28 KWIETNIA 2022
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI
W 2021 ROKU
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
2
SPIS TREŚCI:
1. WYBRANE DANE FINANSOWE ............................................................................................................................ 4
2. CHARAKTERYSTYKA SPÓŁKI I GRUPY KAPITAŁOWEJ ................................................................................ 5
2.1. Podstawowe informacje o Spółce i Grupie Kapitałowej ................................................................................. 5
2.2. Podstawowe zasady oraz zmiany w podstawowych zasadach zarządzania Spółką i Grupą Kapitałową
ZE PAK SA ..................................................................................................................................................... 9
2.3. Charakterystyka podstawowych produktów, towarów i usług oraz podstawowych rynków zbytu
i źródeł zaopatrzenia ...................................................................................................................................... 10
3. OPIS DZIAŁALNOŚCI ........................................................................................................................................... 11
3.1. Istotne zdarzenia roku obrotowego oraz zdarzenia następujące po dniu bilansowym mające wpływ
na działalność bieżąca i przyszłą ................................................................................................................... 11
3.2. Istotne umowy zawarte w roku obrotowym .................................................................................................. 15
3.3. Realizacja programu inwestycyjnego ............................................................................................................ 17
3.4. Zarządzanie ryzykiem.................................................................................................................................... 18
3.5. Opis wykorzystania wpływów z emisji ......................................................................................................... 19
4. PODSTAWOWE CZYNNIKI RYZYKA PROWADZONEJ DZIAŁALNOŚCI .................................................... 19
5. OPIS SYTUACJI FINANSOWO-MAJĄTKOWEJ ................................................................................................. 29
5.1. Zasady sporządzania sprawozdania finansowego .......................................................................................... 29
5.2. Charakterystyka podstawowych wielkości ekonomiczno-finansowych ........................................................ 29
5.3. Istotne pozycje pozabilansowe ...................................................................................................................... 37
5.4. Przewidywana sytuacja finansowa ................................................................................................................ 37
5.5. Charakterystyka czynników mających wpływ na bieżące i przyszłe wyniki finansowe ............................... 38
5.6. Czynniki i zdarzenia o nietypowym charakterze mające wpływ na osiągane rezultaty finansowe ............... 41
6. ZARZĄDZANIE ZASOBAMI FINANSOWYMI ................................................................................................... 42
6.1. Ocena zarządzania zasobami finansowymi ................................................................................................... 42
6.2. Ocena realizacji zamierzeń inwestycyjnych .................................................................................................. 42
7. ISTOTNE CZYNNIKI I PERSPEKTYWY ROZWOJU ......................................................................................... 42
8. CHARAKTERYSTYKA STRUKTURY AKCJONARIATU ................................................................................. 44
8.1. Struktura akcjonariatu.................................................................................................................................... 44
8.2. Nabycie akcji własnych ................................................................................................................................. 45
8.3. Akcje i udziały podmiotów z Grupy Kapitałowej ZE PAK SA w posiadaniu osób nadzorujących i
zarządzających ............................................................................................................................................... 45
8.4. System kontroli programu akcji pracowniczych............................................................................................ 46
9. OŚWIADCZENIE O STOSOWANIU ZASAD ŁADU KORPORACYJNEGO ..................................................... 46
9.1. Zestaw stosowanych zasad ładu korporacyjnego .......................................................................................... 46
9.2. Zestaw zasad DPSN 2016, od których stosowania odstąpiono ..................................................................... 47
9.3. Zestaw zasad DPSN 2021, od których stosowania odstąpiono ..................................................................... 47
9.4. Opis głównych cech stosowanych systemów kontroli wewnętrznej oraz zarządzania ryzykiem
w odniesieniu do procesu sporządzania sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań
finansowych ................................................................................................................................................... 49
9.5. Akcjonariusze posiadający znaczące pakiety akcji ........................................................................................ 51
9.6. Posiadacze papierów wartościowych dających szczególne uprawnienia kontrolne ...................................... 51
9.7. Ograniczenia w wykonywaniu prawa głosu .................................................................................................. 51
9.8. Ograniczenia dotyczące przenoszenia prawa własności papierów wartościowych ....................................... 51
9.9. Zasady dotyczące powoływania i odwoływania osób zarządzających i nadzorujących ................................ 51
9.10. Skład osobowy, jego zmiany oraz opis działania organów zarządzających i nadzorujących ....................... 53
9.11. Sposób działania Walnego Zgromadzenia, jego zasadnicze uprawnienia oraz opis praw akcjonariuszy
i sposób ich wykonywania ............................................................................................................................. 56
9.12. Opis zasad zmian Statutu Spółki ................................................................................................................... 57
9.13. Informacje na temat systemu wynagrodzeń oraz wysokości wynagrodzeń osób zarządzających i
nadzorujących ................................................................................................................................................ 57
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
3
10.
OŚWIADCZENIE DOTYCZĄCE POLITYKI RÓŻNORODNOŚCI ..................................................................... 59
11. OŚWIADCZENIE ZARZĄDU SPÓŁKI NA TEMAT INFORMACJI NIEFINANSOWYCH ZA 2021 ROK
DLA ZE PAK SA ..................................................................................................................................................... 60
11.1. Opis modelu biznesowego ............................................................................................................................. 60
11.2. Kwestie społeczne ......................................................................................................................................... 63
11.3. Kwestie pracownicze ..................................................................................................................................... 67
11.4. Kwestie środowiskowe .................................................................................................................................. 74
11.5. Kwestia poszanowania praw człowieka ........................................................................................................ 86
11.6. Kwestie związane z przeciwdziałaniem korupcji .......................................................................................... 88
11.7. Indeks treści GRI ........................................................................................................................................... 90
11.8. Taksonomia ................................................................................................................................................... 93
12. POZOSTAŁE INFORMACJE .................................................................................................................................. 95
12.1. Istotne postępowania sądowe ........................................................................................................................ 95
12.2. Istotne osiągnięcia w dziedzinie badań i rozwoju.......................................................................................... 95
12.3. Informacja o dokonaniu wyboru firmy audytorskiej przeprowadzającej badanie rocznego
sprawozdania finansowego ............................................................................................................................ 95
12.4. Informacje na temat badania sprawozdania finansowego .............................................................................. 95
12.5. Prognozy finansowe ...................................................................................................................................... 95
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
4
1. WYBRANE DANE FINANSOWE
tysiące złotych
tysiące złotych
tysiące euro
tysiące euro
Wybrane
dane finansowe
12 miesięcy 2021
okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
12 miesięcy 2020
okr
es
od 01.01.2020
do 31.12.2020
(dane
przekształcone)
12 miesięcy 2021
okres
od 01.01.2021
do 31.12.2021
12 miesięcy 2020
okres
od 01.01.2020
do 31.12.20
20
(dane
przekształcone)
Przychody netto ze sprzedaży
produktów, towarów i materiałów
2 246 878
1 846 683
490 853
412 740
Zysk/Strata z działalności operacyjnej
(522 023)
(114 545)
(114 041)
(25 601)
Zysk/Strata brutto
(527 243)
(255 815)
(115 181)
(57 176)
Zysk/Strata netto
(301 935)
(182 414)
(65 961)
(40 770)
Środki pieniężne netto z działalności
operacyjnej
(18 902)
239 424
(4 129)
53 512
Środki pieniężne netto z działalności
inwestycyjnej
(138 698)
(117 884)
(30 300)
(26 348)
Środki pieniężne netto z działalności
finansowej
119 369
(1 099)
26 077
(246)
Przepływy pieniężne netto razem
(38 231)
120 441
(8 352)
26 919
Zysk netto na akcję
(w złotych/euro na akcję)
(5.94)
(3.59)
(1.30)
(0.80)
Średnioważona liczba akcji
50 823 547
50 823 547
50 823 547
50 823 547
stan na
31.12.2021
stan na
31.12.2020
stan na
31.12.2021
stan na
31.12.2020
Aktywa razem
2 701 772
2 451 709
587 418
531 271
Aktywa trwałe
842 868
1 497 850
183 256
324 575
Aktywa obrotowe
1 858 904
953 859
404 162
206 696
Kapitał własny
864 837
1 277 167
188 033
276 755
Kapitał podstawowy
101 647
101 647
22 100
22 026
Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania
1 836 935
1 174 542
399 386
254 516
Zobowiązania długoterminowe
107 378
2 648
23 346
574
Zobowiązania krótkoterminowe
356 335
175 443
77 474
38 017
Wartość księgowa na akcję
(w złotych/euro na akcję)
17.02
25.13
3.70
5.45
Średnioważona liczba akcji
50 823 547
50 823 547
50 823 547
50 823 547
Wybrane dane finansowe zostały przeliczone z zastosowaniem następujących kursów:
• dane dotyczące rachunku zysków i strat oraz rachunku przepływów pieniężnych zgodnie z kursem stanowiącym
średnią arytmetyczną średnich kursów NBP z każdego ostatniego roboczego dnia miesiąca okresu obrotowego
od dnia 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku, co daje 4,5775 euro/złoty oraz od dnia 1 stycznia 2020
roku do 31 grudnia 2020 roku, co daje 4,4742 euro/złoty.
• dane dotyczące poszczególnych pozycji bilansu zgodnie ze średnim kursem euro/złoty określonym przez NBP
na dzień 31 grudnia 2021 roku, tj. 4,5994 euro/złoty oraz na dzień 31 grudnia 2020 roku, tj. 4,6148 euro/złoty.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
5
2. CHARAKTERYSTYKA SPÓŁKI I GRUPY KAPITAŁOWEJ
2.1. Podstawowe informacje o Spółce i Grupie Kapitałowej
Podstawowe informacje o Spółce
ZE PAK Spółka Akcyjna (wcześniej Zespół Elektrowni Pątnów – Adamów – Konin Spółka Akcyjna, w dalszej części
sprawozdania również jako „ZE PAK SA” lub „Spółka”) działa w formie spółki akcyjnej, na podstawie przepisów
Kodeksu Spółek Handlowych i innych przepisów powszechnie obowiązującego prawa polskiego. Spółka powstała na
skutek przekształcenia przedsiębiorstwa państwowego Zespół Elektrowni Pątnów – Adamów – Konin z siedzibą w
Koninie w jednoosobową spółkę Skarbu Państwa pod firmą Zespół Elektrowni „Pątnów – Adamów – Konin” Spółka
Akcyjna. Akt przekształcenia został podpisany dnia 29 grudnia 1994 roku przed notariuszem Elżbietą Brudnicką z
Kancelarii Notarialnej w Warszawie. W dniu 31 grudnia 1994 roku Spółka została wpisana przez Sąd Rejonowy w
Koninie do rejestru handlowego w dziale „B” pod numerem RHB 847. Na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego
w Poznaniu, XXII Wydział Gospodarczy KRS z dnia 21 czerwca 2001 roku, Spółka została wpisana do Rejestru
Przedsiębiorców. Obecnie Spółka jest wpisana do Rejestru Przedsiębiorców prowadzonego przez Sąd Rejonowy Poznań
Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu IX Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS
0000021374. Spółka została utworzona na czas nieograniczony.
Nazwa: ZE PAK Spółka Akcyjna
Forma prawna: spółka akcyjna
Skrócona nazwa: ZE PAK SA
Siedziba i adres: ul. Kazimierska 45, 62-510 Konin, Polska
Numer telefonu: +48 63 247 30 00
Numer telefaksu: +48 63 247 30 30
Strona internetowa: www.zepak.com.pl
Adres poczty elektronicznej: zepak@zepak.com.pl
KRS: 0000021374
REGON: 310186795
NIP: 665-000-16-45
Zgodnie ze Statutem Spółki, podstawowym przedmiotem działalności Spółki jest wytwarzanie i sprzedaż energii
elektrycznej oraz produkcja i sprzedaż ciepła. Spółka wytwarza energię ze źródeł konwencjonalnych oraz poprzez
spalanie biomasy. Spółka zdecydowała się skoncentrować swoją przyszłą działalność w obszarze niskoemisyjnych oraz
neutralnych emisyjnie źródeł energii a także produkcji i wykorzystania zielonego wodoru. Spółka może prowadzić
działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i poza jej granicami. Należy brać pod uwagę fakt, że Spółka znajduje
się obecnie w procesie istotnych zmian dotyczących charakteru przyszłej działalności. Szereg podejmowanych obecnie
inicjatyw inwestycyjnych realizowany będzie w specjalnych spółkach celowych, często we współpracy z zewnętrznymi
partnerami. Taki sposób funkcjonowania spowoduje przekształcenie Spółki w podmiot o charakterze holdingowym,
skupiający udziały w spółkach odpowiedzialnych za realizację odrębnych projektów.
Akcje Spółki notowane są na rynku regulowanym prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych SA w
Warszawie. Akcje Spółki są zdematerializowane i oznaczone przez Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych SA
kodem papierów wartościowych ISIN PLZEPAK00012.
W 2021 roku kapitał zakładowy ZE PAK SA nie uległ zmianie. Na dzień 31 grudnia 2021 roku kapitał zakładowy wynosił
101 647 094,00 złotych i dzielił się na 50 823 547 akcji na okaziciela serii A o wartości nominalnej 2,00 złotych każda,
które uprawniają do wykonywania 50 823 547 głosów na walnym zgromadzeniu Spółki, co stanowi 100% ogólnej liczby
głosów na walnym zgromadzeniu Spółki.
Spółka nie posiada oddziałów (zakładów).
Podstawowe informacje o Grupie Kapitałowej
Na dzień 31 grudnia 2021 roku w skład Grupy Kapitałowej ZE PAK SA (również wskazywana w dalszej części
sprawozdania jako „Grupa”, „Grupa Kapitałowa”, „Grupa ZE PAK SA”) wchodzi jednostka dominująca ZE PAK SA
oraz dwadzieścia sześć spółek zależnych, tj. PAK Kopalnia Węgla Brunatnego Konin SA (również wskazywana w dalszej
części sprawozdania jako „PAK KWB Konin SA”), PAK – Polska Czysta Energia sp. z o.o. (również wskazywania w
dalszej części sprawozdania jako „PAK – PCE sp. z o.o.”), PAK – PCE Fotowoltaika sp. z o.o., PAK – PCE Wiatr
sp. z o.o., PAK – PCE Biopaliwa i Wodór sp. z o.o., PAK – PCE Polski Autobus Wodorowy sp. z o.o., PAK – PCE
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
6
Biogaz sp. z o.o., PG Hydrogen sp. z o.o., Exion Hydrogen Polskie Elektrolizery sp. z o.o., PAK CCGT sp. z o.o., Farma
Wiatrowa Kazimierz Biskupi sp. z o.o., PCE – OZE 1 sp. z o.o., PCE – OZE 2 sp. z o.o., PCE – OZE 3 sp. z o.o.,
PCE – OZE 4 sp. z o.o., PCE – OZE 5 sp. z o.o., PCE – OZE 6 sp. z o.o., MESE sp. z o.o., Park Wiatrowy Pałczyn 1
sp. z o.o., Park Wiatrowy Pałczyn 2 sp. z o.o., Przedsiębiorstwo Remontowe PAK Serwis sp. z o.o. (również wskazywana
w dalszej części sprawozdania jako „PAK Serwis” sp. z o.o.), PAK – Volt SA, PAK Górnictwo sp. z o.o., Exion
Hydrogen Belgium BV, PAK Kopalnia Węgla Brunatnego Adamów SA w likwidacji (również wskazywana w dalszej
części sprawozdania jako „PAK KWB Adamów SA w likwidacji”) oraz Aquakon sp. z o.o. w likwidacji. Konsolidacji
podlegają wszystkie wyżej wymienione spółki, z wyjątkiem MESE sp. z o.o. ze względu na nieistotne kwoty.
Spółki mające największe znaczenie dla Grupy ze względu na swoją skalę działalności to ZE PAK SA, zajmująca się
wytwarzaniem energii elektrycznej i ciepła oraz PAK KWB Konin SA, zajmująca się wydobyciem węgla brunatnego.
Coraz większego znaczenia nabierają aktywa skupione wokół spółki PAK – PCE sp. z o.o., która skupia aktywności
związane z wytwarzaniem energii elektrycznej z odnawialnych źródeł. Oprócz spółek z wymienionych głównych
obszarów działalności w skład Grupy wchodzą również inne spółki, które zajmują się m.in.: realizacją robót budowlanych
i montażowych, pracami konserwacyjnymi, działalnością usługową, produkcyjną i handlową skierowaną na zaspokojenie
potrzeb i kompleksową obsługę przemysłu.
Aktywa wytwórcze Grupy obejmują dwie elektrownie opalane węglem brunatnym zlokalizowane w centralnej Polsce,
w województwie wielkopolskim. Elektrownia Pątnów produkuje energię przy wykorzystaniu węgla brunatnego
w 4 blokach energetycznych o łącznej mocy 1 118 MW. Elektrownia Konin, dawna elektrownia węglowa, wykorzystuje
dziś głównie blok z kotłem dedykowanym do spalania biomasy o mocy zainstalowanej 50 MW i produkuje energię
elektryczną i ciepło z biomasy. Na koniec 2021 roku w elektrowni Konin finalizowana jest modernizacja drugiej
jednostki, która również jest przystosowana do spalania biomasy. W ramach Grupy funkcjonuje również farma
fotowoltaiczna o mocy zainstalowanej 70 MWp, zlokalizowana w gminie Brudzew.
Aktywa wydobywcze Grupy skoncentrowane są w PAK KWB Konin SA, która eksploatuje odkrywki Jóźwin,
Tomisławice oraz Drzewce.
Zdecydowana większość generowanych przez Grupę przychodów ze sprzedaży pochodzi ze sprzedaży energii
elektrycznej. Uzupełnienie stanowią przychody ze sprzedaży ciepła, umów o usługi budowlane i remontowe oraz praw
majątkowych ze świadectw pochodzenia energii. Dodatkowe, uzależnione od poziomu kosztów wytwarzania oraz cen
energii na rynku i wolumenu produkcji, źródło przychodów ze sprzedaży stanowią przychody z tytułu rozwiązania
kontraktów długoterminowych na sprzedaż energii elektrycznej. Grupa posiadając w swej strukturze kopalnię węgla
brunatnego zapewnia elektrowni Pątnów dostęp do nieprzerwanych dostaw węgla brunatnego dla własnych instalacji
produkcyjnych zlokalizowanych w bezpośrednim sąsiedztwie kopalń. Pionowo zintegrowana Grupa pozwala
optymalizować zapasy i dostawy węgla, koordynując wydobycie węgla z zapotrzebowaniem na to paliwo. Dostawy węgla
uzupełniane są umowami z dostawcami zewnętrznymi. Zapotrzebowanie na biomasę pokrywane jest na podstawie umów
zawieranych z dostawcami zewnętrznymi.
Grupa przez wiele lat funkcjonowała w oparciu o profil działalności koncentrujący się na produkcji energii elektrycznej
z węgla brunatnego wydobywanego w pobliskich odkrywkach. Jednak ten model działalności ma ograniczone szanse na
rozwój w przyszłości, w sytuacji presji wywieranej na wysokoemisyjnych producentów energii. Coraz wyższe koszty
emisji CO
2
, uwarunkowania dotyczące emisji innych substancji (NO
X
, SO
2
, pyłu, rtęci itd.) powodują, że Gru
pa
zdecydowała się skoncentrować swoją przyszłą działalność w obszarze niskoemisyjnych oraz neutralnych emisyjnie
źródeł energii a także produkcji i wykorzystania zielonego wodoru.
Wokół PAK – PCE sp. z o.o. sukcesywnie budowana jest struktura spółek celowych, które mają odpowiadać za
działalność w poszczególnych technologiach odnawialnych źródeł. Dzięki planowanej transakcji sprzedaży do Grupy
Cyfrowego Polsatu większościowego pakietu udziałów w strukturze PAK – PCE sp. z o.o., planowane jest pozyskanie
silnego kapitałowo partnera, który będzie w stanie zagwarantować realizację szerokiego zakresu perspektywicznych
projektów inwestycyjnych z obszaru odnawialnych źródeł energii oraz wytwarzania i wykorzystania „zielonego” wodoru.
Spółka celowa PAK CCGT sp. z o.o. ma odpowiadać za przygotowanie oraz realizację projektu budowy bloku gazowego
na terenie byłej Elektrowni węglowej Adamów. Projekt wygrał aukcję i tym samym uzyskał wsparcie w postaci 17-
letniego kontraktu mocowego
Grupa w ramach swoich działań transformacyjnych podejmuje również aktywność w obszarze projektów budowy farm
wiatrowych na Bałtyku (offshore). Planowane jest również wykorzystanie aktywów w Elektrowni Pątnów dla potrzeb
implementacji znajdującej się obecnie w fazie przed komercyjnej technologii SMR (Small Modular Reactor). Oba
powyższe projekty rozwijane są w ramach współpracy z partnerami zewnętrznymi.
Spółka poza Grupą Kapitałową posiada udziały w Zakładach Pomiarowo-Badawczych Energetyki Energopomiar
sp. z o.o. z siedzibą w Gliwicach, świadczącej usługi pomiarowe, badawcze i doradcze dotyczące m.in. energetyki.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
7
ZE PAK SA w wyżej wymienionej spółce posiada 1 udział o wartości nominalnej 159 500,07 złotych, co stanowi 2,96%
kapitału ogółem.
Ponadto, Spółka posiada również akcje w spółce Huta Łaziska SA w upadłości układowej, z siedzibą w Łaziskach
Górnych, specjalizującej się w produkcji żelazostopów. Są to akcje w liczbie 3 277 025 akcji serii B o wartości nominalnej
10,00 złotych każda oraz akcje serii C w liczbie 4 307 822 akcji o wartości nominalnej 10,00 złotych każda, co łącznie
stanowi 11,19% kapitału akcyjnego.
Poprzez osobę głównego udziałowca Grupa jest powiązana z innymi podmiotami, w których znaczący udział pośrednio
lub bezpośrednio posiada Zygmunt Solorz.
Rysunek 1: Schemat Grupy na dzień 31 grudnia 2021 roku
ZE PAK SA
KONIN
(biomasowe)
PAK– PCE Wiatr sp. z o.o.
PAK-Polska Czysta Energia (100%)
PAK – PCE Biopaliwa
i Wodór sp. z o.o.
PAK-Polska Czysta Energia (100%)
PAK KWB Adamów SA
w likwidacji
ZE PAK SA (100%)
PG Hydrogen sp. z o.o.
PAK-Polska Czysta Energia (52%)
PAK-PCE Fotowoltaika
sp. z o.o.
ZE PAK SA (100%)
PAK –PCE Biogaz sp. z o.o.
PAK-Polska Czysta Energia (100%)
PAK – Polska Czysta Energia
sp. z o.o.
ZE PAK SA (100%)
PAK –PCE Polski Autobus Wodorowy
sp. z o.o.
PAK-Polska Czysta Energia (100%)
PAK SERWIS sp. z o.o.
PAK-Polska Czysta Energia (100%)
PAK - Volt SA
ZE PAK SA (100%)
PAK Górnictwo
sp. z o.o.
ZE PAK SA (100%)
Aquakon sp. z o.o.
PAK Górnictwo sp. z o.o. (99,08%)
PĄTNÓW
(węglowe)
ADAMÓW (wyłączona
z eksploatacji)
PAK KWB Konin SA
ZE PAK SA (100%)
EXION HYDROGEN Polskie
Elektrolizery sp. z o.o.
ZE PAK SA (80%)
Exion Hydrogen Belgium BV
EXION HYDROGEN Polskie Elektrolizery
sp. z o.o.(100%)
PAK CCGT Sp. z.o.o
ZE PAK SA (100%)
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
8
Tabela 1: Zestawienie spółek Grupy (bez ZE PAK SA)
Jednostka Siedziba Zakres działalności
Procentowy udział Grupy
w kapitale
Na dzień
31 grudnia
2021 roku
Na dzień
31 grudnia
2020 roku
„PAK – Polska Czysta Energia”
sp. z o.o.
62-510 Konin
ul. Kazimierska 45
Działalność firm centralnych, z
wyłączeniem holdingów finansowych
100,00% 100,00%
„PAK Kopalnia Węgla Brunatnego
Konin” SA
62-540 Kleczew
ul. 600-lecia 9
Wydobycie węgla brunatnego 100,00% 97,68%*
„PAK Górnictwo” sp. z o.o.
62-510 Konin
ul. Przemysłowa 158
Naprawa i konserwacja maszyn 100,00% 100,00%
Przedsiębiorstwo Remontowe
„PAK SERWIS” sp. z o.o.
62-510 Konin
ul. Przemysłowa 158
Usługi remontowo-budowlane 100,00%* 100,00%*
„PAK – Volt” SA
04-028 Warszawa
Al. Stanów
Zjednoczonych 61
Sprzedaż energii elektrycznej 100,00% 100,00%
„PAK – PCE Polski Autobus
Wodorowy” sp. z o.o.
62-510 Konin
ul. Kazimierska 45
Produkcja autobusów 100,00%* 100,00%*
„PAK – PCE Fotowoltaika”
sp. z o.o.
62-510 Konin
ul. Kazimierska 45
Wytwarzanie energii elektrycznej 100,00% 100,00%
„PAK – PCE Biogaz” sp. z o.o.
62-510 Konin
ul. Kazimierska 45
Wytwarzanie energii elektrycznej 100,00%* 100,00%*
„PAK – PCE Biopaliwa i Wodór”
sp. z o.o.
62-510 Konin
ul. Przemysłowa 158
Wytwarzanie energii elektrycznej 100,00%* 100,00%*
„PAK – PCE Wiatr” sp. z o.o.
62-510 Konin
ul. Kazimierska 45
Wytwarzanie energii elektrycznej 100,00%* 100,00%*
„PG Hydrogen” sp. z o.o.
02-673 Warszawa
ul. Konstruktorska 4
Produkcja silników i turbin, z
wyłączeniem silników lotniczych,
samochodowych i motocyklowych
52,00%* 52,00%*
„Exion Hydrogen Polskie
Elektrolizery” sp. z o.o.
80-701 Gdańsk
ul. Ku Ujsćiu 19
Projektowanie i produkcja
elektrolizerów
80,00% -
„Exion Hydrogen Belgium” BV
Slachthuisstraat 120
Bus 12
2300 Turnhout
Projektowanie i produkcja
elektrolizerów 80,00%* -
„Farma Wiatrowa Kazimierz
Biskupi” sp. z o.o.
62-510 Konin
ul. Kazimierska 45
Projektowanie i budowa farm
wiatrowych
100,00%* -
„PCE – OZE 1” sp. z o.o.
62-510 Konin
ul. Kazimierska 45
Wytwarzanie energii elektrycznej
95,00%* -
„PCE – OZE 2” sp. z o.o.
62-510 Konin
ul. Kazimierska 45
Wytwarzanie energii elektrycznej
95,00%* -
„PCE – OZE 3” sp. z o.o.
62-510 Konin
ul. Kazimierska 45
Wytwarzanie energii elektrycznej
95,00%* -
„PCE – OZE 4” sp. z o.o.
62-510 Konin
ul. Kazimierska 45
Wytwarzanie energii elektrycznej
95,00%* -
„PCE – OZE 5” sp. z o.o.
62-510 Konin
ul. Kazimierska 45
Wytwarzanie energii elektrycznej
95,00%* -
„PCE – OZE 6” sp. z o.o.
62-510 Konin
ul. Kazimierska 45
Wytwarzanie energii elektrycznej
95,00%* -
„PAK CCGT” sp. z o.o.
62-510 Konin
ul. Kazimierska 45
Wytwarzanie energii elektrycznej
100,00% -
„MESE” sp. z o.o.
04-028 Warszawa
Al. Stanów
Zjednoczonych 61A
90,00%* -
„Park Wiatrowy Pałczyn 1”
sp. z o.o.
70-419 Szczecin
ul. Pl. Rodła 8
Wytwarzanie energii elektrycznej
100,00%* -
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
9
„Park Wiatrowy Pałczyn 2”
sp. z o.o.
70-419 Szczecin
ul. Pl. Rodła 8
Wytwarzanie energii elektrycznej
100,00%* -
„PAK Kopalnia Węgla Brunatnego
Adamów” SA w likwidacji
62-700 Turek
Warenka 23
Wydobycie węgla brunatnego 100,00% 99,35%*
„Aquakon” sp. z o.o. w likwidacji
62-610 Sompolno
Police
Spółka w likwidacji 99,08%* 96,20%*
* Podmioty gdzie występuje częściowo lub w całości udział pośredni ZE PAK SA przez inne spółki z Grupy ZE PAK SA
28 lutego 2022 roku Spółka nabyła 100% udziałów PAK Pątnów sp. z o.o. Zmiana ta nie została jeszcze ujawniona w
Krajowym Rejestrze Sądowym.
28 lutego 2022 roku PAK – PCE sp. z o.o. nabyła 100% udziałów w spółkach: Farma Wiatrowa Okonek sp. z o.o. oraz
Farma Wiatrowa Jastrowie sp. z o.o.
3 marca 2022 roku PAK – PCE sp. z o.o. nabyła 100% udziałów w spółce Farma Wiatrowa Przyrów sp. z o.o.
8 marca 2022 roku Spółka nabyła udziały w 5 spółkach - po 50% udziałów w każdej z nich (są to spółki o nazwach Ørsted
Polska OF SPV 1 sp. z o.o., Ørsted Polska OF SPV 2 sp. z o.o., Ørsted Polska OF SPV 3 sp. z o.o., Ørsted Polska OF
SPV 4 sp. z o.o. oraz Ørsted Polska OF SPV 5 sp. z o.o.).
13 kwietnia 2022 roku Spółka zawarła z Ørsted Wind Power A/S (ORS) dodatkową umowę sprzedaży dotyczącą
udziałów w kolejnych 5 spółkach projektowych, w wyniku której Spółka nabędzie od ORS 50% udziałów w kapitale
zakładowym spółek: Ørsted Polska OF SPV 6 sp. z o.o., Ørsted Polska OF SPV 7 sp. z o.o., Ørsted Polska OF SPV 8 sp.
z o.o., Mawzorino Investments sp. z o.o. oraz Ørsted Polska OF SPV 10 sp. z o.o.
Na dzień 31 grudnia 2021 roku udział w ogólnej liczbie głosów posiadany przez Grupę w podmiotach zależnych jest
równy udziałowi Grupy w kapitałach tych jednostek.
2.2. Podstawowe zasady oraz zmiany w podstawowych zasadach zarządzania
Spółką i Grupą Kapitałową ZE PAK SA
Mając na uwadze uporządkowanie kluczowych kwestii związanych z zarządzaniem Grupą Kapitałową, w której
ZE PAK SA jest spółką dominującą, a jednocześnie właścicielem kapitału oczekującym satysfakcjonującego zwrotu
z zaangażowanych środków finansowych, w strukturach organizacyjnych Spółki działa Biuro Zarządu bezpośrednio
podległe Prezesowi Zarządu. Biuro Zarządu w swoich kompetencjach ma m. in. sprawy związane z nadzorem
właścicielskim. Podstawowym zadaniem Biura Zarządu, w obszarze nadzoru właścicielskiego, jest nadzór nad
działalnością Grupy Kapitałowej ZE PAK SA oraz innych spółek, w których ZE PAK SA posiada akcje lub udziały.
Komórka ta koordynuje spójność działań wszystkich podmiotów należących do Grupy oraz monitoruje zgodność tych
działań z obowiązującymi przepisami prawa, jak również interesem całej Grupy Kapitałowej.
Zgodnie z polityką realizowaną w Grupie, w kluczowych spółkach zależnych, funkcje członków zarządów tych spółek
mogą pełnić członkowie Zarządu ZE PAK SA, a w pozostałych spółkach Grupy pełnią funkcje członków rad
nadzorczych. Ponadto, w celu zapewnienia prawidłowego funkcjonowania organu nadzoru właścicielskiego, Zarząd
ZE PAK SA rekomenduje Radzie Nadzorczej ZE PAK SA, kandydatury pozostałych członków zarządów i rad
nadzorczych spółek Grupy.
W strukturze organizacyjnej Spółki utworzono piony organizacyjne skupiające komórki organizacyjne Spółki
(departamenty, biura, wydziały itd.). Poszczególnymi pionami organizacyjnymi zarządzają członkowie Zarządu
ZE PAK SA zgodnie z wewnętrznym podziałem kompetencji dokonanym przez Radę Nadzorczą Spółki. Członkowie
Zarządu ZE PAK SA współpracują oraz uzgadniają i koordynują działania w sprawach Spółki oraz zabezpieczają
należyte współdziałanie zarządzanych przez siebie pionów i komórek organizacyjnych. Obszary działalności Spółki
zarządzane przez poszczególnych członków Zarządu definiuje regulamin organizacyjny Spółki określający organizację
przedsiębiorstwa Spółki.
W Grupie Kapitałowej ZE PAK SA działają centra usług wspólnych w następujących obszarach:
• obszar prawny, obsługa organów spółek Grupy,
• inwestycje,
• księgowość, finanse i kontroling,
• kadry i płace,
• ochrona środowiska,
• logistyka i zakupy,
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
10
• administracja.
Centra usług wspólnych świadczą usługi w obszarach określonych powyżej na podstawie umów zawartych przez
ZE PAK SA ze spółkami z Grupy. Koncentracja kompetencji w poszczególnych obszarach ma na celu podniesienie
jakości świadczonych usług oraz optymalizację kosztów działalności Grupy Kapitałowej ZE PAK SA.
Od 2020 roku w strukturze Grupy zachodzą istotne zmiany. Zarejestrowano szereg spółek, które będą rozwijały
kompetencje w obszarach produkcji energii opartych o technologie niskoemisyjne i neutralne emisyjnie. Charakterystyka
nowych projektów powoduje, że szereg podejmowanych obecnie inicjatyw inwestycyjnych realizowanych będzie w
specjalnych spółkach celowych, często we współpracy z zewnętrznymi partnerami. Taki sposób funkcjonowania Grupy
spowoduje przekształcenie Spółki w podmiot o charakterze holdingowym, skupiający udziały w spółkach
odpowiedzialnych za realizację odrębnych projektów.
2.3. Charakterystyka podstawowych produktów, towarów i usług oraz
podstawowych rynków zbytu i źródeł zaopatrzenia
ZE PAK SA swoją obecną działalność koncentruje na kilku obszarach. Podstawowym jest niewątpliwie wytwarzanie
energii elektrycznej w źródłach konwencjonalnych i odnawialnych źródłach energii, hurtowy handel energią elektryczną,
uzupełnienie stanowi sprzedaż świadectw pochodzenia energii elektrycznej, działania mające na celu zapewnienie
odpowiedniej ilości uprawnień do emisji CO
2
oraz produkcja i sprzedaż ciepła. W 2021 roku Spółka prowadziła swoją
działalność głównie na rynku polskim. Wyjątkiem jest działalność związana z niektórymi transakcjami na uprawnieniach
do emisji CO
2,
które były zawierane z kontrahentami zagranicznymi.
Spółka jest producentem energii elektrycznej i dotąd opierała produkcję głównie na węglu brunatnym, niemniej jednak
będąc świadomą wyzwań jakie czekają branżę konwencjonalnych wytwórców w niedalekiej przyszłości, podjęła decyzję
o stopniowej redukcji wytwarzania energii elektrycznej z węgla oraz rozwijaniu projektów z obszaru wytwarzania energii
ze źródeł niskoemisyjnych oraz neutralnych emisyjnie a także produkcji i wykorzystania „zielonego” wodoru.
Produkcja energii elektrycznej netto ogółem w elektrowniach Grupy w 2021 roku wyniosła 4,36 TWh i była niższa o
10,10% w porównaniu do roku poprzedniego. Bloki 1,2 i 5 (Pątnów I) wyprodukowały 1,96 TWh, blok 9 (Pątnów II) –
2,08 TWh, natomiast elektrownia Konin 0,32 TWh, Pod koniec 2021 roku produkcję energii elektrycznej ze słońca
rozpoczęła również farma fotowoltaiczna w Brudzewie.
Wykres 1: Produkcja netto energii elektrycznej
Źródło: dane wewnętrzne
Spadek produkcji zanotowany w minionym roku dotyczył głównie starszych, mniej efektywnych bloków 1, 2 i 5 w
elektrowni Pątnów. Czynniki, które zdecydowały o niższej produkcji w pierwszej połowie 2021 roku miały charakter
głównie rynkowy i dotyczyły takich czynników jak relacja cen sprzedaży energii do cen zakupu uprawnień do emisji
CO
2
, import energii elektrycznej oraz relatywnie dobre warunki wietrzne (zwłaszcza w pierwszej połowie roku) oraz
dynamicznie przyrastającą moc zainstalowaną w fotowoltaice. W drugiej połowie roku sytuacja rynkowa ulegała
stopniowej poprawie, również wolumeny produkcji nie odbiegały w sposób istotny od osiąganych rok wcześniej. Należy
jednak pamiętać, że coraz większy wpływ na wielkość produkcji zaczyna mieć dostępność węgla z eksploatowanych
odkrywek.
1,96
2,34
2,08
2,19
0,32
0,32
4,36
4,85
2021 2020
TWh
Bloki 1,2 i 5 (Pątnów I) Blok 9 (Pątnów II) Konin
⬇ 16,24%
⬇ 5,02%
⬌ 0,00%
⬇ 10,10%
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
11
Główny kierunek sprzedaży energii elektrycznej stanowiła sprzedaż na rynku giełdowym. Transakcje z odbiorcami
końcowymi stanowiły jedynie niewielki udział w całości wolumenu sprzedaży energii. Uzupełnienie struktury sprzedaży
stanowił rynek bilansujący energii elektrycznej. Przychody ze sprzedaży energii elektrycznej (wytworzonej i zakupionej)
stanowiły 75,13% ogółu przychodów netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów w Spółce.
W 2021 roku pojawiła się nowa kategoria przychodów w postaci przychodów z Rynku Mocy za gotowość do dostarczania
energii do sieci. Przychody z rynku mocy stanowiły 8,27% ogółu przychodów netto ze sprzedaży produktów, towarów i
materiałów.
W 2021 roku przychody ze sprzedaży praw pochodzenia były istotnie wyższe w porównaniu do 2020 roku. O wzroście
zdecydowały głównie ceny rynkowe „zielonych certyfikatów”. Udział przychodów z tytułu sprzedaży praw majątkowych
ze świadectw pochodzenia energii w 2021 roku stanowił 3,98% ogółu przychodów netto ze sprzedaży produktów,
towarów i materiałów.
W związku z połączeniem ZE PAK SA z Elektrownią Pątnów II sp. z o.o. w 2020 roku Spółce ewidencjonowane są
przychody z tytułu odszkodowania za rozwiązanie KDT. Przychody z tego tytułu stanowiły 7,59% ogółu przychodów
netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów.
Ciepło wytwarzane w elektrowniach Spółki jest sprzedawane lokalnym odbiorcom. Głównym odbiorcą jest Miejskie
Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Koninie oraz miejscowi producenci przemysłowi. W 2021 roku Spółka sprzedała
1 292 TJ ciepła. Sprzedaż ciepła stanowiła 2,44% ogółu przychodów netto ze sprzedaży produktów, towarów i
materiałów.
Pozostałe przychody ze sprzedaży stanowiły 2,59% w ogólnej wartości przychodów netto ze sprzedaży produktów,
towarów i materiałów uzyskanych przez Spółkę w 2021 roku i dotyczyły głównie usług świadczonych na rzecz innych
podmiotów z Grupy.
Głównym surowcem wykorzystywanym przez Grupę do produkcji energii jest węgiel brunatny Wydobywany węgiel
brunatny dostarczany jest bezpośrednio z kopalń odkrywkowych do pobliskich elektrowni. Z tego względu wydobycie
węgla brunatnego w Grupie ZE PAK SA jest ściśle skorelowane z ilością energii elektrycznej wytwarzanej przez
elektrownie zlokalizowane w sąsiedztwie kopalń. Uzupełnienie dostaw z własnych odkrywek stanowią zakupy od
zewnętrznych dostawców.
W Spółce, jako surowiec do produkcji energii wykorzystuje się również biomasę, która jest spalana w specjalnie
dedykowanym do tego celu kotle zlokalizowanym w elektrowni Konin. Umowy na dostawę biomasy są zawierane z
zewnętrznymi dostawcami.
3. OPIS DZIAŁALNOŚCI
3.1. Istotne zdarzenia roku obrotowego oraz zdarzenia następujące po dniu
bilansowym mające wpływ na działalność bieżąca i przyszłą
Istotne zdarzenia roku obrotowego
W raportowanym okresie miały miejsce zmiany w Zarządzie Spółki. Już po zakończeniu okresu sprawozdawczego miały
miejsce również zmiany w Radzie Nadzorczej Spółki. Opis tych zmian został przedstawiony w punkcie 9.9. „Skład
osobowy, jego zmiany oraz opis działania organów zarządzających i nadzorujących” niniejszego sprawozdania.
Umowa na finansowanie modernizacji instalacji w Elektrowni Konin (dostosowanie do spalania biomasy)
29 stycznia 2021 roku Spółka zawarła z Bankiem Polska Kasa Opieki SA umowę kredytu, na podstawie której
udostępniony został Spółce kredyt w łącznej kwocie do 160 milionów złotych, przeznaczony na finansowanie projektu
inwestycyjnego. Celem projektu było przystosowanie istniejącego bloku węglowego, zlokalizowanego na terenie
elektrowni Konin do spalania biomasy. Zmodernizowana instalacja o mocy 50 MWe będzie produkowała energię
elektryczną oraz pełniła funkcję rezerwową dla działającego już obecnie bloku biomasowego, zasilającego w ciepło
miasto Konin. Po zakończeniu projektu w Elektrowni Konin dostępna będzie generacja mocy ok. 100 MWe (2x50 MWe)
z wykorzystaniem biomasy jako paliwa podstawowego.
Zgodnie z treścią umowy, kwota kredytu wyniosła do 160 milionów złotych, przy czym Spółka zobowiązała się do
wniesienia udziału własnego ze środków własnych, w wysokości co najmniej 20% kosztów projektu, ale nie mniej niż
52,8 miliona złotych. . Kredytobiorca jest zobowiązany do spłaty kredytu wraz z odsetkami oraz innymi należnymi
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
12
kwotami na warunkach określonych w umowie, przy czym całkowita spłata kredytu powinna nastąpić do dnia 31 grudnia
2030 roku.
W celu zabezpieczenia spłaty wierzytelności wynikających z umowy, Spółka ustanowiła wymagane zabezpieczenia, tj.
hipoteka na wskazanych nieruchomościach Elektrowni Konin; zastaw finansowy i rejestrowy na rachunkach bankowych
prowadzonych przez Spółkę w Banku Pekao SA oraz pełnomocnictwo do każdego z ww. rachunków bankowych; przelew
na zabezpieczenie z polis ubezpieczeniowych majątku Elektrowni Konin oraz cesja wierzytelności z umów na dostawę
ciepła dla miasta Konin oraz oświadczenie Spółki o poddaniu się egzekucji na podstawie art. 777 § 1 pkt 5 ustawy Kodeks
Postępowania Cywilnego.
Podpisanie listu intencyjnego z PGW Wody Polskie
W 2020 roku ZE PAK SA we współpracy z Państwowym Gospodarstwem Wodnym Wody Polskie rozpoczął intensywne
działania mające na celu poprawę stosunków wodnych w rejonie działalności kopalń należących do Grupy. 9 lutego 2021
roku ZE PAK SA i PGW Wody Polskie podpisały List intencyjny regulujący już rozpoczęte działania w kierunku
zwiększenia retencji na terenie Wielkopolski Wschodniej. ZE PAK SA wraz z PGW Wody Polskie przygotował
zintegrowany program odbudowy stosunków wodnych, obejmujący zarówno wyrobiska pokopalniane, rzeki i kanały
przepływające przez obszary w sąsiedztwie odkrywek, jak również mokradła z pobliskiego Pojezierza Gnieźnieńskiego i
Kujawskiego. Zwiększenie retencji ma nastąpić dzięki znalezieniu najkorzystniejszych wariantów dalszego kształtowania
zlewni rzek i jezior występujących w rejonie funkcjonowania kopalń należących do ZE PAK SA, wykorzystaniu
wyrobisk pokopalnianych do prowadzenia gospodarki retencyjnej i przeciwpowodziowej oraz nawiązania współpracy w
zakresie możliwości wykorzystania rozpatrywanych wyrobisk pokopalnianych do celów produkcji energii ze źródeł
odnawialnych.
Łącznie przewidzianych w ramach programu do realizacji jest ponad 30 zadań inwestycyjnych, dla których obecnie
przygotowywane są kosztorysy inwestorskie. Koszt tych prac szacowany jest na ponad 120 milionów złotych i rozłożony
będzie na najbliższe 10 lat. Część z tych zadań inwestycyjnych finansowana będzie w ramach wykonania obowiązków
rekultywacyjnych ciążących na spółkach z Grupy Kapitałowej ZE PAK SA. Porozumienie zawarte z PGW Wody Polskie
przewiduje również realizację szeregu inwestycji mających na celu poprawę stosunków wodnych w Wielkopolsce
Wschodniej, których źródłem finansowania może być Krajowy Plan Odbudowy oraz Funduszu na rzecz Sprawiedliwej
Transformacji. Realizacja przewidzianych zadań wydatnie skróci okres poprawy stosunków wodnych w regionie w
porównaniu do obecnych założeń w tym zakresie.
Decyzja środowiskowa dla wytwórni wodoru
21 lipca 2021 roku Spółka otrzymała decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia polegającego na
budowie wytwórni wodoru wraz z infrastrukturą towarzyszącą na terenie Elektrowni Konin.
Wytwórnia wodoru na terenie Elektrowni Konin ma powstać w oparciu o elektrolizery z membraną elektrolitowo-
polimerową (technologia „PEM”). Pierwszy elektrolizer został już przez Spółkę zamówiony a energia elektryczna
wykorzystywana do celu eksploatacji elektrolizera będzie pochodziła w 100% z odnawialnego źródła energii.
Wytwórnia będzie wykonana w technologii modułowej (kontenerowej), co pozwala na jej stosunkowo prostą rozbudowę.
Zamówiony elektrolizer dla pierwszego etapu realizacji zadania będzie miał moc 2,5 MW, co pozwoli na maksymalną
produkcję wodoru w ilości 1 tony na dobę. W przypadku konieczności rozbudowy, przyznana decyzja środowiskowa daje
możliwość zwiększenia produkcji wodoru do 20 ton na dobę. Woda do produkcji wodoru dostarczona będzie z istniejącej
w elektrowni stacji DEMI.
Dofinansowanie projektu wodorowego
W lipcu 2021 roku Komisja Europejska ogłosiła wyniki pierwszego naboru na granty przyznawane w ramach Innovation
Fund. Wśród 32 projektów z różnych krajów UE wybranych do dofinansowania, jako jedyny z Polski, znalazł się
zgłoszony przez ZE PAK SA projekt budowy instalacji wytwarzającej zielony wodór. Projekt został sklasyfikowany do
uzyskania grantu w wysokości ok. 4,5 mln euro w postaci bezzwrotnego dofinansowania.
Projekt realizowany przez Spółkę zakłada budowę instalacji umożliwiającej produkcję i magazynowanie zielonego
wodoru przeznaczonego na potrzeby sektora transportowego. Wodór będzie produkowany przez elektrolizery
z membraną elektrolitowo-polimerową (PEM - Proton Exchange Membrane), w których zostaną zaimplementowane
innowacyjne rozwiązania zwiększające ich wydajność. Elektrolizery będą zasilane energią pochodzącą ze źródeł OZE.
Przewiduje się, że projekt wytwarzania wodoru i jego wykorzystanie w sektorze transportowym pozwoli na uniknięcie
ok. 96% emisji gazów cieplarnianych w porównaniu do technologii konwencjonalnej.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
13
Dofinansowanie z Unii Europejskiej wspomoże ZE PAK SA w realizacji inwestycji produkcji zielonego wodoru,
na wykonanie których pozwala decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięcia polegającego na
budowie wytwórni wodoru wraz z infrastrukturą towarzyszącą wydaną wcześniej dla Spółki przez Prezydenta Miasta
Konina.
Wejście w życie Konkluzji BAT
Od 18 sierpnia 2021 roku obowiązuje Decyzja Wykonawcza Komisji (UE) 2017/1442 z dnia 31 lipca 2017 roku,
ustanawiająca konkluzje dotyczące najlepszych dostępnych technik (Konkluzje BAT - Best Available Technology) w
odniesieniu do dużych obiektów energetycznego spalania zgodnie z dyrektywą Parlamentu Europejskiego i Rady
2010/75/UE. Pozwolenia zintegrowane dla wszystkich eksploatowanych aktualnie instalacji energetycznego spalania
ZE PAK SA zostały dostosowane do wymagań Konkluzji BAT z uwzględnieniem indywidualnych odstępstw od
granicznych wielkości emisji. Spółka prowadzi działalność produkcyjną w zgodności z dopuszczalnymi limitami
emisyjnymi wynikającymi z Dyrektywy IED jak również Konkluzji BAT. Systemy ciągłego monitorowania emisji,
rozbudowane według wymagań BAT 4, stanowią podstawę do weryfikacji dotrzymywania wymagań Decyzji
Wykonawczej Komisji (UE) 2017/1442 w zakresie emisji zanieczyszczeń do powietrza w ZE PAK SA.
Zawarcie umowy o współpracy z MS Innovation Impulse GMBH
31 sierpnia 2021 roku Spółka podpisała umowę o współpracy z MS Innovation Impulse GMBH z siedzibą w Wiedniu,
Austria, w obecności i przy udziale Argumenol Investment Company Limited, z siedzibą na Cyprze i Synthos Green
Energy Spółka Akcyjna (SGE) z siedzibą w Warszawie.
Na podstawie umowy strony zamierzają podjąć wzajemną współpracę poprzez utworzenie wspólnego przedsiębiorcy
(SPV), prowadzącego działalność w obszarze energetyki jądrowej, w szczególności polegającej na budowie źródeł
wytwórczych opartych o technologię SMR (Small Modular Reactor) na terenie Elektrowni Pątnów, na którym Spółka
prowadzi obecnie działalność w zakresie wytwarzania energii elektrycznej z węgla brunatnego.
Intencją stron jest zbycie lub wniesienie do SPV aktywów, w formie zorganizowanej części przedsiębiorstwa, związanych
z wytwarzaniem energii elektrycznej w Elektrowni Pątnów, doprowadzenie do zakończenia obecnie prowadzonej
działalności polegającej na produkcji energii z węgla brunatnego (z zachowaniem zobowiązań w tym zakresie) a następnie
rozwijanie na bazie SPV projektu budowy i eksploatacji SMR.
Strony będą, co do zasady, finansować działalności SPV, w częściach równych odpowiadających udziałowi w kapitale
zakładowym, na każdym etapie działalności SPV, tj. zarówno na etapie prowadzenia, a następnie likwidacji działalności
opartej na spalaniu węgla brunatnego, na etapie przygotowania terenu pod proces inwestycyjny, jak i na etapie procesu
inwestycyjnego polegającego na budowie jednostek SMR. Strony będą również wspólnie eksploatowały jednostki.
SGE jako strona umowy zawartej z GE Hitachi Nuclear Energy Americas LLC (GEH), z siedzibą Wilmington w USA,
dotyczącej w szczególności wyłączności SGE na implementację technologii GEH na terytorium Polski zobowiązał się
zapewnić SPV możliwość korzystania z technologii GEH, w przypadku jeśli w ramach projektu Strony zdecydują o
zastosowaniu tej technologii.
Zmiana nazwy Spółki
30 września 2021 roku Sąd Rejonowy Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, IX Wydział Gospodarczy Krajowego
Rejestru Sądowego dokonał rejestracji zmian Statutu Spółki przyjętych przez Zwyczajne Walne Zgromadzenie
Akcjonariuszy ZE PAK SA w dniu 28 czerwca 2021 roku, polegających na zmianie firmy Spółki z Zespół Elektrowni
Pątnów-Adamów-Konin Spółka Akcyjna na ZE PAK Spółka Akcyjna, nadając § 1 ust. 1 Statutu Spółki nowe następujące
brzmienie: „Firma Spółki brzmi: ZE PAK Spółka Akcyjna”.
Powyższa zmiana dotyczyła wyłącznie nazwy Spółki, pozostałe dane nie uległy zmianie.
Zawarcie listu intencyjnego z Ørsted Wind Power
14 października 2021 roku Spółka podpisała list intencyjny z firmą Ørsted Wind Power A/S z siedzibą w Fredericia,
w Danii.
Intencją stron listu jest realizacja i rozwój projektów farm wiatrowych w obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej.
Współpraca będzie rozwijana poprzez spółki joint venture, w których obie strony będą posiadały po 50% udziałów. Strony
planują wspólne przygotowanie i złożenie wniosków o wydanie pozwoleń na wznoszenie i wykorzystywanie sztucznych
wysp, konstrukcji i urządzeń w obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej dla projektów morskich farm wiatrowych
w najbliższym postepowaniu rozstrzygającym, prowadzonym zgodnie z art. 27d i nast. ustawy z dnia
21 marca 1991 roku o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
14
Zawarcie przedwstępnej umowy sprzedaży udziałów PAK – Polska Czysta Energia sp. z o.o.
20 grudnia 2021 roku, w wyniku prowadzonych negocjacji, Spółka zawarła przedwstępną umowę sprzedaży udziałów
dotyczącą sprzedaży przez Spółkę na rzecz Cyfrowy Polsat SA udziałów w PAK – Polska Czysta Energia sp. z o.o. z
siedzibą w Koninie, reprezentujących 67% kapitału zakładowego PAK – Polska Czysta Energia sp. z o.o.
Bazowa cena sprzedaży za Udziały PAK – PCE sp. z o.o. została ustalona na 193.104.000,00 PLN, natomiast łączna suma
wpływów jakie ma uzyskać Spółka w wyniku opisanych poniżej transakcji ma wynieść 800.459.000,00 PLN.
Cena sprzedaży udziałów PAK – PCE sp. z o.o. została ustalona między innymi w oparciu o wyceny przygotowane przez
Deloitte Advisory sp. z o.o. i może zostać pomniejszona o wartość niedozwolonych wypływów środków dokonanych na
rzecz Spółki oraz jej podmiotów powiązanych w okresie od 30 września 2021 roku do momentu przejścia na Cyfrowy
Polsat SA tytułu prawnego do udziałów PAK – PCE sp. z o.o., oraz powiększona o odsetki naliczone za okres Locked
Box według średniej stopy oprocentowania depozytów pieniężnych w bankach prowadzących bieżące rachunki bankowe
ZE PAK SA dla okresu czasu najbliższemu okresowi Locked Box.
Cena sprzedaży za udziały PAK – PCE sp. z o.o. została ustalona w stosunku do aktywów, które już obecnie znajdują się
w strukturze PAK – PCE sp. z o.o., jak i do aktywów, które Spółka zobowiązała się wnieść do struktury PAK – PCE
sp. z o.o. przed dniem sprzedaży udziałów PAK – PCE sp. z o.o.
Zamknięcie transakcji objętej umową zostało uzależnione od spełnienia się warunków zawieszających
w postaci: (i) satysfakcjonującego dla Cyfrowego Polsatu wyniku badania dokumentacji w szczególności prawnej i
podatkowej PAK – PCE sp. z o.o. jej spółek zależnych, (ii) uzyskania przez Cyfrowy Polsat SA i Spółkę zgód Rad
Nadzorczych na dokonanie transakcji. Ponadto, zamknięcie transakcji będzie uzależnione od spełnienia się dodatkowych
warunków zawieszających, wskazanych w umowie, tj. w szczególności: wniesienie jako wkład niepieniężny do
PAK – PCE sp. z o.o. w związku z podwyższeniem kapitału zakładowego PAK – PCE sp. z o.o. w ramach transakcji
960 000 udziałów w kapitale zakładowym PAK – PCE Fotowoltaika sp. z o.o.; 800 udziałów w kapitale zakładowym
Exion Hydrogen Polskie Elektrolizery sp. z o.o.; 2 950 000 akcji w kapitale zakładowym PAK – Volt SA, oraz
wierzytelności wynikających z pożyczek udzielonych spółkom PCE – OZE 1 sp. z o.o., PCE – OZE 2 sp. z o.o.,
PCE – OZE 3 sp. z o.o., PCE – OZE 4 sp. z o.o., PCE – OZE 5 sp. z o.o., PCE – OZE 6 sp. z o.o. przez PAK Kopalnia
Węgla Brunatnego Adamów SA w likwidacji na nabycie przez te podmioty nieruchomości od PAK Kopalnia Węgla
Brunatnego Adamów SA w likwidacji.
30 marca 2022 roku do powyższej przedwstępnej umowy sprzedaży udziałów został zawarty aneks, na podstawie którego
postanowiono o zmianie daty końcowej (tzw. long stop date), do której strony zakładały spełnienie się wszystkich
warunków zawieszających umowy oraz o dokonaniu przez Cyfrowy Polsat SA przedpłaty na rzecz Spółki na poczet ceny
sprzedaży za udziały PAK – PCE sp. z o.o. do maksymalnej wysokości stanowiącej sumę: ceny bazowej określonej w
umowie za udziały, tj. kwoty 193.104.000 zł oraz kwoty stanowiącej cenę sprzedaży dodatkowych udziałów w
PAK – PCE sp. z o.o., które zgodnie z umową zostaną utworzone w ramach wykonania zobowiązania dodatkowego
wskazanego w umowie a następnie sprzedane na rzecz kupującego, tj. kwoty 607.355.000 zł, która może zostać
skorygowana w związku z rozliczeniem kapitału obrotowego zgodnie z umową
Zmiana daty końcowej w umowie, jest związana z powzięciem przez Spółkę oraz Cyfrowy Polsat SA wiadomości
dotyczącej braku możliwości spełnienia się jednego z warunków zawieszających umowy w pierwotnie zakładanym
terminie tj. do dnia 31 marca 2022 roku. W związku z tym w ramach aneksu, data końcowa została przesunięta na dzień
30 września 2022 roku.
Istotne zdarzenia następujące po dniu bilansowym
Nabycie spółek projektowych oraz zawarcie umowy wspólników z Ørsted Wind Power A/S
8 marca 2022 roku Spółka zawarła z Ørsted Wind Power A/S z siedzibą w Fredericia, Dania (ORS) umowę sprzedaży
udziałów, dotyczącą 5 spółek projektowych, w wyniku której Spółka nabyła od ORS 50% udziałów w kapitale
zakładowym spółek: Ørsted Polska OF SPV 1 sp. z o.o., Ørsted Polska OF SPV 2 sp. z o.o., Ørsted Polska OF SPV 3
sp. z o.o., Ørsted Polska OF SPV 4 sp. z o.o. oraz Ørsted Polska OF SPV 5 sp. z o.o. (Spółki Joint Venture). Strony
uzyskały zgodę Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów na dokonanie koncentracji, polegającej na
utworzeniu przez ORS i Spółkę pięciu wspólnych przedsiębiorców w dniu 16 grudnia 2021 roku.
Strony zawarły również w dniu 8 marca 2022 roku umowę wspólników określającą zasady „corporate governance” w
Spółkach Join Venture oraz warunki dalszej współpracy.
Strony planują wspólne złożenie wniosków o wydanie pozwoleń na wznoszenie i wykorzystywanie sztucznych wysp,
konstrukcji i urządzeń w obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej dla projektów morskich farm wiatrowych w
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
15
najbliższym postepowaniu rozstrzygającym, prowadzonym zgodnie z art. 27d i nast. ustawy z dnia 21 marca 1991 r. o
obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej.
Zmiany w składzie Rady Nadzorczej Spółki
10 marca 2022 roku Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy Spółki powołało trzech nowych członków do
składu Rady Nadzorczej Spółki: Pana Jarosława Grzesiaka, Pana Tobiasa Solorza oraz Pana Piotra Żaka. Uchwały o
powołaniu weszły w życie z chwilą podjęcia.
30 marca 2022 roku rezygnację z członkostwa w Radzie Nadzorczej Spółki złożył Pan Leszek Wysłocki.
13 kwietnia 2022 roku Rada Nadzorcza Spółki podjęła uchwałę w sprawie powierzenia funkcji Zastępcy
Przewodniczącego Panu Piotrowi Żak. W dniu 22 kwietnia 2022 roku Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie
Akcjonariuszy Spółki ustaliło nową liczbę członków Rady Nadzorczej Spółki oraz odwołało Pana Grzegorz Krystka z
funkcji członka Rady Nadzorczej.
Zgoda na docelowe rozporządzenie zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa ZE PAK SA związaną z
działalnością energetyczną prowadzoną w ramach Elektrowni Pątnów na rzecz PAK Pątnów, tj.
wydzierżawienie, a następnie wniesienie aportem do PAK Pątnów sp. z o.o.
W dniu 10 marca 2022 roku Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie ZE PAK SA podjęło uchwałę w sprawie wyrażenia
zgody na docelowe rozporządzenie zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa obejmującą zespół składników majątkowych
i niemajątkowych oraz zespół pracowników niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w ramach Elektrowni
Pątnów, która polega na samodzielnym i kompleksowym wytwarzaniu energii elektrycznej i ciepła z wykorzystaniem
Elektrowni Pątnów 1 (moc zainstalowana 644 MW) oraz Elektrowni Pątnów 2 (moc zainstalowana 474 MW), dalej
zwanej „ZCP Pątnów”, które to zbycie nastąpi w dwóch etapach - dzierżawy ZCP Pątnów na rzecz PAK Pątnów
sp. z o.o. z siedzibą w Koninie oraz wniesienia ZCP Pątnów aportem do PAK Pątnów sp. z o.o. z siedzibą w Koninie.
Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie ZE PAK SA upoważniło Zarząd Spółki do podjęcia wszelkich czynności
niezbędnych do realizacji podjętej Uchwały.
Zgoda na wydzierżawienie zorganizowanej oraz zbycie części przedsiębiorstwa ZE PAK SA związanej z
działalnością energetyczną prowadzoną w ramach Elektrowni Konin
W dniu 22 kwietnia 2022 roku Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie ZE PAK SA podjęło uchwałę w sprawie wyrażenia
zgody na wydzierżawienie zorganizowanej części przedsiębiorstwa Spółki, w skład której wchodzą w szczególności:
nieruchomości gruntowe stanowiące własność lub będące w użytkowaniu wieczystym Spółki, na których znajdują się
aktywa wytwórcze, rozdzielnie elektryczne wraz z infrastrukturą przesyłową, warsztaty, budynki biurowe i inne,
infrastruktura towarzysząca, umowy oraz część pracowników, niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej przez
Elektrownię Konin (ZCP Konin), na rzecz spółki PAK – PCE Biopaliwa i Wodór sp. z o.o.
Również w dniu 22 kwietnia 2022 roku Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie ZE PAK SA podjęło uchwałę w sprawie
wyrażenia zgody na zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa Spółki, w skład której wchodzą w szczególności:
nieruchomości gruntowe stanowiące własność lub będące użytkowaniu wieczystym Spółki, na których znajdują się
aktywa wytwórcze, rozdzielnie elektryczne wraz z infrastrukturą przesyłową, warsztaty, budynki biurowe i inne,
infrastruktura towarzysząca, umowy oraz część pracowników, niezbędne do prowadzenia działalności gospodarczej przez
Elektrownię Konin (ZCP Konin) na rzecz spółki PAK – PCE Biopaliwa i Wodór sp. z o.o.
3.2. Istotne umowy zawarte w roku obrotowym
Umowy istotne dla działalności Grupy
Z uwagi na charakterystykę działalności i rynków, na których funkcjonuje ZE PAK SA podstawowe umowy zawierane
z głównymi dostawcami i odbiorcami w toku zwykłej działalności mają standardowy charakter. Umowy dotyczące
dostaw głównego surowca jakim jest węgiel brunatny mają charakter wieloletni a głównymi dostawcami są spółki zależne
od ZE PAK SA. Umowy stanowiące uzupełnienie dostaw węgla oraz umowy na dostawę biomasy zawierane są z
zewnętrznymi dostawcami. W obszarze sprzedaży energii spółka zobowiązana jest do sprzedaży całości wolumenu
produkowanej energii poprzez rynek giełdowy, wyłączenie stanowi produkcja z odnawialnych źródeł energii (w
przypadku ZE PAK SA chodzi o wolumen produkowany z biomasy, czyli około 7,5% całego wolumenu produkcji
energii). Większość wolumenu produkcji z biomasy sprzedawana jest w umowach dwustronnych za pośrednictwem
spółki zależnej PAK Volt SA. W obszarze zakupu pozwoleń do emisji CO
2
spółki z Grupy podpisują umowy ramowe z
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
16
poszczególnymi kontrahentami określające podstawowe warunki współpracy. Natomiast sam zakup dokonywany jest w
odrębnych transakcjach w odniesieniu do konkretnych ilości przy zastosowaniu aktualnych cen rynkowych. Większość
uprawnień do emisji CO
2
nabywana jest w transakcjach terminowych. Świadectwa pochodzenia energii (w przypadku
Grupy dominującą rolę odgrywają zielone certyfikaty) sprzedawane są na rynku giełdowym.
Umowy dotyczące otrzymanych kredytów, pożyczek i linii gwarancyjnych
1. ZE PAK SA podpisała w dniu 29 stycznia 2021 roku z jednym z banków (będących jednocześnie organizatorem
finansowania, agentem i agentem zabezpieczeń) umowę kredytu inwestycyjnego na kwotę 160 000 tysięcy złotych
z okresem spłaty do dnia 31 grudnia 2030 roku. W dniu 28 grudnia 2021 roku podpisany został Aneks zmieniający
do umowy kredytu. Oprocentowanie kredytu według stawki WIBOR 3M plus marża banku.
2. ZE PAK SA podpisała z jednym z banków Aneks nr 1, Aneks nr 2 oraz Aneks nr 3 do umowy o otwarcie linii
gwarancji. W ramach Aneksu nr 3, podpisanego w dniu 23 marca 2022 roku, przedłużony został okres ważności
umowy linii gwarancji do 31 marca 2023 roku. Dostępny limit na gwarancje pozostał bez zmiany
i wynosi 80 000 tysięcy złotych. Termin ważności wystawionych gwarancji nie może przekroczyć daty 31 marca
2024 roku. W ramach linii ZE PAK SA może zlecać udzielenie przez bank gwarancji IRGIT, dobrego wykonania
kontraktu oraz zapłaty ceny.
3. ZE PAK SA podpisała w dniu 06 lipca 2021 roku z jednym z banków umowę o kredyt w rachunku bieżącym na
kwotę 45 000 tysięcy złotych z okresem obowiązywania do dnia 30 czerwca 2022 roku. Oprocentowanie kredytu
według stawki WIBOR 1M plus marża banku.
4. ZE PAK SA podpisała w dniu 12 lipca 2021 roku z jednym z banków umowę o limit na gwarancje na kwotę 50 000
tysięcy złotych z okresem obowiązywania do dnia 30 czerwca 2022 roku. Termin ważności wystawionych gwarancji
nie może przekroczyć 1 roku. W ramach linii ZE PAK SA może zlecać udzielenie przez bank gwarancji zapłaty.
5. ZE PAK SA podpisała z jednym z banków Aneks nr 5 do umowy o wielocelowy limit kredytowy. Zgodnie z
Aneksem nr 5 okres obowiązywania umowy został przedłużony do dnia 30 grudnia 2022 roku. Dostępny
wielocelowy limit kredytowy wynosi 100 000 tysięcy złotych do dnia 29 kwietnia 2022 roku; 80 000 tysięcy złotych
od dnia 30 kwietnia 2022 roku do dnia 29 czerwca 2022 roku; 65 000 tysięcy złotych od dnia 30 czerwca 2022 roku
do dnia 29 września 2022 roku oraz 50 000 tysięcy złotych od dnia 30 września 2022 roku do dnia 30 grudnia 2022
roku. Oprocentowanie kredytu na rachunku bieżącym według stawki WIBOR 1M plus marża banku.
Umowy dotyczące udzielonych pożyczek
1. ZE PAK SA podpisała w dniu 08 luty 2021 roku umowę udzielenia pożyczki dla spółki z Grupy tj. PAK – PCE
Fotowoltaika sp. z o.o. Kwota pożyczki wynosiła 12 000 tysięcy złotych. Pożyczka została spłacona w dniu 22 marca
2021 roku. Oprocentowanie pożyczki według stawki WIBOR 3M plus marża.
2. ZE PAK SA podpisała w dniu 08 marca 2021 roku umowę udzielenia pożyczki dla spółki z Grupy tj. PAK – PCE
Fotowoltaika sp. z o.o. Kwota pożyczki wynosi 3 000 tysiące złotych. Pożyczka będzie spłacona do dnia 31 grudnia
2035 roku. Oprocentowanie pożyczki według stawki WIBOR 3M plus marża.
3. ZE PAK SA podpisała w dniu 09 marca 2021 roku umowę udzielenia pożyczki dla spółki z Grupy tj. PAK – PCE
Fotowoltaika sp. z o.o. Kwota pożyczki wynosi 3 000 tysiące złotych. Pożyczka będzie spłacona do dnia 31 grudnia
2035 roku. Oprocentowanie pożyczki według stawki WIBOR 3M plus marża.
4. ZE PAK SA podpisała w dniu 1 kwietnia 2021 roku umowę udzielenia pożyczki dla spółki z Grupy tj. PG Hydrogen
sp. z o.o. Kwota pożyczki wynosi 62,4 tysiąca złotych. W dniu 4.03.2022 roku podpisany został Aneks nr 2
przedłużający termin spłaty pożyczki do 6 września 2022 roku. Oprocentowanie pożyczki według stawki WIBOR
6M plus marża.
5. ZE PAK SA podpisała w dniu 02 czerwca 2021 roku umowę udzielenia pożyczki dla spółki z Grupy tj. PAK – PCE
Fotowoltaika sp. z o.o. Kwota pożyczki wynosiła 4 200 tysiąca złotych. Pożyczka została spłacona w dniu 29
czerwca 2021 roku. Oprocentowanie pożyczki według stawki WIBOR 3M plus marża.
6. ZE PAK SA podpisała w dniu 14 czerwca 2021 roku umowę udzielenia pożyczki dla spółki z Grupy tj.
PAK – Polska Czysta Energia sp. z o.o. Kwota pożyczki wynosiła 20 tysięcy złotych. Pożyczka została spłacona w
dniu 29 października 2021 roku. Oprocentowanie pożyczki według stawki WIBOR 3M plus marża.
7. ZE PAK SA podpisała w dniu 06 września 2021 roku z PG Hydrogen sp. z o.o. (Spółka z Grupy) aneks nr 1 do
umowy pożyczki na kwotę 10 tysięcy złotych z dnia 07 września 2020 roku wydłużający termin spłaty pożyczki do
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
17
dnia 06 marca 2022 roku. Pożyczka została spłacona w dniu 4 marca 2022 roku. Oprocentowanie pożyczki według
stawki WIBOR 12M plus marża.
8. ZE PAK SA podpisała w dniu 14 grudnia 2021 roku z PAK – Volt SA (Spółka z Grupy) aneks nr 1 do umowy
pożyczki na kwotę 13 000 tysięcy złotych z dnia 15 grudnia 2020 roku wydłużający termin spłaty pożyczki do dnia
16 grudnia 2022 roku. Oprocentowanie pożyczki według stawki WIBOR 3M plus marża.
9. ZE PAK SA podpisała w dniu 15 grudnia 2021 roku z PAK KWB Konin SA (Spółka z Grupy) aneks nr 2 do umowy
pożyczki na kwotę 25 000 tysięcy złotych z dnia 20 grudnia 2019 roku wydłużający termin spłaty pożyczki do dnia
16 grudnia 2022 roku. Oprocentowanie pożyczki według stawki WIBOR 3M plus marża.
Udzielone i otrzymane gwarancje oraz poręczenia
Tabela 2: Zestawienie udzielonych gwarancji i poręczeń wg stanu na 31 grudnia 2021 roku
tysiące złotych
tysiące euro
2021 rok
Udzielone gwarancje
130 000
-
- w tym dla spółek z Grupy
-
-
Udzielone poręczenia
64 262
756
- w tym dla spółek z Grupy
-
-
Tabela 3: Zestawienie otrzymanych w 2021 roku gwarancji i poręczeń wg stanu na 31 grudnia 2021 roku
tysiące złotych
tysiące euro
2021 rok
Otrzymane gwarancje
26 359
-
- w tym od spółek z Grupy
-
-
Otrzymane poręczenia
-
-
- w tym od spółek z Grupy
-
-
Umowy zawarte z podmiotami powiązanymi na warunkach odbiegających od rynkowych
W 2021 roku w Grupie Kapitałowej ZE PAK SA pomiędzy spółkami powiązanymi nie zawierano umów na warunkach
odbiegających od rynkowych.
3.3. Realizacja programu inwestycyjnego
W 2021 roku ZE PAK SA kontynuowała realizację dużego projektu inwestycyjnego, jakimi jest przystosowanie kotła
węglowego K-7 w elektrowni Konin do wyłącznego spalania biomasy wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną.
Ponadto, aktywność inwestycyjna skupiła się na uruchomieniu projektów związanych z wytwarzaniem i dystrybucją
wodoru.
Kluczowe inwestycje ZE PAK SA w fazie realizacji
Przystosowanie kotła węglowego K-7 w Elektrowni Konin do spalania biomasy (budowa jednostki
biomasowej nr 2)
Zadanie ma na celu przystosowanie infrastruktury wykorzystywanej uprzednio do produkcji energii i ciepła z węgla
brunatnego do spalania biomasy. W ten sposób w Elektrowni Konin zostanie utworzona druga jednostka biomasowa,
która oprócz produkcji energii dla Krajowego Systemu Elektroenergetycznego będzie również źródłem awaryjnym dla
produkcji ciepła w sytuacji odstawienia funkcjonującej obecnie w Elektrowni Konin ciepłowniczej jednostki biomasowej.
27 marca 2020 roku zawarto wiodący kontrakt na realizację w formule „pod klucz” przedmiotu umowy tj. projektu
i wykonania przebudowy kotła węglowego na kocioł fluidalny pracujący w technologii BFB. Wykonawcą
przystosowania kotła do spalania biomasy jest spółka Valmet Technologies Oy z siedzibą w Espoo Finlandia. Ponadto,
zawarte zostały kolejne główne kontrakty na realizację tzw. wysp technologicznych (turbina TG5, generator G5, instalacja
podawania biomasy oraz instalacja odpopielania spod elektrofiltru, elektrofiltr, cyfrowy system sterowania blokiem).
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
18
10 listopada 2021 roku rozpalono kocioł i uzyskano znamionowe obroty turbiny. W dniu 29 grudnia 2021 roku nastąpiła
synchronizacja bloku biomasowego z Krajowym Systemem Energetycznym. Testy bloku wymagane przez PSE zostały
przeprowadzone z wynikiem pozytywnym. Ostatnim etapem prac odbiorowych modernizowanego bloku było
przeprowadzenie ruchu próbnego, który również zakończył się wynikiem pozytywnym. W czasie trwania ruchu próbnego
wykonywane były również pomiary sprawdzające osiągnięcie gwarantowanych parametrów technicznych przez
wykonawców modernizacji. Obecnie trwa przekazanie bloku do eksploatacji.
Po modernizacji w Elektrowni Konin dostępna będzie generacja mocy około 100 MWe (2x50 MWe) z wykorzystaniem
biomasy jako paliwa podstawowego.
Kluczowe inwestycje ZE PAK SA w fazie przygotowawczej
W 2021 roku w Spółce prowadzono prace projektowe związane z poniższymi projektami inwestycyjnymi:
• budowa wytwórni wodoru wraz z infrastrukturą towarzyszącą na terenie elektrowni Konin,
• autonomiczne zasilanie domu jednorodzinnego w energię elektryczną i ciepło, bazujące na własnych źródłach
energii odnawialnej z wykorzystaniem wodoru jako magazynu i nośnika energii,
Budowa wytwórni wodoru wraz z infrastrukturą towarzyszącą na terenie elektrowni Konin
Opracowano koncepcję programowo-przestrzenną oraz uzyskano decyzję ustalającą środowiskowe uwarunkowania
realizacji przedsięwzięcia.
Wodór produkowany będzie w procesie elektrolizy wody z wykorzystaniem energii pochodzącej ze źródła odnawialnego.
Podstawowym źródłem energii pierwotnej będzie biomasa oraz energia słoneczna, których przekształcenie w energię
elektryczną, w dedykowanych do tego celu instalacjach, zasilać będzie układ elektrolizerni. Zrealizowanie tego zadania
pozwoli na produkcję tzw. „zielonego wodoru”.
Pierwszym krokiem w kierunku budowy wytwórni wodoru na terenie Elektrowni Konin było zawarcie w dniu
9 kwietnia 2020 roku umowy z firmą Hydrogenics Europe N.V. Belgia na zakup elektrolizera, który umożliwi na początek
produkcję wodoru w ilości 1 tony H
2
/dobę. W dalszym etapie, dzięki modułowej budowie wytwórni wodoru
i przygotowaniu infrastruktury możliwe będzie zwiększenie mocy produkcyjnych, w zależności od zapotrzebowania na
wodór. Pierwotny termin dostawy elektrolizera wskazany w umowie przypadał na połowę 2021 roku, jednak na skutek
przyczyn leżących po stronie dostawcy, wynikających z siły wyższej, uległ on wydłużeniu. Obecnie trwa proces
aneksowania umowy na dostawę elektrolizera o wydajności 1 tony H2 na dobę i mocy 2,5 MW.
W kwietniu 2021 roku została zawarta umowa z firmą Energoprojekt-Katowice na opracowanie dokumentacji
projektowej niezbędnej do uzyskania pozwolenia na budowę i realizacji budowy wytwórni wodoru.
W celu umożliwienia dostaw wodoru do stacji tankowania, w grudniu 2020 roku została zawarta umową z firmą Wystrach
GmbH Weeze na dostawę mobilnego magazynu wodoru. Dostawa mobilnego magazynu wodoru została zrealizowana.
W grudniu 2021 roku zawarto również umowę z tą firmą na dostawę dwóch wodorwozów.
Autonomiczne zasilanie domu jednorodzinnego
Projekt zakłada opracowanie koncepcji i techniczny dobór urządzeń dla samowystarczalnego autonomicznego systemu
zasilania w energię elektryczną, ciepło, ciepłą wodę użytkową dla domów jednorodzinnych o niskim zużyciu energii oraz
domów pasywnych.
W czerwcu 2020 roku zawarta została umowa z Akademią Górniczo - Hutniczą im. Stanisława Staszica w Krakowie,
Centrum Energetyki na wykonanie pracy pt. „Autonomiczne zasilanie domu jednorodzinnego w energię elektryczną
i ciepło, bazującego na własnych źródłach energii odnawialnej z wykorzystaniem wodoru jako magazynu i nośnika
energii”.
Zakupione zostały urządzenia niezbędne do stworzenia autonomicznego modelu zasilania domu jednorodzinnego
w energię i ciepło – kompletny układ elektrolizera, zbiorniki do magazynowania wodoru, ogniwa paliwowe, przydomową
elektrownię fotowoltaiczną. Obecnie trwa początkowa faza eksploatacji zmontowanego autonomicznego układu
zasilającego przeznaczonego dla domu jednorodzinnego.
3.4. Zarządzanie ryzykiem
Spółka prowadząc swoją działalność narażona jest na szereg rodzajów ryzyka, występujących faktycznie, potencjalne lub
teoretycznie, obecnych w branży oraz na rynkach, na których działa. Są to czynniki mające swoje źródło zarówno
wewnątrz Spółki, jak i w jej otoczeniu. Mając na uwadze sformalizowanie sfery związanej z ryzykiem występującym w
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
19
działalności powstał kompleksowy dokument zatytułowany „Zasady Zarządzania Ryzykiem dla Grupy Kapitałowej
ZE PAK SA” („Zasady Zarządzania”). Zasady Zarządzania zostały opracowane i wdrożone w celu zdefiniowania i
określenia granic ryzyk występujących lub mogących wystąpić w ZE PAK SA oraz określenia mechanizmów
minimalizacji ekspozycji na ryzyko w toku prowadzenia działalności w sektorze energetycznym oraz minimalizacji
skutków ryzyka, którego ze względu na specyfikę podstawowej działalności ZE PAK SA, nie da się całkowicie
wyeliminować.
W ramach wspomnianych zasad określono model i strategię biznesową Spółki. Naczelną zasadą realizowanego przez
Spółkę modelu biznesowego w sferze działalności gospodarczej: wydobywczej, produkcyjnej i handlowej jest
maksymalizacja produkcji i zysku przy jednoczesnym przestrzeganiu zasady minimalizacji ryzyka. W celu realizacji
planów biznesowych Spółka dopuszcza poniesienie ryzyka, ale wyłącznie w zakresie i na zasadach określonych w
Zasadach Zarządzania. Wszystkie rodzaje ryzyka biznesowego i sytuacje skutkujące ekspozycją na ryzyko są przez cały
czas minimalizowane, chyba że Zasady Zarządzania lub decyzje Zarządu wyraźnie upoważnią do określonych odstępstw.
W odniesieniu do schematu organizacyjnego Spółki wyodrębniono określone role oraz określono zakres
odpowiedzialności za decyzje i działania związane z realizowaną strategią i polityką rynkową. Szczególną rolę, ściśle
związaną z przestrzeganiem i prawidłowym stosowaniem Zasad Zarządzania pełni zespół zadaniowy, pod nazwą
„Komitet Zarządzania Ryzykiem”, działający jako organ doradczy i opiniodawczy Zarządu ZE PAK SA Organ został
powołany Zarządzeniem Prezesa Zarządu Spółki. Głównym zadaniem Komitetu Zarządzania Ryzykiem jest rozpoznanie
i identyfikacja oraz merytoryczna ocena wszelkich ryzyk gospodarczych o wartości powyżej 10 milionów złotych,
związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej przez Spółkę.
W ramach zarządzania ryzykiem w Spółce dokonano identyfikacji określonych obszarów ryzyk związanych z realizacją
zakładanych celów biznesowych:
• ryzyka surowcowe;
• ryzyka produkcyjne;
• ryzyka rynkowe i powiązane z nimi ryzyka finansowe;
• ryzyka operacyjne związane z funkcjonowaniem systemów informatycznych;
• ryzyko w obszarze bezpieczeństwa informacyjnego.
Dla każdego obszaru ryzyka zidentyfikowanego powyżej określono specyficzne rodzaje ryzyk dotyczące stricte
konkretnego obszaru. Rodzaj danego ryzyka został kompleksowo opisany, wraz z podaniem teoretycznych przykładów
jego wystąpienia w działalności operacyjnej Spółki. Do każdego rodzaju ryzyka opracowano również konkretne formy
działania mające na celu jego minimalizację lub wykluczenie, przypisano również odpowiedni miernik a tam gdzie to
możliwe określono tzw. „kluczowy wskaźnik wykonania”, czyli minimalny poziom wykonania.
Kontroli, w zakresie przestrzegania Zasad Zarządzania, odpowiednio do swojego zakresu działania, podlegają kierownicy
i pracownicy komórek organizacyjnych przyporządkowani do danego obszaru ryzyka. Odpowiedzialność za prawidłowe
i zgodne z Zasadami Zarządzania, wykonywanie zadań przez podległe komórki organizacyjne i samodzielne stanowiska
pracy ponosi kierownictwo komórek organizacyjnych. W Zasadach Zarzadzania opisano również w sposób szczegółowy
proces prawidłowego raportowania na temat zidentyfikowanego ryzyka a także sposób postępowania w wypadku
zidentyfikowania naruszenia zasad opisanych dokumencie.
Zgodnie z Zasadami Zarządzania od przestrzegania procedur i sposobów postępowania opisanych w dokumencie można
odstąpić wyłącznie po uzyskaniu upoważnienia Zarządu ZE PAK SA wyrażonego na piśmie, zastosowanie znajduje
wtedy specjalna procedura opisana również w Zasadach Zarządzania.
3.5. Opis wykorzystania wpływów z emisji
W 2021 roku ZE PAK SA nie emitowała dłużnych ani udziałowych papierów wartościowych, tym samym nie osiągały
wpływów z emisji.
4. PODSTAWOWE CZYNNIKI RYZYKA PROWADZONEJ DZIAŁALNOŚCI
W procesie przewidywania przyszłych wyników ZE PAK SA należy brać pod uwagę szereg czynników ryzyka i
zagrożeń, występujących faktycznie, potencjalne lub teoretycznie, obecnych w branży oraz na rynkach, na których działa
Spółka. Są to czynniki mające swoje źródło zarówno wewnątrz Spółki jak i w jej otoczeniu. W ocenie Zarządu można je
podzielić na takie, które występują w sposób ciągły w każdym okresie oraz te, pojawiające się incydentalnie w okresie,
którego dotyczy dany raport okresowy.
Spośród najistotniejszych czynników o stałym wpływie na wyniki Spółki z pewnością wymienić należy:
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
20
• trendy makroekonomiczne w gospodarce Polski i zapotrzebowanie na energią elektryczną;
• otoczenie regulacyjne;
• ceny energii elektrycznej;
• ceny i podaż świadectw pochodzenia;
• koszt wydobycia i dostawy węgla oraz innych paliw;
• koszty uprawnień do emisji CO
2
;
• rekompensaty z tytułu kosztów osieroconych w związku z rozwiązaniem KDT dla bloku nr 9 w Elektrowni
Pątnów;
• sezonowość i warunki meteorologiczne;
• nakłady inwestycyjne;
• kurs walutowy euro/złoty oraz poziom stóp procentowych.
Ponadto, istotnym czynnikiem mogącym mieć znaczący wpływ na wyniki finansowe są wyniki testów na utratę wartości
aktywów jeśli wystąpią przesłanki ich przeprowadzenia. Wykorzystywane modele wyceny aktywów wykazują
wrażliwość na szereg parametrów, m.in. tych opisanych w niniejszym punkcie, więc w obliczu niestabilnych perspektyw
działalności, zarówno tych rynkowych jak i mających swe źródło w uwarunkowaniach prawnych, założenia do modeli
wyceny majątku mogą ulec zmianie a co za tym idzie wyniki testów na utratę wartości w przyszłości mogą skutkować
koniecznością dokonania weryfikacji wysokości odpisów aktualizujących wartość składników majątku.
Trendy makroekonomiczne w gospodarce Polski i zapotrzebowanie na energią elektryczną
Prowadząc działalność na terenie Polski, osiągając znaczną większość przychodów ze sprzedaży energii elektrycznej
należy brać pod uwagę tendencje makroekonomiczne w polskiej gospodarce. Szczególne znaczenie ma zmiana realnego
PKB i produkcji przemysłowej w Polsce, rozwój sektora usług oraz wzrost konsumpcji indywidualnej. Wszystkie
wymienione czynniki wpływają w sposób istotny na zapotrzebowanie na energię elektryczną i jej zużycie.
Według danych GUS w roku 2021 nastąpił najwyższy od ponad dekady wzrost gospodarczy, do którego przyczyniło się
zdecydowane odbicie polskiej gospodarki z pandemicznego dołka. Ze wstępnych szacunków GUS wynika, że w 2021
roku Produkt Krajowy Brutto (PKB) Polski wzrósł realnie o 5,7% wyższy niż rok wcześniej, wobec spadku o 2,5% w
2020 roku. Ostatni tak szybki wzrost gospodarczy zanotowano w 2007 roku (powyżej 7%).
Dynamiczne odbicie spowodowane było głównie wzrostem spożycia w sektorze gospodarstw domowych, który wniósł
3,4% do rocznej dynamiki (w 2020 roku odjął 1,7%) oraz nakłady brutto na środki trwałe – dodany wkład 1,3% (wobec
ujemnego wkładu rzędu 1,6% w 2020 roku).
W 2021 roku popyt krajowy zwiększył się realnie o 8,2% w porównaniu z 2020 rokiem, w którym zanotowano spadek o
3,4%. Spożycie ogółem w 2021 roku wzrosło realnie o 4,8%, w tym spożycie w sektorze gospodarstw domowych o 6,2%
(w 2020 roku zanotowano spadek odpowiednio o 1,1% oraz o 3,0%). Nakłady brutto na środki trwałe w 2021 roku w
porównaniu z rokiem poprzednim wzrosły o 8,0% (wobec spadku o 9,0% w 2020 roku). Stopa inwestycji w gospodarce
narodowej (relacja nakładów brutto na środki trwałe do produktu krajowego brutto w cenach bieżących) w 2021 roku
wyniosła, podobnie jak w 2020 roku, 16,6%.
W samym IV kwartale 2021 roku PKB niewyrównany sezonowo liczony w cenach stałych średniorocznych roku
poprzedniego wzrósł realnie o 7,3% rok do roku wobec spadku o 2,5%.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
21
Wykres 2: Dynamika PKB (%) w odniesieniu do analogicznego kwartału roku poprzedniego
* Tzw. wstępny szacunek produktu krajowego brutto w IV kwartale 2021 roku, niewyrównany sezonowo, w cenach stałych
średniorocznych roku poprzedniego.
Źródło: dane GUS
Dane dotyczące funkcjonowania Krajowego Systemu Elektroenergetycznego i Rynku Bilansującego, prezentowane przez
Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA wskazują, że krajowe zużycie
1
energii elektrycznej w 2021 roku wyniosło
174,40 TWh i w porównaniu do roku poprzedniego wzrosło o 5,36%. Należy jednak mieć na uwadze, że pewna część
zużycia została pokryta przez masowo powstające źródła fotowoltaiczne produkujące energię, która jest bezpośrednio
konsumowana w miejscu dostawy (prosumenci), co nie jest rejestrowane przez istniejące układy pomiarowe. W 2021
roku nastąpił wzrost produkcji energii elektrycznej o 13,97% w stosunku do roku poprzedniego. Biorąc pod uwagę cały
bilans roku, odnotowano wzrost wytwarzania energii z węgla kamiennego o 30,03% oraz z węgla brunatnego na poziomie
19,49%. Wzrost produkcji energii z głównych pod względem wolumenu źródeł, czyli węgla kamiennego i brunatnego
należy wiązać ze wzrostem zapotrzebowania na energię w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym ale i zwiększonym
eksportem w drugiej połowie roku. Porównując dane produkcyjne r/r należy zwrócić uwagę, że od początku 2021 roku
produkcja elektrowni przemysłowych, dotychczas wykazywana oddzielne, wliczana jest do poszczególnych kategorii
elektrowni zawodowych, a zatem dane te ujęte są również w ilościach wytworzonych przez elektrownie węglowe.
Ponadto, czynnikiem zwiększającym krajową produkcję był spadek podaży energii na rynku europejskim oraz
obserwowane na tych rynkach wysokie ceny energii, co w konsekwencji spowodowało, że począwszy od sierpnia do
końca roku 2021 Polska była eksporterem energii. Zmienił się zatem kierunek wymiany zagranicznej. Skalę zmian jaka
nastąpiła w roku 2021 w transgranicznym handlu energią elektryczną bardzo dobrze pokazuje porównanie danych
rocznych PSE SA. Saldo wymiany zagranicznej w 2021 roku wyniosło 0,82 TWh po stronie importu, co oznacza, że na
skutek zmiany kierunku w wymianie zagranicznej, roczne saldo importu porównując rok do roku zmniejszyło się aż o
93,80%. W 2021 roku odnotowano spadek produkcji elektrowni gazowych, w skali roku o 4,01%. Elektrownie wiatrowe
wyprodukowały praktycznie tyle samo energii elektrycznej co w roku 2020 (około 12,2 TWh). Energia elektryczna
wyprodukowana z węgla kamiennego stanowiła 53,60% ogółu produkcji energii elektrycznej, energia z węgla brunatnego
26,14%, turbiny wiatrowe wygenerowały 8,20%, a źródła gazowe 7,7% ogółu energii. Warto dodać, że odnotowano
116% wzrost energii produkowanej przez inne niż energetyka wiatrowa źródła odnawialne, głównie przez źródła
fotowoltaiczne.
1
Na podstawie Tabeli nr 3. Struktura produkcji energii elektrycznej w elektrowniach krajowych, wielkości wymiany
energii elektrycznej z zagranicą i krajowe zużycie energii - wielkości miesięczne oraz od początku roku - wielkości brutto
dostępnej na stronie PSE SA.
5,5
5,4
4,6
3,7
2,2
-8,2
-1,5
-2,5
-0,8
11,2
5,3
7,3
1Q 2019
2Q 2019
3Q 2019
4Q 2019
1Q 2020
2Q 2020
3Q 2020
4Q 2020
1Q 2021
2Q 2021
3Q 2021
4Q 2021*
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
22
Wykres 3: Struktura produkcji energii elektrycznej oraz saldo wymiany energii elektrycznej z zagranicą (wielkości
brutto) – TWh
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych PSE
Otoczenie regulacyjne
Podmioty działające na rynku energii elektrycznej funkcjonują w otoczeniu regulacyjnym, które podlega ciągłym
zmianom, głównie poprzez oddziaływanie prawa unijnego na prawo krajowe. Najważniejsze regulacje prawne, którym
podlegają wytwórcy energii elektrycznej to Ustawa prawo energetyczne, w tym przepisy dotyczące obowiązku sprzedaży
energii na rynkach giełdowych, Ustawa o odnawialnych źródłach energii, określająca zasady wsparcia dla określonych
technologii wytwarzania energii, Ustawa Prawo Ochrony Środowiska określająca zasady zrównoważonego korzystania
ze środowiska. Powyższe ustawy transponują do polskiego porządku prawnego dyrektywy i rozporządzenia Komisji
Europejskiej oraz konwencje międzynarodowe, dotyczące m.in. zasad jednolitego hurtowego rynku energii elektrycznej,
ochrony środowiska i zmian klimatycznych (w tym dotyczące emisji CO
2
).
Pod uwagę należy brać również przepisy
prawa podatkowego oraz interpretacje i rekomendacje wydawane w szczególności przez Urząd Regulacji Energetyki.
Wszelkie zmiany w przytoczonych powyżej obszarach mogą mieć duże znaczenie dla działalności Grupy. Ryzyko
regulacyjne jest jednym z najistotniejszych w branży wytwórców energii elektrycznej.
Istotnymi czynnikami mogącymi mieć wpływ na wyniki finansowe są zagadnienia związane z funkcjonowaniem rynku
mocy. W dniu 16 grudnia 2021 roku odbyła się aukcja główna dla roku dostaw 2026, przeprowadzona wg parametrów
określonych w Rozporządzeniu Ministra Klimatu z dnia 6 sierpnia 2022 roku. Grupa Kapitałowa ZE PAK SA
uczestniczyła w aukcji głównej na rok 2026, w efekcie której spółka PAK CCGT sp. z o.o. zawarła umowę mocową na
17 lat dostaw, kontraktując 493 MW obowiązku mocowego po cenie bazowej 400,39 zł/kW/rok. Wartość zawartej
umowy mocowej na pierwszy rok dostaw dla roku 2026 wynosi 197.392.270,00 PLN.
Niezwykle istotne dla pozyskania finansowania dla tej inwestycji będą zapisy rozporządzenia uzupełniającego
Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i rady (UE) 2020/832 dotyczącego ram uznawania działalności gospodarczej
za zrównoważoną środowiskowo poprzez objęcie klauzulą działalności przejściowej wytwarzania energii elektrycznej z
kopalnych paliw gazowych i atomu. Prace nad tym dokumentem toczyły się w ubiegłym roku a projekt do dalszych
uzgodnień KE zatwierdziła w dniu 2 lutego 2022 roku. Polska zabiegała o uznanie obu paliw, gdyż będą one pełnić rolę
stabilizacji pracy systemu przy odchodzeniu od węgla.
Ponadto należy wspomnieć, że wraz z początkiem roku 2021 operacyjnie zaczął funkcjonować również rynek wtórny
rynku mocy, który umożliwia ZE PAK SA przejmowanie obowiązków mocowych od innych dostawców mocy w zakresie
wolnych niezakontraktowanych mocy. W kontekście rynku mocy szczególnie istotne są wydarzenia legislacyjne, które
miały miejsce w trakcie drugiego kwartału br. W poprzednim okresie sprawozdawczym parlament uchwalił procedowaną
od grudnia 2020 roku nowelizację Ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 roku Prawo energetyczne, w efekcie której zmieniona
została również Ustawa z 8 grudnia 2017 roku o rynku mocy. Niezależnie, w czerwcu br. procedowany był również inny
projekt nowelizujący polski rynek mocy – rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o rynku mocy oraz niektórych
93,04
71,55
45,37
37,97
14,23
14,17
9,80
20,95
18,82
0
50
100
150
2021 2020
węgiel kamienny węgiel brunatny
wiatrowe przemysłowe
pozostałe
- 0,82
- 13,22
-14,00
-10,00
-6,00
-2,00
2021 2020
import eksport
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
23
innych ustaw. Obie nowelizacje są efektem analizy dotychczasowych doświadczeń z funkcjonowania rynku mocy i
wprowadzają liczne usprawnienia, doprecyzowania i modyfikacje, a przede wszystkim dostosowują rynek mocy do
zapisów unijnego tzw. rozporządzenia rynkowego. Najważniejszą zmianą wprowadzoną nowelizacjami jest zamknięcie
możliwości udziału w aukcjach rynku mocy jednostkom wytwórczym niespełniającym limitu emisji CO
2
tzw. EPS550,
począwszy od roku 2026. Jednostki wytwórcze, które rozpoczęły działalność komercyjną przed 4 lipca 2019 roku i nie
spełniają limitu emisji będą miały możliwość udziału w rynku wtórnym, umożliwiając rezerwację dla kontraktów
wieloletnich zawartych do końca 2019 roku. Wśród innych istotnych zmian z punktu widzenia przyszłych wyników
finansowych ZE PAK SA mogą być również zmiany ustawowe w obszarze monitorowania realizacji inwestycji dla
jednostek mających wieloletnie umowy na rynku mocy, co może być istotne z punktu widzenia inwestycji w budowę
bloku gazowo parowego w Elektrowni Adamów dla której PAK CCGT sp. z o.o. zawarła umowę macową na 17 lat
począwszy od roku 2026. Istotne mogą być także modyfikacje zapisów dotyczących rynku wtórnego - w tym
umożliwienie przenoszenia obowiązku mocowego na inną jednostkę dostawcy mocy oraz wyłączenie ze stosowania
zapisów ustawy prawo zamówień publicznych do umów dotyczących obrotu wtórnego obowiązkiem mocowym.
W dniu 6 października 2021 roku, ogłoszono pozytywny dla Polski wyrok w sprawie T-161/19 Tempus Energy vs EC
dotyczący polskiego rynku mocy, co oznacza, że mechanizm ten pozostanie elementem stabilizującym przychody
wytwórców zgodnie z decyzją zatwierdzającą KE C(2018) 601 final z 7 lutego 2018 roku.
W trakcie 2021 roku znowelizowano również zapisy Ustawy o odnawialnych źródłach energii. Z punktu widzenia
przyszłych wyników finansowych Grupy szczególne znaczenie mają zmiany takie jak wydłużenie wsparcia systemowego
z 2039 roku do 2047 roku oraz zmiana zasad rozliczania salda w okresach trzyletnich
2
, a nie jak było dotychczas po
zakończeniu całościowego okresu wsparcia, tj. maksymalnie 15 lat. Zmiany są istotne ze względu na nowe projekty
inwestycje Grupy ZE PAK SA dotyczące instalacji OZE.
Istotnym czynnikiem mającym wpływ na wyniki finansowe Grupy jest reforma rynku bilansującego, procedowana od
2019 roku, kiedy to rozpoczęły się intensywne prace, mające na celu dostosowanie rynku bilansującego do wymagań
prawa europejskiego. W maju 2020 roku przyjęto dokument Polski Plan Wdrożenia reform na rynku bilansującym, który
stanowił kamień milowy w pracach nad reformą rynku bilansującego. W efekcie przyjęcia zapisów planu, reforma rynku
bilansującego przeprowadzana będzie w dwóch etapach, a docelowo ma wprowadzić m.in. mechanizm scarcity pricing,
a także duże zmiany w usługach systemowych oraz rozliczeniach na rynku bilansującym. Wraz z wdrożeniem pierwszego
etapu reformy, w dniu 1 stycznia 2021 roku weszło w życie tzw. rozporządzenie systemowe, które wprowadziło nową
metodologię wyznaczania ceny CWD (ceny rozliczeniowej wymuszonej dostawy energii elektrycznej) oraz CWO (ceny
rozliczeniowej wymuszonego odbioru energii elektrycznej), która w inny sposób niż w latach ubiegłych reguluje kwestię
kosztu zmiennego dla jednostek opalanych węglem brunatnym. W konsekwencji tzw. redukcji wymuszonych, wytwórcy
nieposiadający w ciągu technologicznym własnego paliwa niejednokrotnie zmuszani są do odkupu energii z rynku
bilansującego po cenach wyższych niż zawarte kontrakty na Towarowej Giełdzie Energii SA. Kolejną istotną zmianą,
wprowadzaną reformą jest funkcjonująca od 1 stycznia 2022 roku zmiana zasad wyznaczania rozliczeniowej ceny
odchylenia sprzedaży i zakupu energii z rynku bilansującego w zależności od stanu zakontraktowania Krajowego
Systemu Elektroenergetycznego, która uniemożliwia arbitraż cenowy na rynku bilansującym i na rynku dnia następnego
TGE SA.
Innym istotnym wydarzeniem w szeroko rozumianym otoczeniu regulacyjnym, które w znaczącym stopniu oddziałuje na
ceny energii na rynku dnia następnego na TGE SA, było uruchomienie w dniu 17 czerwca 2021 roku projektu Interim
Coupling, który rozszerza dotychczas wdrożony na TGE SA Market Coupling (Polska, Szwecja, Litwa) o kolejne kraje.
Projekt Interim Coupling ma na celu połączenie granic krajów uczestniczących – połączenie rynków czeskiego,
słowackiego, węgierskiego i rumuńskiego) z paneuropejskim obszarem Multi-Regional Coupling (MRC) poprzez
wprowadzenie przydziału przepustowości na zasadzie implicite, w oparciu o wyznaczanie zdolności przesyłowych netto
(NTC) na sześciu granicach, tj.: Polska-Niemcy, Polska-Czechy, Polska-Słowacja, Czechy-Niemcy, Czechy-Austria i
Węgry-Austria. Projekt jest krokiem w aspekcie stworzenia jednego wspólnego europejskiego rynku.
Z punktu widzenia wyników finansowych Grupy, a przede wszystkim z punktu widzenia zarządzania płynnością spółki
w roku 2022, istotne jest uchwalenie w styczniu 2022 ustawy wprowadzającej zmiany do ustawy tzw. „tarczy
antykryzysowej”, która zmieniła zasady obowiązujące w systemie zabezpieczającym rozliczanie zawieranych na giełdzie
transakcji, poszerzając wachlarz możliwości wnoszenia zabezpieczeń niepieniężnych do systemu gwarantowania
rozliczeń, co daje spółce większą elastyczność w zarzadzaniu finansami.
2
Zmiana wejdzie w życie 16.10.2022r.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
24
Ceny energii elektrycznej
Spółka generuje zdecydowaną większość przychodów z wytwarzania i sprzedaży energii elektrycznej, dlatego ryzyko
zmiany ceny, za jaką sprzedaje energię elektryczną ma kluczowe znaczenie dla poziomu przychodów generowanych
przez Grupę.
Na Rynku Dnia Następnego na TGE SA niezmiennie od drugiego kwartału 2020 roku. średnia ważona z indeksów
TGeBASE zachowuje trend wzrostowy i tak w czwartym kwartale kształtowała się na poziomie 622,94 zł/MWh z
maksimum 1641,90 zł/MWh dnia 22 grudnia 2021 roku. Wzrosty cenowe podyktowane były wysokim zapotrzebowaniem
na energię w Polsce i Zachodniej Europie. Na silne wzrosty na koniec czwartego kwartału 2021 roku, mimo
odnotowanych niższych obrotów w stosunku do trzeciego kwartału, wpływ miało wiele czynników, w tym: niższy niż
zakładano poziom produkcji z generacji wiatrowej, niestabilna sytuacja związana z dostawami gazu w Europie i wzrost
cen tego paliwa, wzrost cen węgla, dynamiczna wzrostowa sytuacja cenowa na rynku uprawnień do emisji CO
2
, trwająca
kampania remontowa, jak również nieplanowane postoje bloków energetycznych, spowodowane zarówno awariami
jednostek wytwórczych, ale również deficytami zaopatrzenia w węgiel zarówno kamienny, jak i brunatny. Dodatkową
przyczyną było odwrócenie salda wymiany w transgranicznym handlu energią elektryczną w kierunku eksportu energii
elektrycznej z Polski.
Średnia ważona cena BASE na Rynku Dnia Następnego na TGE SA dla 2021 roku ukształtowała się na poziomie 401,17
złotych/MWh co oznacza wzrost w odniesieniu do 2020 roku, o 191,06 złotych/MWh
3
tj. o około 91%. Warto w tym
miejscu zaznaczyć, iż bazowy rok 2020 był rokiem, w którym wybuch pandemii COVID 19 wywarł silne skutki
ekonomiczne w postaci spadków notowań cen na wszystkich rynkach energetycznych.
Wykres 4: Ceny energii TGeBASE
4
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych TGE
Na rynku terminowym energii elektrycznej na TGE SA kontynuowane były wzrosty notowań cen, które miały swój
początek w grudniu 2020 roku, które można powiązać z dużymi wzrostami na rynku carbon. Średnia arytmetyczna z
dziennych kursów rozliczeniowych dla kontraktu BASE_Y-21 w roku 2021 roku ukształtowała się kolejno w I kwartale
na poziomie 276,13 zł/MWh, w drugim kwartale 330,45 zł/MWh, w III kwartale 371,26 zł/MWh, natomiast w IV kwartale
na poziomie 548,78 zł/MWh. Czwarty kwartał 2021 roku znacznie odbiegał od poziomu cenowego, jaki pokazały
pierwsze trzy kwartały 2021 roku. W IV kwartale 2021 roku nastąpił znaczący wzrost cenowy średniej arytmetycznej z
dziennych kursów rozliczeniowych dla referencyjnego kontraktu terminowego BASE_Y-22. Najwyższa odnotowana
cena to 926,40 zł/MWh, którą rynek ukształtował, tak jak na Rynku Dnia Następnego w dniu 22 grudnia 2021 roku.
Gwałtowne wzrosty na rynku terminowym energii elektrycznej TGE SA w czwartym kwartale 2021 roku na wszystkich
instrumentach terminowych, nie tylko na referencyjnym kontrakcie BASE_Y-22, stymulowane były w szczególności
przez czynniki takie jak niestabilną sytuacją gazu w Europie, a tym samym silnymi wzrostami cen na rynkach gazu.
3
źródło ww.tge.pl
4
W czerwcu 2019 roku TGE SA zlikwidowała indeks IRDN, obecnie bazowym indeksem odniesienia jest indeks
TGeBase
174,79
180,19
233,09
250,24
271,28
310,05
410,32
622,94
50
350
650
950
1250
1550
1Q 2020 2Q 2020 3Q 2020 4Q 2020 1Q 2021 2Q 2021 3Q 2021 4Q 2021
złoty/MWh
maks.
min.
średnia
ważona
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
25
Ponadto, skokowe wzrosty uprawnień do emisji CO
2
przyczyniały się do skokowych wzrostów notowań na rynku
terminowym, tak samo jak na Rynku Dnia Następnego i Bieżącego TGE SA.
Wykres 5: Cena kontraktu terminowego na dostawę energii elektrycznej (pasmo) na 2022 rok
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych TGE
Świadectwa pochodzenia
Z uwagi na fakt, że jeden z bloków energetycznych ZE PAK SA dedykowany jest do spalania biomasy, producentowi
przysługują zielone certyfikaty. Liczba uzyskiwanych świadectw pochodzenia zależna jest od poziomu produkcji
z danego źródła i jest wyższa od liczby, jaką Spółka jest zobowiązana przedstawić do umorzenia, co pozwala zbywać ich
określone ilości na rzecz innych uczestników rynku. Jednak produkcja zwłaszcza z bloku biomasowego, w dużej mierze
uzależniona jest od poziomu cen rynkowych zielonych certyfikatów. W okresach gdy suma ceny energii wytworzonej
z biomasy i ceny zielonego certyfikatu nie zapewniają osiągnięcia zakładanego efektu finansowego produkcja może
ulegać zmniejszeniu lub zostać wstrzymana, co automatycznie zmniejsza również ilość generowanych zielonych
certyfikatów. Z uwagi na fakt, że poziom przychodów generowanych ze sprzedaży świadectw pochodzenia jest niższy
niż poziom przychodów generowanych ze sprzedaży energii elektrycznej, ryzyko zmian cen świadectw pochodzenia ma
też mniejszy wpływ na wyniki niż np. ryzyko zmian ceny energii.
Początek 2021 roku rozpoczął się delikatnym wzrostem cen zielonych certyfikatów i trend wzrostowy utrzymywał się do
końca roku. Cena średnioważona na sesjach rynku praw majątkowych wyniosła w 2021 roku dla instrumentu PMOZE_A
191,89 zł/MWh, czyli o 53,65 zł/MWh
5
więcej w porównaniu do roku 2020, co oznacza prawie 39% wzrost. Sytuacja
gospodarcza związana z pandemią nieco się ustabilizowała, co wpłynęło na wzrost cen. Obowiązek umarzania zielonych
certyfikatów ma kluczowe znaczenie dla kształtowania się popytu na zielone certyfikaty, które stanowią jedno z dwóch
źródeł przychodów – obok sprzedaży energii elektrycznej – wpływających na rentowność inwestycji w OZE
zrealizowanych w systemie świadectw pochodzenia. W drugiej połowie roku 2021, ostatecznie, po przeprowadzeniu
konsultacji dotyczących wielkości obowiązku, Ministerstwo Klimatu i Środowiska zdecydowało się obniżyć obowiązek
OZE na 2022 rok do poziomu 18,5%. Innym czynnikiem mogącym wpływać na wzrost cen zielonych certyfikatów, może
być utrzymanie braku możliwości realizacji tego obowiązku przez zobowiązane do tego podmioty poprzez tzw. opłatę
zastępczą (informacja Prezesa URE 5/2021 oraz 45/2021).
5
źródło ww.tge.pl
276,13
330,45
371,26
548,78
220
320
420
520
620
720
820
920
4.sty.2021
24.sty.2021
13.lut.2021
5.mar.2021
25.mar.2021
14.kwi.2021
4.maj.2021
24.maj.2021
13.cze.2021
3.lip.2021
23.lip.2021
12.sie.2021
1.wrz.2021
21.wrz.2021
11.paź.2021
31.paź.2021
20.lis.2021
10.gru.2021
złoty/MWh
cena średnia kwartalna
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
26
Wykres 6: Średnia cena świadectwa pochodzenia energii wyprodukowanej z OZE
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych TGE
Koszty i dostawy paliw, koszt wydobycia węgla
Znaczącym elementem kosztów związanych z wytwarzaniem energii elektrycznej i ciepła w ZE PAK SA jest koszt
paliwa. W dużej mierze ceny paliwa określają konkurencyjność poszczególnych technologii wytwarzania energii
elektrycznej. Elektrownie ZE PAK SA wytwarzają znaczącą większość energii elektrycznej z węgla brunatnego, lecz
wykorzystują również biomasę leśną i rolną. Ponadto, w procesie wytwarzania energii elektrycznej wykorzystywany jest
do celów rozpałkowych, w minimalnych ilościach, ciężki i lekki olej opałowy.
Obecnie głównym dostawcą węgla do ZE PAK
SA jest PAK KWB Konin SA. Uzupełnienie stanowią dostawy od
zewnętrznych podmiotów, spoza Grupy. Występuje również ekspozycja na wahania cen pozostałych wykorzystywanych
paliw, przede wszystkim biomasy, której cena stanie się coraz bardziej istotna, ze względu na trwający obecnie rozruch
technologiczny nowego bloku biomasowego w Elektrowni Konin. Dla wyniku finansowego istotny jest również poziom
kosztów związanych z wydobyciem węgla brunatnego, który w dużej mierze zależy od czynników, które pozostają poza
bezpośrednią kontrolą Spółki, tak jak np. warunki geologiczne złóż w końcowym etapie ich eksploatacji.
Złoża eksploatowane przez kopalnie Spółki posiadają określoną zasobność. Możliwość osiągnięcia zakładanego poziomu
produkcji energii elektrycznej uzależniona jest od możliwości wydobywczych i jakości węgla wydobywanego w obecnie
eksploatowanych złożach. Obecnie w segmencie wydobycia węgla nie są realizowane żadne istotne inwestycje, które
miałyby prowadzić do zwiększenia wydobycia, w najbliższych latach należy się liczyć z istotnym spadkiem
wydobywanych wolumenów węgla z uwagi na zakończenie eksploatacji dwóch z trzech eksploatowanych obecnie
odkrywek węgla brunatnego. Spółka zamierza stopniowo odchodzić od wytwarzania energii z węgla oraz koncentrować
się w coraz większym stopniu na projektach z zakresu wytwarzania energii w niskoemisyjnych i neutralnych emisyjnie
źródłach. Realizacja projektu budowy bloku gazowo parowego w Elektrowni Adamów, którego dotyczy wygrana w
grudniu 2021 roku aukcja rynku mocy, będzie oznaczała w przyszłości wzrost znaczenia paliwa gazowego w bilansie
dostaw surowców energetycznych dla Grupy.
Koszty uprawnień do emisji CO
2
Działalność w zakresie wytwarzania ze źródeł konwencjonalnych energii elektrycznej i ciepła wiąże się z koniecznością
ponoszenia kosztów emisji CO
2
. Z uwagi na fakt, że koszty te stanowią istotną pozycję w strukturze kosztów ponoszonych
przez wytwórców energii z węgla brunatnego, wpływ emitowanych ilości CO
2
oraz ryzyko zmiany cen pozwoleń do
emisji CO
2
(EUA) ma bardzo istotne znaczenie dla wyników działalności.
W 2021 roku Spółka otrzymała niewielką ilość darmowych uprawnień do emisji CO
2
, tj. 12 138 EUA, wynikających z
przydziału na produkcję ciepła. Dlatego też, praktycznie cała ilość potrzebnych ZE PAK SA uprawnień do emisji musiała
zostać zakupiona na rynku wtórnym.
W trakcie 2021 roku ceny uprawnień do emisji wzrosły prawie trzykrotnie – z 31 euro/EUA w styczniu do 85 euro/EUA
w grudniu. Jednym z głównych czynników wpływających na spektakularny wzrost cen, było ogłoszenie przez Komisję
Europejską pakietu wniosków „Fit for 55” w celu dostosowania polityk UE, aby obniżyć emisje gazów cieplarnianych
netto o co najmniej 55% do 2030 roku w porównaniu z poziomami 1990r., co ma być celem pośrednim do osiągnięcia
neutralności klimatycznej do 2050r. Ponadto w roku 2021 unijna gospodarka odrabiała pandemiczne zaległości, co
przełożyło się na wzrost zapotrzebowania na uprawnienia do emisji w sektorze przemysłu. W maju ceny uprawnień EUA
80
120
160
200
240
280
2 sty
2 lut
2 mar
2 kwi
2 maj
2 cze
2 lip
2 sie
2 wrz
2 paź
2 lis
2 gru
złotych
2020 2021 średnia ważona
roczna 2020 - 138,21
średnia ważona
roczna 2021 - 191,89
138,21
191,89
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
27
przełamały psychologiczny poziom 50 euro i osiągnęły rekordowe 56,5 euro. Wzrostom cenowym „pomagały” zakupy
spekulacyjne oraz wypowiedzi, według których nie ma potrzeby interwencji na rynku, a ceny uprawnień wciąż są za
niskie, aby spełnić ambitne cele redukcyjne UE. Finalnie kryzys energetyczny windujący ceny paliw kopalnych, a w
szczególności ceny gazu, doprowadził do gwałtownego wzrostu notowań EUA (silnie skorelowanych z tym surowcem).
Grudzień 2021 roku rozpoczął się od mocnych wzrostów cen uprawnień EUA, które do 8 grudnia wzrosły o ok. 18%, do
wartości blisko 89 euro/EUA. Niskie stany magazynowe w Europie oraz niepewność związana z dostawami gazu zarówno
z Rosji jak również dostawami LNG z USA, ponownie uczyniła węgiel bardziej opłacalnym i pewnym surowcem do
wytworzenia energii w UE. Koniec roku 2021 zamknął się ceną 80,00 euro/EUA. W bieżącym roku 2022 zaczynają
pojawiać się głosy z Komisji Europejskiej o potrzebie wprowadzenia reformy systemu EU ETS w celu zapewnienia
większej stabilizacji cen oraz ograniczenia spekulacji na cenach tego instrumentu.
Średnia arytmetyczna z notowań EUA w 2021 roku wyniosła 53,57 euro, natomiast analogicznie w 2020 roku 24,82 euro,
co oznacza wzrost średniej ceny o 115,83%, tj. o 28,75 euro.
Wykres 7: Cena kontraktu terminowego na dostawę EUA
Źródło: opracowanie własne na podstawie danych ICE
Rekompensaty z tytułu kosztów osieroconych w związku z rozwiązaniem „Kontraktu Długoterminowego”
(„KDT”) dla bloku nr 9 w Elektrowni Pątnów (dawna Elektrowni Pątnów II sp. z o.o.)
Kontrakt długoterminowy sprzedaży mocy i energii elektrycznej (KDT) został zawarty pomiędzy Elektrownią Pątnów II
sp. z o.o. a Polskimi Sieciami Elektroenergetycznymi SA. Miał on charakter wieloletniej umowy w zakresie dostarczania
energii elektrycznej po ustalonej formule cenowej.
W związku z wcześniejszym rozwiązaniem (w dniu 1 kwietnia 2008 roku) KDT Elektrowni Pątnów II sp. z o.o., na mocy
Ustawy o KDT, Spółka jest uprawniona do otrzymywania odpowiedniej rekompensaty. Wysokość rekompensaty
jest wyliczana według stosownego wzoru zamieszczonego w Ustawie. Elektrownia Pątnów II sp. z o.o. objęta
jest wymienioną ustawą do końca 2025 roku. Mechanizm określający wysokość przychodów związanych z
rekompensatami z tytułu kosztów osieroconych w dużej mierze funkcjonuje na zasadzie kompensaty, dlatego ryzyko
związane z poziomem przychodów z tego źródła jest w pewnym zakresie zależne od innych rodzajów ryzyka
wpływającego na poziom kosztów i przychodów np. cen energii czy cen uprawnień do emisji.
W dniu 30 grudnia 2020 roku, Spółka Elektrownia Pątnów II sp. z o.o. w drodze sukcesji generalnej została włączona
do ZE PAK SA. Połączenie spółek nie ma wpływu na prawo ZE PAK SA o ubieganie się o rekompensaty z tytułu
kosztów osieroconych.
Sezonowość i warunki meteorologiczne (w tym głównie warunki wietrzne)
Popyt na energię elektryczną oraz ciepło, zwłaszcza wśród konsumentów, podlega sezonowym wahaniom. Dotychczas
praktyka pokazywała, że zużycie energii elektrycznej zwiększało się zimą (głównie z powodu niskich temperatur
i krótszego dnia) oraz spadało w okresie letnim (w związku z okresem wakacyjnym, wyższymi temperaturami otoczenia
i dłuższym dniem). W ostatnich latach systematycznie odnotowuje się wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną
latem, spowodowany w głównej mierze rosnącą liczbą wykorzystywanych urządzeń chłodniczych i klimatyzacji.
10
20
30
40
50
60
70
80
90
2 sty 2 lut 2 mar 2 kwi 2 maj 2 cze 2 lip 2 sie 2 wrz 2 paź 2 lis 2 gru
euro
2021 2020 średnia arytmetyczna 2021 średnia arytmetyczna 2020
53,57
24,82
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
28
Niezależnie od czynników opisanych powyżej coraz istotniejsze dla poziomu produkcji ZE PAK SA stają się warunki
meteorologiczne. W poprzednich latach działalność Grupy nie podlegała w znaczącym stopniu sezonowości popytu, ze
względu na niskie koszty praca bloków prowadzona była w sposób ciągły (w podstawie) przez niemal cały rok. Obecnie
biorąc pod uwagę rosnący udział oze w segmencie wytwórców energii, w tym przede wszystkim źródeł wiatrowych, ale
i rosnącej produkcji ze źródeł fotowoltaicznych, przy szacowaniu wielkości produkcji ZE PAK SA coraz większego
znaczenia nabierają warunki pogodowe, ze szczególnym uwzględnieniem warunków wietrznych i nasłonecznienia.
Należy brać pod uwagę, że w okresach, gdy warunki atmosferyczne sprzyjają produkcji ze źródeł OZE, popyt na
produkcję z elektrowni konwencjonalnych Grupy może ulegać okresowym zmniejszeniom, analogicznie w okresach
mniejszej produkcji OZE może wzrastać.
Ryzyko związane z sezonowością i warunkami meteorologicznymi w roku 2021 nie było kluczowe dla wyników
finansowych Spółki.
Nakłady inwestycyjne
Działalność w sektorze wydobycia węgla oraz produkcji energii wymaga znaczących nakładów inwestycyjnych. Aktywa
wytwórcze Spółki wymagają okresowych remontów i bieżących modernizacji, zarówno ze względu na zaostrzanie
wymogów w zakresie ochrony środowiska jak i potrzebę zwiększania efektywności produkcji energii elektrycznej. Pod
uwagę należ brać przewidywany zwiększony poziom nakładów inwestycyjnych związany z planami Spółki w zakresie
realizacji projektów w obszarze produkcji energii ze źródeł niskoemisyjnych oraz neutralnych emisyjnie a także
wytwarzania i wykorzystania „zielonego” wodoru. Poziom nakładów inwestycyjnych miał istotny wpływ i według
oczekiwań będzie nadal miał istotny wpływ, na wyniki działalności operacyjnej, poziom zadłużenia oraz przepływy
pieniężne. Opóźnienia w realizacji, zmiany programu inwestycyjnego oraz przekroczenie budżetu mogą mieć poważny
wpływ na nakłady inwestycyjne ponoszone w przyszłości, a także na wyniki, sytuację finansową oraz perspektywy
rozwoju.
Kurs walutowy euro/złoty, poziom stóp procentowych
Pomimo faktu, że Spółka prowadzi swoją działalność na terytorium Polski, gdzie ponosi koszty i osiąga przychody
w złotych, jest kilka istotnych czynników uzależniających wyniki finansowe od kursu walutowego euro/złoty
oraz poziomu stóp procentowych WIBOR. Do najistotniejszych zaliczyć należy:
• transakcje związane z zakupem EUA rozliczane w euro,
• jedna ze spółek z segmentu remontowego PAK Serwis sp. z o.o. część swoich zleceń realizuje poza granicami
Polski rozliczając je w euro,
• spółki w Grupie korzystają z finansowania dłużnego opartego na zmiennej stopie procentowej.
Spółka posiada zobowiązania finansowe, głównie kredyty i pożyczki o oprocentowaniu zmiennym. Narażenie Spółki
na ryzyko wywołane zmianami stóp procentowych dotyczy przede wszystkim długoterminowych zobowiązań
finansowych związanych z finansowaniem inwestycji w ZE PAK SA W celu zminimalizowania ryzyka stopy
procentowej, Spółka zawarła kontrakty na zamianę stóp procentowych (swapy procentowe), w ramach których zgadza
się na wymianę, w określonych odstępach czasu, różnicy między kwotą odsetek naliczonych według stałego i zmiennego
oprocentowania od uzgodnionej kwoty głównej. Transakcje te mają na celu zabezpieczenie zaciągniętych zobowiązań
finansowych i dotyczą 50% kredytu inwestycyjnego ZE PAK SA na modernizację kotła K7 w Elektrowni Konin,
opartego na zmiennej stopie WIBOR. Do zabezpieczenia wykorzystano instrumenty typu IRS.
Spółka stosuje okresowo instrumenty służące ograniczaniu ryzyka wynikającego ze zmian kursów walutowych np. dla
części przepływów związanych z zakupem jednostek uprawniających do emisji CO
2
. Do zabezpieczenia kursu stosuje się
transakcje typu forward. Zarząd na bieżąco monitoruje sytuację finansową oraz sytuację rynkową, w razie potrzeby mogą
podjąć decyzje o konieczności zastosowania instrumentów finansowych zabezpieczających przed ryzykiem kursowym.
Zgodnie z zasadami stosowanymi w ZE PAK SA ewentualne transakcje będą miały charakter zabezpieczenia i będą
dopasowane do pozycji zabezpieczanej pod względem wolumenu i daty zapadalności. Decyzja o wyborze instrumentu
zabezpieczającego, uwzględniała będzie również: cenę, płynność rynku, prostotę produktu, łatwość wyceny i księgowania
oraz elastyczność.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
29
5. OPIS SYTUACJI FINANSOWO-MAJĄTKOWEJ
5.1. Zasady sporządzania sprawozdania finansowego
ZE PAK SA sporządza sprawozdanie jednostkowe w oparciu o ustawę o rachunkowości z dnia 29 września 1994 roku.
Zasady (polityka) rachunkowości zastosowane do sporządzenia sprawozdania finansowego zostały przedstawione w
punkcie 6 Wprowadzenia do sprawozdania finansowego ZE PAK SA za okres 12 miesięcy zakończony 31 grudnia 2021
roku.
5.2. Charakterystyka podstawowych wielkości ekonomiczno-finansowych
Rachunek zysków i strat
Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów w 2021 roku wyniosły 2 246 878 tysięcy złotych
i w stosunku do 2020 roku wzrosły o 400 195 tysięcy złotych, tj. o 21,67%.
W 2021 roku, w porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego, w Spółce zanotowano 4,57% łącznego spadku
wolumenu sprzedaży energii elektrycznej. Przy czym dla energii elektrycznej z własnej produkcji odnotowano spadek
sprzedaży o 10,10% a dla energii zakupionej sprzedaż wzrosła o 38,71%. Spadek produkcji dotyczył jednostek
węglowych, w szczególności mniej wydajnych jednostek węglowych 1, 2 i 5 w elektrowni Pątnów, natomiast w
przypadku bloku biomasowego zrealizowano większy wolumen produkcji. Wolumeny produkcji netto poszczególnych
elektrowni Spółki przedstawia Wykres 1. Równocześnie w 2021 roku do 323,58 złotych/MWh, tj. o 16,30%, zwiększyła
się średnia uzyskana cena sprzedaży energii elektrycznej (kalkulowana jako suma przychodów ze sprzedaży energii
elektrycznej oraz przychodów z usług systemowych dzielona przez wolumen sprzedanej energii). Dzięki wyższej cenie
energii elektrycznej w 2021 roku udało się nie tylko zrekompensować spadek z tytułu niższego wolumenu sprzedaży, ale
i uzyskać wyższe przychody ze sprzedaży energii elektrycznej w wysokości 165 339 tysięcy złotych, tj. o 10,86%.
W 2021 roku pojawiła się nowa kategoria przychodów w postaci przychodów z Rynku Mocy za gotowość do dostarczania
energii do sieci, których wysokość w 2021 roku wyniosła 185 793 tysiące złotych.
Przychody ze sprzedaży ciepła w 2021 roku wyniosły 54 781 tysięcy złotych i były wyższe od uzyskanych w 2020 roku
o 5 946 tysięcy złotych, tj. 12,18%. Na wzrost przychodów ze sprzedaży ciepła wpłynął zarówno wyższy wolumen
sprzedaży, jak i wyższa cena za ciepło.
W 2021 roku, w porównaniu do 2020 roku, przychody ze sprzedaży praw majątkowych ze świadectw pochodzenia energii
zwiększyły się o 33 787 tysięcy złotych, tj. o 60,65%. Wzrost przychodów, podobnie jak w ubiegłym roku wynika ze
zrealizowania wyższej ceny przy podobnym wolumenie produkcji.
Przychody z tytułu rozwiązania KDT (umowa długoterminowa sprzedaży mocy i energii elektrycznej) w 2021 roku
wyniosły 170 574 tysiące złotych (w tym zaliczka 92 360 tysięcy złotych), natomiast w 2020 roku wyniosły 180 073
tysiące złotych (w tym zaliczka 96 169 tysięcy złotych). W obu okresach zaliczki i korekty były na porównywalnym
poziomie.
Spółka uzyskała wyższe przychody ze sprzedaży usług o 2 631 tysięcy złotych, tj. o 8,39%. Główną przyczyną wzrostu
przychodów było rozszerzenie zakresu usług wsparcia świadczonych przez spółkę w ramach centrum usług wspólnych
dla podmiotów z Grupy.
Tabela 4: Zestawienie przychodów ze sprzedaży
tysiące złotych
tysiące złotych
tysiące złotych
%
Rok zakończony
31
grudnia
2021 roku
Rok zakończony
31 grudnia
2020 roku
Zmiana
Dynamika
Przychody ze sprzedaży produktów
2 013 759
1 674 435
339 324
20,26
Przychody ze sprzedaży energii elektrycznej
własnej
1 477 022
1 356 832
120 190
8,86
Przychody z Rynku Mocy
185 793
-
185 793
-
Przychody z praw majątkowych ze świadectw
pochodzenia energii
89 496
55 709
33 787
60,65
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
30
Przychody z tytułu rozwiązania KDT
170 574
180 073
(9 499)
(5,28)
Przychody ze sprzedaży ciepła
54 781
48 835
5 946
12,18
Przychody ze sprzedaży usług
34 007
31 376
2 631
8,39
Pozostałe przychody ze sprzedaży produktów
2 086
1 611
475
29,48
Przychody ze sprzedaży towarów i materiałów
233 119
172 248
60 871
35,34
Przychody ze sprzedaży energii elektrycznej
zakupionej
210 925
165 776
45 149
27,23
Pozostałe przychody ze sprzedaży towarów i
materiałów
22 194
6 472
15 722
242,92
Przychody ze sprzedaży produktów, towarów
i materiałów, w tym:
2 246 878
1 846 683
400 195
21,67
Energia elektryczna (produkty i towary)
1 687 947
1 522 608
165 339
10,86
Wykres 8: Sprzedaż energii elektrycznej
Źródło: dane wewnętrzne
Wykres 9: Średnie ceny sprzedaży energii elektrycznej*
* Średnia cena liczona jako przychody ze sprzedaży energii (własnej, z obrotu oraz usług systemowych) podzielone przez
wolumen sprzedaży.
Źródło: dane wewnętrzne
4,36
4,85
0,86
0,62
5,22
5,47
2021 2020
TWh
Z produkcji własnej Z obrotu
⬇10,10%
⬆38,71%
⬇4,57%
323,58
278,24
2021 2020
złoty/MWh
⬆16,30%
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
31
Wykres 10: Średnie ceny zakupu pozwoleń do emisji CO
2
*(EUA)
* Średnia cena liczona jako koszty zakupu EUA za dany okres podzielone przez wolumen emisji CO
2
.
Źródło: dane wewnętrzne
Wykres 11: Zużycie węgla brunatnego
Źródło: dane wewnętrzne
Wykres 12: Emisja CO
2
Źródło: dane wewnętrzne
162,63
116,23
2021 2020
złoty/EUA
⬆ 39,92%
5,23
5,96
2021 2020
miliony ton
⬇ 12,25%
4,87
5,51
2021 2020
miliony ton
⬇ 11,62%
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
32
Tabela 5: Wybrane pozycje rachunku zysków i strat
tysiące złotych
tysiące złotych
tysiące złotych
%
Rok zakończony
31 grudnia
2021 roku
Rok zakończony
31 grudnia
2020 roku
Zmiana
Dynamika
Przychody netto ze sprzedaży produktów,
towarów i materiałów, w tym:
2 246 878
1 846 683
400 195
21,67
− Przychody netto ze sprzedaży produktów
2 013 759
1 674 435
339 324
20,26
− Przychody netto ze sprzedaży towarów
i materiałów
233 119
172 248
60 871
35,34
Koszty sprzedanych produktów, towarów
i materiałów, w tym:
2 112 566
1 822 441
290 125
15,92
− Koszt wytworzenia sprzedanych produktów
1 813 084
1 675 706
137 378
8,20
− Wartość sprzedanych towarów i materiałów
299 482
146 735
152 747
104,10
Zysk (strata) brutto ze sprzedaży
134 312
24 242
110 070
454,05
Koszty sprzedaży
2 357
1 670
687
41,14
Koszty ogólnego zarządu
51 955
47 401
4 554
9,61
Zysk (strata) ze sprzedaży
80 000
(24 829)
104 829
-
Pozostałe przychody operacyjne
19 440
69 297
(49 857)
(71,95)
Pozostałe koszty operacyjne
621 463
159 013
462 450
290,83
Zysk (strata) z działalności operacyjnej
(522 023)
(114 545)
(407 478)
(355,74)
Przychody finansowe
7 601
9 171
(1 570)
(17,12)
Koszty finansowe
12 821
150 441
(137 620)
(91,48)
Zysk (strata) brutto
(527 243)
(255 815)
(271 428)
(106,10)
Podatek dochodowy
(225 308)
(73 401)
(151 907)
(206,95)
Zysk (strata) netto
(301 935)
(182 414)
(119 521)
(65,52)
Koszt wytworzenia sprzedanych produktów w 2021 roku wyniósł 1 813 084 tysiące złotych i w stosunku do 2020 roku
był wyższy o 137 378 tysięcy złotych, tj. o 8,20%. Na zwiększenie kosztu głównie wpłynęły wyższe ceny uprawnień do
emisji CO
2
.
Wartość sprzedanych towarów i materiałów w 2021 roku wyniosła 299 482 tysiące złotych i była wyższa w porównaniu
z poprzednim rokiem o 152 747 tysiące złotych, tj. o 104,10% w rezultacie wyższego wolumenu energii zakupionej do
odsprzedaży i wyższej ceny zakupu.
Koszty sprzedaży w 2021 roku wyniosły 2357 tysięcy złotych i były wyższe w stosunku do poprzedniego roku o 687
tysięcy złotych tj. o 14,41%.
Koszty ogólnego zarządu w 2021 roku wyniosły 51 955 tysięcy złotych i były wyższe od poniesionych w roku
poprzednim o 4554 tysiące złotych, tj. o 9,61%.
Szczegółowe analityczne ujęcie kosztów operacyjnych zawiera Tabela 6.
Pozostałe przychody operacyjne w 2021 roku wyniosły 19 440 tysięcy złotych i były niższe od ubiegłorocznych o
71,95%. Wysoki poziom zeszłorocznych przychodów wynikał ze zrealizowania zysku na transakcjach forward na zakup
uprawnień CO
2
, zarachowania przychodów związanych z rozbiórką elektrowni Adamów, rozliczenia aportu związanego
z połączeniem z PAK Infrastruktura oraz przychodów uzyskanych z FGŚP w związku z COVID-19.
Natomiast w 2021 roku o 462 450 tysięcy złotych zwiększyły się pozostałe koszty operacyjne. Znaczący wzrost
pozostałych kosztów operacyjnych jest w dużej mierze efektem większych odpisów aktualizujących wartość środków
trwałych o 438 871 tysięcy złotych w stosunku do odpisów zaewidencjonowanych w ubiegłym roku oraz
zaewidencjonowania odpisów wartości zapasów w wysokości 24 150 tysięcy złotych.
W 2021 roku zanotowano stratę na działalności operacyjnej w wysokości 522 023 tysięcy złotych.
Przychody finansowe w 2021 roku wyniosły 7 601 tysięcy złotych i były niższe od zanotowanych w roku poprzednim o
1 570 tysięcy złotych, tj. 17,12%. Na zmniejszenie przychodów finansowych wpłynęły niższe otrzymane dywidendy i
odsetki. W 2021 roku również zamiast dodatnich różnic kursowych Spółka zrealizowała różnice ujemne.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
33
Koszty finansowe w 2021 roku wyniosły 12 821 tysięcy złotych i były niższe od ubiegłorocznych o 137 620 tysięcy
złotych, tj. 91,48%. Na wysoki poziom kosztów w ubiegłym roku wpływ miały zdarzenia jednorazowe stanowiące odpisy
wartość akcji w PAK KWB Konin SA i PAK-Volt SA w wysokości 148 441 tysięcy złotych. W 2021 roku Spółka
dokonała odpisu akcji kopalń w wysokości 7 184 tysięcy złotych, które zostały nabyte w trakcie roku w ramach
przymusowego wykupu akcji, ze względu na utratę ich wartości.
W 2021 roku Spółka odnotowała stratę netto na poziomie 301 935 tysięcy złotych.
Tabela 6: Koszty działalności operacyjnej
tysiące złotych
tysiące złotych
tysiące złotych
%
Rok zakończony
31 grudnia
2021 roku
Rok zakończony
31 grudnia
2020 roku
Zmiana
Dynamika
Amortyzacja
110 713
93 358
17 355
18,59
Zużycie materiałów i energii
626 314
648 046
(21 732)
(3,35)
Usługi obce
159 489
140 439
19 050
13,56
Podatki i opłaty, w tym:
839 071
720 068
119 003
16,53
– podatek akcyzowy
66
104
(38)
(36,54)
– koszty emisji CO
2
792 344
671 041
121 303
18,08
Wynagrodzenia
92 663
93 239
(576)
(0,62)
Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia
21 271
21 335
(64)
(0,30)
Pozostałe koszty rodzajowe
10 075
10 161
(86)
(0,85)
Koszty według rodzaju ogółem
1 859 596
1 726 646
132 950
7,70
Wartość sprzedanych towarów i materiałów
299 482
146 735
152 747
104,10
Koszty działalności operacyjnej
2 159 078
1 873 381
285 697
15,25
Bilans
Suma bilansowa Spółki na dzień 31 grudnia 2021 roku wyniosła 2 701 772 tysiące złotych i w porównaniu ze stanem na
dzień 31 grudnia 2020 roku zwiększyła się o 250 063 tysiące złotych, tj. o 10,20%.
Aktywa trwałe zmniejszyły się o 654 982 tysiące złotych, tj. 43,73%. Największe zmiany wystąpiły w pozycji
rzeczowych aktywów trwałych, które zmniejszyły się netto o 668 524 tysiące złotych, w wyniku odpisu związanego z
utratą wartości rzeczowych aktywów trwałych w wysokości 690 266 tysięcy złotych – do zmniejszenia spadku
rzeczowych aktywów trwałych przyczyniło się zrealizowane dodatnie saldo nakładów inwestycyjnych w stosunku do
odpisów amortyzacyjnych.
Aktywa obrotowe zwiększyły się o 905 045 tysięcy złotych, tj. o 94,88%. Na koniec 2021 roku największa zmiana
nastąpiła w pozycji należności, które zwiększyły się o 977 659 tysięcy złotych, głównie wskutek zwiększenia wysokości
depozytów giełdowych.
Kapitały własne na dzień 31 grudnia 2021 roku wyniosły 864 837 tysięcy złotych, w porównaniu do zakończenia 2020
roku zmniejszyły się o 412 330 tysięcy złotych, tj. o 32,28%, co jest rezultatem straty netto za 2021 rok i zmniejszenia
kapitału z aktualizacji wyceny w wyniku dokonania odpisu z tytułu utraty wartości aktywów trwałych.
Poziom rezerw na koniec 2021 roku wyniósł 1371098 tysięcy złotych i był wyższy w porównaniu do stanu poprzedniego
roku o 376357 tysięcy złotych. Spadek miał miejsce w pozycji „rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego”.
Natomiast w trakcie roku istotnie wzrosła rezerwa na umorzenie uprawnień do emisji CO
2
.
Zobowiązania ogółem na koniec 2021 roku w stosunku do końca 2020 roku zwiększyły się o 285 622 tysiące złotych, w
tym zobowiązania długoterminowe pozostały wzrosły o 104 730 tysięcy złotych, a zobowiązania krótkoterminowe
wzrosły o 180 892 tysiące złotych. Największy wzrost zobowiązań dotyczył pozycji zobowiązań z tytułu kredytu oraz
podatkowych z tytułu VAT.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
34
Tabela 7: Wybrane pozycje aktywów
tysiące złotych
tysiące złotych
tysiące złotych
%
31 grudnia
2021 roku
31 grudnia
2020 roku
Zmiana
Dynamika
Aktywa trwałe
842 868
1 497 850
(654 982)
(43,73)
Wartości niematerialne i prawne
1 917
5 944
(4 027)
(67,75)
Rzeczowe aktywa trwałe, w tym:
660 059
1 328 583
(668 524)
(50,32)
1. Środki trwałe
450 232
1 236 329
(786 097)
(63,58)
2. Środki trwałe w budowie
187 291
65 303
121 988
186,80
3. Zaliczki na środki trwałe w budowie
22 536
26 951
(4 415)
(16,38)
Należności długoterminowe
0
0
0
-
Inwestycje długoterminowe
176 354
157 707
18 647
11,82
Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe
4 538
5 616
(1 078)
(19,20)
Aktywa obrotowe
1 858 904
953 859
905 045
94,88
Zapasy, w tym:
57 225
71 865
(14 640)
(20,37)
1. Materiały
23 852
49 175
(25 323)
(51,50)
2. Towary
33 373
22 690
10 683
47,08
3. Zaliczki na dostawy
0
0
0
-
Należności krótkoterminowe
1 356 364
378 705
977 659
258,16
Inwestycje krótkoterminowe
445 020
502 636
(57 616)
(11,46)
1. Krótkoterminowe aktywa finansowe, w tym:
445 020
502 636
(57 616)
(11,46)
− w jednostkach powiązanych
33 075
46 419
(13 344)
(28,75)
− w pozostałych jednostkach
0
6 550
(6 550)
(100,00)
− środki pieniężne i inne aktywa pieniężne
411 945
449 667
(37 722)
(8,39)
2. Inne inwestycje krótkoterminowe
0
0
0
-
Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe
295
653
(358)
(54,82)
Należne wpłaty na kapitał podstawowy
0
0
0
-
Udziały (akcje) własne
0
0
0
-
Aktywa razem
2 701 772
2 451 709
250 063
10,20
Tabela 8: Wybrane pozycje pasywów
tysiące złotych
tysiące złotych
tysiące złotych
%
31 grudnia
2021 roku
31 grudnia
2020 roku
Zmiana
Dynamika
Kapitał własny
864 837
1 277 167
(412 330)
(32,28)
Kapitał podstawowy
101 647
101 647
0
-
Kapitał zapasowy
1 665 340
1 658 391
6 949
0,42
Kapitał z aktualizacji wyceny
110 122
227 466
(117 344)
(51,59)
Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe
3 472
3 472
0
-
Zysk (strata) z lat ubiegłych
(713 809)
(531 395)
(182 414)
34,33
Zysk (strata) netto
(301 935)
(182 414)
(119 521)
65,52
Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego
(wielkość ujemna)
0
0
0
-
Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania
1 836 935
1 174 542
662 393
56,40
Rezerwy na zobowiązania
1 371 098
994 741
376 357
37,83
1. Rezerwa z tytułu odroczonego podatku
dochodowego
10 618
235 935
(225 317)
(95,50)
2. Rezerwa na świadczenia emerytalne
i podobne
23 138
24 302
(1 164)
(4,79)
3. Pozostałe rezerwy
1 337 342
734 504
602 838
82,07
Zobowiązania długoterminowe
107 378
2 648
104 730
3 955,06
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
35
1. Wobec jednostek powiązanych
0
0
0
-
2. Wobec pozostałych jednostek, w których
jednostka posiada zaangażowanie w kapitale
0
0
0
-
3. Wobec pozostałych jednostek, w tym:
107 378
2 648
104 730
3 955,06
− kredyty i pożyczki
107 030
0
107 030
-
− inne zobowiązania finansowe
0
449
(449)
(100,00)
− inne
348
2 199
(1 851)
(84,17)
Zobowiązania krótkoterminowe
356 335
175 443
180 892
103,11
1. Zobowiązania wobec jednostek powiązanych
19 099
11 583
7 516
64,89
2. Zobowiązania wobec pozostałych jednostek,
w których jednostka posiada zaangażowanie
w kapitale
0
0
0
-
3. Zobowiązania wobec pozostałych jednostek,
w tym:
332 480
159 013
173 467
109,09
− kredyty i pożyczki
13 249
0
13 249
-
− inne zobowiązania finansowe
4 057
294
3 763
1 279,93
− z tytułu dostaw i usług, o okresie
wymagalności:
58 662
46 438
12 224
26,32
−
z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń
społecznych i zdrowotnych oraz innych
tytułów publicznoprawnych
163 040
39 547
123 493
312,27
− z tytułu wynagrodzeń
4 468
5 334
(866)
(16,24)
− inne
89 004
67 400
21 604
32,05
4. Fundusze specjalne
4 756
4 847
(91)
(1,88)
Rozliczenia międzyokresowe
2 124
1 710
414
24,21
Pasywa razem
2 701 772
2 451 709
250 063
10,20
Rachunek przepływów pieniężnych
W 2021 roku na działalności operacyjnej zanotowano ujemne saldo przepływów w wysokości 18 902 tysięcy złotych. Do
zmniejszenia poziomu środków pieniężnych netto z działalności operacyjnej w największym stopniu przyczyniło się
istotne zwiększenie wysokości utrzymywanych depozytów zabezpieczających otwarte pozycje dotyczące sprzedaży
energii elektrycznej na IRGIT.
W 2021 roku w ramach działalności inwestycyjnej zrealizowano wydatki na nabycie wartości niematerialnych i prawnych
oraz rzeczowych aktywów trwałych w wysokości 170 922 tysięcy złotych, na co złożyły się wydatki związane z
inwestycjami szerzej opisanymi w pkt 3.3 niniejszego sprawozdania. Dokonano również sprzedaży aktywów na kwotę
38 018 tysięcy złotych.
Saldo operacji pieniężnych w ramach działalności finansowej w 2021 roku było dodatnie i wyniosło 119 369 tysięcy
złotych. Na saldo przede wszystkim złożył się otrzymany kredyt na realizowaną inwestycję przystosowania kotła
węglowego do spalania biomasy oraz spłata pożyczki wewnątrzgrupowej.
Środki pieniężne w ciągu 2021 roku zmniejszyły się o 38 231 tysięcy złotych i na koniec roku wyniosły 411 906 tysięcy
złotych.
Tabela 9: Wybrane pozycje rachunku przepływów pieniężnych
tysiące złotych
tysiące złotych
tysiące złotych
%
Rok zakończony
31 grudnia
2021 roku
Rok zakończony
31 grudnia
2020 roku
Zmiana
Dynamika
Przepływy środków pieniężnych z działalności
operacyjnej
Zysk (strata) netto
(301 935)
(182 414)
(119 521)
(65,52)
Korekty razem
283 033
421 838
(138 805)
(32,90)
1. Amortyzacja
110 713
93 358
17 355
18,59
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
36
2. Zyski (straty) z tytułu różnic kursowych
(509)
470
(979)
-
3. Odsetki i udziały w zyskach (dywidendy)
(405)
(2 992)
2 587
86,46
4. Zysk (strata) z działalności inwestycyjnej
572 478
292 322
280 156
95,84
5. Zmiana stanu rezerw
1 018 973
607 548
411 425
67,72
6. Zmiana stanu zapasów
14 639
8 208
6 431
78,35
7. Zmiana stanu należności
(933 531)
(70 853)
(862 678)
(1 217,56)
8. Zmiana stanu zobowiązań
krótkoterminowych, z wyjątkiem pożyczek i
kredytów
201 636
25 718
175 918
684,03
9. Zmiana stanu rozliczeń międzyokresowych
1 759
2 145
(386)
(18,00)
10.Inne korekty
(702 720)
(534 086)
(168 634)
(31,57)
Przepływy pieniężne netto z działalności
operacyjnej
(18 902)
239 424
(258 326)
-
Przepływy środków pieniężnych z działalności
inwestycyjnej
Wpływy
51 566
5 271
46 295
878,30
1. Zbycie wartości niematerialnych i prawnych
oraz rzeczowych aktywów trwałych
38 018
0
38 018
-
2. Z aktywów finansowych, w tym:
13 548
5 271
8 277
157,03
− w jednostkach powiązanych
13 502
5 213
8 289
159,01
− w pozostałych jednostkach, w tym:
46
58
(12)
(20,69)
dywidendy i udziały w zyskach
46
58
(12)
(20,69)
Wydatki
190 264
123 155
67 109
54,49
1. Nabycie wartości niematerialnych i prawnych
oraz rzeczowych aktywów trwałych
170 922
55 445
115 477
208,27
2. Na aktywa finansowe, w tym:
19 342
67 710
(48 368)
(71,43)
− w jednostkach powiązanych
19 342
67 710
(48 368)
(71,43)
Przepływy pieniężne netto z działalności
inwestycyjnej
(138 698)
(117 884)
(20 814)
(17,66)
Przepływy środków pieniężnych z działalności
finansowej
Wpływy
135 279
0
135 279
-
1. Kredyty i pożyczki
135 279
0
135 279
-
Wydatki
15 910
1 099
14 811
1 347,68
1. Spłaty kredytów i pożyczek
15 000
0
15 000
-
2. Płatności zobowiązań z tytułu umów leasingu
finansowego
297
123
174
141,46
3. Odsetki
613
976
(363)
(37,19)
Przepływy pieniężne netto z działalności
finansowej
119 369
(1 099)
120 468
-
Przepływy pieniężne netto razem
(38 231)
120 441
(158 672)
-
Bilansowa zmiana stanu środków pieniężnych,
w tym:
(37 722)
119 971
(157 693)
-
zmiana stanu środków pieniężnych z tytułu różnic
kursowych
509
(470)
979
-
Środki pieniężne na początek okresu
450 137
329 696
120 441
36,53
Środki pieniężne na koniec okresu, w tym
411 906
450 137
(38 231)
(8,49)
o ograniczonej możliwości dysponowania
8 684
9 181
(497)
(5,41)
Wskaźniki finansowe
Odnotowana w 2021 roku strata netto spowodowała, że wszystkie wskaźniki rentowności zanotowały ujemne wartości.
Wskaźnik ogólnego zadłużenia na koniec 2021 roku uległ zwiększeniu, co oznacza, że poziom rezerw i zobowiązań
zwiększył się w stosunku do sumy bilansowej.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
37
Wartość wskaźnika bieżącej płynności, informuje o stopniu pokrycia zobowiązań i rezerw krótkoterminowych, w tym
rezerw związanych z uprawnieniami do emisji dwutlenku węgla przez aktywa obrotowe i wartość nabytych uprawnień
do emisji dwutlenku węgla. Wartość wskaźnika 1,15 pozostała na niewiele wyższym poziomie niż w ubiegłym roku, co
oznacza, że na koniec 2021 roku sytuacja płynnościowa jest podobna do sytuacji z końca 2020 roku.
Tabela 10: Wskaźniki
%
2021
2020
Zmiana
Dynamika
ROE
%
(34,91)
(14,28)
(20,63)
144,47
ROA
%
(11,18)
(7,44)
(3,74)
50,27
Rentowność sprzedaży netto
%
(13,44)
(9,88)
(3,56)
36,03
Wskaźnik ogólnego zadłużenia
x razy
0,68
0,48
0,20
41,67
Wskaźnik płynności bieżącej
x razy
1,15
1,14
0,01
0,88
5.3. Istotne pozycje pozabilansowe
Opis istotnych pozycji pozabilansowych został przedstawiony w nocie 18 i 19 sprawozdania finansowego Spółki za 2021
rok.
5.4. Przewidywana sytuacja finansowa
Sprawozdanie finansowe zostało sporządzone przy założeniu kontynuacji działalności przez Spółkę w dającej się
przewidzieć przyszłości. Mając w szczególności na uwadze podwyższone standardy sprawozdawczości jednostek
zainteresowania publicznego oraz ochronę interesariuszy, Zarząd ZE PAK SA („Zarząd”) zwraca uwagę, że:
1. W 2021 roku Spółka poniosła stratę netto w wysokości 301 935 tysięcy złotych. Na wysokość straty wpływ w
wysokości 604 021 tysięcy złotych miały odpisy aktualizujące wartość aktywów trwałych i zapasów. Odpisy miały
charakter niegotówkowy. Natomiast wynik na poziomie EBITDA w 2021 roku wyniósł 168 561 tysięcy złotych. Na
wysokość zdarzeń jednorazowych w postaci odpisów aktualizujących wartość aktywów i zapasów wpływ miała
zmiana bazowego scenariusza w zakresie skrócenia przewidywanego okresu eksploatacji aktywów wydobywczych
oraz działalności węglowych aktywów wytwórczych. Dotychczasowy scenariusz zakładał eksploatację bloków
węglowych 1, 2 i 5 w elektrowni Pątnów do 2024 roku, natomiast blok o mocy 474 MW (dawna Elektrownia Pątnów
II) miał funkcjonować nie dłużej niż do 2030 roku. Obecnie jako bazowy przyjęto scenariusz pracy wszystkich
bloków węglowych Spółki do końca 2024 roku, czyli do czasu, gdy aktywom tym przysługuje wsparcie w postaci
mechanizmu rynku mocy. Spółka postrzega obecną sytuację rynkową w zakresie kształtowania się relacji cen energii
i uprawnień do emisji CO
2
jako wysoce zmienną i ryzykowną, dynamika tych zmian w ostatnim roku przybrała
jeszcze na sile. Węglowa działalność wydobywcza i wytwórcza po 2024 roku będzie musiała się wiązać z podjęciem
szeregu inwestycji m.in. umożliwiających dalszą eksploatację odkrywki Tomisławice oraz dostosowujących blok
474 MW do wymogów środowiskowych. Spółka widzi możliwość poniesienia takich inwestycji i wydłużenia pracy
aktywów węglowych po 2024 roku jednak zdecydowanie uzależnia podjęcie takich działań od wprowadzenia
mechanizmu wsparcia po 2024 roku, który zmniejszałby ryzyko działalności przewidzianych do wygaszenia
aktywów wytwórczych Spółki. Z uwagi na fakt, iż obecnie taki mechanizm nie istnieje, po 2024 roku Spółka kierując
się zasadą racjonalności oczekiwań skróciła oczekiwany okres eksploatacji węglowych aktywów wydobywczych i
wytwórczych. Jednocześnie Spółka nie wyklucza zmiany oczekiwanego okresu eksploatacji aktywów węglowych w
przypadku ustanowienia mechanizmu wsparcia po 2024 roku w satysfakcjonującym kształcie.
2. Na dzień 31 grudnia 2021 roku aktywa obrotowe Spółki przewyższają wartość zobowiązań krótkoterminowych, w
tym kredytów bankowych, o 245 471 tysięcy złotych. W trakcie roku sytuacja płynnościowa sukcesywnie ulegała
poprawie i na koniec roku odnotowano nadwyżkę aktywów obrotowych nad zobowiązaniami krótkoterminowymi
wyższą o 127 212 tysięcy złotych od odnotowanej na dzień 31 grudnia 2020 roku.
Zarząd dokonał szczegółowej analizy prognoz przepływów pieniężnych i potwierdza, że analiza przepływów pieniężnych
wskazuje na możliwość generowania wystarczających, pozytywnych przepływów pieniężnych co najmniej w okresie
kolejnych 12 miesięcy od daty niniejszego sprawozdania finansowego.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
38
5.5. Charakterystyka czynników mających wpływ na bieżące i przyszłe wyniki
finansowe
Wyniki finansowe Spółki jako podmiotu skoncentrowanego na działalności w zakresie wytwarzania i sprzedaży
produkowanej energii elektrycznej na wolnym rynku hurtowym, w pełni podlegają i są uzależnione od zachowania się
innych uczestników tego rynku, którzy w większym lub mniejszym stopniu, w zależności od posiadanego udziału w
rynku, wpływają na poziom kształtowanych cen. Zachowania rynkowe uczestników hurtowego rynku energii
stymulowane są z kolei działaniami legislacyjnymi w obszarze szeroko rozumianej polityki energetycznej, prowadzonej
zarówno na szczeblu krajowym, unijnym, ale i na szczeblu gospodarki globalnej.
Sektor energetyczny doświadcza obecnie szeregu zmian, w najbliższej przyszłości nie brakuje zapowiedzi mogących
mieć istotny wpływ na kształt i zasady funkcjonowania szeroko rozumianego rynku energii. W tym kontekście
wspomnieć należy o uchwalonym w 2019 roku pakiecie regulacji pod nazwą „Czysta energia dla wszystkich
Europejczyków” (Pakiet Zimowy), które zasadniczo wpływają na ustawodawstwo krajowe w sektorze energetycznym.
Wejście w życie tych regulacji, a w szczególności rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/943 z
dnia 5 czerwca 2019 roku w sprawie rynku wewnętrznego energii elektrycznej (tzw. „Rozporządzenia Rynkowego”) jest
bardzo istotne z punktu widzenia polskiego rynku mocy. Przepisy wyżej wspomnianego Rozporządzenia Rynkowego
wykluczają ze wsparcia instalacje emitujące powyżej 550g CO
2
/kWh podczas produkcji energii elektrycznej z paliw
kopalnych, które zaczęły wytwarzanie przed wejściem w życie Rozporządzenia Rynkowego. Instalacje takie od 1 lipca
2025 roku nie będą mogły otrzymywać wsparcia w ramach mechanizmów mocowych. W ramach dostosowania prawa
polskiego do unijnych wytycznych, jednostki wytwórcze niespełniające limitu emisji począwszy od aukcji głównej rynku
mocy na okres dostaw 2026 zostały, wykluczone z udziału w aukcjach rynku mocy. Jednakże jednostki wytwórcze, które
rozpoczęły działalność komercyjną przed 4 lipca 2019 roku i nie spełniają limitu emisji będą miały możliwość udziału w
rynku wtórnym, umożliwiając rezerwację dla kontraktów wieloletnich zawartych do końca 2019 roku. Oceniając
otoczenie rynkowe i regulacyjne producenta i sprzedawcy energii elektrycznej, należy brać pod uwagę kilka zjawisk
szczególnie istotnych w ostatnim roku, których skutki mogą wpływać również na wyniki Grupy w przyszłości:
• wzrosty cen surowców energetycznych jako długofalowy skutek pandemii COVID19,
• ogłoszenie pakietu wytycznych „Fit for 55” i potwierdzenie zawartego w nim wyznaczonego w 2020 roku
nowego celu redukcyjnego UE dla 2030 roku, w wysokości 55% spadku emisji w stosunku do 1990 roku,
• przyrost mocy w KSE w segmencie OZE, w szczególności intensywny przyrost instalacji fotowoltaicznych,
• aukcja na rynku mocy na rok dostaw 2026 z możliwością zawarcia kontraktów wieloletnich,
• zatwierdzenie przez Radę Ministrów polityki energetycznej Polski do 2040 roku (PEP2040), która określa nowy
kształt docelowego miksu energetycznego dla Polski, która będzie wymagała dalszych prac dostosowawczych,
• pracę nad projektem ustawy nowelizującej Ustawę z dnia 20 maja 2016 roku o inwestycjach w zakresie
elektrowni wiatrowych (tzw. Ustawa odległościowa),
• uczestnictwo Polski w międzyoperatorskich projektach, mających na celu budowę wspólnego europejskiego
rynku energii elektrycznej,
• Polski Plan Wdrożenia reform na rynku bilansującym, które mają wprowadzić m.in. mechanizm „scarcity
pricing” a także duże zmiany w usługach systemowych oraz rozliczeniach na rynku bilansującym, w tym
trwające w 2021 i kontynuowane w 2022 prace wdrożeniowe dotyczące II etapu reformy rynku bilansującego,
która prawdopodobnie zaczną obowiązywać w 2023 roku.
• prace Komisji Europejskiej nad aktami delegowanymi do taksonomii, w tym także w kierunku uznania gazu
ziemnego jako paliwo zrównoważone.
ZE PAK SA generuje większość przychodów z wytwarzania i sprzedaży energii elektrycznej, dlatego cena, za jaką
sprzedaje energię elektryczną, jest bardzo istotna dla wyników jego działalności. Analizując bieżące trendy rynkowe w
kontekście poziomu cen energii elektrycznej na hurtowych rynkach energii, przyjrzeć należy się przede wszystkim cenom
notowanym na Towarowej Giełdzie Energii SA („TGE”). Czynniki wpływające w sposób istotny na poziom notowań
giełdowych na rynku SPOT (RDNiB TGE) pozostają od lat te same, wśród nich najistotniejsze to: wielkość generacji
wiatrowej, stan rezerwy w systemie KSE, wielkość zdolności przesyłowych udostępnianych do wymiany transgranicznej.
W ostatnich dwóch latach istotności nabiera kolejny czynnik a mianowicie warunki słoneczne, które ze względu na
znaczący i dynamiczny przyrost mocy zainstalowanych w technologii fotowoltaicznej wpływają na ceny energii
zwłaszcza w okresie wiosenno-letnim.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
39
Wolumen obrotu energią elektryczną na TGE wyniósł w 2021 roku 225 174 640 MWh, co oznacza spadek o 7,4% w
stosunku do 2020 roku
6
. Średnioważona cena kontraktu typu „BASE” (tzw. „pasmo”, czyli dostawa stałej ilości energii
w określonej jednostce czasu) na Rynku Dnia Następnego TGE ukształtowała się w 2021 roku na poziomie
401,17 zł/MWh, co oznacza wzrost o 191,06 zł/MWh, tj. prawie o 91% względem analogicznej ceny z 2020 roku. Z kolei
na rynku terminowym „RTT” średnioważona cena kontraktu rocznego z dostawą pasmową w roku 2022 (BASE_Y-22)
wyniosła w całym 2021 roku 384,16 zł/MWh, co oznacza wzrost o 152,29 zł/MWh, tj. o 65% w stosunku do ceny z
notowań kontraktu BASE_Y-21 w roku 2020. Znaczący wzrost średniorocznej ceny kontraktu rocznego BASE_Y-22
powiązać można z niestabilną sytuacją na rynku gazu w Europie, a tym samym silnymi wzrostami cen gazu. Ponadto,
skokowe wzrosty cen uprawnień do emisji CO
2
przyczyniały się do skokowych wzrostów notowanych cen energii
elektrycznej na rynku terminowym oraz rynku spotowym (RDNiB) TGE SA.
Cena uprawnień do emisji CO
2
(„EUA”), które emitent zobowiązany jest umorzyć w ilości odpowiadającej wielkości
emisji CO
2
do atmosfery, jest obecnie czynnikiem, który w największym stopniu decyduje o konkurencyjności
przedsiębiorstwa energetycznego zajmującego się wytwarzaniem energii elektrycznej w oparciu o węgiel brunatny, obok
kosztów węgla i paliw pomocniczych. Obecnie Spółka otrzymuje bardzo niewielkie ilości nieodpłatnych uprawnień do
emisji CO
2
, wynikających z przydziału na produkcję ciepła, dlatego też, praktycznie cała ilość potrzebnych Spółce
uprawnień musi zostać zakupiona na rynku. Poziom cen, po jakich Spółka nabywa uprawnienia do emisji CO
2
miał w
poprzednich latach i w dalszym ciągu będzie miał istotne znaczenie dla przyszłych wyników finansowych Grupy, tak
długo jak Spólka będzie produkowała energię z węgla brunatnego. Należy racjonalnie zakładać, że wobec planów
wygaszania produkcji węglowej wpływ ten w długim terminie powinien maleć. Rynek Uprawnień do emisji CO
2
to rynek,
który obecnie jest najbardziej narażony na zmiany cen powodowane decyzjami politycznymi wynikającymi z kierunków
trwającej od kilku lat debaty nad kształtem reformy europejskiego systemu handlu uprawnieniami do emisji (EU ETS), a
także trwającej transformacji gospodarki. Czynnikiem stymulującym dalszy wzrost cen na rynku carbon, może być
ogłoszony w 2020 roku nowy cel redukcyjny UE dla 2030 roku w wysokości 55% spadku emisji w stosunku do 1990
roku, a także długoterminowa koncepcja unijnej gospodarki zeroemisyjnej do 2050 roku. Założenia te zostały ujęte w
ogłoszonym przez Komisję Europejską pakiecie wniosków „Fit for 55” w celu dostosowania polityk UE. Rok
sprawozdawczy 2021 był rokiem, w którym unijna gospodarka odrabiała pandemiczne zaległości, co przełożyło się na
wzrost zapotrzebowania na uprawnienia do emisji w sektorze przemysłu. W maju ceny uprawnień EUA przełamały
psychologiczny poziom 50 euro i osiągnęły rekordowe 56,5 euro. W grudniu osiągnęły poziom ok. 85 euro. zamykając
rok lekkim spadkiem na poziomie ok. 80 euro. Wszelkie zmiany w otoczeniu regulacyjnym, które w założeniu mają
wpływać na podniesienie kosztu emisji CO
2
będą wpływały na podniesienie kosztu produkcji energii przez węglowe
jednostki wytwórcze należące do ZE PAK SA. Z uwagi na wysoki poziom kosztów zmiennych funkcjonowania jednostek
węglowych, spowodowany w głównej mierze kosztami emisji CO
2
, dochody generowane przez bloki węglowe nie zawsze
pokrywają koszty, co w konsekwencji powoduje, że są okresy w których produkcja przestaje być ekonomicznie
uzasadniona. W kontekście rynku carbon istotną jest informacja z początku bieżącego roku 2022 o głosach z Komisji
Europejskiej o potrzebie wprowadzenia reformy systemu EU ETS w celu zapewnienia większej stabilizacji cen oraz
ograniczenia spekulacji na cenach tego instrumentu.
Kolejnym czynnikiem, który bez wątpienia będzie miał wpływ na przyszłe wyniki finansowe Spółki, jest udział jednostek
wytwórczych należących do Grupy w rynku mocy. W latach 2018 i 2019 roku jednostki wytwórcze należące do Grupy
wzięły udział w aukcjach głównych na Rynku Mocy przeprowadzonych przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA,
zgodnie z zasadami określonymi przez Ustawę z dnia 8 grudnia 2017 roku o rynku mocy, zawierając kontrakty mocowe
na lata dostaw 2021-2024. W wyniku rozstrzygnięcia aukcji Grupa zawarła jednoroczne umowy mocowe na lata 2021-
2024 dla startujących w aukcji istniejących jednostek węglowych. Ponadto w wyniku aukcji przeprowadzonej w 2019
roku ZE PAK SA zawarł umowę mocową na 17 lat dostaw, kontraktując 40 MW obowiązku mocowego po cenie 259,87
zł/kW/rok dla nowej jednostki rynku mocy wytwórczej, tj. modernizowanej w elektrowni Konin instalacji do spalania
biomasy, która uprzednio była wykorzystywana do produkcji energii z wykorzystaniem węgla brunatnego. W aukcjach
przeprowadzonych w ubiegłych latach ZE PAK SA zakontraktował obowiązek mocowy w umowach jednorocznych na
poziomie 587 MW na rok 2021 – po cenie 240,32 zł/kW/rok, 587 MW na rok 2022 – po cenie 198,00 zł/kW/rok, 587 MW
na rok 2023 - po cenie 202,99 zł/kW/rok, 628 MW na rok 2024 po cenie 259,87 zł/kW/rok. W roku 2021 odbyła się
kolejna aukcja z udziałem Grupy ZE PAK SA, przeprowadzona w oparciu o znowelizowane zapisy Ustawy o rynku
mocy, dostosowujące ją do wymogów unijnych. W wyniku postepowania aukcyjnego spółka zależna od ZE PAK SA -
PAK CCGT sp. z o.o. zawarła umowę mocową na 17 lat dostaw, kontraktując 493 MW obowiązku mocowego po cenie
bazowej 400,39 zł/kW/rok poczynając od roku 2026. Oprócz planowanych przychodów z mocy zakontraktowanych na
aukcyjnym rynku pierwotnym, Spółka ma możliwość osiągnięcia dodatkowych przychodów z transakcji zawieranych na
wtórnym rynku mocy. Wraz z początkiem 2021 roku, kiedy rynek mocy wszedł w fazę operacyjną, w praktyce ruszył
6
Komunikat TGE ze strony www.tge.pl https://tge.pl/aktualnosci-dane-statystyczne-
czytaj?cmn_id=91348&title=Podsumowanie+dzia%C5%82alno%C5%9Bci+TGE+w+2021+roku
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
40
rynek wtórny, który umożliwia Spółce w zakresie wolnych niezakontraktowanych mocy, przejmowanie obowiązków
mocowych od innych podmiotów. Przy kwestiach związanych z rynkiem mocy, należy jednak zwrócić uwagę również
na fakt, że rynek mocy, to nie tylko dodatkowe płatności dla podmiotów w nim uczestniczących, ale również określone
obowiązki oraz kary finansowe dla tych, którzy nie wykonają lub w nie właściwy sposób wykonają zakontraktowany w
umowie obowiązek mocowy.
Duże znaczenie dla ram działalności Grupy ma zapowiadany przyszły kształt miksu energetycznego Polski. 2 lutego 2021
roku zatwierdzono „Politykę Energetyczną Polski do roku 2040” (PEP2040) nad którą pracowano od 2018 roku.
Dokument zakłada m.in. stopniowe ograniczanie produkcji energii elektrycznej ze źródeł węglowych. Należy wspomnieć,
że w okresie prac nad PEP2040 równolegle trwały prace nad Krajowym planem na rzecz energii i klimatu (KPEiK) do
2030 roku, który 30 grudnia 2019 roku Polska przekazała do Komisji Europejskiej. Dokument ten zakłada zwiększenie
celu udziału OZE oraz ograniczenie udziału węgla w produkcji energii elektrycznej. Mając na uwadze aktualne „zielone”
kierunki polityki europejskiej, a w szczególności decyzję państw członkowskich UE o podwyższeniu celu redukcji emisji
do 2030 roku z 40% do 55%, ogłoszenie pakietu wniosków „Fit for 55” w celu dostosowania polityk unijnych do celów
ograniczania emisji oraz biorąc pod uwagę tło wydarzeń z lat 2020 oraz 2021, w tym pandemię COVID19 i założenia
Funduszu Odbudowy po pandemii, należy się spodziewać, że zapisy KPEiK będą rewidowane. Odnosząc działalność
wytwórczą Grupy do szans i zagrożeń dla wyników finansowych w kontekście zapisów PEP2040 i KPEiK do 2030 roku,
które to dokumenty zakładają zwiększenie udziału OZE oraz ograniczenie udziału węgla w produkcji energii elektrycznej,
należy wspomnieć, że Grupa zgodnie ze swoją strategią zamierza się skoncentrować na rozwoju niskoemisyjnych i
neutralnych emisyjnie źródeł wytwórczych oraz wytwarzaniu i wykorzystaniu „zielonego” wodoru, co koresponduje z
kierunkami wytyczanymi na szczeblu krajowym i unijnym. W minionym roku kierunek ten był konsekwentnie
realizowany poprzez inwestycje w projekty z sektora OZE.
Z punktu widzenia nowych inwestycji w źródła OZE istotne znaczenie mają wprowadzone w 2021 roku nowelizacje
zapisów Ustawy o odnawialnych źródłach energii, takie jak wydłużenie wsparcia systemowego z 2039 roku do 2047 roku
oraz zmiana zasad rozliczania salda w okresach trzyletnich
7
, a nie jak było dotychczas po zakończeniu całościowego
okresu wsparcia tj. maksymalnie 15 lat.
Istotnym impulsem dla decyzji inwestycyjnych Spółki w kolejne źródła OZE może być również zapowiadana na II
kwartał 2022 roku nowelizacja zapisów tzw. „ustawy odległościowej”, której przyjęcie w minionych latach w dużym
stopniu ograniczyło rozwój nowych projektów wiatrowych. Zapowiedzi zmian sugerują, że decyzje odnośnie lokalizacji
farm wiatrowych w większym stopniu zależne będą od decyzji władz i społeczności lokalnych.
W kontekście zamierzeń inwestycyjnych ZE PAK, w tym planowanej inwestycji w budowę bloku CCGT w Elektrowni
Adamów i pozyskania finansowania dla tego projektu, duży walor istotności mają przyjęte przez Komisję Europejską na
początku 2022 roku zmiany do aktu delegowanego taksonomii, nad którymi zintensyfikowane prace trwały w roku 2021.
Przyjęte uregulowania uznają jako zrównoważone zarówno projekty gazowe jak i energetykę nuklearną, pod warunkiem
uwzględnienia szczegółowych wytycznych zawartych w projekcie rozporządzenia, które muszą jeszcze zostać
zaakceptowane przez państwa członkowskie. Grupa podejmuje działania związane z planami dotyczącymi zarówno
projektu gazowego w Elektrowni Adamów, jak i potencjalnego projektu nuklearnego w Elektrowni Pątnów po
zakończeniu okresu eksploatacji aktywów węglowych.
Wśród czynników mogących mieć wpływ na przyszłe wyniki finansowe ZE PAK SA są również szanse, jakie pojawiły
się przed uczestnikami hurtowego rynku energii w związku z rozwojem jednolitego rynku energii elektrycznej.
Uruchomienie w dniu 19 listopada 2019 roku przez TGE SA notowań na Rynku Dnia Bieżącego w modelu XBID dało
uczestnikom hurtowego rynku energii elektrycznej nowe możliwości handlowe dla sprzedaży produkowanych
wolumenów energii elektrycznej. Co warte podkreślenia, obroty na Rynku Dnia Bieżącego w modelu XBID (SIDC -
Single Intraday Coupling) są znacznie wyższe niż miało to miejsce, kiedy notowania na tym rynku prowadzone były tylko
w formule krajowej. Dzięki temu mechanizmowi Spółka może na dwie godziny przed dostawą dokonywać zakupu lub
sprzedaży energii, dzięki czemu może w bardziej elastyczny sposób zarządzać swoimi kontraktami na energię elektryczną
i produkcją.
Od 2019 roku trwają intensywne prace nad reformą rynku bilansującego, dostosowującą rynek do wymagań prawa
europejskiego. W maju 2020 roku przyjęto dokument Polski Plan Wdrożenia reform na rynku bilansującym, który
stanowił kamień milowy w pracach nad reformą rynku bilansującego, która w efekcie przyjęcia zapisów planu
przeprowadzana będzie w dwóch etapach, a docelowo ma wprowadzić m.in. mechanizm scarcity pricing a także duże
zmiany w usługach systemowych oraz rozliczeniach na rynku bilansującym. Zmiany wprowadzone na rynku
bilansującym w ramach I etapu to m. in. umożliwienie aktywnego udziału w rynku bilansującym dla DSR oraz jednostek
innych niż JWCD, w tym dla farm wiatrowych i PV, a także udziału magazynów / elektrowni szczytowo-pompowych
7
Zmiana wejdzie w życie 16.10.2022 r.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
41
(ESP) w rynku bilansującym. Reforma umożliwiła również uczestnikom rynku od dnia 1 stycznia 2021 roku
aktualizowanie ofert bilansujących w ramach rynku dnia bieżącego, przez co spółka może aktywniej uczestniczyć w
rynku technicznym. Trudno na bieżący moment określić stopień wpływu zmian przeprowadzonych w reformie rynku
bilansującego na przyszłe wyniki finansowe Spółki. Jednakże szczególnie istotny dla wyników finansowych Spółki może
okazać się wypływ wdrożenia reform zapowiadanych w ramach II Etapu, tj. wprowadzenie mechanizm scarcity pricing,
zmian w usługach systemowych oraz znaczących zmian w rozliczeniach na rynku bilansującym, co powinno przyczynić
się do złagodzenia problemu „missing money” dla węglowych bloków ZE PAK SA. Jednakże, z uwagi na szereg
czynników zewnętrznych, harmonogram wdrażania II etapu reformy, który początkowo miał zostać wdrożony do
operacyjnego stosowania z dniem 1 stycznia 2022 roku, przesunie się o rok i szacowane wdrożenie wszystkich rozwiązań
II etapu może nastąpić dopiero w styczniu 2023 roku. Z drugiego etapu reformy z dniem 1 stycznia 2022 roku wdrożono
rozwiązanie zmieniające zasady wyznaczania ceny rozliczeniowej sprzedaży i zakupu energii z rynku bilansującego w
zależności od stanu zakontraktowania Krajowego Systemu Elektroenergetycznego. Jednakże i w tym miejscu trudno
określić stopień wpływu tej zmiany na przyszłe wyniki finansowe Spółki.
Ważnym dla Spółki tematem towarzyszącym wdrażaniu pierwszego etapu zmian rynku bilansującego było wejście w
życie od 1 stycznia 2021 roku tzw. Rozporządzenia systemowego, które wprowadziło nową metodologię wyznaczania
ceny CWD i CWO, w inny sposób niż dotychczas regulującą kwestię kosztu zmiennego dla jednostek opalanych węglem
brunatnym, co w konsekwencji tzw. redukcji wymuszonych niejednokrotnie może doprowadzać do odkupu energii z
Rynku Bilansującego po cenach wyższych niż zawarte kontrakty na TGE, co spowodowane jest różnicą cen uprawnień
do emisji CO
2
między czasem zawarcia transakcji na TGE a czasem wykonania kontraktu. Takie rozliczenie w przypadku
znacznej ilości redukcji kontraktów przez OSP może niekorzystnie odbijać się na wynikach finansowych wytwórców
energii.
5.6. Czynniki i zdarzenia o nietypowym charakterze mające wpływ na
osiągane rezultaty finansowe
Weryfikacja założeń strategicznych i podjęcie decyzji o skróceniu eksploatacji bloków węglowych i wydobyciu węgla
przyczyniły się do zidentyfikowania w Spółce zdarzeń o charakterze jednorazowym.
Dotychczasowy scenariusz zakładał eksploatację bloków węglowych 1, 2 i 5 w elektrowni Pątnów do 2024 roku,
natomiast blok o mocy 474 MW (dawna Elektrownia Pątnów II) miał funkcjonować nie dłużej niż do 2030 roku. Obecnie
jako bazowy przyjęto scenariusz pracy wszystkich bloków węglowych Spółki do końca 2024 roku, czyli do czasu, gdy
aktywom tym przysługuje wsparcie w postaci mechanizmu rynku mocy. Spółka postrzega obecną sytuację rynkową w
zakresie kształtowania się relacji cen energii i uprawnień do emisji CO
2
jako wysoce zmienną i ryzykowną, dynamika
tych zmian w ostatnim roku przybrała jeszcze na sile. Węglowa działalność wydobywcza i wytwórcza po 2024 roku
będzie musiała się wiązać z podjęciem szeregu inwestycji m.in. umożliwiających dalszą eksploatację odkrywki
Tomisławice oraz dostosowujących blok 474 MW do wymogów środowiskowych. Spółka widzi możliwość poniesienia
takich inwestycji i wydłużenia pracy aktywów węglowych po 2024 roku jednak zdecydowanie uzależnia podjęcie takich
działań od wprowadzenia mechanizmu wsparcia po 2024 roku, który zmniejszałby ryzyko działalności przewidzianych
do wygaszenia aktywów wytwórczych Spółki. Z uwagi na fakt, iż obecnie taki mechanizm nie istnieje, po 2024 roku
Spółka kierując się zasadą racjonalności oczekiwań skróciła oczekiwany okres eksploatacji węglowych aktywów
wytwórczych. Jednocześnie Spółka nie wyklucza zmiany oczekiwanego okresu eksploatacji wytwórczych aktywów
węglowych w przypadku ustanowienia mechanizmu wsparcia po 2024 roku w satysfakcjonującym kształcie.
Zmiana bazowego scenariusza okresu eksploatacji węglowych aktywów wytwórczych największy wpływ miała na
wyniki testów na utratę wartości rzeczowych aktywów trwałych.
Przeprowadzone testy na utratę wartości aktywów wykazały zasadność utworzenia odpisu z tytułu utraty wartości
aktywów trwałych CGU Elektrownia Pątnów. Do pozostałych zdarzeń o jednorazowym charakterze zidentyfikowanych
w Spółce zaliczono: odpisy aktualizujące wartość materiałów, zmiany wysokości rezerw na rekultywacje oraz korekty w
zakresie odroczonego podatku dochodowego.
Wymienione wyżej zdarzenia spowodowały obniżenie wyniku EBITDA Spółki o około 33 miliony złotych, a w zakresie
jednostkowego wyniku netto obniżenie o około 452 miliony złotych.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
42
6. ZARZĄDZANIE ZASOBAMI FINANSOWYMI
6.1. Ocena zarządzania zasobami finansowymi
Spółka zarządza bieżącymi zasobami finansowymi w elastyczny sposób, wykorzystując do tego celu modele analizy
płynności gotówkowej oraz planując przyszłe przepływy pieniężne na podstawie sporządzanych okresowo prognoz
finansowych w ujęciu krótko i długookresowym. Przy wykorzystaniu powyższych narzędzi, Spółka dokonuje bieżącego
monitoringu i analizy zapadalności należności i zobowiązań, dostosowując terminy oraz salda rachunków bankowych do
wysokości przepływów pieniężnych. Nadwyżkami środków pieniężnych zarządza się wykorzystując inwestycje w
bezpieczne instrumenty rynku finansowego, głównie lokaty bankowe. Okresem wzmożonego zapotrzebowania na
gotówkę jest zwykle przełom I i II kwartału. Wynika to z faktu, że Spółka zabezpiecza wolumen uprawnień do emisji
CO
2
na rynku terminowym i wraz ze zbliżającą się datą ich umorzenia (koniec kwietnia każdego roku) potrzebuje gotówki
na ich nabycie. By zapewnić sobie elastyczność w okresach wzmożonego zapotrzebowania na gotówkę wykorzystywane
są linie kredytowe w rachunku bieżącym.
6.2. Ocena realizacji zamierzeń inwestycyjnych
Spółka posiada strategię funkcjonowania, jak i dostosowany do niej plan inwestycyjny. Zamierzenia inwestycyjne
uwzględniają obecnie panujące warunki w sferze legislacyjno-prawnej, gospodarczej, jak i technologicznej. Przyjęty
sposób realizacji przewidywanych inwestycji opiera się w głównej mierze na korzystaniu ze środków wypracowanych w
toku bieżącej działalności, jak i finansowaniu zewnętrznym. Spółka przy planowaniu finansowania uwzględnia szereg
czynników istniejących obecnie lub mogących wystąpić w przyszłości i mieć znaczący wpływ na realizowany program
inwestycyjny. Przewidywana struktura finansowania poszczególnych zamierzeń inwestycyjnych uwzględnia również
poziom szeregu wskaźników finansowych, takich jak np. wskaźniki zadłużenia czy płynności w taki sposób, aby uzyskać
ich optymalne poziomy. W ocenie ZE PAK SA obecnie realizowane i planowane projekty inwestycyjne skupione wokół
struktury PAK – PCE sp. z o.o. swoją skalą i zakresem przewyższają możliwości ich sfinansowania przez Grupę
ZE PAK SA. W związku z powyższym Spółka przeanalizowała możliwe scenariusze dotyczące dalszego sposobu
finansowania rozległego planu inwestycyjnego związanego z rozwojem projektów z zakresu odnawialnych źródeł energii
oraz wytwarzania i wykorzystania „zielonego” wodoru i zdecydowała o wyborze scenariusza polegającego na
zaangażowaniu w projekty partnera o silniejszej pozycji kapitałowej niż Grupa. 20 grudnia 2021 roku podpisana została
umowa sprzedaży większościowego pakietu udziałów w PAK – PCE sp. z o.o. pomiędzy Spółką a Cyfrowym Polsatem
SA. Również w przypadku innych projektów rozwijanych przez Spółkę przewidywana jest współpraca z zewnętrznymi
partnerami, przykładem jest projekt budowy morskich farm wiatrowych rozwijany wspólnie z Ørsted czy współpraca w
zakresie projektu reaktorów SMR rozwijanego wspólnie z Synthos. Przyjęte założenia w sferze inwestycji są realne do
realizacji przy wykorzystaniu posiadanych i potencjalnych zasobów. Jednak należy podkreślić, że cały czas
monitorowane są czynniki mające najistotniejszy wpływ na program inwestycyjny, w przypadku istotnych zmian jednego
bądź kilku czynników Spółka dokonuje określonych korekt bądź istotnych zmian realizowanej strategii.
7. ISTOTNE CZYNNIKI I PERSPEKTYWY ROZWOJU
Kierunkowe działania wyznaczone przez Strategię Spółki
Kierunki strategii ZE PAK SA określane są na podstawie systematycznej analizy szerokiego spektrum czynników
ekonomicznych i technologicznych, takich jak np.: trendy cenowe paliw konwencjonalnych, ceny uprawnień do emisji
CO
2
, mechanizmy wspierające różne technologie wytwarzania energii elektrycznej i cieplnej.
ZE PAK SA kieruje swoją uwagę na otoczenie regulacyjne oraz postęp technologiczny, dla szeroko rozumianych
obszarów związanych z aktywnością Spółki. Celem takiego spojrzenia jest optymalizacja zamierzeń inwestycyjnych,
kierunkowa - pod kątem dywersyfikacji bazy paliw i technologii źródeł wytwórczych, jak i szczegółowa – odnosząca się
do usprawnień w istniejących jednostkach wytwórczych, oraz dostosowanie harmonogramów pracy urządzeń
wytwórczych. Spółka dąży do wypracowania modelu długofalowego funkcjonowania w warunkach uwidaczniających
się niekorzystnych tendencji dla energetyki wysokoemisyjnej w przyjmowanych politykach na szczeblu UE, co znajduje
również odzwierciedlenie w prognozach zmiany miksu energetycznego Polski.
Szeroko rozumiane ramy legislacyjne wyznaczane przepisami prawa unijnego i polskiego przekładają się bezpośrednio
na potencjał wytwórczy Spółki. Wyeksploatowane technicznie urządzenia wytwórcze, dla których analizy nie wykazują
celowości modernizacji, zgodnie z podjętymi decyzjami, będą stopniowo wycofywane. Sposób eksploatacji w okresie
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
43
przejściowym, musi być ściśle dopasowany do ich możliwości, poprzez wybór dedykowanego w prawie środowiskowym
odstępstwa. Dodatkowo uwzględniony zostanie optymalny sposób wykorzystania dostępnej bazy paliwowej.
Spółka jest świadoma zmian, przede wszystkim tych z obszaru legislacyjno-prawnego, zachodzących w otoczeniu.
Regulacje prawne zmierzające do redukcji emisji CO
2
, innych gazów (SO
2
, NO
X
) i pyłów oraz przepisy dotyczące sektora
odnawialnych źródeł energii to istotne wyzwania Spółki. Nowe regulacje środowiskowe wynikające z wprowadzenia
konkluzji BAT (Best Available Technology), które weszły w życie w 2021 roku poszerzają katalog ograniczanych
zanieczyszczeń. Wartym odnotowania jest fakt, że poprzez działania inwestycyjne oraz właściwą gospodarkę remontową
na istniejących jednostkach wytwórczych i przynależnych do nich urządzeniach redukcji zanieczyszczeń sukcesywnie
obniżana jest emisyjność produkowanej energii elektrycznej.
Przyjęte przez Spółkę kierunki rozwoju powodują, że Spółka z jednej strony stopniowo ogranicza wytwarzanie energii w
procesie spalania węgla brunatnego aż do jego definitywnego zakończenia, z drugiej zaś rozwija projekty związane z
wytwarzaniem energii ze źródeł niskoemisyjnych i neutralnych emisyjnie oraz intensyfikuje działania zmierzające do
wytwarzania i wykorzystania „zielonego” wodoru.
Wokół PAK – PCE sp. z o.o. sukcesywnie budowana jest struktura spółek celowych, które mają odpowiadać za
działalność w poszczególnych technologiach odnawialnych źródeł energii. Dzięki planowanej transakcji sprzedaży do
Grupy Cyfrowego Polsatu większościowego pakietu udziałów w strukturze PAK – PCE sp. z o.o. planowane jest
pozyskanie silnego kapitałowo partnera, który będzie w stanie zagwarantować realizację szerokiego zakresu
perspektywicznych projektów inwestycyjnych z obszaru odnawialnych źródeł energii oraz wytwarzania i wykorzystania
„zielonego” wodoru.
Spółka w ramach swoich działań transformacyjnych podejmuje również aktywność w obszarze projektów budowy farm
wiatrowych na Bałtyku (offshore). Planowane jest również wykorzystanie aktywów w Elektrowni Pątnów dla potrzeb
implementacji znajdującej się obecnie w fazie przed komercyjnej technologii SMR (Small Modular Reactor). Oba
projekty rozwijane są w ramach współpracy z partnerami zewnętrznymi.
Plany w zakresie wykorzystania mocy konwencjonalnych
Bazowy model funkcjonowania segmentu węglowego zakłada korzystanie z obecnie eksploatowanych odkrywek i brak
nowych inwestycji w tym obszarze. Oznacza to, że dwa złoża z obecnie eksploatowanych 3 złóż ulegną wkrótce
wyczerpaniu i zamknięciu, i eksploatowana będzie już tylko odkrywka Tomisławice.
Obecnie w Elektrowni Pątnów eksploatowane są dwa zmodernizowane bloki 1 i 2 o mocy 222 MW każdy, częściowo
zmodernizowany blok 5 o mocy 200 MW oraz nowoczesny blok 9 na parametry nadkrytyczne o mocy 474 MW (dawna
elektrownia Pątnów II). Obecnie bazowy scenariusz eksploatacji bloków węglowych w elektrowni Pątnów zakłada ich
funkcjonowanie do czasu obecnie obowiązującego systemu wsparcia w postaci rynku mocy, czyli do końca 2024 roku.
Spółka nie wyklucza jednak, że będzie w stanie ponieść odpowiednie nakłady inwestycyjne i wydłużyć funkcjonowanie
najbardziej efektywnego bloku o mocy 474 MW w przypadku implementacji systemu wsparcia po 2024 roku, który
zapewniałby ekonomiczną efektywność takiej działalności. Pozostałe bloki elektrowni Pątnów zostały wyłączone z
eksploatacji – blok 4 o mocy 200 MW został wyłączony z końcem roku 2019, natomiast bloki 3 i 6 o mocy 200 MW
każdy zostały wyłączone z końcem czerwca 2020 roku.
Elektrownia Adamów została wyłączona z eksploatacji z początkiem stycznia 2018 roku. Obecnie na jej terenie trwają
prace wyburzeniowe i przygotowanie terenu pod nową inwestycję, jaką ma być blok gazowo-parowy Przygotowano
wymagane przepisami dokumenty do organów regulacyjnych i zabezpieczono możliwość funkcjonowania gospodarek
pomocniczych w niezbędnym zakresie. W wyniku aukcji mocy zorganizowanej w 2021 roku PAK CCGT sp. z o.o.
zawarła umowę mocową na 17 lat dostaw, kontraktując 493 MW obowiązku mocowego dla tej jednostki rynku mocy
wytwórczej, począwszy od roku 2026.
Po zakończeniu eksploatacji bloków węglowych w Elektrowni Pątnów możliwe będzie wykorzystanie istniejącej
infrastruktury i przygotowanie tego terenu pod potencjalny przyszły projekt związany z technologią małych modułowych
reaktorów nuklearnych (SMR). W tym celu Spółka nawiązała współpracę z zewnętrznym partnerem, spółką Synthos.
Plany związane z rozwojem odnawialnych źródeł energii
Elektrownia Konin produkuje obecnie energię elektryczną i ciepło przy wykorzystaniu bloku opalanego biomasą o mocy
50 MW. Na terenie Elektrowni Konin zrealizowany został projekt inwestycyjny, którego celem było dostosowanie
instalacji węglowych do spalania biomasy. W rezultacie powstało nowe źródło biomasowe o przewidywanej mocy
50 MW tj. kocioł węglowy został przebudowany na taki, który dedykowany jest do spalania biomasy, by docelowo,
stanowić źródło produkujące energię elektryczną oraz zabezpieczające w sytuacjach awaryjnych produkcję ciepła. Blok
biomasowy będzie również zasilał układ elektrolizerni, co z kolei pozwoli na produkcję tzw. „zielonego wodoru”.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
44
W wyniku aukcji mocy zorganizowanej w 2020 roku, Spółka zakontraktowała dla tego aktywa wytwórczego obowiązek
mocowy na 17 lat, począwszy od roku 2024. Dzięki realizacja opisanej modernizacji dostępna moc wzrosła do 100 MW
a Elektrownia Konin stała się pierwszą w kraju elektrownią, której źródło zasilania z węglowego zmieniono na biomasę.
Tereny zrekultywowanych odkrywek PAK KWB Adamów i PAK KWB Konin - wpisując się w cele polityki
energetycznej i klimatycznej oraz dysponując odpowiednim potencjałem, Spółka podjęła kierunkową decyzję o
wykorzystaniu terenów użytkowanych uprzednio w działalności górniczej, w celu przygotowania ich pod inwestycje w
technologię fotowoltaiczną i wiatrową. W rejonie Adamowa, na zrekultywowanych terenach, na których kiedyś
wydobywano węgiel brunatny, powstała pierwsza farma fotowoltaiczna o mocy 70 MWp, zrealizowana przez spółkę
celową. Farma została uruchomiona 27 października 2021 roku. 10 listopada 2021 roku PAK – PCE Fotowoltaika
sp. z o.o. uzyskała koncesję na wytwarzanie energii elektrycznej. Koncesja została udzielona przez Prezesa URE na okres
od 10 listopada 2021 roku do 31 grudnia 2040 roku. Kolejnym dużym projektem fotowoltaicznym, po uprzednim
uzyskaniu wszelkich zgód formalno-prawnych i środowiskowych, będzie projekt budowy farmy fotowoltaicznej w
miejscowości Przykona. Grupa rozwija również projekty wiatrowe dzięki uelastycznieniu się przepisów dotyczących
lokalizacji turbin wiatrowych. W 2021 roku rozpoczęły się prace zmierzające do powstania farmy wiatrowej w
Kazimierzu Biskupim oraz w miejscowości Miłosław w województwie Wielkopolskim. Projekty z zakresu źródeł
odnawialnych oraz wytwarzania i wykorzystania „zielonego” wodoru będą rozwijane przy współpracy z Cyfrowym
Polsatem. 20 grudnia 2021 roku obie spółki podpisały przedwstępną umowę przewidującą sprzedaż większościowego
pakietu udziałów w strukturze tworzonej wokół PAK – PCE sp. z o.o.
Spółka podjęła również kroki w kierunku realizacji i rozwoju projektów farm wiatrowych w obszarach morskich
Rzeczypospolitej Polskiej. Również ten projekt rozwijany jest na zasadach współpracy z zewnętrznym partnerem, spółką
Ørsted, światowym liderem w dziedzinie morskich farm wiatrowych.
Wykorzystując różne mechanizmy wsparcia tego typu inwestycji, dostępne w szeroko rozumianym otoczeniu
regulacyjnym, Spółka stara się pozyskać preferencyjne finansowanie, mając na celu podniesieniu efektywności
ekonomicznej planowanych inwestycji.
Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w produkcji wodoru jako nowe pole aktywności Spółki.
Wodór będzie wytwarzany w procesie elektrolizy, przy wykorzystaniu energii elektrycznej produkowanej z OZE. W
pierwszym etapie podstawowym źródłem energii pierwotnej będzie biomasa, której przekształcenie w energię
elektryczną, w dedykowanej do tego celu instalacji, zasilać będzie układ elektrolizerni. Zrealizowanie tego zadania
pozwoli na produkcję tzw. „zielonego wodoru”. Pierwszym krokiem w kierunku budowy wytwórni wodoru było zawarcie
umowy na zakup elektrolizera w technologii PEM, który wraz z niezbędną infrastrukturą zlokalizowany zostanie na
terenie elektrowni Konin, a dzięki modułowej budowie wytwórni i przygotowaniu infrastruktury, możliwe będzie
zwiększenie mocy produkcyjnych, w zależności od zapotrzebowania na wodór. W ocenie Spółki znaczenie wodoru w
niskoemisyjnym modelu gospodarki będzie wzrastało. Obszarem, który ma znaczący potencjał jest np. transport
publiczny, Spółka współpracuje obecnie z partnerami zainteresowanymi wykorzystaniem wodoru w tym zakresie. W celu
umożliwienia dostaw wodoru do stacji tankowania został zamówiony mobilny magazyn wodoru. Pod koniec 2021 roku
zakończono również prace nad budową prototypu autobusu wodorowego i rozpoczęto testy autobusu.
Zakres oraz tempo realizacji opisanych powyżej zamierzeń w dużej mierze uzależnione będzie od tempa zmian modelu
gospodarczego zmierzającego w kierunku neutralności emisyjnej. W przypadku szybszego zmniejszania zależności
gospodarki od paliw kopalnych szybciej powinny pojawiać się możliwości rynkowego wykorzystania potencjału
planowanych projektów. W przypadku wolniejszej ścieżki dekarbonizacji tempo realizacji zamierzeń inwestycyjnych
może być uzależnione od dostępności mechanizmów wsparcia i preferencyjnego finansowania.
8. CHARAKTERYSTYKA STRUKTURY AKCJONARIATU
8.1. Struktura akcjonariatu
Na dzień 31 grudnia 2021 roku kapitał zakładowy Spółki wynosił 101 647 094,00 złotych i dzielił się na 50 823 547 akcji
o wartości nominalnej 2,00 złotych każda.
W poniższej tabeli przedstawiono wykaz akcjonariuszy posiadających bezpośrednio lub pośrednio przez podmioty
zależne, co najmniej 5% ogólnej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu Spółki według informacji posiadanych przez
Spółkę na podstawie dostarczonych zawiadomień o nabyciu/zbyciu akcji Spółki na dzień sporządzenia niniejszego
sprawozdania oraz na dzień 31 grudnia 2021 roku i 31 grudnia 2020 roku.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
45
Tabela 11: Wykaz* akcjonariuszy posiadających bezpośrednio lub pośrednio przez podmioty zależne co najmniej
5% ogólnej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu Spółki
szt.
%
Akcjonariusz
Liczba akcji oraz odpowiadająca im
liczba głosów na Walnym Zgromadzeniu
Udział w ogólnej liczbie
akcji/głosów
28.04.2022
31.12.2021
31.12.2020
28.04.2022
31.12.2021
31.12.2020
Zygmunt Solorz (pośrednio) poprzez:
33 523 911
33 523 911
33 523 911
65,96
65,96
65,96
− Argumenol Investment Company Limited
33 523 911
33 523 911
33 523 911
65,96
65,96
65,96
Nationale-Nederlanden OFE
4 503 242
4 503 242
4 503 242
8,86
8,86
8,86
OFE PZU „Złota Jesień”
4 635 719
4 635 719
4 635 719
9,12
9,12
9,12
* Wykaz sporządzony według informacji posiadanych przez Spółkę na podstawie dostarczonych zawiadomień
o nabyciu/zbyciu akcji
Struktura akcjonariuszy posiadających bezpośrednio lub pośrednio przez podmioty zależne co najmniej 5% ogólnej liczby
głosów na dzień przekazania niniejszego raportu rocznego za rok 2021 nie różni się od analogicznego wykazu raportu
okresowego za rok 2020.
Spółka nie posiada wiedzy o jakichkolwiek umowach, w wyniku których mogą w przyszłości nastąpić zmiany
w proporcjach posiadanych akcji przez dotychczasowych akcjonariuszy.
8.2. Nabycie akcji własnych
W 2021 roku Spółka nie nabywała akcji własnych.
8.3. Akcje i udziały podmiotów z Grupy Kapitałowej ZE PAK SA w posiadaniu
osób nadzorujących i zarządzających
W poniższej tabeli przedstawiono stan posiadania (bezpośrednio i pośrednio) akcji Spółki oraz akcji/udziałów
w jednostkach powiązanych ze Spółką osób zarządzających na dzień 31 grudnia 2021 roku oraz na dzień sporządzenia
niniejszego sprawozdania.
Tabela 12: Stan posiadania akcji Spółki oraz akcji/udziałów w jednostkach powiązanych ze Spółką przez osoby
zarządzające na dzień 31 grudnia 2021 roku oraz na dzień sporządzenia sprawozdania.
Imię i nazwisko
Akcje ZE PAK SA
Akcje/udziały w jednostkach powiązanych
z ZE PAK SA
ilość
wartość nominalna
ilość
wartość nominalna
Piotr Woźny
0
0
0
0
Zygmunt Artwik
0
0
0
0
Maciej Nietopiel
0
0
0
0
Andrzej Janiszowski
0
0
0
0
Katarzyna Sobierajska
0
0
0
0
W poniższej tabeli przedstawiono stan posiadania (bezpośrednio i pośrednio) akcji Spółki oraz akcji/udziałów
w jednostkach powiązanych ze Spółką osób nadzorujących na dzień 31 grudnia 2021 roku oraz na dzień sporządzenia
niniejszego sprawozdania.
Tabela 13: Stan posiadania akcji Spółki oraz akcji/udziałów w jednostkach powiązanych ze Spółką przez osoby
nadzorujące na dzień 31 grudnia 2021 roku oraz na dzień sporządzenia sprawozdania.
Imię i nazwisko
Akcje ZE PAK SA
Akcje/udziały w jednostkach powiązanych z
ZE PAK SA
ilość
wartość nominalna
ilość
wartość nominalna
Zygmunt Solorz
0
0
0
0
Wiesław Walendziak
0
0
0
0
Tomasz Szeląg
0
0
0
0
Henryk Sobierajski
0
0
0
0
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
46
Leszek Wysłocki
0
0
0
0
Sławomir Zakrzewski
0
0
0
0
Grzegorz Krystek
0
0
0
0
Maciej Stec
0
0
0
0
Alojzy Z. Nowak
0
0
0
0
Jarosław Grzesiak
0
0
0
0
Tobias Solorz
0
0
0
0
Piotr Żak
0
0
0
0
8.4. System kontroli programu akcji pracowniczych
W Spółce nie funkcjonuje program akcji pracowniczych, w związku z czym w Spółce nie istnieje system kontroli
programu akcji pracowniczych.
9. OŚWIADCZENIE O STOSOWANIU ZASAD ŁADU KORPORACYJNEGO
Oświadczenie o stosowaniu zasad ładu korporacyjnego przedstawione jest zgodnie z § 70 ust. 6 pkt 5) Rozporządzenia
Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 roku w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez
emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami
prawa państwa niebędącego państwem członkowskim.
9.1. Zestaw stosowanych zasad ładu korporacyjnego
Od 1 stycznia 2016 roku do 30 czerwca 2021 roku Spółka ZE PAK SA podlegała zasadom i rekomendacjom zawartym
w dokumencie Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW 2016 („DPSN 2016”), przyjętym Uchwałą Rady Nadzorczej
GPW z dnia 13 października 2015 roku. Zasady opisane w Dobrych Praktykach weszły w życie 1 stycznia 2016 roku.
Od 1 lipca 2021 roku Spółka ZE PAK SA podlega nowemu zbiorowi zasad ładu korporacyjnego dla spółek notowanych
na Głównym Rynku GPW – Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW 2021 („DPSN 2021”)., przyjętemu Uchwałą
Nr 13/1834/2021 Rady Giełdy z dnia 29 marca 2021 roku.
Zarząd Spółki, w zakresie kompetencji przyznanych mu przez Statut i powszechnie obowiązujące przepisy prawne,
dokłada należytej staranności w celu przestrzegania przez Spółkę w możliwie najszerszym zakresie Dobrych Praktyk.
Ilość oraz zakres zasad, od stosowania których odstąpiono w 2021 roku zostały szczegółowo opisane w punkcie poniżej.
Zarząd Spółki dokłada szczególnych starań, aby polityka informacyjna Spółki wobec inwestorów, zarówno
indywidualnych, jak i instytucjonalnych stanowiąca realizację wytycznych zawartych w Dobrych Praktykach była zgodna
z ich oczekiwaniami. Spółka dąży do tego by minimalizować zarówno liczbę jak i zakres zasad, od których stosowania
odstąpiono. Ponadto, z przyczyn niezależnych od Spółki nie wszystkie zasady zawarte w Dobrych Praktykach są
stosowane.
Tekst Dobrych Praktyk 2016 oraz 2021 jest opublikowany na stronie internetowej Giełdy Papierów Wartościowych w
Warszawie SA pod adresami:
DPSN 2016 - https://www.gpw.pl/pub/GPW/files/PDF/GPW_1015_17_DOBRE_PRAKTYKI_v2.pdf
DPSN 2021 - https://www.gpw.pl/pub/GPW/files/PDF/dobre_praktyki/DPSN21_BROSZURA.pdf
Z uwagi na fakt, iż zmiany w dokumencie Dobrych Praktyk zaszły w raportowanym okresie oraz zgodnie z zasadami w
nich zawartymi, Spółka opublikowała informację zarówno na temat stanu stosowania przez Spółkę zasad i rekomendacji
zawartych w DPSN 2016 oraz na temat stanu stosowania przez Spółkę zasad zawartych w DPSN 2021. Poniżej znajdują
się linki do tych informacji:
• Informacja na temat stanu stosowania przez Spółkę zasad i rekomendacji zawartych w DPSN 2016 -
(https://ri.zepak.com.pl/upload/files/PL_GPW_dobre_praktyki_ZE_PAK.pdf
.
• Informacja na temat stanu stosowania przez Spółkę zasad zawartych w DPSN 2021 -
https://ri.zepak.com.pl/upload/files/2021_PL_GPW_dobre_praktyki_ZEPAK.pdf
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
47
9.2. Zestaw zasad DPSN 2016, od których stosowania odstąpiono
Poniżej wyszczególniono zasady ładu korporacyjnego, których Spółka nie dotrzymała w ramach swojej działalności
w 2021 roku w okresie od 1 stycznia 2021 roku do 30 czerwca 2021 roku, wraz z wyjaśnieniem stanowiska Spółki w
każdym wyszczególnionym odstępstwie.
Rekomendacja IV.R.2. DPSN 2016
Jeżeli jest to uzasadnione z uwagi na strukturę akcjonariatu lub zgłaszane spółce oczekiwania akcjonariuszy, o ile spółka
jest w stanie zapewnić infrastrukturę techniczną niezbędną dla sprawnego przeprowadzenia walnego zgromadzenia przy
wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej, powinna umożliwić akcjonariuszom udział w walnym zgromadzeniu
przy wykorzystaniu takich środków, w szczególności poprzez:
1) transmisję obrad walnego zgromadzenia w czasie rzeczywistym,
2) dwustronną komunikację w czasie rzeczywistym, w ramach której akcjonariusze mogą wypowiadać się w toku obrad
walnego zgromadzenia, przebywając w miejscu innym niż miejsce obrad walnego zgromadzenia,
3) wykonywanie, osobiście lub przez pełnomocnika, prawa głosu w toku walnego zgromadzenia.
Wyjaśnienie przyczyn niestosowania rekomendacji IV.R.2. Dobrych Praktyk:
Spółka zapewnia transmisję obrad walnego zgromadzenia w czasie rzeczywistym, niemniej jednak w ocenie Spółki
obecna struktura akcjonariatu nie uzasadnia dwustronnej komunikacji w czasie rzeczywistym, umożliwiającej
akcjonariuszom wypowiadanie się podczas obrad walnego zgromadzenia, przebywając w miejscu innym niż miejsce
obrad. Możliwość wykonywania prawa głosu osobiście lub przez pełnomocnika jest stałą praktyką podczas obrad
walnego zgromadzenia akcjonariuszy Spółki. W ocenie Spółki niepełne stosowanie wyżej opisanej rekomendacji nie
wpływa negatywnie na realizację celu opisanego w IV rozdziale dobrych praktyk spółek giełdowych.
9.3. Zestaw zasad DPSN 2021, od których stosowania odstąpiono
Poniżej wyszczególniono zasady ładu korporacyjnego, których Spółka nie dotrzymała w ramach swojej działalności w
2021 roku w okresie od 1 lipca 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku, wraz z wyjaśnieniem stanowiska Spółki w każdym
wyszczególnionym odstępstwie.
Zasada 1.4.2. DPSN 2021
Informacje na temat strategii w obszarze ESG powinny m.in. przedstawiać wartość wskaźnika równości wynagrodzeń
wypłacanych jej pracownikom, obliczanego jako procentowa różnica pomiędzy średnim miesięcznym wynagrodzeniem
(z uwzględnieniem premii, nagród i innych dodatków) kobiet i mężczyzn za ostatni rok, oraz przedstawiać informacje o
działaniach podjętych w celu likwidacji ewentualnych nierówności w tym zakresie, wraz z prezentacją ryzyk z tym
związanych oraz horyzontem czasowym, w którym planowane jest doprowadzenie do równości.
Wyjaśnienie przyczyn niestosowania zasady 1.4.2.
Z uwagi na specyfikę działalności Spółki operującej w segmencie przemysłu ciężkiego, zdecydowaną przewagę w
zatrudnieniu stanowią mężczyźni (w obszarze produkcyjnym), w związku z czym Spółka nie prowadzi takich statystyk.
Jednakże, wynagrodzenia w Spółce są dostosowane do poziomu wykształcenia i kompetencji oraz zajmowanego
stanowiska pracy i nie są w jakikolwiek sposób uzależnione od płci czy wieku pracownika.
Zasada 2.1. DPSN 2021
Spółka powinna posiadać politykę różnorodności wobec zarządu oraz rady nadzorczej, przyjętą odpowiednio przez radę
nadzorczą lub walne zgromadzenie. Polityka różnorodności określa cele i kryteria różnorodności m.in. w takich obszarach
jak płeć, kierunek wykształcenia, specjalistyczna wiedza, wiek oraz doświadczenie zawodowe, a także wskazuje termin
i sposób monitorowania realizacji tych celów. W zakresie zróżnicowania pod względem płci warunkiem zapewnienia
różnorodności organów spółki jest udział mniejszości w danym organie na poziomie nie niższym niż 30%.
Wyjaśnienie przyczyn niestosowania zasady 2.1.
Spółka nie opracowała polityki różnorodności w odniesieniu do zarządu oraz rady nadzorczej. Zgodnie ze standardami
panującymi w Spółce przy wyborze osób zarządzających i nadzorujących decydujące znaczenie mają obiektywne kryteria
takie jak: wiedza, doświadczenie, kompetencje i umiejętności potrzebne do pełnienia powierzanych funkcji. W ocenie
Spółki przytoczone kryteria mogą zapewnić efektywne i sprawne funkcjonowanie Spółki oraz realizację przyjętej
strategii.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
48
Zasada 2.2. DPSN 2021
Osoby podejmujące decyzje w sprawie wyboru członków zarządu lub rady nadzorczej spółki powinny zapewnić
wszechstronność tych organów poprzez wybór do ich składu osób zapewniających różnorodność, umożliwiając m.in.
osiągnięcie docelowego wskaźnika minimalnego udziału mniejszości określonego na poziomie nie niższym niż 30%,
zgodnie z celami określonymi w przyjętej polityce różnorodności, o której mowa w zasadzie 2.1.
Wyjaśnienie przyczyn niestosowania zasady 2.2.
Osoby podejmujące decyzje w sprawie wyboru członków zarządu i rady nadzorczej zapewniają wszechstronność tych
organów kierując się bieżącymi potrzebami Spółki, które wyrażają się poprzez uwzględnienie posiadanego przez
kandydatów odpowiedniego doświadczenia zawodowego, kompetencji oraz wykształcenia, które są niezbędne do
pełnienia powierzanych im funkcji. Zasad nie jest stosowana w zakresie zachowania odgórnie wskazanego wskaźnika
30% minimalnego udziału mniejszości. W ocenie Spółki przyjmowanie sztywnego wskaźnika udziału mniejszości w
organach Spółki może prowadzić do sytuacji gdy to kryterium przynależności do mniejszości będzie miało decydujący
wpływ na wybór kandydata kosztem najważniejszych w ocenie Spółki kryteriów, takich jak odpowiednie doświadczenie
zawodowe, kompetencje oraz wykształcenie.
Zasada 2.11.6. DPSN 2021
Sprawozdanie roczne zawiera informację na temat stopnia realizacji polityki różnorodności w odniesieniu do zarządu i
rady nadzorczej, w tym realizacji celów, o których mowa w zasadzie 2.1.
Wyjaśnienie przyczyn niestosowania zasady 2.11.6.
Z uwagi na brak opracowanej polityki różnorodności oraz wyjaśnieniem niestosowania zasady 2.1. sprawozdanie z
działalności rady nadzorczej nie będzie zwierało informacji na temat stopnia realizacji polityki różnorodności Spółki.
Zasada 4.1. DPSN 2021
Spółka powinna umożliwić akcjonariuszom udział w walnym zgromadzeniu przy wykorzystaniu środków komunikacji
elektronicznej (e-walne), jeżeli jest to uzasadnione z uwagi na zgłaszane spółce oczekiwania akcjonariuszy, o ile jest w
stanie zapewnić infrastrukturę techniczną niezbędną dla przeprowadzenia takiego walnego zgromadzenia.
Wyjaśnienie przyczyn niestosowania zasady 4.1.
Spółka zapewnia transmisję obrad walnego zgromadzenia w czasie rzeczywistym, jednak w ocenie Spółki obecna
struktura akcjonariatu nie uzasadnia dwustronnej komunikacji w czasie rzeczywistym, umożliwiającej akcjonariuszom
wypowiadanie się podczas obrad walnego zgromadzenia, przebywając w miejscu innym niż miejsce obrad. Możliwość
wykonywania prawa głosu osobiście lub przez pełnomocnika jest stałą praktyką podczas obrad walnego zgromadzenia
akcjonariuszy Spółki.
Zasada 6.2. DPSN 2021
Programy motywacyjne powinny być tak skonstruowane, by między innymi uzależniały poziom wynagrodzenia
członków zarządu spółki i jej kluczowych menedżerów od rzeczywistej, długoterminowej sytuacji spółki w zakresie
wyników finansowych i niefinansowych oraz długoterminowego wzrostu wartości dla akcjonariuszy i zrównoważonego
rozwoju, a także stabilności funkcjonowania spółki.
Wyjaśnienie przyczyn niestosowania zasady 6.2.
W spółce nie funkcjonują aktualnie programy motywacyjne, jednak Spółka wstępnie zakłada, że w przypadku uchwalenia
takiego programu będzie on zgodny z zasadami Dobrych Praktyk.
Zasada 6.3. DPSN 2021
Jeżeli w spółce jednym z programów motywacyjnych jest program opcji menedżerskich, wówczas realizacja programu
opcji winna być uzależniona od spełnienia przez uprawnionych, w przeciągu co najmniej 3 lat, z góry wyznaczonych,
realnych i odpowiednich dla spółki celów finansowych i niefinansowych oraz zrównoważonego rozwoju, a ustalona cena
nabycia przez uprawnionych akcji lub rozliczenia opcji nie może odbiegać od wartości akcji z okresu uchwalania
programu.
Wyjaśnienie przyczyn niestosowania zasady 6.3.
W spółce nie funkcjonują aktualnie programy motywacyjne oparte na opcjach lub innych instrumentach powiązanych z
akcjami spółki, jednak Spółka wstępnie zakłada, że w przypadku uchwalenia takiego programu będzie on zgodny z
zasadami Dobrych Praktyk.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
49
9.4. Opis głównych cech stosowanych systemów kontroli wewnętrznej oraz
zarządzania ryzykiem w odniesieniu do procesu sporządzania
sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych
Proces sporządzania sprawozdań finansowych Spółki, jak i skonsolidowanych sprawozdań Grupy Kapitałowej, odbywa
się z zastosowaniem mechanizmów kontroli wewnętrznej i zarządzania ryzykiem, takich jak: procedury wewnętrzne
obowiązujące w Spółce, mechanizmy zarządzania systemami informatycznymi służącymi do ewidencji zdarzeń
gospodarczych i sporządzania sprawozdań finansowych oraz mechanizmy ochrony danych i systemów, zasady nadzoru
nad sporządzaniem sprawozdań finansowych, zasady weryfikacji i oceny sprawozdań, audyt wewnętrzny oraz inne
elementy kontroli.
Sporządzanie sprawozdań finansowych Spółki i skonsolidowanych sprawozdań Grupy odbywa się w sposób
uporządkowany, na bazie obowiązującej w Spółce i Grupie struktury organizacyjnej. Wdrożone w Spółce i Grupie
narzędzia rachunkowości zarządczej oraz systemy informatyczne wykorzystywane do ewidencji zdarzeń gospodarczych
w księgach rachunkowych, dają podstawę do oceny, iż sprawozdania finansowe Spółki i skonsolidowane sprawozdania
Grupy rzetelnie i jasno przedstawiają sytuację finansową i majątkową oraz wynik finansowy Spółki i Grupy.
Do podstawowych regulacji w zakresie sporządzania sprawozdań finansowych należą: polityka rachunkowości Spółki
zgodna z Ustawą o Rachunkowości z dnia 29 września 1994 roku, Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości
Finansowej („MSSF”) zatwierdzone przez Unię Europejską, procedura zamykania ksiąg rachunkowych spółek
wchodzących w skład Grupy Kapitałowej oraz wymogi sporządzania sprawozdań finansowych i skonsolidowanych
sprawozdań finansowych nałożone przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie.
Na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania Spółka nie podjęła jeszcze decyzji o prowadzeniu ksiąg rachunkowych
w Grupie według MSSF. W związku z tym proces sporządzania sprawozdań finansowych w Grupie odbywa się
dwuetapowo. Najpierw wszystkie spółki Grupy sporządzają swoje sprawozdania jednostkowe według polskich
standardów rachunkowości. Sprawozdania te podlegają badaniu o ile spełniają warunki określone w Ustawie
o Rachunkowości. Następnie spółki przekształcają sprawozdania jednostkowe, na bazie uzgodnionej dla Grupy polityki
rachunkowości według MSSF stosując tzw. arkusze przejścia do sprawozdań finansowych w standardach MSSF. Tak
przygotowane sprawozdania jednostkowe są podstawą do sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego
Grupy. Jedynie w przypadku ZE PAK SA następuje automatyczny proces importu danych z systemu SAP ERP
do systemu konsolidacji SAP BPC.
Skonsolidowane sprawozdanie Grupy sporządzane jest przy wykorzystaniu systemu informatycznego SAP BPC.
W ramach systemu funkcjonuje wydzielona jednostka centralna w spółce dominującej (tj. ZE PAK SA) połączona
z działami księgowości w poszczególnych spółkach zależnych. Proces konsolidacji rozpoczyna jednostka centralna
otwierając dostęp spółkom do wprowadzania danych do systemu, spółki zależne posiadają możliwość dostępu do swoich
danych historycznych w każdym momencie, ale bez możliwości ich korekty. Jednostka centralna na bieżąco monitoruje
wprowadzanie danych przez spółki, następnie po wprowadzeniu danych jednostkowych rozpoczyna proces konsolidacji.
Proces ten opiera się o zdefiniowane reguły biznesowe, które określają treści korekt konsolidacyjnych. Dodatkowo proces
konsolidacji dopuszcza możliwość wprowadzania przez jednostkę centralną korekt ręcznych. Efektem zakończenia
procesu konsolidacji jest kompletny pakiet sprawozdania finansowego wraz z notami objaśniającymi w plikach Excel,
który po sprawdzeniu jest następnie eksportowany do pliku Word.
Zarząd jest odpowiedzialny za system kontroli wewnętrznej w Spółce i jego skuteczność w procesie sporządzania
sprawozdań finansowych i raportów okresowych przygotowywanych i publikowanych zgodnie z zasadami
Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 roku w sprawie informacji bieżących i okresowych
przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji
wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim.
Nadzór merytoryczny nad procesem przygotowania sprawozdań finansowych i raportów okresowych Spółki i Grupy
sprawuje członek Zarządu odpowiedzialny za sprawy finansowe. Za organizację prac związanych z przygotowaniem
sprawozdań finansowych odpowiedzialny jest Dyrektor Finansowy, który wraz z Głównym Księgowym opracowuje
harmonogram prac składających się na sporządzenie sprawozdań.
Skuteczny system kontroli wewnętrznej Spółki i zarządzania ryzykiem w procesie sprawozdawczości finansowej jest
zapewniony dzięki:
• przygotowaniu procedur określających zasady i podział odpowiedzialności w procesie sporządzania sprawozdań
finansowych,
• ustaleniu zakresu raportowania na bazie obowiązujących przepisów Ustawy o Rachunkowości oraz
Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej,
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
50
• wdrożeniu i sprawowaniu nadzoru nad stosowaniem w spółkach z Grupy Kapitałowej spójnych zasad
rachunkowości oraz
• półrocznym przeglądom i rocznym badaniom sprawozdań finansowych ZE PAK SA i Grupy Kapitałowej przez
niezależnego biegłego rewidenta.
Roczne i półroczne sprawozdania finansowe podlegają badaniu oraz przeglądowi przez niezależnego biegłego rewidenta,
który wyraża opinię o rzetelności i jasności tego sprawozdania oraz prawidłowości ksiąg rachunkowych stanowiących
podstawę jego sporządzenia.
Wyboru biegłego rewidenta dokonuje Rada Nadzorcza, z grona renomowanych firm audytorskich, gwarantujących
wysokie standardy usług i wymaganą niezależność.
Badania sprawozdań finansowych przeprowadzane są:
• stosownie do postanowień rozdziału 7 Ustawy o Rachunkowości z dnia 29 września 1994 roku,
• zgodnie z Krajowymi Standardami Rewizji Finansowej w brzmieniu Międzynarodowych Standardów Badania,
przyjętymi uchwałą Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z dnia 10 lutego 2015 roku z późniejszymi zmianami
oraz uchwałą KRBR z dnia 7 lipca 2017 roku.
W szczególności badania obejmują sprawdzenie poprawności zastosowanych przez Spółkę i Grupę zasad rachunkowości,
weryfikację znaczących szacunków, sprawdzenie – w sposób wyrywkowy – dowodów i zapisów księgowych, z których
wynikają kwoty i informacje zawarte w sprawozdaniu finansowym, jak i całościową ocenę sprawozdania finansowego.
Wyniki finansowe Spółki i Grupy są na bieżąco monitorowane w trakcie roku obrotowego oraz podlegają ocenie
okresowej dokonywanej przez Radę Nadzorczą. Na regularnych posiedzeniach Rady Nadzorczej Zarząd Spółki
przedkłada informacje na temat aktualnej sytuacji finansowej Spółki i Grupy ZE PAK SA.
Zadaniem Spółki i Grupy jest sporządzenie takiego sprawozdania finansowego, obejmującego dane liczbowe
i objaśnienia słowne, które:
• przedstawia rzetelnie i jasno wszystkie informacje istotne dla oceny sytuacji majątkowej i finansowej na dany
dzień, jak też jej wyniku finansowego za dany okres,
• zostało sporządzone, we wszystkich istotnych aspektach prawidłowo, to jest zgodnie z zasadami rachunkowości,
wynikającymi z Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej oraz związanych z nimi
interpretacji ogłoszonych w formie rozporządzeń Komisji Europejskiej oraz stosownie do wymogów Ustawy o
Rachunkowości i wydanych na jej podstawie przepisów wykonawczych a także na podstawie prawidłowo
prowadzonych ksiąg rachunkowych,
• jest zgodne z wpływającymi na treść sprawozdania finansowego przepisami prawa i postanowieniami Statutu
Spółki.
Spółka posiada dokumentację opisującą przyjęte przez nią zasady rachunkowości, określoną w art. 10 Ustawy
o rachunkowości. Zastosowane zasady rachunku kosztów, wyceny aktywów i pasywów oraz ustalania wyniku
finansowego są zgodne z przepisami Ustawy o rachunkowości oraz z Międzynarodowymi Standardami
Sprawozdawczości Finansowej.
Odpowiedzialność za prawidłowość prowadzenia rachunkowości Spółki i Grupy ciąży na Zarządzie. Spółka prowadzi
księgi rachunkowe w zintegrowanym systemie informatycznym SAP ERP. System ten, podobnie jak wyżej opisany
system konsolidacji sprawozdań SAP BPC, zapewnia podział kompetencji, spójność zapisów operacji w księgach oraz
kontrolę pomiędzy księgą główną oraz księgami pomocniczymi. Prowadzona ewidencja umożliwia ustalenie wyniku
finansowego, podatku VAT oraz innych zobowiązań budżetowych. Ewidencja księgowa zapewnia poprawność
i kompletność zapisów. Chronologia zdarzeń gospodarczych jest przestrzegana. Zapisy w księgach rachunkowych
odzwierciedlają stan rzeczywisty, dane są wprowadzane kompletnie i poprawnie, na podstawie zakwalifikowanych do
zaksięgowania dowodów księgowych. Zapewniona jest ciągłość zapisów oraz poprawność działania stosowanych
procedur. Dowody księgowe odpowiadają wymogom Ustawy o Rachunkowości. Księgi rachunkowe są przechowywane
w siedzibie Spółki. Istnieje możliwość modyfikacji funkcjonalności systemu w celu zapewnienia adekwatności rozwiązań
technicznych do zmieniających się zasad rachunkowości i norm prawnych. System posiada dokumentację zarówno w
części dotyczącej użytkowników końcowych, jak i w części technicznej. Dokumentacja systemu podlega okresowej
weryfikacji i aktualizacji. Spółka wdrożyła rozwiązania organizacyjne oraz systemowe w zakresie zapewnienia
właściwego użytkowania i ochrony systemów zabezpieczenia dostępu do danych oraz sprzętu komputerowego. Dostęp
do zasobów systemu ewidencji finansowej ograniczony jest odpowiednimi uprawnieniami, które nadawane są
upoważnionym pracownikom wyłącznie w zakresie wykonywanych przez nich obowiązków i czynności.
W Spółce funkcjonuje audyt wewnętrzny, którego celem jest dokonywanie niezależnej i obiektywnej oceny systemów
zarządzania ryzykiem i kontroli wewnętrznej. Audyt wewnętrzny funkcjonuje w oparciu o regulamin audytu. Audyt
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
51
realizuje planowe i doraźne zadania audytowe zarówno w jednostce dominującej jak i w spółkach Grupy. Plany audytu
tworzone są na bazie analiz ryzyka. Wyniki audytów raportowane są Zarządowi Spółki. Informacje z działalności audytu
wewnętrznego stanowią także przedmiot analiz Komitetu Audytu.
W ramach działalności kontrolingowej okresowa sprawozdawczość zarządcza podlega ocenie pod kątem
przedstawianych informacji, w szczególności w kontekście analizy odchyleń od założeń przyjętych w planach
finansowych.
9.5. Akcjonariusze posiadający znaczące pakiety akcji
W poniższej tabeli wyszczególniono akcjonariuszy posiadających znaczące pakiety akcji, zgodnie ze stanem wiedzy
Spółki, na podstawie przesłanych Spółce zawiadomień.
Tabela 14: Akcjonariusze posiadający bezpośrednio lub pośrednio znaczące pakiety akcji (powyżej 5%) zgodnie z
informacjami posiadanymi przez Spółkę na podstawie dostarczonych zawiadomień o nabyciu/zbyciu akcji Spółki,
na dzień przekazania niniejszego raportu*
Akcjonariusz
Liczba posiadanych
akcji
Procentowy udział
w kapitale
zakładowym
Liczba posiadanych
głosów
Procentowy udział
w ogólnej liczbie
głosów
Zygmunt Solorz (pośrednio) poprzez:
Argumenol Investment Company Limited.
33 523 911
65,96%
33 523 911
65,96%
Nationale-Nederlanden Otwarty Fundusz
Emerytalny
4 503 242
8,86%
4 503 242
8,86%
OFE PZU „Złota Jesień”
4 635 719
9,12%
4 635 719
9,12%
* Według informacji posiadanych przez Spółkę na podstawie dostarczonych zawiadomień o nabyciu/zbyciu akcji.
9.6. Posiadacze papierów wartościowych dających szczególne uprawnienia
kontrolne
Zgodnie ze stanem na dzień 31 grudnia 2021 roku, jak i na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania Spółka
nie emitowała papierów wartościowych dających szczególne uprawnienia kontrolne.
9.7. Ograniczenia w wykonywaniu prawa głosu
Zgodnie ze Statutem Spółki jak i innymi dokumentami wewnętrznymi Spółki na dzień 31 grudnia 2021 roku, jak i na
dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania nie ma żadnych ograniczeń odnośnie wykonywania prawa głosu.
9.8. Ograniczenia dotyczące przenoszenia prawa własności papierów
wartościowych
Zgodnie ze stanem na dzień 31 grudnia 2021 roku, jak i na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania w Spółce
nie występują ograniczenia dotyczące przenoszenia praw własności papierów wartościowych Spółki.
9.9. Zasady dotyczące powoływania i odwoływania osób zarządzających i
nadzorujących
Zarząd
Zarząd Spółki składa się z 3 do 6 członków powoływanych na wspólną kadencję. W skład Zarządu wchodzą: Prezes
Zarządu, Wiceprezesi Zarządu oraz inni członkowie Zarządu. Liczbę członków Zarządu oraz ich funkcje ustala Rada
Nadzorcza. Kadencja Zarządu trwa pięć lat. Prezesa Zarządu, Wiceprezesów Zarządu oraz innych członków Zarządu
powołuje i odwołuje Rada Nadzorcza w głosowaniu tajnym. Prezes Zarządu, Wiceprezesi Zarządu oraz inni członkowie
Zarządu mogą być odwołani lub zawieszeni w czynnościach także przez Walne Zgromadzenie.
Zarząd prowadzi sprawy Spółki i reprezentuje Spółkę. Zarząd działa w oparciu o Regulamin Zarządu, który określa
szczegółowo tryb działania Zarządu. Regulamin ustala Zarząd, a zatwierdza uchwałą Rada Nadzorcza.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
52
Uchwały Zarządu wymagają sprawy przekraczające zwykły zarząd, w szczególności:
1) uchwalanie i zmiana regulaminu organizacyjnego określającego organizację przedsiębiorstwa Spółki,
2) zaciąganie kredytów i pożyczek,
3) ustanowienie prokury,
4) udzielanie gwarancji kredytowych i poręczeń majątkowych,
5) nabywanie i zbywanie nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego lub udziału w nieruchomości lub
użytkowaniu wieczystym.
6) decyzje w sprawach, których wartość przekracza 500 000,00 złotych. Wartość transakcji wyrażonych w innych
walutach obcych podlega przeliczeniu według średniego kursu NBP dla danej waluty obowiązującego na dzień
podjęcia uchwały.
Uchwały Zarządu wymagają także sprawy, w których Zarząd zwraca się do Walnego Zgromadzenia i Rady Nadzorczej.
Rada Nadzorcza
Rada Nadzorcza Spółki składa się z 5 do 14 członków powoływanych na wspólną kadencję. Kadencja Rady Nadzorczej
trwa pięć lat. Członków Rady Nadzorczej powołuje i odwołuje Walne Zgromadzenie. Walne Zgromadzenie przed
wyborem członków Rady Nadzorczej na nową kadencję określa liczbę członków Rady Nadzorczej. Rada Nadzorcza
wybiera ze swego grona w głosowaniu tajnym Przewodniczącego, Sekretarza Rady, Zastępcę Przewodniczącego lub,
jeśli uzna to za zasadne, dwóch Zastępców Przewodniczącego.
W skład Rady Nadzorczej powinno wchodzić dwóch członków spełniających kryteria niezależności przewidziane dla
niezależnego członka rady nadzorczej w rozumieniu Zalecenia Komisji z dnia 15 lutego 2005 roku dotyczącego roli
dyrektorów niewykonawczych lub będących członkami rady nadzorczej spółek giełdowych i komisji rady (nadzorczej)
(2005/162/WE) z uwzględnieniem Dobrych Praktyk Spółek Notowanych na Giełdzie Papierów Wartościowych
w Warszawie SA („Niezależni Członkowie Rady Nadzorczej”). Kandydat na Niezależnego Członka Rady Nadzorczej
składa Spółce, przed jego powołaniem do składu Rady Nadzorczej, pisemne oświadczenie o spełnieniu kryteriów
niezależności.
Zgodnie z ustawą z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (tj.
Dz. U. z 2020 roku poz. 1415, z 2021 roku poz. 1598.2106) Spółka ma status jednostki zainteresowania publicznego w
rozumieniu tej ustawy, w związku z czym powinna posiadać Komitet Audytu. W skład komitetu audytu wchodzi
przynajmniej 3 członków. Przynajmniej jeden członek komitetu audytu posiada wiedzę i umiejętności w zakresie
rachunkowości lub badania sprawozdań finansowych. Zgodnie ze wspomnianą ustawą większość członków komitetu
audytu, w tym jego przewodniczący, musi spełniać kryteria niezależności od danej jednostki zainteresowania
publicznego.
Rada Nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością Spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności.
Do uprawnień Rady Nadzorczej należy w szczególności:
1) zatwierdzanie regulaminu Zarządu Spółki i opiniowanie regulaminu organizacyjnego określającego organizację
przedsiębiorstwa Spółki,
2) zawieranie, rozwiązywanie i zmiana umów z członkami Zarządu oraz ustalanie zasad wynagradzania Zarządu
oraz wysokości wynagrodzenia dla członków Zarządu Spółki,
3) powoływanie i odwoływanie w głosowaniu tajnym Prezesa Zarządu, Wiceprezesów Zarządu oraz innych
członków Zarządu,
4) zawieszanie w czynnościach z ważnych powodów, w głosowaniu tajnym, Prezesa Zarządu, Wiceprezesów
Zarządu oraz innych członków Zarządu lub całego Zarządu,
5) delegowanie członka lub członków Rady Nadzorczej do czasowego wykonywania czynności członka Zarządu
Spółki w razie zawieszenia członków Zarządu, czy też całego Zarządu,
6) wybór podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań finansowych Spółki,
7) ocena sprawozdania Zarządu z działalności Spółki oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy,
8) ocena wniosków Zarządu co do podziału zysku albo pokrycia straty,
9) składanie Walnemu Zgromadzeniu corocznego pisemnego sprawozdania z wyników ocen, o których mowa
w pkt 7 i 8,
10) składanie Walnemu Zgromadzeniu corocznej zwięzłej oceny sytuacji Spółki oraz corocznego sprawozdania
z pracy Rady Nadzorczej,
11) opiniowanie spraw wnoszonych przez Zarząd będących przedmiotem uchwał Walnego Zgromadzenia,
12) zatwierdzanie wieloletnich programów działania Spółki oraz Grupy Kapitałowej ZE PAK SA, w tym strategii
działania Spółki oraz Grupy Kapitałowej ZE PAK SA, opracowywanych przez Zarząd, oraz
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
53
13) zatwierdzanie rocznych programów działania Spółki oraz rocznych programów działania grupy kapitałowej
Spółki, w szczególności obejmujących plany produkcji oraz przychodów, plany kosztów rodzajowych, plany
kosztów jednostkowych, plany wynagrodzeń, plany inwestycyjne oraz plany remontów i serwisowania.
Do kompetencji Rady Nadzorczej należy również udzielanie Zarządowi zgody na:
1) uczestniczenie w innych spółkach oraz zbywanie akcji lub udziałów w innych spółkach,
2) tworzenie oddziałów za granicą,
3) wypłatę zaliczki na poczet dywidendy,
4) dokonywanie przez Spółkę czynności skutkujących zaciągnięciem zobowiązania, z wyjątkiem:
a) czynności przewidzianych w zatwierdzonym przez Radę Nadzorczą rocznym programie działania Spółki
lub
b) czynności skutkującej zaciągnięciem zobowiązania o wartości do 1 000 000 złotych, w tym także udzielanie
poręczeń lub gwarancji oraz wystawianie lub poręczanie weksli,
5) nabywanie i zbywanie nieruchomości, prawa użytkowania wieczystego lub udziału w nieruchomości lub
użytkowaniu wieczystym o wartości przekraczającej 1 000 000 złotych,
6) zawarcie przez Spółkę z podmiotem powiązanym ze Spółką znaczącej umowy w rozumieniu przepisów
dotyczących informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych
dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym, z wyłączeniem umów typowych, zawieranych przez Spółkę
na warunkach rynkowych, w ramach prowadzonej działalności operacyjnej,
7) wskazywanie przez Zarząd osób do pełnienia funkcji w organach spółek i innych podmiotów, w których Spółka
uczestniczy bezpośrednio lub pośrednio, oraz
8) ustalanie przez Zarząd sposobu wykonywania prawa głosu na Walnym Zgromadzeniu lub na Zgromadzeniu
Wspólników w spółkach, w stosunku do których Spółka jest spółką dominującą lub powiązaną w rozumieniu
Kodeksu spółek handlowych, w sprawach:
a) zbycia i wydzierżawienia przedsiębiorstwa spółki lub jego zorganizowanej części oraz ustanowienia na nich
ograniczonego prawa rzeczowego, jak również dokonanie innych czynności związanych z nabyciem lub
rozporządzeniem składnikami majątku spółki, stanowiących przedmiot obrad Walnego Zgromadzenia lub
Zgromadzenia Wspólników,
b) rozwiązania i likwidacji spółki,
c) zmiany statutu lub umowy spółki,
d) połączenia, podziału lub przekształcenia spółki, oraz
e) podwyższenia lub obniżenia kapitału zakładowego spółki.
Na wniosek Zarządu Rada Nadzorcza udziela członkowi Zarządu zezwolenia na zajmowanie stanowisk we władzach
spółek, w których Spółka posiada udziały lub akcje oraz pobieranie z tego tytułu wynagrodzenia.
9.10. Skład osobowy, jego zmiany oraz opis działania organów zarządzających
i nadzorujących
Zarząd
Rok obrotowy 2021 Zarząd Spółki rozpoczął w następującym składzie:
1) Piotr Woźny – Prezes Zarządu,
2) Zygmunt Artwik – Wiceprezes Zarządu,
3) Maciej Nietopiel – Wiceprezes Zarządu,
4) Andrzej Janiszowski – Wiceprezes Zarządu,
W dniu 2 marca 2021 roku, Rada Nadzorcza Spółki powołała Panią Katarzynę Sobierajską w skład Zarządu powierzając
jej funkcję Wiceprezesa Zarządu.
Na dzień podpisania niniejszego raportu skład Zarządu Spółki przedstawia się następująco:
1) Piotr Woźny – Prezes Zarządu,
2) Zygmunt Artwik – Wiceprezes Zarządu,
3) Maciej Nietopiel – Wiceprezes Zarządu,
4) Andrzej Janiszowski – Wiceprezes Zarządu,
5) Katarzyna Sobierajska– Wiceprezes Zarządu.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
54
Rada Nadzorcza
W okresie sprawozdawczym skład Rady Nadzorczej Spółki nie zmieniał się. Na dzień 31 grudnia 2021 roku skład Rady
Nadzorczej ZE PAK SA przedstawiał się następująco:
1) Zygmunt Solorz – Przewodniczący Rady Nadzorczej,
2) Wiesław Walendziak – Zastępca Przewodniczącego Rady Nadzorczej,
3) Tomasz Szeląg – Sekretarz,
4) Henryk Sobierajski,
5) Leszek Wysłocki,
6) Sławomir Zakrzewski,
7) Grzegorz Krystek,
8) Maciej Stec,
9) Alojzy Z. Nowak.
W dniu 10 marca 2022 roku na posiedzeniu Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy Spółki ustalona
została liczba członków Rady Nadzorczej Spółki oraz powołano trzech nowych członków do składu Rady Nadzorczej
Spółki. 30 marca 2022 roku, Pan Leszek Wysłocki złożył rezygnację z członkostwa w Radzie Nadzorczej Spółki.
13 kwietnia 2022 roku Rada Nadzorcza Spółki podjęła uchwałę w sprawie powierzenia funkcji Zastępcy
Przewodniczącego Panu Piotrowi Żak. W dniu 22 kwietnia 2022 roku Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie
Akcjonariuszy Spółki ustaliło nową liczbę członków Rady Nadzorczej Spółki oraz odwołało Pana Grzegorz Krystka z
funkcji członka Rady Nadzorczej.
Mając na uwadze powyższe, na dzień podpisania niniejszego sprawozdania skład Rady Nadzorczej przedstawia się
następująco:
1) Zygmunt Solorz – Przewodniczący Rady Nadzorczej,
2) Wiesław Walendziak – Zastępca Przewodniczącego Rady Nadzorczej,
3) Piotr Żak – Zastępca Przewodniczącego Rady Nadzorczej,
4) Tomasz Szeląg – Sekretarz,
5) Henryk Sobierajski,
6) Sławomir Zakrzewski,
7) Maciej Stec,
8) Alojzy Z. Nowak.
9) Jarosław Grzesiak
10) Tobias Solorz
Członkami Rady Nadzorczej spełniającymi kryteria niezależności są: Sławomir Zakrzewski oraz Alojzy Z. Nowak.
Wykonując swoje kodeksowe i statutowe obowiązki Rada Nadzorcza odbyła w 2021 roku 8 posiedzeń podejmując łącznie
135 uchwał.
W okresie sprawozdawczym Rada Nadzorcza sprawowała kolegialnie stały nadzór nad działalnością Spółki
we wszystkich jej dziedzinach działalności. Rada Nadzorcza koncentrowała się przede wszystkim na następujących
zagadnieniach:
1) ocenie sprawozdań sporządzonych za rok obrotowy 2020,
2) zmianach w składzie Zarządu ZE PAK SA,
3) dokonaniu wewnętrznego podziału kompetencji pomiędzy członków Zarządu Spółki,
4) wyrażaniu zgody na dokonywanie przez Spółkę czynności skutkujących zaciągnięciem zobowiązań o wartości
powyżej 1 miliona złotych,
5) opiniowaniu wniosków składanych przez Zarząd w sprawach dotyczących bieżącej działalności Spółki,
6) zatwierdzaniu czynności związanych z toczącym się w Grupie Kapitałowej ZE PAK SA procesem
restrukturyzacji,
7) omawianiu bieżących działań podejmowanych przez Spółkę w obszarze dotyczącym inwestycji polegającej na
utworzeniu w elektrowni Konin drugiej biomasowej jednostki wytwórczej na bazie istniejącego kotła
węglowego i istniejących turbozespołów,
8) omawianiu bieżących działań podejmowanych przez Spółkę w obszarze dotyczącym inwestycji polegającej na
budowie farmy fotowoltaicznej o przewidywanej mocy około 70 MWp.
9) realizacja przez Zarząd Spółki strategii transformacji energetycznej Grupy Kapitałowej ZE PAK SA poprzez
poszerzanie portfela projektów OZE.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
55
Komitet audytu
Rok 2021 Komitet Audytu obradował w następującym składzie:
1) Sławomir Zakrzewski – Przewodniczący Komitetu Audytu,
2) Tomasz Szeląg,
3) Alojzy Z. Nowak.
Członkiem Komitetu Audytu posiadającym wiedzę i umiejętności z zakresu branży, w której działa ZE PAK SA jest Pan
Sławomir Zakrzewski, który nabył je poprzez swoje bogate doświadczenie zawodowe, w branży budowlanej
i energetycznej, zdobyte zarówno w kraju jak i zagranicą. Członkiem Komitetu Audytu posiadającym wiedzę
i umiejętności w zakresie rachunkowości jest Pan Tomasz Szeląg, który nabył je dzięki swojemu wykształceniu
a doskonalił zajmując liczne stanowiska menadżerskie wymagające rzeczonej wiedzy i kompetencji. Członkami
Komitetu Audytu spełniającymi kryterium niezależności są Pan Sławomir Zakrzewski i Pan Alojzy Z. Nowak.
Spółka opracowała politykę wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzenia badania oraz politykę świadczenia przez
firmę audytorską przeprowadzającą badanie, przez podmioty powiązane z tą firmą audytorską oraz przez członka sieci
firmy audytorskiej dozwolonych usług niebędących badaniem.
Główne założenia polityki wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania:
1) Zgodnie ze statutem Spółki, organem wybierającym firmę audytorską dla wykonania badania ustawowego jest
Rada Nadzorcza Spółki.
2) Wynagrodzenie za przeprowadzenie badania ustawowego otrzymane przez firmę audytorską, lub jej
podwykonawców nie może być uzależnione od żadnych warunków, w tym od wyniku badania ustawowego ani
kształtowane lub uzależnione od świadczenia dodatkowych usług niebędących badaniem ustawowym Spółki lub
jej spółek powiązanych.
3) Komitet Audytu Rady Nadzorczej Spółki zatwierdza procedurę wyboru firmy audytorskiej.
4) Spółka przygotowuje dokumentację przetargową dla zaproszonych firm audytorskich wedle określonych
kryteriów.
5) Spółka ocenia oferty założone przez firmy audytorskie zgodnie z kryteriami wyboru określonymi
w dokumentacji przetargowej oraz przygotowuje sprawozdanie zawierające wnioski z procedury wyboru
i przedkłada je Komitetowi Audytu.
6) Komitet Audytu przedstawia Radzie Nadzorczej Spółki rekomendację wyboru firmy audytorskiej.
7) Jeżeli decyzja Rady Nadzorczej Spółki w zakresie wyboru firmy audytorskiej odbiega od rekomendacji
Komitetu Audytu, Rada Nadzorcza Spółki uzasadnia przyczyny niezastosowania się do rekomendacji Komitetu
Audytu oraz przekazuje takie uzasadnienie do wiadomości Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy Spółki.
Główne założenia polityki świadczenia na rzecz Spółki przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie, przez
podmioty powiązane z tą firmą audytorską oraz przez członka sieci firmy audytorskiej dozwolonych usług niebędących
badaniem:
1) Spółka realizując przepisy Ustawy z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz
nadzorze publicznym („UoBR”) nie zawiera z firmą audytorską przeprowadzającą badanie, z podmiotami
powiązanymi z tą firmą audytorską oraz z członkami sieci firmy audytorskiej umów o świadczenie usług
zabronionych w rozumieniu art. 136 UoBR.
2) W zakresie niezwiązanym z polityką podatkową Spółki, Spółka może zlecić firmie audytorskiej
przeprowadzającej badanie lub podmiotowi powiązanemu z tą firmą audytorską lub członkowi sieci firmy
audytorskiej prace, które są dozwolonymi usługami niebędącymi badaniem.
3) Nad zgodnością z prawem wykonywania prac, o których mowa w pkt 2 czuwa Komitet Audytu. Przed zleceniem
przez Spółkę usług, o których mowa w pkt 2 Komitet Audytu przeprowadza ocenę zagrożeń i zabezpieczeń
niezależności, o której mowa w art. 69-73 UoBR.
4) W polityce wymieniono również główne rodzaje usług dozwolonych oraz zabronionych.
Rekomendacja dotycząca wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzenia badania została sporządzona w następstwie
zorganizowanej przez Spółkę procedury wyboru spełniającej obowiązujące kryteria i rekomendacja ta spełnia
obowiązujące w Spółce warunki wyrobu audytora.
Komitet Audytu Rady Nadzorczej ZE PAK SA w 2020 roku podjął Uchwałę w sprawie rekomendacji Komitetu Audytu
dla Rady Nadzorczej Spółki, dotyczącej wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzenia badań ustawowych oraz
przeglądów skonsolidowanego i jednostkowego sprawozdania finansowego ZE PAK SA oraz jednostkowych
sprawozdań finansowych spółek wchodzących w skład Grupy Kapitałowej ZE PAK SA, sporządzanych za lata 2020-
2022.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
56
W maju 2021 roku Komitet Audytu Rady Nadzorczej ZE PAK SA podjął Uchwałę w sprawie zatwierdzenia biegłego
rewidenta do oceny sprawozdań o wynagrodzeniach Zarządu i Rady Nadzorczej ZE PAK SA, sporządzanych za lata
2019-2020, 2021 oraz 2022.
Komitet Audytu Rady Nadzorczej ZE PAK SA spotykał się z przedstawicielami Spółki w roku 2021 dwa razy.
9.11. Sposób działania Walnego Zgromadzenia, jego zasadnicze uprawnienia
oraz opis praw akcjonariuszy i sposób ich wykonywania
Walne Zgromadzenie
Walne Zgromadzenie zwoływane jest w przypadkach wskazanych w Kodeksie Spółek Handlowych oraz w Statucie
Spółki. Walne Zgromadzenie, co do zasady zwoływane jest przez Zarząd Spółki i obraduje jako zwyczajne lub
nadzwyczajne. W przypadku zwołania Walnego Zgromadzenia przez podmiot lub organ inny niż Zarząd Spółki, Zarząd
zobowiązany jest współdziałać z tym podmiotem bądź organem w celu dokonania wszelkich czynności określonych
prawem koniecznych do zwołania, organizacji oraz przeprowadzenia Walnego Zgromadzenia. Od dnia pierwszego
notowania akcji Spółki na rynku regulowanym prowadzonym przez Giełdę Papierów Wartościowych w Warszawie SA,
Walne Zgromadzenia mogą odbywać się przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej. O przeprowadzeniu
Walnego Zgromadzenia przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej decyduje Rada Nadzorcza Spółki.
Walne Zgromadzenie odbywa się w Warszawie lub w siedzibie Spółki. Transmisja z obrad Walnego Zgromadzenia
prowadzona jest w czasie rzeczywistym, po zakończeniu obrad link do transmisji video z obrad Walnego Zgromadzenia
dostępny jest na stronie internetowej Spółki.
Walne Zgromadzenie ZE PAK SA zwołuje się poprzez ogłoszenie dokonywane na stronie internetowej Spółki oraz
w sposób określony dla przekazywania informacji bieżących zgodnie z przepisami o ofercie publicznej i warunkach
wprowadzenia instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych.
Materiały udostępnione akcjonariuszom w związku z Walnym Zgromadzeniem, w tym projekty uchwał proponowanych
do przyjęcia, jak również inne istotne materiały Spółka udostępnia na stronie internetowej http://ri.zepak.com.pl/
.
Do podstawowych kompetencji Walnego Zgromadzenia należy:
1) rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania Zarządu z działalności Spółki oraz sprawozdania finansowego za
ubiegły rok obrotowy oraz udzielenia absolutorium członkom organów Spółki z wykonania przez nich
obowiązków,
2) podział zysku albo pokrycie strat,
3) zmiana przedmiotu działalności Spółki,
4) zmiana Statutu Spółki,
5) podwyższenie lub obniżenie kapitału zakładowego,
6) upoważnienie Zarządu do nabycia akcji własnych w celu umorzenia,
7) powołanie i odwołanie członków Rady Nadzorczej,
8) ustalenie wysokości wynagrodzenia członków Rady Nadzorczej,
9) łączenie, podział i przekształcenie Spółki,
10) rozwiązanie i likwidacja Spółki,
11) emisja obligacji zamiennych lub z prawem pierwszeństwa i warrantów subskrypcyjnych,
12) zbycie i wydzierżawienie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części oraz ustanowienie na nich
ograniczonego prawa rzeczowego
13) tworzenie i znoszenie kapitałów i funduszy Spółki,
14) zawarcie przez Spółkę umowy kredytu, pożyczki, poręczenia lub innej podobnej umowy z członkiem Zarządu,
Rady Nadzorczej, prokurentem lub likwidatorem Spółki albo na rzecz którejkolwiek z tych osób,
15) zawarcie przez spółkę zależną umowy kredytu, pożyczki, poręczenia lub innej podobnej umowy z członkiem
Zarządu, Rady Nadzorczej, prokurentem lub likwidatorem Spółki albo na rzecz którejkolwiek z tych osób,
16) wszelkie postanowienia dotyczące roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej przy zawiązaniu Spółki lub
sprawowaniu zarządu albo nadzoru, oraz
17) użycie kapitału zakładowego.
Czynne prawo uczestniczenia w Walnym Zgromadzeniu mają osoby będące akcjonariuszami na 16 dni przez datą
Walnego Zgromadzenia. Warunkiem dopuszczenia akcjonariusza do udziału w Walnym Zgromadzeniu jest
przedstawienie przez niego imiennego zaświadczenia o prawie uczestnictwa w Walnym Zgromadzeniu, które wystawione
jest przez podmiot prowadzący rachunek papierów wartościowych.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
57
Akcjonariusz uczestniczy w obradach Walnego Zgromadzenia i wykonuje prawo głosu osobiście lub przez pełnomocnika.
Akcjonariuszowi reprezentującemu co najmniej jedną dwudziestą kapitału zakładowego Spółki przysługuje prawo
żądania umieszczenia określonych spraw w porządku Walnego Zgromadzenia Spółki. Żądanie powinno zostać zgłoszone
Zarządowi Spółki nie później niż na 21 dni przed terminem Walnego Zgromadzenia Spółki.
Akcjonariusz występujący z żądaniem umieszczenia poszczególnych spraw w porządku obrad Walnego Zgromadzenia
powinien wykazać posiadanie odpowiedniej liczby akcji na dzień złożenia żądania załączając do żądania świadectwo
depozytowe wystawione przez podmiot prowadzący rachunek papierów wartościowych.
Akcjonariusz reprezentujący co najmniej jedną dwudziestą kapitału zakładowego Spółki może przed terminem Walnego
Zgromadzenia zgłaszać Spółce na piśmie lub przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej projekty uchwał
dotyczące spraw wprowadzonych do porządku obrad Walnego Zgromadzenia lub spraw, które mają zostać wprowadzone
do porządku obrad.
Każdy z akcjonariuszy uprawnionych do uczestnictwa w Walnym Zgromadzeniu może podczas Walnego Zgromadzenia
Spółki zgłaszać projekty uchwał dotyczące spraw wprowadzonych do porządku obrad.
Uchwały Walnego Zgromadzenia podejmowane są większością 75% głosów oddanych, chyba, że Kodeks Spółek
Handlowych stanowi inaczej. Jedna akcja Spółki daje prawo do jednego głosu na Walnym Zgromadzeniu
9.12. Opis zasad zmian Statutu Spółki
Zmiany Statutu Spółki, zgodnie z przepisami Kodeksu Spółek Handlowych oraz postanowieniami Statutu Spółki,
wymagają od Walnego Zgromadzenia podjęcia stosownej uchwały oraz wpisu do rejestru przedsiębiorców. Walne
Zgromadzenie może upoważnić Radę Nadzorczą Spółki do ustalenia tekstu jednolitego zmienionego statutu bądź
wprowadzenia zmian o charakterze redakcyjnym określonych w uchwale walnego zgromadzenia. Zmiany Statutu
obowiązują od chwili wpisania do rejestru przedsiębiorców. W 2021 dokonano jednej zmiany w Statucie Spółki
dotyczącej zmiany firmy Spółki z Zespół Elektrowni Pątnów-Adamów-Konin Spółka Akcyjna na ZE PAK Spółka
Akcyjna, w związku z czym został przyjęty tekst jednolity Statutu, który został udostępniony na stronie internetowej
Spółki.
10 marca 2022 roku, Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy przyjęło nowy, zmieniony tekst jednolity Statutu Spółki, który
został zgłoszony do Krajowego Rejestru Sądowego i będzie obowiązywał od momentu zarejestrowania zmiany przez
KRS w rejestrze przedsiębiorców.
9.13. Informacje na temat systemu wynagrodzeń oraz wysokości wynagrodzeń
osób zarządzających i nadzorujących
W ZE PAK SA system wynagrodzeń oparty jest na Zakładowym Układzie Zbiorowym Pracy dla pracowników
ZE PAK SA z dnia 24 września 1993 roku (ZUZP). Przepisom ZUZP nie podlegają tylko członkowie Zarządu, główny
księgowy oraz kluczowi menedżerowie, którzy mają zawarte kontrakty menedżerskie. 25 września 2018 roku Spółka
wypowiedziała ZUZP i zgodnie z procedurą wypowiedzenia warunki umów o pracę obowiązywały do 31 grudnia 2019
roku. W lipcu 2019 roku Spółka przedłożyła stronie społecznej projekt nowego układu zbiorowego pracy. 19 października
2021 roku Spółka podpisała nowy układ zbiorowy z zakładowymi związkami zawodowymi. Nowy zakładowy układ
zbiorowy pracy wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2022 roku co wynika z procedury rejestracji układu u Okręgowego
Inspektora Pracy w Poznaniu.
Podstawowymi składnikami wynagrodzenia dla pracowników zawartymi w ZUZP są indywidualna miesięczna płaca
zasadnicza, miesięczna premia regulaminowa, dodatek za staż pracy, premia roczna, odprawa emerytalno-rentowa oraz
dodatki. Pracownicy mają także prawo do nagród z Funduszu Prezesa Zarządu i świadczeń socjalnych.
Zasady wynagrodzenia kluczowych menedżerów określa zarząd w indywidualnych umowach. Podstawowym
składnikiem wynagrodzenia jest płaca zasadnicza. Kluczowi menedżerowie mogą otrzymać nagrodę uznaniową
przyznawaną decyzją Zarządu. Kluczowi menedżerowie uprawnieni są również do niektórych składników z ZUZP.
Członkowie Zarządu ZE PAK SA wynagradzani są na podstawie zapisów indywidualnych umów o zarządzanie, których
treść kształtuje Rada Nadzorcza Spółki. W 2020 roku Zwyczajne Walne Zgromadzenie Spółki przyjęło „Politykę
wynagrodzeń członków Zarządu i Rady Nadzorczej ZE PAK SA”. Polityka zmierza do zapewnienia trwałego wzrostu
wartości Spółki, którego realizacja przez Zarząd i Radę Nadzorczą wymaga – między innymi – odpowiedniego do tego
celu ukształtowania struktury wynagrodzeń członków Zarządu i Rady Nadzorczej z tytułu całokształtu wykonywanych
przez nich obowiązków. Służy temu ograniczenie wynagrodzeń tych osób do części stałej, pozwalającej wykonywać im
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
58
swoje obowiązki dotyczące całokształtu działalności Spółki bez ograniczania się do realizacji jedynie wybranych celów.
Zmienność sytuacji rynkowej, społecznej i gospodarczej, a także potrzeba elastycznego reagowania na pojawiające się
ryzyka i szanse biznesowe nie uzasadnia sztywnego określania takich celów. Potrzebę elastycznego reagowania na
zmiany tej sytuacji i pojawiające się wyzwania zapewnia – w przypadku członków Zarządu – możliwość przyznania im
premii. Zapewnia to elastyczność w zapewnieniu stabilnego bytu Spółki i jej długoterminowych interesów. Członkowie
Zarządu mają prawo do miesięcznego wynagrodzenia. Może być im także przyznana nagroda uznaniowa. W przypadku
odwołania ze składu Zarządu nie jest przewidziana odprawa. Nie istnieją zapisy dotyczące rekompensaty w przypadku
zwolnienia następującego z powodu połączenia lub przejęcia.
W Spółce nie funkcjonuje żaden program motywacyjny ani premiowy oparty na kapitale Spółki.
Tabela 15: Informacje na temat wysokości wypłaconego wynagrodzenia w 2021 roku przez Spółkę oraz podmioty
zależne Spółki wszystkim członkom Zarządu pełniącym funkcje w 2021 roku
tysiące złotych
tysiące złotych
tysiące złotych
tysiące złotych
Imię i nazwisko członka Zarządu
Wysokość wynagrodzenia
(brutto) wypłaconego przez
Spółkę
w tym zmienne
składniki
wynagrodzenia*
Wysokość wynagrodzenia
(brutto) wypłaconego przez
podmioty zależne Spółki
Razem:
Piotr Woźny
1 463,78
650,00
0,50
1 464,28
Zygmunt Artwik
1 036,00
400,00
0,30
1 036,30
Maciej Nietopiel
870,00
450,00
0,60
870,60
Andrzej Janiszowski
643,78
250,00
0,10
643,88
Katarzyna Sobierajska
716,40
241,43
0,10
716,50
Razem
4 729,96
1 991,43
1,60
4 731,56
* Do zmiennych składników wynagrodzenia zaliczono: nagrody i premie, odprawy z tytułu odwołania z Zarządu, ekwiwalenty
za urlop oraz odprawy emerytalne.
Tabela 16: Informacje na temat wysokości świadczeń niepieniężnych w 2021 roku przyznanych przez Spółkę
oraz podmioty zależne Spółki wszystkim członkom Zarządu pełniącym funkcje w 2021 roku
tysiące złotych
tysiące złotych
tysiące złotych
Imię i nazwisko członka
Zarządu
Całkowita szacunkowa wartość
świadczeń niepieniężnych
przyznanych przez Spółkę
Całkowita szacunkowa wartość
świadczeń niepieniężnych
przyznanych
przez podmioty
zależne Spółki
Razem
Piotr Woźny
0,0
-
0,0
Zygmunt Artwik
0,0
-
0,0
Maciej Nietopiel
9.3
-
9,3
Andrzej Janiszowski
0,0
-
0,0
Katarzyna Sobierajska
0,0
0,0
Razem
9,3
-
9,3
Łączna kwota wynagrodzeń, rozumiana jako wartość wynagrodzeń, nagród i korzyści otrzymanych w pieniądzu,
w naturze lub jakiejkolwiek innej formie, wypłaconych przez Spółkę oraz podmioty zależne Spółki członkom Zarządu
w 2021 roku wyniosła 4 740,86 tysięcy złotych. Podaną kwotę należy traktować jako wartość brutto wynagrodzeń
wypłaconych lub należnych w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 roku.
Członkowie Rady Nadzorczej ZE PAK SA są wynagradzani na podstawie Uchwały nr 12 Nadzwyczajnego Walnego
Zgromadzenia z dnia 15 kwietnia 2019 roku, które ustaliło miesięczne wynagrodzenie dla przewodniczącego Rady
Nadzorczej w wysokości 15 tysięcy złotych, zastępcy przewodniczącego Rady Nadzorczej w wysokości 12 tysięcy
złotych a dla pozostałych członków w wysokości 10 tysięcy złotych.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
59
Tabela 17: Informacje na temat wysokości wypłaconego wynagrodzenia oraz wartości świadczeń niepieniężnych
w 2021 roku przez Spółkę oraz podmioty zależne Spółki, wszystkim członkom Rady Nadzorczej pełniącym funkcje
w 2021 roku
tysiące złotych
tysiące złotych
tysiące złotych
Imię i nazwisko członka
Rady Nadzorczej
Wysokość wynagrodzenia
(brutto) wypłaconego przez
Spółkę oraz podmioty zależne
Spółki
Całkowita szacunkowa wartość
świadczeń ni
epieniężnych
przyznanych przez Spółkę oraz
podmioty zależne Spółki
Razem
Zygmunt Solorz
180.00
0,0
144,80
Tomasz Szeląg
120,00
0,0
121,20
Wiesław Walendziak
144,00
0,0
144,00
Leszek Wysłocki
120,00
0,0
120,00
Sławomir Zakrzewski
120,00
0,0
120,00
Alojzy Z. Nowak
120,00
0,0
120,00
Maciej Stec
120,00
0,0
120,00
Grzegorz Krystek
120,00
1,8
121,80
Henryk Sobierajski
370,00
0,0
370,00*
Razem
1 414,00
1,8
1 415,80
* W kwocie 370,0 zawiera się 120,0 z tytułu pełnienia funkcji Członka Rady Nadzorczej oraz 250,0 z tytułu pełnienia
funkcji Prezesa Zarządu w 2020 roku, wypłacone 4 stycznia 2021 roku
Łączna kwota wynagrodzeń, rozumiana jako wartość wynagrodzeń, nagród i korzyści otrzymanych w pieniądzu,
w naturze lub jakiejkolwiek innej formie, wypłaconych przez Spółkę oraz podmioty zależne Spółki członkom Rady
Nadzorczej w 2021 roku wyniosła 1 415,80 tysięcy złotych. Podaną kwotę należy traktować jako wartość brutto
wynagrodzeń wypłaconych lub należnych w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 roku.
Spółka nie posiada zobowiązań wynikających z emerytur i świadczeń o podobnym charakterze w stosunku do byłych
osób zarządzających, nadzorujących albo byłych członków organów administrujących oraz zobowiązań zaciągniętych
w związku z takimi emeryturami.
10. OŚWIADCZENIE DOTYCZĄCE POLITYKI RÓŻNORODNOŚCI
W nawiązaniu do §70 ust. 6 pkt 5 lit. m rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 roku w sprawie
informacji bieżących i okresowych Spółka oświadcza, że w ZE PAK SA nie przyjęto odrębnego dokumentu opisującego
politykę różnorodności w odniesieniu do Zarządu i Rady Nadzorczej. Zgodnie ze standardami panującymi w Spółce przy
wyborze osób zarządzających i nadzorujących decydujące znaczenie mają obiektywne kryteria takie jak: wiedza,
doświadczenie, kompetencje i umiejętności potrzebne do pełnienia powierzanych funkcji. W ocenie Spółki przytoczone
kryteria mogą zapewnić efektywne i sprawne funkcjonowanie Spółki oraz realizację przyjętej strategii. Jednocześnie
przyjęte zostały inne rozwiązania zarządcze, odnoszące się do kwestii zarządzania różnorodnością.
Trwający przez lata proces restrukturyzacji, sprawiał, że większość wakatów była zapełniana w oparciu
o rekrutację wewnętrzną (w ramach przesunięć między działami i spółkami). Ubocznym efektem działań mających na
celu ograniczenie zwolnień i koncentrowanie się w procesie rekrutacji na osobach już zatrudnionych w Spółce, był brak
istotnego dopływu młodych pracowników i w efekcie średnia wieku zatrudnionych rosła. W pewnym momencie może to
skutkować znaczącymi odejściami na emeryturę i brakami kadrowymi. Dlatego też ZE PAK SA aktywnie monitoruje
zmiany struktury wiekowej pracowników, by nie dopuścić do niekorzystnych następstw utraty dużej części
doświadczonych pracowników bez odpowiedniego przygotowania ich następców.
Jednocześnie przyjęty w Spółce Kodeks Etyki zawiera w sobie zarówno politykę różnorodności, gwarantując równe
traktowanie bez względu na płeć, wiek, światopogląd, wyznanie, poglądy polityczne, itd. Dokument stanowi narzędzie,
pozwalające na zgłaszanie potencjalnych incydentów związanych z dyskryminacją na jakimkolwiek tle. Definiuje
zachowania pożądane i niepożądane w organizacji, stanowiąc jednocześnie jej politykę etyczną. Ze względu na swój
charakter zawiera on w sobie również elementy polityki antydyskryminacyjnej, antykorupcyjnej oraz procedury
dotyczące zgłoszeń naruszeń i nieprawidłowości, nieprzestrzegania zobowiązań wynikających z przepisów prawa,
zagrożenia dla bezpieczeństwa i higieny pracy oraz zdrowia, bezpieczeństwa środowiska naturalnego, praktyk
nieuczciwej konkurencji oraz prób ukrycia któregokolwiek z powyższych. Obowiązuje on wszystkich pracowników,
niezależnie od zajmowanego stanowiska, czy stażu pracy.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
60
W Spółce przyjęta została również Procedura anonimowego zgłaszania naruszeń przepisów ustawy o ofercie publicznej
i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach
publicznych, rozporządzenia 2017/1129 oraz procedur i standardów etycznych, która daje pracownikom możliwość
prostego i bezpiecznego zgłaszania niewłaściwych niebezpiecznych lub nieetycznych zachowań swoich pracodawców,
jak również zapewnia pełną ochronę osobom zgłaszającym. W 2021 roku w Spółce przyjęty został również Regulamin
zgłoszeń naruszeń prawa, który określa wewnętrzną procedurę zgłaszania naruszeń prawa, procedurę podejmowania
działań następczych oraz procedurę ochrony zgłaszającego naruszenia.
Zarówno Kodeks Etyki jak i Procedura anonimowego zgłaszania naruszeń znajdują się na stronie intranetowej Spółki.
Na dzień dzisiejszy w ocenie Spółki takie rozwiązania są wystarczające.
Dane liczbowe odnoszące się do różnorodności znaleźć można w niniejszym sprawozdaniu, w Oświadczeniu na temat
informacji niefinansowych za 2021 rok w podrozdziale – „Kwestie Pracownicze”.
11. OŚWIADCZENIE ZARZĄDU SPÓŁKI NA TEMAT INFORMACJI
NIEFINANSOWYCH ZA 2021 ROK DLA ZE PAK SA
Niniejsze oświadczenie niefinansowe zostało opracowane z wykorzystaniem („with reference") GRI Standards, 2021
uznanego, międzynarodowego standardu sprawozdawczości niefinansowej. Wykorzystanie podejścia do
sprawozdawczości, a przede wszystkim wskaźników tego standardu, znacznie ułatwi interesariuszom Spółki odnalezienie
kluczowych informacji, a także porównanie ich z wynikami innych spółek branży wydobywczej i energetycznej. W tym
również celu w tekście oznaczone zostały indeksy poszczególnych wskaźników standardów.
[2-2, 2-3, 2-5] Oświadczenie obejmuje Spółkę ZE PAK , ujmowaną w jednostkowym sprawozdaniu zarządu i odnosi się
do okresu od 1 stycznia 2021 roku do 31 grudnia 2021 roku, ze wskazaniem istotnych wydarzeń, które miały miejsce po
31 grudnia 2021 roku, a przed publikacją oświadczenia. Oświadczenie na temat danych niefinansowych nie było
poddawane atestacji przez niezależnego audytora.
Poza wspomnianymi GRI Standards 2021, definiując zakres treści opisanych w oświadczeniu, Spółka brała pod uwagę:
• normę PN-ISO 26000,
• wymogi Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/2088 z dnia 27 listopada 2019 r.
w sprawie ujawniania informacji związanych ze zrównoważonym rozwojem w sektorze usług finansowych,
a dokładnie informacji istotnych dla instytucji rynku finansowego wskazanych w dokumencie Final Report on
draft Regulatory Technical Standards
• Dobre Praktyki Spółek Notowanych na GPW 2021 („DPSN2021”),
11.1. Opis modelu biznesowego
[2-6] ZE PAK SA zajmuje się konwencjonalnym wytwarzaniem energii elektrycznej i cieplnej i jest jednym z istotnych
producentów energii na polskim rynku i jednocześnie ważnym elementem systemu energetycznego kraju,
współgwarantującym jego stabilne funkcjonowanie:
• jest drugim, pod względem wielkości, krajowym producentem energii elektrycznej otrzymywanej z węgla
brunatnego,
• jest piątym wytwórcą energii elektrycznej w Polsce.
• pozostaje największą prywatną (niekontrolowaną przez Skarb Państwa) grupą energetyczną w Polsce.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
61
Wpływ ryzyka związanego ze zmianami klimatu na model biznesowy
Spółka świadoma jest zachodzących zmian klimatycznych, bezpośredniego i pośredniego ryzyka z tym związanego,
tak w jego regulacyjnym, jak i operacyjnym wymiarze. Dlatego też z wyprzedzeniem podejmuje działania związane z
głęboką transformacją modelu biznesowego ku gospodarce zrównoważonej.
Społeczność międzynarodowa, w tym kraje członkowskie Unii Europejskiej, zobowiązały się ratyfikując
Porozumienie Paryskie, podjąć działania mające zahamować globalny wzrost temperatury, wynikający z nadmiernej,
antropologicznej emisji gazów cieplarnianych. Przyjęte w 2015 roku, jest pierwszym w historii uniwersalnym, prawnie
wiążącym porozumieniem w dziedzinie klimatu. W konsekwencji k
raje UE zobowiązały się wspólnie podjąć działania,
które sprawią, że do 2050 r. gospodarka UE, jako pierwsza na świecie gospodarka osiągnie neutralność klimatyczną.
Zobowiązanie to determinuje politykę gospodarczą w zakresie zrównoważonego rozwoju, a co za tym idzie regulacje
unijne. W efekcie przedsiębiorstwa emitujące znacząc ilości gazów cieplarniach, będą znajdowały się pod coraz
większą presją - m.in. coraz trudniej będzie im pozyskać finansowanie dla prowadzonej działalności, a koszty emisji,
będą rosły.
Tradycyjne aktywa wytwórcze Spółki, opierające się o wytwarzanie energii wytwarzanej w procesie spalania węgla
brunatnego, należą do wysokoemisyjnych. Dlatego też, stając się coraz mniej opłacalnymi, wymagają zastąpienia
źródłami bardziej przyjaznymi środowisku. Jednocześnie też obserwowane już dziś efekty zmian klimatycznych
dodatkowo utrudniają funkcjonowanie w tradycyjnym modelu. Z jednej strony susze i stepowienie obszarów
Wielkopolski, z drugiej notowane ekstremalne zjawiska pogodowe, będą czyniły konwencjonalne wytwarzanie energii
coraz trudniejszym. Konieczność pozyskiwania wody do celów chłodniczych, zakłócające równowagę zasobów
wodnych, będzie stawało się coraz bardziej kontrowersyjne. Tym bardziej, że zakłady ZE PAK funkcjonują na terenach
o ograniczonych zasobach wodnych.
W rezultacie ZE PAK już kilka lat temu zainicjowała pierwsze projekty, które docelowo zostały ujęte w kierunkach
strategii rozwoju do 2030 roku, a które miały na celu adaptację do zachodzących zmian klimatycznych i wnoszą istotny
wkład w łagodzenie zmian klimatu. Ta szeroko zakrojona transformacja modelu biznesowego wpisuje się w kierunki
zarysowane w unijnej systematyce (tzw. taksonomii).
Aktywa wytwórcze ZE PAK SA obejmują dwie elektrownie zlokalizowane w centralnej Polsce, w województwie
wielkopolskim. Elektrownia Pątnów produkuje energię przy wykorzystaniu węgla brunatnego w 4 blokach
energetycznych o łącznej mocy 1 118 MW. Elektrownia Konin, dawna elektrownia węglowa, wykorzystuje dziś
głównie blok z kotłem dedykowanym do spalania biomasy o mocy zainstalowanej 50 MW i produkuje energię
elektryczną i ciepło z biomasy. W elektrowni Konin zakończona została modernizacja drugiej jednostki, która również
została przystosowana do spalania biomasy. W grudniu 2021 roku nastąpiła synchronizacja z Krajowym Systemem
Energetycznym. Obecnie trwa przekazanie bloku do eksploatacji.
Elektrownia Adamów, wchodząca pierwotnie w skład ZE PAK SA na początku stycznia 2018 roku została zamknięta.
Wyłączenie bloków energetycznych elektrowni zostało podyktowane decyzją Komisji Europejskiej działającej na
podstawie derogacji opisanej w dyrektywie z dnia 24 listopada 2010 r. mówiącej o konieczności zakończenia na początku
stycznia 2018 roku pracy aktywów wytwórczych Elektrowni Adamów. Obecnie na terenie elektrowni trwają prace
likwidacyjne (m.in. prace wyburzeniowe i rozbiórkowe) pod nową inwestycję, jaką ma być blok gazowo-parowy.
ZE PAK SA jest dziś liderem, jeśli chodzi o zieloną transformację w energetyce. Będąc dotychczas wytwórcą
konwencjonalnej energii z wysokoemisyjnych źródeł, jeszcze w 2020 roku zainicjowała najbardziej ambitną strategię
przejścia od węgla do zielonej energii w Polsce - ogłosiła m.in. całkowite odejście od węgla najpóźniej do 2030 roku,
jednak obecnie bazowym scenariuszem jest zakończenie wydobycia i spalania węgla już w 2024 roku.
ZE PAK SA stoi na czele grupy kapitałowej, składającej się z pionowo zintegrowanych podmiotów działających w
obszarze wydobycia węgla brunatnego i konwencjonalnego wytwarzania energii ze spalania węgla brunatnego i biomasy
oraz obrotu energią, intensywnie inwestuje w wytwarzanie energii z odnawialnych źródeł energii (OZE). Aktywa
konwencjonalne, których właścicielem jest ZE PAK SA, stopniowo zastępowane są aktywami, w których wytwarzanie
energii odbywa się w sposób zrównoważony (fotowoltaika, farmy wiatrowe, a docelowo również energia jądrowa).
Niemniej nowe aktywa wytwórcze alokowane są w spółkach-córkach, a nie bezpośrednio w ZE PAK SA Dominującą
część przychodów Spółka generuje ze sprzedaży produkowanej energii elektrycznej i cieplnej. Generacja energii
w blokach węglowych w elektrowni Pątnów I ulegnie skróceniu do czasu funkcjonowania systemu wsparcia w postaci
rynku mocy lub innego, który zapewni ekonomiczną efektywność takiej działalności. ZE PAK SA zakłada, że czas
zakończenia produkcji energii w źródłach węglowych planowany jest nie później niż na koniec bieżącej dekady.
Jednocześnie z wygaszaniem działalności węglowej rozwijane będą nowe obszary, w których ZE PAK SA zamierza
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
62
zaistnieć. Nowe kierunki rozwoju koncentrują się na niskoemisyjnych oraz neutralnych emisyjnie sposobach
wytwarzania energii elektrycznej a także na wytwarzaniu i wykorzystaniu „zielonego” wodoru.
Główne kierunki rozwoju ZE PAK SA do 2030 roku:
• wygaszanie produkcji węglowej – najszybciej i w najkrótszym czasie w Polsce, czyli 20 lat wcześniej niż
zakładana neutralność klimatyczna Unii Europejskiej
• produkcja energii z wiatru – nabywanie gotowych do realizacji projektów wiatrowych oraz budowa farm
wiatrowych na terenach rekultywowanych będących własnością ZE PAK SA
• produkcja energii ze słońca – nabywanie gotowych do realizacji projektów fotowoltaicznych oraz budowa
farm fotowoltaicznych na terenach rekultywowanych będących własnością ZE PAK SA
• produkcja energii z biomasy oraz wytwarzanie zielonego wodoru – m.in. przystosowanie kotłów
węglowych do spalania biomasy w Elektrowni Konin. Istotnym obszarem działalności elektrowni Konin ma
być produkcja zielonego wodoru w procesie elektrolizy
• produkcja energii z morskich farm wiatrowych – nawiązanie współpracy ze światowym liderem w
obszarze morskich farm wiatrowych firmą Ørsted i wspólne starania o możliwość budowy morskich farm
wiatrowych
• Perspektywiczne projekty związane z energetyką nuklearną – nawiązanie współpracy ze spółką Synthos
w celu potencjalnej możliwości wykorzystania infrastruktury i aktywów Elektrowni Pątnów w celu rozwoju
projektu wykorzystującego modułowe reaktory nuklearne (SMR)
• inne inicjatywy takie jak np. produkcja zeroemisyjnych autobusów - opracowanie koncepcji i wdrożenie
projektu produkcji innowacyjnego miejskiego autobusu wodorowego czy produkcja zeroemisyjnych
napędów wodorowych do łodzi motorowych - stworzenie projektu napędu wodorowego we współpracy z
partnerem wyspecjalizowanym w budowie łodzi motorowych.
Celem realizacji wytyczonych kierunków jest zbudowanie nowoczesnego, zintegrowanego przedsiębiorstwa
o zdywersyfikowanej bazie aktywów wytwórczych, przystosowanego do działalności w ramach wdrażania idei
Zielonego Ładu i gospodarki neutralnej klimatycznie.
Inwestycje w zrównoważoną transformację
[203-1]
W 2021 roku Spółka realizowała dwa duże projekty inwestycyjne, jakimi są przystosowanie kotła węglowego
K-7 w elektrowni Konin do wyłącznego spalania biomasy wraz z niezbędną infrastrukturą techniczną oraz budowa farmy
fotowoltaicznej o mocy 70 MWp na terenie gminy Brudzew. Obie te inwestycje zostały zrealizowane, synchronizacja
pierwszej z Krajowym Systemem Energetycznym nastąpiła w grudniu 2021 roku, a druga została oddana do użytku w
październiku 2021 roku.
Jednocześnie, aktywność inwestycyjna skupiła się na uruchomieniu projektów związanych z wytwarzaniem i dystrybucją
wodoru. Będzie ona jednak realizowana formalnie w ramach innej spółki (poza ZE PAK S.A).
Spółka nawiązała również współpracę z zewnętrznymi partnerami w zakresie budowy farm wiatrowych na morzu oraz
implementacji technologii małych, modułowych reaktorów nuklearnych (SMR).
Wszystkie w/w inwestycje wpisują się w działania na rzecz zrównoważonego rozwoju, w tym w działania opisane
systematyką UE („taksonomią”).
Zarządzanie społeczną odpowiedzialnością
Podstawą podejścia zarządczego ZE PAK SA w zakresie zrównoważonego rozwoju była dotychczas Strategia społecznej
odpowiedzialności Grupy Kapitałowej ZE PAK SA na lata 2017-2020. Wyznaczyła ona kluczowe kierunki działań oraz
cele (KPIs) nastawione z jednej strony na optymalizację efektywności i ciągłą poprawę wyników w wymiarze
środowiskowym i społecznym, a także na zapewnienie zgodności (compliance) w obszarach istotnego wpływu na
otoczenie.
Choć okres opisany strategią zakończył się, w 2021 roku w opisanym nią obszarze wydobycia węgla brunatnego oraz
konwencjonalnego wytwarzania energii wskazane w niej kierunki i nastawienie na optymalizację efektywności i poprawę
wyników społecznych i środowiskowych, a także zapewnienie zgodności, były wciąż obowiązujące. Jednocześnie
ogłoszona została bardzo ambitna strategia rozwoju ZE PAK SA, nastawiona na szybką transformację ku czystym
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
63
technologiom wytwarzania energii i radykalną redukcję śladu węglowego. Jej ogłoszenie zapoczątkowało wewnętrzną
dyskusję na temat optymalnego kształtu organizacji grupy kapitałowej. Po ostatecznym wykrystalizowaniu się organizacji
poszczególnych podmiotów, rozpoczną się prace nad nową strategią funkcjonalną w obszarze ESG, która integrować
będzie nowe ambitne cele rozwojowe, wpisujące się w transformację ku zrównoważonej gospodarce z minimalizacją
wpływu środowiskowego wygaszanych aktywów oraz sutków społecznych i środowiskowych ich likwidacji.
11.2. Kwestie społeczne
Polityka i podejście zarządcze ZE PAK SA do kwestii społecznych określone zostały w Strategii społecznej
odpowiedzialności Grupy Kapitałowej ZE PAK SA na lata 2017-2020. Równocześnie podejście reprezentowane
w strategii odzwierciedlone jest w innych regulacjach wewnętrznych. Podejście zarządcze jest również określane
w decyzjach administracyjnych zezwalających na prowadzenie działalności wydobywczej i wytwórczej w obiektach
należących doZE PAK SA i uzależnione od specyfiki danego obiektu. Każdorazowo bowiem, optymalne rozwiązania w
tym zakresie Spółka stara się wypracować w oparciu między innymi o konsultacje społeczne i w zgodzie z
obowiązującym prawem.
Podejście zarządcze ZE PAK SA do kwestii społecznych jest uwarunkowane charakterem oddziaływania Spółki na
otoczenie. W szczególności tam, gdzie oddziaływanie jest lub może być negatywne i wiązać się może z określonymi
uciążliwościami dla ludzi, podejście zarządcze ma na celu eliminację, ograniczenie lub rekompensowanie tych
uciążliwości, a w konsekwencji ograniczenie ekspozycji ZE PAK SA na ryzyko (rozumiane również jako ryzyko
reputacyjne lub wizerunkowe).
OddziaływanieZE PAK SA na otocznie ma charakter wielowymiarowy:
• Oddziaływanie ogólnospołeczne. Z punktu widzenia ogólnospołecznego ZE PAK SA jest istotnym dostawcą
energii dla polskiej gospodarki i polskiego społeczeństwa. Jednak głównymi klientami Spółki nie są odbiorcy
finalni, Spółka sprzedaje zdecydowaną większość wyprodukowanej energii na giełdowym rynku hurtowym. Z
tego też względu ZE PAK SA stawia sobie za cel zapewnienie stabilnych dostaw energii elektrycznej po
konkurencyjnej cenie.
• Społeczności lokalne sąsiadujące z ZE PAK SA. Znacznie szersze spektrum oddziaływania ma ZE PAK SA
na otoczenie z punktu widzenia społeczności lokalnej, tj. rozumianej, jako społeczności zamieszkującej
w bezpośrednim sąsiedztwie zakładów Spółki, na których to terenach prowadzona jest produkcja energii
elektrycznej i cieplnej. Produkcja energii silnie oddziałuje na otoczenie przyrodnicze (patrz punkt: Kwestie
środowiskowe), a w konsekwencji najczęściej też społeczne.
Bieżące ryzyka społeczne i podejście zarządcze
[413-2] Mając na uwadze negatywne oddziaływanie na środowisko naturalne, ale też społeczne, należy przede wszystkim
wspomnieć o zagrożeniach i uciążliwościach, będących źródłem ryzyka społecznego.
Ryzyka biznesowe, mogące negatywnie wpływać na wyniki i rozwój ZE PAK SA, a powiązane z obszarem
oddziaływania społecznego, bezpośrednio wynikają z charakteru tego oddziaływania (np. zanieczyszczenie powietrza,
odprowadzenie wód chłodniczych, hałas). Stanowią one zarówno uciążliwość, jak również mogą być źródłem strat
materialnych osób trzecich. Może to prowadzić do sporów ze społecznością i utraty jej przychylności dla obecnych
i przyszłych inwestycji, w tym tzw. społecznego przyzwolenia na działanie. Z jednej strony może powodować to wzrost
skarg kierowanych przez ludność do organów administracji, wszczynanie postępowań przeciwko przedsiębiorstwu,
a w przypadku potwierdzenia się zarzutów sankcje prawne i finansowe. Nieskuteczny dialog, np. na temat odszkodowań
lub wykupu gruntów może również oznaczać procesy cywilne o odszkodowanie. Szczególnym zagrożeniem jest utrata
społecznego zaufania i negatywna opinia o zakładzie, jako nierzetelnym inwestorze, która może zdecydowanie utrudnić
uzyskanie kolejnych pozwoleń (np. w przypadku wykorzystania posiadanej infrastruktury w celu realizacji inwestycji –
przez ZE PAK SA lub jej spółki powiązane - w obszarze odnawialnych źródeł energii). To z kolei może przełożyć się na
większe ryzyko związane z nową inwestycją i mniejszą przychylność inwestorów i kredytodawców, a co za tym idzie na
trudności w pozyskaniu kapitału.
Warto w tym miejscu nadmienić, iż pracownicy zakładów rekrutują się ze społeczności lokalnych. W konsekwencji
grupy te nie są rozłączne i wszelkie ewentualne animozje ze społecznością lokalną związane np. z uciążliwościami
przekładać się będą pośrednio na kulturę organizacji i atmosferę pracy i na odwrót: wszelkie istotne zdarzenia na linii
pracodawca-pracownicy mogą skutkować i skutkują określonymi konsekwencjami w relacjach ze społecznością lokalną.
Ten sam człowiek może, bowiem występować w kilku rolach, tj. pracownika, mieszkańca społeczności lokalnej
sąsiadującej z zakładem, który wystawiony jest na uciążliwości związane przykładowo z hałasem, jak również być
właścicielem nieruchomości, który ubiega się o odszkodowanie lub wykup.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
64
Zarządzanie operacyjne a oddziaływanie społeczne
[413-2] Podejście zarządcze ZE PAK SA na poziomie zarządzania operacyjnego koncentruje się przede wszystkim na
zapewnieniu bieżącego bezpieczeństwa dla otoczenia przyrodniczego, a w konsekwencji również społecznego przy
jednoczesnym zapewnieniu ciągłości i stabilności produkcji. Podejście takie zostało pierwotnie zdefiniowane w Strategii
odpowiedzialności społecznej na lata 2017-2020 i jak wspomniano, jest obowiązujące do dziś. Zakłada zapewnienie
skutecznych mechanizmów ograniczających do minimum zagrożenia wystąpienia anomalii i odstępstw, skutkujących
ponadnormatywnym oddziaływaniem na otoczenie w procesie wytwarzania energii elektrycznej. Jest to podejście typowe
dla systemów zarządzania jakością, zakładającą ciągłe doskonalenie procesów i optymalizację stosowanych rozwiązań.
To jednocześnie podejście charakterystyczne w typowym zarządzaniu ryzykiem, tj. dążenie do eliminowania zagrożeń, a
w dalszych krokach, jeśli wyeliminowanie jest niemożliwe, do ich ograniczania i finalnie kompensowania.
ZE PAK SA zakłada, że realizacja zakładanego podejścia eliminującego do minimum negatywny wpływ na otoczenie
przekłada się przy okazji również na stabilną pracę zakładów, która nie jest zakłócana przerwami w produkcji energii
elektrycznej, które byłyby powodowane czynnikami społecznymi. Do aspektów tych odnoszą się również polityki
towarzyszące systemom zarządzania oraz regulacje wewnętrzne gwarantujące zgodność z prawem i pozwoleniami
administracyjnymi związanymi z konkretnymi obiektami wytwórczymi i instalacjami.
Podejście zarządcze, a w konsekwencji realizowane działania, bezpośrednio lub pośrednio adresują ryzyka związane
z utratą przychylności lokalnej społeczności, wpisując się tym samym w prewencję zdarzeń, które mogłyby zakłócić
stabilną pracę elektrowni. Jeżeli chodzi o aspekty oddziaływania na otoczenie przyrodnicze, które jednocześnie stanowią
źródło potencjalnych uciążliwości dla lokalnych społeczności, zostały one szerzej opisane w dalszej części sprawozdania
(patrz: Kwestie środowiskowe). Stanowią one bowiem element zarządzania środowiskowego, które ma równoległe
konsekwencje dla społeczności lokalnych. Podejście do nich zostało również opisane w innych regulacjach
wewnętrznych, a także w decyzjach administracyjnych regulujących kwestie środowiskowe.
[413-1] ZE PAK SA deklaruje również swoje wsparcie dla lokalnych inicjatyw, choć ze względu na program
oszczędnościowy oraz pandemię COVID-19 i związanymi z nią ograniczeniami w życiu gospodarczo-społecznym było
ono w ostatnim czasie mniejsze niż w poprzednich latach. Celem Grupy ZE PAK SA jest wspieranie lokalnej
społeczności poprzez zaangażowanie społeczne, tak by w miarę możliwości rekompensować jej te uciążliwości związane
z funkcjonowaniem zakładów, w części, w której nie udaje się ich wyeliminować, ani ograniczyć. Rozumiejąc jak duże
znaczenie ma dla każdego z nas środowisko naturalne, Spółka wspiera również przedsięwzięcia mające na celu
promowanie odnawialnych źródeł energii.
Celem Spółki nie jest angażowanie się w spektakularne przedsięwzięcia dla uzyskania rozgłosu, a docieranie do
najbliższych gmin i niezależnych organizacji z regionu.
ZE PAK SA również w minionym roku realizował działania prospołeczne. Niestety pandemia COVID-19 bardzo mocno
ograniczyła możliwość organizowania wydarzeń społeczno-kulturowych, co znacząco wpłynęło na ilość udzielanych
darowizn w tym zakresie. Nie odbyły się ponadto coroczne obchody Dnia Energetyka i związane z nimi sponsorowane i
dofinansowywane imprezy.
W okolicach terenu działalności Spółki, w gminie Kazimierz Biskupi, swoją działalność prowadzi jeden z dwóch
czynnych dzisiaj eremów kamedulskich i jedyny ściśle kontemplacyjny, pustelniczy zakon męski w Polsce tj.
Kongregacja Eremitów Kamedułów Góry Koronnej – Erem Pięciu Męczenników w Bieniszewie. Zakon od wielu lat
może liczyć na wsparcie ZE PAK SA. Dlatego również w 2021 roku Spółka przekazała darowiznę na rzecz zakonników.
Wsparcie finansowe na remont kościoła w roku 2021 otrzymała również Parafia Rzymsko-Katolicka św. Jadwigi Śląskiej
w Janiszewie.
ZE PAK SA od lat wspiera działalność „Międzyzakładowego Klubu Honorowych Dawców Krwi PCK Elektrownie
Pątnów – Konin Grupy Kapitałowej ZE PAK”. Tradycyjnie też ZE PAK SA włącza się we wspieranie działań Fundacji
Polsat, jednej z największych organizacji pozarządowych działających na terenie Polski, która od ponad dwudziestu lat
kieruje swoją pomoc do chorych dzieci i ich rodziców.
ZE PAK SA rozumiejąc wzrastającą świadomość w zakresie wpływu kondycji fizycznej na stan zdrowia włącza się w
różnego rodzaju wydarzenia sportowe. Na wsparcie finansowe mogli w tym roku liczyć organizatorzy biegów (IV bieg
gRUNt w Puszczy Bieniszewskiej, Klub Biegacza „Aktywni Konin” Bieg o Lampkę Górniczą) oraz regat żeglarskich
(Regaty Żeglarskie o Puchar Prezesa ZE PAK SA).
Jednym z ważniejszych wydarzeń, w których ZE PAK SA bierze udział – jako partner strategiczny - jest festiwal „Dla
Ziemi, dla nas” w Uniejowie organizowany przez Grupę Polsat. Ideą festiwalu jest zwrócenie uwagi na problemy
środowiskowe z jakimi boryka się codziennie nasza planeta Ziemia. Ogromne zmiany na niej zachodzące, w tym te
klimatyczne mają bowiem ogromny wpływ na życie każdego z nas. Dlatego – jak piszą na swojej stronie Organizatorzy
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
65
festiwalu – „z całym naszym doświadczeniem i pasją chcemy włączyć się w coraz szerszy strumień zaangażowania ludzi
na całym świecie na rzecz odwrócenia procesu tej degradacji”.
Przesłanie jakie towarzyszyło dwudniowemu spotkaniu oscylowało wokół idei For Earth For Us. Taka też myśl,
wynikająca z dostrzegania przez wielkopolskich energetyków postępującej degradacji jakości życia na Ziemi, towarzyszy
całej Grupie ZE PAK SA a z idei stowarzyszenia Program Czysta Polska, ogłoszonego przez Zygmunta Solorza,
współwłaściciela Grupy Polsat i Grupy ZE PAK SA jasno wynika, że nawet najmniejsze działania by powstrzymać te
negatywne zmiany - mają sens. Stąd Earth Festival, impreza promująca ekologię, koncert wielkich gwiazd polskiej
estrady i kilkaset tysięcy osób już wspierających stowarzyszenie Program Czysta Polska, które cały czas się rozwija i
zdobywa nowych sympatyków.
Płatności podatków i transformacja ZE PAK SA
Grupa ZE PAK SA ze względu na charakter i dużą skalę prowadzonej działalności ma znaczący bezpośredni i pośredni
wpływ ekonomiczny na region, zwłaszcza na rozwój gmin, na terenie których prowadzi działalność gospodarczą.
Transfery pieniądza w postaci różnych podatków i opłat parapodatkowych (opłaty licencyjne, koncesyjne, itp.), w
znacznym stopniu zasilają budżety samorządów. Od lat wśród najbogatszych gmin w Polsce, wiele to gminy górnicze.
Choć w przypadku ZE PAK SA wydobycie i produkcja rozkładają się na kilka gmin, źródłem opłat są nie tylko kopalnie,
ale również elektrownie i farma fotowoltaiczna. Przykładowo w 2021 roku spółki z Grupy ZE PAK SA odprowadziły z
tytułu tego typu opłat 47 milionów złotych (w 2020 roku ponad 67 milionów złotych a w 2019 roku: 74 milionów
złotych), z czego 44 miliony złotych (w 2020 roku 66 milionów złotych a w 2019 roku było to ponad 45 milionów
złotych) stanowiło opłaty na rzecz administracji lokalnej. Środki te pozwalają realizować np. gminom zadania
inwestycyjne, finansować służbę zdrowia, szkolnictwo, itd. Równocześnie dzięki wynagrodzeniom pracowników, którzy
w większości rekrutują się ze społeczności lokalnych, uruchamiane są tzw. efekty mnożnikowe i pobudzana jest lokalna
gospodarka, włączając w to sektory bezpośrednio niezwiązane z górnictwem węgla brunatnego i energetyką. W 2021
roku ZE PAK SA na świadczenia pracownicze przeznaczył 114 milionów złotych (w 2020 i 2019 roku było to
odpowiednio 115 i 100 milionów złotych). Należy jednak mieć świadomość tego, że transformacja ZE PAK SA, w tym
stopniowe wygaszanie kopalń i aktywów produkcyjnych, wiąże się z widocznym zmniejszaniem strumienia podatków i
opłat odczuwalnym przede wszystkim przez budżety lokalnych samorządów. Ograniczanie wydobycia, to mniejsze opłaty
eksploatacyjne, a rekultywacja trenów pokopalnianych i likwidacja aktywów produkcyjnych, to zmniejszenie podatków
od nieruchomości. Tym samym, dochody samorządów na terenach, na których prowadzona jest działalność operacyjna
będą się kurczyć. Dlatego też ZE PAK SA stara się z wyprzedzeniem komunikować swoje plany i uświadamiać
konsekwencje zielonej transformacji ZE PAK SA dla samorządów. Stara się również, poprzez realizację inwestycji takich
jak 100 hektarowa farma fotowoltaiczna w Brudzewie, choć częściowo kompensować uszczerbek w dochodach
podatkami od nowych nieruchomości. Niemniej należy mieć świadomość, że opłaty te skompensują utracone przychody
gmin tylko w części.
Pozostały pośredni wpływ na lokalne otoczenie ekonomiczno-społeczne
Zabezpieczanie ciepła dla Konina
[203-1]
Poza istotnym wkładem w zapewnienie stabilnych dostaw energii elektrycznej i współstabilizowania krajowego
systemu energetycznego, inny ważny wymiar oddziaływania na otocznie społeczne (w jego lokalnym ujęciu), wiąże się
z gospodarczym wykorzystaniem ciepła odpadowego, które towarzyszy produkcji energii elektrycznej. Od lat część
ciepła wykorzystywana jest do celów grzewczych, m.in. przez Miejskie Przedsiębiorstwo Energetyki Cieplnej w Koninie.
Podejście takie jest niezmiernie racjonalne z punktu widzenia zarówno społecznego, jak i środowiskowego. Przez wiele
lat produkcja ciepła odbywała się z wykorzystywaniem źródła opartego na węglu brunatnym w elektrowni Konin. Ze
względów środowiskowych produkcja taka nie mogła być jednak kontynuowana. Jednocześnie jednak prosta decyzja o
zatrzymaniu produkcji energii elektrycznej w konińskim zakładzie, skutkująca również wstrzymaniem produkcji ciepła,
byłaby społecznie nieakceptowalną. Oznaczałaby bowiem pozbawienie mieszkańców ciepła, tj. ciepłej wody i
ogrzewania. ZE PAK SA, pragnąc nadal pozostać dostawcą ciepła dla lokalnej społeczności uruchomiła w tym celu nowe
źródło ciepła oparte na bloku biomasowym. Obecne rozwiązanie, wykorzystujące odnawialne źródło energii eliminuje
ryzyko niedostosowania do zaostrzanych norm środowiskowych. Druga jednostka biomasowa, oprócz produkcji energii
dla Krajowego Systemu Elektroenergetycznego będzie również źródłem awaryjnym dla produkcji ciepła w sytuacji
odstawienia funkcjonującej obecnie w Elektrowni Konin ciepłowniczej jednostki biomasowej.
Ważne jest również to, że cała wykorzystywana przez ZE PAK SA w 2021 roku biomasa była biomasą krajową
i certyfikowaną. Kupowano biomasę leśną oraz drewno energetyczne w postaci zrębki z sadów i wierzby energetycznej
(biomasa rolnicza). Od 1 stycznia 2022 roku posiadanie stosownej certyfikacji formalnie stało się dla dostawców biomasy
obligatoryjne.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
66
Lokalne gospodarstwa rybackie a produkcja ciepła
[203-2] Konińskie zagłębie energetyczne dysponuje unikalnym systemem chłodzenia, opartym na otwartym obiegu
wodnym. Wspólna nazwa „jeziora konińskie” obejmuje jeziora: Gosławskie, Pątnowskie, Wąsowsko-Mikorzyńskie,
Licheńskie i Ślesińskie, które są włączone w obieg chłodzenia elektrowni Pątnów i elektrowni Konin. Wszystkie jeziora
połączone są systemem kanałów o łącznej długości około 26 km i tworzą zamknięty obieg, w którym przepływ wody
regulowany jest przepustami i przepompowniami. Odprowadzanie ciepła odpadowego do pobliskich jezior wpłynęło
oczywiście na ich ekosystemy, ale sprawiło również, że zbiorniki te stały się szczególnie cenne dla rybołówstwa i hodowli
ryb. Podwyższona temperatura wody i duży jej przepływ w kanałach i jeziorach spowodowały, że w obrębie systemu
chłodzenia zlokalizowane zostały hodowlane stawy rybne. Działające tu gospodarstwa rybackie są nie tylko
największymi w Polsce producentami ryb jesiotrowatych (jesiotr syberyjski, jesiotr rosyjski, sterlet), ale również innych
gatunków ryb takich jak: sum europejski, pstrąg tęczowy, amur, tołpyga, sum, karp, czy ryby ozdobne. Dzięki
wykorzystaniu wód o podwyższonej termice do rozrodu, podchowu i hodowli ryb ciepłolubnych, są one ważnym
producentem narybku na krajowym rynku. Współpraca z ZE PAK SA sprawia, że ciepła woda przepływa bezpośrednio
przez stawy, zapewniając optymalne warunki rozwoju narybku i ryb dorosłych. Jedno z gospodarstw pobiera wręcz wodę
do hodowli ze zbiornika wstępnego schładzania elektrowni Konin i produkcja jest ściśle uzależniona od warunków
stwarzanych przez elektrownię, od temperatury wody, jej czystości itp. Dlatego też między gospodarstwami rybackimi a
elektrowniami istnieje stała komunikacja i przepływ informacji. Obok jednych z największych gospodarstw rybackich w
Polsce, tereny te znane są wśród wędkarzy. Poparcie tego typu aktywności gospodarczych, podobnie jak wszelkie inne
formy społecznego zaangażowania, pozwala na częściowe zrekompensowanie otoczeniu społecznemu uciążliwości
związanych z działalnością operacyjną ZE PAK SA i powiązanych z nią spółek. Warto zaznaczyć, że kluczowe dla
gospodarstw rybackich ciepło pochodzi z zakładu w Koninie, czyli zakładu, w którym spalana jest wyłącznie biomasa.
Tym samym odchodzenie od węgla brunatnego i wygaszanie opalanych nim bloków, nie będą miały negatywnych
konsekwencji dla gospodarstw rybackich w regionie.
Kluczowe wskaźniki
Tabela 18: Kluczowe wskaźniki w obszarze wpływu społecznego
2021
2020
2019
Liczba awarii środowiskowych skutkujących poważnymi skażeniami
0
0
0
Łączna kwota zapłaconych podatków i opłat para podatkowych –
ogółem
47 mln zł
67 mln zł
74 mln zł
Łączna kwota zapłaconych podatków i opłat para podatkowych - na
rzecz administracji lokalnej
44 mln zł
66 mln zł
45 mln zł
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
67
Wykres 13: Procentowy udział podatków i opłat parapodatkowych zapłaconych na rzecz administracji lokalnej w
stosunku do łącznej kwoty zapłaconych podatków i opłat parapodatkowych.
11.3. Kwestie pracownicze
Bieżące ryzyka pracownicze i podejście zarządcze
W zakresie zarządzania zasobami ludzkimi w ZE PAK SA funkcjonują rozwiązania formalne określające relacje między
pracodawcą a pracownikami wynikające z przepisów prawa polskiego, m.in. regulaminy pracy wynikające z ustawy –
Kodeks pracy, Zakładowe Układy Zbiorowe Pracy wynikające z ustawy – Kodeks pracy, regulaminy Funduszu
Świadczeń Socjalnych wynikające z ustawy o zakładowych funduszach świadczeń socjalnych , działa Rada Pracowników
oraz funkcjonują związki zawodowe. Zarząd ZE PAK SA w sprawach określonych w przepisach prawa informują i
konsultują decyzje z przedstawicielami pracowników.
Równocześnie, obok rozwiązań sformalizowanych wynikających z określonych przepisów prawa lub przyjętych
dobrowolnie (np. procedura rekrutacji), bieżąca działalność operacyjna opiera się o szereg rozwiązań i zwyczajowych
form postępowania, które w ocenie zarządzających nie wymagają sztywnego sformalizowania, a jednocześnie gwarantują
skuteczne, efektywne i zgodne z normami prawnymi oraz normami współżycia społecznego zarządzanie. Spółka
przestrzega przepisów prawa pracy i wymaga właściwego zachowania się pracowników zarówno we wzajemnych
relacjach między pracownikami jak i między pracownikami i ich przełożonymi.
Obowiązujący w ZE PAK SA w okresie sprawozdawczym Zakładowy Układy Zbiorowy Pracy zawiera zasady
zatrudniania i wynagradzania pracowników. Z kolei regulamin Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych określa
zasady korzystania i finansowania działalności socjalnej i mieszkaniowej na rzecz pracowników i członków ich rodzin.
Zapisy obydwu dokumentów są realizowane przez zarządzających, choć jednocześnie w Spółce mają miejsce spory
zbiorowe, które podlegają rozwiązywaniu w oparciu o obowiązujące przepisy prawa. W okresie sprawozdawczym mamy
trzy spory zbiorowe w ZE PAK SA , które dotyczą podwyżki wynagrodzeń i przywrócenia zapisów z wypowiedzianego
układu zbiorowego. Znajdują się one w fazie mediacji z udziałem mediatora zewnętrznego. W okresie sprawozdawczym
rozpoczęto negocjacje ze związkami zawodowymi w sprawie zawarcia nowego układu zbiorowego pracy w ZE PAK SA.
Efektem finalnym negocjacji było podpisanie w dniu 19 października 2021 roku nowego układu zbiorowego pracy dla
pracowników ZE PAK SA. Układ wszedł w życie z dniem 1 stycznia 2022 roku.
Podstawowe aspekty związane z obszarem zarządzania ludźmi zostały też określone w Strategii społecznej
odpowiedzialności Grupy Kapitałowej ZE PAK SA na lata 2017-2020, której kierunki zostały utrzymane do czasu
zakończenia prac nad optymalnym kształtem organizacji i wypracowania nowej strategii funkcjonalnej w obszarze ESG.
Zapewnienie zasobów ludzkich i ich restrukturyzacja
ZE PAK SA, na tle lokalnego i raczej niewielkiego rynku pracy, postrzegany jest jako stabilny i godny zaufania
pracodawca.
94%
6%
2021
99%
1%
2020
opłaty na rzecz administracji lokalnej
pozostałe
61
%
39
%
2019
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
68
Jednocześnie jednak, toczący się przez wiele lat proces restrukturyzacji sprawiał, że większość wakatów od lat była
zapełniana w oparciu o rekrutację wewnętrzną (mówiąc inaczej chroniono zatrudnienie osób pracujących w ZE PAK SA
dokonując przesunięć między poszczególnymi działami, zakładami i ewentualnie spółkami z grupy kapitałowej).
Koncentrowanie się od dłuższego czasu w procesach rekrutacji na osobach już zatrudnionych w ZE PAK SA oznacza
brak istotnego dopływu młodych pracowników i sprawia, że średnia wieku zatrudnionych rośnie. Starzenie się załogi z
kolei przekłada się na wzrost liczby osób przechodzących na emeryturę. O ile wcześniej zjawisko takie było postrzegane
jako pewna wada, o tyle w dobie transformacji Spółki, daje szanse na mniej bolesne jej przeprowadzenie. Wygaszanie
konwencjonalnej energetyki, opartej o spalanie węgla brunatnego, oznaczać będzie stopniową likwidację stanowisk pracy
elektrowniach. Wygaszanie produkcji niektórych zakładów już trwa. Wystarczy wspomnieć o zlikwidowanej Elektrowni
Adamów W pewnym stopniu uda się złagodzić koszty społeczne wygaszania produkcji właśnie osiąganiem przez
pracowników wieku emerytalnego i przechodzeniem na emerytury.
Dialog ze stroną społeczną
Potencjalnym źródłem ryzyka w obszarze pracowniczym mogą być przeciągające się spory zbiorowe. Dlatego dialog z
przedstawicielami załogi pozwala na identyfikację potencjalnych źródeł problemów a z drugiej strony daje szansę na
rzetelne i kompleksowe przedstawienie ograniczeń, w ramach których działa Spółka. W dobie transformacji
energetycznej organizacje związkowe niezmiernie konstruktywnie i aktywnie działają, wspierając inicjatywy bliskie
samej Spółce, a wpisujące się w tzw. sprawiedliwą transformację.
BHP
[403-1, 403-2] Kolejnym wymiarem ryzyka powiązanego z pracownikami jest ryzyko zawodowe w aspekcie BHP. Jest
ono silnie uzależnione od zagrożeń związanych z uciążliwością pracy na konkretnym stanowisku pracy, a wszystkie
działania w obszarze zarządzania BHP koncentrują się właśnie na eliminacji lub ograniczeniu zagrożeń oraz na
minimalizacji skutków wypadków, jeśli do takich dojdzie, przeprowadzonej na podstawie dokonanej oceny ryzyka
zawodowego.
Podobnie jak w przypadku wcześniejszych obszarów, najważniejsze kierunki działań w kontekście zarządzania
bezpieczeństwem i higieną pracy zostały zdefiniowane w Strategii społecznej odpowiedzialności Grupy Kapitałowej
ZE PAK SA na lata 2017-2020 i utrzymane w mocy do czasu wypracowania nowej strategii funkcjonalnej w obszarze
ESG.
Równocześnie należy pamiętać o obowiązujących certyfikowanych systemach zarządzania, obejmujących swoim
zakresem kwestie zarządzania bezpieczeństwem, które obejmująproces produkcji energii elektrycznej i cieplnej wraz ze
wszystkimi procesami pomocniczymi, zidentyfikowanymi aspektami środowiskowymi, dokonanej ocenie ryzyka
zawodowego na podstawie zidentyfikowanych zagrożeń związanych z uciążliwością pracy oraz wymaganiami prawnymi
i innymi (zgodne w wymiarze BHP z PN-ISO 45001:2018),
Ich celem, tak jak celem Strategii społecznej odpowiedzialności Grupy Kapitałowej ZE PAK SA na lata 2017-2020, jest
minimalizacja poziomu wypadkowości, ze szczególnym uwzględnieniem eliminacji zdarzeń ze skutkiem ciężkim
i śmiertelnym oraz podejmowanie działań organizacyjno-technicznych zmierzających do wyeliminowania lub
ograniczenia narażenia pracowników na czynniki szkodliwe występujące w środowisku pracy, takie jak hałas i zapylenie
do poziomu zgodnego z normą. Równocześnie wybrane aspekty zarządcze, wpisujące się w szerszy zakres zarządzania
bezpieczeństwem, regulowane są przez wewnętrzne regulaminy, instrukcje, polecenia służbowe i zarządzenia.
Pandemia COVID-19
W 2020 i 2021 roku działania podejmowane przez służby BHP w Grupie Kapitałowej były bardzo mocno
zdeterminowane pandemią koronawirusa SARS-CoV-2 rozprzestrzeniającego się wśród ludzi w nieprzewidywalnym
tempie. Dla zapewnienia bezpieczeństwa pracowników oraz w celu minimalizacji zagrożeń dla zdrowia zostały podjęte
działania profilaktyczne i zapobiegawcze. W ZE PAK SA powołane zostały zespoły robocze na bieżąco analizujące
sytuację związaną z zagrożeniem koronawirusem, opracowujące wewnętrzne akty prawne, instrukcje i procedury.
Opracowano instrukcje na wypadek skoszarowania pracowników oraz zabezpieczono miejsca do ich skoszarowania
oraz procedury postępowania na wypadek nagłego zachorowania pracownika i wydzielono dla nich izolatki.
Wprowadzono zakaz spotkań i narad oraz ograniczo
no obieg dokumentów w formie papierowej. We wszystkich
budynkach i obiektach oraz w wewnętrznej sieci informatycznej INTRANET przeprowadzono akcję propagandowo -
informacyjną polegającą na zamieszczeniu informacji i prezentacji udostępnionych na oficjalnyc
h stronach
internetowych Serwisu Rzeczpospolitej Polskiej, Ministerstwa Zdrowia oraz Światowej Organizacji Zdrowia. Przy
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
69
wszystkich umywalkach na terenie zakładu zamontowano dozowniki z mydłem antybakteryjnym, zasobniki z
jednorazowymi ręcznikami papierowymi oraz instrukcje mycia rąk.
Przy drzwiach wejściowych do budynków i obiektów na terenie zakładu, jak również przy bramie wejściowej na teren
zakładu ustawione zostały pojemniki z płynem odkażającym do rąk. Na wszystkich maszynach podstawowych, tam
gdzie
pracownicy obsługują pulpity robocze, a także w pomieszczeniach biurowych umieszczono pojemniki z płynem
odkażającym do dezynfekcji powierzchni, urządzeń, klawiatur komputerowych, telefonów itp. Wszystkie osoby przed
wejściem na teren zakładu poddawane są pomiarowi temperatury ciała za pomocą termometrów bezdotykowych na
podczerwień. Zakupiono dla zabezpieczenia pracowników maseczki ochronne, jednorazowe rękawiczki, gogle oraz
kombinezony ochronne. Dodatkowo do pomieszczeń biurowych, nastawni oraz sal konferencyjnych zakupione zostały
oczyszczacze powietrza z promiennikami UV niszczącymi wirusy, w tym koronawirusa SARS-CoV-2. Zakupiono
usługę firmy zewnętrznej, która prowadzi dezynfekcję stanowisk pracy i pomieszczeń socjalnych na maszynach
górniczych obiektach pomocniczych, nastawniach urządzeń podstawowych i pomocniczych oraz w pomieszczeniach
biurowych i szatniach. Na bieżąco, każdego dnia przeprowadzane jest odkażanie przedmiotów i powierzchni,
z którymi kontakt mają pracownicy (klamki, poręcze, blaty robocze, itp.).
[403-1, 403-2] W ZE PAK SA, zarządzanie bezpieczeństwem i higieną pracy odbywa się w oparciu o procedury
Zintegrowanego Systemu Zarządzania zgodne z normą PN-ISO 45001:2018. Jednocześnie, działania w obszarze BHP
regulowane są przez zarządzenia Prezesa Zarządu i Wiceprezesa zarządzającego pionem produkcji, odnoszące się do
szerszych aspektów, ale obejmujące również kwestie BHP.
Do kluczowych dokumentów określających procedury bezpiecznej eksploatacji urządzeń energetycznych należą
w szczególności Instrukcje Eksploatacji Urządzeń Energetycznych, Instrukcja organizacji bezpiecznej pracy przy
urządzeniach energetycznych w ZE PAK SA i polecenia służbowe Wiceprezesa zarządzającego pionem produkcji oraz
Dyrektora Elektrowni Pątnów-Adamów-Konin jak również procedury Zintegrowanego Systemu Zarządzania zgodne z
normą PN-ISO 45001 do których w szczególności należy dokumentowanie oceny ryzyka zawodowego.
Na podstawie identyfikacji zagrożeń na stanowiskach pracy, pracodawca ocenia i dokumentuje ryzyko zawodowe
związane z wykonywaną pracą oraz stosuje niezbędne środki profilaktyczne zmniejszające to ryzyko. Udokumentowana
ocena ryzyka zawodowego jest narzędziem pozwalającym osobom kierującym pracownikami na optymalne i efektywne
wykorzystanie środków technicznych i organizacyjnych mających na celu wyeliminowanie lub maksymalne ograniczenie
poziomu ryzyka związanego z zagrożeniami mogącymi być źródłem wypadku przy pracy albo choroby zawodowej. Jeżeli
zastosowane techniczno-organizacyjne środki ochrony są niewystarczające, w ocenie tej określa się niezbędne do
stosowania środki ochrony indywidulanej. Tryb przeprowadzania oceny ryzyka oraz wzory stosowanych dokumentów
określają procedury Zintegrowanego Systemu Zarządzania Jakością, Bezpieczeństwem i Środowiskiem. Informowanie
pracowników o ryzyku zawodowym oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami odbywa się każdorazowo po dokonanej
aktualizacji, a ponadto w ramach realizacji programów szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy
aktualizowana i uzupełniana jest wiedza z zakresu zagrożeń związanych z wykonywaną pracą oraz metod ochrony przed
tymi zagrożeniami.
Prowadzone corocznie analizy wskazują, że remonty, przeprowadzone na przestrzeni lat, kolejne modernizacje oraz
przede wszystkim wycofanie z eksploatacji starych i budowa nowych urządzeń i instalacji, w tym jednostek wytwórczych
(kocioł K7 w Elektrowni Konin), poza poprawą sprawności wytwarzania i obniżeniem negatywnego wpływu na
środowisko naturalne, niewątpliwie przyczyniają się do poprawy warunków pracy pracowników. Poprawie ulega też
techniczne bezpieczeństwo pracy poprzez eliminację lub ograniczanie zagrożenia dla stanu zdrowia i życia
zatrudnionych.
Jedynym czynnikiem szkodliwym dla zdrowia występującym w środowisku pracy w ZE PAK SA powyżej
dopuszczalnych norm higienicznych jest hałas. Przekroczenia powodują takie elementy jak kotły, turbiny, pompy,
wentylatory, przenośniki, przekładnie napędowe, silniki, sprzęgła, itp. Systematycznie ogranicza się liczbę narażonych
na ten czynnik szkodliwy poprzez podejmowanie działań organizacyjnych i technicznych. Dzięki skuteczności
wdrożonych działań korygujących oraz poprzez właściwą organizację prac wyeliminowano przekroczenia najwyższych
dopuszczalnych stężeń czynników szkodliwych w środowisku pracy jakimi są pyły i hydrazyna. Inną grupą zagrożeń są
czynniki niebezpieczne, których oddziaływanie na pracującego może prowadzić do urazów lub śmierci. Są to
w szczególności prace szczególnie niebezpieczne oraz prace stwarzające możliwość wystąpienia szczególnego
zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzkiego. Najistotniejszymi czynnikami w tej grupie są: wysoka temperatura, wysokie
ciśnienie, prąd elektryczny, atmosfera wybuchowa i ruchome elementy maszyn.
Do czynników związanych z uciążliwością pracy zaliczyć należy niedostateczne oświetlenie i zatrudnienie w porze
nocnej. Systematycznie ogranicza się liczbę narażonych na te czynniki uciążliwe poprzez podejmowanie działań
organizacyjnych i technicznych (wyłączanie wyeksploatowanych urządzeń wytwórczych, remonty i konserwacje
instalacji oświetleniowej).
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
70
W ZE PAK SA występują również czynniki oraz procesy pracy stwarzające szczególne zagrożenie dla zdrowia lub życia.
Zaliczamy do nich czynniki: chemiczne, rakotwórcze i biologiczne. W odniesieniu do czynników chemicznych
przeprowadzona identyfikacja zagrożeń i ocena ryzyka zawodowego wykazała stosowanie czynników chemicznych
należących do grupy zagrożeń czynników żrących oraz o działaniu drażniącym i uczulającym. Kierownicy jednostek
organizacyjnych posiadają wykazy stosowanych niebezpiecznych substancji chemicznych oraz karty charakterystyk tych
substancji. Pracownicy pisemnie potwierdzają zapoznanie się z kartami charakterystyk oraz oceną ryzyka zawodowego.
Służba bhp sporządza wymagane przepisami prawa rejestry oraz dane, które przekazuje właściwemu państwowemu
wojewódzkiemu inspektorowi sanitarnemu oraz właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy, a także dla celów
profilaktyki zdrowotnej podstawowej jednostce służby medycyny pracy. W kontakcie z czynnikami biologicznymi
zatrudnieni są pracownicy, którym w zakresie obowiązków określono obsługę urządzeń do transportu biomasy (kontakt
z grzybami) oraz obsługę oczyszczalni ścieków i analizy chemiczne ścieków bytowych (kontakt z patogenami
występującymi w ściekach bytowych i osadach ściekowych). Na podstawie oceny ryzyka zawodowego zidentyfikowano
występowanie czynników biologicznych należących do grupy 2 zagrożenia, czyli: czynniki, które mogą wywołać choroby
u ludzi, mogą być niebezpieczne dla pracowników, ale rozprzestrzenianie ich w populacji ludzkiej jest mało
prawdopodobne. Zazwyczaj istnieją w stosunku do nich skuteczne metody profilaktyki lub leczenia. Pracownikom
zawodowo narażonym na czynniki biologiczne zaproponowano dostępne szczepienia ochronne przeciwko tym
zagrożeniom. Szczepienia, na które pracownicy w większości wyrazili zgodę, wykonywane są w ramach profilaktycznej
opieki zdrowotnej.
W 2021 roku zrealizowano kilka zadań inwestycyjnych zwiększających poziom bezpieczeństwa i higieny pracy takich
jak: oddanie do eksploatacji największej w Polsce farmy fotowoltaicznej w Brudzewie o mocy 70 MW oraz zakończenie
modernizacji kotła K7 w Elektrowni Konin opalanego biomasą a wyprodukowana energia elektryczna z biomasy ma być
wykorzystana do produkcji „zielonego” wodoru.
W związku z sytuacją epidemiologiczną wywołaną rozprzestrzenianiem się koronawirusa SARS-CoV-2 w ZE PAK SA
powołano zarządzeniem Prezesa Zarządu zespół, który dokonał oceny ryzyka zarażenia koronawirusem i wprowadził
procedury mające na celu minimalizację zagrożeń dla zdrowia oraz minimalizację ryzyka zarażenia koronawirusem.
Służba BHP w reżimie sanitarnym przeprowadzała kontrole stanowisk pracy oraz przestrzegania przepisów i zasad BHP.
Z powodu pandemii przegląd warunków pracy przeprowadzono z użyciem technik porozumiewania się na odległość
(email, telefon). Po konsultacjach przeprowadzonych przez Komisję BHP z użyciem technik porozumiewania się na
odległość, protokoły z kontroli przesłane zostały do Dyrektora Elektrowni Pątnów-Adamów-Konin, który wydał
polecenia służbowe w sprawie terminów realizacji wniosków z przeglądu i osób odpowiedzialnych za ich realizację.
Nowe obszary biznesowe
[403-2] Nowe obszary działalności związanej z produkcją energii z odnawialnych jej źródeł (OZE), energią jądrową oraz
produkcją wodoru będą wiązały się z innymi niż obecne zagrożeniami w środowisku pracy. Planowane inwestycje w
energetykę jądrową będą wiązały się z narażeniem niektórych stanowisk pracy na promieniowanie i koniecznością
zapewnienia odpowiedniej ochrony radiologicznej celem ich wyeliminowania. Choć ocena konkretnych stanowisk pod
kątem zagrożeń w środowisku pracy będzie możliwa dopiero na bardziej zaawansowanym etapie poszczególnych
inwestycji, można założyć, że ekspozycja ludzi na ryzyka związane z zagrożeniami w środowisku pracy będzie mniejsza
niż obecnie. Tym samym zagrożenia związane z uciążliwością pracy na tych stanowiskach BHP będą raczej niższe niż
dziś.
Kluczowe wskaźniki
Tabela 19: Struktura stanu zatrudnienia na koniec roku według typu umowy (w osobach na koniec kolejnych
okresów) [2-7, 2-8]
2021
2020
2019
kobiety
mężczyźni
łącznie
kobiety
mężczyźni
łącznie
kobiety
mężczyźni
łącznie
Według typu umowy
Umowa o pracę na
czas nieokreślony
228
696
924
245
739
984
262
759
1021
Umowa o pracę na
czas określony
5
4
9
3
0
3
3
1
4
Umowa o pracę na
okres próbny
0
0
0
0
0
0
0
0
0
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
71
Tabela 19a: Struktura osób współpracujących w oparciu o umowy cywilno-prawne (na koniec kolejnych okresów)
[2-7, 2-8]
2021
2020
2019
kobiety
mężczyźni
łącznie
kobiety
mężczyźni
łącznie
kobiety
mężczyźni
łącznie
Umowa cywilno-
prawna
4
19
23
5
18
23
0
13
13
Wykres 14: Procentowy udział poszczególnych form zatrudnienia według typów umów
Tabela 20: Struktura stanu zatrudnienia na koniec roku według stanowiska, wykształcenia i wieku (w osobach na
koniec kolejnych okresów). Struktura nie obejmuje osób zatrudnionych na podstawie umowy cywilno-prawnej [2-7,
2-8]
2021
2020
2019
kobiety
mężczyźni
łącznie
kobiety
mężczyźni
łącznie
kobiety
mężczyźni
łącznie
Według typu stanowiska
Stanowiska kierownicze
30
60
90
32
68
100
30
63
93
Stanowiska nie
kierownicze
203
640
843
216
671
887
235
697
932
Według wyksztalcenia
Wyższe (licencjackie,
magisterskie,
podyplomowe, w stopniu
doktora, profesora)
156
294
450
164
301
465
162
312
474
Średnie (liceum,
technikum, pomaturalne,
policealne)
73
247
320
79
262
341
96
267
363
Zawodowe (zasadnicze,
nauka zawodu)
3
128
131
4
134
138
5
138
143
Podstawowe
(podstawowe,
gimnazjalne)
1
31
32
1
42
43
2
43
45
Według wieku
Do 30 lat
2
9
11
8
10
18
7
14
21
Od 31 do 40 lat
38
83
121
41
77
118
43
85
128
Od 41 do 50 lat
72
195
267
71
226
297
73
235
308
96,7%
0,9%
2%
2021
czas nieokreślony czas określony
cywilno-prawna
97,
4%
0,3%
2,3%
2020
98,4
%
0,4%
1,3%
2019
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
72
2021
2020
2019
kobiety
mężczyźni
łącznie
kobiety
mężczyźni
łącznie
kobiety
mężczyźni
łącznie
Według typu stanowiska
Powyżej 50 lat
121
413
534
128
426
554
142
426
568
Ogółem
233
700
933
248
739
987
265
760
1 025
Wykres 15: Procentowy udział poszczególnych grup wiekowych w strukturze zatrudnienia
Tabela 21: Osoby nowozatrudnione w ciągu roku (w osobach w danym okresie) [401-1]
2021
2020
2019
kobiety
mężczyźni
łącznie
kobiety
mężczyźni
łącznie
kobiety
mężczyźni
łącznie
Do 30 lat
0
4
4
1
1
2
4
3
7
Od 31 do 40 lat
0
10
10
2
2
4
17
8
25
d 41 do 50 lat
5
6
11
5
12
17
37
34
71
Powyżej 50 lat
1
7
8
9
15
24
82
57
139
Ogółem
6
27
33
17
30
47
140
102
242
% nowych pracowników
w zespole
2,6%
3,9%
3,5%
6,85%
4,06%
4,76%
52,83%
13,42%
23,61%
Tabela 22: Odejścia z pracy w ciągu roku (w osobach w danym okresie) [401-1]
2021
2020
2019
kobiety
mężczyźni
łącznie
kobiety
mężczyźni
łącznie
kobiety
mężczyźni
łącznie
Do 30 lat
2
0
2
0
0
0
0
0
0
Od 31 do 40 lat
0
4
4
2
3
5
2
4
6
d 41 do 50 lat
5
8
13
3
1
4
4
12
16
Powyżej 50 lat
13
55
68
29
47
76
28
67
95
Ogółem
20
67
87
34
51
85
34
83
117
% rotacji
8,6%
9,6%
9,3%
13,71%
6,90%
8,61%
12,83%
10,92%
11,41%
1%
13%
29%
57%
2021
do 30 lat od 31 do 40 lat
od 41 do 50 lat powyżej 50 lat
2%
12%
30%
56%
2020
2%
12%
30%
55%
2019
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
73
Tabela 23: Różnorodność w organach Spółki (w osobach na koniec kolejnych okresów) [405-1b]
2021
2020
2019
kobiety
mężczyźni
łącznie
kobiety
mężczyźni
łącznie
kobiety
mężczyźni
łącznie
Zarządy spółek
Do 30 lat
0
0
0
Od 31 do 40 lat
0
1
0
d 41 do 50 lat
1
3
4
3
3
3
3
Powyżej 50 lat
0
1
1
2
2
2
2
Ogółem
1
4
5
5
5
5
5
Rady Nadzorcze spółek
Do 30 lat
0
0
0
Od 31 do 40 lat
0
0
0
d 41 do 50 lat
0
2
2
2
2
3
3
Powyżej 50 lat
0
7
7
7
7
5
5
Ogółem
0
9
9
9
9
8
8
Tabela 24: Wypadki przy pracy [403-9]
2021
2020
2019
Ogólna liczba wypadków (poszkodowanych), w tym:
4
0
1
− lekkich
3
0
1
− ciężkich
0
0
-
− śmiertelnych
1
0
-
Ilość dni straconych
79
0
40
Wskaźnik częstości poszkodowanych w wypadkach
ogółem (na 1000 ubezpieczonych)
1,7
1
1,6
Wskaźnik częstości poszkodowanych w wypadkach
ciężkich i śmiertelnych (na 1000 ubezpieczonych)
0,346
0
0
Tabela 25: Choroby zawodowe [403-10a]
2021
2020
2019
Liczba potwierdzonych chorób zawodowych
0
0
1
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
74
Tabela 26: Liczba pracowników narażonych na czynniki szkodliwe dla zdrowia oraz czynniki związane z
uciążliwością pracy (w osobach na koniec kolejnych okresów) [403-10b]
2021
2020
2019
Hałas
16
47
49
Pył
0
-
-
Niedostateczne oświetlenie
141
130
146
Wydatek energetyczny
0
-
-
Uciążliwość pracy – praca w porze nocnej
438
445
477
11.4. Kwestie środowiskowe
Wpływ transformacji ZE PAK SA na środowisko i przyszłe ryzyka
Transformacja ZE PAK SA ku gospodarce zrównoważonej przyniesie trudne do przeceniania korzyści związane przede
wszystkim z ogromnym spadkiem emisji gazów cieplarnianych ze spalania nieodnawialnych kopalin. Emisja ze spalania
biomasy, choć oczywiście istnieje, nie narusza bilansu CO
2
w przyrodzie. Ta sama biomasa, gdyby nie została spalona, a
poddana procesom gnilnym, podczas butwienia uwolniłaby do atmosfery znaczące ilości dwutlenku węgla z utleniania
znajdującego się w nich węgla. Dlatego też spalanie biomasy uznaje się za neutralne dla klimatu i co kluczowe jest ona
paliwem odnawialnym. Wraz z ograniczaniem spalania, ograniczone zostaną emisje innych zanieczyszczeń do powietrza
(SOx, NOx, pyły oraz wynikających z kBAT) a także ilości generowanych odpadów (produktów ubocznych) i ścieków.
Bieżące ryzyka środowiskowe i podejście zarządcze
Podobnie jak w przypadku innych obszarów zręby polityki i podejścia zarządczego ZE PAK SA do kwestii
środowiskowych zdefiniowano w Strategii społecznej odpowiedzialności Grupy Kapitałowej ZE PAK SA na lata 2017-
2020 i na poziomie zarządzania operacyjnego wskazane w tym dokumencie kierunki pozostają aktualne do czasu
wykrystalizowania się optymalnego kształtu nowej organizacji, a następnie wypracowania i przyjęcia nowej strategii
funkcjonalnej w obszarze ESG. Równocześnie należy pamiętać o obowiązującym certyfikowanym systemie zarządzania
obejmującym który obejmuje proces produkcji energii elektrycznej i cieplnej wraz ze wszystkimi procesami
pomocniczymi, zidentyfikowanymi aspektami środowiskowymi, zagrożeniami oraz wymaganiami prawnymi i innymi
(ZE PAK SA)
i zawiera w sobie politykę środowiskową a także konkretne procedury, które są poddawane cyklicznym przeglądom i są
optymalizowane. Ich celem, tak jak celem dotychczasowej Strategii społecznej odpowiedzialności Grupy Kapitałowej
ZE PAK SA na lata 2017-2020, jest zapewnienie stabilnego i bezpiecznego dla otoczenia procesu produkcji energii
elektrycznej
Równocześnie, wybrane aspekty zarządcze, wpisujące się w szerszy zakres zarządzania środowiskowego regulowane są
przez wewnętrzne regulaminy i zarządzenia. Często odzwierciedlają one nie tylko obowiązujące w kraju przepisy prawa,
ale również konkretne decyzje administracyjne i pozwolenia czy raporty oddziaływania na środowisko odnoszące się do
konkretnego przedsięwzięcia, obiektu lub instalacji. Te ostatnie, czyli raporty oddziaływania na środowisko, a dokładnie
zawarty w nich opis przewidywanych działań planowanego przedsięwzięcia na środowisko, stanowi sam w sobie
obowiązujący punkt odniesienia dla zarządzających poszczególnymi obiektami i instalacjami. Podejście takie jest
niezmiernie ważne. Należy sobie bowiem uświadomić, że nie uniwersalne systemy zarządzania, a właśnie raporty
oddziaływania na środowisko, z jednej strony odnoszą się do specyfiki warunków danej inwestycji, z drugiej,
w przeciwieństwie do wielu innych rozwiązań proceduralnych, powstają w drodze dialogu i otwartych konsultacji
z otoczeniem. Dlatego też rozwiązania minimalizujące oddziaływanie na otoczenie przyrodnicze, wypracowywane są
przy udziale interesariuszy (władze samorządowe, administracja, lokalna społeczność, organizacje ekologiczne).
W przypadku produkcji energii w elektrowniach konwencjonalnych opalanych węglem i biomasą należy wyróżnić
m.in. następujące aspekty wpływu na środowisko:
• emisje związków towarzyszących spalaniu węgla np. CO
2
, SO
2
, NOx,
• emisje pyłów,
• generowanie hałasu (np. na skutek pracy turbin bloków energetycznych),
• generowanie odpadów (w procesie spalania węgla brunatnego i oczyszczania spalin),
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
75
• możliwe wycieki oleju, mazutu, kwasów, skutkujące lokalnymi skażeniami środowiska gruntowo-
wodnego,
• podgrzanie wód powierzchniowych, jezior (na skutek użycia wód powierzchniowych jezior w procesie
chłodzenia),
• wycieki pulpy popiołowej lub wody nadosadowej do środowiska gruntowo-wodnego,
• emisja ścieków przemysłowych,
• emisja pól elektromagnetycznych,
• zagrożenie terrorystyczne, mogące skutkować skażeniem środowiska naturalnego.
Poszczególne aspekty oddziaływania na środowisko naturalne, o których mowa powyżej, rodzą określone ryzyka tak dla
biznesu, jak i otoczenia przyrodniczego. Zresztą właśnie zbyt wysokie koszty środowiskowe produkcji energii ze spalania
węgla brunatnego, zwłaszcza w kontekście klimatycznym, zaważyły tak na kształcie polityki gospodarczej UE i Polski,
a dalej na decyzji o wygaszeniu tej działalności w ZE PAK SA i transformacji ku bardziej zrównoważonym
środowiskowo technologiom.
Dodatkowo każdy z wyżej wymienionych aspektów może w określonych sytuacjach (np. awaria skutkująca skażeniem,
czy ponadnormatywne emisje) powodować straty wizerunkowe, konflikty społeczne i utratę społecznego przyzwolenia
na działanie, sankcje prawne lub finansowe lub inne decyzje, powodujące uszczuplenie zysków. W konsekwencji
oznaczać to może np. zachwianie stabilności produkcji (konieczność czasowego wyłączenia jakiejś części instalacji
produkcyjnej), spadek przychodów (zmniejszenie produkcji) lub wzrost kosztów (np. konieczność usuwania skutków
awarii, ale też konieczność ponoszenia dodatkowych opłat i kar).
Dlatego też polityka i procedury przyjęte przez ZE PAK SA w odniesieniu do konwencjonalnej energetyki, tak jak
przyjęto to pierwotnie w Strategii społecznej odpowiedzialności Grupy Kapitałowej ZE PAK SA na lata 2017-2020,
koncentrują się na: zapewnieniu mechanizmów i procedur ograniczających do minimum zagrożenia wystąpienia anomalii
i odstępstw, skutkujących ponadnormatywnym oddziaływaniem na otocznie przyrodnicze w procesie wytwórczym oraz
ograniczaniu do minimum emisji do atmosfery przez optymalne kształtowanie wykorzystania istniejących w ZE PAK SA
mocy wytwórczych i zapewnienie ograniczenia do minimum ryzyka przekroczeń emisji zanieczyszczeń gazowych do
atmosfery.
W obszarze wytwarzania, działania w 2021 roku koncentrowały się tradycyjnie na aspektach związanych z ochroną
powietrza (emisje, imisje), gospodarką wodną i ściekową (monitoring jezior, zagospodarowanie ścieków,
gospodarowanie wodą podziemną), gospodarką odpadową, emisją hałasu do środowiska.
Odziaływanie działalności na bezpośrednie otoczenie przyrodnicze
[304-1 304-3] W zasięgu znaczącego oddziaływania zakładów, tak odkrywek, jak i elektrowni Grupy ZE PAK SA,
znajduje się kilka ważnych przyrodniczo obszarów. W pobliżu Elektrowni Pątnów, 2,5 km na zachód, zlokalizowany jest
Obszar Specjalnej Ochrony Siedlisk – „Puszcza Bieniszewska” PLH300011. W zasięgu oddziaływania elektrowni
Pątnów w odległości ok. 6-8 km na południe od elektrowni przebiega również granica Obszaru Specjalnej Ochrony
Ptaków – „Dolina Środkowej Warty” – PLB300002 oraz Specjalnego Obszaru Ochrony Siedlisk – „Ostoja
Nadwarciańska” - PLH300009.
Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk PLH300011 „Puszcza Bieniszewska” [304-4]
Zwarty kompleks lasów położony jest na zachodnim skraju aglomeracji miejsko-przemysłowej Konina. Niemal cały
obszar pokrywają dobrze zachowane lasy grądowe oraz łęgi, niewielkie powierzchnie zajmują acidofilne i świetliste
dąbrowy. Pośród nich położone są trzy eutroficzne zbiorniki wodne, nad brzegami których rozwijają się rozległe
połacie eutroficznych szuwarów i mechowisk. Zbiorowiska leśne są dobrze zachowane i mocno zróżnicowane.
Obejmuje bardzo dobrze zachowane żyzne lasy liściaste różnych typów, szczególnie cenne jako rezerwuar genów w
krajobrazie podlegającym bardzo intensywnej, wielkopowierzchniowo działającej antropopresji (nieopodal położone
są rozległe zwałowiska zewnętrzne oraz wewnętrzne kopalni węgla brunatnego, obecnie rekultywowane).
Łącznie stwierdzono tu występowanie 8 rodzajów siedlisk z załącznika I Dyrektywy Siedliskowej. Cenna ostoja
florystyczna. Warte podkreślenia jest występowanie stabilnej populacji lipiennika Loesela (Liparis loeseli) - gatunku
z załącznika II Dyrektywy Siedliskowej (obserwowano tu również 1 gatunek zwierzęcia z tego załącznika). Ponadto
występuje tutaj co najmniej 12 innych gatunków rzadkich w skali kraju bądź regionu. Bogate populacje tworzą także
liczne gatunki chronione na mocy polskiego prawa.
Do zagrożeń należy zaliczyć: zanieczyszczenie powietrza - bezpośrednie sąsiedztwo terenów kopalń odkrywkowych,
osadników popiołów elektrowni oraz podgrzanych wód jez. Gosławickiego; zmiana poziomu wód gruntowych; zmiana
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
76
Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków PLB300002 „Dolina Środkowej Warty” [304-4]
Obszar obejmuje dolinę Warty pomiędzy wsią Babin (koło Uniejowa) i Dębno n. Wartą (koło Nowego Miasta n.
Wartą). Dolina ma szerokość od 500 m do ok. 5
km, wypełniona jest przez mady i piaski, a jedynie w bezodpływowych
obniżeniach występują niewielkie powierzchnie płytkich torfów. Obszar doliny jest w zróżnicowanym stopniu
przekształcony i odmiennie użytkowany.
Na obszarze Kotliny Kolskiej rzeka jest obustronnie obwałowana - obszary zalewowe (łąki i pastwiska, lokalne łęgi i
wikliny nadrzeczne) znajdują się w strefie międzywala oraz w ujściach rzek Prosny i Kiełbaski. W obrębie Doliny
Konińsko-Pyzdrskiej dolina zachowała bardziej naturalny charakter.
Jej zachodnia część nie została obwałowana i podlega okresowym zalewom. Teren ten jest zajęty przez mozaikę
ekstensywnie użytkowanych łąk i pastwisk, zadrzewień łęgowych oraz zarastających szuwarem starorzeczy. Zachodni
fragment obszaru (na zachód od ujścia Prosny) zajmuje duży kompleks zalewowych, zbliżonych do naturalnych,
starych łęgów jesionowo-wiązowych i grądów niskich. Znaczne ich fragmenty zachowały się w wyniku ochrony
rezerwatowej. Na skutek wybudowania na Warcie zbiornika zaporowego Jeziorsko zmieniony został naturalny rytm
hydrologiczny Warty, co pociągnęło za sobą różnorakie zmiany siedliskowe. Obszar zawiera ostoję ptasią o randze
europejskiej E 36 (Dolina Środkowej Warty).
Występują co najmniej 42 gatunki ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej
, 18 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi
(PCK). Obszar jest bardzo ważną ostoją ptaków wodno-błotnych, przede wszystkim w okresie lęgowym. W okresie
lęgowym obszar zasiedla powyżej 10% krajowej populacji rybitwy białowąsej (PCK), powyżej 2% krajowych
populacji następujących gatunków ptaków: cyranka, gęgawa, krwawodziób, płaskonos, rybitwa białoczelna (PCK),
rybitwa białoskrzydła (PCK), rybitwa czarna, rycyk i co najmniej 1% populacji krajowej następujących gatunków
ptaków: batalion (PCK), bąk (PCK), błotniak łąkowy, błotniak stawowy, dzięcioł średni, kropiatka, podróżniczek
(PCK), brodziec piskliwy, cyraneczka, czajka, czapla siwa, dudek, dziwonia, krakwa, kulik wielki (PCK), sieweczka
obrożna (PCK) i zausznik; stosunkowo wysoką liczebność osiągają: błotniak zbożowy (PCK), cyraneczka, derkacz,
kszyk, ortolan, ślepowron (PCK), zimorodek i świergotek polny; prawdopodobnie gnieździ się bardzo rzadki rożeniec
(PCK); ponadto w liczebności powyżej 1% populacji krajowej występują dudek, dziwonia, pustułka i remiz, a w
liczebności c. 1% populacji krajowej - przepiórka. W okresie wędrówki jesiennej występuje czapla biała (do 23 os.),
świstuna do 1500 osobników, żuraw (do 250 os.) i mieszane stada gęsi do powyżej 5000 osobników. Podczas wędrówki
wiosennej tokujące bata
liony spotyka się w liczbie do 1200 osobników. Występują następujące formy ochrony: parki
Krajobrazowe: Nadwarciański (13428,0 ha), Żerkowsko - Czeszewski (15640,0 ha), Obszar Chronionego Krajobrazu:,
Pyzdrski (do 1995 30000) (16572,0 ha), Uniejowski (18000,0 ha), Goplańsko-Kujawski, Nadwarciański, Powidzko-
Bieniszewski, Szwajcaria Żerkowska, Złotogórski
Zagrożeniem jest ograniczenie wezbrań roztopowych oraz nieprzewidywalne zalewy po nawalnych deszczach letnich
w okresie od czerwca do sierpnia. Zmiana reżimu hydrologicznego prowadzi do ograniczenia gospodarki łąkowej i
pastwiskowej, a w konsekwencji do ekspansji roślinności krzewiastej i drzewiastej na tereny otwarte. Zmiana
stosunków wodnych ma również negatywny wpływ na zdrowotność lasów łęgowych w zachodniej części obszaru.
Specjalny Obszar Ochrony Siedlisk PLH300009 „Ostoja Nadwarciańska” [304-4]
Ostoja położona jest we wschodniej części Wielkopolski i obejmuje fragment doliny Środkowej Warty. Warta płynie
tu równoleżnikowo w Pradolinie Warszawsko-Berlińskiej ukształtowanej w czasie ostatniego zlodowacenia.
Terasa zalewowa Warty osiąga miejscami ponad 4 km szerokości i cechuje się dużą różnorodnością szaty roślinnej,
tym samym tworząc dogodne siedliska dla wielu gatunków zwierząt, w szczególności ptaków
. Współczesne dno doliny
powstało przede wszystkim na skutek akumulacyjnej i erozyjnej działalności wód rzecznych (głównie Warty, a w
mniejszym stopniu Prosny i Czarnej Strugi). Rzeźba terenu obfituje w różne formy fluwialne: wały przykorytowe,
terasę zalewową z różnego typu starorzeczami, terasę wydmową oraz pagórki wydmowe. Wody Warty cechują się
reżimem roztopowo-deszczowym, ze specyficznym rytmem wezbrań i niżówek decydującym o warunkach
środowiskowych całej doliny. Strefa zalewów nadal obejmuje większość terenów ostoi, tworząc okresowe rozlewiska
do kilku tysięcy hektarów. Rozlewiska te powstają przede wszystkim wiosną, w okresie roztopów, a nieregularnie
występują także latem. Pierwotnie zalewy takie kształtowały warunki przyrodnicze w całej dolinie.
sposobu użytkowania. Obszar w większości położony na terenie 4 rezerwatów przyrody Bieniszew (144,1 ha; 1996),
Sokółki (240 ha; 1996), Pustelnik (100,25 ha; 1997) i Mielno (93,65 ha; 1957). W całości na terenie Powidzko-
Bienieszewskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (20 480 ha).
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
77
Obecnie są one modyfikowane dość wąskim obwałowaniem większej części doliny, a także funkcjonowaniem od lat
80. XX w. dużego zbiornika zaporowego "Jeziorsko". Szata roślinna jest bardzo urozmaicona; zachowała głównie
półnaturalny i naturalny, dynamiczny charakter. Sporadycznie występują fragmenty ginących w skali Europy łęgów
wierzbowych Salicetum albo-fragilis, natomiast częste są, powiązane z nimi sukcesyjnie, fitocenozy wiklin
nadrzecznych Salicetum triandro-viminalis. Na niedużych obszarach, przede wszystkim na obrzeżach doliny,
zachowały się olsy porzeczkowe Ribo nigri-Alnetum i towarzyszące im łęgi jesionowo-olszowe Fraxino-Alnetum, a
także nadrzeczne postaci łęgów jesionowo-wiązowych Ficario-
Ulmetum campestris typicum (obecnie spontanicznie
rozszerzające swój lokalny zasięg). Od kilkuset lat największe przestrzenie zajmują wilgotne łąki i pastwiska
(Molinietalia) oraz szuwary z klasy Phragmitetea, zwłaszcza Glycerietum maximae i Caricetum gracilis. W
starorzeczach dobrze wykształcone są zbiorowiska roślin wodnych z klas Lemnetea i Potametea. Piaszczyste wydmy
porośnięte są murawami z klasy Koelerio-Corynephoretea oraz drzewostanami sosnowymi. W zagłębieniach
bezodpływowych w obrębie terasy wydmowej występują też interesujące torfowiska przejściowe.
Na zdecydowanej większości obszaru dominuje ekstensywna gospodarka łąkowo-pastwiskowa (m.in. tradycyjny na
tych terenach wypas stad gęsi) z udziałem leśnictwa. Pola uprawne koncentrują się w miejscach wyniesionych oraz na
krawędzi doliny, gdzie rozwinęło się
umiarkowane osadnictwo rolnicze. Niektóre fragmenty terenu, zwłaszcza w pasie
przykorytowym Warty, w zasadzie podlegają jedynie procesom fluwialnym kształtującym roślinność naturalną. Na
terenie ostoi bogata jest fauna płazów (stwierdzono tu 13 z 18 występujących w Polsce gatunków). Pozostałe grupy
organizmów są słabiej rozpoznane, niemniej występują tu interesujące gatunki grzybów, mszaków, mięczaków, jętek,
pijawek, nietoperzy i ryb.
O dużej wartości tego terenu decyduje stosunkowo niski poziom antropogenicznego przekształcenia, dominują tu
bowiem ekosystemy o charakterze naturalnym i półnaturalnym. Międzynarodowe walory środowiskowe ostoi
potwierdzone zostały przez uwzględnienie jej w programach CORINE biotopes o ECONET – Polska. Dolina
środkowej Warty spełnia także kryteria obszarów ważnych z punktu widzenia ochrony biotopów podmokłych w
ramach Konwencji Ramiarskiej. Obszar ma również duże znaczenie dla ochrony ptaków.
Ochrona powietrza: emisje i imisje
Pracujące od wielu już lat instalacje wytwórcze, były modernizowane i doposażone w rozwiązania technologiczne
związane przede wszystkim z dostosowaniem ich do zaostrzających się norm środowiskowych. Dzięki modernizacji
dwóch bloków w elektrowni Pątnów I i wcześniejszej budowie bloku w dawnej elektrowni Pątnów II, z jednej strony
wzrosła w tych elektrowniach sprawność wytwarzania (a tym samym efektywność wykorzystania paliwa) a z drugiej
zmniejszyła się emisyjność, m.in. masa CO
2
przypadająca na jednostkę produkowanej energii elektrycznej.
Podejście takie pozwoliło również radykalnie ograniczyć emisję do atmosfery szkodliwych tlenków azotu i siarki
oraz pyłów. Jednak należy mieć świadomość, że kolejne zaostrzanie norm eliminujących emisję czy też zwiększanie
opłat z nią związanych ma swoje przełożenie na efektywność ekonomiczną procesu wytwarzania energii w sposób
konwencjonalny, z wykorzystaniem paliw kopalnych.
Nowa, niezmiernie ambitna strategia zielonej transformacji Grupy ZE PAK SA, zakładająca zwrot w stronę
niskoemisyjnych i neutralnych emisyjnie źródeł energii elektrycznej a także wytwarzania i wykorzystania „zielonego”
wodoru, staje się faktem. Inwestycjom w nowe, przyjazne środowisku aktywa wytwórcze, towarzyszy wygaszanie
produkcji energii w oparciu o węgiel brunatny. Rozpoczęło się ono jeszcze przed formalnym przyjęciem dokumentu
strategii. W ostatnich latach wyłączono:
• Elektrownię Adamów (600 MW: 5 bloków węglowych o mocy 120 MW każdy) - wyłączenie ostatniego bloku
nastąpiło 1 stycznia 2018r.
• Elektrownię Pątnów I (200 MW: 1 blok węglowy o mocy 200 MW - blok nr „4”) - wyłączenie z końcem roku
2019r.
• Elektrownię Pątnów I (200 MW: 1 blok węglowy o mocy 200 MW - blok nr „3” ) - wyłączenie w połowie 2020r.
• Elektrownię Pątnów I (200 MW: 1 blok węglowy o mocy 200 MW - blok nr „6”) wyłączenie z końcem 2020r.
• Elektrownia Konin (93 MW: 2 turbozespoły pracujące w układzie kolektorowym z kotłami węglowymi) -
wyłączenie w połowie 2020r.
W efekcie, w ciągu ostatnich lat w ZE PAK SA wyłączono urządzenia o mocy 1293 MW. W największej w Grupie
Elektrowni - Pątnów pozostały jedynie 4 bloki węglowe z pierwotnie dostępnych 7 bloków.
Spółka planuje wycofanie pozostałych bloków węglowych z eksploatacji. W przypadku Elektrowni Konin (2 kotły
w układzie kolektorowym o mocy cieplnej łącznej 222 MW) - definitywne wyłączenie planowane jest z końcem roku
2022. Ich funkcjonowanie jest związane z utrzymaniem rezerwowego zasilania w ciepło miasta Konin do czasu włączenia
do normalnej eksploatacji drugiej jednostki biomasowej. Będzie ona, oprócz produkcji energii dla Krajowego Systemu
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
78
Elektroenergetycznego, źródłem rezerwowym dla produkcji ciepła w sytuacji odstawienia funkcjonującej obecnie w
Elektrowni Konin jednostki biomasowej. W grudniu 2021 roku nastąpiła jej synchronizacja z Krajowym Systemem
Energetycznym. Obecnie blok przechodzi fazę przekazania do eksploatacji.
Kluczowe parametry oddziaływania na środowisko podczas produkcji energii elektrycznej są monitorowane, często w
trybie ciągłym. Podobnie sprawdzane są przypadki zgłoszeń o potencjalnych nieprawidłowościach. Warto jednak
wspomnieć, że uwarunkowania środowiskowe nakładane na wytwórców konwencjonalnych są coraz bardziej
rygorystyczne i należy się spodziewać kontynuacji tego trendu. W tym kontekście należy wspomnieć chociażby o
konkluzjach BAT (Best Available Technology), które dla sektora energetyki konwencjonalnej zaczęły obowiązywać od
18 sierpnia 2021 roku. Przepisy dotyczące BAT zaostrzają limity emisji tlenków azotu, tlenków siarki oraz pyłów, które
do tej pory uregulowane były dyrektywą o emisjach przemysłowych (IED). Do katalogu tych norm włączono także limity
dla związków chloru i fluoru oraz metali ciężkich, m.in. dla rtęci. Przed wytwórcami z sektora energetyki
konwencjonalnej stawia to duże wyzwania organizacyjne oraz kapitałowe związane z dostosowaniem do nowych
przepisów. Jednak trzeba również brać pod uwagę pewne derogacje oraz odstępstwa, które będą przysługiwały wytwórcy
w określonych warunkach (np. w związku z pozostałym stosunkowo krótkim okresem eksploatacji nieuzasadniającym
ponoszenia niewspółmiernych nakładów).
W ciągu roku monitorowano wielkości emisji zanieczyszczeń w poszczególnych elektrowniach pod kątem
dotrzymywania obowiązujących standardów emisyjnych oraz wymagań konkluzji BAT. Systemy ciągłego
monitorowania emisji zostały rozbudowane w celu realizacji założeń dotyczących monitorowania emisji do powietrza w
świetle kBAT. Prowadzono nadzór nad poprawnością działania systemów pomiarów ciągłych w ZE PAK SA,
koordynowano funkcjonowanie procedur tj. QAL3 – procedury zapewnienia jakości podczas eksploatacji systemów
monitorowania emisji spalin zgodnej z PN-EN 14181. Od 18 sierpnia 2021 roku wykonano szereg dodatkowych
obowiązków monitorowania emisji w tym metali i metaloidów oraz rozszerzonego zakresu jakości paliw. Prowadzono
nadzór nad poprawnością działania urządzeń ochronnych redukujących emisję zanieczyszczeń do powietrza.
Koordynowano proces produkcji w aspekcie dotrzymywania standardów i limitów emisji zanieczyszczeń do powietrza
(optymalizacja procesu spalania w blokach dawnej elektrowni Pątnów II). Realizowano zadania w ZE PAK SA w ramach
PRTR (Krajowy Rejestr Uwalniania i Transferu Zanieczyszczeń) poprzez pomiary i raportowanie zanieczyszczeń.
Wykonywano zobowiązania finansowe za emisję zanieczyszczeń do powietrza w ramach prowadzonej działalności, tj.
opłat środowiskowych i opłat karnych oraz w zakresie raportowania emisji zanieczyszczeń do powietrza.
Ze względu na wpływ emisji zanieczyszczeń na najbliższe otoczenie prowadzony jest również monitoring czystości
powietrza atmosferycznego w rejonie oddziaływania elektrowni Spółki (imisja zanieczyszczeń powietrza). W 2021 roku,
nie stwierdzono istotnych różnic pomiędzy poziomami badanych substancji, a ich odpowiednikami mierzonymi przez
stacje Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska na terenie Wielkopolski.
W kontekście emisji wszystkich zanieczyszczeń, w tym również pyłów, miniony rok był dla Spółki poprawny.
Porównanie odpowiednich wskaźników można znaleźć na końcu niniejszego rozdziału. Pozwolenia zintegrowane dla
instalacji energetycznego spalania ZE PAK Spółka Akcyjna tj. Elektrownia Pątnów I – bloki nr K1, K2 i K5, El. Pątnów
II – blok nr K9, El. Konin – bloki nr K12 oraz K-85 i K-86 zostały dostosowane do wymagań konkluzji BAT z
uwzględnieniem indywidualnych odstępstw od granicznych wielkości emisji. Spółka prowadzi działalność produkcyjną
w zgodności z dopuszczalnymi limitami emisyjnymi wynikającymi z Dyrektywy IED jak również Konkluzji BAT.
Systemy ciągłego monitorowania emisji, rozbudowane według wymagań BAT 4, stanowią podstawę do weryfikacji
dotrzymywania wymagań Decyzji Wykonawczej Komisji (UE) 2017/1442 w zakresie emisji zanieczyszczeń do
powietrza w ZE PAK SA.
Niezależnie od powyżej opisanego zmniejszenia wskaźników emisyjności na jednostkę produkcji, istotny jest również
fakt, że instalacje wykorzystywane w elektrowniach Pątnów i Konin ani razu w minionym roku nie przekroczyły
dopuszczalnych poziomów emisji.
Gospodarka wodno-ściekowa i monitoring jezior
[303-1] Działalność antropogeniczna przyczyniła się do powstania ekosystemu wodnego charakterystycznego tylko dla
podgrzanych jezior konińskich (Gosławskie, Pątnowskie, Ślesińskie, Licheńskie, Wąsowsko-Mikorzyńskie). Jednakże,
konińskie elektrownie nie traktują jezior tylko jako dostępnego źródła poboru wód do chłodzenia oraz odbiornika wód
podgrzanych, ale podejmują działania w celu poprawy ich czystości i w związku z tym prowadzą ciągły monitoring.
Obieg chłodzący elektrowni Pątnów i Konin pracuje w zmieniających się w ciągu roku warunkach. Zmienne są
następujące parametry:
• ilości wody krążącej w obiegu,
• temperatura wody zrzutowej,
• poziomy wody w jeziorach,
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
79
• wykorzystanie jezior do chłodzenia (obieg tylko „bliski” lub obieg „daleki”).
Wszystkie wymienione powyżej parametry objęte są stałym monitoringiem. Systematyczna kontrola warunków
termicznych w jeziorach i w kanałach obiegu chłodzenia elektrowni Pątnów oraz elektrowni Konin jest prowadzona przez
ZE PAK SA na zasadach określonych w pozwoleniu zintegrowanym. Kontrola ta obejmuje:
• pomiary temperatury wody powierzchniowej w 24 punktach ważnych z punktu widzenia ochrony jezior oraz
eksploatacji obiegu chłodzenia; pomiary prowadzi się co najmniej raz w miesiącu (w okresie chłodnym) oraz
znacznie częściej (nawet codziennie) w okresie letnim (w zależności od wysokości temperatury powietrza),
• ciągły, automatyczny pomiar temperatury wody na ujęciach z jezior Pątnowskiego i Gosławskiego,
• ciągły, automatyczny pomiar temperatury wody na zrzutach z elektrowni.
Na wszystkich obiektach układu chłodzenia założona jest sieć reperów kontrolno-pomiarowych. Pomiary stanów
i przepływów wody prowadzone są w celu kontrolowania prawidłowego funkcjonowania całego obiegu chłodzącego.
Służą temu m.in. łaty wodowskazowe, zamontowane na kanałach poboru i zrzutu wody oraz na jeziorach. Wahania
poziomu wody w jeziorach uzależnione są od szeregu czynników, głównie o naturalnym charakterze. Z kolei możliwość
wykorzystywania wody do chłodzenia pracujących bloków uzależniona jest od jej ilości i temperatury. We wszystkich
jeziorach i kanałach wchodzących w skład obiegu chłodzącego wykonywany jest też jeden raz na miesiąc monitoring
fizyko-chemiczny wody.
[303-1] Powstające w elektrowniach ścieki, oczyszczane są w zakładowych oczyszczalniach i po uzyskaniu parametrów
zgodnych z obowiązującymi przepisami, odprowadzane do odbiorników. Jednakże od wielu lat, elektrownie zapobiegając
zanieczyszczaniu wody w jeziorach, podejmują działania, zmierzające do wykorzystania ścieków w układach
wewnętrznych. Tak więc, ścieki z instalacji oczyszczania spalin, ścieki zaolejone z mycia podłóg przemysłowych, ścieki
z płukania filtrów ze stacji uzdatniania wody pitnej, używane są do produkcji pulpy popiołowo-żużlowej, dzięki czemu
nie ma potrzeby wykorzystywania w tym celu wody z jezior, jako medium do transportu. Dodatkowo, nie zanieczyszcza
się jezior substancjami chemicznymi. Poza tym ścieki z nowoczesnej stacji demineralizacji wody wykorzystywane są
w instalacji odsiarczania spalin do produkcji mleczka wapiennego. Dzięki kompleksowej modernizacji układu
odprowadzania ścieków w El. Pątnów, wszystkie ścieki (w tym bytowe i przemysłowe) zagospodarowano w układzie
wewnętrznym zakładu, co przyczyniło się do całkowitego zaprzestania emisji zanieczyszczeń do wód powierzchniowych.
Zgodnie z Aquaduct
TM
Water Risk Atlas
8
publikowanym przez World Resources Institute (WRI) cały obszar jezior
konińskich, gdzie prowadzona jest działalność wydobywcza i wytwórcza Grupy ZE PAK SA, jest rejonem gdzie tzw.
„stres wodny”
9
został określony jako „wysoki”, a ogólne ryzyko związane z wodą
10
jako „średnio wysokie”. Natomiast
ryzyko fizycznej dostępności wody, składające się na ogólne ryzyko związane z wodą, a obejmujące m.in. kwestię stresu
wodnego, oceniono dla tego obszaru jako „ekstremalnie wysokie”. Oznacza to konieczność bardzo poważnego
oszczędnego i racjonalnego korzystania z ograniczonych zasobów i szczególną troskę o ich niezanieczyszczanie.
Jednocześnie jednak warto zauważyć, że w perspektywie nadchodzących lat transformacja Grupy ZE PAK SA będzie
oznaczała zmianę prowadzonej działalności gospodarczej na taką, która nie będzie istotnie wpływać na zasoby wodne.
Tabela 27: Pobór wody [303-3]
j.m. 2021 2020 2019
Wody powierzchniowe
słodka (≤1000 TDS)
m
3
2 701 643
2 890 477
3 326 231
pozostała (>1000 TDS)
m
3
0
0
0
Wody podziemne
słodka (≤1000 TDS)
m
3
425 987
391 770
532 255
pozostała (>1000 TDS)
m
3
0
0
0
8
https://www.wri.org/applications/aqueduct/water-risk-atlas
9
stres wodny mierzy stosunek całkowitego poboru wody do dostępnych odnawialnych źródeł wód powierzchniowych i
podziemnych.
10
Ogólne ryzyko związane z wodą mierzy wszystkie zagrożenia związane z wodą poprzez agregację wszystkich
wybranych wskaźników z kategorii ilości fizycznej, jakości oraz ryzyka regulacyjnego i reputacji. Wyższe wartości
wskazują na większe ryzyko związane z wodą.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
80
Woda morska
słodka (≤1000 TDS)
m
3
0
0
0
pozostała (>1000 TDS)
m
3
0
0
0
Woda wyprodukowana
słodka (≤1000 TDS)
m
3
0
0
0
pozostała (>1000 TDS)
m
3
0
0
0
Woda zakupiona
m
3
0
0
0
Całkowity pobór wody
m
3
3 127 630
3 282 247
3 858 486
Komentarz: w wodach powierzchniowych uwzględniono sumę pobranej wody dla poszczególnych elektrowni tj. Pątnowa, Konina (d.
elektrownia Adamów nie pobiera takich wód). Jest to pobór bezzwrotny. W zestawieniu pominięto ilości wody pobieranej w celach
chłodniczych, która w całości oddawana jest środowisku w niezmienionej ilości i składzie. Woda podziemna to suma wody pobranej
w elektrowniach: Pątnów, Adamów, Konin.
Odpady
[306-2] W ZE PAK SA główny strumień wytwarzanych odpadów stanowią odpady paleniskowe (popioły) i odpady stałe
z wapniowych metod odsiarczania gazów odlotowych (gips). Wytwarzane odpady w pierwszej kolejności
zagospodarowywane są przez firmy zewnętrzne w ramach odzysku odpadów. Na bazie wytwarzanych popiołów lotnych
tworzone są głównie mieszanki do podbudów drogowych i spoiwa drogowe. Natomiast odpady z odsiarczania spalin
kierowane są głównie do produkcji wyrobów gipsowych, płyt kartonowo – gipsowych i do cementowni. W roku 2021
wytworzono około 793 tysięcy ton odpadów paleniskowych (z czego sprzedano ponad 260 tysięcy ton) oraz około 156
tysięcy ton odpadów z wapniowych metod odsiarczania gazów odlotowych (156 tysięcy ton zostało sprzedane). Pozostałe
ilości wytwarzanych odpadów kierowane są na składowiska odpadów należące do Spółki. Wytwarzane w ZE PAK SA
odpady paleniskowe i odpady z odsiarczania spalin spełniają wymagania ochrony środowiska oraz nie zagrażają życiu i
zdrowiu ludzi, co zostało potwierdzone badaniami w zakresie właściwości fizykochemicznych, toksykologicznych i
ekotoksykologicznych, wykonanymi na potrzeby rejestracji substancji zgodnie z wymogami rozporządzenia REACH.
Wykres 16: Procentowy udział zagospodarowania odpadów wytworzonych w Spółce w 2021 roku
Na składowiskach odpadów zarządzanych przez ZE PAK SA w 2021 roku prowadzony był monitoring jakości wód
podziemnych i powierzchniowych oraz wody nadosadowej, z częstotliwością określoną w pozwoleniach zintegrowanych
i instrukcjach prowadzenia składowisk odpadów tzn. raz na kwartał. Aktualnie ZE PAK SA posiada 4 składowiska
odpadów i na wszystkich w 2021 roku prowadzona była eksploatacja tzn. na:
• składowisku odpadów stałych odkrywka Pątnów (składowisko odpadów obojętnych),
• składowisku odpadów paleniskowych odkrywka Zachodnia wraz z odparowalnikiem tzw. odkrywką Wschodnią
i składowiskiem odpadów stałych (składowisko odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne),
67%
33%
odpady paleniskowe
składowane
zagospodarowane
(sprzedane)
100
%
odpady gipsowe
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
81
• północnym składowisku odpadów paleniskowych odkrywka Pątnów (składowisko odpadów innych niż
niebezpieczne i obojętne),
• składowisku odpadów paleniskowych - odkrywka Gosławice wraz z odparowalnikiem Linowiec (składowisko
odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne).
Monitoring prowadzono w sieci monitoringu podstawowego i uzupełniającego. Monitoring jakości wód podziemnych
wykonywany jest w sieci otworów piezometrycznych zlokalizowanych w sąsiedztwie składowisk odpadów. Jakość
badanych wód podziemnych w piezometriach i studniach głębinowych w 2021 roku wahała się w klasach od I do V.
Wody nadosadowe występujące na składowiskach (służące do hydrotransportu odpadów paleniskowych)
charakteryzowały się wysoką mineralizacją, wysoką przewodnością elektrolityczną, wysokim odczynem pH i twardością
całkowitą. Poza tym w ramach prowadzonego monitoringu składowisk odpadów dokonuje się również corocznej oceny
stateczności skarp i wielkości osiadania. Większość monitorowanych skarp badanych w 2021 roku okazała się stabilna.
ZE PAK SA prowadzi również na bieżąco rekultywację nieeksploatowanych części składowisk odpadów.
Tabela 28: Gospodarka odpadowa – odpady wytworzone [306-3]
Strumienie odpadów (kod odpadu) j.m. 2021 2020
Mieszanina popiołowo-żużlowa (10 01 80)
tony
212 220,0
295 512,0
Żużel paleniskowy (10 01 02)
tony
416 621,9
454 688,4
Produkty z wapniowych metod odsiarczania gazów odlotowych
odprowadzane w postaci szlam (10 01 07)
tony
148 191,3
123 368,4
Żużle, popioły paleniskowe i pyły z kotłów (z wyłączeniem
pyłów z kotłów wymienionych w 10 01 04) (10 01 01)
tony
572,4
549,3
Popioły lotne z torfu i drewna nie poddanego obróbce chemicznej
(10 01 03)
tony
14 242,9
14 395,4
Osady z zakładowych oczyszczalni ścieków inne niż wymienione
w 10 01 20 (10 01 21)
tony
398,5
760,1
Stałe odpady z wapniowych metod odsiarczania gazów
odlotowych (10 01 05)
tony
155 717,8
124 136,3
pozostałe odpady inne niż niebezpieczne
tony
4 235,6
21 624,4
odpady niebezpieczne
tony
3,5
4,4
Łącznie
tony
952 203,9
1 035 038,7
Hałas
W ramach obowiązku monitoringu hałasu emitowanego do środowiska nałożonego pozwoleniami zintegrowanymi dla
instalacji spalania paliw, ZE PAK SA w roku 2021 wykonano pomiary hałasu z terenu elektrowni Konin oraz elektrowni
Pątnów. Wyniki z przeprowadzonych badań nie wykazały przekroczeń wartości dopuszczalnych, określonych w
pozwoleniach. Z terenu elektrowni Pątnów pomiarów hałasu nie wykonano, aktualne są wyniki pomiarów z 2020 roku.
Kontrole
W 2021 roku Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Poznaniu, Delegatura w Koninie przeprowadził cztery
kontrole elektrowni ZE PAK SA. Zakres wszystkich kontroli obejmował weryfikację przestrzegania przepisów i decyzji
administracyjnych w zakresie ochrony środowiska.
Programy zapobiegania poważnym awariom przemysłowym
W związku z rozbudową elektrowni Konin m.in. o instalację produkcji wodoru, zaktualizowano Program zapobiegania
poważnym awariom przemysłowym w instalacji spalania paliw oraz produkcji wodoru w Elektrowni Konin. W
przypadku pozostałych programów, nie stwierdzono potrzeby wprowadzania zmian.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
82
Kluczowe wskaźniki
Biorąc pod uwagę zmieniające się uwarunkowania prawne i środowiskowe, rosnące ceny uprawnień do emisji CO
2
,
zaostrzające się normy dotyczące emisyjności innych substancji, Spółka już dziś znacząco zmniejsza swój ślad węglowy.
Na przestrzeni ostatnich lat można zauważyć znaczący spadek CO
2
w stosunku do lat wcześniejszych.
Tabela 29: Zużycie kluczowych paliw [302-1]
Źródła energii j.m. 2021* 2020 2019
a. Źródła nieodnawialne / całkowite zużycie kluczowych paliw nieodnawialnych
węgiel brunatny
Mg 2 858 832
3 380 884
4 422 896
olej opałowy
Mg
6 628
3 745
3 289
mazut Mg 2 547
3 609
4 074
benzyna
Mg
49
40
35
olej napędowy
Mg
27
22
19
b. Źródła odnawialne (OZE) / zużycie paliw odnawialnych
biomasa Mg 485 378
441 352
444 737
*w roku 2021 bloki dawnej Elektrowni Pątnów II, stanowiącej w latach wcześniejszych odrębną spółkę, funkcjonowały już w ramach
ZE PAK S.A., co skutkowało formalnym wzrostem zużycia węgla brunatnego po stronie Spółki (obecnie całość produkcji, a tym samym
zużycia paliw do jej produkcji realizowana jest w ramach ZE PAK S.A.).
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
83
Tabela 30: Produkcja energii elektrycznej [302-1]
Źródła energii j.m. 2021 2020 2019
a. Źródła nieodnawialne
węgiel brunatny/olej opałowy/mazut
MWh 4 534 739
2 700 501
3 509 119
GJ 16 325 062
9 721 803
12 632 830
b. Źródła odnawialne (OZE) / zużycie paliw odnawialnych
biomasa
MWh 374 659
368 695
381 415
GJ 1 348 773
1 327 304
1 373 093
energia słoneczna
MWh
-
-
-
GJ -
-
-
Łącznie energia elektryczna
MWh
4 909 399
3 069 196
3 890 534
GJ
17 673 835
11 049 107
14 005 923
% energii z OZE %
8,3%
13,7%
10,9%
Tabela 31: Produkcja energii cieplnej [302-1]
Źródła energii j.m. 2021 2020 2019
a. Źródła nieodnawialne
węgiel brunatny/olej opałowy/mazut
GJ 247 912
277 427
264 724
b. Źródła odnawialne (OZE)
biomasa GJ 1 089 931
978 830
971 602
Łącznie energia cieplna
GJ
1 337 843
1 256 257
1 236 326
% energii z OZE %
81,5%
77,9%
78,6%
Tabela 32: Całkowita produkcja energii (elektrycznej, cieplnej)
Źródła energii j.m. 2021 2020 2019
a. Źródła nieodnawialne
węgiel brunatny/olej opałowy/mazut
GJ 16 572 974
9 999 230
12 897 554
b. Źródła odnawialne (OZE)
Biomasa i słońce GJ
2 438 704
2 306 134
2 344 695
Łącznie energia cieplna
GJ
19 011 678
12 305 364
15 242 249
% energii z OZE %
12,8%
18,7%
15,4%
Tabela 33: Sprzedaż energii elektrycznej
Źródła energii j.m. 2021 2020 2019
a. Sprzedaż energii własnej
sprzedaż energii czarnej
MWh
4 039 419
2 353 370
3 091 361
GJ
14 541 909
8 472 134
11 128 901
sprzedaż energii zielonej
MWh
316 406
310 666
309 416
GJ
1 139 062
1 118 398
1 113 898
Sprzedaż energii własnej ogółem
MWh
4 355 825
2 664 037
3 400 778
GJ
15 680 971
9 590 532
12 242 799
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
84
b. Sprzedaż energii zakupionej
sprzedaż energii zakupionej
MWh
860 586
367 958
843 038
GJ
3 098 110
1 324 650
3 034 938
Łącznie sprzedaż energii
MWh
5 216 411
3 031 995
4 243 816
GJ
18 779 081
10 915 181
15 277 737
Tabela 34: Sprzedaż energii cieplnej
Źródła energii j.m. 2021 2020 2019
a. Sprzedaż energii własnej
Sprzedaż energii własnej ogółem
GJ
1 292 335
1 213 485
1 193 343
b. Sprzedaż energii zakupionej
sprzedaż energii zakupionej
GJ -
-
-
Łącznie sprzedaż energii GJ 1 292 335
1 213 485
1 193 343
Tabela 35: Emisja CO
2
w ZE PAK SA (Zakres 1, 2 i 3)* [305-1, 305-2, 305-3]
Źródła energii j.m. 2021 2020 2019
a. emisja ze spalania paliw – produkcja energii (Zakres 1)
(1)
węgiel brunatny
(1.1)
tys. ton
4 799,4
3 068,9
4 109,9
olej opałowy
(1.2)
tys. ton
22,7
9,6
6,3
mazut
(1.3)
tys. ton
8,0
11,4
13,0
mączka (instalacja odsiarczania spalin (IOS))
(1.4)
tys. ton
41,2
17,7
30,1
emisja No
x
(instalacja odazotowania spalin)
(1.5)
tys. ton
0,7
0,4
0,0
Suma z paliw nieodnawialnych
(1.1+1.2.+1.3+1.4+1.5)
tys. ton
4 872,0
3 108,0
4 159,2
biomasa (emisja biogeniczna)
(1.6)
**
tys. ton
549,0
525,8
538,5
Suma (Zakres 1)
(1.1+1.2.+1.3+1.4+1.5+1.6)
tys. ton
5 421,0
3 633,8
4 697,7
b. emisja ze spalania paliw – procesy inne niż produkcja energii (Zakres 1)
(2)
olej napędowy
(2.1)
tys. ton
0,2
0,1
0,1
benzyna
(2.2)
tys. ton
0,1
0,1
0,1
Suma (Zakres 1)
(2.1+2.2)
tys. ton
0,2
0,2
0,2
Emisja bezpośrednia łącznie (Zakres 1)
(1+2)
tys. ton
5 421,3
3 634,0
4 697,9
c. emisja związana z wytworzeniem zakupionej energii (Zakres 2)
(3)
energia elektryczna zakupiona poza
organizacją
(3.1)
tys. ton
600,7
256,8
606,1
Suma (Zakres 2)
(3.1)
tys. ton
600,7
256,8
606,1
d. emisja związana z transportem węgla brunatnego przez dostawców zewnętrznych (Zakres 3)
(4)
transport kolejowy
(4.1)
tys. ton
-
-
-
transport samochodowy
(4.2)
tys. ton
-
-
-
Suma (Zakres 3)
(4.1+4.2)
tys. ton
-
-
-
Suma (Zakres 1+2+3)
(1+2+3+4)
tys. ton
6 021,7
3 890,7
5 303,9
w tym emisja biogeniczna
(1.6)
**
tys. ton
549,0
525,8
538,5
* Metodyka szacowania śladu węglowego: w przypadku paliw stałych, służących do produkcji energii (tj. węgiel brunatny, biomasa),
wielkość emisji CO
2
jest określana metodą obliczeniową, tj. stanowi sumę emisji dziennych kalkulowanych jako iloczyn dobowego
zużycia paliwa, jego aktualnej wartości opałowej, współczynnika emisji określanego w wyniku analizy chemicznej paliwa oraz
współczynnika utleniania. Zaletą tej metody jest jej większa dokładność ze względu na uwzględnianiu w wyliczeniach rzeczywistych
parametrów paliwa pochodzącego ze złóż wykorzystywanych przez ZE PAK SA. Alternatywna, ale uproszczona, metoda kalkulacji
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
85
wykorzystująca wartość opałową (WO) i wskaźnik emisyjności CO
2
(WE) publikowane przez KOBiZE do raportowania w Systemie
Handlu Uprawnieniami do Emisji dawałaby dla ZE PAK SA korzystniejsze wyniki, tj. odpowiednio: w 2021 roku: 4 608 944 Mg CO
2
,
2020 roku: 2 979 617 Mg CO
2
, w 2019 roku: 3 897 956 Mg CO
2
.
W przypadku paliw płynnych, służących do produkcji energii (mazut, olej opałowy) nie określa się współczynnika emisji na podstawie
wyników analizy chemicznej, ale stosuje się wskaźniki wg wytycznych KOBiZE. Dodatkowo do emisji doliczone są, również emisje
związane z wykorzystaniem instalacji odsiarczania i odazotowania spalin (również kalkulowane jako wielkość zużycia mączki oraz
roztworu mocznika i przyjętych dla nich współczynników emisji. Emisja z paliw, które nie służą bezpośrednio do produkcji energii
elektrycznej i cieplnej, tj. dla paliw samochodowych (benzyna, olej napędowy), obliczana jest jako iloczyn wielkości zużycia oraz
wartości opałowej i wskaźników emisji wg wytycznych KOBiZE.
Jeżeli chodzi o emisje pośrednie, w przypadku zakupionej energii elektrycznej, wykorzystano wskaźniki emisyjności publikowane przez
KOBiZE.
**Komentarz: Bezsprzecznie w efekcie spalania biomasy, jako produkt jej spalania, powstaje CO
2
. Emisja taka, w przeciwieństwie do
emisji ze spalania paliw kopalnych, nie zwiększa jednak bilansu CO
2
, które cyrkuluje w przyrodzie i które i tak w większości byłoby
stopniowo uwalniane do atmosfery w procesach gnilnych biomasy. Dlatego też w praktyce szacowania śladu węglowego obecne są
dwa podejścia. Zgodnie z metodyką liczenia i sprawozdawania śladu węglowego na potrzeby KOBiZE i na potrzeby ETS, która jest
podstawą formalnej sprawozdawczości śladu węglowego Grupy ZE PAK SA, spalanie biomasy traktowane jest jako zeroemisyjne. Z
kolei zgodnie z metodyką GHG Protoclol emisja CO
2
ze spalania biomasy powinna zostać uwzględniona w śladzie węglowym. Chcąc
zaprezentować rzetelny i kompleksowy obraz odziaływania na środowisko, ZE PAK SA publikuje ślad węglowy z uwzględnieniem
obu metod (podejść metodycznych).
Tabela 36: Emisja CO
2
związana z produkcją energii
2021
2020
2019
Emisja CO
2
w Grupie ZE PAK SA na jednostkę produkcji (mln
ton/TWh)
0,99
1,01
1,04
Wykres 17: Emisja CO
2
związana z produkcją energii w ZE PAK SA na jednostkę produkcji (mln ton/TWh) [305-4]
Komentarz: w roku 2019 emisja CO2 wykazywana była również odrębnie dla dawnej Elektrowni Pątnów II, po połączeniu z ZE PAK
SA, od 2020 roku całkowita emisja wykazywana jest w ramach Spółki
0,99
1,01
1,07
2021 2020 2019
miliony ton
⬇
5,61%
⬇1,98%
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
86
Tabela 37: Emisja SO
2
, NO
X
i pyłów do atmosfery [305-7]
2021
2020
2019
Emisja SO
2
w ZE PAK SA na jednostkę produkcji (tysiące ton/TWh)
0,31
0,67
0,82
Emisja NO
X
w ZE PAK SA na jednostkę produkcji (tysiące
ton/TWh)
0,73
1,09
1,34
Emisja pyłów w ZE PAK SA na jednostkę produkcji (tysiące
ton/TWh)
0,08
0,17
0,16
Wykres 18: Emisja SO
2
, NO
X
i pyłów do atmosfery na jednostkę produkcji (tysiące ton/TWh)
Tabela 38: Naruszenie norm środowiskowych (%)
Wyemitowana ilość wynikająca z przekroczenia norm w stosunku do całkowitej ilości emisji
2021
2020
2019
SO
2
0,00
0,00
0,00
NO
X
0,00
0,00
0,00
Pyły
0,00
0,00
0,00
11.5. Kwestia poszanowania praw człowieka
Podejście zarządcze
Analizując kwestie związane z poszanowaniem praw człowieka należy wyróżnić kilka, których poszanowanie może mieć
szczególne znaczenie w przypadku dużych przedsiębiorstw przemysłowych takich, jak ZE PAK SA, tj.:
• uznania istnienia niezbywalnych praw i godności jednostki bez względu na jakiekolwiek różnice dzielące
ludzi (Art. 1 i Art. 2
11
) w kontekście relacji międzyludzkich i zakazu jakichkolwiek form dyskryminacji
• prawo do życia, wolności i bezpieczeństwa swej osoby (Art. 3) w kontekście m.in. zapewnienia wysokiego
poziomu bezpieczeństwa i higieny pracy (patrz: „BHP”)
• zakazu poniżania (Art. 4) w kontekście ryzyka mobbingu
11
Wszystkie przytoczone regulacje odnoszą się do Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, uchwalonej przez
Zgromadzenie Ogólne ONZ rezolucją 217/III A w dniu 10 grudnia 1948 roku w Paryżu.
0,31
0,67
0,82
2021 2020 2019
SO
2
na jednostkę produkcji
⬇ 18,29%
0,73
1,09
1,34
2021 2020 2019
NO
x
na jednostkę produkcji
⬇ 18,66%
0,08
0,17
0,16
2021 2020 2019
Pyły na jednostkę produkcji
⬆ 6,25%
⬇ 53,73%
⬇ 33,03%
⬇ 52,94%
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
87
• prawo do własności (Art. 17) w kontekście wykupu terenów od osób trzecich (patrz: „Wykup nieruchomości”)
• prawo do ubezpieczeń społecznych (Art. 22)
• prawo do równej płacy za równą pracę oraz prawo do zrzeszania się w związkach zawodowych (Art. 23)
• prawo do urlopu i wypoczynku (Art. 24)
W wymiarze odnoszącym się do jednostki i zapewnienia jej szacunku (Art. 1), co oznacza poszanowanie dla
różnorodności i jednoczesny brak akceptacji dla jakichkolwiek form dyskryminacji (Art. 2), czy mobbingu (Art. 4), obok
poszanowania i egzekwowania regulacji prawnych, które szacunek taki gwarantują (np. Kodeks pracy), w ZE PAK SA
został przyjęty Kodeks Etyki, który udostępniony jest dla wszystkich pracowników na wewnętrznej stronie internetowej
Spółki. Nie tylko gwarantuje on wyżej wymienione prawa jednostki, ale sam w sobie stanowi narzędzie, pozwalające na
rozstrzygnięcie potencjalnych konfliktów. Zawiera mechanizm zarówno rozstrzygania wątpliwości, jak również
zgłaszania podejrzeń o potencjalnych zachowaniach łamiących postanowienia Kodeksu Etyki. Warto wspomnieć, że
Kodeks Etyki piętnuje również inne zachowania łamiące prawa człowieka, jak na przykład praca dzieci, praca
przymusowa, czy praca niewolnicza.
Jednocześnie, wewnętrzne regulacje w ZE PAK SA gwarantują poszanowanie prawa do ubezpieczeń społecznych (Art.
22), czy prawa do urlopu i wypoczynku (Art. 24). Spółka skrupulatnie przestrzega zobowiązań związanych z
odprowadzeniem składek na ubezpieczenia społeczne (ZUS), czy ewidencjonuje należne dni urlopowe (Art. 24). Wspiera
również aktywnie wypoczynek i aktywności pracowników (np. poprzez dofinansowanie wypoczynku i oferowanie
karnetów na zajęcia sportowe). Kwestie te zostały formalnie uregulowane w regulaminie Zakładowego Funduszu
Świadczeń Socjalnych (ZFŚS).
ZE PAK SA zapewnia również rozwiązania proceduralne w zakresie sprawiedliwego wynagradzania, tj. analogicznego
wynagradzania za analogiczną pracę bez względu na nie merytoryczne cechy różniące pracowników (Art. 23).
Zainicjowano również monitoring poziomu płac i ewentualnych różnic w poziomie wynagrodzeń ze względu na płeć.
Niemniej należy mieć świadomość silnego zdominowania zawodów górniczych, a także stanowisk pracy w energetyce
przez mężczyzn. W efekcie wśród zatrudnionych w ZE PAK SA jest relatywnie niewielki odsetek pań i co więcej
dominują one w określonych obszarach (finanse, kadry).
Jak już wspomniano wcześniej, w ZE PAK SA działa Rada Pracowników oraz związki zawodowe Zarząd w sprawach
określonych w przepisach prawa informuje i konsultuje decyzje z przedstawicielami pracowników (Rada Pracowników,
związki zawodowe). W ocenie zarządzających swoboda zrzeszania się w związkach zawodowych oraz prawa pokrewne
są zapewnione (Art. 23).
Podkreślenia wymaga to, że podejrzenie naruszenia dowolnego z praw człowieka, włączając prawa tu nie wymienione,
może i powinno być zgłoszone przy pomocy mechanizmów przewidzianych Kodeksem Etyki.
Brak poszanowania dla praw człowieka, w tym wspomnianego prawa do zrzeszania się i strajku, oznaczałby nie tylko
naruszenie prawa krajowego (i w konsekwencji sankcje), ale mógłby również prowadzić do niepotrzebnej eskalacji
konfliktów na linii pracodawca-pracownicy. Mimo istniejących różnic zdań, objawiających się np. sporem zbiorowym,
zarządzający ZE PAK SA doceniają rolę związków zawodowych. Teoretyczne zaostrzenie sporów, przy jednoczesnym
braku dialogu, może prowadzić do akcji strajkowych i zagrozić stabilności produkcji. Organizacje związkowe, jak i
zarządzający, mimo sporów i różnej oceny sytuacji (np. w kategoriach podejścia krótko i długookresowego), są
nastawione konstruktywnie i mają świadomość konsekwencji ekonomicznych ewentualnego zachwiania stabilności
dostaw energii. Konsekwencje takie mogłyby dotyczyć nie tylko Spółki, ale również systemu energetycznego kraju.
Jeżeli chodzi o ryzyko nieposzanowania praw jednostki, to tego typu przypadki mogą nie tylko narazić ZE PAK SA na
spory sądowe i konieczność wypłaty odszkodowań, ale są one przede wszystkim realnym zagrożeniem dla kultury
organizacji, atmosfery pracy, a tym samym jej efektywności. Wiążą się też z ryzykiem utraty cennych pracowników, czy
też, poprzez dyskryminację, niemożliwością pełnego wykorzystania ich potencjału (np. awans osób o niższych
kompetencjach, przy jednoczesnym hamowaniu awansu osób dyskryminowanych).
Wszelkie przypadki nieposzanowania praw człowieka w ZE PAK SA oznaczają też wymierne ryzyko reputacyjne, co z
kolei przy eskalacji tego typu zjawisk może wpływać na utratę społecznego przyzwolenia na działanie.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
88
Kluczowe wskaźniki
Tabela 39: Kluczowe wskaźniki w obszarze poszanowania praw człowieka [406-1]
2021
2020
2019
Liczba przypadków zgłoszeń o podejrzeniu zachowań
nieetycznych w ramach mechanizmów przewidzianych
kodeksem etyki dotyczących naruszenia praw jednostki
0
0
0
Współczynnik uzwiązkowienia
50,16%
52,79%
56,29%
Liczba sporów, w których organizacje związkowe powołują
się na przepisy ustawy o rozwiązywaniu sporów zbiorowych
3
3
3
Liczba dni pracy utraconych w związku z akcjami
strajkowymi
0
0
0
11.6. Kwestie związane z przeciwdziałaniem korupcji
Podejście zarządcze
Jednym z celów Strategii społecznej odpowiedzialności Grupy Kapitałowej ZE PAK SA na lata 2017-2020 było
zapewnienie systemu zarządzania, który uwzględniałby rozwiązania związane z przeciwdziałaniem korupcji i innym
nieakceptowalnym nieetycznym zjawiskom. Ekspozycja na tego typu zagrożenia zależy m.in. od skali realizowanych
inwestycji i zamówień oraz skuteczności systemu kontroli i barku społecznej akceptacji dla niepożądanych zachowań w
kulturze organizacji. Ryzyko zachowań korupcyjnych towarzyszy każdemu przedsiębiorstwu, a przypadki podejmowania
decyzji przez skorumpowanych pracowników prowadzą m.in. do nieoptymalnych wyborów w procesach zakupowych,
tak w rozumieniu zawyżenia ceny, jak również np. niewłaściwej jakości produktów lub usług, nieterminowej dostawy
lub wykonania usług, czy też przyzwolenia skorumpowanego pracownika na inne, niewłaściwe zachowanie kontrahenta
(np. łamanie przepisów, nierealizowanie napraw gwarancyjnych, itp.). Oczywiście korupcja i łapownictwo mogą
przybierać szereg innych form i być związane również z wręczaniem korzyści przez pracowników organizacji
urzędnikom za wydanie przychylnej decyzji, itp. W konsekwencji dla organizacji może oznaczać to zagrożenia związane
z nieuzasadnionym wzrostem kosztów, jak również np. ogromne straty wizerunkowe.
Mając na uwadze skalę planowanych, a często już realizowanych inwestycji, mających urzeczywistnić transformację
Grupy ZE PAK SA w dostawcę czystej energii, ekspozycja na potencjalne zagrożenia o charakterze korupcyjnym będzie
w najbliższych latach większa. Jednocześnie warto zauważyć, że na poziomie operacyjnym, dotychczasowy model
biznesowy jest, w odniesieniu do skali prowadzonej działalności gospodarczej obarczony stosunkowo niskim ryzykiem
zachowań korupcyjnych. W przeciwieństwie do wielu innych wytwórców energii elektrycznej, ZE PAK SA oparł swoją
działalność o silnie zintegrowany model biznesowy, tj. produkcja energii odbywa się przede wszystkim w oparciu o
zasoby surowcowe wydobywane przez spółki z Grupy ZE PAK. Tym samym zaopatrzenie w surowce następuje wewnątrz
organizacji (rozumianej jako grupa kapitałowa), a nie od podmiotów zewnętrznych. Na chwilę obecną wyjątkiem jest tu
przede wszystkim biomasa, kupowana od dostawców zewnętrznych. Również prace serwisowe w wielu przypadkach
wykonywane są przez podmioty z Grupy ZE PAK SA. W konsekwencji zakupy produktów i usług z zewnątrz
ograniczane są do minimum, co przyczynia się z kolei do ograniczenia ryzyka, choć oczywiście go nie eliminuje. Ryzyko
korupcji będzie wzrastać, jak to zaznaczono powyżej, wraz z realizacją inwestycji.
Przez ostatnie lata poczyniono szereg kroków mających z jednej strony zapewnić skuteczne mechanizmy kontrolne, z
drugiej uwrażliwić pracowników na symptomy korupcji i ugruntowując w nich brak akceptacji dla bierności wobec takich
zachowań. Jeszcze w 2017 roku w ZE PAK SA, przyjęty został Kodeks Etyki.
Z kolei system kontroli wewnętrznej „Regulamin Audytu Wewnętrznego ZE PAK SA” ustala zasady organizacji i
funkcjonowania audytu wewnętrznego, który zapewnia systematyczne oraz metodyczne podejście do oceny i
doskonalenia skuteczności procesów zarządzania ryzykiem, kontroli i zarządzania organizacją. Obejmują one badanie i
ocenę działań komórek organizacyjnych i spółek Grupy ZE PAK SA pod kątem: gospodarności, legalności, celowości,
rzetelności oraz przejrzystości dokumentacji (procesów). Celem działań kontrolnych jest ujawnianie niewykorzystanych
rezerw gospodarczych, wykrywanie nieprawidłowości i nadużyć w działalności jednostek organizacyjnych oraz ustalenie
przyczyn i skutków stwierdzonych nieprawidłowości oraz osób za nie odpowiedzialnych, a także opracowanie wniosków
i zaleceń pokontrolnych. Wśród nieprawidłowości i nadużyć znajdują się również wszelkie działania mogące nosić
znamiona łapownictwa i korupcji
.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
89
System kontroli wewnętrznej obejmuje: samokontrolę prawidłowości wykonywania pracy, kontrolę funkcjonalną oraz
kontrolę instytucjonalną (realizowaną właśnie przez komórkę audytu wewnętrznego). W ramach kontroli
instytucjonalnej, jednostka kontroli wewnętrznej sprawdza działalność organizacji, jako całości, reagując na potrzeby
zgłaszane przez Zarząd i Radę Nadzorczą zgodnie z regulaminem kontroli (m.in. dokonuje oceny koordynacji działań
między stanowiskami pracy i jednostkami organizacyjnymi, oceny systemu tworzenia oraz obiegu dokumentacji
i informacji itp.) z częstotliwością zależną od zidentyfikowanych obszarów ryzyka i poziomu istotności ryzyka, a także
od roli kontroli w jego redukowaniu. W tym kontekście, czynności jednostki kontroli wewnętrznej są uzupełnieniem
kontroli podstawowej i bieżącego nadzoru i mają na celu ujawnienie słabych stron bądź luk w organizacji
i funkcjonowaniu systemu kontroli wewnętrznej. Kontrole mają charakter planowy (zgodnie z planem rocznym,
zatwierdzonym przez Zarząd), doraźny (na polecenie Zarządu lub Rady Nadzorczej) oraz sprawdzający.
Obowiązujące w ZE PAK SA procedury zakupowe opisane w systemach zarządzania regulują również kwestie wyboru
dostawców. ZE PAK SA wdrożyła Zintegrowany System Zarządzania, w ramach którego w Sektorze 5.3 „Wspomaganie
realizacji wyrobu / usługi” obowiązują m.in. dwie procedury 5.3 – 01 „Ocena dostawców” oraz 5.3 – 02 „Identyfikacja i
identyfikowalność”. Warunkiem podstawowym przy wyborze dostawców jest to, aby byli to dostawcy specjalistyczni,
spełniający uzgodnione warunki techniczne i handlowe oraz gwarantujący 100% wiarygodności dostaw. Dodatkowo
dostawcy, których wyroby decydują w sposób bezpośredni o jakości energii elektrycznej i cieplnej, podlegają kwalifikacji
na podstawie bieżącej współpracy z dostawcami, kontroli dostaw i okresowej ich oceny między innymi poprzez ich
audytowanie, jak i również aktualizacje listy kwalifikowanych dostawców. System zarządzania wprowadza też „Arkusze
oceny dostawcy”. Obok oczywistych czynników takich jak np. jakość dostaw, poziom i stałość cen oraz warunki
płatności, bierze pod uwagę np. terminowość czy posiadanie przez dostawców certyfikowanych systemów zarządzania.
Spółka ZE PAK SA jest odpowiedzialna za dokonywanie zakupów w obszarze wytwarzania energii elektrycznej oraz dla
obszaru wydobycia dla PAK KWB Konin SA i PAK KWB Adamów SA w likwidacji. Sam proces zakupowy
zdefiniowany został w ZE PAK SA przez Regulamin Wyboru Dostawców. Proces ten wspierany jest przez elektroniczną
platformę zakupową, która eliminuje pewne zagrożenia, np. uniemożliwia zapoznanie się ze złożonymi już ofertami przed
terminem. Tym samym eliminuje ryzyko, że nieuczciwy pracownik przekazałby informacje o ofertach konkurencyjnych
dostawcy, który ofertę dopiero opracowuje. Warto zwrócić uwagę na fakt, że w procesie dokonywania zakupów
wykorzystuje się opcję aukcji na platformie elektronicznej, która przeprowadzana w czasie rzeczywistym, ogranicza
możliwość nieetycznego porozumienia się potencjalnym dostawcą. Co więcej, pracownicy do momentu zamknięcia
aukcji nie mają możliwości obserwowania jej przebiegu, tj. ofert składanych przez poszczególnych oferentów. Mogą się
z nimi zapoznać dopiero po zamknięciu procesu aukcyjnego.
Jednocześnie wszystkie obszary, w tym również wspomniany obszar zakupów, podlegają kontroli pracowników audytu
wewnętrznego, również pod kątem potencjalnego występowania zjawisk o charakterze korupcyjnym. Kontrole mogą
mieć charakter kontroli planowych, jak również doraźnych. Pracownicy jednostki kontroli wewnętrznej mają dostęp do
wszystkich informacji i sprawozdań niezbędnych do wykonania czynności kontrolnych w sposób rzetelny i obiektywny.
Jednocześnie, audytorzy zobowiązani są do bieżącego informowania kierującego audytem o przebiegu audytu
i trudnościach napotkanych w toku realizacji zadań kontrolnych. Ocenę realizacji celu przeprowadzonej kontroli
kierujący audytem prezentuje Zarządowi lub Radzie Nadzorczej. Kontrolujący są uprawnieni do: wstępu i wjazdu do
wszystkich obiektów i pomieszczeń kontrolowanej jednostki; wglądu do wszelkich urządzeń rejestrujących
i ewidencyjnych, a także planów, sprawozdań, protokołów i notatek służbowych, korespondencji służbowej oraz
wszelkich innych dokumentów i materiałów związanych z działalnością kontrolowanej jednostki; okresowego
asystowania przy wszelkich czynnościach związanych z działalnością kontrolowanej jednostki; żądania od kierownika
i pozostałych pracowników kontrolowanej jednostki udzielania wyjaśnień oraz informacji (ustnych i pisemnych)
związanych z przedmiotem kontroli; zwracania się z wnioskiem do kierownika kontrolowanej jednostki
o przeprowadzenie we wskazanym terminie częściowej lub całkowitej inwentaryzacji określonych składników
majątkowych oraz zlecanie dokonania odpowiednich obliczeń, sporządzenia wykazów, zestawień analitycznych,
odpisów, kopii, wyciągów itp.; przyjmowania od pracowników i innych osób oświadczeń w sprawach związanych
z działalnością kontrolowanej jednostki; ustalania stanów rzeczywistych w drodze pomiarów, szkiców sytuacyjnych oraz
zdjęć fotograficznych i nagrań itp.; dokonywania niezbędnych czynności celem zabezpieczenia dowodów i mienia
w przypadku stwierdzenia nieprawidłowości; występowania do zarządzającego audyt z wnioskiem o powołanie
ekspertów i biegłych, w przypadku uzasadnionej potrzeby dokonania ekspertyzy; zwracania się do kierownika
kontrolowanej jednostki o zapewnienie wszelkich środków niezbędnych do sprawnego przeprowadzenia kontroli oraz
operatywnej realizacji wniosków wynikających z ustaleń kontroli; wykonywania czynności kontrolnych w czasie
wybranym przez kontrolującego oraz rozszerzania tematyki kontroli w uzasadnionych przypadkach bez uzyskania
dodatkowej zgody zarządzającego kontrolę. Kierownik kontrolowanej jednostki obowiązany jest zapewnić
kontrolującemu odpowiednie warunki pracy oraz udzielić wszelkiej pomocy technicznej, niezbędnej do sprawnego
przeprowadzenia kontroli.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
90
W przypadku stwierdzenia w toku audytu okoliczności grożących niebezpieczeństwem dla zdrowia i życia ludzkiego,
a także okoliczności skutkujących stratami w mieniu, z powodu niegospodarności, niedbalstwa bądź marnotrawstwa lub
czynu mającego znamiona przestępstwa, kontrolujący występuje z pisemnym wnioskiem do kierownika kontrolowanej
jednostki, który zobowiązany jest do natychmiastowego podjęcia stosownych działań eliminujących powyższe zjawiska.
Kontrolujący niezwłocznie powiadamia zarządzającego audyt i zabezpiecza dokumenty oraz przedmioty stanowiące
dowody niegospodarności, przestępstwa. Dalej osoba zarządzająca audyt po otrzymaniu opinii prawnej podejmuje
decyzję o powiadomieniu organów ścigania.
Równolegle każdy zatrudniony w Grupie ZE PAK SA w przypadku, w którym podejrzewa, że jest świadkiem zachowań
nieetycznych, w tym noszących znamiona korupcji, ma nie tylko możliwość, ale też obowiązek zgłoszenia informacji
o tym z wykorzystaniem mechanizmów przewidzianych Kodeksem Etyki oraz procedurą zgłaszania naruszeń wdrożoną
w ZE PAK SA. Może w tym celu skontaktować się z przełożonym lub z osobą wskazaną przez Zarząd i pełniącą funkcję
Rzecznika Etyki, bądź może dokonać anonimowego zgłoszenia na adresy mailowe dedykowane do tego rodzaju zgłoszeń,
wskazane w ww. Kodeksie Etyki oraz Procedurze. Zgłoszenie takie jest analizowane, a pracownikowi, który przekazał
informację, nawet jeśli się ona nie potwierdzi, ale została przekazana w dobrej wierze, nie mogą grozić żadne
konsekwencje i będzie on chroniony przed wszelkimi działaniami odwetowymi.
W związku z DYREKTYWĄ PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY (UE) 2019/1937 z dnia 23 października
2019 r. w sprawie ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa Unii, w ZE PAK SA przyjęto „Regulamin zgłoszeń
naruszeń prawa”. Przyjęte uregulowania określają:
• wewnętrzną procedurę zgłaszania naruszeń prawa,
• procedurę podejmowania działań następczych,
• procedurę ochrony zgłaszającego naruszenia.
Za prawidłowe wdrożenie i realizację powyższych procedur odpowiedzialny jest Dział Audytu Wewnętrznego
ZE PAK SA.
Regulamin jest ogólnie dostępny na stronie intranetowej ZE PAK SA.
Kluczowe wskaźniki
Tabela 40: Kluczowe wskaźniki w obszarze związanym z przeciwdziałaniem korupcji [205-3]
2021
2020
2019
Liczba przypadków podejrzeń o zachowania korupcyjne
zgłoszonych organom ścigania
0
0
0
Liczba osób skazanych prawomocnym wyrokiem za
przestępstwo o charakterze korupcyjnym
0
0
0
11.7. Indeks treści GRI
Oświadczenie dotyczące
wykorzystania GRI Standards
Grupa ZE PAK SA i ZE PAK SA
upubliczniły informacje cytowane w niniejszym indeksie
treści GRI za okres 01.01.2021 – 31.12.2021 w odniesieniu do Standardów GRI („with
reference”).
Wykorzystany standard GRI 1:
GRI 1: Foundation 2021
Obowiązujące standardy
sektorowe GRI:
Brak standardów sektorowych dla branży.
Standard GRI
Ujawnienie (wskaźnik)
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
91
GRI 2: General
Disclosures 2021
2-2 Entities included in the organization’s sustainability reporting
GRI 2: General
Disclosures 2021
2-3 Reporting period, frequency and contact point
GRI 2: General
Disclosures 2021
2-5 External assurance
GRI 2: General
Disclosures 2021
2-6 Activities, value chain and other business relationships
GRI 2: General
Disclosures 2021
2-7 Employees
GRI 203: Indirect
Economic Impacts 2016
203-1 Infrastructure investments and services supported
GRI 203: Indirect
Economic Impacts 2016
203-2 Significant indirect economic impacts
GRI 205: Anti-corruption
2016
205-3 Confirmed incidents of corruption and actions taken
GRI 302: Energy 2016
302-1 Energy consumption within the organization
GRI 303: Water and
Effluents 2018
303-1 Interactions with water as a shared resource
GRI 303: Water and
Effluents 2018
303-3 Water withdrawal
GRI 303: Water and
Effluents 2018
303-4 Water discharge
GRI 303: Water and
Effluents 2018
303-5 Water consumption
GRI 304: Biodiversity
2016
304-1 Operational sites owned, leased, managed in, or adjacent to, protected areas and areas of
high biodiversity value outside protected areas
GRI 304: Biodiversity
2016
304-2 Significant impacts of activities, products and services on biodiversity
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
92
GRI 304: Biodiversity
2016
304-3 Habitats protected or restored
GRI 304: Biodiversity
2016
304-4 IUCN Red List species and national conservation list species with habitats in areas affected
by operations
GRI 305: Emissions 2016
Disclosure 305-1 Direct (Scope 1) GHG emissions
GRI 305: Emissions 2016
305-2 Energy indirect (Scope 2) GHG emissions
GRI 305: Emissions 2016
305-4 GHG emissions intensity
GRI 305: Emissions 2016
305-7 Nitrogen oxides (NOx), sulfur oxides (SOx), and other significant air emissions
GRI 306: Waste 2020
306-1 Waste generation and significant waste-related impacts
GRI 306: Waste 2020
306-2 Management of significant wasterelated impacts
GRI 306: Waste 2020
306-3 Waste generated
GRI 401: Employment
2016
401-1 New employee hires and employee turnover
GRI 403: Occupational
Health and Safety 2018
403-1 Occupational health and safety management system
GRI 403: Occupational
Health and Safety 2018
403-2 Hazard identification, risk assessment, and incident investigation
GRI 403: Occupational
Health and Safety 2018
403-9 Work-related injuries
GRI 403: Occupational
Health and Safety 2018
403-10 Work-related ill health
GRI 405: Diversity and
Equal Opportunity 2016
405-1 Diversity of governance bodies and employees
GRI 406: Non-
discrimination 2016
406-1 Incidents of discrimination and corrective actions taken
GRI 413: Local
Communities 2016
413-1 Operations with local community engagement, impact assessments, and development
programs
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
93
GRI 413: Local
Communities 2016
413-2 Operations with significant actual and potential negative impacts on local communities
11.8. Taksonomia
Zgodnie z art. 8 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE 2020/852 z dnia 18 czerwca 2020 roku w sprawie
ustanowienia ram ułatwiających zrównoważone inwestycje oraz uzupełniającymi rozporządzeniami delegowanymi
Komisji 2021/2139 z dnia 4 czerwca 2021 roku oraz 2021/2178 z dnia 6 lipca 2021 roku, ZE PAK S.A. po raz pierwszy
ujawnia informacje dotyczące tzw. unijnej Taksonomii, będącej systemem klasyfikacji, który określa wykaz działalności
gospodarczych zrównoważonych środowiskowo. Intencją Taksonomii jest wsparcie inwestorów w racjonalnym procesie
inwestowania i podejmowaniu decyzji inwestycyjnych, co służyć ma zwiększeniu zakresu ochrony środowiska, za
pomocą alokowania kapitałów inwestorów w działalności ekologiczne, a dodatkowo wyeliminowaniu problemu
fałszywego „zielonego” marketingu.
Taksonomia ma na celu określenie systemu klasyfikacji działalności, który zapewni jasność, co do tego, która działalność
kwalifikuje się jako zrównoważona. Ustanowienie kryteriów dotyczących zrównoważonej środowiskowo działalności
gospodarczej jest istotne z punktu widzenia celu Unii Europejskiej, którym jest osiągnięcie zrównoważonego rozwoju
oraz przejście na bezpieczną, neutralną dla klimatu, odporną na zmiany klimatu i bardziej zasobooszczędną gospodarkę
o obiegu zamkniętym.
Przejście to wymaga – obok wykorzystania energii neutralnej dla klimatu oraz zwiększenia inwestycji w rodzaje
działalności gospodarczej i sektory gospodarki, które już teraz są niskoemisyjne – znacznego ograniczenia emisji gazów
cieplarnianych pochodzących z innych rodzajów działalności gospodarczej i sektorów, dla których nie istnieją
alternatywne niskoemisyjne rozwiązania, które byłyby wykonalne pod względem technologicznym i ekonomicznym. Te
przejściowe rodzaje działalności gospodarczej powinny kwalifikować się jako wnoszące istotny wkład w łagodzenie
zmian klimatu, jeżeli pochodzące z nich emisje gazów cieplarnianych są znacznie niższe od średniej sektorowej lub
branżowej, nie utrudniają rozwoju i wprowadzania alternatywnych niskoemisyjnych rozwiązań oraz nie prowadzą do
uzależnienia od aktywów niezgodnych z celem neutralności klimatycznej, z uwzględnieniem ekonomicznego cyklu życia
tych aktywów.
Zgodnie z Taksonomią, wybrane przedsiębiorstwa, w tym spółka ZE PAK S.A., powinny zaraportować za rok 2021
kluczowe wskaźniki dotyczące działalności realizującej dwa spośród docelowych sześciu celów środowiskowych według
interpretacji sformułowanej przez Taksonomię. Biorąc pod uwagę powyższe, niniejszy raport obejmuje kluczowe
wskaźniki dotyczące łagodzenia zmian klimatu oraz adaptację do zmian klimatu, mając jednocześnie na względzie
nieszkodzenie pozostałym celom środowiskowym.
W pierwszym roku obowiązywania, zgodnie z treścią Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) 2021/2178 ZE PAK
S.A. ujawnia odsetek obrotu, nakładów inwestycyjnych i wydatków operacyjnych kwalifikujących się do systematyki
(Taksonomii), bez konieczności weryfikacji Technicznych Kryteriów Kwalifikacji, czyli ustalenia jaki odsetek tych
trzech wartości jest związany z działalnością zrównoważoną środowiskowo.
Mając to na uwadze, ZE PAK S.A. dokonała przeglądu prowadzonej działalności, identyfikując działalności gospodarcze
zgodne z systematyką w rozumieniu art. 1 Rozporządzenia Delegowanego Komisji (UE) 2021/2178 z dnia 6 lipca 2021
r.. Po dokonaniu analizy wszystkich rodzajów działalności opisanych w Taksonomii (również w ramach kodów NACE)
określono, że przychody, nakłady inwestycyjne i koszty operacyjne ujęte aktualnie w Taksonomii pochodzą z
następujących rodzajów działalności operacyjnej (zgodnej z systematyką) prowadzonej przez ZE PAK S.A.:
• Produkcja wodoru [3.10.]
• Produkcja energii elektrycznej z wykorzystaniem technologii fotowoltaicznej [4.1.]
• Produkcja energii z energii wiatrowej [4.3.]
• Produkcja energii elektrycznej z bioenergii [4.8.]
• Magazynowanie wodoru [4.12.]
• Kogeneracja energii cieplnej/chłodniczej i energii elektrycznej z bioenergii [4.20.]
• Produkcja energii elektrycznej z odnawialnych niekopalnych paliw gazowych i ciekłych [4.7.]
Na tym etapie nie stosowano jakichkolwiek wykluczeń (brak poziomu istotności).
Podstawą do wyliczenia poszczególnych udziałów było jednostkowe sprawozdanie finansowe ZE PAK SA za rok 2021.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
94
Przychody
Dla wskaźnika przychodów podstawę kalkulacji stanowiły przychody ze sprzedaży netto. W liczniku wykazano istotne
przychody z działalności kwalifikujących się do systematyki.
Tabela 41: Odsetek przychodów ZE PAK SA kwalifikujących się do systematyki
2021
Przychody ze sprzedaży usług, produktów, towarów i materiałów (PLN)
2 246 878 000,00
Zidentyfikowane przychody z działalności kwalifikowanej
213 321 308,00
Część przychodów związanych z działalnością kwalifikowaną
9,5%
Część przychodów związanych z działalnością niekwalifikowaną
90,5%
Nakłady inwestycyjne
Dla wskaźnika CAPEX mianownik obejmuje zwiększenie stanu rzeczowych aktywów trwałych oraz wartości
niematerialnych i prawnych w ciągu danego roku obrotowego przed amortyzacją, umorzeniem oraz aktualizacjami
wyceny, w tym wynikającymi z przeszacowania oraz utraty wartości, dla danego roku obrotowego, z wyłączeniem zmian
wartości godziwej. W liczniku uwzględniono wydatki inwestycyjne z działalności kwalifikującej się do systematyki.
Bardzo wysoki wskaźnik inwestycji zgodnych z taksonomią świadczy o tym, iż Spółka w najbliższych latach również
zwiększy wartość przychodów zrównoważonych środowiskowo w obszarach 4.1. i 4.20.
Tabela 42: Odsetek nakładów inwestycyjnych (CAPEX) ZE PAK SA kwalifikujących się do systematyki
2021
Suma nakładów inwestycyjnych (PLN)
283 517 804,00
Zidentyfikowane nakłady inwestycyjne związane z działalnością kwalifikowaną
271 781 569,00
Część nakładów inwestycyjnych związanych z działalnością kwalifikowaną
95,9%
Część nakładów inwestycyjnych związanych z działalnością niekwalifikowaną
4,1%
Koszty operacyjne
Dla wskaźnika OPEX podstawę kalkulacji stanowiły koszty związane z utrzymaniem majątku spółki w tym koszty
związane z bieżącym serwisowaniem i remontami rzeczowych aktywów trwałych, niezbędnymi do zapewnienia ciągłości
i efektywności ich funkcjonowania oraz koszty wynagrodzeń, ochrony obiektów , dozoru technicznego. W liczniku
wykazano tę część OPEX, która dotyczy rodzajów działalności kwalifikujących się do systematyk. Niski udział
wydatków zrównoważonych środowiskowo świadczy o tym, iż większość działalności jest jeszcze w fazie inwestycyjnej,
należy zatem spodziewać się znaczącego wzrostu tego wskaźnika w kolejnych latach.
Tabela 43: Odsetek kosztów operacyjnych (OPEX) ZE PAK SA kwalifikujących się do systematyki
2021
Suma kosztów operacyjnych
323 252 561,00
Zidentyfikowane wydatki operacyjne związane z działalnością kwalifikowaną
27 104 737,00
Część wydatków operacyjnych związanych z działalnością kwalifikowaną
8,4%
Część wydatków operacyjnych związanych z działalnością niekwalifikowaną
91,6%
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
95
12. POZOSTAŁE INFORMACJE
12.1. Istotne postępowania sądowe
ZE PAK SA nie był w 2021 roku stroną w postępowaniach toczących się przed sądem, organem właściwym dla
postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej, których pojedyncza lub łączna wartość
przewyższałaby 10% kapitałów własnych ZE PAK SA.
12.2. Istotne osiągnięcia w dziedzinie badań i rozwoju
We wrześniu 2020 roku w ZE PAK SA rozpoczęto prace nad innowacyjnym projektem prototypu Polskiego Autobusu
Wodorowego, którego celem było opracowanie od podstaw konstrukcji nowego ekologicznego autobusu o napędzie
wykorzystującym ogniwa wodorowe. Po wykonaniu prac koncepcyjnych, analiz technicznych doboru głównych
podzespołów autobusu (ogniw wodorowych, butli, baterii i napędu), wykonaniu obliczeń zapewniających największą
całkowitą sprawność energetyczną w projektowanym autobusie, zaprojektowano nowy design, uwzględniający trendy w
zakresie ergonomii i nowoczesnego wyglądu, dedykowany dla autobusów napędzanych wodorem i rozpoczęto prace nad
budową prototypu autobusu, które trwały od kwietnia do października 2021 roku. Po zakończeniu budowy rozpoczęto
testy autobusu a obecnie trwają prace homologacyjne.
ZE PAK SA pracuje również nad autonomicznym zasilaniem domu jednorodzinnego. Projekt ten zakłada opracowanie
koncepcji i techniczny dobór urządzeń dla samowystarczalnego autonomicznego systemu zasilania w energię elektryczną,
ciepło, ciepłą wodę użytkową dla domów jednorodzinnych o niskim zużyciu energii oraz domów pasywnych, bazujące
na własnych źródłach energii odnawialnej z wykorzystaniem wodoru jako magazynu i nośnika energii. Obecnie trwa
początkowa faza eksploatacji zmontowanego autonomicznego układu zasilającego przeznaczonego dla domu
jednorodzinnego.
12.3. Informacja o dokonaniu wyboru firmy audytorskiej przeprowadzającej
badanie rocznego sprawozdania finansowego
Zgodnie z oświadczeniem Rady Nadzorczej, wyboru firmy audytorskiej przeprowadzającej badanie rocznego
jednostkowego sprawozdania finansowego dokonano zgodnie z przepisami, w tym dotyczącymi wyboru i procedury
wyboru firmy audytorskiej. Firma audytorska oraz członkowie zespołu wykonującego badanie spełniają warunki do
sporządzenia bezstronnego i niezależnego sprawozdania z badania rocznego jednostkowego sprawozdania finansowego
zgodnie z obowiązującymi przepisami, standardami wykonywania zawodu i zasadami etyki zawodowej. Przestrzegane
są obowiązujące przepisy związane z rotacją firmy audytorskiej i kluczowego biegłego rewidenta oraz obowiązkowymi
okresami karencji. Spółka posiada politykę w zakresie wyboru firmy audytorskiej oraz politykę w zakresie świadczenia
na rzecz emitenta przez firmę audytorską, podmiot powiązany z firmą audytorską lub członka jego sieci dodatkowych
usług niebędących badaniem, w tym usług warunkowo zwolnionych z zakazu świadczenia przez firmę audytorską.
12.4. Informacje na temat badania sprawozdania finansowego
Firmą audytorską dokonującą badania sprawozdania finansowego i skonsolidowanego sprawozdania finansowego jest
PricewaterhouseCoopers Polska Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Audyt sp.k. Umowa dotycząca badania
sprawozdania finansowego Spółki oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy wraz z przeprowadzeniem
usługi weryfikacji oznaczenia skonsolidowanego sprawozdania znacznikami XBRL zgodnie z wymogami ESEF została
zawarta 10 sierpnia 2020 roku na okres 3 lat. Dodatkowo, poza ww. usługami, PricewaterhouseCoopers Polska Spółka z
ograniczoną odpowiedzialnością Audyt sp.k. w 2021 roku świadczyła na rzecz Spółki usługi atestacyjne w związku ze
sprawozdaniem z wynagrodzeń.
Informacja na temat wynagrodzenia firmy audytorskiej została przedstawiona w punkcie 36 sprawozdania finansowego
ZE PAK SA za 2021 rok.
12.5. Prognozy finansowe
Spółka nie publikowała prognoz finansowych dotyczących 2021 roku i nie będzie przedstawiać również prognozy na
2022 rok.
ZE PAK SA
SPRAWOZDANIE ZARZĄDU Z DZIAŁALNOŚCI W 2021 ROKU
96
Wszelkie pozostałe informacje, których ujawnienia wymagają przepisy, a których nie ujawniono w niniejszym
sprawozdaniu zarządu z działalności nie dotyczą jednostki.
Konin, dnia 28 kwietnia 2022 roku
PODPISY:
Piotr Woźny
Prezes Zarządu .........................................................................................
Zygmunt Artwik
Wiceprezes Zarządu .........................................................................................
Andrzej Janiszowski
Wiceprezes Zarządu .........................................................................................
Maciej Nietopiel
Wiceprezes Zarządu .........................................................................................
Katarzyna Sobierajska
Wiceprezes Zarządu ……………………………………………………………