokość średniego jednostkowego kosztu własnego sprzedanego węgla przyjęta do Strategii
określona została dla całej JSW w latach 2022-2026 na poziomie od ok. 572 PLN/t do ok. 497 PLN/t,
ścieżki cenowe węgla koksowego przyjęte w Strategii opierają s na cenach referencyjnych węgla koksowego hard wyznaczonych
na podstawie dostępnych prognoz, analiz rynku i własnych doświadczeń handlowych. W 2022 roku przyjęto cenę referencyjną
na poziomie 238 USD/t, w kolejnych latach 2023-2026 zastosowano uśrednioną ce referencyjną na poziomie 160 USD/t. Ceny
indywidualne dla każdego CGU uwzględniają różnice jakościowe węgli wytwarzanych w CGU do węgli referencyjnych,
stopa wzrostu prognozowanych przepływów po okresie prognozy wynosi 0,
uwzględniono w kalkulacji WACC premię za ryzyko specyficzne w wysokości 2 pkt. proc., co jest związane w szczególności:
z dostrzeżeniem pojawiających się w perspektywie długiego horyzontu czasowego (w kontekście lat 2030-2050, a zwłaszcza lat
następujących po 2050 roku) zapowiedzi wprowadzania zmian w technologii produkcji stali (tj. zapowiedzi stopniowego ograniczenia
stosowania technologii emisyjnych), jak również z niepewnością co do wszelkich innych elementów szacowanych prognoz finansowych
(wszelkie prognozy finansowe w tak długim horyzoncie czasowym obarczone są ryzykiem co do ich faktycznej materializacji),
39
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
przyjęto założenie, iż, ze względu na obowiązujący w Polsce porządek prawny i możliwość przekazania trwale nierentownego CGU
do SRK S.A., wartość odzyskiwalna CGU nie może być mniejsza niż 0,
uwzględniono kapitał obrotowy oraz zobowiązania długoterminowe i rezerwy przypisane do danego CGU celem ustalenia wartości
bilansowej testowanego majątku CGU,
uwzględniono w pierwszym roku projekcji spłatę należności węglowych do średniego poziomu salda należności z okresu czerwiec-listopad
2021 roku,
finansowania wydatków na likwidację zakładów z funduszu likwidacji zakładów górniczych („FLZG),
w kalkulacji wartości godziwej CGU uwzględniono kwotę zdyskontowanych stopą WACC oszacowanych bieżących kosztów likwidacji
zakładu górniczego,
w kalkulacji wartości bilansowej CGU uwzględniono dokonane do dnia 31 grudnia 2021 roku odpisy aktualizujące wartość rzeczowych
aktywów trwałych i wartości niematerialnych dla KWK Budryk, KWK Knurów-Szczygłowice, KWK Borynia-Zofiówka Ruch Zofiówka
oraz KWK Jastrzębie-Bzie.
Ustalenie wartości odzyskiwalnej poszczególnych zakładów górniczych
W wyniku dokonanych obliczeń ustalono wartość odzyskiwalną poszczególnych CGU i porównano ją z ich wartością testowaną, ustalając w ten
sposób wysokość odpisu aktualizującego konieczną do odwrócenia/(utworzenia), co zaprezentowane zostało w poniższej tabeli:
CGU (Zakłady górnicze)
Wartość
odzyskiwalna
Kwota (ujętego)/odwróconego
odpisu w 2021 roku
Wartość skumulowanych
odpisów na dzi
31 grudnia 2021 roku
KWK Knurów-Szczygłowice
1 839,3
75,0
1 516,9
KWK Budryk
1 388,5
(9,6)
364,8
KWK Pniówek
3 409,9
-
-
KWK Borynia-Zofiówka Ruch Zofiówka
429,5
(19,9)
723,7
KWK Borynia-Zofiówka Ruch Borynia
758,4
(77,4)
77,4
KWK Jastrzębie-Bzie
0,0
(241,5)*
899,7
RAZEM
(273,4)
3 582,5
* Na kwotę odpisu aktualizującego dla KWK Jastrzębie-Bzie składają się odpisy aktualizujące ujęte w śródrocznych sprawozdaniach w kwocie 125,2 mln PLN oraz na dzi31 grudnia
2021 roku w kwocie 116,3 mln PLN.
Przeprowadzone na dzień 31 grudnia 2021 roku testy wskazały na konieczność utworzenia odpisu aktualizującego wartość aktywów trwałych
w wysokości 223,2 mln PLN, a także odwrócenia odpisu aktualizującego w wysokości 75,0 mln PLN, przy czym w okresach śródrocznych
utworzony został odpis aktualizujący wartość aktywów w kwocie 125,2 mln PLN. Łącznie w trakcie 2021 roku utworzono odpis aktualizujący
aktywa trwałe w wysokości 348,4 mln PLN oraz rozwiązano w wysokości 75,0 mln PLN.
Ujęty na dzień 31 grudnia 2021 roku odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości aktywów trwałych dotyczy Segmentu Węgiel i został
zaprezentowany w pozostałych kosztach (utworzenie odpisu) oraz w pozostałych przychodach (odwrócenie odpisu) w sprawozdaniu z wyniku
finansowego i innych całkowitych dochodów.
JSW kalkulując wysokość ujmowanego odpisu z tytułu utraty wartości, w sytuacji gdy zdyskontowane przepływy generowane przez dany CGU
przyjmują wartość ujemną (KWK Jastrzębie-Bzie), uwzględnia specyficzne uwarunkowania dotyczące górnictwa węgla kamiennego w Polsce,
przyjmując, iż w takiej sytuacji wartość odzyskiwalna danego CGU wynosi zero. W realiach prawno-gospodarczych w jakich funkcjonują kopalnie
JSW, dających jej możliwość odcięcia się od trwale nierentownych aktywów - bez konieczności absorbcji ujemnych efektów ich działalności
w dłuższym horyzoncie czasowym, jak również ostatecznie bez ponoszenia kosztów ich fizycznej likwidacji, brak jest uzasadnienia
dla przyjmowania wartości odzyskiwalnej CGU w wartości ujemnej. Zważywszy na obowiązujący w Polsce porządek prawny oraz dotychczasową
historię likwidacji zakładów górniczych, tj. prowadzenie tej likwidacji nie przez przedsiębiorstwa prowadzące wydobycie, a przez powołaną
do tego spółkę celową, jaką jest SRK, JSW zakłada, że koszty te poniesione zostaną przez Skarb Państwa. Przyjęcie wartości zero jako dolnej
granicy wartości odzyskiwalnej w kalkulacji wartości godziwej wynika z założenia że każdy hipotetyczny nabywca na rynku ma prawo do takiego
samego wsparcia jak JSW w zakresie likwidacji nierentownych kopalń.
Powyższe założenie odnośnie przyszłości, mające wpływ na przyjęty sposób szacowania na dzień kończący okres sprawozdawczy wartości
odzyskiwalnej KWK Jastrzębie-Bzie obarczone jest pewnym stopniem niepewności co do jego faktycznej materializacji w przyszłości, która
to niepewność wynika z ryzyka ewentualnych przyszłych zmian w opisanym powyżej systemie przeprowadzania likwidacji aktywów
górniczych w Polsce. Gdyby wartość odzyskiwalna KWK Jastrzębie-Bzie została oszacowana bez uwzględniania przyjętego przez Spółkę
przedmiotowego założenia, wartość bilansowa aktywów należących do CGU Jastrzębie-Bzie na dzień 31 grudnia 2021 roku zostałaby ustalona
na poziomie o 184,0 mln PLN niższym niż ich wartość wykazana w niniejszym sprawozdaniu finansowym, przy czym w ocenie Spółki nie istnieje
40
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
znaczące ryzyko materializacji przedmiotowego ryzyka w trakcie kolejnego roku obrotowego, a w związku z tym nie istnieje w kolejnym roku
obrotowym znaczące ryzyko dokonania z tego tytułu korekty wartości bilansowej aktywów CGU Jastrzębie-Bzie.
Wartość godziwa została w całości zaklasyfikowana do poziomu 3 hierarchii wartości godziwej (tj. wycena zawiera nieobserwowalne dane
wejściowe).
Analiza wrażliwości
Wyniki analizy wrażliwości dla poszczególnych CGU wykazały, że istotny wpływ na wartość odzyskiwalną testowanych aktywów mają zmiany
w zakresie cen węgla oraz zmiany średniego ważonego kosztu kapitału. Poniżej zaprezentowano o ile zmieniłaby się wartość odzyskiwalna
oraz wysokość odpisu aktualizującego w efekcie zmian powyższych parametrów dla jednostki objętej odpisem aktualizującym wartość aktywów
trwałych na dzień 31 grudnia 2021 roku.
Parametr cena węgla:
-10%
-5%
5%
10%
KWK Knurów-Szczygłowice
Zmiana wartości odzyskiwalnej
(1 839,3)
(1 198,9)
1 198,9
2 397,8
Zmiana wysokości odpisu
1 809,8
1 169,5
(861,3)
(1 089,7)
KWK Budryk
Zmiana wartości odzyskiwalnej
(1 388,5)
(852,0)
852,0
1 704,1
Zmiana wysokości odpisu
1 388,5
852,0
(364,7)
(364,7)
KWK Borynia-Zofiówka Ruch Zofiówka
Zmiana wartości odzyskiwalnej
(429,5)
(429,5)
721,2
1 442,4
Zmiana wysokości odpisu
429,5
429,5
(721,2)
(723,7)
KWK Borynia-Zofiówka Ruch Borynia
Zmiana wartości odzyskiwalnej
(758,4)
(699,7)
699,7
1 399,4
Zmiana wysokości odpisu
758,4
699,7
(77,4)
(77,4)
KWK Jastrzębie-Bzie
Zmiana wartości odzyskiwalnej
0,0
0,0
0,0
0,0
Zmiana wysokości odpisu
0,0
0,0
0,0
0,0
Parametr stopa dyskonta:
-2pp
-1pp
1pp
2pp
KWK Knurów-Szczygłowice
Zmiana wartości odzyskiwalnej
542,3
240,5
(194,8)
(354,8)
Zmiana wysokości odpisu
(389,6)
(172,8)
165,3
325,3
KWK Budryk
Zmiana wartości odzyskiwalnej
538,4
238,6
(192,8)
(350,6)
Zmiana wysokości odpisu
(364,7)
(238,6)
192,8
350,6
KWK Borynia-Zofiówka Ruch Zofiówka
Zmiana wartości odzyskiwalnej
69,7
32,3
(28,0)
(52,2)
Zmiana wysokości odpisu
(69,7)
(32,3)
28,0
52,2
KWK Borynia-Zofiówka Ruch Borynia
Zmiana wartości odzyskiwalnej
15,0
7,3
(6,8)
(13,2)
Zmiana wysokości odpisu
(15,0)
(7,3)
6,8
13,2
KWK Jastrzębie-Bzie
Zmiana wartości odzyskiwalnej
0,0
0,0
0,0
0,0
Zmiana wysokości odpisu
0,0
0,0
0,0
0,0
41
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
Utrata wartości aktywów trwałych w okresach śródrocznych 2021 roku
Zgodnie z zapisami MSR 36 par. 9 na koniec każdego okresu sprawozdawczego (tj. każdego kwartału) Spółka ocenia czy istnieją jakiekolwiek
przesłanki wskazujące na to, że mogła nastąpić utrata wartości któregokolwiek ze składników aktywów.
Mając na uwadze:
a) istniejącą wartość majątku KWK Jastrzębie-Bzie, KWK Borynia-Zofiówka Ruch Zofiówka, KWK Knurów-Szczygłowice, KWK Budryk
oraz generowane przez nie przepływy pieniężne w Modelu finansowym wykorzystanym na potrzeby przeprowadzenia testu na utratę
wartości aktywów na dzień 30 czerwca 2020 roku;
b) niestabilność rynku węgla koksowego wywołanego skutkami pandemii COVID-19 oraz sporem chińsko-australijskim;
c) brak prognoz długoterminowych na dzi30 września 2021 roku uwzględniających skokowy wzrost cen węgla koksowego, który
nastąpił w ostatnich miesiącach oraz brak pewności co do czasu utrzymania się wyższych cen węgla w dłuższym okresie czasu,
zasadne było dokonanie odpisu aktualizującego majątek KWK Jastrzębie-Bzie na kwotę 125,2 mln PLN obejmującego zmiany wartości aktywów
tego CGU pomiędzy 31 grudnia 2020 roku a 30 września 2021 roku (z czego 73,0 mln PLN zostało ujęte w śródrocznym skróconym sprawozdaniu
finansowym za okres 6 miesięcy zakończony 30 czerwca 2021 roku, a wartość 52,2 mln PLN dotyczy III kwartału 2021 roku).
TESTY Z TYTUŁU UTRATY WARTOŚCI W OKRESIE PORÓWNANWCZYM, tj. 2020 ROKU
Przesłanki powodujące utratę wartości
W porównawczym okresie sprawozdawczym JSW dokonała analizy przesłanek w celu weryfikacji, czy mogła nastąpić dalsza utrata wartości
aktywów lub odwrócenie wcześniej ujętych odpisów.
Pojawienie się w 2019 roku pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 w Chinach i jego dynamiczne rozprzestrzenienie sw 2020 roku na całym
świecie zidentyfikowano jako czynnik, który w istotny sposób mógł przyczynić się do zmiany wartości posiadanych aktywów.
Pandemia koronawirusa SARS-CoV-2 wpłynęła na spadek cen surowców, zamrożenie gospodarek poprzez zamknięcie zakładów produkcyjnych
i sklepów, co w dużym stopniu przyczyniło się do utraty części przychodów i będzie miało wpływ na przyszłą rentowność, a także może
powodować trudności w pozyskiwaniu finansowania.
Na świecie poza Chinami w wyniku rozprzestrzeniania się pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 na moment przeprowadzenia analizy przesłanek
utraty wartości aktywów trwałych, tj. 30 czerwca 2020 roku, wyłączone były zdolności produkcyjne stali w wielkości 252,0 mln ton (w ujęciu
rocznym), co odpowiada 10% całkowitej zdolności produkcyjnej stali na świecie. W Europie mieliśmy do czynienia z ograniczeniem mocy
produkcyjnych stali w wielkich piecach (wyłączenia i ograniczenia produkcji) rzędu 35,0 mln ton, co stanowiło 27% zainstalowanych mocy
wielkopiecowych. CRU podaje, że w Europie wyłączonych było, na moment sporządzenia testów, 17 wielkich pieców o łącznej zdolności
produkcyjnej ok. 26,8 mln ton rocznie, a w innych 7 wielkich piecach produkcja była ograniczana, tj. w ArcelorMittal (Eisenhüttenstadt), SSAB,
ThyssenKrupp (Duisburg), Tata Steel (Ijmuiden, Port Talbot), Saarstahl (Dilliger Hütte).
Utrata wartości aktywów trwałych
Na dzień 30 czerwca 2020 roku Zarząd JSW rozważył pojawienie się pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 jako przesłankę do przeprowadzenia
testu na utratę wartości, pochodzącą z zewnętrznych źródeł informacji wpływającą na konieczność skorygowania planów inwestycyjnych, a także
mającą wpływ na wahania cen węgla energetycznego, koksowego i koksu oraz możliwość ulokowania węgla na rynku. W wyniku analizy
stwierdzono konieczność przeprowadzenia testu na utratę wartości dla CGU KWK Jastrzębie-Bzie (CGU powstało z dniem 1 stycznia 2020 roku).
Test na utratę wartości został przeprowadzony w odniesieniu do CGU poprzez ustalenie jego wartości odzyskiwalnej, która została ustalona
w oparciu o oszacowaną wartość godziwą pomniejszoną o koszty sprzedaży, przy zastosowaniu metody dochodowej, na bazie szacunku
zdyskontowanych przepływów pieniężnych na podstawie projekcji finansowych przygotowanych na lata 2021-2025. W sprawozdaniu finansowym
za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2020 roku Spółka błędnie ujawniła, że wyliczona została wartość użytkowa, podczas gdy zastosowano
wartość godziwą. Według oszacowań Zarządu wartość godziwa jest wyższa niż wartość użytkowa stąd zgodnie z wymogami MSR 36
do ustalenia wysokości odpisu z tytułu utraty wartości przyjęto wartość godziwą
Zakładany okres ekonomicznej użyteczności dla kopalni Jastrzębie-Bzie wykracza poza rok 2025, zatem określono wartość rezydualną
na pozostały czas eksploatacji. Przyjęcie pięcioletniego okresu szczegółowej prognozy jest zasadne ze względu na fakt, iż w obecnej sytuacji
gospodarczej brak jest wiarygodnych danych na kolejne okresy sprawozdawcze z powodu występowania dużej zmienności różnego rodzaju
czynników takich jak: ceny, stopy inflacji, kursy walutowe, stopy procentowe. Zdyskontowane przepływy pieniężne dla KWK Jastrzębie-Bzie
na dzień 30 czerwca 2020 roku zostały ustalone na poziomie (2 458,5) mln PLN; natomiast uwzględniając czynniki dotyczące specyficznych
uwarunkowań dotyczących górnictwa węgla kamiennego w Polsce wskazane w sekcji dotyczącej testu na utratę wartości na 31 grudnia
2021 roku, wartość odzyskiwalna została ustalona na poziomie zero.
W wyniku przeprowadzonych testów na dzień 30 czerwca 2020 roku zasadne było dokonanie odpisu aktualizującego majątek KWK Jastrzębie-
Bzie na kwotę 430,9 mln PLN.
42
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
Na dzień 31 grudnia 2020 roku przeprowadzono analizę przesłanek i nie zidentyfikowano nowych przesłanek mogących wpływać na wartość
posiadanych aktywów ani też nie ustały przesłanki zidentyfikowane w poprzednich latach, w wyniku których utworzony zostodpis majątku
KWK Borynia-Zofiówka Ruch Zofiówka, KWK Budryk oraz KWK Knurów-Szczygłowice.
Przeprowadzona analiza cen węgla za okres od 1 lipca 2020 roku do 17 lutego 2021 roku wskazywała na dużą zmienność cen węgla,
spowodowaną bieżącą sytuacją pandemiczną i niemożliwością zbudowania stabilnych planów długoterminowych dla rynku stalowego
i węglowego. Mając na uwadze:
a) istniejącą wartość majątku KWK Jastrzębie-Bzie, KWK Borynia-Zofiówka Ruch Zofiówka, KWK Knurów-Szczygłowice, KWK Budryk
oraz generowane przez nie przepływy pieniężne w Modelu finansowym wykorzystanym na potrzeby przeprowadzenia testu na utratę
wartości aktywów trwałych na dzień 30 czerwca 2020 roku;
b) prognozowaną bardzo dużą zmienność cen węgla, brak informacji o terminach powrotu do pełnych mocy produkcyjnych w przemyśle
stalowym, a także nieznanego okresu trwania recesji w branżach będących odbiorcą produktów JSW, co może mieć wpływ
na możliwość ulokowania na rynku węgla z kopalni znajdującej się w budowie;
c) brak prognoz długoterminowych na dzień 31 grudnia 2020 roku uwzględniających skokowy wzrost cen węgla koksowego, który
nastąpił na przełomie stycznia i lutego 2021 roku oraz brak pewności co do czasu utrzymania się wyższych cen węgla w dłuższym
okresie czasu,
zasadne było dokonanie odpisu aktualizującego aktywa trwałe KWK Jastrzębie-Bzie na kwotę 85,7 mln PLN obejmującego zmiany wartości
aktywów CGU pomiędzy 30 czerwca a 31 grudnia 2020 roku.
Dokonanie odpisu jedynie dla KWK Jastrzębie-Bzie podyktowane było wyliczeniem dla tego CGU na dzień 30 czerwca 2020 roku ujemnej
wartości przepływów w wysokości (2 458,5) mln PLN. Ewentualne zmiany w zakresie cen węgli nie spowodują generowania przez
KWK Jastrzębie-Bzie dodatnich przepływów pieniężnych w okresie projekcji. Działania inwestycyjne dla KWK Jastrzębie-Bzie były kontynuowane
w II półroczu 2020 roku oraz ujęte w prognozach długoterminowych uwzględniających okres żywotności tej kopalni. W wyniku działań
inwestycyjnych oraz zmiany granic funkcjonowania zakładów górniczych JSW, tj. przeniesienia majątku związanego z partią „N” w pokładzie
505/1, nastąpił wzrost aktywów trwałych KWK Jastrzębie-Bzie w wysokości 128,2 mln PLN. Majątek KWK Jastrzębie-Bzie na dzień 31 grudnia
2020 roku, po kalkulacji uwzględniającej rezerwy, zobowiązania długoterminowe i kapitał obrotowy oraz dokonane na dzień 30 czerwca
2020 roku odpisy z tytułu utraty wartości, wyniósł 85,7 mln PLN i w całości został ujęty w pozostałych kosztach w sprawozdaniu z wyniku
finansowego i innych całkowitych dochodów na dzi31 grudnia 2020 roku. Spółka kalkulując wysokość ujmowanego odpisu z tytułu utraty
wartości, w sytuacji gdy zdyskontowane przepływy generowane przez dany CGU przyjmują wartość ujemną, uwzględnia specyficzne
uwarunkowania dotyczące górnictwa węgla kamiennego w Polsce, przyjmując, w takiej sytuacji wartość odzyskiwalna danego CGU wynosi
zero. W realiach prawno-gospodarczych w jakich funkcjonuje JSW, dających jej możliwość odcięcia się od trwale nierentownych aktywów -
bez konieczności absorbcji ujemnych efektów ich działalności w dłuższym horyzoncie czasowym, jak również ostatecznie bez ponoszenia
kosztów ich fizycznej likwidacji, brak jest uzasadnienia dla przyjmowania wartości odzyskiwalnej CGU w wartości ujemnej.
Dla pozostałych CGU, na dzi31 grudnia 2020 roku, nie stwierdzono przesłanek do wykonania testów i w związku z tym odpisy nie były
aktualizowane. Wartość odpisu przypisana do majątku użytkowanego przez CGU wyniosła:
- KWK Borynia-Zofiówka Ruch Zofiówka: 896,6 mln PLN,
- KWK Budryk: 547,6 mln PLN,
- KWK Knurów-Szczygłowice: 1 887,9 mln PLN.
Przyjęte założenia
Test na utratę wartości został wyliczony na podstawie Modelu finansowego JSW. Poniżej przedstawiono główne założenia przy jakich dokonano
wyliczenia dla testu z tytułu utraty wartości na 30 czerwca 2020 roku:
żywotność dla Zakładu Górniczego KWK Jastrzębie-Bzie do 31 grudnia 2084 roku,
prognozy cen węgla na lata 2021-2025 przyjęto jako średnią cenę węgla w oparciu o raport CRU na okres 2021-2024,
utrzymanie stanu zatrudnienia zgodnie z założeniami zawartymi w Strategii JSW na lata 2020-2030,
poziom inwestycji został dostosowany do poziomów, które gwarantują stabilność produkcji w przyszłości,
przepływy z działalności inwestycyjnej zostały skorygowane o nakłady na leasing, przy jednoczesnym uwzględnieniu prawa
do użytkowania aktywów w wartości testowanego majątku,
analizę utraty wartości ustalono w oparciu o najnowsze dane ekonomiczne opracowane w wartościach realnych i przy zastosowaniu
średniego ważonego kosztu kapitału po opodatkowaniu (WACC) w okresie projekcji na poziomie 5,95%,
finansowania wydatków na likwidację zakładów z funduszu likwidacji zakładów górniczych (FLZG),
zostały uwzględnione istniejące rezerwy na świadczenia pracownicze oraz inne rezerwy przypisane do danej kopalni celem ustalenia
wartości testowanego majątku.
43
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
Wyniki przeprowadzonych testów
W wyniku przeprowadzonych przez JSW testów, które wskazały na utratę wartości bilansowej majątku KWK Jastrzębie-Bzie oraz zmian wartości
majątku KWK Jastrzębie-Bzie, w 2020 roku dokonano odpisu aktualizującego w łącznej wysokości 516,6 mln PLN. Szacunki liczbowe
skalkulowane zostały zgodnie z postanowieniami MSR 36. Ujęty odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości aktywów trwałych dotyczy Segmentu
Węgiel i został zaprezentowany w pozostałych kosztach w sprawozdaniu z wyniku finansowego i innych całkowitych dochodów.
6.5. NIERUCHOMOŚCI INWESTYCYJNE
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
NIERUCHOMOŚCI INWESTYCYJNE
Nieruchomości inwestycyjne obejmują nieruchomości, które utrzymywane są w celu uzyskiwania korzyści z tytułu czynszu lub zwiększenia przez nie wartości,
albo w obu tych celach jednocześnie oraz nieruchomości w trakcie budowy lub dostosowania do przyszłego użytkowania jako nieruchomości inwestycyjne.
Nieruchomość inwestycyjną początkowo wycenia się w cenie nabycia lub w koszcie wytworzenia, z uwzględnieniem kosztów transakcji i kosztów finansowania
zewnętrznego. Po początkowym ujęciu, Spółka wycenia wszystkie nieruchomości inwestycyjne według modelu kosztowego tj., ceny nabycia lub kosztu
wytworzenia pomniejszonych o skumulowane umorzenie i skumulowane odpisy z tytułu utraty wartości.
Nieruchomości inwestycyjne amortyzowane metodą liniową przez okres ich użytkowania. Szacowany okres użyteczności nieruchomości inwestycyjnych
wynosi 42 lata.
Nieruchomości inwestycyjne usuwa się z ksiąg w momencie ich zbycia lub w przypadku trwałego wycofania z użytkowania, jeżeli nie oczekuje się uzyskania
w przyszłości żadnych korzyści wynikających z jej zbycia.
NIERUCHOMOŚCI INWESTYCYJNE
2021
2020
STAN NA 1 STYCZNIA
Wartość księgowa netto na początek okresu
19,9
20,5
Nakłady inwestycyjne
0,1
-
Amortyzacja
(0,6)
(0,6)
WARTOŚĆ KSIĘGOWA NETTO
19,4
19,9
STAN NA 31 GRUDNIA
Wartość brutto
31,1
31,0
Umorzenie *
(11,7)
(11,1)
WARTOŚĆ KSIĘGOWA NETTO
19,4
19,9
* Pozycja obejmuje umorzenie oraz odpis aktualizujący nieruchomości inwestycyjne.
Przychody i koszty związane z nieruchomościami inwestycyjnymi:
2021
2020
Przychody z czynszów dotyczących nieruchomości inwestycyjnych
1,9
1,2
Bezpośrednie koszty operacyjne generujące w danym okresie przychody z czynszów
(1,0)
(0,9)
44
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
6.6. INWESTYCJE W JEDNOSTKACH ZALEŻNYCH, WSPÓLNYCH PRZEDSIĘWZIĘCIACH I JEDNOSTKACH
STOWARZYSZONYCH
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
INWESTYCJE W JEDNOSTKACH ZALEŻNYCH, WSPÓLNYCH PRZEDSIĘWZIĘCIACH I JEDNOSTKACH STOWARZYSZONYCH
W sprawozdaniu finansowym inwestycje w jednostkach zależnych, wspólnych przedsięwzięciach i jednostkach stowarzyszonych, nie zaklasyfikowane jako
przeznaczone do sprzedaży (bądź nie wchodzące w skład grupy zaklasyfikowanej jako przeznaczona do sprzedaży) wykazuje się według ceny nabycia
pomniejszonej o odpisy z tytułu utraty wartości.
W skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym Grupy Kapitałowej konsolidacją objęto JSW Stabilizacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty, który jest odrębną
kategorią inwestycji. Inwestycja JSW w certyfikaty inwestycyjne podlega w sprawozdaniu finansowym JSW zasadom wyceny według MSSF 9 (tj. według
wartości godziwej przez wynik finansowy) i została zaprezentowana w Notach 6.7 i 6.10.
Udziały, akcje w jednostkach zależnych przedstawia poniższa tabela:
2021
2020
STAN NA POCZĄTEK OKRESU
2 275,1
2 271,3
Nabycie, objęcie udziałów/akcji
10,2
3,8
Likwidacja udziałów
(1,9)
-
STAN NA KONIEC OKRESU
2 283,4
2 275,1
w tym:
długoterminowe
2 283,4
2 275,1
krótkoterminowe
-
-
JSW posiada udziały i akcje w następujących kluczowych jednostkach zależnych:
Nazwa jednostki
Siedziba
Wartość księgowa netto
Procentowa wielkość posiadanych
udziałów
31.12.2021
31.12.2020
31.12.2021
31.12.2020
JSW KOKS S.A.
(„JSW KOKS”)
Zabrze
1 353,0
1 353,0
96,28%
96,28%
Jastrzębskie Zakłady Remontowe Sp. z o.o.
(„JZR”)
Jastrzębie-Zdrój
430,7
430,7
62,09%
62,09%
Przedsiębiorstwo Budowy Szybów S.A.
(„PBSz”)
Tarnowskie Góry
199,0
199,0
95,01%
95,01%
Pozostałe
-
300,7
292,4
-
-
RAZEM
2 283,4
2 275,1
-
-
ZMIANY W INWESTYCJACH W JEDNOSTKACH ZALEŻNYCH W 2021 ROKU
Podwyższenie kapitału zakładowego w Jastrzębskiej Spółce Kolejowej Sp. z o.o. („JSK”)
Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników JSK w dniu 12 marca 2021 roku podjęło uchwałę w sprawie podwyższenia kapitału zakładowego JSK
o kwotę 10 000 000,00 PLN, poprzez utworzenie 20 000 nowych udziałów o wartości nominalnej 500,00 PLN każdy i objęciu ich w całości przez
JSW. Podwyższony kapitał zakładowy spółki został pokryty w całości wkładem pieniężnym. W dniu 13 maja 2021 roku podwyższenie kapitału
zakładowego JSK zostało zarejestrowane w KRS.
Podwyższenie kapitału zakładowego w JSW Logistics Sp. z o.o. („JSW Logistics”)
Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników JSW Logistics w dniu 12 kwietnia 2021 roku podjęło uchwałę w sprawie podwyższenia kapitału
zakładowego o kwotę 998 000,00 PLN poprzez utworzenie 1 996 nowych udziałów o wartości nominalnej 500,00 PLN każdy i objęciu
ich w całości przez JSW. Podwyższony kapitał zakładowy spółki został pokryty w całości wkładem niepieniężnym z majątku JSW KWK Knurów
-Szczygłowice Ruch Szczygłowice w postaci prawa własności środków trwałych. Łączna wartość rynkowa aportu to 998 000,00 PLN. Transakcja
objęcia udziałów w JSW Logistics nie niesie za sobą treści ekonomicznej i w związku z tym za cenę nabycia udziałów Spółka przyjęła wartość
45
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
księgową netto przekazanego majątku w wysokości 22 954,65 PLN. Rejestracja podwyższenia kapitału zakładowego JSW Logistics w KRS
nastąpiła w dniu 25 maja 2021 roku.
Podwyższenie kapitału zakładowego w JSW IT Systems Sp. z o.o. („JSW IT Systems”)
Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników JSW IT Systems w dniu 21 maja 2021 roku podjęło uchwałę w sprawie podwyższenia kapitału
zakładowego o kwotę 430 000,00 PLN poprzez utworzenie 430 nowych udziałów o wartości nominalnej 1 000,00 PLN każdy i objęciu
ich w całości przez JSW. Nowe udziały zostały opłacone w całości wkładem niepieniężnym z majątku Spółki w postaci prawa własności
nieruchomości. Łączna wartość rynkowa aportu to 430 000,00 PLN. Transakcja objęcia udziałów w JSW IT Systems nie niesie za sobą treści
ekonomicznej i w związku z tym za cenę nabycia udziałów Spółka przyjęła wartość księgową netto przekazanego majątku w wysokości
131 822,24 PLN. W dniu 15 lutego 2022 roku zostało zarejestrowane podwyższenie kapitału w KRS.
Likwidacja JSW Shipping Sp. z o.o. („JSW Shipping”)
Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników JSW Shipping w dniu 1 lipca 2020 roku podjęło uchwałę w sprawie rozwiązania i otwarcia likwidacji
spółki z dniem 1 lipca 2020 roku. W dniu 31 lipca 2020 roku zostało zarejestrowane w KRS rozwiązanie JSW Shipping. Planowana data
zakończenia procesu likwidacji Spółki zgodnie z zatwierdzonym Harmonogramem to II połowa 2021 roku. Nadzwyczajne Zgromadzenie
Wspólników JSW Shipping w dniu 6 września 2021 roku podjęło uchwałę w sprawie podziału majątku spółki i jego przekazania JSW, jako
jedynemu właścicielowi. W dniu 16 września 2021 roku do JSW zostały przekazane środki trwałe oraz środki pieniężne w łącznej wysokości
1,4 mln PLN. W dniu 23 grudnia 2021 roku Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ, wydał nieprawomocne na dzień 31 grudnia 2021 roku postanowienie
o wykreśleniu JSW Shipping z KRS.
6.7. POZOSTAŁE DŁUGOTERMINOWE AKTYWA FINANSOWE
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
POZOSTAŁE DŁUGOTERMINOWE AKTYWA FINANSOWE
Fundusz Likwidacji Zakładów Górniczych
Zgodnie z postanowieniami ustawy Prawo geologiczne i górnicze Spółka jest zobligowana do gromadzenia środków pieniężnych na wyodrębnionym rachunku
bankowym Funduszu Likwidacji Zakładów Górniczych („FLZG”), które mogą być wydatkowane wyłącznie na sfinansowanie całkowitej lub częściowej likwidacji
zakładu górniczego. W Spółce odpis na FLZG w 2021 roku został ustalony w wysokości 3% odpisów amortyzacyjnych od rzeczowych aktywów trwałych
zakładów górniczych ustalonych stosownie do przepisów o podatku dochodowym.
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty FLZG ze względu na ograniczone możliwości dysponowania, niezależnie od terminu zapadalności, prezentowane
w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako długoterminowe aktywa finansowe. Spółka do wyceny tych aktywów stosuje metodę efektywnej stopy procentowej,
z uwzględnieniem odpisów z tytułu oczekiwanej straty kredytowej.
Certyfikaty inwestycyjne
Certyfikaty inwestycyjne udziałowymi papierami wartościowymi emitowanymi przez Fundusze Inwestycyjne Zamknięte („FIZ”) i stanowią dowód udziału
w aktywach funduszu. W okresie koniunktury na rynku Spółka odkłada część generowanych nadwyżek pieniężnych poprzez lokowanie ich w FIZ. Środki
zgromadzone w okresie koniunktury będą stanowiły bufor bezpieczeństwa w okresie załamania na rynkach i/lub w czasie generowanie ujemnych przepływów
pieniężnych. Certyfikaty inwestycyjne z negatywnym wynikiem testu SPPI zalicza się do aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez wynik
finansowy (wartość certyfikatów inwestycyjnych jest zależna od wartości portfela aktywów Funduszu). Certyfikaty inwestycyjne wyceniane na koniec każdego
kwartału z odniesieniem skutków zmian ich wartości godziwej w pozostałe zyski/(straty) netto.
JSW Stabilizacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty (będący inną kategorią inwestycji niż spółki zależne) został objęty konsolidacją w skonsolidowanym
sprawozdaniu finansowym Grupy Kapitałowej.
POZOSTAŁE DŁUGOTERMINOWE AKTYWA FINANSOWE
Nota
31.12.2021
31.12.2020
Długoterminowe aktywa finansowe - środki pieniężne i ich ekwiwalenty Funduszu Likwidacji
Zakładów Górniczych
8.1
362,4
348,4
wartość brutto
362,7
348,7
odpis aktualizujący
(0,3)
(0,3)
Certyfikaty inwestycyjne
507,7
490,7
Pozostałe należności niefinansowe
27,4
29,3
RAZEM POZOSTAŁE DŁUGOTERMINOWE AKTYWA
897,5
868,4
46
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
Wszystkie długoterminowe aktywa finansowe wyrażone są w PLN.
Wartość godziwa długoterminowych aktywów finansowych nie różni się istotnie od ich wartości księgowej. Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
Funduszu Likwidacji Zakładów Górniczych zostały zaklasyfikowane do Stopnia 1 klasyfikacji pod kątem utraty ich wartości, a ustalony odpis jest
nieistotny kwotowo.
Środki ulokowane w certyfikaty inwestycyjne istotnym elementem Bufora Gotówki tj. zobowiązania wynikającego z umowy finansowania
zawartej z Konsorcjum. Z dniem 12 października 2020 roku, na mocy aneksu do umowy finansowania m.in. zostało obniżone wymagalne saldo
Bufora Gotówki do kwoty 760,0 mln PLN (do dnia 31 grudnia 2021 roku) oraz podniesiono limity dozwolonego zadłużenia. Na dzień
31 grudnia 2021 roku warunek dotyczący utrzymywania Bufora Gotówki oraz limit dozwolonego zadłużenia został spełniony.
Od 1 stycznia 2022 roku wymagalne saldo Bufora Gotówki wynosi 960,0 mln PLN.
Informacje na temat stopni oceny ryzyka kredytowego środków pieniężnych według ratingów zewnętrznych agencji przedstawiono w Nocie 8.5.1.
6.8. ZAPASY
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
ZAPASY
Zapasy wykazywane w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia, nie wyższym jednak od ich cen sprzedaży netto. Cena sprzedaży netto to oszacowana cena
sprzedaży w normalnym toku działalności, pomniejszona o odnośne zmienne koszty sprzedaży. Koszt wyrobów gotowych i produkcji w toku obejmuje robociz
bezpośrednią, materiały pomocnicze, inne koszty bezpośrednie i odnośne ogólne koszty produkcji (oparte na normalnych zdolnościach produkcyjnych).
Zapas wyrobów gotowych obejmuje głównie zapas węgla wyprodukowanego w Spółce.
Wartość rozchodu wyrobów gotowych ustala się z zastosowaniem metody średniej ważonej. Wartość rozchodu materiałów i towarów ustala się
z zastosowaniem metody „pierwsze przyszło – pierwsze wyszło” (FIFO).
ISTOTNE SZACUNKI
Odpis aktualizujący wartość zapasów
W przypadku zaistnienia zdarzeń powodujących utratę wartości użytkowej zapasów, Spółka dokonuje stosownego odpisu aktualizującego, w taki sposób,
aby wartość księgowa zapasów nie przekraczała ich wartości odzyskiwalnej.
Spółka dokonuje odpisów aktualizujących wartość zapasów wyrobów gotowych na skutek ich wyceny według ceny sprzedaży netto niższej od kosztu
wytworzenia. Przy czym za koszt wytworzenia na koniec każdego okresu sprawozdawczego przyjmuje się średni koszt wytworzenia od początku roku
do danego miesiąca sprawozdawczego. Za cenę sprzedaży netto przyjmuje się wartość wyliczoną według cen rynkowych możliwych do osiągnięcia.
Cena referencyjna węgla koksowego wyliczana jest w każdym miesiącu jako krocząca średnia notowań węgli PLV (publikowanych przez Platts) z ostatnich
3 miesięcy z zastosowaniem relacji węgli dla poszczególnych kopalń do powyższej ceny referencyjnej, zgodnych z przyjętymi cenami w kontrakcie handlowym
z największym odbiorcą (ArcelorMittal).
Ceny węgla energetycznego ustala się w okresach rocznych według najniższej ceny kontraktowej.
Odpisy aktualizujące wartość zapasów wyrobów gotowych, zarówno utworzenie jak i odwrócenie odpisu, ujmuje się jako koszt okresu, w którym odpis miał
miejsce. Odpisów aktualizujących wartość zapasów materiałów dokonuje się nie rzadziej niż na koniec każdego kwartału i ujmuje się jako koszt okresu.
ZAPASY
31.12.2021
31.12.2020
Materiały
47,6
34,0
Wyroby gotowe
252,1
555,7
Towary
379,7
109,2
w tym koks wyprodukowany w Grupie przeznaczony do dalszej odsprzedaży
361,2
101,4
RAZEM
679,4
698,9
Zapas wyrobów gotowych na dzień 31 grudnia 2021 roku wynosi 790,2 tys. ton węgla o wartości 252,1 mln PLN (na dzień 31 grudnia 2020 roku
zapas wyrobów gotowych wynosił 2 014,1 tys. ton węgla o wartości 555,7 mln PLN).
47
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
ODPISY AKTUALIZUJĄCE ZAPASY
Odpisy aktualizujące wartość zapasów przedstawia poniższa tabela:
2021
2020
STAN NA 1 STYCZNIA
214,6
141,4
Utworzenie odpisu
103,5
212,0
Wykorzystanie odpisu
(251,7)
(138,8)
STAN NA 31 GRUDNIA
66,4
214,6
Utworzenie odpisu z tytułu utraty wartości zapasów zostało ujęte jako koszty bieżącego okresu sprawozdawczego.
6.9. NALEŻNOŚCI HANDLOWE ORAZ POZOSTAŁE NALEŻNOŚCI
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
NALEŻNOŚCI HANDLOWE ORAZ POZOSTAŁE NALEŻNOŚCI
Należności finansowe początkowo ujmuje się w wartości godziwej, przy czym wartością godziwą należności handlowych na moment początkowego
rozpoznania jest wartość nominalna wynikająca z wystawionych faktur sprzedaży. Po początkowym ujęciu należności handlowe oraz pozostałe należności
o charakterze finansowym wycenia się według zamortyzowanego kosztu przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej (wszystkie należności handlowe
spełniają test SPPI oraz utrzymywane w celu ściągnięcia umownych przepływów), z uwzględnieniem odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości.
Należności handlowe z datą zapadalności poniżej 12 miesięcy od dnia powstania (tj. niezawierające elementu finansowania), nie podlegają dyskontowaniu
i wyceniane w wartości nominalnej. Pozostałe należności nie stanowiące aktywów finansowych na dzień kończący okres sprawozdawczy wycenia się
w kwocie wymaganej zapłaty.
ISTOTNE SZACUNKI
Odpis aktualizujący wartość należności
Na dzień kończący okres sprawozdawczy, Spółka dokonuje oszacowania oczekiwanej straty kredytowej z tytułu składników aktywów finansowych wycenianych
według zamortyzowanego kosztu. Model utraty wartości bazuje na kalkulacji strat oczekiwanych.
W odniesieniu do należności handlowych, które nie zawierają istotnego elementu finansowania, zastosowano uproszczone podejście i wycenę odpisu na bazie
oczekiwanych strat kredytowych za cały okres życia instrumentu. Spółka zaklasyfikowała należności handlowe do Stopnia 2 klasyfikacji aktywów finansowych
pod kątem ich utraty wartości przewidzianej przez MSSF 9, za wyjątkiem należności, dla których stwierdzono utratę wartości te należności zaliczono
do Stopnia 3 ww. klasyfikacji. Spółka za moment utraty wartości uznaje moment przekazania należności do windykacji, jednak nie później niż w 90 dniu
przeterminowania.
Najistotniejszą pozycją aktywów finansowych w sprawozdaniu finansowym Spółki, która podlega nowym zasadom kalkulacji oczekiwanych strat kredytowych
są należności handlowe.
Dla ustalenia odpisów z tytułu utraty wartości, Spółka wyodrębniła następujące grupy należności handlowych ustalone na bazie podobieństwa charakterystyki
ryzyka kredytowego:
należności handlowe węglowo-koksowe od głównych kontrahentów, tj. kontrahentów o udziale w przychodach ze sprzedaży powyżej 2,5% za dany
okres sprawozdawczy,
należności handlowe węglowo-koksowe od pozostałych kontrahentów o udziale w przychodach ze sprzedaży poniżej 2,5% za dany okres
sprawozdawczy,
należności handlowe pozostałe.
Analizę należności handlowych węglowo-koksowych od głównych kontrahentów przeprowadzono indywidualnie dla każdego kontrahenta w oparciu
o prawdopodobieństwo niewypłacalności ustalone na podstawie zewnętrznych ratingów oraz o publicznie dostępne informacje agencji ratingowych dotyczące
prawdopodobieństwa niewypłacalności i obliczono oczekiwaną stratę w oparciu o te prawdopodobieństwa, średni termin wymagalności dla portfela należności
oraz w oparciu o oczekiwaną stopę odzysku.
Analizę należności handlowych węglowo-koksowych od pozostałych kontrahentów przeprowadzono na podstawie wyliczonego średnioważonego
prawdopodobieństwa niewypłacalności dla portfela i obliczono oczekiwaną stratę dla tego portfela w oparciu o te prawdopodobieństwo, średni termin
wymagalności oraz w oparciu o oczekiwaną stopę odzysku.
Dla należności handlowych pozostałych (za wyjątkiem tych, które analizowane indywidualnie jako nieobsługiwane), przeprowadzono analizę portfelową
i zastosowano uproszczoną matrycę odpisów w poszczególnych przedziałach wiekowych na podstawie oczekiwanych strat kredytowych w całym okresie życia
należności w oparciu o wskaźnik niewypełnienia zobowiązania ustalony na podstawie danych historycznych (za okres poprzednich trzech lat).
Oczekiwana strata kredytowa jest szacowana i aktualizowana na każdy kolejny dzień kończący okres sprawozdawczy.
48
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
NALEŻNOŚCI HANDLOWE ORAZ POZOSTAŁE NALEŻNOŚCI
Nota
31.12.2021
31.12.2020
Należności handlowe brutto
8.1
2 624,2
809,6
Odpis aktualizujący
(18,2)
(28,0)
Należności handlowe netto
2 606,0
781,6
Czynne rozliczenia międzyokresowe
14,3
17,9
Przedpłaty
4,1
3,8
Należności z tytułu podatków
57,8
179,0
Pozostałe należności
26,7
20,4
NALEŻNOŚCI HANDLOWE ORAZ POZOSTAŁE NALEŻNOŚCI RAZEM
2 708,9
1 002,7
Wartość godziwa należności handlowych netto oraz pozostałych należności nie różni się istotnie od ich wartości księgowej.
Spółka narażona jest na ryzyko kredytowe wynikające z należności handlowych. Zarządzanie ryzykiem kredytowym (w tym koncentrację ryzyka
kredytowego) przedstawiono w Nocie 8.5.1.
Struktura walutowa należności handlowych Spółki po przeliczeniu na PLN przedstawia się następująco:
31.12.2021
31.12.2020
Należności handlowe [PLN]
2 042,1
509,9
Należności handlowe [EUR]
459,3
201,9
Należności handlowe [USD]
104,6
69,8
NALEŻNOŚCI HANDLOWE RAZEM
2 606,0
781,6
ODPISY AKTUALIZUJĄCE NALEŻNOŚCI HANDLOWE
Zmiany stanu odpisu aktualizującego należności handlowe przedstawia poniższa tabela:
2021
2020
STAN NA 1 STYCZNIA
28,0
8,8
Utworzenie odpisu
5,7
29,5
Wykorzystanie odpisu na należności nieściągalne
(0,1)
(0,1)
Odwrócenie kwot niewykorzystanych
(11,8)
(0,7)
Przesunięcie odpisu
(3,6)
(9,5)
STAN NA 31 GRUDNIA
18,2
28,0
Na wielkość ujętych w 2021 roku odpisów aktualizujących należności handlowe wpływ wywarła poprawa ratingów niektórych kontrahentów, która
mimo uwzględnienia wpływu pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 na jakość kredytową odbiorców, spowodowała zmniejszenie stanu odpisu
z 28,0 mln PLN do poziomu 18,2 mln PLN.
W celu uwzględnienia wpływu pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 na jakość kredytową odbiorców z grupy należności węglowo-koksowych,
Spółka dokonała korekty prawdopodobieństwa niewypłacalności ustalonych na podstawie zewnętrznych ratingów poprzez uwzględnienie
dodatkowej premii za ryzyko związane z obecną sytuacją gospodarczą oraz prognozami na przyszłość. Efekt uwzględnienia wpływu pandemii
koronawirusa SARS-CoV-2 na wysokość dokonanego na dzień 31 grudnia 2021 roku odpisu dla należności węglowo-koksowych wyniósł
3,4 mln PLN (na 31 grudnia 2020 wyniósł 1,1 mln PLN).
Na wartość utworzonego w 2021 roku odpisu na należności handlowe w wysokości 5,7 mln PLN wpływ miało głównie utworzenie odpisu
dla należności z tytułu spornych kar umownych, w tym dla jednego z kontrahentów w wysokości 3,2 mln PLN.
49
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
Na wielkość odwróconego w 2021 roku odpisu na należności handlowe w kwocie 11,8 mln PLN wpłynęło głównie odwrócenie odpisu
na należności węglowo-koksowe jednego z kontrahentów w kwocie 11,1 mln PLN w wyniku podniesienia ratingu i limitów ubezpieczeniowych
należności dla tego kontrahenta.
Strukturę należności handlowych oraz odpisów z tytułu utraty wartości w podziale na grupy ustalone na bazie podobieństwa charakterystyki
ryzyka kredytowego, przedstawia poniższa tabela:
2021
2020
Należności
handlowe brutto
Odpis
aktualizujący
Należności
handlowe brutto
Odpis
aktualizujący
Należności handlowe węglowo-koksowe
2 592,7
(5,0)
784,0
(15,5)
- od głównych kontrahentów (udział w przychodach
ze sprzedaży powyżej 2,5%)
2 352,4
(3,7)
586,5
(13,1)
- od pozostałych kontrahentów (udział w przychodach
ze sprzedaży poniżej 2,5%)
240,3
(1,3)
197,5
(2,4)
Należności handlowe pozostałe
18,3
-
13,1
-
Należności handlowe ze stwierdzoną utratą wartości
13,2
(13,2)
12,5
(12,5)
RAZEM STAN NA 31 GRUDNIA
2 624,2
(18,2)
809,6
(28,0)
Strukturę wiekową należności handlowych według stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku przedstawia poniższa tabela:
Nieprzetermi-
nowane
Przeterminowane
Razem
do 1
miesiąca
od 1 do 3
miesięcy
od 6 do 12
miesięcy
powyżej 12
miesięcy
Należności handlowe brutto
2 561,9
48,3
0,8
0,9
12,2*
2 624,2
Odpis aktualizujący
(5,0)
-
-
(0,9)
(12,2)
(18,2)
NALEŻNOŚCI HANDLOWE
NETTO
2 556,9
48,3
0,8
-
-
2 606,0
* Pozycja ta dotyczy należności handlowych objętych w większości postępowaniami upadłościowymi oraz należności handlowych po wyrokach sądowych. Należności te są w całości
objęte odpisem aktualizującym.
Na dzień 31 grudnia 2021 roku należności handlowe w kwocie 62,3 mln PLN były przeterminowane, w tym 49,1 mln PLN dotyczy należności,
dla których nie stwierdzono utraty wartości, gdzie rozwiązano odpis w kwocie 10,6 mln PLN, a wartość 13,2 mln PLN dotyczy należności
ze stwierdzoną utratą wartości, dla której to grupy należności w 2021 roku utworzono odpis w kwocie 0,8 mln PLN.
Strukturę wiekową należności handlowych według stanu na dzień 31 grudnia 2020 roku przedstawia poniższa tabela:
Nieprzetermi-
nowane
Przeterminowane
Razem
do 1
miesiąca
od 1 do 3
miesięcy
od 6 do 12
miesięcy
powyżej 12
miesięcy
Należności handlowe brutto
776,6
20,5
0,1
3,4
8,6*
809,6
Odpis aktualizujący
(15,6)
-
-
(3,4)
(8,6)
(28,0)
NALEŻNOŚCI HANDLOWE
NETTO
761,0
20,5
0,1
-
-
781,6
* Pozycja ta dotyczy należności handlowych objętych w większości postępowaniami upadłościowymi oraz należności handlowych po wyrokach sądowych. Należności te są w całości
objęte odpisem aktualizującym.
Na dzień 31 grudnia 2020 roku należności handlowe w kwocie 33,0 mln PLN były przeterminowane, w tym 20,5 mln PLN dotyczy należności,
dla których nie stwierdzono utraty wartości, gdzie utworzono odpis w kwocie 15,0 mln PLN, a wartość 12,5 mln PLN dotyczy należności
ze stwierdzoną utratą wartości, dla której to grupy należności w 2020 roku utworzono odpis w kwocie 4,2 mln PLN.
50
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
6.10. INNE KRÓTKOTERMINOWE AKTYWA FINANSOWE
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
INNE KRÓTKOTERMINOWE AKTYWA FINANSOWE
Spółka klasyfikuje lokaty bankowe jako aktywa wyceniane w zamortyzowanym koszcie. Składnik aktywów zalicza się do tej kategorii, jeśli są spełnione oba
poniższe warunki:
(a) celem Spółki jest utrzymywanie tych aktywów finansowych dla uzyskania umownych przepływów pieniężnych, oraz
(b) dla których postanowienia umowne powodują w określonych terminach przepływy pieniężne, które są wyłącznie spłatami nierozliczonej kwoty głównej
i odsetek od tej kwoty.
Aktywa finansowe z tej kategorii po początkowym ujęciu wycenia się według zamortyzowanego kosztu z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej,
po pomniejszeniu o ewentualne odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości.
31.12.2021
31.12.2020
Lokaty
3,1
5,2
RAZEM INNE KRÓTKOTERMINOWE AKTYWA FINANSOWE
3,1
5,2
Lokaty bankowe zostały zaklasyfikowane na 31 grudnia 2021 roku i na 31 grudnia 2020 roku do Stopnia 1 klasyfikacji pod kątem utraty
ich wartości, ze względu na wysoką ocenę jakości kredytowej, a potencjalny odpis jest nieistotny, stad nie został ujęty. Ujawnienia dotyczące
oceny jakości kredytowej według zewnętrznych ratingów oraz informacja na temat koncentracji ryzyka kredytowego przedstawiono
w Nocie 8.5.1(d).
6.11. ŚRODKI PIENIĘŻNE I ICH EKWIWALENTY
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
ŚRODKI PIENIĘŻNE I ICH EKWIWALENTY
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty obejmują środki pieniężne w kasie i na rachunkach bankowych, depozyty bankowe płatne na żądanie, inne krótkoterminowe
inwestycje o wysokim stopniu płynności i o pierwotnym terminie wymagalności do trzech miesięcy.
W Grupie Kapitałowej funkcjonuje system zarządzania środkami pieniężnymi Cash pooling CPR. Środki pieniężne przekazane z tytułu rozliczeń CPR
prezentowane jako środki pieniężne i ich ekwiwalenty, natomiast środki pieniężne otrzymane z tytułu rozliczeń CPR – jako zobowiązania finansowe.
Kredyty w rachunku bieżącym prezentowane w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych jako składnik przepływów z działalności finansowej. Kredyt
w rachunku bieżącym zaciągnięty na podstawie umowy finansowania z Konsorcjum jest prezentowany w sprawozdaniu z sytuacji finansowej jako składnik
długoterminowych kredytów i pożyczek w ramach zobowiązań długoterminowych.
Spółka klasyfikuje środki pieniężne i ich ekwiwalenty jako aktywa finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie, z uwzględnieniem odpisów z tytułu utraty
wartości ustalonych zgodnie z modelem strat oczekiwanych.
ISTOTNE SZACUNKI
Odpis aktualizujący wartość środków pieniężnych i ich ekwiwalentów
Spółka przeprowadza szacunek odpisów na środki pieniężne i ich ekwiwalenty w oparciu o prawdopodobieństwo niewypłacalności ustalone na podstawie
zewnętrznych ratingów banków, w których utrzymywane środki pieniężne oraz publicznie dostępne informacje agencji ratingowych dotyczące
prawdopodobieństwa niewypłacalności i oblicza oczekiwaną stra w oparciu o te prawdopodobieństwa, horyzont ekspozycji na ryzyko kredytowe
oraz w oparciu o oczekiwaną stopę odzysku.
Dla środków pieniężnych i ich ekwiwalentów w związku z niskim ryzykiem kredytowym przyjmuje się 3 miesięczny horyzont ekspozycji na ryzyko kredytowe.
51
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
ŚRODKI PIENIĘŻNE I ICH EKWIWALENTY
Nota
31.12.2021
31.12.2020
Środki pieniężne w banku i w kasie
8.1
280,2
1 133,6
wartość brutto
280,2
1 133,7
odpis aktualizujący
-
(0,1)
Środki pieniężne przekazane z tytułu rozliczeń CPR
11,4
2,8
RAZEM ŚRODKI PIENIĘŻNE I ICH EKWIWALENTY
291,6
1 136,4
w tym: o ograniczonej możliwości dysponowania
20,2
27,8
Wartość środków pieniężnych o ograniczonej możliwości dysponowania wynosi na dzień 31 grudnia 2021 roku 20,2 mln PLN (31 grudnia
2020 roku: 27,8 mln PLN) i obejmuje głównie środki zgromadzone na rachunku VAT w ramach split payment, wadia, zabezpieczenia należytego
wykonania umowy (Spółka w toku prowadzonej działalności na bieżąco realizuje płatności z powyższych tytułów).
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty zostały zaklasyfikowane na 31 grudnia 2021 roku oraz 31 grudnia 2020 roku do Stopnia 1 klasyfikacji
pod kątem utraty ich wartości, ze względu na wysoką ocenę jakości kredytowej, a potencjalny odpis jest nieistotny, stąd nie zaprezentowano
ruchów na tym odpisie w roku 2021 i 2020. Ujawnienia dotyczące oceny jakości kredytowej według zewnętrznych ratingów oraz informacja
na temat koncentracji ryzyka kredytowego przedstawiono w Nocie 8.5.1(d).
Struktura walutowa środków pieniężnych i ich ekwiwalentów Spółki po przeliczeniu na PLN przedstawia się następująco:
31.12.2021
31.12.2020
Środki pieniężne w banku i kasie:
- PLN
228,5
1 127,9
- EUR
26,6
5,6
- USD
25,1
0,1
Środki pieniężne przekazane z tytułu rozliczeń CPR:
- PLN
11,4
2,8
RAZEM
291,6
1 136,4
Uzgodnienie środków pieniężnych i ich ekwiwalentów w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych:
Nota
31.12.2021
31.12.2020
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty w sprawozdaniu z sytuacji finansowej
291,6
1 136,4
Środki pieniężne otrzymane z tytułu rozliczeń CPR
6.16
(926,9)
(366,9)
ŚRODKI PIENIĘŻNE I ICH EKWIWALENTY W SPRAWOZDANIU Z PRZEPŁYWÓW
PIENIĘŻNYCH
(635,3)
769,5
Salda z tytułu rozliczeń CPR (Nota 6.16.), ze względu na fakt, iż służą głównie zarządzaniu bieżącą płynnością finansową w Grupie,
wykazywane w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych w wartości netto, jako „Środki pieniężne i ich ekwiwalenty”.
6.12. GRUPA DO ZBYCIA PRZEZNACZONA DO SPRZEDAŻY
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
AKTYWA TRWAŁE (LUB GRUPA DO ZBYCIA) PRZEZNACZONE DO SPRZEDAŻY
Aktywa trwałe (lub grupa do zbycia) klasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży, jeśli ich wartość bilansowa zostanie odzyskana przede wszystkim
w drodze transakcji sprzedaży (a nie dalszego użytkowania), a sprzedaż uważana jest za wysoce prawdopodobną. Ujmowane one w niższej z następujących
dwóch kwot: ich wartości bilansowej i wartości godziwej pomniejszonej o koszty sprzedaży.
Spółka nie amortyzuje składnika aktywów trwałych (w tym należącego do grupy do zbycia), gdy jest on zaklasyfikowany jako przeznaczony do sprzedaży.
Odsetki i inne koszty dotyczące zobowiązań grupy do zbycia zaklasyfikowanej jako przeznaczona do sprzedaży są nadal ujmowane.
52
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
Spółka prezentuje w sprawozdaniu z sytuacji finansowej aktywa trwałe (lub grupę do zbycia) zaklasyfikowane jako przeznaczone do sprzedaży oddzielnie
od innych aktywów. Również zobowiązania grupy do zbycia zaklasyfikowanej jako przeznaczona do sprzedaży prezentuje się w sprawozdaniu z sytuacji
finansowej oddzielnie od innych zobowiązań Spółki.
W dniu 31 grudnia 2021 roku pomiędzy JSW a Spółką Restrukturyzacji Kopalń S.A. („SRK”) została podpisana umowa nieodpłatnego zbycia
zorganizowanej części przedsiębiorstwa JSW w postaci zakładu górniczego OG „Jastrzębie III” KWK Jastrzębie-Bzie („ZORG”) ze skutkiem
rozporządzającym na dzień 1 stycznia 2022 roku. Na dokonanie transakcji Spółka uzyskała zgodę odpowiednio Rady Nadzorczej JSW wyrażoną
w uchwale z dnia 1 grudnia 2021 roku oraz Walnego Zgromadzenia JSW wyrażoną w uchwale z dnia 29 grudnia 2021 roku. Powyższa umowa
została zawarta w oparciu o tryb przewidziany w Ustawie z dnia 7 września 2007 roku o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego.
Zbycie ZORG przez JSW jest efektem realizowanych działań związanych z optymalizacją działalności operacyjnej Spółki w związku
z zaniechaniem wydobycia w obszarze górniczym Jastrzębie III, a także redukcją zatrudnienia z wykorzystaniem środków budżetowych,
co będzie miało wpływ na poprawę efektywności funkcjonowania JSW (w wyniku podpisanej umowy zbycia ZORG, do SRK zostanie
przeniesionych łącznie 2 148 osób, w tym 1 234 pracowników przejętych przez JSW z innych spółek prowadzących działalność górniczą).
Zgodnie z MSSF 5, na dzień 31 grudnia 2021 roku, aktywa i zobowiązania zakładu górniczego OG „Jastrzębie III, dotyczą Segmentu Węgiel
i zostały przedstawione jako grupa do zbycia przeznaczona do sprzedaży oraz wycenione w wartości bilansowej w kwocie netto (40,7) mln PLN.
Wartości bilansowe aktywów i zobowiązań wchodzących w skład grupy do zbycia zaklasyfikowanej jako przeznaczona do sprzedaży na dzień
kończący okres sprawozdawczy:
Nota
31.12.2021
Rzeczowe aktywa trwałe
6.1
0,4
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
4.2
24,5
Zapasy
6.8
0,2
Razem aktywa przeznaczone do sprzedaży
25,1
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych
6.14
(25,3)
Rezerwy
6.15
(40,5)
Razem zobowiązania związane z aktywami przeznaczonymi do sprzedaży
(65,8)
AKTYWA NETTO GRUPY DO ZBYCIA PRZEZNACZONEJ DO SPRZEDAŻY
(40,7)
Na dzień nieodpłatnego przekazania zakładu górniczego OG „Jastrzębie III” do SRK, tj. 1 stycznia 2022 roku Spółka rozpozna zysk netto
w sprawozdaniu z wyniku finansowego i innych całkowitych dochodów w wysokości 40,7 mln PLN.
6.13. KAPITAŁ WŁASNY
6.13.1. KAPITAŁ PODSTAWOWY
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
KAPITAŁ PODSTAWOWY
Akcje zwykłe zalicza się do kapitału podstawowego. Kapitał podstawowy ujmuje się w wysokości określonej w statucie i wpisanej w rejestrze sądowym Spółki
z uwzględnieniem korekty z tytułu hiperinflacji tej części kapitału podstawowego, która pochodzi z okresu przed 31 grudnia 1996 roku.
Koszty poniesione bezpośrednio w związku z emisją nowych akcji lub opcji wykazuje się w kapitale własnym jako pomniejszenie, po opodatkowaniu, wpływów
z emisji.
Liczba akcji
(w tys. sztuk)
Akcje zwykłe
wartość nominalna
Korekta
hiperinflacyjna
Razem
Stan na 31 grudnia 2021 roku
117 412
587,0
664,9
1 251,9
Stan na 31 grudnia 2020 roku
117 412
587,0
664,9
1 251,9
53
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
Na dzień 31 grudnia 2021 roku kapitał zakładowy JSW wynosił 587 057 980,00 PLN i dzielił się na 117 411 596 akcji zwykłych
nieuprzywilejowanych co do głosu, w pełni opłaconych, o wartości nominalnej 5,00 PLN każda. Wszystkie akcje były wyemitowane
i zarejestrowane na dzień kończący okres sprawozdawczy. Ogólna liczba głosów wynikająca z wszystkich wyemitowanych przez JSW akcji
odpowiada 117 411 596 głosom na Walnym Zgromadzeniu JSW.
Kapitał zakładowy Spółki na dzień 31 grudnia 2021 roku składa się z następujących serii akcji:
Seria
Liczba akcji (szt.)
A
99 524 020
B
9 325 580
C
2 157 886
D
6 404 110
RAZEM
117 411 596
Na dzień 31 grudnia 2021 roku i na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania finansowego struktura akcjonariatu JSW przedstawia się
następująco*:
Akcjonariusz
Ilość akcji
Liczba głosów
na Walnym Zgromadzeniu
Procentowy udział
w kapitale zakładowym
Procentowy udział
w ogólnej liczbie głosów
na Walnym Zgromadzeniu
Skarb Państwa
64 775 542
64 775 542
55,16%
55,16%
Pozostali akcjonariusze
52 636 054
52 636 054
44,84%
44,84%
RAZEM
117 411 596
117 411 596
100,00%
100,00%
* Zgodnie z Raportem bieżącym nr 41/2021 z dnia 29 grudnia 2021 roku akcjonariuszem posiadającym co najmniej 5% głosów na ostatnim Walnym Zgromadzeniu JSW, które odbyło
się w dniu 29 grudnia 2021 roku był Skarb Państwa z liczbą głosów 64 387 333, co stanowiło 54,84% udziału w głosach ogółem.
JSW nie posiada szczegółowego zestawienia struktury akcjonariatu na dzień 31 grudnia 2021 roku ani na dzień zatwierdzenia niniejszego
sprawozdania finansowego. W okresie sprawozdawczym JSW nie otrzymała informacji o przekroczeniu progów procentowych ogólnej liczby
głosów określonych w art. 69 ust. 1 Ustawy o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego
systemu obrotu oraz o spółkach publicznych. Jedynym akcjonariuszem JSW posiadającym zarówno na dzień 31 grudnia 2021 roku, jak i na dzień
zatwierdzenia i publikacji niniejszego sprawozdania, liczbę akcji stanowiącą co najmniej 5% kapitału zakładowego i jednocześnie dającą prawo
do takiej samej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu był Skarb Państwa.
6.13.2. KAPITAŁ Z TYTUŁU WYCENY INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
KAPITAŁ Z TYTUŁU WYCENY INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH
Kapitał z tytułu wyceny instrumentów finansowych obejmuje wycenę instrumentów zabezpieczających spełniających kryteria rachunkowości zabezpieczeń
przepływów pieniężnych.
Zmiana stanu kapitału z tytułu wyceny instrumentów finansowych:
2021
2020
STAN NA POCZĄTEK OKRESU
1,5
(20,6)
Zmiana wyceny instrumentów zabezpieczających
(26,4)
(26,2)
Zmiana wyceny instrumentów zabezpieczających odniesiona do wyniku finansowego okresu wynikająca
z realizacji pozycji zabezpieczanej
3,1
53,4
Podatek odroczony
4,4
(5,1)
STAN NA KONIEC OKRESU
(17,4)
1,5
54
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
W 2021 roku w wyniku wyceny transakcji zabezpieczających przyszłe przepływy pieniężne ujęto w innych całkowitych dochodach kwotę
(18,9) mln PLN, z czego:
kwota 4,4 mln PLN stanowi dodatnią wycenę wynikającą ze zmiany wartości godziwej instrumentów zabezpieczających w części
skutecznej,
kwota (10,0) mln PLN stanowi ujemną wycenę wynikającą ze zmiany wartości godziwej instrumentów zabezpieczających w części
skutecznej,
kwota (20,8) mln PLN stanowi ujemną wycenę wynikającą ze zmiany wartości godziwej instrumentów zabezpieczających w części
skutecznej (kredyt),
kwota 3,1 mln PLN stanowi wartość odniesioną do wyniku finansowego okresu wynikającą z realizacji pozycji zabezpieczanej
(kredytów oraz FX Forward),
kwota 4,4 mln PLN stanowi skutek podatkowy od powyższych pozycji (podatek odroczony).
W porównawczym okresie sprawozdawczym w wyniku wyceny transakcji zabezpieczających przyszłe przepływy pieniężne ujęto w innych
całkowitych dochodach kwotę 22,1 mln PLN, z czego:
kwota 0,7 mln PLN stanowi dodatnią wycenę wynikającą ze zmiany wartości godziwej instrumentów zabezpieczających w części
skutecznej,
kwota (29,4) mln PLN stanowi ujemną wycenę wynikającą ze zmiany wartości godziwej instrumentów zabezpieczających w części
skutecznej,
kwota 2,5 mln PLN stanowi dodatnią wycenę wynikającą ze zmiany wartości godziwej instrumentów zabezpieczających w części
skutecznej (kredyt),
kwota 53,4 mln PLN stanowi wartość odniesioną do wyniku finansowego okresu wynikającą z realizacji pozycji zabezpieczanej (obligacji,
kredytów oraz FX Forward),
kwota (5,1) mln PLN stanowi skutek podatkowy od powyższych pozycji (podatek odroczony).
6.13.3. ZYSKI ZATRZYMANE
Zyski zatrzymane obejmują następujące kwoty:
31.12.2021
31.12.2020
Kapitał rezerwowy z przeznaczeniem na sfinansowanie programu inwestycyjnego JSW
1 140,5
1 140,5
Kapitał zapasowy
3 036,3
4 591,0
Pozostałe
376,2
(1 545,7)
RAZEM ZYSKI ZATRZYMANE
4 553,0
4 185,8
Kapitał zapasowy został utworzony z odpisów z zysku wygenerowanego przez Spółkę w poprzednich okresach sprawozdawczych. Ponadto,
zgodnie z wymogami Kodeksu Spółek Handlowych, spółki akcyjne są obowiązane utworzyć kapitał zapasowy na pokrycie straty. Do tej kategorii
kapitału przelewa się co najmniej 8% zysku za dany rok obrotowy wykazanego w jednostkowym sprawozdaniu finansowym Spółki, dopóki kapitał
ten nie osiągnie co najmniej jednej trzeciej kapitału podstawowego jednostki. O użyciu kapitału zapasowego rozstrzyga Walne Zgromadzenie,
jednakże część kapitału zapasowego w wysokości jednej trzeciej kapitału zakładowego można użyć jedynie na pokrycie straty wykazanej
w jednostkowym sprawozdaniu finansowym i nie podlega ona podziałowi na inne cele.
6.13.4. DYWIDENDY WYPŁACONE I ZAPROPONOWANE DO WYPŁATY
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
DYWIDENDY
Płatności dywidend na rzecz akcjonariuszy ujmuje się jako zobowiązanie w sprawozdaniu finansowym Spółki w okresie, w którym nastąpiło ich zatwierdzenie
przez akcjonariuszy.
55
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
Wskaźnik dywidendy na akcję wylicza się jako iloraz dywidendy przypadającej na akcjonariuszy Spółki oraz liczby akcji zwykłych na dzi
dywidendy.
2021
2020
Dywidendy
-
-
Liczba akcji zwykłych na dzień dywidendy (szt.)
117 411 596
117 411 596
DYWIDENDA NA AKCJĘ (W PLN NA JEDNĄ AKCJĘ)
-
-
Propozycja podziału zysku za rok 2021
Zarząd JSW nie będzie rekomendowwypłaty dywidendy za rok 2021 z uwagi na zobowiązanie zawarte w umowach pożyczki płynnościowej
i preferencyjnej w ramach Programu Rządowego „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Dużych Firm”. W związku z powyższym,
osiągnięty przez JSW w 2021 roku zysk netto w wysokości 329,9 mln PLN, Zarząd JSW będzie proponował przeznaczyć na kapitał zapasowy.
Pokrycie straty za rok 2020
W dniu 25 czerwca 2021 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie JSW podjęło decyzję w sprawie pokrycia straty netto w wysokości
1 541,1 mln PLN oraz pokrycia straty netto powstałej w Innych całkowitych dochodach z wyceny programów określonych świadczeń
pracowniczych po okresie zatrudnienia w wysokości 13,6 mln PLN za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2020 roku w całości z kapitału
zapasowego.
6.14. ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU ŚWIADCZEŃ PRACOWNICZYCH
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU ŚWIADCZEŃ PRACOWNICZYCH
Zgodnie z przepisami prawa pracy, Spółka realizuje wypłaty świadczeń pracowniczych z następujących głównych tytułów:
świadczenia po okresie zatrudnienia: odprawy emerytalne i rentowe, renty wyrównawcze, odprawy pośmiertne,
inne długoterminowe świadczenia pracownicze: nagrody jubileuszowe,
pozostałe świadczenia dla pracowników: niewykorzystane urlopy wypoczynkowe.
JSW ujmuje w sprawozdaniu z sytuacji finansowej zobowiązanie z tytułu wypłaty powyższych świadczeń w wysokości wartości bieżącej zobowiązania na dzień
kończący okres sprawozdawczy, z uwzględnieniem zysków i strat aktuarialnych.
Wysokość zobowiązania z tytułu świadczpo okresie zatrudnienia w formie programów określonych świadczeń (odprawy emerytalne i rentowe, renty
wyrównawcze oraz odpis na ZFŚS dla emerytów i rencistów) oraz nagród jubileuszowych wyliczana jest przez niezależną firmę doradztwa aktuarialnego
metodą prognozowanych świadczeń jednostkowych, do czasu ustania tego zobowiązania.
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych obliczane są metodą indywidualną, dla każdego pracownika osobno. Podstawą do obliczenia zobowiązania
dla pracownika jest przewidywana kwota danego świadczenia, jaką Spółka zobowiązuje się wypłacić na podstawie wewnętrznych regulacji oraz odpowiednich
przepisów prawa. Obliczona kwota jest dyskontowana aktuarialnie na dzień kończący okres sprawozdawczy, a następnie pomniejszana o zdyskontowane
aktuarialnie na ten sam dzień kwoty rocznych odpisów na rezerwę, jakich Spółka dokonuje na powiększenie rezerwy danego pracownika. Dyskonto aktuarialne
oznacza iloczyn dyskonta finansowego i prawdopodobieństwa dotrwania danego pracownika jako pracownika JSW do momentu otrzymania świadczenia.
Programy określonych świadczeń narażają Spółkę na ryzyko aktuarialne obejmujące:
ryzyko stopy procentowej spadek oprocentowania obligacji spowoduje zwiększenie zobowiązań programu,
ryzyko długowieczności wartość bieżącą zobowiązań programu określonych świadczeń oblicza się przez odniesienie do najlepszych szacunków
śmiertelności uczestników programu zarówno w okresie zatrudnienia, jak i po okresie zatrudnienia. Zwiększenie oczekiwanej długości trwania życia
uczestników programu spowoduje wzrost wartości zobowiązań,
ryzyko wynagrodzeń wartość bieżącą zobowiązań programu określonych świadczeń oblicza się przez odniesienie do przyszłego poziomu
wynagrodzeń uczestników programu. Wobec tego wzrost wynagrodzeń uczestników programu spowoduje zwiększenie wartości zobowiązań.
Składniki kosztów z tytułu określonych świadczeń po okresie zatrudnienia ujmuje się następująco:
koszty bieżącego zatrudnienia – jako koszty operacyjne,
odsetki netto od zobowiązania netto wynikające ze zmiany wartości rezerwy z tytułu upływu czasu – jako koszty finansowe,
zyski/straty aktuarialne wynikające ze zmian założeń aktuarialnych – jako inne całkowite dochody.
Natomiast w odniesieniu do innych świadczeń pracowniczych koszty bieżącego zatrudnienia oraz zyski/straty aktuarialne ujmuje się jako koszty operacyjne,
odsetki netto - jako koszty finansowe.
Rezerwa na odprawy pośmiertne jest obliczana na podstawie danych historycznych - kwot wypłaconych odpraw pośmiertnych w ostatnich 5 latach od dnia
kończącego okres sprawozdawczy, przy zastosowaniu stopy dyskonta rekomendowanej przez aktuariusza i planowanej stopy inflacji oraz statystycznej ilości
lat pozostających do przepracowania przez pracowników JSW stanowiącą różnicę pomiędzy średnim wiekiem przechodzenia na emeryturę pracowników
Spółki, a średnim wiekiem pracowników na dzień kończący okres sprawozdawczy.
56
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
Kalkulację rezerw na niewykorzystane urlopy wypoczynkowe wylicza się na koniec każdego kwartału danego roku obrotowego. Rezerwa wyliczana jest
w następujący sposób: liczba dni niewykorzystanego urlopu na koniec poprzedniego roku obrotowego i lat poprzednich, powiększona o liczbę dni urlopu
przysługującego pracownikom na dany dzień kończący okres sprawozdawczy, pomniejszona o liczbę dni urlopu wykorzystanego w okresie od 1 stycznia
do dnia kończącego dany okres sprawozdawczy, pomnożona przez wartość dniówki urlopowej wraz z obowiązującymi narzutami. Wyliczona wartość rezerwy
na niewykorzystane urlopy wypoczynkowe ujmowana jest, po dokonaniu analizy, w wysokości zaakceptowanej przez Zarząd.
ISTOTNE SZACUNKI I ZAŁOŻENIA
Zobowiązanie bilansowe z tytułu przyszłych świadczeń pracowniczych równe jest wartości bieżącej zobowiązania z tytułu określonych świadczeń. Wartość
bieżąca zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych zależy od szeregu czynników określanych metodami aktuarialnymi przy wykorzystaniu pewnych
założeń. Wszelkie zmiany tych założeń wpływają na wartość księgową zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych.
Jednym z podstawowych założeń dla ustalenia wysokości zobowiązania jest stopa procentowa. Na dzień kończący okres sprawozdawczy w oparciu o opinię
niezależnego aktuariusza przyjmuje się odpowiednią stopę dyskonta, która odpowiada stopie procentowej obligacji skarbowych wyrażonych w walucie przyszłej
wypłaty świadczeń, o terminach zapadalności zbliżonych do terminów regulowania odnośnych zobowiązań. Założenia dotyczące przyszłej umieralności oraz
prawdopodobieństwo przejścia pracownika na rentę inwalidzką oszacowane zostało na podstawie danych statystycznych z polskich tabel trwania życia
dla mężczyzn i dla kobiet, publikowanych przez GUS, na dzień dokonywania wyceny.
ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU ŚWIADCZEŃ PRACOWNICZYCH
31.12.2021
31.12.2020
ZOBOWIĄZANIA Z TYTUŁU ŚWIADCZEŃ PRACOWNICZYCH UJĘTE W SPRAWOZDANIU Z SYTUACJI
FINANSOWEJ Z TYTUŁU:
odpraw emerytalnych i rentowych
174,1
195,1
nagród jubileuszowych
342,5
392,1
rent wyrównawczych
99,7
139,6
pozostałych świadczeń dla pracowników
105,2
103,4
RAZEM
721,5
830,2
w tym:
część długoterminowa
557,2
678,0
część krótkoterminowa
164,3
152,2
Kwoty zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych w zakresie odpraw emerytalnych i rentowych, nagród jubileuszowych oraz rent
wyrównawczych ujęto w sprawozdaniu finansowym na podstawie wyceny aktuarialnej wyliczonej przez niezależną firmę doradztwa
aktuarialnego.
Zmiana stanu zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych:
Nota
2021
2020
Świadczenia
po okresie
zatrudnienia
Inne
świadczenia
RAZEM
Świadczenia
po okresie
zatrudnienia
RAZEM
STAN NA 1 STYCZNIA
349,7
480,5
830,2
335,2
788,2
Koszty bieżącego zatrudnienia
15,4
31,4
46,8
13,6
58,5
Koszty przeszłego zatrudnienia
-
-
-
(2,7)
(6,4)
Koszty odsetek
5,1
5,6
10,7
6,4
13,6
Straty/(zyski) aktuarialne ujęte w zysku/(stracie)
przed opodatkowaniem
-
(31,2)
(31,2)
-
22,2
Straty/(zyski) aktuarialne ujęte w innych całkowitych
dochodach:
(46,0)
-
(46,0)
16,8
16,8
- wynikające ze zmian założeń finansowych *
(42,6)
-
(42,6)
16,0
16,0
57
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
Nota
2021
2020
Świadczenia
po okresie
zatrudnienia
Inne
świadczenia
RAZEM
Świadczenia
po okresie
zatrudnienia
RAZEM
- wynikające ze zmian założeń demograficznych *
(8,2)
-
(8,2)
0,4
0,4
- wynikające z pozostałych zmian założeń oraz korekt
założeń aktuarialnych ex post *
4,8
-
4,8
0,4
0,4
RAZEM UJĘTE W CAŁKOWITYCH DOCHODACH
(25,5)
5,8
(19,7)
34,1
104,7
Wypłacone świadczenia
(19,1)
(44,6)
(63,7)
(19,6)
(62,7)
Przeklasyfikowanie do grupy do zbycia
przeznaczonej do sprzedaży
6.12
(15,8)
(9,5)
(25,3)
-
-
STAN NA 31 GRUDNIA
289,3
432,2
721,5
349,7
830,2
* W skutkach zmian założeń finansowych zaprezentowano zmiany dyskonta oraz prognozowanych wzrostów podstaw świadczeń. W skutkach zmian założeń demograficznych
zaprezentowano zmiany przyjętego poziomu rotacji pracowniczej, umieralności oraz przechodzenia na rentę. Natomiast w pozostałych zmianach zaprezentowano nie tylko zmiany
innych założeń, ale także wszelkie aktualizacje danych do wyceny.
Świadczenia po okresie zatrudnienia obejmują: odprawy emerytalne i rentowe, odprawy pośmiertne, renty wyrównawcze, zaś inne świadczenia
to: nagrody jubileuszowe i niewykorzystane urlopy wypoczynkowe.
KOSZTY ŚWIADCZEŃ PRACOWNICZYCH UJĘTE W SPRAWOZDANIU Z WYNIKU FINANSOWEGO I INNYCH CAŁKOWITYCH
DOCHODÓW
2021
2020
KOSZTY ŚWIADCZEŃ PRACOWNICZYCH UJĘTE W ZYSKU/(STRACIE) PRZED OPODATKOWANIEM
Z TYTUŁU:
odpraw emerytalnych i rentowych
16,8
13,1
nagród jubileuszowych
4,3
54,6
rent wyrównawczych
1,9
2,5
pozostałych świadczeń dla pracowników
3,3
17,7
RAZEM
26,3
87,9
2021
2020
KOSZTY ŚWIADCZEŃ PRACOWNICZYCH UJĘTE W INNYCH CAŁKOWITYCH DOCHODACH
Z TYTUŁU:
odpraw emerytalnych i rentowych
(11,9)
6,5
rent wyrównawczych
(34,1)
10,3
RAZEM
(46,0)
16,8
Łączna kwota kosztów świadczeń pracowniczych ujętych w sprawozdaniu z wyniku finansowego i innych całkowitych dochodów:
2021
2020
Koszt sprzedanych produktów, materiałów i towarów
(10,8)
66,3
Koszty sprzedaży
0,1
0,4
Koszty administracyjne
1,9
7,6
Koszty finansowe
10,7
13,6
58
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
2021
2020
Pozostałe koszty
24,4
-
RAZEM UJĘTE W ZYSKU/(STRACIE) PRZED OPODATKOWANIEM
26,3
87,9
Kwota ujęta w innych całkowitych dochodach
(46,0)
16,8
RAZEM UJĘTE W CAŁKOWITYCH DOCHODACH
(19,7)
104,7
GŁÓWNE ZAŁOŻENIA AKTUARIALNE
Główne założenia aktuarialne przyjęte na dni kończące okresy sprawozdawcze*:
2021
2020
Stopa dyskonta
3,64%
1,50%
Średni zakładany roczny wzrost podstaw kalkulacji rezerwy na odprawy emerytalno-rentowe, nagrody
jubileuszowe oraz renty wyrównawcze w 2022 roku*
10,00%
2,50%
Średni zakładany roczny wzrost podstaw kalkulacji rezerwy na odprawy emerytalno-rentowe, nagrody
jubileuszowe oraz renty wyrównawcze od 2023 roku
2,50%
2,50%
Średni ważony współczynnik mobilności pracowniczej
2,70%
2,69%
* Podstawa kalkulacji rezerwy na odprawy emerytalno-rentowe, nagrody jubileuszowe oraz renty wyrównawcze w 2022 roku uwzględnia wzrost wynagrodzeń wynikający z zawartego
porozumienia pomiędzy Zarządem JSW a reprezentatywnymi organizacjami związkowymi działającymi w Spółce w dniu 28 stycznia 2022 roku w wysokości 10%.
ANALIZA WRAŻLIWOŚCI
Na dzień 31 grudnia 2021 roku i 31 grudnia 2020 roku została przeprowadzona analiza wrażliwości wyników wyceny aktuarialnej na zmianę
założeń przyjętych do wyceny w zakresie stopy dyskonta oraz planowanych zmian podstaw wymiaru świadczeń na wysokość zobowiązań z tytułu
świadczeń pracowniczych w przedziale -/+0,5 p.p.
Analiza wrażliwości na dzień 31 grudnia 2021 roku:
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych
z tytułu:
Wartość
księgowa
rezerwy
Stopa dyskonta
Planowane zmiany podstaw
-0,5 p.p.
+0,5 p.p.
-0,5 p.p.
+0,5 p.p.
odpraw emerytalnych i rentowych
174,1
181,0
167,5
167,7
180,7
nagród jubileuszowych
342,5
352,1
333,5
331,7
353,9
rent wyrównawczych
99,7
105,5
94,6
94,0
106,0
RAZEM
616,3
638,6
595,6
593,4
640,6
ZMIANA W STOSUNKU DO WARTOŚCI
KSIĘGOWEJ
22,3
(20,7)
(22,9)
24,3
Analiza wrażliwości na dzień 31 grudnia 2020 roku:
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych
z tytułu:
Wartość
księgowa
rezerwy
Stopa dyskonta
Planowane zmiany podstaw
-0,5 p.p.
+0,5 p.p.
-0,5 p.p.
+0,5 p.p.
odpraw emerytalnych i rentowych
195,1
204,2
186,6
187,3
203,5
nagród jubileuszowych
392,1
404,7
380,2
378,3
406,6
rent wyrównawczych
139,6
149,9
130,4
129,8
150,5
RAZEM
726,8
758,8
697,2
695,4
760,6
ZMIANA W STOSUNKU DO WARTOŚCI
KSIĘGOWEJ
32,0
(29,6)
(31,4)
33,8
W powyższych analizach wrażliwości wartość bieżąca zobowiązania z tytułu określonych świadczeń pracowniczych została obliczona metodą
prognozowanych świadczeń jednostkowych, czyli taką samą jak zastosowano przy obliczeniu zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych
ujętego w sprawozdaniu z sytuacji finansowej.
59
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
OKRES ZAPADALNOŚCI ZOBOWIĄZAŃ Z TYTUŁU ŚWIADCZEŃ PRACOWNICZYCH
Średni okres zapadalności zobowiązań z tytułu świadczeń po okresie zatrudnienia na dzień 31 grudnia 2021 roku wynosi 8,35 roku (na 31 grudnia
2020 roku: 9,72 roku).
Poniżej zaprezentowano wyniki wyceny aktuarialnej zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych na dzień 31 grudnia 2021 roku w podziale
na okresy zapadalności:
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych z tytułu:
Okres wypłaty
2022
2023
2024
2025
2026
Pozostałe lata
odpraw emerytalnych i rentowych
22,0
5,9
6,0
7,4
9,6
123,2
nagród jubileuszowych
44,8
36,8
33,5
33,8
29,9
163,6
rent wyrównawczych
6,8
6,4
6,2
5,9
5,7
68,8
RAZEM
73,6
49,1
45,7
47,1
45,2
355,6
Poniżej zaprezentowano wyniki wyceny aktuarialnej zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych na dzień 31 grudnia 2020 roku w podziale
na okresy zapadalności:
Zobowiązania z tytułu świadczeń pracowniczych z tytułu:
Okres wypłaty
2021
2022
2023
2024
2025
Pozostałe lata
odpraw emerytalnych i rentowych
13,5
10,0
9,7
9,7
9,6
142,6
nagród jubileuszowych
42,5
38,7
35,7
33,6
31,8
209,8
rent wyrównawczych
6,9
6,8
6,5
6,4
6,3
106,7
RAZEM
62,9
55,5
51,9
49,7
47,7
459,1
6.15. REZERWY
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
REZERWY
JSW tworzy rezerwy w szczególności z następujących tytułów:
(a) likwidacji zakładu górniczego
Rezerwę na przyszłe koszty związane z likwidacją zakładu górniczego tworzy się m.in. w oparciu o obowiązki wynikające z ustawy Prawo geologiczne i górnicze
nakładające na przedsiębiorstwo górnicze obowiązek likwidacji zakładów górniczych po zakończeniu eksploatacji, w wysokości przewidywanych kosztów
związanych z:
zabezpieczeniem lub likwidacją wyrobisk górniczych oraz urządzeń, instalacji i obiektów zakładu górniczego;
przedsięwzięciem niezbędnych środków chroniących sąsiednie złoża kopalin;
przedsięwzięciem niezbędnych środków chroniących wyrobiska sąsiednich zakładów górniczych;
przedsięwzięciem niezbędnych środków w celu ochrony środowiska oraz rekultywacji gruntów po działalności górniczej.
Kwoty rezerw wykazuje się w bieżącej wartości nakładów, które jak się oczekuje – będą niezbędne do wypełnienia obowiązku. Stosuje się wówczas stopę
procentową przed opodatkowaniem, która odzwierciedla bieżącą ocenę rynku odnośnie do wartości pieniądza w czasie oraz ryzyko związane konkretnie
z danym składnikiem zobowiązań. Początkowy szacunek rezerwy na likwidację zakładu górniczego powiększa wartość rzeczowych aktywów trwałych.
Zwiększenie rezerw związane z upływem czasu jest rozpoznawane jako koszty odsetkowe i ujmowane w kosztach finansowych. Zmiany wysokości rezerw
związane z aktualizacją szacunków ich dotyczących (stopa dyskonta, stopa inflacji, żywotność kopalń, spodziewana nominalna wartość nakładów na likwidację)
ujmowane są jako korekta wartości aktywów trwałych objętych obowiązkiem likwidacji.
(b) szkód górniczych
Spółka tworzy rezerwę na likwidację szkód górniczych, wyłącznie dla ujawnionych szkód górniczych, będących skutkiem działalności eksploatacyjnej kopalń
należących do Spółki, w wysokości wynikającej ze zgłoszonych, uznanych lub będących przedmiotem rozpatrzenia przez sądy udokumentowanych roszcz
z tego tytułu lub w wysokości nakładów przewidzianych na zabezpieczenie terenu przed skutkami działalności górniczej. W związku z brakiem metody ustalenia
wiarygodnych szacunków, w wartości rezerwy na szkody górnicze nie ujmuje się tych szkód górniczych, które powstaną w przyszłości. Spółka ujawnia
te zobowiązania jako zobowiązania warunkowe.
Wartość rezerwy na likwidację szkód górniczych wylicza się w oparciu o wiarygodny szacunek kosztów napraw obiektów, budowli i odszkodowań będących
następstwem wpływów dokonanej eksploatacji górniczej lub też dokonywanych przez Spółkę zabezpieczeń terenu przed skutkami działalności górniczej
na terenach objętych koncesjami. Momentem początkowym ujęcia rezerwy są stwierdzone na powierzchni wpływy eksploatacji górniczej wynikające z realizacji
planów ruchu kopalni. Rezerwa ta prezentowana jest w wartości bieżącej nakładów niezbędnych do wypełnienia zobowiązania.
60
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
(c) ochrony środowiska
Rezerwa na ochronę środowiska ujmowana jest wówczas, gdy w wyniku przeszłych zdarzeń spoczywa na Spółce aktualne, prawne lub zwyczajowe
zobowiązanie wydatkowania środków pieniężnych i możliwe jest wiarygodne oszacowanie tego zobowiązania. Wielkość rezerwy jest ustalana poprzez
zdyskontowanie prognozowanych przyszłych przepływów pieniężnych do wartości bieżącej, przy zastosowaniu stopy dyskontowej odzwierciedlającej aktualne
oceny rynkowe wartości pieniądza w czasie oraz ewentualnego ryzyka związanego z danym zobowiązaniem.
(d) pozostałych rezerw
Rezerwę na rekultywację środowiska, podatek od nieruchomości, na roszczenia prawne, naprawy gwarancyjne i inne ujmuje się wówczas, gdy Spółka
ma prawny lub zwyczajowy obowiązek wynikający ze zdarzeń przeszłych i jest prawdopodobne, że będzie wymagany wypływ zasobów w celu wywiązania się
z tego obowiązku, zaś jego wielkość wiarygodnie oszacowano. Nie tworzy się rezerw na przyszłe straty operacyjne.
Utworzone rezerwy zalicza się odpowiednio do kosztów operacyjnych, pozostałych kosztów, kosztów finansowych, w zależności od okoliczności z którymi
przyszłe zobowiązania się wiążą.
ISTOTNE SZACUNKI
Stan rezerw weryfikuje się na każdy dzień kończący okres sprawozdawczy i koryguje się w celu odzwierciedlenia bieżącego, najbardziej właściwego szacunku.
Szacunki i założenia przyjęte do ustalenia rezerw zostały ujawnione w dalszej części Noty.
REZERWY
Nota
Likwidacja
zakładu
górniczego
Szkody górnicze
Ochrona
środowiska
Pozostałe
rezerwy
Razem
STAN NA 1 STYCZNIA 2021
długoterminowe
707,8
219,3
78,9
-
1 006,0
krótkoterminowe
22,6
144,0
5,4
35,1
207,1
RAZEM
730,4
363,3
84,3
35,1
1 213,1
Utworzenie dodatkowych rezerw
297,3
80,9
6,5
17,3
402,0
Utworzenie rezerwy - koszt odsetkowy
4,0
-
0,3
1,9
6,2
Rozwiązanie niewykorzystanej rezerwy
-
(17,7)
-
(15,5)
(33,2)
Wykorzystanie rezerw
(8,2)
(95,7)
(5,8)
(9,6)
(119,3)
Przeklasyfikowanie do grupy do zbycia
przeznaczonej do sprzedaży
6.12
(29,8)
(10,7)
-
-
(40,5)
STAN NA 31 GRUDNIA 2021
długoterminowe
980,9
209,0
80,3
-
1 270,2
krótkoterminowe
12,8
111,1
5,0
29,2
158,1
RAZEM
993,7
320,1
85,3
29,2
1 428,3
Likwidacja
zakładu
górniczego
Szkody górnicze
Ochrona
środowiska
Pozostałe
rezerwy
Razem
STAN NA 1 STYCZNIA 2020
długoterminowe
605,9
198,8
57,3
-
862,0
krótkoterminowe
13,8
134,6
25,8
48,9
223,1
RAZEM
619,7
333,4
83,1
48,9
1 085,1
Utworzenie dodatkowych rezerw
107,6
135,6
5,0
12,9
261,1
Utworzenie rezerwy - koszt odsetkowy
9,3
-
0,7
1,7
11,7
Rozwiązanie niewykorzystanej rezerwy
-
(13,9)
(1,4)
(10,5)
(25,8)
Wykorzystanie rezerw
(6,2)
(91,8)
(3,1)
(17,9)
(119,0)
61
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
Likwidacja
zakładu
górniczego
Szkody górnicze
Ochrona
środowiska
Pozostałe
rezerwy
Razem
STAN NA 31 GRUDNIA 2020
długoterminowe
707,8
219,3
78,9
-
1 006,0
krótkoterminowe
22,6
144,0
5,4
35,1
207,1
RAZEM
730,4
363,3
84,3
35,1
1 213,1
LIKWIDACJA ZAKŁADU GÓRNICZEGO
Rezerwa na przyszłe koszty związane z likwidacją kopalń i innych obiektów technologicznych tworzona jest na bazie szacunku przewidywanych
kosztów likwidacji obiektów i przywrócenia do stanu pierwotnego terenu po zakończeniu ich eksploatacji. Kwotę rezerwy wykazuje się w bieżącej
wartości nakładów, które jak się oczekuje będą niezbędne do wypełnienia obowiązku. Zakres likwidacji zakładu górniczego w całości
lub w części został określony w Ustawie z dnia 9 czerwca 2011 Prawo geologiczne i górnicze i obejmuje zabezpieczenie lub likwidację wyrobisk
górniczych oraz urządzeń, instalacji i obiektów zakładu górniczego, ochronę sąsiednich złóż kopalin, ochronę wyrobisk sąsiednich zakładów
górniczych, a także ochronę środowiska i rekultywację gruntów po działalności górniczej.
Należy wskazać, iż z procesem likwidacji wiążą się również inne koszty nieujęte w zakresie wspomnianej wyżej ustawy, w odniesieniu do których
JSW nie będzie zobowiązana do ich poniesienia w związku z likwidacją zakładów górniczych. Utworzona rezerwa na likwidację zakładu
górniczego nie uwzględnia zatem kosztów polikwidacyjnych (m.in. kosztów zabezpieczenia kopalń sąsiednich przed zagrożeniem wodnym,
gazowym oraz pożarowym w trakcie i po zakończeniu likwidacji kopalni, naprawiania szkód wywołanych ruchem zakładu górniczego, w tym szkód
powstałych w wyniku reaktywacji starych zrobów) oraz innych kosztów nadzwyczajnych (m.in. jednorazowe odprawy pracownicze, urlopy
górnicze). Zważywszy na obowiązujący w Polsce porządek prawny oraz dotychczasową historię likwidacji zakładów górniczych, tj. prowadzenie
tej likwidacji nie przez przedsiębiorstwa prowadzące wydobycie, a przez powołaną do tego spółkę celową, jaką jest SRK, JSW zakłada, że koszty
te poniesione zostaną przez Skarb Państwa.
Oszacowanie rezerwy na koszty likwidacji zakładu górniczego
Koszty likwidacji są szacowane na podstawie publikowanych stawek Sekocenbud, które zostały zaktualizowane w 2021 roku, co spowodowało
wzrost rezerwy o 52,7 mln PLN. ówne założenia wykorzystywane przy ustalaniu kosztów z tytułu likwidacji zakładu górniczego zawierają
założenia odnośnie okresu żywotności kopalni, przewidywanej inflacji, długoterminowych stóp dyskontowych oraz przewidywanych nominalnych
kosztów likwidacji poszczególnych zakładów górniczych, które określane przez służby wewnętrzne. Wszelkie zmiany tych założeń wpływają
na wartość księgową rezerwy.
Spółka zakłada 18 miesięczny okres likwidacji kopalń. Przyjęcie takiego założenia wymaga aby, na dzień otwarcia likwidacji kopalnie były w pełni
przygotowane do procesu likwidacji w zakresie planów robót likwidacyjnych, przygotowania niezbędnych analiz i ekspertyz, aby posiadały pełną
dostępność środków na finansowanie kosztów likwidacji i utrzymania zakładu górniczego w okresie likwidacji oraz posiadały pełną dostępność
siły roboczej do przeprowadzenia likwidacji.
a) Założenia odnośnie do okresu żywotności kopalń:
W oparciu o posiadane koncesje na wydobywanie węgla kamiennego i metanu jako kopaliny towarzyszącej, wielkość udokumentowanej bazy
zasobowej kopalń zgodnie z operatem ewidencyjnym zasobów oraz prognozy w zakresie kształtowania się zdolności wydobywczych kopalń,
przewiduje się następujące okresy prowadzenia działalności produkcyjnej przez poszczególne zakłady górnicze wchodzące w skład struktury
organizacyjnej JSW:
Kopalnie
Wg stanu obowiązującego
na 31.12.2021
na 31.12.2020
Zakład Górniczy KWK Borynia-Zofiówka
- Ruch Borynia
do 31.12.2051
do 31.12.2051
- Ruch Zofiówka
do 31.12.2051
do 31.12.2051
Zakład Górniczy KWK Budryk
do 31.12.2077
do 31.12.2077
Zakład Górniczy KWK Pniówek
do 31.12.2081
do 31.12.2071
Zakład Górniczy KWK Jastrzębie – Bzie
do 31.12.2084
do 31.12.2084
62
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
Kopalnie
Wg stanu obowiązującego
Zakład Górniczy KWK Knurów-Szczygłowice
- Ruch Knurów
do 31.12.2072
do 31.12.2072
- Ruch Szczygłowice
do 31.12.2078
do 31.12.2078
Powyższe prognozy żywotności kopalń sporządzone zostały przy założeniu pełnego sczerpania udokumentowanych zasobów węgla w czynnych
kopalniach JSW, niezależnie od efektów gospodarczych. Założenie to obejmuje realizację przyszłych inwestycji, związanych z budową nowych
poziomów wydobywczych lub udostępnieniem i zagospodarowaniem nowych złóż oraz rejonów i partii nieudostępnionych w kopalniach JSW.
W wyniku udokumentowania złoża Pniówek do głębokości 1 300 metrów (poprzednia głębokość dokumentowania 1 100 metrów) oraz złoża
Pawłowice 1 do głębokości 1 140 metrów wzrosła ilość oszacowanych zasobów potencjalnego wydobycia. W oparciu o powiększoną bazę
zasobową, po przeprowadzeniu analizy wydłużono żywotność KWK „Pniówek” z 31 grudnia 2071 roku do 31 grudnia 2081 roku.
Jeżeli z uwagi na uwarunkowania rynkowe nie będzie możliwości finansowych realizacji inwestycji związanych z pełnym udostępnieniem
udokumentowanych zasobów lub też eksploatacja niektórych zasobów okaże snierentowna to okresy żywotności poszczególnych kopalń
mogą ulec skróceniu.
b) Inne istotne założenia odnośnie kalkulacji rezerwy na likwidację zakładów górniczych:
2021
2020
Stopa inflacji *
2,83%
2,26%
Nominalna stopa dyskonta **
2,71%
2,82%
Zastosowana realna stopa dyskonta***
0,00%
0,55%
* Przyjęta stopa inflacji to średnia z 5 ostatnich lat przyjętej stopy inflacji do wyceny rezerwy.
** Przyjęta nominalna stopa dyskonta to średnia z 5 ostatnich lat przyjętej stopy dyskonta do wyceny rezerwy.
*** Realna stopa dyskonta w 2021 roku oraz średnia realna stopa dyskonta za lata 2017-2021 przyjęły wartość ujemną, dlatego przeprowadzono aktualizację rezerw na likwidację
zakładów górniczych na dzień 31 grudnia 2021 roku z zastosowaniem realnej stopy dyskonta wynoszącej 0,00%.
Realna stopa dyskonta w 2020 roku przyjęła wartość ujemną, dlatego do aktualizacji rezerwy na dzień 31 grudnia 2020 roku została przyjęta średnia realna stopa dyskonta
z 5 ostatnich lat w wysokości 0,55%.
Na koniec okresu sprawozdawczego realna stopa dyskonta oraz średnia realna stopa dyskonta z ostatnich 5 lat przyjęły wartość ujemną.
Ze względu na nietypową sytuację Spółka zastosowała podejście ostrożnościowe i przyjęła dla wyceny rezerwy na dzień 31 grudnia 2021 roku
stodyskonta na poziomie 0%. Z uwagi na niestandardowy charakter obecnych warunków rynkowych JSW monitoruje sytuację i prowadzi
analizy ewentualnej weryfikacji zastosowanego podejścia do ustalania realnej stopy dyskontowej (stopa dyskonta przyjęta dla wyceny na dzień
31 grudnia 2020 roku: 0,55 %). Zastosowanie stopy dyskonta na poziomie 0% spowodowało wzrost wartości rezerwy na dzień 31 grudnia
2021 roku o 216,7 mln PLN.
W przypadku zastosowania na dzi31 grudnia 2021 roku ujemnej realnej stopy dyskonta rednia z ostatnich 5 lat) w wysokości (0,12)%,
wartość rezerwy na koszty likwidacji zakładu górniczego wynosiłaby 1 053,2 mln PLN.
Analiza wrażliwości
W przypadku zastosowania realnej stopy dyskonta na poziomie 0,5% wartość księgowa rezerwy na koszty likwidacji zakładu górniczego byłaby
niższa o 217,2 mln PLN, natomiast w przypadku zastosowania realnej stopy dyskonta na poziomie (0,5)% wartość księgowa rezerwy byłaby
wyższa o 283,0 mln PLN.
Na dzień kończący okres sprawozdawczy JSW dokonała aktualizacji wartości rezerwy na koszty likwidacji zakładu górniczego. Zastosowanie
powyższych założeń odnośnie kalkulacji rezerwy na dzień 31 grudnia 2021 roku (stopa dyskonta i oszacowane/zaktualizowane koszty likwidacji
poszczególnych zakładów górniczych), spowodowało zwiększenie wartości rezerwy w wyniku utworzenia dodatkowej rezerwy w wysokości
297,3 mln PLN, która została zgodnie z KIMSF 1 odniesiona na rzeczowe aktywa trwałe (Nota 6.1).
SZKODY GÓRNICZE
Z uwagi na ustawowy obowiązek usunięcia szkód wyrządzonych ruchem zakładów górniczych należących do JSW, Spółka tworzy rezerwę
finansową na szkody górnicze. Wielkość utworzonej rezerwy dla zadań związanych z usuwaniem szkód górniczych według stanu na dzień
31 grudnia 2021 roku wynosi 320,1 mln PLN i wynika z oszacowanych kosztów napraw obiektów budowlanych, budowli i odszkodowań będących
następstwem wpływów dokonanej eksploatacji górniczej.
63
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
Momentem ujęcia (utworzenia) rezerwy jest stwierdzenie związku przyczynowo skutkowego pomiędzy prowadzoną przez przedsiębiorcę
górniczego eksploatacją górniczą a powstałą w danym obiekcie budowlanym lub nieruchomości szkodą. Rezerwa ta prezentowana jest
w wartości bieżącej nakładów niezbędnych do wypełnienia zobowiązania, oszacowana zgodnie z wiedzą służb technicznych kopalni.
Spółka przewiduje wykorzystanie w 2022 roku rezerwy w wysokości 111,1 mln PLN. Pozostała kwota rezerwy zostanie wykorzystana w latach
2023 2028. Kopalnie JSW dokonują klasyfikacji zadań, na podstawie wiedzy o terminach napraw poszczególnych szkód (indywidualna ocena
zadań) lub uzgodnionych terminów wypłat odszkodowań. Systemowa reklasyfikacja zadań ujętych w rezerwie długoterminowej do części
krótkoterminowej dokonywana jest w oparciu o przyjęty w danym roku plan techniczno-ekonomiczny. Przesunięcia poszczególnych rezerw
z długoterminowych na krótkoterminowe powinno odbywać się w okresach kwartalnych, lub częściej tj. w przypadku wystąpienia zdarzeń
lub okoliczności powodujących konieczność dokonania aktualizacji wartości rezerwy.
OCHRONA ŚRODOWISKA
Na dzień 31 grudnia 2021 roku Spółka posiada rezerwę na ochronę środowiska związaną z rekultywacją biologiczną terenów na łączną kwotę
85,3 mln PLN. Na podstawie uzyskanych decyzji administracyjnych, aktualnych planów zagospodarowania przestrzennego oraz obowiązującej
Ustawie o ochronie gruntów rolnych i leśnych na Spółce ciąży prawny obowiązek rekultywacji składowisk po zaprzestaniu działalności
przemysłowej.
POZOSTAŁE REZERWY
Pozostałe rezerwy obejmują głównie:
rezerwę na postępowania sądowe od osób fizycznych w kwocie 16,7 mln PLN,
rezerwę na postępowanie sądowe wszczęte z powództwa Elektrometal S.A. przeciwko JSW o zapłatę należności w wysokości
6,5 mln PLN,
rezerwę na roszczenie Agencji Rozwoju Przemysłu S.A. oraz Towarzystwa Finansowego „Silesia Sp. z o.o. wynikające z umowy
sprzedaży akcji Wałbrzyskich Zakładów Koksowniczych Victoria S.A. w związku z potencjalną korektą ceny sprzedaży w oparciu
o wartość skumulowanej EBITDA WZK Victoria za lata 2016-2019, w kwocie 1,8 mln PLN.
6.16. ZOBOWIĄZANIA HANDLOWE ORAZ POZOSTAŁE ZOBOWIĄZANIA
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
ZOBOWIĄZANIA HANDLOWE ORAZ POZOSTAŁE ZOBOWIĄZANIA
Zobowiązania krótkoterminowe obejmują zobowiązania handlowe oraz pozostałe zobowiązania, które stają się wymagalne w ciągu 12 miesięcy od dnia
kończącego okres sprawozdawczy. Zobowiązania w początkowym ujęciu wykazuje się w wartości godziwej, przy czym wycena ta ze względu
na krótkoterminowy charakter zobowiązań odpowiada wartości nominalnej zobowiązania, zaś w okresie późniejszym zobowiązania finansowe wykazuje się
według zamortyzowanego kosztu, stosując metodę efektywnej stopy procentowej (w przypadku zobowiązań handlowych odpowiada to kwocie wymagającej
zapłaty), natomiast pozostałe zobowiązania o charakterze niefinansowym - w kwocie wymagającej zapłaty.
Zobowiązania długoterminowe w początkowym ujęciu wykazuje się w wartości godziwej, pomniejszonej o poniesione koszty transakcyjne, zaś w okresie
późniejszym wykazuje się je według zamortyzowanego kosztu, stosując metodę efektywnej stopy procentowej. Zwiększenie zobowiązania w związku
z upływem czasu jest ujmowane jako koszty finansowe.
DOTACJE
Dotacji nie ujmuje się do chwili uzyskania uzasadnionej pewności, że Spółka spełni konieczne warunki i otrzyma takie dotacje.
Dotacje, których zasadniczym warunkiem jest nabycie lub wytworzenie przez Spółkę aktywów trwałych, ujmuje się w sprawozdaniu z sytuacji finansowej
w pozycji rozliczenia międzyokresowe przychodów i odnosi w wynik finansowy systematycznie przez przewidywany okres użytkowania ekonomicznego tych
aktywów.
Dotacje stanowią również korzyści z pożyczek od instytucji państwowych, które oprocentowane poniżej stopy rynkowej. Zobowiązania z tytułu takich
pożyczek ujmuje się początkowo w wartości godziwej, a różnica pomiędzy tak ustaloną wartością początkową pożyczki a kwotą otrzymaną stanowi dotację
państwową.
Pozostałe dotacje ujmowane systematycznie w przychodach, w okresie niezbędnym do skompensowania kosztów, które te dotacje miały w zamierzeniu
kompensować.
Dotacje należne jako rekompensata kosztów lub strat już poniesionych lub jako forma bezpośredniego wsparcia finansowego dla Spółki bez ponoszenia
przyszłych kosztów, ujmowane są w wyniku finansowym w okresie, w którym są należne.
64
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
ISTOTNE SZACUNKI
Oszacowanie odsetek od zobowiązań
Naliczanie odsetek hipotetycznych wynikających z art. 5 Ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach
handlowych z późniejszymi zmianami następuje nie rzadziej, niż na koniec każdego kwartału. Wysokość naliczonych odsetek koryguje się następnie
do wysokości, przewidywanego obciążenia Spółki przez kontrahentów z tytułu przysługującego im prawa.
Odsetki hipotetyczne od zobowiązań naliczone za 2021 rok wyniosły 15,7 mln PLN (za 2020 rok: 37,3 mln PLN).
Pozostała część przewidywanego ryzyka obciążenia Spółki z tytułu naliczonych odsetek hipotetycznych za wydłużony termin płatności ujawniana jest
jako zobowiązania warunkowe.
ZOBOWIĄZANIA HANDLOWE ORAZ POZOSTAŁE ZOBOWIĄZANIA
Nota
31.12.2021
31.12.2020
ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE
Zobowiązania handlowe
1 739,3
1 206,2
- w tym zobowiązania handlowe wobec jednostek powiązanych
946,7
415,6
Rozliczenia międzyokresowe bierne
4,0
5,5
Pozostałe zobowiązania o charakterze finansowym, w tym:
1 141,2
652,0
zobowiązania inwestycyjne
170,4
235,9
zobowiązania inne
43,9
49,2
środki pieniężne otrzymane z tytułu rozliczeń CPR
6.11
926,9
366,9
RAZEM
2 884,5
1 863,7
ZOBOWIĄZANIA NIEFINANSOWE
Przychody przyszłych okresów
61,9
63,2
Pozostałe zobowiązania o charakterze niefinansowym, w tym:
924,0
1 064,7
zobowiązania z tytułu ubezpieczeń społecznych i innych podatków
545,3
713,5
zaliczki z tytułu dostaw
20,8
3,1
wynagrodzenia
294,6
295,7
pozostałe
63,3
52,4
RAZEM
985,9
1 127,9
RAZEM ZOBOWIĄZANIA HANDLOWE I POZOSTAŁE ZOBOWIĄZANIA
3 870,4
2 991,6
w tym:
długoterminowe
89,2
92,1
krótkoterminowe
3 781,2
2 899,5
Spółka posiada dotacje, w ramach których zobowiązana jest do wykorzystania otrzymanych środków wyłącznie na realizację zadwskazanych
w umowach tych dotacji oraz do spełnienia określonych w umowach warunków. W ciągu 2021 i 2020 roku warunki te były spełnione. Kwota
dotacji ujęta w wyniku finansowym została wykazana w Nocie 3.3.
W związku z wejściem w życie z dniem 1 kwietnia 2020 roku Ustawy z dnia 31 marca 2020 roku o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach
związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji
kryzysowych oraz niektórych innych ustaw Spółka korzystała w 2021 roku i w 2020 roku z wprowadzonych rozwiązań pomocowych w zakresie
prolongaty terminu płatności zobowiązań cywilno– i publicznoprawnych. Na dzień kończący okres sprawozdawczy wszystkie odroczone płatności
zostały uregulowane.
65
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
7. NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO SPRAWOZDANIA Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
SPRAWOZDANIE Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych sporządzane jest metodą pośrednią.
Zapłacone odsetki z tytułu leasingu oraz kredytów i pożyczek wykazuje się w przepływach z działalności finansowej.
Opłaty z tytułu leasingu krótkoterminowego i leasingu dotyczącego aktywów o niskiej wartości, które wyłączone z zakresu MSSF 16, prezentowane
w przepływach z działalności operacyjnej.
7.1. WPŁYWY PIENIĘŻNE Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ
Nota
2021
2020
Zysk/(strata) przed opodatkowaniem
402,8
(1 884,2)
Amortyzacja
3.2
1 039,4
935,0
(Zysk)/strata na sprzedaży rzeczowych aktywów trwałych
3.5
26,7
15,4
Odsetki i udziały w zyskach
43,5
47,6
Zmiana stanu zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych
(37,4)
25,2
Zmiana stanu rezerw
(41,6)
20,4
Zmiana stanu zapasów
19,3
2,1
Zmiana stanu należności handlowych oraz pozostałych należności
(1 706,2)
(162,1)
Zmiana stanu zobowiązań handlowych oraz pozostałych zobowiązań
381,6
124,0
Zmiana stanu pochodnych instrumentów finansowych
42,9
85,2
Odpisy aktualizujące rzeczowe aktywa trwałe, wartości niematerialne i prawo do użytkowania
składnika aktywów
6.4
267,1
506,4
Odpis aktualizujący aktywa finansowe
-
12,6
Częściowe umorzenie pożyczki preferencyjnej PFR
(89,2)
-
Przychody z tytułu preferencyjnego oprocentowania pożyczki PFR
(38,7)
(27,4)
Pozostałe przepływy
(2,3)
(5,2)
WPŁYWY PIENIĘŻNE Z DZIAŁALNOŚCI OPERACYJNEJ
307,9
(305,0)
Uzgodnienie zmiany stanu zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych:
Nota
2021
2020
Zmiana stanu zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych ze sprawozdania z sytuacji
finansowej
6.14
(108,7)
42,0
Zyski/(straty) aktuarialne ujęte w innych całkowitych dochodach
6.14
46,0
(16,8)
Przeklasyfikowanie do grupy do zbycia przeznaczonej do sprzedaży
6.12
25,3
-
ZMIANA STANU ZOBOWIĄZAŃ Z TYTUŁU ŚWIADCZEŃ PRACOWNICZYCH
W SPRAWOZDANIU Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH
(37,4)
25,2
Uzgodnienie zmiany stanu rezerw w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych:
Nota
2021
2020
Zmiana stanu rezerw ze sprawozdania z sytuacji finansowej
6.15
215,2
128,0
Zmiana wartości rezerwy na likwidację zakładu górniczego
6.1
(297,3)
(107,6)
66
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
Nota
2021
2020
Przeklasyfikowanie do grupy do zbycia przeznaczonej do sprzedaży
6.12
40,5
-
ZMIANA STANU REZERW W SPRAWOZDANIU Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH
(41,6)
20,4
Uzgodnienie zmiany stanu zapasów w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych:
Nota
2021
2020
Zmiana stanu zapasów ze sprawozdania z sytuacji finansowej
6.8
19,5
2,1
Przeklasyfikowanie do grupy do zbycia przeznaczonej do sprzedaży
6.12
(0,2)
-
ZMIANA STANU ZAPASÓW W SPRAWOZDANIU Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH
19,3
2,1
Uzgodnienie zmiany stanu należności handlowych oraz pozostałych należności w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych:
Nota
2021
2020
Zmiana stanu należności handlowych oraz pozostałych należności ze sprawozdania z sytuacji
finansowej
6.9
(1 706,2)
(160,6)
Pozostałe
-
(1,5)
ZMIANA STANU NALEŻNOŚCI HANDLOWYCH ORAZ POZOSTAŁYCH NALEŻNOŚCI
W SPRAWOZDANIU Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH
(1 706,2)
(162,1)
Uzgodnienie zmiany stanu pochodnych instrumentów finansowych w sprawozdaniu z przepływów pieniężnych:
2021
2020
Zmiana stanu pochodnych instrumentów finansowych ze sprawozdania z sytuacji finansowej
45,3
60,5
Zyski/(straty) z wyceny instrumentów zabezpieczających w innych całkowitych dochodach -
przeniesienie do wyniku finansowego w związku z realizacją pozycji zabezpieczanej
(2,4)
24,7
ZMIANA STANU POCHODNYCH INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH W SPRAWOZDANIU
Z PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH
42,9
85,2
67
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
8. NOTY OBJAŚNIAJĄCE DO INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
INSTRUMENTY FINANSOWE
Spółka posiada następujące kategorie instrumentów finansowych:
wyceniane w zamortyzowanym koszcie
wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy
wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody
instrumenty zabezpieczające
Na dzień kończący okres sprawozdawczy Spółka nie posiadała żadnych instrumentów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite
dochody.
Klasyfikację aktywów finansowych określa Zarząd JSW. Klasyfikacja aktywów finansowych uzależniona jest od modelu biznesowego zardzania aktywami
finansowymi oraz charakterystyki umownych przepływów pieniężnych (test SPPI) składnika aktywów finansowych. Klasyfikacja aktywów finansowych
dokonywana jest w momencie początkowego ujęcia i może być zmieniona jedynie wówczas, gdy zmieni się biznesowy model zarządzania aktywami finansowymi.
Klasyfikacja aktywów i zobowiązań finansowych do poszczególnych kategorii:
(a) Aktywa i zobowiązania finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie
Składnik aktywów zalicza się do tej kategorii, jeśli są spełnione oba poniższe warunki:
celem Spółki jest utrzymywanie tych aktywów finansowych dla uzyskania umownych przepływów pieniężnych, oraz
dla których postanowienia umowne powodują w określonych terminach przepływy pieniężne, którewyłącznie spłatami nierozliczonej kwoty głównej
i odsetek od tej kwoty.
Spółka jako aktywa wyceniane w zamortyzowanym koszcie klasyfikuje głównie:
- należności handlowe,
- lokaty bankowe oraz
- środki pieniężne i ich ekwiwalenty.
Aktywa finansowe z tej kategorii po początkowym ujęciu wycenia się według zamortyzowanego kosztu z zastosowaniem efektywnej stopy procentowej,
po pomniejszeniu o ewentualne odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości. Przy czym należności handlowe z datą zapadalności poniżej 12 miesięcy od dnia
powstania (tj. niezawierające elementu finansowania), nie podlegają dyskontowaniu i są wyceniane w wartości nominalnej.
Spółka jako zobowiązania finansowe wyceniane w zamortyzowanym koszcie klasyfikuje:
- zobowiązania handlowe oraz pozostałe zobowiązania o charakterze finansowym,
- kredyty i pożyczki.
(b) Aktywa i zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy
Spółka klasyfikuje do aktywów wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy:
- instrumenty pochodne niewyznaczone dla celów rachunkowości zabezpieczeń,
- udziały i akcje w jednostkach pozostałych,
- certyfikaty inwestycyjne.
Zyski lub straty wynikające z wyceny składnika aktywów finansowych, klasyfikowanego jako wyceniany według wartości godziwej przez wynik finansowy,
ujmuje się w wyniku finansowym w okresie, w którym powstały.
Do zobowiązań wycenianych w wartości godziwej przez wynik finansowy Spółka klasyfikuje zobowiązania z tytułu instrumentów pochodnych niewyznaczonych
dla celów rachunkowości zabezpieczeń.
(c) Instrumenty zabezpieczające
Kategoria ta obejmuje aktywa i zobowiązania stanowiące zabezpieczenie określonego rodzaju ryzyka w ramach rachunkowości zabezpieczeń. Spółka
klasyfikuje do instrumentów zabezpieczających instrumenty pochodne, w odniesieniu do których stosuje rachunkowość zabezpieczeń. Opis stosowanych zasad
rachunkowości zabezpieczeń znajduje się w Nocie 8.4.
Spółka podjęła decyzję o wdrożeniu wymogów rachunkowości zabezpieczeń według MSSF 9 od 1 stycznia 2020 roku.
68
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
8.1. KATEGORIE I KLASY INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH
Poniższe tabele przedstawiają informacje dotyczące kategorii i klas instrumentów finansowych.
AKTYWA FINANSOWE
Klasy instrumentów finansowych
Kategorie instrumentów finansowych
Nota
Zamortyzowany
koszt
Wartość godziwa
rozliczana przez wynik
finansowy
Instrumenty
zabezpieczające
Razem
NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2021
Certyfikaty inwestycyjne
6.7
-
507,7
-
507,7
Należności handlowe
6.9
2 606,0
-
-
2 606,0
wartość brutto
2 624,2
2 624,2
odpisy aktualizujące
(18,2)
-
-
(18,2)
Pochodne instrumenty finansowe
8.4
-
9,9
0,8
10,7
Lokaty bankowe
6.10
3,1
-
-
3,1
wartość brutto
3,1
-
-
3,1
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty *
6.7, 6.11
654,0
-
-
654,0
wartość brutto
654,3
-
-
654,3
odpisy aktualizujące
(0,3)
-
-
(0,3)
RAZEM
3 263,1
517,6
0,8
3 781,5
* Pozycja obejmuje również środki zgromadzone w celu finansowania likwidacji zakładu górniczego, które opisane zostały w Nocie 6.7.
Żaden z istotnych nieprzeterminowanych składników aktywów finansowych nie był renegocjowany w ciągu ostatniego roku.
Klasy instrumentów finansowych
Kategorie instrumentów finansowych
Nota
Zamortyzowany
koszt
Wartość godziwa
rozliczana przez wynik
finansowy
Instrumenty
zabezpieczające
Razem
NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2020
Certyfikaty inwestycyjne
6.7
-
490,7
-
490,7
Należności handlowe
6.9
781,6
-
-
781,6
wartość brutto
809,6
-
-
809,6
odpisy aktualizujące
(28,0)
-
-
(28,0)
Pochodne instrumenty finansowe
8.4
-
7,4
0,4
7,8
Lokaty bankowe
6.10
5,2
-
-
5,2
wartość brutto
5,2
-
-
5,2
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty *
6.7, 6.11
1 484,8
-
-
1 484,8
wartość brutto
1 485,2
-
-
1 485,2
odpisy aktualizujące
(0,4)
-
-
(0,4)
RAZEM
2 271,6
498,1
0,4
2 770,1
* Pozycja obejmuje również środki zgromadzone w celu finansowania likwidacji zakładu górniczego, które opisane zostały w Nocie 6.7.
69
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE
Klasy instrumentów finansowych
Nota
Kategorie instrumentów finansowych
Razem
Zamortyzowany
koszt
Wartość godziwa
rozliczana przez wynik
finansowy
Instrumenty
zabezpieczające
Poza
zakresem
MSSF 9
NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2021
Kredyty i pożyczki
5.1
1 434,5
-
258,3
-
1 692,8
Pochodne instrumenty finansowe
8.4
-
50,5
6,8
-
57,3
Zobowiązania z tytułu leasingu
5.2
-
-
-
566,6
566,6
Zobowiązania handlowe oraz pozostałe
zobowiązania o charakterze finansowym
6.16
2 884,5
-
-
-
2 884,5
RAZEM
4 319,0
50,5
265,1
566,6
5 201,2
Klasy instrumentów finansowych
Nota
Kategorie instrumentów finansowych
Razem
Zamortyzowany
koszt
Wartość godziwa
rozliczana przez wynik
finansowy
Instrumenty
zabezpieczające
Poza
zakresem
MSSF 9
NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2020
Kredyty i pożyczki
5.1
1 606,9
-
278,7
-
1 885,6
Pochodne instrumenty finansowe
8.4
-
6,4
2,7
-
9,1
Zobowiązania z tytułu leasingu
5.2
-
-
-
681,7
681,7
Zobowiązania handlowe oraz pozostałe
zobowiązania o charakterze finansowym
6.16
1 863,7
-
-
-
1 863,7
RAZEM
3 470,6
6,4
281,4
681,7
4 440,1
Na dzień 31 grudnia 2021 roku oraz na dzień 31 grudnia 2020 roku wartość godziwa aktywów i zobowiązań finansowych wycenianych według
zamortyzowanego kosztu nie odbiega istotnie od ich wartości księgowej.
8.2. HIERARCHIA WARTOŚCI GODZIWEJ
Instrumenty finansowe wyceniane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej według wartości godziwej są analizowane pod względem procedur
wyceny. Hierarchia procedur wyceny została ustalona następująco:
Poziom 1: Ceny notowane (nieskorygowane) z aktywnych rynków dla identycznych aktywów bądź zobowiązań.
Poziom 2: Dane wejściowe inne niż notowania objęte zakresem ww. poziomu możliwe do stwierdzenia lub zaobserwowania
dla składnika aktywów bądź zobowiązań, bezpośrednio (tzn. w postaci cen) lub pośrednio (tzn. na podstawie wyliczeń opartych
na cenach).
Poziom 3: Dane wejściowe dla wyceny składnika aktywów bądź zobowiązań, które nie oparte na możliwych do zaobserwowania
danych rynkowych (tzn. dane niemożliwe do zaobserwowania).
Tabela poniżej przedstawia aktywa i zobowiązania finansowe, które są wyceniane w wartości godziwej. Pozycje te obejmują pochodne
instrumenty finansowe w postaci transakcji Fx Forward, których data zapadalności przypada po dniu kończącym okres sprawozdawczy,
certyfikaty inwestycyjne oraz udziały i akcje w pozostałych jednostkach. Pod względem założeń przyjętych do wyceny kwalifikują się one
do poziomu 2 w powyższej hierarchii.
Istotne aktywa i zobowiązania finansowe Spółki wyceniane według wartości godziwej:
31.12.2021
Poziom 2
31.12.2020
Poziom 2
AKTYWA FINANSOWE
Certyfikaty inwestycyjne
507,7
490,7
Pochodne instrumenty finansowe, w tym:
10,7
7,8
aktywa finansowe pochodne instrumenty zabezpieczające
0,8
0,4
70
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
31.12.2021
Poziom 2
31.12.2020
Poziom 2
ZOBOWIĄZANIA FINANSOWE
Pochodne instrumenty finansowe, w tym:
57,3
9,1
w tym: zobowiązania finansowe – pochodne instrumenty zabezpieczające
6,8
2,7
Wartość godziwą instrumentów finansowych niestanowiących przedmiotu obrotu na aktywnym rynku określa się przy zastosowaniu
odpowiednich technik wyceny. Takie techniki wyceny optymalizują wykorzystanie możliwych do zaobserwowania danych rynkowych tam, gdzie
są one dostępne i polegają w jak najmniejszym stopniu na szacunkach poczynionych, specyficznych dla danej jednostki. W sytuacji,
gdy wszystkie istotne dane wykorzystywane przy wycenie według wartości godziwej możliwe do zaobserwowania, instrument finansowy
prezentowany jest w ramach poziomu 2.
8.3. POZYCJE PRZYCHODÓW, KOSZTÓW, ZYSKÓW I STRAT UJĘTE W SPRAWOZDANIU Z WYNIKU FINANSOWEGO
I INNYCH CAŁKOWITYCH DOCHODÓW W PODZIALE NA KATEGORIE INSTRUMENTÓW FINANSOWYCH
Nota
Aktywa/zobowiązania
finansowe wyceniane
w wartości godziwej
przez wynik finansowy
Aktywa/zobowiązania
finansowe wyceniane
wg zamortyzowanego
kosztu
Instrumenty
zabezpieczające
Poza zakresem
MSSF 9
Razem
ZA OKRES ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021
Przychody/(koszty) z tytułu odsetek ujęte w:
-
(58,0)
-
(29,7)
(87,7)
pozostałych przychodach
-
23,2
-
-
23,2
pozostałych kosztach
-
(16,9)
-
-
(16,9)
kosztach finansowych
3.6
-
(64,3)
-
(29,7)
(94,0)
Zyski/(straty) z tytułu różnic kursowych
ujęte w:
-
16,0
(20,9)
-
(4,9)
przychodach ze sprzedaży
-
(1,3)
-
(1,3)
pozostałych zyskach/(stratach) netto
3.5
-
8,6
-
-
8,6
przychodach finansowych
3.6
-
7,5
-
-
7,5
kosztach finansowych
3.6
-
(0,1)
(0,1)
-
(0,2)
innych całkowitych dochodach
-
-
(19,5)
-
(19,5)
Przychody/(koszty) z tytułu wyceny
i realizacji instrumentów pochodnych
ujęte w:
(75,7)
-
(5,7)
-
(81,4)
przychodach ze sprzedaży
-
-
(1,8)
-
(1,8)
pozostałych zyskach/(stratach) netto
3.5
(75,7)
-
(0,2)
-
(75,9)
innych całkowitych dochodach
-
-
(3,7)
-
(3,7)
Odwrócenie/(utworzenie) odpisów
aktualizujących należności handlowe
ujęte w:
-
6,1
-
-
6,1
kosztach administracyjnych
-
10,5
-
-
10,5
pozostałych kosztach
-
(4,4)
-
-
(4,4)
Zyski/(straty) ze zmiany wartości godziwej
i realizacji certyfikatów inwestycyjnych
ujęte w:
17,0
-
-
-
17,0
pozostałych zyskach/(stratach) netto
3.5
17,0
-
-
-
17,0
RAZEM
(58,7)
(35,9)
(26,6)
(29,7)
(150,9)
71
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
Nota
Aktywa/zobowiązania
finansowe wyceniane
w wartości godziwej
przez wynik finansowy
Aktywa/zobowiązania
finansowe wyceniane
wg zamortyzowanego
kosztu
Instrumenty
zabezpieczające
(dane przekształcone)
Razem
ZA OKRES ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2020
Przychody/(koszty) z tytułu odsetek ujęte w:
-
(54,2)
-
(90,6)
pozostałych przychodach
-
22,2
-
22,2
pozostałych kosztach
-
(43,8)
-
(43,8)
przychodach finansowych
3.6
-
1,6
-
1,6
kosztach finansowych
3.6
-
(34,2)
-
(70,6)
Zyski/(straty) z tytułu różnic kursowych
ujęte w:
-
18,0
2,5
20,5
przychodach ze sprzedaży*
-
-
(37,3)
(37,3)
pozostałych zyskach/(stratach) netto
3.5
-
15,1
-
15,1
przychodach finansowych
3.6
-
3,7
-
3,7
kosztach finansowych*
3.6
-
(0,8)
-
(0,8)
innych całkowitych dochodach
-
-
39,8
39,8
Przychody/(koszty) z tytułu wyceny i realizacji
instrumentów pochodnych ujęte w:
(23,5)
-
(28,7)
(52,2)
przychodach ze sprzedaży*
-
-
(16,1)
(16,1)
pozostałych zyskach/(stratach) netto*
3.5
(23,5)
-
-
(23,5)
innych całkowitych dochodach
-
-
(12,6)
(12,6)
Odwrócenie/(utworzenie) odpisów
aktualizujących należności handlowe ujęte w:
-
(28,7)
-
(28,7)
kosztach administracyjnych
-
(16,0)
-
(16,0)
pozostałych przychodach
-
0,4
-
0,4
pozostałych kosztach
-
(13,1)
-
(13,1)
Zyski/(straty) ze zmiany wartości godziwej
i realizacji certyfikatów inwestycyjnych
ujęte w:
15,6
-
-
15,6
pozostałych zyskach/(stratach) netto
3.5
15,6
-
-
15,6
RAZEM
(7,9)
(64,9)
(26,2)
(135,4)
* Dane przekształcone w związku z zastosowaną zmianą zasad prezentacji, która została szerzej opisana w Nocie 2.3
8.4. POCHODNE INSTRUMENTY FINANSOWE
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
POCHODNE INSTRUMENTY FINANSOWE
Pochodne instrumenty finansowe ujmuje sw wartości godziwej na dzień zawarcia kontraktu, a następnie przeszacowuje do wartości godziwej na każdy dzi
kończący okres sprawozdawczy. Pochodne Instrumenty finansowe wykazuje się jako aktywa, gdy ich wartość jest dodatnia, i jako zobowiązania gdy ich
wartość jest ujemna, a zysk lub stratę z wyceny instrumentów ujmuje się niezwłocznie w wyniku finansowym.
Pochodny instrument finansowy jest zaliczany do krótkoterminowych instrumentów finansowych jeżeli termin rozliczenia tego instrumentu lub jego części
przypada w okresie do jednego roku licząc od dnia kończącego okres sprawozdawczy. Jeżeli termin rozliczenia instrumentu finansowego przypada w okresie
powyżej roku licząc od dnia kończącego okres sprawozdawczy taki instrument lub jego część zaliczamy do długoterminowych instrumentów finansowych.
RACHUNKOWOŚĆ ZABEZPIECZEŃ
Zabezpieczanie, dla celów rachunkowości, polega na proporcjonalnym kompensowaniu między sobą wyników uzyskiwanych na skutek zmian wartości
godziwej lub zmian przepływów środków pieniężnych wynikających z instrumentu zabezpieczającego i pozycji zabezpieczanej.
Spółka stosuje rachunkowość zabezpieczeń dla zabezpieczenia przepływów pieniężnych. Stosowanie rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych
pozwala na odnoszenie skutecznej części zabezpieczenia w inne całkowite dochody, które w efekcie kumulowane są w kapitałach, co powoduje
uwspółmiernienie wpływu na wynik finansowy wyceny instrumentów zabezpieczających i realizacji pozycji zabezpieczanej.
Spółka stosuje rachunkowość zabezpieczeń przepływów pieniężnych w zakresie ryzyka walutowego.
72
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
WYBRANE ZASADY RACHUNKOWOŚCI
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych to zabezpieczenie przed zagrożeniem zmiennością przepływów pieniężnych, które przypisać można konkretnemu
rodzajowi ryzyka związanemu z ujętym składnikiem aktywów lub zobowiązaniem lub z wysoce prawdopodobną planowaną transakcją i które mogłoby wpływać
na wynik finansowy.
Zyski lub straty wynikające ze zmiany wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego przepływy pieniężne ujmowane są w innych całkowitych dochodach
w części stanowiącej efektywne zabezpieczenie, natomiast nieefektywna część zabezpieczenia odnoszona jest do wyniku finansowego bieżącego okresu.
Część efektywna ujęta w innych całkowitych dochodach jest odnoszona na wynik finansowy w takich samych okresach, w jakich pozycja zabezpieczana wpływa
na wynik finansowy.
Podstawą oceny, czy zabezpieczenie jest efektywne, jest istnienie powiązania ekonomicznego pomiędzy pozycją zabezpieczaną a instrumentem
zabezpieczającym. Wymóg istnienia powiązania ekonomicznego oznacza, że wartości instrumentu zabezpieczającego oraz pozycji zabezpieczanej zasadniczo
zmieniają się przeciwstawnie ze względu na takie samo ryzyko. Spółka wyznacza powiazanie zabezpieczające jeżeli pomiędzy pozycją zabezpiecza
a instrumentem zabezpieczającym występuje powiązanie ekonomiczne.
Efektywność zabezpieczeń ustala się z chwilą powstania relacji zabezpieczającej, na koniec każdego kwartału i w przypadku stwierdzenia istotnych zmian
w parametrach transakcji lub strategii zabezpieczenia. Spółka dokonuje jakościowej lub ilościowej oceny efektywności zabezpieczenia.
Kwota nieskuteczności powiązania zabezpieczającego jest kalkulowana, jeżeli zmiany wartości (w wartości bezwzględnej) instrumentu zabezpieczającego
w okresie pomiaru przekroczą zmiany wartości godziwej (w wartości bezwzględnej) pozycji zabezpieczanej. Kwota nieskuteczności zostaje odniesiona
do rachunku wyników okresu, do którego odnosi się pomiar skuteczności.
Źródłami nieskuteczności dla ryzyka walutowego może być w szczególności różnica pomiędzy terminem zapadalności instrumentu zabezpieczającego
przypadającego na ostatni dzień roboczy miesiąca, a terminami zapadalności pozycji zabezpieczanej, która realizuje się w kolejnych dniach miesiąca.
Spółka zaprzestaje stosowania zasad rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych, jeżeli instrument zabezpieczający wygaśnie, zostanie sprzedany,
rozwiązany lub zrealizowany lub zmianie uległ cel zarządzania ryzykiem dla danego powiązania albo, jeśli zabezpieczenie przestaje spełniać kryteria
rachunkowości zabezpieczeń dotyczących efektywności oraz zaprzestano oczekiwać realizacji planowanej transakcji.
Spółka podjęła decyzję o wdrożeniu wymogów rachunkowości zabezpieczeń według MSSF 9 od 1 stycznia 2020 roku.
Aktywa finansowe po przeliczeniu na PLN:
31.12.2021
31.12.2020
Instrumenty
pochodne
zabezpieczające
Instrumenty
pochodne
wyceniane
w wartości
godziwej przez
wynik finansowy
Razem
Instrumenty
pochodne
zabezpieczające
Instrumenty
pochodne
wyceniane
w wartości
godziwej przez
wynik finansowy
Razem
Forwardy walutowe:
EUR
0,5
2,7
3,2
-
-
-
USD
0,3
1,6
1,9
0,4
7,4
7,8
Swapy towarowe USD
-
5,6
5,6
-
-
-
RAZEM, W TYM
0,8
9,9
10,7
0,4
7,4
7,8
część krótkoterminowa
0,8
9,9
10,7
0,4
7,4
7,8
Zobowiązania finansowe po przeliczeniu na PLN:
31.12.2021
31.12.2020
Instrumenty
pochodne
zabezpieczające
Instrumenty
pochodne
wyceniane
w wartości
godziwej przez
wynik finansowy
Razem
Instrumenty
pochodne
zabezpieczające
Instrumenty
pochodne
wyceniane
w wartości
godziwej przez
wynik finansowy
Razem
Forwardy walutowe:
EUR
0,3
0,1
0,4
2,7
4,9
7,6
USD
6,5
5,0
11,5
-
1,5
1,5
Swapy towarowe USD
-
45,4
45,4
-
-
-
RAZEM, W TYM
6,8
50,5
57,3
2,7
6,4
9,1
część krótkoterminowa
6,8
50,5
57,3
2,7
6,4
9,1
73
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
Wartości nominalne kontraktów wyrażone w mln w poszczególnych walutach przedstawia poniższa tabela:
Kontrakt
Waluta
31.12.2021
31.12.2020
Instrumenty
pochodne
zabezpieczające
Instrumenty
pochodne wyceniane
w wartości godziwej
przez wynik
finansowy
Instrumenty
pochodne
zabezpieczające
Instrumenty
pochodne wyceniane
w wartości godziwej
przez wynik
finansowy
FORWARD WALUTOWY
EUR
24,0
87,5
34,0
44,3
jednostki pozostałe
sprzedaż
24,0
87,5
34,0
44,3
FORWARD WALUTOWY
USD
48,0
68,0
6,0
62,6
jednostki pozostałe
sprzedaż
48,0
68,0
6,0
62,6
Wartości nominalne kontraktów towarowych zabezpieczających ryzyko cenowe wyrażone w mln ton przedstawia poniższa tabela:
Kontrakt
31.12.2021
31.12.2020
Instrumenty
pochodne
zabezpieczające
Instrumenty
pochodne wyceniane
w wartości godziwej
przez wynik
finansowy
Instrumenty
pochodne
zabezpieczające
Instrumenty
pochodne wyceniane
w wartości godziwej
przez wynik
finansowy
SWAP TOWAROWY
-
0,2
-
-
jednostki pozostałe
sprzedaż
-
0,2
-
-
8.5. ZARZĄDZANIE RYZYKIEM FINANSOWYM
Spółka w każdym obszarze swojej działalności jest narażona na występowanie różnego rodzaju ryzyk. Spółka, dbając o realizację celów
strategicznych, aktywnie zarządza ryzykami występującymi w swojej działalności, dążąc do maksymalnego ograniczenia lub wyeliminowania
ich potencjalnego negatywnego wpływu na wynik. Poza omówionymi w niniejszym sprawozdaniu finansowym ryzykami o charakterze
finansowym, Spółka jest narażona na ryzyka o charakterze niefinansowym, m.in. ryzyka związane z otoczeniem społeczno-gospodarczym
i rynkowym, ryzyka związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, ryzyka środowiskowe oraz związane z otoczeniem prawnym. Czynniki
ryzyka o charakterze niefinansowym zostały szczegółowo opisane w Punkcie 4.2 Sprawozdania Zarządu z działalności Jastrzębskiej Spółki
Węglowej S.A. oraz Grupy Kapitałowej Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2021 roku.
8.5.1. CZYNNIKI RYZYKA FINANSOWEGO
Działalność prowadzona przez Spółkę naraża ją na następujące ryzyka finansowe: ryzyko rynkowe (w tym: ryzyko cenowe, ryzyko zmiany
kursów walut oraz ryzyko zmiany przepływów pieniężnych w wyniku zmian stóp procentowych), ryzyko kredytowe oraz ryzyko utraty
płynności.
Z czego wynika narażenie
Wycena
Zarządzanie ryzykiem/wdrożone instrumenty
Ryzyko cenowe
Przyszłe kontrakty handlowe związane ze sprzedażą węgla koksowego,
którego cena pozostaje powiązana z kwotowaniami tego surowca na rynku
globalnym (JSW opiera ceny na notowaniach węgli australijskich, będących
wyznacznikiem cen światowych).
Prognozy przepływów
pieniężnych
Analiza wrażliwości/
scenariuszowa
FX Swap
Zgodnie z Polityką i procedurą zarządzania ryzykiem cen
węgla koksowego JSW S.A.
Ryzyko zmian kursów walut
Planowana, zakontraktowana sprzedaż towarów i produktów, których cena
jest indeksowana lub denominowana w walucie innej niż PLN.
Ujęte aktywa finansowe i zobowiązania wyrażone w walutach innych
niż PLN.
Analiza wrażliwości/
scenariuszowa
Instrumenty pochodne - FX Forward
hedging naturalny
Zgodnie z Polityką Zarządzania Ryzykiem Walutowym
Grupy Kapitałowej Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A.
74
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
Z czego wynika narażenie
Wycena
Zarządzanie ryzykiem/wdrożone instrumenty
Ryzyko zmiany przepływów pieniężnych w wyniku zmian stóp procentowych
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty oraz lokaty, certyfikaty inwestycyjne,
kredyty i pożyczki, zobowiązania z tytułu leasingu – oprocentowane według
zmiennych stóp procentowych.
Analiza wrażliwości/
scenariuszowa
Spółka nie wykorzystuje instrumentów pochodnych w celu
zabezpieczenia się przed ryzykiem zmiany stóp
procentowych.
Ryzyko kredytowe
Ryzyko kredytowe koncentruje się w następujących obszarach: należności
handlowe, środki pieniężne i lokaty bankowe, instrumenty pochodne,
certyfikaty inwestycyjne.
Analiza wiekowa
Ratingi kredytowe
Dywersyfikacja odbiorców, wymaganie zabezpieczenia,
stosowanie przedpłat lub ubezpieczanie należności,
monitoring kontrahentów.
Współpraca wyłącznie z bankami o wysokiej wiarygodności.
Dywersyfikacja ryzyka poprzez ustalanie maksymalnego
stopnia koncentracji transakcji pochodnych.
Ryzyko utraty płynności
Ryzyko niedoboru środków pieniężnych lub braku dostępu
do krótkoterminowego finansowania, prowadzące do przejściowej
lub trwałej utraty zdolności do regulowania zobowiązań finansowych
lub narzucające konieczność pozyskania finansowania na niekorzystnych
warunkach.
Strategia i roczne prognozy
(PTE).
Monitoring płynności JSW.
Dzienne monitorowanie
dostępnych środków
pieniężnych w perspektywie
miesięcznej.
Dywersyfikacja źródeł finansowania i wykorzystywania
dostępnych narzędzi, m.in.:
- pozyskiwanie finansowania zewnętrznego,
- Fundusz Stabilizacyjny - bufor bezpieczeństwa,
- system zarządzania środkami pieniężnymi CPR.
Wdrożona Polityka zarzadzania płynnością
wraz z procedurą w Grupie Kapitałowej JSW.
Zarządzanie ryzykiem finansowym jest wykonywane na szczeblu Zarządu JSW. Monitorowaniem ekspozycji na poszczególne rodzaje ryzyk
finansowych zajmują się wyodrębnione komórki organizacyjne (zespoły). Zarząd określa pisemne zasady ogólnego zarządzania ryzykiem a także
polityki obejmujące określone obszary ryzyka takie jak ryzyko walutowe, ryzyko stopy procentowej, ryzyko kredytowe, ryzyko utraty płynności.
Na dzień 31 grudnia 2021 roku sytuacja finansowa Spółki wskazuje na wciąż niskie podstawowe mierniki płynności. Niemniej jednak należy
zaznaczyć, iż Spółka dysponuje środkami pieniężnymi zgromadzonymi w Funduszu Stabilizacyjnym, które w sprawozdaniu z sytuacji finansowej
prezentowane w pozycji długoterminowych aktywów finansowych, a zatem nie są uwzględniane w kalkulacji klasycznych mierników płynności.
Środki pieniężne ulokowane w certyfikaty inwestycyjne stanowią zabezpieczenie potrzeb płynnościowych i inwestycyjnych w okresie
dekoniunktury. Ponadto, aktualne projekcje finansowe opisujące sytuację finansową JSW w okresie nadchodzących 12 miesięcy wskazują
na poprawę przepływów pieniężnych na poziomie operacyjnym oraz wyniku finansowego, jako konsekwencja pozytywnych trendów rynkowych
na rynku węgla koksowego i stali odnotowanych od końca II kwartału 2021 roku oraz utrzymujących się w 2022 roku. Jednocześnie okres
generowania ujemnych przepływów pieniężnych przez Spółkę na poziomie działalności operacyjnej i finansowej zabezpieczony jest
mechanizmem Cash Poolingu Rzeczywistego, a co za tym idzie wdrożonymi w poprzednich latach rozwiązaniami zarządzania gotówką
na poziomie Grupy. W 2021 roku CPR zasilany był w znacznej mierze wpływami wygenerowanymi przez spółkę JSW KOKS. Projekcje finansowe
zakładają również sukcesywną spłatę przez JSW zobowiązań z tytułu zaciągniętego finansowania.
(a) RYZYKO CENOWE
Ryzyko cen produktów
Przez ryzyko cen produktów Spółka rozumie możliwość niekorzystnego wpływu zmian cen produktów na jej wynik finansowy. Sytuacja na rynku
węgla koksowego i koksu jest powiązana z rynkiem stali i wyrobów hutniczych, cykle koniunkturalne pokazują wahania cen w tych sektorach.
Ceny gla koksowego mocno uzależnione od popytu na globalnym rynku hutniczo-stalowym, natomiast ceny węgla do celów
energetycznych dodatkowo uzależnione również od innych producentów krajowych. Brak jednolitych kwartalnych benchmarków dla węgla
koksowego, oparcie negocjacji cenowych z kontrahentami na cenach referencyjnych wyznaczanych w oparciu o dzienne notowania indeksów
cenowych, duża zmienność rynku wynikająca z silnej koncentracji głównych światowych producentów gla koksowego oraz znaczącej
koncentracji odbiorców, mogą prowadzić do znacznych wahań okresowych cen węgla koksowego uzyskiwanych przez JSW.
JSW ograniczając ryzyko wahań notowań dziennych indeksów, najczęściej wyznacza ceny referencyjne do negocjacji z odbiorcami w oparciu
o notowania węgla koksowego klasy premium hard HCC FOB Australia w większości uśredniane według dwóch metod:
z wykorzystaniem ceny referencyjnej określanej według metody Nippon Steel. Nippon Steel referencyjna cena kwartalna: średnia
z dwóch pierwszych miesięcy danego kwartału i ostatniego miesiąca kwartału poprzedzającego dla dwóch indeksów: S&P Global
Platts Premium Low Vol FOB Australia oraz TSI Premium Hard FOB Australia,
75
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
metoda wyznaczania cen (Q-1) referencyjne ceny kwartalne wyliczane na podstawie średniej notowań z poprzedniego kwartału
The Steel Index (TSI) cena referencyjna węgla koksowego klasy premium hard HCC wykorzystywana przy ustalaniu kontraktów
terminowych.
Na średnią cenę węgla koksowego w danym kwartale wpływają notowania z pięciu miesięcy (poprzedniego kwartału i dwóch pierwszych miesięcy
kwartału bieżącego), co uśrednia gwałtowne wahania i wpływa na większą stabilizację cen JSW.
Ceny koksu negocjowane w oparciu o bieżące uwarunkowania rynkowe. Obecność Grupy na rynkach europejskich i zamorskich pozwala
na pełniejsze rozpoznanie rynku, efektywne zarządzanie sprzedażą i polityką cenową w zależności od uwarunkowań na tych rynkach.
Procesy zmian właścicielskich w hutnictwie światowym, postępująca konsolidacja przemysłu stalowego, mogą wpływać na wzrost siły
przetargowej odbiorców. Grupa stale monitoruje poziom ekspozycji przychodów od największych kontrahentów oraz poszukuje możliwości
dywersyfikacji sprzedaży.
W przypadku zmian cen na rynku oraz dla zapewnienia stabilnej alokacji wolumenów na rynku, Spółka minimalizuje ich wpływ na sytuację
finansową podejmując takie działania jak:
optymalizacja wolumenu produkcji z uwzględnieniem wymagań ilościowych i jakościowych kontrahentów (stabilność parametrów oraz
ich dotrzymywanie wpływa na stabilizację przychodów Spółki oraz możliwość uzyskiwania wyższych relacji cen węgli JSW w stosunku
do cen referencyjnych),
optymalizacja struktury produkcji, celem zwiększenia efektywności sprzedaży produktów (zwiększenie produkcji produktów
o korzystniejszej cenie i znajdujących zbyt w danym okresie – optymalizacja struktury sprzedaży),
optymalizacja kierunków sprzedaży produktów (m.in. wykorzystanie renty geograficznej, współpraca w oparciu o umowy wieloletnie,
co przekłada się na stabilizację przychodów).
Dekoniunktura w gospodarkach globalnych, w szczególności w branży stalowej i energetycznej lub zdarzenia mogące skutkować znaczącym
spadkiem popytu na węgiel i koks mogą mieć niekorzystny wpływ na działalność, wyniki i sytuację finansową Spółki.
Aby zareagować na zmianę cen w odpowiednim momencie Spółka prowadzi stały monitoring rynków, ich analizę oraz śledzi na bieżąco trendy
cenowe na rynku węgla, koksu, stali i energii elektrycznej oraz frachtów kolejowych i morskich. Prowadzona jest również analiza możliwości
i warunków alternatywnego pozyskania przez odbiorców węgla lub koksu z rynku krajowego lub z rynków zagranicznych, w tym głównie
zamorskich. Warunki kontraktów długoterminowych umożliwiają okresowe negocjacje cen. Realizując cele zarządzania ryzykiem Spółka działa
w ramach zasad opisanych w Procedurze Handlowej Grupy Kapitałowej JSW oraz w ramach zasad Komitetu Ryzyka Finansowego Grupy
Kapitałowej JSW.
Nadrzędnym celem przyjętych w JSW zasad zarządzania ryzykiem cen węgla koksowego jest zmniejszenie wpływu fluktuacji cen węgla
koksowego na generowane przez Spółkę przepływy pieniężne do akceptowalnego poziomu. Spółka zakłada, że wskutek stosowania zasad
zarządzania ryzykiem cen węgla koksowego opisanych w Polityce Zarządzania Ryzykiem Cen Węgla Koksowego zwiększane będzie
prawdopodobieństwo realizacji zaplanowanych przepływów pieniężnych oraz stabilność ich planowanego wzrostu w dłuższym okresie.
Proces zarządzania ryzykiem cen węgla koksowego realizowany jest z zachowaniem rozdziału ról i obowiązków dotyczących funkcji
wykonawczych (powiązanych z zawieraniem transakcji pochodnych) od funkcji kontrolnych, nadzorczych czy zarządczych.
W JSW funkcjonuje Komitet Ryzyka Finansowego, który pełni funkcje doradcze dla Zarządu JSW w zakresie zarzadzania ryzykiem cen węgla
koksowego. W ramach przyznanego przez Zarząd JSW limitu Komitet Ryzyka Finansowego może podejmowdecyzję o wdrożeniu strategii
zabezpieczeń lub w przypadku, w którym taki limit jest lub zostałby przekroczony, rekomendować ich implementację do Zarządu JSW.
W 2021 roku JSW wdrożyła transakcje zabezpieczające ryzyko zmian cen węgla koksowego - swap towarowy, o łącznym nominale 189 tys. ton
i okresie zapadalności do listopada 2022 roku. Według stanu na 31 grudnia 2021 roku Spółka posiadała czynne transakcje zabezpieczające
ryzyko zmiany cen węgla o łącznym nominale 179 tys. ton, których wartość godziwa wyniosła (39,7) mln PLN. Według stanu na 31 grudnia
2020 roku Spółka nie posiadała czynnych transakcji zabezpieczających ryzyko zmiany cen węgla.
Ryzyko cenowe - pozostałe
Spółka nie posiada istotnych inwestycji w kapitałowe papiery wartościowe. W związku z tym nie jest narażona na ryzyko cenowe dotyczące
zmian cen tego typu inwestycji.
(b) RYZYKO ZMIANY KURSÓW WALUT
Spółka jest narażona na znaczące ryzyko zmiany kursów walut wynikające z ekspozycji walutowej, które może wpłynąć na wysokość przyszłych
przepływów pieniężnych oraz wynik finansowy. Głównym źródłem ryzyka walutowego w Spółce jest sprzedaż produktów:
denominowana w EUR i USD,
indeksowana do EUR i USD.
76
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
Wybrane pozycje denominowane w walutach obcych po przeliczeniu na PLN przedstawiają się następująco:
WYBRANE POZYCJE BILANSOWE
31.12.2021
31.12.2020
EUR
USD
EUR
USD
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
26,6
25,1
5,6
0,1
Należności handlowe
459,3
104,6
201,9
69,8
Pochodne instrumenty finansowe wyceniane przez wynik
finansowy (aktywa)
2,7
7,2
-
7,4
Pochodne instrumenty zabezpieczające (aktywa)
0,5
0,3
-
0,4
Zobowiązania handlowe
(3,5)
(0,6)
(2,5)
(0,2)
Kredyty i pożyczki
-
(258,4)
-
(278,7)
Pochodne instrumenty finansowe wyceniane przez wynik
finansowy (zobowiązania)
(0,1)
(50,4)
(4,9)
(1,5)
Pochodne instrumenty zabezpieczające (zobowiązania)
(0,3)
(6,5)
(2,7)
-
EKSPOZYCJA NETTO
485,2
(178,7)
197,4
(202,7)
Stopień wrażliwości Spółki na wzrost i spadek kursu EUR/PLN i USD/PLN przedstawiony jest w poniższej tabeli. Analiza wrażliwości obejmuje
wyłącznie nierozliczone na koniec okresu sprawozdawczego pozycje denominowane w walutach obcych i prezentuje potencjalną zmia
wartości aktywów i zobowiązań finansowych w wyniku zmiany kursu walutowego. Analiza wrażliwości skalkulowana jest w oparciu o zmienność
implikowaną publikowaną przez serwis Reuters na dzień 31 grudnia 2021 roku dla okresu bieżącego oraz na dzień 31 grudnia 2020 roku
dla danych porównawczych.
Analiza wrażliwości na zmiany kursów walutowych*:
Kurs EUR/PLN
Kurs USD/PLN
31.12.2021
31.12.2020
31.12.2021
31.12.2020
wynik netto
inne
całkowite
dochody
wynik netto
inne
całkowite
dochody
wynik netto
inne
całkowite
dochody
wynik netto
inne
całkowite
dochody
zmiana %
6,1%
5,9%
9,2%
10,1%
Zmiana wartości aktywów
finansowych
29,7
-
12,3
-
12,0
-
7,1
-
Zmiana wartości zobowiązań
finansowych
(24,8)
(6,7)
(12,2)
(9,3)
(29,2)
(41,9)
(23,7)
(30,5)
Wpływ na zysk przed
opodatkowaniem lub inne
całkowite dochody
4,9
(6,7)
0,1
(9,3)
(17,2)
(41,9)
(16,6)
(30,5)
Efekt podatkowy
(0,9)
1,3
-
1,8
3,3
8,0
3,2
5,8
WPŁYW NA WYNIK NETTO
4,0
0,1
(13,9)
(13,4)
WPŁYW NA INNE CAŁKOWITE
DOCHODY
(5,4)
(7,5)
(33,9)
(24,7)
* Przy spadku kursów walutowych (odchylenie o -%) analiza wrażliwości przyjmuje identyczne wartości jak w powyższej tabeli, lecz ze znakiem przeciwnym.
Celem nadrzędnym polityki Spółki jest ograniczenie do minimum ryzyka kursowego wynikającego z ekspozycji walutowej. Spółka na bieżąco
mierzy ryzyko walutowe, a także podejmuje działania mające na celu minimalizację jego wpływu na sytuację finansową. Zarządzanie ryzykiem
walutowym w Spółce odbywa się zgodnie z Polityką Zarządzania Ryzykiem Walutowym Grupy Kapitałowej JSW. Spółka stosuje podział funkcji
pełnionych przez poszczególne jednostki organizacyjne pomiędzy funkcje wykonawcze, decyzyjne, nadzorcze, kontroli i analityczne (zasada
„podziału zadań”).
W Spółce funkcjonuje Komitet Ryzyka Finansowego, który jest odpowiedzialny za podejmowanie kluczowych decyzji w zakresie zarządzania
ryzykiem walutowym, w szczególności za podejmowanie decyzji w zakresie zabezpieczania zakontraktowanych i planowanych przepływów
pieniężnych.
Mając na celu eliminowanie ryzyka kursowego JSW w 2021 roku zawierała transakcje Fx Forward (zewnętrzne), zgodnie z przyjętymi przez
Zarząd Spółki i Komitet Ryzyka Finansowego współczynnikami zabezpieczeń. Okres zapadalności zawartych transakcji nie przekraczał
18 miesięcy.
W ramach zarządzania ryzykiem walutowym Spółka stosuje również hedging naturalny tj. zaciąga kredyty oraz w niewielkim stopniu dokonuje
zakupów materiałów, usług lub dóbr inwestycyjnych w walutach obcych w których osiąga przychody.
77
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
Rachunkowość zabezpieczeń
Spółka stosuje rachunkowość zabezpieczprzepływów pieniężnych. Co do zasady, do rachunkowości zabezpieczeń wyznaczane transakcje
pochodne zabezpieczające ekspozycję denominowaną, których termin zapadalności jest dłuższy niż 6 miesięcy. W momencie ustanowienia
zabezpieczenia Spółka formalnie wyznacza i dokumentuje powiązanie zabezpieczające. Skuteczność stosowanych przez Spółkę instrumentów
finansowych zabezpieczających jest na bieżąco monitorowana i podlega ciągłej ocenie.
W 2021 roku Spółka wyznaczyła do rachunkowości zabezpieczeń transakcje Fx Forward o nominale 46,0 mln EUR i 67,0 mln.
Według stanu na 31 grudnia 2021 roku Spółka posiadała czynne transakcje pochodne Fx Forward o łącznym nominale 111,5 mln EUR
i 116,0 mln USD, z czego 24,0 mln EUR i 48,0 mln USD stanowią transakcje zabezpieczające w rozumieniu rachunkowości zabezpieczeń.
Transakcje pochodne stanowią zabezpieczenie wpływów ze sprzedaży produktów i towarów, które JSW spodziewa sotrzymać w okresie
do grudnia 2022 roku.
Część skuteczna zmiany wartości godziwej transakcji zabezpieczających w kwocie (26,4) mln PLN została odniesiona w inne całkowite dochody.
Część nieskuteczna zmiany wartości godziwej transakcji zabezpieczających oraz zmiana wartości godziwej instrumentów pochodnych
nie wyznaczonych do rachunkowości zabezpieczeń w wysokości (40,9) mln PLN została odniesiona w wynik finansowy okresu. W wyniku
realizacji pozycji zabezpieczanej w okresie od stycznia do grudnia 2021 roku w wynik finansowy została odniesiona kwota (3,1) mln PLN (została
ujęta w przychodach ze sprzedaży Nota 3.1.).
W 2020 roku Spółka wyznaczyła do rachunkowości zabezpieczeń transakcje Fx Forward o nominale 88,0 mln EUR i 6,0 mln USD.
Według stanu na dzień 31 grudnia 2020 roku Spółka posiadała czynne transakcje pochodne Fx Forward o łącznym nominale 78,3 mln EUR
i 68,6 mln USD, z czego 34,0 mln EUR i 6,0 mln USD stanowią transakcje zabezpieczające w rozumieniu rachunkowości zabezpieczeń.
Transakcje pochodne stanowią zabezpieczenie wpływów ze sprzedaży produktów i towarów, które JSW spodziewa się otrzymać w okresie
do grudnia 2021 roku.
Spółka w 2020 roku wyznaczyła do rachunkowości zabezpieczeń kredyt denominowany w USD (zaciągnięty w roku 2020) na instrument
zabezpieczający przyszłe przepływy denominowane w USD. Celem podejmowanych przez Spółkę działań zabezpieczających przed ryzykiem
zmiany kursu USD/PLN jest zagwarantowanie określonego poziomu wartości złotowej wpływów walutowych generowanych w USD z tytułu
realizowanej przez Spółkę sprzedaży koksu. Pozycję zabezpieczaną stanowią wysoce prawdopodobne przyszłe przepływy pieniężne wyrażone
w USD realizujące się w okresach spłaty rat kapitałowych odpowiednio do wysokości raty kapitałowej w USD. Szczegółowe zestawienie dat
i wolumenu wyznaczonego instrumentu zabezpieczającego określa przyjęty przez Spółkę harmonogram spłaty rat kapitałowych.
Część skuteczna zmiany wartości godziwej transakcji zabezpieczających w kwocie (26,2) mln PLN została odniesiona w inne całkowite dochody.
Część nieskuteczna zmiany wartości godziwej transakcji zabezpieczających oraz zmiana wartości godziwej instrumentów pochodnych
nie wyznaczonych do rachunkowości zabezpieczeń w wysokości 1,2 mln PLN została odniesiona w wynik finansowy okresu. W wyniku realizacji
pozycji zabezpieczanej w okresie od stycznia do grudnia 2020 roku w wynik finansowy została odniesiona kwota (53,4) mln PLN (po zmianie
zasad prezentacji kwota ujęta w przychodach ze sprzedaży).
Transakcje walutowe oraz swapy towarowe otwarte na dzień 31 grudnia 2021 roku przedstawiają się następująco:
Typ transakcji
Termin rozliczenia transakcji
do 1 m-ca
od 2 do 3 m-cy
od 4 do 6 m-cy
od 7 do 12 m-cy
pow. 12 m-cy
Razem
TRANSAKCJE WYCENIANE W WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK FINANSOWY
FX Forward
1,0
0,1
(0,9)
(1,1)
-
(0,9)
Swapy towarowe
(9,2)
(18,8)
(13,2)
1,5
-
(39,7)
TRANSAKCJE ZABEZPIECZAJĄCE
FX Forward
(2,6)
(1,1)
(2,6)
0,3
-
(6,0)
RAZEM
(10,8)
(19,8)
(16,7)
0,7
-
(46,6)
Transakcje walutowe otwarte na dzień 31 grudnia 2020 roku przedstawiają się następująco:
Typ transakcji
Termin rozliczenia transakcji
do 1 m-ca
od 2 do 3 m-cy
od 4 do 6 m-cy
od 7 do 12 m-cy
pow. 12 m-cy
Razem
TRANSAKCJE WYCENIANE W WARTOŚCI GODZIWEJ PRZEZ WYNIK FINANSOWY
FX Forward
(3,7)
3,0
1,3
0,4
-
1,0
TRANSAKCJE ZABEZPIECZAJĄCE
FX Forward
-
(0,4)
(1,5)
(0,4)
-
(2,3)
RAZEM
(3,7)
2,6
(0,2)
-
-
(1,3)
78
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
(c) RYZYKO ZMIANY PRZEPŁYWÓW PIENIĘŻNYCH W WYNIKU ZMIAN STÓP PROCENTOWYCH
Głównym źródłem ryzyka stopy procentowej w Spółce są:
certyfikaty inwestycyjne,
środki pieniężne i ich ekwiwalenty oraz lokaty,
kredyty i pożyczki,
zobowiązania z tytułu leasingu.
Narażenie Spółki na ryzyko wywołane zmianami stóp procentowych dotyczy przede wszystkim faktu, iż przepływy pieniężne mogą ulec zmianie
w wyniku zmian rynkowych stóp procentowych. Spółka częściowo finansuje swoją działalność operacyjną i inwestycyjną kapitałem obcym
oprocentowanym zarówno według stałych jak i według zmiennych stóp procentowych i inwestuje wolne środki pieniężne w aktywa finansowe
w większości oprocentowane według zmiennych stóp procentowych. Ryzyko zmiany stóp procentowych wynika ze zmienności następujących
stawek referencyjnych: WIBOR 1M, WIBOR 3M, WIBID 1M, LIBOR 3M dla USD.
Pozycje sprawozdania z sytuacji finansowej narażone na zmianę stóp procentowych prezentuje poniższa tabela:
31.12.2021
31.12.2020
stałe
zmienne
stałe
zmienne
Długoterminowe aktywa finansowe:
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty Funduszu Likwidacji Zakładów Górniczych
-
362,4
-
348,4
Certyfikaty inwestycyjne
-
507,7
-
490,7
Krótkoterminowe aktywa finansowe:
Lokaty bankowe
3,1
-
5,2
-
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
280,2
11,4
1 133,6
2,8
Długoterminowe zobowiązania finansowe:
Kredyty i pożyczki
574,9
677,3
895,3
683,8
Zobowiązania z tytułu leasingu
296,3
-
437,5
1,3
Krótkoterminowe zobowiązania finansowe:
Kredyty i pożyczki
356,9
83,7
252,0
54,5
Zobowiązania z tytułu leasingu
269,0
1,3
239,8
3,1
Środki pieniężne otrzymane z tytułu rozliczeń CPR
-
926,9
366,9
-
Spółka nie wykorzystuje instrumentów pochodnych w celu zabezpieczania się przed ryzykiem zmiany stóp procentowych.
W poniższych tabelach zaprezentowano potencjalny wpływ na wynik netto zmiany stóp procentowych (analiwrażliwości na zmiany stóp
procentowych). Analiza obejmuje wyłącznie pozycje instrumentów finansowych narażonych na ryzyko zmiany stopy procentowej według stanu
na dzień kończący okres sprawozdawczy. Przyjęty w 2021 roku poziom wahań stóp procentowych odzwierciedla hipotetyczną zmianę poziomu
stopy referencyjnej w PLN.
Wpływ wzrostu stopy procentowej:
Stopa procentowa PLN
Stopa procentowa USD
31.12.2021
31.12.2020
31.12.2021
31.12.2020
Zmienność w punktach bazowych
+50pb
Zmiana wartości aktywów finansowych
4,4
4,2
-
-
Zmiana wartości zobowiązań finansowych
(7,2)
(2,3)
(1,3)
(1,4)
Wpływ na wynik przed opodatkowaniem
(2,8)
1,9
(1,3)
(1,4)
Efekt podatkowy
0,5
(0,4)
0,2
0,3
WPŁYW NA WYNIK NETTO
(2,3)
1,5
(1,1)
(1,1)
79
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
Wpływ spadku stopy procentowej:
Stopa procentowa PLN
Stopa procentowa USD
31.12.2021
31.12.2020
31.12.2021
31.12.2020
Zmienność w punktach bazowych
-50pb
Zmiana wartości aktywów finansowych
(4,4)
(4,2)
-
-
Zmiana wartości zobowiązań finansowych
7,2
0,5
1,3
0,3
Wpływ na wynik przed opodatkowaniem
2,8
(3,7)
1,3
0,3
Efekt podatkowy
(0,5)
0,7
(0,2)
(0,1)
WPŁYW NA WYNIK NETTO
2,3
(3,0)
1,1
0,2
(d) RYZYKO KREDYTOWE
Ryzyko kredytowe w JSW koncentruje się w następujących obszarach:
należności handlowe,
środki pieniężne i lokaty bankowe,
instrumenty pochodne,
certyfikaty inwestycyjne.
Spółka ocenia, że maksymalna ekspozycja na ryzyko kredytowe na dzień kończący okres sprawozdawczy sięga pełnej wartości księgowej
należności handlowych (bez uwzględnienia wartości godziwej przyjętych zabezpieczeń), środków pieniężnych i ich ekwiwalentów oraz aktywów
finansowych w postaci terminowych lokat bankowych i certyfikatów inwestycyjnych.
Ryzyko kredytowe związane z należnościami handlowymi
Ryzyko kredytowe identyfikowane w zakresie należności handlowych związane jest z ich koncentracją i terminowością obsługi. Sprzedaż
realizowana jest do ograniczonej liczby odbiorców, stąd występuje koncentracja ryzyka związanego z należnościami handlowymi. Wdrożona
w poprzednich latach polityka handlowa w Grupie w zakresie sprzedaży koksu, poprzez dywersyfikację odbiorców wpływa na obniżenie ryzyka
kredytowego związanego z należnościami handlowymi.
W 2021 roku dominującym odbiorcą pozostaje nadal Grupa ArcelorMittal oraz spółki, w których Skarb Państwa posiada udziały, od których
należności stanowią odpowiednio 24,9% i 8,2% ogółu należności handlowych na dzień 31 grudnia 2021 roku. Udział Grupy ArcelorMittal jest
wyższy a spółek, w których Skarb Państwa posiada udziały w należnościach handlowych Spółki jest niższy w porównaniu do roku poprzedniego
(w 2020 roku: odpowiednio 21,8% i 10,6% ogółu należności handlowych).
Restrykcje związane z przeciwdziałaniem pandemii COVID-19, w tym wstrzymanie funkcjonowania wielu gałęzi przemysłu, mogą pogorszyć
sytuację finansową odbiorców, co może niekorzystnie wpłynąć na terminowość regulowania zobowiązań.
Spółka funkcjonując na zmiennym rynku narażona jest na ryzyko nieściągalności należności. W większości klientami Spółki duże koncerny
hutnicze o ugruntowanej pozycji rynkowej oraz krajowe zakłady energetyki zawodowej, co ogranicza ww. ryzyko. Od odbiorców o ugruntowanej
pozycji, ze względu na strategiczny charakter współpracy oraz możliwość oceny ich dokumentacji finansowej, Spółka nie wymaga zabezpieczeń.
Wobec pozostałych odbiorców wymagane są zabezpieczenia: np. nieodwołalna akredytywa, weksel in blanco. Klienci, którzy nie mogą ożyć
zaakceptowanego przez Spółkę zabezpieczenia mogą dokonywać zakupu na zasadach przedpłaty, lub należności od nich ubezpieczane
w firmach ubezpieczeniowych.
Według stanu na dzień 31 grudnia 2021 roku ubezpieczeniu podlegało 8,5% należności handlowych Spółki, zabezpieczonych w formie
akredytywy było 1,9% należności handlowych Spółki (według stanu na dzień 31 grudnia 2020 roku ubezpieczeniu podlegało 12,4% należności
handlowych a zabezpieczonych w formie akredytywy było 8,9% należności handlowych Spółki).
Mając na uwadze powyższe zabezpieczenia oraz dotychczasową współpracę z odbiorcami, ryzyko nieściągalności należności oszacowano jako
niskie.
Ryzyko kredytowe związane ze środkami pieniężnymi i lokatami bankowymi
Ryzyko kredytowe dotyczące środków pieniężnych i ich ekwiwalentów jest ograniczone, ponieważ Spółka lokuje swoje środki pieniężne
w bankach o ugruntowanej pozycji rynkowej i posiadających rating przyznawany przez międzynarodowe agencje ratingowe.
80
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
Koncentracja środków finansowych w bankach*:
Bank
Rating
Agencja ratingowa
31.12.2021
31.12.2020
A
BBB+
FITCH
54,6%
23,2%
B
A2
Moody’s
44,2%
76,5%
Pozostałe
-
-
1,2%
0,3%
100,0%
100,0%
* Powyższa informacja pokrywa środki pieniężne oraz lokaty krótkoterminowe z Not 6.7, 6.10 i 6.11 oraz środki zgromadzone na rachunkach ZFŚS.
Biorąc pod uwagę powyższe, poziom ryzyka związanego z działalnością lokacyjną można oszacować jako niski.
Ryzyko kredytowe związane z pochodnymi instrumentami finansowymi
Spółka dokonuje doboru banków współpracujących na płaszczyźnie transakcji terminowych na analogicznych zasadach, jak w przypadku
lokowania czasowo wolnych środków finansowych. Zgodnie z Polityką Zarządzania Ryzykiem Walutowym Grupy Kapitałowej JSW, Spółka
zabezpiecza ryzyko walutowe m.in. poprzez wykorzystanie hedgingu naturalnego oraz zawieranie transakcji zabezpieczających z bankami.
W celu minimalizacji ryzyka związanego z zawieraniem transakcji zabezpieczających Spółka współpracuje wyłącznie z bankami o wysokiej
wiarygodności. W celu dywersyfikacji ryzyka związanego z zawieraniem transakcji zabezpieczających, Komitet Ryzyka Finansowego ustala
maksymalny stopień koncentracji transakcji pochodnych (maksymalny nominał otwartych transakcji w jednym banku). Proces zabezpieczania
ryzyka walutowego podlega ciągłemu monitoringowi. Najwyższy stopień koncentracji w jednym banku według stanu na dzień
31 grudnia 2021 roku wynosi około 25% dopuszczalnego limitu (w 2020 roku około 15% dopuszczalnego limitu).
Ryzyko kredytowe związane z certyfikatami inwestycyjnymi
Ryzyko kredytowe związane jest z potencjalnym niewykonaniem zobowiązań przez emitenta lub pogorszeniem się zdolności kredytowej
emitenta, zagrażające wykonaniu takich zobowiązań w zakresie papierów wartościowych w portfelu inwestycyjnym TFI, który zarządza JSW
Stabilizacyjnym FIZ. Spółka ocenia to ryzyko jako umiarkowane w związku z jasno określoną bezpieczną polityką inwestycyjną Funduszu,
gwarantującą nabywanie instrumentów o ograniczonym ryzyku i odpowiednio zdywersyfikowanych.
(e) RYZYKO UTRATY PŁYNNOŚCI
W związku z ponoszeniem wysokich wydatków o charakterze inwestycyjnym, silnym uzależnieniem przepływów pieniężnych od cen sprzedaży
węgla i koksu, w okresach dekoniunktury Spółka jest narażona na ryzyko utraty płynności.
Dotychczasowe trudne warunki rynkowe, będące m.in. efektem pandemii, wciąż istotnie negatywnie wpływają na płynność, głównie ze względu
na wpływy z działalności operacyjnej. W 2021 roku Spółka wygenerowała dodatnie przepływy pieniężne z działalności operacyjnej
niepokrywające jednak wysokich ujemnych przepływów z działalności inwestycyjnej, głównie dotyczących wydatków na nabycie rzeczowych
aktywów trwałych. Spółka wygenerowała również ujemne przepływy z działalności finansowej, będące wynikiem płatności związanych
z leasingiem, spłaty kredytów i pożyczek oraz odsetek z działalności finansowej. Głównym narzędziem efektywnego zarządzania zasobami
finansowymi jest funkcjonująca w Grupie usługa Cash Poolingu Rzeczywistego, polegająca na fizycznej konsolidacji dostępnych środków
na rachunkach bankowych spółek Grupy, co pozwoliło na czasowe pokrycie niedoborów pieniężnych uczestników ujemnych.
Niemniej jednak poprawiające się od II kwartału 2021 roku warunki rynkowe, w tym rosnące ceny produktów oferowanych przez Spółkę
w 2022 roku wpłyną na poprawę przepływów operacyjnych i poziom generowanej gotówki.
Materializacja ryzyka utraty płynności jest jednym z najistotniejszych czynników, który może wpływać na kontynuację prowadzenia przez Spółkę
działalności. Dlatego też Spółka podejmuje szereg działań strategicznych i operacyjnych w celu minimalizacji ryzyka utraty płynności.
Zarządzanie płynnością
Nadrzędnym zadaniem Spółki w procesie zarządzania ryzykiem płynności jest bieżąca kontrola i planowanie poziomu płynności. Intencją Spółki
jest również zachowanie prawidłowej struktury finansowania poprzez utrzymywanie odpowiedniego poziomu źródeł finansowania o charakterze
długoterminowym.
Proces zarządzania ryzykiem utraty płynności w Spółce zakłada między innymi efektywne monitorowanie i raportowanie pozycji ynnościowej
umożliwiającej podejmowanie działań prewencyjnych w sytuacji zagrożenia utraty płynności oraz utrzymywanie odpowiedniego (minimalnego)
poziomu dostępnych środków na obsługę bieżących płatności.
Spółka realizuje politykę w zakresie zarządzania płynnością, polegającą na dywersyfikacji źródeł finansowania i wykorzystywania dostępnych
narzędzi do efektywnego zarządzania płynnością. W celu zwiększenia bezpieczeństwa płynności JSW wykorzystano m.in. następujące:
81
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
(a) Spółka posiada utworzony Fundusz Stabilizacyjny, który w czasach dekoniunktury stanowi bufor bezpieczeństwa w razie konieczności
ponoszenia wydatków nieznajdujących pokrycia we wpływach. Wartość aktywów netto Funduszu na dzień 31 grudnia 2021 roku wynosi
507,7 mln PLN. Środki ulokowane w certyfikaty inwestycyjne istotnym elementem „Bufora Gotówki”, tj. zobowiązania wynikającego
z umowy finansowania zawartej z Konsorcjum.
Spółka zmierza do utrzymania Funduszu oraz odbudowy jego wartości kiedy warunki rynkowe będą sprzyjające.
(b) W grudniu 2020 roku JSW podpisała umowę pożyczki płynnościowej na kwotę 1,0 mld PLN oraz umowę pożyczki preferencyjnej na kwotę
173,6 mln PLN z PFR w ramach Programu Rządowego Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Dużych Firm”. Pożyczki
w całości zostały uruchomione w grudniu 2020 roku. W dniu 31 marca 2021 roku JSW w ramach uzyskanej pożyczki preferencyjnej zwróciła
się do PFR z wnioskiem o umorzenie jej części, zgodnie z postanowieniami i na warunkach określonych w umowie oraz w Regulaminie
Programu Rządowego „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Dużych Firm", tj. do 75% „Faktycznej Szkody Covid. W dniu
23 września 2021 roku JSW otrzymała z PFR oświadczenie o częściowym umorzeniu pożyczki preferencyjnej w kwocie 89,2 mln PLN
ze skutkiem od dnia 24 września 2021 roku. Umorzenie skutkuje zmianą harmonogramu spłat rat pożyczki proporcjonalnie o kwotę
umorzenia.
W dniu 28 czerwca 2021 roku zostały podpisane aneksy do umów pożyczki preferencyjnej oraz pożyczki płynnościowej, na mocy których
zostały zmienione harmonogramy spłaty rat kapitałowych tych pożyczek. Raty kapitałowe przypadające na II i III kwartał 2021 roku zostały
zmniejszone łącznie o 145,7 mln PLN, z czego 122,9 mln PLN dotyczy pożyczki płynnościowej, a 22,8 mln PLN dotyczy pożyczki
preferencyjnej. Raty kapitałowe wymagalne w kolejnych kwartałach zostały odpowiednio zwiększone. Wyżej wymienione umowy zostały
opisane w Nocie 5.1.
(c) Ponadto Spółka korzystała z możliwości odroczenia płatności zobowiązań publicznoprawnych (szerzej w Nocie 9.5).
(d) W celu efektywniejszego zarządzania bieżącą płynnością finansową w Grupie funkcjonuje system zarządzania środkami pieniężnymi
CPR.
W związku z podjętymi przez JSW działaniami mającymi na celu ograniczenie ryzyka utraty płynności, Spółka ocenia aktualny poziom ryzyka
utraty płynności jako akceptowalny.
Spółka w ciągu kolejnych 12 miesięcy, nie identyfikuje ryzyka niewywiązania się z umów finansowania i zakłada utrzymanie umownego poziomu
długu netto/EBITDA oraz pozostałych wskaźników finansowych uwzględnionych w umowie z Konsorcjum. Na dzień sporządzenia niniejszego
sprawozdania finansowego, Spółka ocenia, że posiada wystarczające źródła finansowania do realizacji bieżących zobowiązań, płatności
związanych z regulowaniem zobowiązań wynikających z umów finansowania oraz zawartych z PFR umów pożyczki płynnościowej
i preferencyjnej zgodnie z harmonogramem, a także zaplanowanych wcześniej strategicznych projektów.
Poniższa tabela zawiera analizę zobowiązań finansowych Spółki w odpowiednich przedziałach wiekowych, na podstawie pozostałego okresu
do upływu umownego terminu zapadalności na dzień kończący okres sprawozdawczy. Kwoty przedstawione w tabeli stanowią umowne
niezdyskontowane przepływy pieniężne. Salda zobowiązań handlowych oraz pozostałych zobowiązań o charakterze finansowym przypadające
do spłaty w terminie 12 miesięcy są wykazywane w wartościach księgowych, ponieważ wpływ dyskonta jest nieistotny pod względem wartości.
Poniżej roku
Od 1 do 2 lat
Od 2 do 5 lat
Razem
STAN NA 31 GRUDNIA 2021
Kredyty i pożyczki
483,2
477,7
855,8
1 842,3
Zobowiązania z tytułu leasingu
270,3
160,5
116,3
658,5
Zobowiązania handlowe oraz pozostałe zobowiązania o charakterze
finansowym
2 856,2
1,7
3,6
2 884,5
Pochodne instrumenty finansowe (rozliczane brutto)
829,5
-
-
829,5
RAZEM
4 439,2
639,9
975,7
6 214,8
STAN NA 31 GRUDNIA 2020
Kredyty i pożyczki
340,5
442,0
1 210,7
2 030,5
Zobowiązania z tytułu leasingu
242,9
218,7
207,6
788,4
Zobowiązania handlowe oraz pozostałe zobowiązania o charakterze
finansowym
1 833,9
2,0
3,6
1 863,7
Pochodne instrumenty finansowe (rozliczane brutto)
461,2
-
-
461,2
RAZEM
2 878,5
662,7
1 421,9
5 143,8
82
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
8.5.2. ZARZĄDZANIE RYZYKIEM KAPITAŁOWYM
Zarządzanie ryzykiem
Głównym celem zarządzania ryzykiem kapitałowym Spółki jest zapewnienie zdolności do kontynuowania działalności z uwzględnieniem realizacji
planowanych inwestycji, przy jednoczesnym zwiększaniu wartości Spółki dla akcjonariuszy.
Zarządzanie ryzykiem kapitałowym obejmuje m.in. monitorowanie wskaźnika zadłużenie finansowe netto/EBITDA który jest obliczany
na poziomie Grupy Kapitałowej, w oparciu o uregulowania i definicje ujęte w umowie finansowania, zawartej przez JSW z Konsorcjum. Zgodnie
z wymogami wyżej wymienionej umowy finansowania, priorytetowe dla Spółki jest utrzymanie wysokości wskaźnika zadłużenie finansowe
netto/EBITDA na poziomie nie przekraczającym 3,3x. Według zapisów umowy finansowania, JSW jest zobowiązana do przedstawienia
stosownych wyliczeń wskaźnika według stanu na koniec każdego kwartału. W dniu 9 grudnia 2020 roku Konsorcjum wydało zgodę
na zawieszenie sankcji wynikających z niewypełnienia wskaźnika zadłużenie finansowe netto/EBITDA za okres IV kwartału 2020 roku
oraz I kwartału 2021 roku. Według wstępnych szacunków JSW na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania powyższy wskaźnik
za 2021 rok zostanie spełniony.
Intencją Spółki jest również zapewnienie stabilnej struktury finansowania, przez dążenie do osiągnięcia i utrzymania co najmniej 50% udziału
kapitałów własnych w strukturze pasywów, a także pokrycia wartości aktywów trwałych kapitałami stałymi oraz dążenie do dopasowania średniej
zapadalności finansowania do okresu zwrotu z finansowanych aktywów.
Aby utrzymać lub skorygować strukturę kapitału, Spółka może podjąć decyzję w zakresie wypłaty dywidendy w danym roku dla Akcjonariuszy,
która opisana jest w Prospekcie emisyjnym oraz zmian zasad i założeń w zakresie pozyskiwania środków pieniężnych z tytułu dywidendy
od spółek zależnych. Odstępstwem od zasad generalnych opisanych w Polityce dywidendowej mogą być wymogi stawiane przez instytucje
finansowe i banki, które udzielają finansowania dla JSW. Na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania finansowego, JSW posiada
ograniczenia w zakresie wypłaty dywidendy, wynikające z umowy finansowania udzielonego przez Konsorcjum oraz umów pożyczki
płynnościowej i preferencyjnej udzielonych przez PFR. Zgodnie z zawartymi przez JSW w grudniu 2020 roku umowami pożyczki płynnościowej
i preferencyjnej w ramach Programu Rządowego „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Dużych Firm”, Zarząd JSW jest
zobowiązany m.in. do nierekomendowania uchwalenia przez Walne Zgromadzenie dywidendy, zaliczki na poczet dywidend lub wypłaty
jakiegokolwiek innego wynagrodzenia, w tym wynagrodzenia z tytułu umorzenia akcji lub innej kwoty od lub w odniesieniu do swego kapitału
zakładowego.
83
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
9. POZOSTAŁE NOTY OBJAŚNIAJĄCE
9.1. POZYCJE WARUNKOWE
AKTYWA WARUNKOWE
Spółka z uwagi na wyroki sądów administracyjnych w zakresie możliwości opodatkowania obudów podziemnego wyrobiska górniczego, złożyła
korekty deklaracji do gmin za lata nieobjęte postępowaniami podatkowymi. W tej sytuacji w II półroczu 2017 roku zaprzestała aktywowania
w należnościach kolejnych zapłaconych do gmin podatków z tytułu opodatkowania obudowy określonych w decyzjach wymiarowych i zaczęła
ujmować je jako należności warunkowe. Wysokość zapłaconych a możliwych potencjalnie do odzyskania kwot spornego podatku
od nieruchomości wynosi 15,1 mln PLN.
ZOBOWIĄZANIA WARUNKOWE
(a) szkody górnicze
Spółka w ramach przyjętej polityki tworzenia rezerw ujmuje w sprawozdaniu finansowym rezerwy na szkody górnicze, które skutkiem
działalności eksploatacyjnej kopalń węgla kamiennego należących do Spółki, w wartości bieżącej nakładów niezbędnych do wypełnienia
zobowiązania. Spółce nie jest znana metoda ustalenia wartości przyszłych szkód górniczych, które wystąpią na skutek przeszłych działań
eksploatacyjnych, która umożliwiłaby wiarygodne oszacowanie przyszłych kosztów ich likwidacji.
(b) gwarancje zatrudnienia
Zarząd JSW w dniu 30 marca 2021 roku podjął uchwałę o przedłużeniu okresu obowiązywania zawartego w dniu 5 maja 2011 roku Porozumienia
zbiorowego zawartego pomiędzy Zarządem JSW a reprezentatywnymi organizacjami Związków Zawodowych działających w JSW, dotyczącego
gwarancji zatrudnienia dla pracowników JSW. Zgodnie z zapisami zawartego w 2011 roku porozumienia gwarancje zatrudnienia dla wszystkich
pracowników JSW wynosiły 10 lat licząc od dnia upublicznienia akcji JSW na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie. Na mocy podjętej
uchwały Zarządu JSW gwarancje pracownicze zostały przedłużone o okres kolejnych 10 lat.
Mając na uwadze powyższe, w dniu 31 marca 2021 roku Zarząd JSW zawarł Porozumienie Zbiorowe z Reprezentatywnymi Organizacjami
Związkowymi działającymi w JSW, które zakłada gwarancje zatrudnienia dla wszystkich pracowników JSW na okres 10 lat, licząc od dnia
zawarcia Porozumienia. W przypadku niedotrzymania przez Spółkę gwarancji zatrudnienia, Spółka będzie zobowiązana do wypłaty
odszkodowania w wysokości równej iloczynowi przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w Spółce w roku poprzedzającym rozwiązanie
stosunku pracy i liczby miesięcy, które pozostają do upływu okresu gwarancji zatrudnienia (w przypadku pracowników administracyjnych
nie więcej niż sześćdziesięciokrotność przeciętnego wynagrodzenia w roku poprzedzającym). Strony zobowiązały się do wzajemnej współpracy
w celu zachowania aktualnych miejsc pracy i rozwoju Spółki. Strony postanowiły, że Porozumienie będzie obowiązywać do czasu wejścia w życie
nowego jednolitego Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników JSW, a do tego czasu warunki umów o pracę pracowników
zakładów JSW nie ulegną zmianom i nie będą podlegać wypowiedzeniom.
(c) udzielone i otrzymane poręczenia i gwarancje
Na dzień 31 grudnia 2021 roku czynne pozostawały następujące, udzielone przez Spółkę poręczenia:
Poręczenie wekslowe z dnia 2 grudnia 2019 roku za zobowiązania jednostki zależnej JSW KOKS do maksymalnej kwoty 134,0 mln PLN,
wynikające z umowy o dofinansowanie w formie pożyczki zawartej pomiędzy jednostką zależną JSW KOKS, jako beneficjent
oraz Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej z siedzibą w Warszawie
Poręczenie z dnia 5 grudnia 2019 roku za zobowiązania jednostki zależnej JSW Innowacje do maksymalnej kwoty 31,2 mln PLN, wynikające
z umowy leasingu pomiędzy JSW Innowacje oraz PEKAO LEASING Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie
Poręczenie z dnia 18 listopada 2019 roku za zobowiązania jednostki zależnej PBSz do maksymalnej kwoty 20,0 mln PLN, wynikające
z umowy o przyznanie limitu leasingowego pomiędzy PBSz oraz PEKAO LEASING Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie.
Na dzień 31 grudnia 2021 roku czynne pozostawały następujące, otrzymane przez Spółkę poręczenia:
W dniu 23 listopada 2020 roku spółka zależna JZR udzieliła dodatkowego poręczenia za zobowiązania Spółki wynikające z umowy
finansowania pomiędzy JSW a Agencją Rozwoju Przemysłu S.A., Bankiem Gospodarstwa Krajowego, Bankiem Polska Kasa Opieki S.A.,
Powszechną Kasą Oszczędności Bank Polski S.A. oraz ICBC (Europe) S.A. Oddział w Polsce do maksymalnej kwoty 690,0 mln PLN
oraz 117,8 mln USD. Poręczenie obowiązuje do 8 kwietnia 2029 roku.
W dniu 9 grudnia 2020 roku spółka zależna JZR udzieliła poręczenia za zobowiązania Spółki wynikające z umowy pożyczki płynnościowej
w ramach Programu Rządowego „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Dużych Firm” do maksymalnej kwoty 300,0 mln PLN.
W dniu 23 grudnia 2020 spółka zależna JZR udzieliła poręczenia za zobowiązania JSW wynikające z umowy pożyczki preferencyjnej.
Łączna suma poręczenia pożyczki płynnościowej i preferencyjnej wynosi 300,0 mln PLN. Poręczenie obowiązuje do 30 września 2027 roku.
84
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
W dniu 21 grudnia 2020 roku spółka zależna JSW KOKS udzieliła poręczenia za zobowiązania Spółki wynikające z umowy pożyczki
płynnościowej oraz w dniu 23 grudnia 2020 roku udzieliła poręczenia za zobowiązania wynikające z pożyczki preferencyjnej w ramach
Programu Rządowego „Tarcza finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Dużych Firm” do maksymalnej kwoty 434,0 mln PLN. Zgodnie
z postanowieniami umownymi kwota poręczenia może ulegać zmianom na warunkach opisanych w umowie. Poręczenie obowiązuje
do 30 września 2027 roku.
W dniu 9 kwietnia 2019 roku spółka zależna JSW KOKS udzieliła poręczenia za zobowiązania JSW wynikające z umowy finansowania
pomiędzy JSW a Agencją Rozwoju Przemysłu S.A., Bankiem Gospodarstwa Krajowego, Bankiem Polska Kasa Opieki S.A., Powszechną
Kasą Oszczędności Bank Polski S.A. oraz ICBC (Europe) S.A. Oddział w Polsce do maksymalnej kwoty 690,0 mln PLN oraz 117,8 mln USD.
Poręczenie obowiązuje do 8 kwietnia 2029 roku.
W 2021 roku Spółka nie udzieliła oraz nie otrzymała innych poręczeń oraz nie otrzymała istotnych gwarancji.
(d) odsetki hipotetyczne od zobowiązań
Naliczanie odsetek hipotetycznych wynikających z art. 5 Ustawy z dnia 8 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom
w transakcjach handlowych z późniejszymi zmianami następuje nie rzadziej, niż na koniec każdego kwartału. Wysokość naliczonych odsetek
koryguje się następnie do wysokości, przewidywanego obciążenia spółki przez kontrahentów z tytułu przysługującego im prawa. Odsetki
hipotetyczne od zobowiązań naliczone za 2021 rok wyniosły 15,7 mln PLN. Pozostała część przewidywanego ryzyka obciążenia Spółki z tytułu
naliczonych odsetek hipotetycznych za wydłużony termin płatności ujawniana jest jako zobowiązania warunkowe. Odsetki przedawniają się
po upływie 3 lat, od terminu płatności faktury, za którą odsetki przysługiwały. W roku 2021 JSW otrzymała noty odsetkowe za wydłużony termin
płatności (za lata 2019-2021) w łącznej wartości 3,6 mln PLN. Łączna wartość zobowiązania warunkowego na koniec 2021 roku dotycząca lat
2019, 2020 to 26,9 mln PLN.
(e) pozostałe zobowiązania warunkowe
31.12.2021
31.12.2020
Zobowiązania wekslowe
82,8
55,9
Roszczenia sporne
1,2
1,3
Zobowiązanie z tytułu prawa do korzystania z informacji geologicznej
12,0
12,0
Maksymalny poziom ryzyka obciążenia Spółki z tytułu naliczonych odsetek hipotetycznych za wydłużony
termin płatności powyżej 30 dni, nie objęty zobowiązaniem
26,9
49,8
INFORMACJE O ISTOTNYCH POSTĘPOWANIACH SĄDOWYCH, ADMINISTRACYJNYCH I ARBITRAŻOWYCH
W 2021 roku Spółka uczestniczyła w postępowaniach sądowych i administracyjnych związanych z prowadzoną przez nią działalnością.
Postępowania sądowe, które mogłyby w istotny sposób wpłynąć na sytuację finansową Spółki zostały zaprezentowane w Punkcie 5.6.
Sprawozdania Zarządu z działalności Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. oraz Grupy Kapitałowej Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A.
za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2021 roku.
9.2. PRZYSZŁE ZOBOWIĄZANIA UMOWNE
Przyszłe zobowiązania umowne zaciągnięte na dni kończące okresy sprawozdawcze, nie ujęte w sprawozdaniu z sytuacji finansowej obejmują:
31.12.2021
31.12.2020
Zobowiązania umowne zaciągnięte w celu nabycia rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych
476,6
578,7
Pozostałe
19,0
0,4
RAZEM
495,6
579,1
85
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
9.3. TRANSAKCJE Z PODMIOTAMI POWIĄZANYMI
Na dzień 31 grudnia 2021 roku większościowym akcjonariuszem Spółki był Skarb Państwa.
INFORMACJE O TRANSAKCJACH ZE SPÓŁKAMI POWIĄZANYMI
W 2021 roku oraz w okresie porównawczym Skarb Państwa był bezpośrednim podmiotem dominującym najwyższego szczebla. W związku
z powyższym wszystkie spółki należące do Skarbu Państwa (bezpośrednio i pośrednio) są podmiotami powiązanymi ze Spółką. Zarząd Spółki
ujawnił w niniejszym sprawozdaniu finansowym transakcje z istotnymi jednostkami powiązanymi, które zostały zidentyfikowane jako podmioty
powiązane na podstawie jego najlepszej wiedzy.
Indywidualnie znaczące transakcje
W 2021 roku i w 2020 roku wszystkie transakcje Spółki z podmiotami powiązanymi dokonywane były na warunkach rynkowych oraz miały
charakter typowy i zawierane były w normalnym trybie działalności.
W 2021 roku i 2020 roku nie zidentyfikowano indywidualnych transakcji przeprowadzonych między JSW i jednostkami powiązanymi ze Skarbem
Państwa, które były znaczące ze względu na nietypowy zakres i/lub kwotę, za wyjątkiem transakcji opisanej poniżej:
w grudniu 2020 roku Spółka podpisała umowy pożyczki preferencyjnej i płynnościowej z Polskim Funduszem Rozwoju S.A. w ramach
Programu Rządowego „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju Dla Dużych Firm” na łączną kwotę 1 173,6 mln PLN,
ze skutkiem od dnia 24 września 2021 roku nastąpiło częściowe umorzenie pożyczki preferencyjnej zawartej z PFR w kwocie
89,2 mln PLN.
Umowy pożyczek oraz ich częściowe umorzenie zostało przedstawione w Nocie 5.1.
Pozostałe transakcje
Pozostałe transakcje w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 roku oraz w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2020 roku zawarte przez Spółkę
z jednostkami zależnymi od Skarbu Państwa, które są znaczące zbiorowo, związane są z bieżącą działalnością operacyjną Spółki. W 2021 roku
najistotniejszymi dostawcami Spółki dącymi spółkami kontrolowanymi przez Skarb Państwa były następujące podmioty: Huta Łabędy S.A.,
PKP Cargo S.A., Grupa Kapitałowa PGNiG, Grupa Tauron. Natomiast najistotniejszymi odbiorcami Spółki będącymi spółkami kontrolowanymi
przez Skarb Państwa były w 2021 roku następujące podmioty: Węglokoks S.A., WZK Victoria S.A., Grupa PGE, Grupa Kapitałowa PGNiG.
Poniżej przedstawiono transakcje dokonywane z jednostkami zależnymi i stowarzyszonymi:
2021
2020
Transakcje dokonywane z Jednostkami zależnymi
Zakupy w okresie
5 898,1
3 616,1
Saldo zobowiązania na koniec okresu *
1 922,9
843,0
ŁĄCZNIE DOKONANE ZAKUPY
5 898,1
3 616,1
SALDO ZOBOWIĄZAŃ OGÓŁEM
1 922,9
843,0
* z uwzględnieniem podatku VAT
Poniżej przedstawiono wartości sprzedaży i kwoty należności:
2021
2020
Transakcje dokonywane z Jednostkami zależnymi
Sprzedaż w okresie
3 434,7
2 039,7
Saldo należności na koniec okresu *
1 138,4
200,9
ŁĄCZNIE DOKONANA SPRZED
3 434,7
2 039,7
SALDO NALEŻNOŚCI OGÓŁEM
1 138,4
200,9
* z uwzględnieniem podatku VAT
Na podstawie Polityki Zarządzania Ryzykiem Walutowym w Grupie Kapitałowej JSW określającej jednolite zasady w zakresie zarządzania
ryzykiem walutowym, JSW nie zawierała w 2021 roku z jednostkami zależnymi transakcji zabezpieczających ryzyko walutowe.
86
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
Na dzi 31 grudnia 2021 roku Spółka posiadała udzielone poręczenia za zobowiązania jednostek zależnych, które szerzej opisane
w Nocie 9.1. Na dzień 31 grudnia 2020 roku Spółka posiadała udzielone poręczenia za zobowiązania jednostek zależnych.
JSW oraz jednostki zależne nie dokonują zabezpieczenia finansowego realizowanej sprzedaży w ramach Grupy. Kwoty nieuregulowanych
płatności w transakcjach z jednostkami zależnymi, stowarzyszonymi i jednostką współzależną zostaną rozliczone w środkach pieniężnych.
W 2021 roku nie ujęto kosztów z tytułu należności wątpliwych i zagrożonych wynikających z transakcji z jednostkami powiązanymi.
INFORMACJE O TRANSAKCJACH Z CZŁONKAMI ZARZĄDU
Zarząd JSW stanowi kluczową kadrę zarządzającą Spółki.
Wynagrodzenie Członków Zarządu JSW:
2021
(tys. PLN)
2020
(tys. PLN)
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze:
- wynagrodzenia, usługi zarządzania *
2 797,6
3 118,3
- wynagrodzenie zmienne za 2020 rok **
n/d
152,4
- świadczenia, dochody z innych tytułów ***
1 041,0
298,5
- wynagrodzenie zmienne za 2021 rok ****
-
n/d
RAZEM
3 838,6
3 569,2
* W pozycji ujęto wynagrodzenia wypłacane na podstawie umów o świadczenie usług zarządzania oraz na podstawie uchwał Rady Nadzorczej dla Członków Rady Nadzorczej
delegowanych do czasowego wykonywania czynności zastępcy Prezesa Zarządu.
** Pozycja ta obejmuje wynagrodzenie zmienne za rok 2020 ujęte w koszty 2020 roku a wypłacone w grudniu 2021 roku: dla Pana Artura Wojtkowa, dla Pana Tomasza Dudy, dla Pana
Włodzimierza Hereźniaka, w styczniu 2022 roku dla Pana Radoslawa Załozińskiego oraz w lutym 2022 roku dla Pana Artura Dyczko.
*** Pozycja ta obejmuje świadczenia wypłacone po wygaśnięciu umowy o świadczenie usług zarządzania, odprawę, odszkodowanie za powstrzymywanie się od działalności
konkurencyjnej lub/oraz świadczenia pozostałe jak np. zwrot za najem mieszkania.
**** Pozycja ta obejmuje wynagrodzenie zmienne za 2021 rok, które zostanie wypłacone pod warunkiem realizacji przez Zarządzających Celów Zarządczych zgodnie z uchwałą Rady
Nadzorczej, po zatwierdzeniu Sprawozdania Zarządu z działalności Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. oraz Grupy Kapitałowej Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. za rok obrotowy
zakończony 31 grudnia 2021 roku i Sprawozdania finansowego Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2021 roku i udzieleniu Zarządzającym
absolutorium z wykonania przez nich obowiązków członków Zarządu przez Walne Zgromadzenie.
W 2021 roku w związku z przedłożeniem rachunku, zostało również wypłacone wynagrodzenie zmienne za 2019 rok (ujęte w koszty 2019 roku) przyznane decyzją Rady Nadzorczej
Panu Arturowi Wojtków w kwocie 292 tys. PLN.
Szczegóły umów zawartych z osobami zarządzającymi zostały opisane w Punkcie 8.14. Sprawozdania Zarządu z działalności Jastrzębskiej
Spółki Węglowej S.A. oraz Grupy Kapitałowej Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2021 roku.
INFORMACJE O TRANSAKCJACH Z CZŁONKAMI RADY NADZORCZEJ
Wynagrodzenie Rady Nadzorczej JSW:
2021
(tys. PLN)
2020
(tys. PLN)
Krótkoterminowe świadczenia
799,0
849,7
RAZEM
799,0
849,7
Dodatkowe informacje na temat wynagrodzenia Członków Zarządu i Rady Nadzorczej znajdują się w Sprawozdaniu Zarządu z działalności
Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. oraz Grupy Kapitałowej Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. za rok obrotowy zakończony 31 grudnia
2021 roku (Punkt 8.14.).
W 2020 i 2021 roku nie zostały udzielone żadne pożyczki Członkom Zarządu ani Członkom Rady Nadzorczej JSW.
87
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
9.4. WYNAGRODZENIE BIEGŁEGO REWIDENTA
Podmiotem uprawnionym do badania sprawozdania finansowego JSW za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2021 roku jest
PricewaterhouseCoopers Polska Sp. z o.o. Audyt Sp.k. („PWC”). Wyboru firmy audytorskiej dokonała w dniu 14 maja 2021 roku Rada
Nadzorcza JSW.
Umowa pomiędzy JSW a PricewaterhouseCoopers Polska Sp. z o.o. Audyt Sp.k. została zawarta w dniu 24 czerwca 2021 roku i dotyczy badania
sprawozdania finansowego JSW za lata 2021-2022, skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej JSW za lata 2021-2022,
wykonanie przeglądu śródrocznego sprawozdania finansowego JSW za I półrocza 2021-2022 roku, oraz śródrocznego skonsolidowanego
sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej JSW za I półrocza 2021-2022 roku.
Wysokość wynagrodzenia biegłego rewidenta za usługi świadczone na rzecz JSW przedstawia poniższa tabela:
2021
(tys. PLN)
2020
(tys. PLN)
Obowiązkowe badanie
251,3
226,3
Przegląd śródrocznych sprawozdań finansowych
85,0
76,0
Pozostałe usługi *
47,0
106,0
RAZEM
383,3
408,3
* W 2021 roku pozycja dotyczyła usługi sporządzenia raportów z weryfikacji kowenantówc finansowych oraz oceny sprawozdania o wynagrodzeniach Zarządu i Rady Nadzorczej.
W 2020 roku pozycja obejmowała usługę sporządzenia raportów z weryfikacji kowenantów finansowych, ocenę sprawozdania o wynagrodzeniach Zarządu i Rady Nadzorczej
oraz sprawdzenie zgodności z rozporządzeniem w sprawie ESEF.
9.5. WPŁYW PANDEMII KORONAWIRUSA SARS-CoV-2 NA DZIAŁALNOŚĆ SPÓŁKI
WPŁYW PANDEMII NA PROWADZONĄ DZIAŁALNOŚĆ
W 2021 roku pandemia COVID-19 w dalszym ciągu wywierała wpływ na światową gospodarkę oraz sytuację w kraju, powodując zakłócenia
w systemie gospodarczym i administracyjnym. Spółka kontynuowała podjęte działania prewencyjne oraz wzmacniające bezpieczeństwo
pracowników w celu zapobiegania rozprzestrzeniania się koronawirusa SARS-CoV-2. JSW na bieżąco identyfikuje czynniki ryzyka, które
wpływają na wyniki Spółki w związku z pandemią COVID-19.
Na dzień kończący okres sprawozdawczy Spółka nie odnotowała istotnego wpływu pandemii COVID-19 na wielkość wydobycia węgla
i osiągnięte przychody ze sprzedaży. Spółka na bieżąco monitoruje wpływ sytuacji wywołanej pandemią COVID-19 na działalność JSW, w tym
na jej przyszłą sytuację finansową i osiągane w przyszłości wyniki finansowe.
Ryzykiem dla działalności Spółki może być powrót w kolejnych kwartałach restrykcji związanych z kolejnymi falami COVID-19 i nowymi jeszcze
nieznanymi wariantami wirusa. Znaczącym czynnikiem ryzyka, który może zakłócić lub też uniemożliwić działalność handlową Spółki, może być
ograniczenie transportu kolejowego lub morskiego. Skutkiem kolejnych fal zakażeń COVID-19 mogą być również braki kadrowe
w poszczególnych krajach, sektorach czy zakładach przemysłowych zakłócające ich działalność i ograniczające popyt na produkty Grupy.
Konsekwencje wynikające z ewentualnych restrykcji i związane z osłabieniem aktywności przemysłowej mogą więc ponownie spowodować
perturbacje w całych łańcuchach dostaw.
WPŁYW PANDEMII NA SYTUACJĘ FINANSOWĄ I WYCENĘ AKTYWÓW I ZOBOWIĄZAŃ
Poniesione koszty
W 2021 roku Spółka poniosła koszty pracy związane z zachorowaniami pracowników na COVID–19, ich kwarantanną, realizacją działań
profilaktycznych oraz koszty związane z obsługą i organizacją procesu, aby skutki pandemii były jak najmniej dotkliwe, w łącznej kwocie
27,0 mln PLN, które zostały ujęte w pozostałych kosztach (w 2020 roku łączne koszty wynosiły 89,5 mln PLN i zostały ujęte w pozostałych
kosztach).
Uzyskane przychody
W ramach uzyskanej pożyczki preferencyjnej z Polskiego Funduszu Rozwoju („PFR”), w dniu 23 września 2021 roku JSW otrzymała z PFR
oświadczenie o częściowym umorzeniu pożyczki preferencyjnej w wysokości 89,2 mln PLN ze skutkiem od dnia 24 września 2021 roku
(szczegóły w Nocie 5.1.). Umorzenie pożyczki zostało ujęte w pozostałych przychodach – Nota 3.3.
W wyniku zmian harmonogramów spłaty rat kapitałowych oraz oprocentowania pożyczki płynnościowej i preferencyjnej z PFR, a także zmian
oprocentowania rynkowego, Spółka z tytułu preferencyjnego oprocentowania tych pożyczek uzyskała w 2021 roku przychód w wysokości
88
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
38,7 mln PLN, stanowiący różnicę pomiędzy wartością godziwą pożyczek, a otrzymaną kwotą (w 2020 roku: 27,4 mln PLN), kwota ujęta
w pozostałych przychodach - Nota 3.3.
W 2020 roku w związku z wystąpieniem pandemii COVID-19 Spółka skorzystała z rozwiązań pomocowych oferowanych przez Państwo w ramach
Tarczy Antykryzysowej, w tym głównie w postaci dofinansowania do wynagrodzeń pracowników ze środków Funduszu Gwarantowanych
Świadczeń Pracowniczych na maksymalny okres 3 miesięcy w kwocie 160,4 mln PLN (kwota ujęta w całości w wyniku finansowym w roku 2020
i zaprezentowana w pozostałych przychodach – Nota 3.3.).
Utrata wartości aktywów trwałych
Informacje na temat przeprowadzonych testów z tytułu utraty wartości opisane zostały w Nocie 6.4.
Wpływ pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 na ocenę oczekiwanych strat kredytowych
Na wielkość ujętych w 2021 roku odpisów aktualizujących należności handlowe wpływ wywarła poprawa ratingów niektórych kontrahentów
oraz uwzględnienie wpływu pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 na jakość kredytową odbiorców.
Spółka dokonała korekty prawdopodobieństwa niewypłacalności ustalonych na podstawie zewnętrznych ratingów poprzez uwzględnienie
dodatkowej premii za ryzyko związane z obecną sytuacją gospodarczą oraz prognozami na przyszłość. Efekt uwzględnienia wpływu pandemii
koronawirusa SARS-CoV-2 na wysokość dokonanego na dzień 31 grudnia 2021 roku odpisu dla należności węglowo-koksowych wyniósł
3,4 mln PLN (na 31 grudnia 2020 wyniósł 1,1 mln PLN).
Spółka na bieżąco analizuje wpływ pandemii koronawirusa SARS-CoV-2 na sytuację rynkową oraz sygnały mogące świadczyć o pogarszającej
się sytuacji finansowej kontrahentów spowodowanej pandemią i w razie konieczności dokona dalszej aktualizacji przyjętych szacunków
do kalkulacji oczekiwanych strat kredytowych w kolejnych okresach sprawozdawczych.
Sytuacja płynnościowa
Spółka kontynuuje podjęte działania minimalizujące wpływ pandemii na jej płynność poprzez wykorzystanie dostępnych na rynku rozwiązań
wspierających zarządzanie kapitałem pracującym (szerzej w Nocie 8.5.).
ZASTOSOWANE ROZWIĄZANIA POMOCOWE W RAMACH TARCZY ANTYKRYZYSOWEJ
Spółka w 2021 roku korzystała z dostępnych rozwiązań pomocowych (wynikających z Ustawy z dnia 31 marca 2020 roku o zmianie ustawy
o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych
oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw, wprowadzającej rozwiązania mające m.in. na celu wsparcie
przedsiębiorstw w kryzysie wywołanym pandemią COVID-19 („Tarcza antykryzysowa”)), w tym głównie:
1. Odroczenie zapłaty składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń
Pracowniczych, Fundusz Emerytur Pomostowych oraz Fundusz Solidarnościowy Spółka skorzystała z odroczenia zapłaty
składek ZUS po pozytywnym rozpatrzeniu złożonych przez JSW kolejnych wniosków. Do dnia 31 grudnia 2021 roku Spółka uzyskała
odroczenie o 6 miesięcy płatności składek ZUS za miesiące styczeń, luty, marzec oraz kwiecień 2021 roku. Łączna kwota zobowiązań
z tytułu ubezpieczeń społecznych w 2021 roku, których termin płatności został odroczony wyniosła 429,4 mln PLN. Na dzień kończący
okres sprawozdawczy wszystkie odroczone płatności zostały uregulowane.
Składki za kolejne miesiące 2021 roku zostały opłacone w terminie ustawowym. Również bieżące składki Spółka zamierza regulować
w terminach ustawowych.
2. Program Pomocowy Polskiego Funduszu Rozwoju w grudniu 2020 roku Spółka podpisała umowy pożyczek (płynnościowej
i preferencyjnej) w ramach Programu Rządowego „Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Dużych Firm” na łączną kwotę
1 173,6 mln PLN. Pożyczki w całości zostały uruchomione w grudniu 2020 roku. Środki otrzymane w ramach pożyczek wykorzystane
zostały wyłącznie w celu finansowania bieżącej działalności, w tym kapitału obrotowego. W dniu 31 marca 2021 roku Spółka w ramach
uzyskanej pożyczki preferencyjnej w wysokości 173,6 mln PLN zwróciła się do Polskiego Funduszu Rozwoju z wnioskiem o umorzenie
części pożyczki, zgodnie z postanowieniami i na warunkach określonych w umowie oraz w Regulaminie Programu Rządowego
„Tarcza Finansowa Polskiego Funduszu Rozwoju dla Dużych Firm", tj. do 75% „Faktycznej Szkody Covid”. W dniu 23 września
2021 roku JSW otrzymała z PFR oświadczenie o częściowym umorzeniu pożyczki preferencyjnej w kwocie 89,2 mln PLN ze skutkiem
od dnia 24 września 2021 roku. Na mocy aneksów zawartych w 2021 roku do umów pożyczki płynnościowej i preferencyjnej, zostało
zmienione oprocentowanie oraz harmonogramy spłat rat kapitałowych tych pożyczek. Szczegóły podpisanych aneksów zostały
przedstawione w Nocie 5.1.
Pozostałe rozwiązania pomocowe, z których korzysta Spółka zostały przedstawione w Punkcie 1.5. Sprawozdania Zarządu z działalności
Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. oraz Grupy Kapitałowej Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. za rok obrotowy zakończony
31 grudnia 2021 roku.
89
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
9.6. ZDARZENIA PO DNIU KOŃCZĄCYM OKRES SPRAWOZDAWCZY
Po dniu 31 grudnia 2021 roku tj. po dniu kończącym okres sprawozdawczy, zgodnie z posiadaną wiedzą, nie wystąpiły inne niż wymienione
poniżej, istotne zdarzenia mogące znacząco wpłynąć na ocenę sytuacji majątkowej, finansowej i wyniku finansowego, które nie byłyby
uwzględnione w sprawozdaniu finansowym za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2021 roku:
W dniu 28 stycznia 2022 roku zostało zawarte porozumienie pomiędzy Zarządem JSW a reprezentatywnymi organizacjami związkowymi
działającymi w Spółce w sprawie wzrostu wynagrodzeń w 2022 roku. Zgodnie z zawartym porozumieniem od stycznia 2022 roku fundusz
wynagrodzeń zostanie zwiększony o 10% i będzie związany ze wzrostem stawek płac zasadniczych oraz wzrostem wartości posiłków
profilaktycznych dla pracowników Spółki.
W dniu 25 lutego 2022 roku Rada Nadzorcza podjęła uchwałę o zatwierdzeniu przyjętej przez Zarząd JSW Strategii JSW z uwzględnieniem
spółek zależnych Grupy Kapitałowej JSW na lata 2022-2030. Strategia ta jest aktualizacją dotychczas realizowanej Strategii Grupy.
W Strategii na lata 2022-2030 wyznaczono nowe kierunki działań i przedsięwzięcia, które wspomagają dążenie Grupy do wzrostu wartości
zarówno JSW i całej Grupy. Zdefiniowane zostały cele strategiczne, które zostały sparametryzowane zgodnie z obecną i prognozowaną
sytuacją rynkową przedsiębiorstwa.
W dniu 3 marca 2022 roku Zarząd JSW KOKS, Organizacje Związkowe działające w JSW KOKS oraz Zarząd JSW dokonały zawarcia
Pakietu Gwarancji Socjalnych dla pracowników JSW KOKS, na mocy którego pracownikom JSW KOKS została udzielona 10-letnia ochrona
trwałości stosunku pracy oraz warunków pracy i płacy.
90
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
10. OŚWIADCZENIA ZARZĄDU JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
W sprawie rzetelności sporządzenia jednostkowego sprawozdania finansowego
Zarząd JSW oświadcza, że wedle jego najlepszej wiedzy, niniejsze roczne sprawozdanie finansowe i dane porównywalne sporządzone zostały
zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości oraz odzwierciedlają w sposób prawdziwy, rzetelny i jasny sytuację majątkową i finansową
oraz wynik finansowy Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A.
Sprawozdanie finansowe Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2021 roku zostało przygotowane i podane
do publicznej wiadomości zgodnie z Rozporządzeniem Delegowanym Komisji 2019/815 z dnia 17 grudnia 2018 roku uzupełniającym dyrektywę
2004/109/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do regulacyjnych standardów technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego
elektronicznego formatu raportowania.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A. oraz Grupy Kapitałowej Jastrzębskiej Spółki Węglowej S.A.
za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2021 roku zawiera prawdziwy obraz rozwoju i osiągnięć oraz sytuacji Jastrzębskiej Spółki
Węglowej S.A., w tym opis podstawowych zagrożeń i ryzyka.
91
SPRAWOZDANIE FINANSOWE JASTRZĘBSKIEJ SPÓŁKI WĘGLOWEJ S.A.
ZA ROK OBROTOWY ZAKOŃCZONY 31 GRUDNIA 2021 ROKU
(Wszystkie kwoty w tabelach wyrażone w milionach PLN, o ile nie podano inaczej)
Noty do sprawozdania finansowego stanowią jego integralną część.
11. ZATWIERDZENIE SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO
Niniejsze sprawozdanie finansowe za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2021 roku zostało zatwierdzone do publikacji oraz podpisane przez
Zarząd JSW dnia 16 marca 2022 roku.
Jastrzębie-Zdrój, 16 marca 2022 roku
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
Podpis osoby odpowiedzialnej za sporządzenie sprawozdania
finansowego:
Radosław Cichy Dyrektor Biura Główny Księgowy
PODPISY CZŁONKÓW ZARZĄDU JSW
Tomasz Cudny
Prezes Zarządu
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
Sebastian Bartos
Zastępca Prezesa Zarządu
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
Robert Ostrowski
Zastępca Prezesa Zarządu
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
Edward Paździorko
Zastępca Prezesa Zarządu
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
Artur Wojtków
Zastępca Prezesa Zarządu
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym