Sprawozdanie finansowe
Alior Banku Spółki Akcyjnej
za rok zakończony 31 grudnia 2022 roku
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
2
Wybrane dane finansowe dotyczące sprawozdania finansowego
PLN
01.01.2022 –
31.12.2022
01.01.2021 –
31.12.2021
% (A-B) /B
A
B
C
Wynik z tytułu odsetek
3 489 889
2 773 564
25,8%
Wynik z tytułu prowizji i opłat
660 379
636 242
3,8%
Wynik handlowy i pozostały
-6 343
42 555
-114,9%
Wynik z tytułu odpisów na straty oczekiwane, odpisów
aktualizujących z tytułu utraty wartości i koszty ryzyka prawnego
kredytów hipotecznych w walutach obcych
-1 024 906
-994 195
3,1%
Koszty działania Banku
-1 899 978
-1 493 936
27,2%
Zysk brutto
956 318
727 395
31,5%
Zysk netto
621 852
439 293
41,6%
Przepływy pieniężne netto
-1 158 171
1 314 500
-188,1%
Należności od klientów
57 509 965
58 234 447
-1,2%
Zobowiązania wobec klientów
70 763 793
72 012 350
-1,7%
Kapitały własne
6 161 399
5 972 138
3,2%
Aktywa razem
82 685 264
82 930 687
-0,3%
Wybrane wskaźniki
Zysk na jedną akcję zwykłą
4,76
3,36
41,6%
Współczynnik wypłacalności
15,68%
14,60%
7,4%
Tier 1
14,42%
13,00%
10,9%
EUR
01.01.2022 –
31.12.2022
01.01.2021 –
31.12.2021
%(A-B) /B
A
B
C
Wynik z tytułu odsetek
744 383
605 912
22,9%
Wynik z tytułu prowizji i opłat
140 857
138 993
1,3%
Wynik handlowy i pozostały
-1 353
9 297
-114,6%
Wynik z tytułu odpisów na straty oczekiwane, odpisów
aktualizujących z tytułu utraty wartości i rezerw i koszty ryzyka
prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych
-218 609
-217 192
0,7%
Koszty działania Banku
-405 259
-326 365
24,2%
Zysk brutto
203 980
158 907
28,4%
Zysk netto
132 639
95 968
38,2%
Przepływy pieniężne netto
-247 034
287 165
-186,0%
Należności od klientów
12 262 514
12 661 314
-3,1%
Zobowiązania wobec klientów
15 088 551
15 656 901
-3,6%
Kapitały własne
1 313 759
1 298 460
1,2%
Aktywa razem
17 630 496
18 030 762
-2,2%
Wybrane wskaźniki
Zysk na jedną akcję zwykłą
1,02
0,74
37,8%
Współczynnik wypłacalności
15,68%
14,60%
7,4%
Tier 1
14,42%
13,00%
10,9%
Wybrane pozycje sprawozdania finansowego przeliczono na EUR według
następujących kursów
31.12.2022
31.12.2021
kurs średni NBP na dzień 31 grudnia danego roku
4,6899
4,5994
średnia kursów NBP na ostatni dzień każdego miesiąca roku
4,6883
4,5775
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
3
Spis treści
Rachunek zysków i strat ....................................................................................................................................................................................................................................... 4
Sprawozdanie z całkowitych dochodów ........................................................................................................................................................................................................... 4
Sprawozdanie z sytuacji finansowej ................................................................................................................................................................................................................... 5
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym .................................................................................................................................................................................................... 6
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych ........................................................................................................................................................................................................ 7
Noty do jednostkowego sprawozdania finansowego ..................................................................................................................................................................................... 8
1 Informacje o Banku ................................................................................................................................................................................................................... 8
2 Podstawa sporządzenia sprawozdania finansowego ...................................................................................................................................................... 10
3 Opis najistotniejszych zasad rachunkowości .................................................................................................................................................................... 10
4 Zmiany stosowanych zasad rachunkowości ..................................................................................................................................................................... 15
5 Segmenty działalności ........................................................................................................................................................................................................... 17
Noty do rachunku zysków i strat ..................................................................................................................................................................................................................... 20
6 Wynik z tytułu odsetek ......................................................................................................................................................................................................... 20
7 Wynik z tytułu prowizji i opłat ............................................................................................................................................................................................ 23
8 Wynik na instrumentach wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat i wynik z pozycji wymiany ............................... 26
9 Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych niewycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
................................................................................................................................................................................................................................................... 26
10 Wynik z tytułu pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych .............................................................................................................................. 27
11 Koszty działania Banku ......................................................................................................................................................................................................... 28
12 Wynik z tytułu odpisów na straty oczekiwane................................................................................................................................................................. 29
13 Wynik z tytułu utraty wartości aktywów niefinansowych ............................................................................................................................................ 29
14 Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych ....................................................................................................................... 30
15 Podatek bankowy ................................................................................................................................................................................................................... 31
16 Podatek dochodowy .............................................................................................................................................................................................................. 31
17 Zysk na akcję ........................................................................................................................................................................................................................... 34
Informacje dodatkowe do sprawozdania z sytuacji finansowej ................................................................................................................................................................. 35
18 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty ..................................................................................................................................................................................... 35
19 Należności od banków .......................................................................................................................................................................................................... 36
20 Inwestycyjne aktywa finansowe ......................................................................................................................................................................................... 36
21 Rachunkowość zabezpieczeń ............................................................................................................................................................................................... 44
22 Należności od klientów ......................................................................................................................................................................................................... 52
23 Rzeczowe aktywa trwałe i wartości niematerialne.......................................................................................................................................................... 67
24 Pozostałe aktywa ................................................................................................................................................................................................................... 74
25 Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań ............................................................................................................................................................. 75
26 Zobowiązania wobec banków .............................................................................................................................................................................................. 75
27 Zobowiązania wobec klientów ............................................................................................................................................................................................ 76
28 Zobowiązania finansowe ...................................................................................................................................................................................................... 77
29 Rezerwy .................................................................................................................................................................................................................................... 78
30 Pozostałe zobowiązania ........................................................................................................................................................................................................ 81
31 Zobowiązania podporządkowane ....................................................................................................................................................................................... 83
32 Kapitały .................................................................................................................................................................................................................................... 83
Pozostałe informacje dodatkowe .................................................................................................................................................................................................................... 86
33 Pozycje pozabilansowe ......................................................................................................................................................................................................... 86
34 Informacje dodatkowe do sprawozdania z przepływów pieniężnych ......................................................................................................................... 87
35 Wartość godziwa .................................................................................................................................................................................................................... 88
36 Transakcje z jednostkami powiązanymi ............................................................................................................................................................................. 95
37 Świadczenia dla kluczowego personelu Banku ................................................................................................................................................................ 98
38 Kompensowanie aktywów i zobowiązań finansowych................................................................................................................................................. 101
39 Sprawy sporne ...................................................................................................................................................................................................................... 102
Noty objaśniające dotyczące ryzyka ............................................................................................................................................................................................................. 105
40 Ryzyko kredytowe ................................................................................................................................................................................................................ 107
41 Ryzyko stopy procentowej ................................................................................................................................................................................................. 120
42 Ryzyko walutowe ................................................................................................................................................................................................................. 127
43 Ryzyko płynności .................................................................................................................................................................................................................. 129
44 Ryzyko operacyjne ............................................................................................................................................................................................................... 136
45 Zarządzanie kapitałem ......................................................................................................................................................................................................... 138
Inne …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….141
46 Zdarzenia istotne dla działalności Banku ......................................................................................................................................................................... 141
47 Istotne zdarzenia po dacie bilansowej.............................................................................................................................................................................. 142
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
4
Rachunek zysków i strat
Numer noty
01.01.2022 –
31.12.2022
01.01.2021 –
31.12.2021
Przychody z tytułu odsetek obliczone przy zastosowaniu metody
efektywnej stopy procentowej
5 225 522
2 807 540
Przychody o podobnym charakterze
92 800
199 338
Koszty z tytułu odsetek
-1 828 433
-233 314
Wynik z tytułu odsetek
6
3 489 889
2 773 564
Przychody z tytułu prowizji i opłat
1 494 167
1 304 055
Koszty z tytułu prowizji i opłat
-833 788
-667 813
Wynik z tytułu prowizji i opłat
7
660 379
636 242
Przychody z tytułu dywidend
11 888
7 345
Wynik na instrumentach wycenianych do wartości godziwej przez rachunek
zysków i strat i wynik z pozycji wymiany
8
22 955
85 701
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych
niewycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat, w
tym:
9
1 989
5 293
wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite
1 218
3 246
wycenianych według zamortyzowanego kosztu
771
2 047
Pozostałe przychody operacyjne
79 001
108 920
Pozostałe koszty operacyjne
-122 176
-164 704
Wynik z tytułu pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych
10
-43 175
-55 784
Koszty działania Banku
11
-1 899 978
-1 493 936
Wynik z tytułu odpisów na straty oczekiwane
12
-902 922
-962 885
Wynik z tytułu utraty wartości aktywów niefinansowych
13
-38 816
-9 924
Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych
14
-83 168
-21 386
Podatek bankowy
15
-262 723
-236 835
Zysk brutto
956 318
727 395
Podatek dochodowy
16
-334 466
-288 102
Zysk netto
621 852
439 293
Średnia ważona liczba akcji zwykłych
130 553 991
130 553 991
Podstawowy/rozwodniony zysk netto przypadająca na jedną akcję zwykłą
(w zł)
17
4,76
3,36
Sprawozdanie z całkowitych dochodów
Numer noty
01.01.2022 –
31.12.2022
01.01.2021 –
31.12.2021
Zysk netto
621 852
439 293
Pozostałe całkowite dochody netto, które będą odniesione na wynik po
spełnieniu odpowiednich warunków
-432 591
-1 122 412
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek działających za granicą
326
1 577
Skutki wyceny aktywów finansowych (netto)
-141 515
-63 611
Zysk/strata z tytułu wyceny aktywów finansowych wycenianych w wartości
godziwej przez inne całkowite dochody
20
-176 756
-78 499
Podatek odroczony
16
35 241
14 888
Skutki wyceny instrumentów zabezpieczających (netto)
-291 402
-1 060 378
Zysk/strata z tytułu wyceny instrumentów zabezpieczających
21
-359 755
-1 309 109
Podatek odroczony
16
68 353
248 731
Razem dochody całkowite netto
189 261
-683 119
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
5
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
AKTYWA
Numer noty
31.12.2022
31.12.2021
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
18
2 565 406
3 723 577
Należności od banków
19
2 373 663
1 689 779
Inwestycyjne aktywa finansowe:
20
16 998 356
16 093 951
wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody
9 893 476
9 265 445
wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
423 038
377 193
wyceniane według zamortyzowanego kosztu
6 681 842
6 451 313
Pochodne instrumenty zabezpieczające
21
178 139
38 810
Należności od klientów
22
57 509 965
58 234 447
Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań
25
40 992
130 921
Rzeczowe aktywa trwałe
23
732 404
743 576
Wartości niematerialne
23
362 198
383 597
Inwestycje w jednostkach zależnych i stowarzyszonych
221 238
216 238
Aktywa przeznaczone do sprzedaży
1 611
0
Aktywa z tytułu podatku dochodowego
16
1 222 958
1 115 760
aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego
1 222 958
1 115 760
Pozostałe aktywa
24
478 334
560 031
AKTYWA RAZEM
82 685 264
82 930 687
ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁY
Numer noty
31.12.2022
31.12.2021
Zobowiązania wobec banków
26
182 934
423 268
Zobowiązania wobec klientów
27
70 763 793
72 012 350
Zobowiązania finansowe
28
255 994
188 088
Pochodne instrumenty zabezpieczające
21
1 678 933
1 081 996
Rezerwy
29
267 774
291 096
Pozostałe zobowiązania
30
1 980 207
1 581 720
Zobowiązania z tytułu podatku dochodowego
16
230 355
32 590
bieżące zobowiązanie z tytułu podatku dochodowego
230 355
32 590
Zobowiązania podporządkowane
31
1 163 875
1 347 441
Zobowiązania, razem
76 523 865
76 958 549
Kapitał akcyjny
1 305 540
1 305 540
Kapitał zapasowy
5 401 470
5 399 229
Kapitał z aktualizacji wyceny
-1 339 576
-906 659
Pozostałe kapitały rezerwowe
174 447
174 447
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek działających za granicą
283
-43
Niepodzielony wynik z lat ubiegłych
-2 617
-439 669
Zysk bieżącego roku
621 852
439 293
Kapitał własny
32
6 161 399
5 972 138
ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁY RAZEM
82 685 264
82 930 687
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
6
Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym
01.01.2022 - 31.12.2022
Kapitał
akcyjny
Kapitał
zapasowy
Pozostałe
kapitały
rezerwowe
Kapitał z
aktualizacji
wyceny
Różnice
kursowe z
przeliczenia
jednostek
działających
za granicą
Zyski
zatrzymane
Kapitały
razem
1 stycznia 2022
1 305 540
5 399 229
174 447
-906 659
-43
-376
5 972 138
Przeniesienie wyniku roku ubiegłego
0
2 241
0
0
0
-2 241
0
Dochody całkowite
0
0
0
-432 917
326
621 852
189 261
zysk netto
0
0
0
0
0
621 852
621 852
pozostałe dochody całkowite:
0
0
0
-432 917
326
0
-432 591
w tym aktywa wyceniane w wartości
godziwej przez inne całkowite dochody
0
0
0
-141 515
0
0
-141 515
w tym instrumenty zabezpieczające
0
0
0
-291 402
0
0
-291 402
w tym różnice kursowe
0
0
0
0
326
0
326
31 grudnia 2022
1 305 540
5 401 470
174 447
-1 339 576
283
619 235
6 161 399
01.01.2021 - 31.12.2021
Kapitał
akcyjny
Kapitał
zapasowy
Pozostałe
kapitały
rezerwowe
Kapitał z
aktualizacji
wyceny
Różnice
kursowe z
przeliczenia
jednostek
działających
za granicą
Zyski
zatrzymane
Kapitały
razem
1 stycznia 2021
1 305 540
5 395 195
174 447
217 330
-1 620
-435 635
6 655 257
Przeniesienie wyniku roku ubiegłego
0
4 034
0
0
0
-4 034
0
Dochody całkowite
0
0
0
-1 123 989
1 577
439 293
-683 119
zysk netto
0
0
0
0
0
439 293
439 293
pozostałe dochody całkowite:
0
0
0
-1 123 989
1 577
0
-1 122 412
w tym aktywa wyceniane w wartości
godziwej przez inne całkowite dochody
0
0
0
-63 611
0
0
-63 611
w tym instrumenty zabezpieczające
0
0
0
-1 060 378
0
0
-1 060 378
w tym różnice kursowe
0
0
0
0
1 577
0
1 577
31 grudnia 2021
1 305 540
5 399 229
174 447
-906 659
-43
-376
5 972 138
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
7
Sprawozdanie z przepływów pieniężnych
Numer
noty
01.01.2022-
31.12.2022
01.01.2021-
31.12.2021*
Działalność operacyjna
Zysk brutto za okres
956 318
727 395
Korekty
257 472
228 121
Niezrealizowane zyski/straty z tytułu różnic kursowych
326
1 735
Amortyzacja środków trwałych oraz wartości niematerialnych
230 005
223 384
Zmiana odpisu aktualizującego z tytułu utraty wartości środków trwałych i wartości
niematerialnych
38 816
9 924
Dywidendy otrzymane
-11 888
-7 345
Krótkoterminowe umowy leasingu
213
423
Zysk brutto po korektach a przed zmianą stanów bilansowych
1 213 790
955 516
Zmiana stanu kredytów i innych należności
34.2
40 598
-3 375 056
Zmiana stanu aktywów wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody
-789 694
-2 329 694
Zmiana stanu aktywów wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
-45 845
219 628
Zmiana stanu aktywów stanowiących zabezpieczenie zobowiązań
89 929
315 534
Zmiana stanu aktywów przeznaczonych do sprzedaży
-1 611
3
Zmiana stanu pozostałych aktywów
81 697
-59 175
Zmiana stanu depozytów
-1 767 962
5 958 500
Zmiana stanu zobowiązań z tytułu własnej emisji
235 691
-571 389
Zmiana stanu zobowiązań wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i
strat
67 906
-313 792
Zmiana stanu instrumentów pochodnych zabezpieczających
97 853
-17 108
Zmiana stanu innych zobowiązań
34.2
457 179
-410 068
Zmiana stanu rezerw
-23 322
-45 775
Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej przed podatkiem
-343 791
327 124
Podatek zapłacony
-141 606
-119 768
Przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej
-485 397
207 356
Działalność inwestycyjna
Wydatki z tytułu działalności inwestycyjnej:
-2 889 136
-512 131
Nabycie rzeczowych aktywów trwałych
-102 134
-127 082
Nabycie wartości niematerialnych
-42 712
-50 241
Nabycie udziałów w jednostkach zależnych, po potrąceniu nabytych środków pieniężnych
-5 000
0
Nabycie aktywów wycenianych według zamortyzowanego kosztu
-2 739 290
-334 808
Wpływy z działalności inwestycyjnej:
2 579 431
2 211 189
Zbycie rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych
17 668
3 808
Zbycie aktywów wycenianych według zamortyzowanego kosztu
2 561 763
2 207 381
Przepływy pieniężne netto z działalności inwestycyjnej
-309 705
1 699 058
Działalność finansowa
Wydatki z tytułu działalności finansowej:
-363 069
-591 914
Spłata zobowiązań podporządkowanych - kapitał
-195 459
-443 500
Spłata zobowiązań podporządkowanych - odsetki
-75 932
-55 555
Płatności zobowiązań z tytułu leasingu część kapitałowa
-86 429
-91 133
Płatności zobowiązań z tytułu leasingu część odsetkowa
-5 249
-1 726
Wpływy z działalności finansowej
0
0
Przepływy pieniężne netto z działalności finansowej
-363 069
-591 914
Przepływy pieniężne netto, razem
-1 158 171
1 314 500
Różnice kursowe z przeliczenia środków pieniężnych
48 337
44 559
Bilansowa zmiana stanu gotówki i ekwiwalentu gotówki
-1 158 171
1 314 500
Gotówka i ekwiwalenty gotówki, Bilans otwarcia
3 723 577
2 409 077
Gotówka i ekwiwalenty gotówki, Bilans zamknięcia
18
2 565 406
3 723 577
Dodatkowe ujawnienia na temat przepływów operacyjnych
Odsetki otrzymane
4 396 325
2 937 090
Odsetki zapłacone
-1 329 931
-302 388
*dane przekształcone szczegóły nota 4.2
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
8
Noty do jednostkowego sprawozdania finansowego
1 Informacje o Banku
1.1 Informacje ogólne, czas trwania i zakres działalności Alior Banku SA
Alior Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie przy ulicy Łopuszańskiej 38D został wpisany do rejestru
przedsiębiorców prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, Polska, XIV Wydział Gospodarczy
Krajowego Rejestru Sądowego, pod numerem KRS 0000305178. Bankowi został nadany numer identyfikacji
podatkowej NIP: 107-001-07-31 oraz numer statystyczny REGON: 141387142.
Od 14 grudnia 2012 r. Bank jest notowany na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie (nr ISIN:
PLALIOR00045).
Alior Bank SA jest uniwersalnym bankiem depozytowo-kredytowym, obsługującym osoby fizyczne, prawne
i inne podmioty będące osobami krajowymi i zagranicznymi. Podstawowa działalność Banku obejmuje
prowadzenie rachunków bankowych, udzielanie kredytów i pożyczek pieniężnych, emitowanie bankowych
papierów wartościowych oraz prowadzenie skupu i sprzedaży wartości dewizowych. Bank prowadzi także
działalność maklerską, doradztwo i pośrednictwo finansowe oraz świadczy inne usługi finansowe. Zgodnie
z postanowieniami Statutu Alior Bank prowadzi działalność na terytoriach Rzeczypospolitej Polskiej i
Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Bank świadczy usługi przede wszystkim klientom z Polski. Udział
klientów zagranicznych w całkowitej liczbie klientów Banku jest znikomy. W ramach bankowości detalicznej
w roku 2016 rozpoczął działalność zagraniczny oddział Alior Banku w Rumunii.
1.2 Informacje dotyczące składu Zarządu Banku i Rady Nadzorczej Banku
W stosunku do poprzedniego okresu sprawozdawczego zakończonego dnia 31 grudnia 2021 r. nastąpiły
zmiany w składzie Zarządu Banku.
W dniu 24 marca 2022 r. Pan Maciej Brzozowski złożył rezygnację z pełnienia funkcji Wiceprezesa Zarządu
Banku oraz z mandatu członka Zarządu Banku ze skutkiem na dzień dzień 24 marca 2022 r., godzina 18:00.
W dniu 14 lipca 2022 r. Komisja Nadzoru Finansowego wyraziła zgodę na powołanie Pana Grzegorza
Olszewskiego na stanowisko Prezesa Zarządu Banku.
W dniu 13 października 2022 r. Rada Nadzorcza Banku powołała Pana Tomasza Miklasa w skład Zarządu
Banku trzyletniej V kadencji wspólnej, która rozpoczęła się z dniem 30 czerwca 2020 r., na stanowisko
Wiceprezesa Zarządu Banku. Ponadto, Rada Nadzorcza Banku, pod warunkiem uzyskania zgody Komisji
Nadzoru Finansowego oraz z dniem uzyskania takiej zgody, powierzyła Panu Tomaszowi Miklasowi funkcję
Wiceprezesa Zarządu Banku nadzorującego zarządzanie ryzykiem istotnym w działalności Banku.
W dniu 3 listopada 2022 r. Rada Nadzorcza Banku, powołała ze skutkiem od dnia 7 listopada 2022 roku
Pana Szymona Kamińskiego w skład Zarządu Banku trzyletniej V kadencji wspólnej, która rozpoczęła się z
dniem 30 czerwca 2020 r., na stanowisko Wiceprezesa Zarządu Banku.
W dniu 3 listopada 2022 r. Pan Marek Majsak złożył rezygnację z pełnienia funkcji Wiceprezesa Zarządu
Banku oraz z mandatu członka Zarządu Banku ze skutkiem na koniec dnia 4 listopada 2022 roku.
Skład Zarządu Banku na dzień 31 grudnia 2022 r. oraz na dzień sporządzenia sprawozdania finansowego
Imię i nazwisko
Funkcja
Grzegorz Olszewski
Prezes Zarządu
Radomir Gibała
Wiceprezes Zarządu
Szymon Kamiński
Wiceprezes Zarządu
Rafał Litwińczuk
Wiceprezes Zarządu
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
9
Imię i nazwisko
Funkcja
Tomasz Miklas
Wiceprezes Zarządu
Jacek Polańczyk
Wiceprezes Zarządu
Paweł Tymczyszyn
Wiceprezes Zarządu
Skład Zarządu Banku na dzień 31 grudnia 2021 r.
Imię i nazwisko
Funkcja
Grzegorz Olszewski
Wiceprezes Zarządu kierujący pracami Zarządu
Maciej Brzozowski
Wiceprezes Zarządu
Radomir Gibała
Wiceprezes Zarządu
Rafał Litwińczuk
Wiceprezes Zarządu
Marek Majsak
Wiceprezes Zarządu
Jacek Polańczyk
Wiceprezes Zarządu
Paweł Tymczyszyn
Wiceprezes Zarządu
W stosunku do poprzedniego okresu sprawozdawczego zakończonego w dniu 31 grudnia 2021 r. nastąpiły
zmiany w składzie Rady Nadzorczej.
W dniu 12 kwietnia 2022 r., Pani Aleksandra Agatowska złożyła rezygnację z pełnienia mandatu w Radzie
Nadzorczej oraz z pełnienia funkcji Przewodniczącej Rady Nadzorczej Banku IV kadencji ze skutkiem na
dzień 12 kwietnia 2022 r. godz. 13.30.
Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Banku zwołane na dzień 12 kwietnia 2022 r., zgodnie z uchwałą nr
3/2022 powołało w skład Rady Nadzorczej Banku Pana Pawła Śliwę.
Skład Rady Nadzorczej Banku na dzień 31 grudnia 2022 r. oraz na dzień sporządzenia sprawozdania
finansowego przedstawiał się następująco:
Imię i nazwisko
Funkcja
Filip Majdowski
Przewodniczący Rady Nadzorczej
Ernest Bejda
Zastępca Przewodniczącego Rady Nadzorczej
Małgorzata Erlich – Smurzyńska
Członek Rady Nadzorczej
Paweł Wojciech Knop
Członek Rady Nadzorczej
Artur Kucharski
Członek Rady Nadzorczej
Marek Pietrzak
Członek Rady Nadzorczej
Paweł Śliwa
Członek Rady Nadzorczej
Dominik Witek
Członek Rady Nadzorczej
Skład Rady Nadzorczej Banku na dzień 31 grudnia 2021 r. przedstawiał się następująco:
Imię i nazwisko
Funkcja
Aleksandra Agatowska
Przewodnicząca Rady Nadzorczej
Ernest Bejda
Zastępca Przewodniczącej Rady Nadzorczej
Małgorzata Erlich – Smurzyńska
Członek Rady Nadzorczej
Paweł Wojciech Knop
Członek Rady Nadzorczej
Artur Kucharski
Członek Rady Nadzorczej
Filip Majdowski
Członek Rady Nadzorczej
Marek Pietrzak
Członek Rady Nadzorczej
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
10
Imię i nazwisko
Funkcja
Dominik Witek
Członek Rady Nadzorczej
2 Podstawa sporządzenia sprawozdania finansowego
2.1 Zakres podmiotowy i dane porównawcze
Niniejsze sprawozdanie finansowe obejmuje rok zakończony 31 grudnia 2022 r. i zawiera dane
porównawcze za rok zakończony 31 grudnia 2021 r. Sprawozdanie zostało sporządzone w polskich złotych
(zł), a wszystkie zamieszczone w nim wartości zostały zaprezentowane w tysiącach złotych, chyba, że
wskazano inaczej.
2.2 Oświadczenie o zgodności
Niniejsze sprawozdanie finansowe Alior Banku Spółki Akcyjnej zostało sporządzone zgodnie ze
stosowanymi w sposób ciągły Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSSF)
przyjętymi przez Unię Europejską według stanu na 31 grudnia 2022 r. a w zakresie nieuregulowanym
powyższymi standardami zgodnie z wymogami ustawy z 29 września 1994 roku o rachunkowości i
wydanymi na jej podstawie przepisami wykonawczymi, jak również wymogami odnoszącymi się do
emitentów papierów wartościowych dopuszczonych lub będących przedmiotem ubiegania się o
dopuszczenie do obrotu na rynku oficjalnych notowań giełdowych.
2.3 Kontynuacja działalności
Na dzień zatwierdzenia niniejszego sprawozdania przez Zarząd Banku, nie istnieją okoliczności wskazujące
na zagrożenie kontynuacji działalności Banku w dającej się przewidzieć przyszłości. Przyjmując to założenie,
Zarząd uwzględnił w swojej ocenie wpływ czynników obarczonych niepewnością, a w szczególności
trwający od dnia 24 lutego 2022 r. konflikt zbrojny w Ukrainie, na sytuację makroekonomiczną i własną
działalność.
W oparciu o przeprowadzone analizy Bank nie identyfikuje negatywnego wpływu zaistniałych okoliczności
na ocenę zasadności sporządzenia sprawozdania finansowego przy założeniu braku zagrożenia kontynuacji
działalności Banku w dającej się przewidzieć przyszłości.
W latach 2022 i 2021 roku w Banku nie wystąpiła działalność zaniechana.
2.4 Prezentacja sprawozdań finansowych
W sprawozdaniu z sytuacji finansowej Bank prezentuje aktywa i zobowiązania według kryterium płynności.
Zasady kompensowania aktywów i zobowiązań finansowych opisano w nocie 38.1 Bank nie kompensuje
przychodów i kosztów, chyba, że jest to wymogiem lub zostało dopuszczone przez standardy lub
interpretacje.
2.5 Zatwierdzenie sprawozdania finansowego
Niniejsze sprawozdanie finansowe Alior Banku Spółki Akcyjnej zostało zatwierdzone do publikacji przez
Zarząd Banku w dniu 2 marca 2023 r.
3 Opis najistotniejszych zasad rachunkowości
Najważniejsze zasady rachunkowości oraz szacunki i oceny zastosowane przy sporządzaniu niniejszego
sprawozdania finansowego przedstawione zostały w poszczególnych notach oraz poniżej. Zasady te
stosowane były we wszystkich prezentowanych latach w sposób ciągły. Poniżej zaprezentowano wykaz
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
11
zasad rachunkowości oraz ważniejszych szacunków i ocen dla poszczególnych pozycji rachunku zysków i
strat oraz sprawozdania z sytuacji finansowej.
Rachunek zyskow i strat
Numer noty
Polityka rachunkowości*
Przychody i koszty z tytułu odsetek
6
T
Przychody i koszty z tytułu prowizji i opłat
7
T
Wynik na instrumentach wycenianych do wartości godziwej przez rachunek
zysków i strat i wynik z pozycji wymiany
8
T
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych
niewycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
9
T
Wynik z tytułu pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych
10
T
Koszty działania Banku
11
T
Wynik z tytułu odpisów na straty oczekiwane
12
T
Wynik z tytułu utraty wartości aktywów niefinansowych
13
T
Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych
14
T
Podatek dochodowy
16
T
Sprawozdanie z sytuacji finansowej
Numer noty
Polityka rachunkowości*
Ważniejsze szacunki i
oceny*
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
18
T
Należności od banków
19
T
Inwestycyjne aktywa finansowe
20
T
T
Rachunkowość zabezpieczeń
21
T
T
Należności od klientów
22
T
T
Rzeczowe aktywa trwałe
23
T
T
Wartości niematerialne
23
T
T
Pozostałe aktywa
24
T
Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań
25
T
Aktywa z tytułu podatku dochodowego
16
T
Zobowiązania wobec banków
26
T
Zobowiązania wobec klientów
27
T
Zobowiązania finansowe
28
T
Rezerwy
29
T
T
Pozostałe zobowiązania
30
T
Zobowiązania podporządkowane
31
T
Kapitał własny i akcjonariat Banku
32
T
*Litera T oznacza, że w Sprawozdaniu Finansowym zamieszczone zostały istotne informacje dotyczące wybranej polityki rachunkowości i istotnych szacunków
3.1 Transakcje w walutach obcych
Waluta funkcjonalna i waluta prezentacji
Sprawozdanie finansowe zostało sporządzone w polskich złotych, który jest walutą funkcjonalną Banku (za
wyjątkiem oddziału w Rumunii).
Transakcje i salda w walutach obcych
Transakcje wyrażone w walutach (z wyjątkiem transakcji i sald oddziału zagranicznego, opisanego w
następnym punkcie) obcych są początkowo ujmowane w walucie funkcjonalnej według kursu średniego
Narodowego Banku Polskiego obowiązującego w dniu zawarcia transakcji. W ostatnim dniu każdego okresu
sprawozdawczego Bank przelicza:
• aktywa i zobowiązania pieniężne wyrażone w walutach obcych przy zastosowaniu średniego kursu
NBP obowiązującego na ten dzień,
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
12
• pozycje niepieniężne wyceniane według kosztu historycznego w walucie obcej według kursu
wymiany z dnia początkowego ujęcia transakcji,
• pozycje niepieniężne wyceniane według wartości godziwej w walucie obcej według kursu wymiany
z dnia ustalenia wartości godziwej.
Różnice kursowe z rozliczenia transakcji oraz wyceny bilansowej aktywów i zobowiązań pieniężnych
wyrażonych w walutach obcych rozpoznawane są w rachunku zysków i strat. Różnice kursowe z tytułu
takich pozycji, jak instrumenty kapitałowe zaklasyfikowane do aktywów finansowych wycenianych w
wartości godziwej przez inne całkowite dochody, ujmuje się w kapitale z aktualizacji wyceny aktywów
finansowych wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody.
Transakcje i salda oddziału w Rumunii
Wynik i salda jednostek zagranicznych (w tym oddziałów), które posiadają walutę funkcjonalną inną niż złoty,
wycenia się do złotego zgodnie z poniższym schematem:
• aktywa i zobowiązania na dzień bilansowy wycenia się według średniego kursu NBP
obowiązującego na ten dzień,
• przychody i koszty wycenia się według średniej arytmetycznej średnich kursów ogłoszonych przez
NBP obowiązujących na koniec każdego dnia,
• różnice kursowe z wyceny jednostek zagranicznych ujmuje się jako odrębny składnik kapitału
własnego, zostaną one rozliczone do wyniku finansowego w momencie zbycia jednostki
zagranicznej.
RON
2022
2021
Kurs obowiązujący w ostatnim dniu okresu
0,9475
0,9293
Kurs stanowiący średnią arytmetyczną kursów obowiązujących ostatniego
dnia miesiąca danego okresu
0,9501
0,9293
3.2 Połączenie jednostek gospodarczych
Nabycia jednostek gospodarczych Bank rozlicza według metody nabycia zgodnie z zasadami opisanymi w
MSSF 3. Zgodnie z przyjętą przez Bank polityką rachunkowości, w odniesieniu do MSR 8 pkt.10, przy
rozliczeniu połączenia pod wspólną kontrolą, Bank opiera się o zapisy Ustawy o rachunkowości, art. 44a
ust.2, wskazujące na możliwość zastosowania w takich przypadkach metody łączenia udziałów.
W sprawozdaniu jednostkowym Bank prezentuje jednostki zależne według kosztu historycznego.
3.3 Ujmowanie aktywów i zobowiązań finansowych w księgach
Bank ujmuje składnik aktywów lub zobowiązanie finansowe w sprawozdaniu z sytuacji finansowej wtedy,
gdy staje się stroną umowy tego instrumentu. Standaryzowane transakcje zakupu i sprzedaży aktywów
finansowych (papiery wartościowe) ujmuje się na dzień rozliczenia.
W momencie początkowego ujęcia, wszystkie instrumenty finansowe wycenia się w wartości godziwej.
Bank dokonuje klasyfikacji aktywów i zobowiązań finansowych w momencie ich początkowego ujęcia, w
zależności od celu, charakterystyki i zamiaru w stosunku do nabywanego instrumentu finansowego.
Aktywa finansowe, Bank przyporządkowuje kategoriom: aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej
przez rachunek zysków i strat, aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite
dochody, aktywa finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu. Zobowiązania finansowe wyceniane
są wyceniane wg zamortyzowanego kosztu i w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.
Szczegółowe zasady klasyfikacji i wyceny instrumentów finansowych opisano w nocie 20.1.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
13
3.4 Wyłączanie składników aktywów i zobowiązań finansowych ze sprawozdania z sytuacji
finansowej
Aktywa finansowe
Bank wyłącza składnik aktywów finansowych ze sprawozdania z sytuacji finansowej wtedy, gdy:
• wygasają umowne prawa do przepływów pieniężnych ze składnika aktywów finansowych,
• Bank przenosi składnik aktywów finansowych na inny podmiot,
• Bank dokonuje spisania aktywów finansowych do ewidencji pozabilansowej, bez rezygnacji z
dochodzenia spłaty w przyszłości.
Przenosząc składnik aktywów finansowych, Bank ocenia, w jakim stopniu zachowuje ryzyko i korzyści
związane z posiadaniem składnika aktywów finansowych. W tym przypadku:
• jeżeli przenosi zasadniczo całe ryzyko i wszystkie korzyści związane z posiadaniem składnika
aktywów finansowych, to wyłącza składnik aktywów finansowych ze sprawozdania z sytuacji
finansowej,
• jeżeli zachowuje zasadniczo całe ryzyko i wszystkie korzyści związane z posiadaniem składnika
aktywów finansowych, to w dalszym ciągu ujmuje składnik aktywów finansowych w sprawozdaniu
z sytuacji finansowej,
• jeżeli nie przenosi ani nie zachowuje zasadniczo całego ryzyka i wszystkich korzyści związanych z
posiadaniem składnika aktywów finansowych, to ustala czy zachowuje kontrolę nad tym
składnikiem aktywów finansowych. W przypadku zachowania kontroli składnik aktywów
finansowych jest nadal ujmowany w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, a w przypadku braku
kontroli jest wyłączany ze sprawozdania z sytuacji finansowej do wysokości wynikającej z
utrzymania zaangażowania.
Decyzja o dokonaniu spisania aktywów finansowych do czasu ich spłaty, odpisania z tytułu nieściągalności,
przedawnienia lub umorzenia może zostać podjęta, jeżeli:
• wierzytelność zaklasyfikowana jest do kategorii straconej,
• nie ma uzasadnionych perspektyw na odzyskanie danego składnika aktywów finansowych w całości
lub w części,
• Bank nie identyfikuje źródeł spłaty wierzytelności, z których mógłby się efektywnie zaspokoić.
Decyzja o zaprzestaniu ujmowania aktywa finansowego i odpisaniu wierzytelności jako nieściągalnej może
być podjęta w sytuacji, gdy wierzytelność jest w całości wymagalna i jej nieściągalność została
udokumentowana zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (odpisanie z
udokumentowaniem nieściągalności), tj.:
• postanowieniem o nieściągalności, uznanym przez Bank jako odpowiadającym stanowi
faktycznemu, wydanym przez właściwy organ postępowania egzekucyjnego,
• postanowieniem sądu o zakończeniu postępowania upadłościowego obejmującego likwidację
majątku,
• postanowieniem sądu o oddaleniu wniosku o ogłoszenie upadłości lub umorzeniu postępowania
upadłościowego, gdy majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów
postępowania upadłościowego,
• protokołem sporządzonym przez jednostkę merytoryczną, która wykazuje, iż przewidywane koszty
procesowe oraz egzekucyjne byłyby równe lub wyższe od kwoty uzyskanej wierzytelności.
Zobowiązania finansowe
Bank wyłącza ze sprawozdania z sytuacji finansowej zobowiązanie finansowe (lub jego część), jeśli
obowiązek określony w umowie został wypełniony lub umorzony albo wygasł.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
14
Modyfikacja
Modyfikacja aktywa finansowego wycenianego w koszcie zamortyzowanym lub wartości godziwej przez
inne całkowite dochody oraz zobowiązania finansowego to zmiana warunków umownych wpływająca na
zmianę kwoty i terminu płatności, a w przypadku aktywów – również zmianę dłużnika. Zmiana przepływów
pieniężnych bez zmiany warunków umownych nie stanowi modyfikacji (zmiana jest dokonana na podstawie
pierwotnie obowiązującej umowy).
Dla każdego przypadku modyfikacji przeprowadza się ocenę istotności.
Modyfikacja uznana za istotną skutkuje wyłączeniem aktywa lub zobowiązania finansowego ze
sprawozdania z sytuacji finansowej oraz rozpoznaniem nowego aktywa finansowego z uwzględnieniem
zmodyfikowanych przepływów pieniężnych. Dla nowego aktywa lub zobowiązania finansowego należy
wyznaczyć nową efektywną stopę procentową lub efektywną stopę procentową skorygowaną o ryzyko
kredytowe (CAEIR) w przypadku, gdy nowe aktywa finansowe rozpoznane w efekcie modyfikacji są
dotknięte utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe oraz zaliczyć do wyniku finansowego
nierozliczone metodą efektywnej stopy procentowej koszty i przychody dotyczące pierwotnych warunków
umownych.
Modyfikacja aktywa finansowego uznana za nieistotną nie skutkuje wyłączeniem ze sprawozdania z sytuacji
finansowej i dokonuje się wyliczenia zysku lub straty z modyfikacji. Wszelkie poniesione koszty i opłaty
korygują wartość bilansową zmodyfikowanego składnika aktywów finansowych i są amortyzowane w
okresie pozostającym do daty wymagalności zmodyfikowanego składnika aktywów finansowych przy
zastosowaniu pierwotnej stopy procentowej.
Dla oceny istotności modyfikacji Bank przyjął kryteria jakościowe, takie jak:
• zmiana waluty finansowania,
• zmiana dłużnika, przy czym kryterium to nie obejmuje przypadków przystąpienia do długu oraz
spadkobrania, ponieważ uznaje się, że przypadki te nie zmieniają istotnie charakteru składnika
aktywów,
• wprowadzenie do umowy postanowień skutkujących brakiem zdania testu charakterystyk
przepływów pieniężnych (test SPPI), w tym (i) mnożnika w formule oprocentowania, (ii) uzależnienia
stopy procentowej od ceny towarów, papierów wartościowych lub podobnych (iii) ograniczenia
odpowiedzialności umownej dłużnika do wybranych aktywów,
• zmiana formy prawnej, w tym konsolidacja dwóch lub więcej kredytów w jeden,
• zmiana rodzaju instrumentu finansowego,
oraz ilościowe obejmujące test 10% dla produktów o charakterze nieodnawialnym oraz progi procentowe
zmiany marży, zwiększenia kwoty finansowania i wyrażone w dniach zmiany okresu rezydualnego
finansowania dla produktów o charakterze odnawialnym.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
15
4 Zmiany stosowanych zasad rachunkowości
4.1 Zmiany w standardach rachunkowości
Nowe standardy i interpretacje oraz zmiany do opublikowanych standardów i interpretacji, które weszły
w życie od 1 stycznia 2022 roku
Zmiana
Wpływ na sprawozdanie Banku
Odniesienie do Założeń koncepcyjnych - Zmiany do MSSF 3
Zmiany wprowadzają wyjątek od zasady ujmowania wynikającej z MSSF
3, celem uniknięcia kwestii potencjalnych zysków i strat ”dnia drugiego”
w odniesieniu do zobowiązań i zobowiązań warunkowych, które
wchodziłyby w zakres MSR 37 Rezerwy, zobowiązania warunkowe i
aktywa warunkowe czy KIMSF 21 Opłaty, jeśli wystąpiły oddzielnie.
Wyjątek wymaga od jednostek stosowania kryteriów wynikających
odpowiednio z MSR 37 lub KIMSF 21 (zamiast wymogów wynikających z
Założeń koncepcyjnych) w celu ustalenia, czy na dzień przejęcia
występuje obecny obowiązek. Jednocześnie zmiany wprowadzają nowy
paragraf do MSSF 3 wyjaśniający, że aktywa warunkowe nie kwalifikują
się do ujęcia na dzień przejęcia. Zmiana nie miała istotnego wpływu na
sprawozdanie finansowe Banku.
Zmiana do MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe
Zmiana polegająca na wykluczeniu możliwości potrącania z kosztów
wytworzenia rzeczowych aktywów trwałych kwot otrzymanych ze
sprzedaży produktów wyprodukowanych na etapie testów
przedwdrożeniowych. Tego typu przychody ze sprzedaży i
odpowiadające im koszty należy bowiem ująć w rachunku wyników.
Implementacja zmiany nie miała wpływu na sprawozdanie finansowe
Banku.
MSR 37 Rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe
Zmiana polegająca na doprecyzowaniu pojęcia kosztów wywiązania się z
zobowiązań wynikających z umów, w których koszty przewyższają
korzyści ekonomiczne z nich wynikające. Implementacja zmiany nie miała
istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.
Zmiany wynikające z przeglądu MSSF 2018-2020: MSSF 9 Instrumenty
finansowe – Opłaty w ramach testu 10 % przy zaprzestaniu ujmowania
zobowiązań finansowych
Zmiana precyzuje opłaty, które jednostka uwzględnia przy ocenie, czy
warunki nowego lub zmodyfikowanego zobowiązania finansowego różnią
się znacznie od warunków pierwotnego zobowiązania finansowego.
Opłaty te obejmują wyłącznie opłaty zapłacone lub otrzymane między
pożyczkobiorcą a kredytodawcą, w tym opłaty zapłacone lub otrzymane
przez pożyczkobiorcę lub kredytodawcę w imieniu drugiej strony.
Implementacja zmiany nie miała istotnego wpływu na sprawozdanie
finansowe Banku.
Opublikowane standardy i interpretacje, które nie obowiązywały na 31.12.2022 r. i nie zostały wcześniej
zastosowane przez Bank
Zmiana
Wpływ na sprawozdanie Banku
MSSF 17 Umowy ubezpieczeniowe -pierwsze zastosowanie oraz MSSF
9 – informacje porównawcze
Zastępuje standard MSSF 4 „Umowy Ubezpieczeniowe”, który umożliwiał
kontynuowanie ujmowania umów ubezpieczeniowych według zasad
rachunkowości obowiązujących w krajowych standardach i co w
rezultacie oznaczało stosowanie wielu różnych rozwiązań. MSSF 17
wprowadza wymóg spójnego ujmowania wszystkich umów
ubezpieczeniowych. Zobowiązania wynikające z umów będą ujmowane w
wartościach bieżących zamiast kosztu historycznego. Nowy standard
będzie obowiązywał dla okresów rozpoczynających się 1 stycznia 2023
roku, jednakże nie będzie dotyczył Banku.
Zmiany do MSR 8 Zasady rachunkowości, zmiany wartości
szacunkowych i błędy: Definicja wartości szacunkowych
Wyjaśniają, w jaki sposób zasady rachunkowości i wartości szacunkowe
odnoszą się do siebie, wyjaśniając, że szacunki księgowe są stosowane
przy stosowaniu zasad rachunkowości. Zmiana będzie obowiązywała dla
okresów rozpoczynających się 1 stycznia 2023 roku i nie będzie miała
istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.
Zmiany do MSR 1 Prezentacja sprawozdań finansowych: Ujawnianie
zasad rachunkowości
Zawierają wytyczne dotyczące stosowania pojęcia istotności do ujawnień
dotyczących zasad (polityki) rachunkowości. Zmiana będzie
obowiązywała dla okresów rozpoczynających się 1 stycznia 2023 roku i
nie będzie miała istotnego wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.
Zmiany do MSR 12 Podatek dochodowy: Podatek odroczony dotyczący
aktywów i zobowiązań wynikających z pojedynczej transakcji
Zmiana precyzuje zasady ewidencyjne w zakresie podatku dochodowego
i możliwego do zastosowanie wyłączenia z ujęcia podatku odroczonego.
Wprowadzona zmiana precyzuje, że tego wyłączenia nie stosuje się do
transakcji leasingowych i ujęcia zobowiązania wynikającego z likwidacji
składnika aktywów tj.: transakcji, dla których równocześnie ujmuje się
aktywo oraz zobowiązanie. Zmiana będzie obowiązywała dla okresów
rozpoczynających się 1 stycznia 2023 roku i nie będzie miała istotnego
wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
16
Zmiana
Wpływ na sprawozdanie Banku
Zmiana do MSR 1 Prezentacja sprawozdań finansowych: Klasyfikacja
zobowiązań
Zmiany mają wpływ na wymogi zawarte w MSR 1 dotyczące prezentacji
zobowiązań. W szczególności wyjaśniają one jedno z kryteriów
klasyfikacji zobowiązania jako długoterminowe. Implementacja zmiany
nie będzie wywierała wpływu na sprawozdanie finansowe Banku.
Zmiana do MSSF 16 Leasing
Celem tej zmiany jest określenie, w jaki sposób jednostka wycenia
zobowiązanie z tytułu leasingu po sprzedaży składnika aktywów i
leasinguje ten sam składnik aktywów od nowego właściciela.
Implementacja zmiany nie będzie wywierała wpływu na sprawozdanie
finansowe Banku.
4.2 Przekształcenie danych porównawczych i objaśnienie różnic w stosunku do publikowanych
wcześniej sprawozdań finansowych
W porównaniu do sprawozdania finansowego sporządzonego na dzień 31.12.2021 roku, Bank zmienił
sposób prezentacji niektórych pozycji rachunku przepływów pieniężnych:
Zmiana 1
Zmiana stanu instrumentów pochodnych zabezpieczających zarówno aktywa, jak i pasywa prezentowane są
łącznie.
Zmiana 2
Ze zmian stanów poszczególnych składników aktywów i zobowiązań wyłączono zmiany wycen do wartości
godziwej ujmowanych w innych całkowitych dochodach.
Zmiana 3
Zmiana stanu inwestycyjnych aktywów finansowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu została
przeniesiona do działalności inwestycyjnej.
Pozycja
Dane
opublikowane
31.12.2021
zmiana 1
zmiana 2
zmiana 3
Razem
zmiany
Dane
przekształcone
31.12.2021
Zmiana stanu aktywów wycenianych w wartości
godziwej przez inne całkowite dochody
-2 286 030
0
-43 664
0
-43 664
-2 329 694
Zmiana stanu aktywów wycenianych według
zamortyzowanego kosztu
1 714 529
0
0
-1 714 529
-1 714 529
0
Zmiana stanu instrumentów pochodnych
zabezpieczających stanowiących aktywa
296 167
-296 167
0
0
-296 167
0
Zmiana stanu instrumentów pochodnych
zabezpieczających zobowiązania
995 834
-995 834
0
0
-995 834
0
Zmiana stanu instrumentów pochodnych
zabezpieczających
0
1 292 001
-1 309 109
-17 108
-17 108
Zmiana stanu innych zobowiązań
-1 604 797
1 352 773
-158 044
1 194 729
-410 068
Razem przepływy pieniężne netto z działalności
operacyjnej - zmniejszenie
-1 872 573
Nabycie aktywów wycenianych według
zamortyzowanego kosztu
0
0
0
-334 808
-334 808
-334 808
Zbycie aktywów wycenianych według
zamortyzowanego kosztu
0
0
0
2 207 381
2 207 381
2 207 381
Razem przepływy pieniężne netto z działalności
inwestycyjnej - zwiększenie
1 872 573
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
17
5 Segmenty działalności
Alior Bank SA prowadzi działalność biznesową w ramach segmentów oferujących określone produkty i
usługi adresowane do określonych grup klientów. Sposób podziału segmentów biznesowych zapewnia
spójność z modelem zarządzania sprzedażą i oferowania klientom kompleksowej oferty produktowej
obejmującej zarówno tradycyjne produkty bankowe, jak również bardziej złożone produkty o charakterze
inwestycyjnym.
Działalność bankowa obejmuje trzy podstawowe segmenty biznesowe:
• segment detaliczny,
• segment korporacyjny,
• działalność skarbową.
Podstawowe produkty dla segmentu detalicznego to:
• produkty kredytowe: pożyczki gotówkowe, karty kredytowe, linie kredytowe w rachunku bieżącym,
kredyty na nieruchomości,
• produkty depozytowe: lokaty terminowe, konta oszczędnościowe,
• produkty maklerskie oraz fundusze inwestycyjne,
• konta osobiste,
• usługi transakcyjne: wpłaty i wypłaty gotówkowe, wykonywanie przelewów,
• transakcje wymiany walut.
Podstawowe produkty dla segmentu korporacyjny to:
• produkty kredytowe: limity debetowe w rachunkach bieżących, kredyty obrotowe, kredyty
inwestycyjne, karty kredytowe,
• produkty depozytowe: lokaty terminowe,
• rachunki bieżące i pomocnicze,
• usługi transakcyjne: wpłaty i wypłaty gotówkowe, wykonywanie przelewów,
• produkty skarbowe: transakcje wymiany walut (również wymiany walut na termin), instrumenty
pochodne,
• faktoring.
Podstawowym elementem analizy jest dochodowość segmentów detalicznego i biznesowego.
Dochodowość obejmuje:
• wynik odsetkowy z uwzględnieniem wewnętrznych stawek transferowych funduszy pomiędzy
jednostkami banku a Departamentem Skarbu Banku,
• przychody prowizyjne,
• przychody z transakcji skarbowych oraz wymiany walutowej realizowanych przez klientów,
• pozostałe przychody i koszty operacyjne.
Dochody segmentu detalicznego obejmują również dochody ze sprzedaży produktów maklerskich (m.in.
przychody z prowadzenia rachunków brokerskich, pośrednictwa w obrocie papierami wartościowymi oraz
przychody z tytułu dystrybucji jednostek funduszy inwestycyjnych).
Dochody segmentu biznesowego obejmują również dochody z portfela kredytów samochodowych.
Pozycja działalność skarbowa obejmuje efekty zarządzania pozycją globalną – płynnościową i walutową,
wynikającą z działalności jednostek Banku.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
18
Wyniki i wolumeny w podziale na segmenty za rok zakończony 31 grudnia 2022 r.
Klienci
detaliczni
Klienci
biznesowi
Działalność
skarbowa
Segmenty
działalności razem
Pozycje
niealokowane
Razem
Wynik odsetkowy zewnętrzny
2 130 218
1 432 867
-73 196
3 489 889
0
3 489 889
przychody zewnętrzne
2 748 603
1 643 538
833 381
5 225 522
0
5 225 522
przychody o podobnym charakterze
0
0
92 800
92 800
0
92 800
koszty zewnętrzne
-618 385
-210 671
-999 377
-1 828 433
0
-1 828 433
Wynik odsetkowy wewnętrzny
399 603
-273 821
-125 782
0
0
0
przychody wewnętrzne
2 391 115
929 285
3 194 618
6 515 018
0
6 515 018
koszty wewnętrzne
-1 991 512
-1 203 106
-3 320 400
-6 515 018
0
-6 515 018
Wynik z tytułu odsetek
2 529 821
1 159 046
-198 978
3 489 889
0
3 489 889
Przychody z tytułu prowizji i opłat
460 159
1 074 137
-40 129
1 494 167
0
1 494 167
Koszty z tytułu prowizji i opłat
-184 864
-640 873
-8 051
-833 788
0
-833 788
Wynik z tytułu prowizji i opłat
275 295
433 264
-48 180
660 379
0
660 379
Przychody z tytułu dywidend
0
0
11 888
11 888
0
11 888
Wynik na instrumentach
wycenianych do wartości godziwej
przez rachunek zysków i strat i
wynik z pozycji wymiany
907
34 123
-12 075
22 955
0
22 955
Wynik z tytułu zaprzestania
ujmowania instrumentów
finansowych niewycenianych do
wartości godziwej przez rachunek
zysków i strat, w tym:
0
0
1 989
1 989
0
1 989
wycenianych do wartości godziwej
przez inne dochody całkowite
0
0
1 218
1 218
0
1 218
wycenianych według
zamortyzowanego kosztu
0
0
771
771
0
771
Pozostałe przychody operacyjne
70 341
8 660
0
79 001
0
79 001
Pozostałe koszty operacyjne
-97 050
-25 126
0
-122 176
0
-122 176
Wynik z tytułu pozostałych
przychodów i kosztów operacyjnych
-26 709
-16 466
0
-43 175
0
-43 175
Wynik razem przed uwzględnieniem
odpisów na straty oczekiwane,
wyniku z tytułu utraty wartości
aktywów niefinansowych i kosztów
ryzyka prawnego kredytów
hipotecznych w walutach obcych
2 779 314
1 609 967
-245 356
4 143 925
0
4 143 925
Wynik z odpisów na straty
oczekiwane
-588 907
-314 015
0
-902 922
0
-902 922
Wynik z tytułu utraty wartości
aktywów niefinansowych
-30 901
0
0
-30 901
-7 915
-38 816
Koszty ryzyka prawnego kredytów
hipotecznych w walutach obcych
-83 168
0
0
-83 168
0
-83 168
Wynik po uwzględnieniu odpisów na
straty oczekiwane, wyniku z tytułu
utraty wartości aktywów
niefinansowych i kosztów ryzyka
prawnego kredytów hipotecznych w
walutach obcych
2 076 338
1 295 952
-245 356
3 126 934
-7 915
3 119 019
Koszty działania Banku
-1 601 239
-561 462
0
-2 162 701
0
-2 162 701
Zysk brutto
475 099
734 490
-245 356
964 233
-7 915
956 318
Podatek dochodowy
0
0
0
0
-334 466
-334 466
Zysk netto
475 099
734 490
-245 356
964 233
-342 381
621 852
Aktywa
52 692 993
28 769 313
0
81 462 306
1 222 958
82 685 264
Zobowiązania
55 123 051
21 170 459
0
76 293 510
230 355
76 523 865
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
19
Wyniki i wolumeny w podziale na segmenty za rok zakończony 31 grudnia 2021 r.
Klienci
detaliczni
Klienci
biznesowi
Działalność
skarbowa
Segmenty
działalności razem
Pozycje
niealokowane
Razem
Wynik odsetkowy zewnętrzny
1 799 554
854 305
119 705
2 773 564
0
2 773 564
przychody zewnętrzne
1 848 262
870 860
88 418
2 807 540
0
2 807 540
przychody o podobnym charakterze
0
0
199 338
199 338
0
199 338
koszty zewnętrzne
-48 708
-16 555
-168 051
-233 314
0
-233 314
Wynik odsetkowy wewnętrzny
87 801
-29 888
-57 913
0
0
0
przychody wewnętrzne
476 824
150 730
569 641
1 197 195
0
1 197 195
koszty wewnętrzne
-389 023
-180 618
-627 554
-1 197 195
0
-1 197 195
Wynik z tytułu odsetek
1 887 355
824 417
61 792
2 773 564
0
2 773 564
Przychody z tytułu prowizji i opłat
449 197
882 666
-27 808
1 304 055
0
1 304 055
Koszty z tytułu prowizji i opłat
-191 324
-469 764
-6 725
-667 813
0
-667 813
Wynik z tytułu prowizji i opłat
257 873
412 902
-34 533
636 242
0
636 242
Przychody z tytułu dywidend
0
0
7 345
7 345
0
7 345
Wynik na instrumentach
wycenianych do wartości godziwej
przez rachunek zysków i strat i
wynik z pozycji wymiany
2 622
12 929
70 150
85 701
0
85 701
Wynik z tytułu zaprzestania
ujmowania instrumentów
finansowych niewycenianych do
wartości godziwej przez rachunek
zysków i strat, w tym:
0
0
5 293
5 293
0
5 293
wycenianych do wartości godziwej
przez inne dochody całkowite
0
0
3 246
3 246
0
3 246
wycenianych według
zamortyzowanego kosztu
0
0
2 047
2 047
0
2 047
Pozostałe przychody operacyjne
90 726
18 194
0
108 920
0
108 920
Pozostałe koszty operacyjne
-138 311
-26 393
0
-164 704
0
-164 704
Wynik z tytułu pozostałych
przychodów i kosztów operacyjnych
-47 585
-8 199
0
-55 784
0
-55 784
Wynik razem przed uwzględnieniem
odpisów na straty oczekiwane,
wyniku z tytułu utraty wartości
aktywów niefinansowych i kosztów
ryzyka prawnego kredytów
hipotecznych w walutach obcych
2 100 265
1 242 049
110 047
3 452 361
0
3 452 361
Wynik z odpisów na straty
oczekiwane
-293 339
-669 546
0
-962 885
0
-962 885
Wynik z tytułu utraty wartości
aktywów niefinansowych
-4 947
0
0
-4 947
-4 977
-9 924
Koszty ryzyka prawnego kredytów
hipotecznych w walutach obcych
-21 386
0
0
-21 386
0
-21 386
Wynik po uwzględnieniu odpisów na
straty oczekiwane, wyniku z tytułu
utraty wartości aktywów
niefinansowych i kosztów ryzyka
prawnego kredytów hipotecznych w
walutach obcych
1 780 593
572 503
110 047
2 463 143
-4 977
2 458 166
Koszty działania Banku
-1 304 616
-426 155
0
-1 730 771
0
-1 730 771
Zysk brutto
475 977
146 348
110 047
732 372
-4 977
727 395
Podatek dochodowy
0
0
0
0
-288 102
-288 102
Zysk netto
475 977
146 348
110 047
732 372
-293 079
439 293
Aktywa
54 068 816
27 746 111
0
81 814 927
1 115 760
82 930 687
Zobowiązania
52 734 300
24 191 659
0
76 925 959
32 590
76 958 549
Przychody i koszty realizowane są głównie na terenie Polski. Oddział w Rumunii w 2022 roku poniósł stratę
netto w wysokości 45 657 tys. zł, a w 2021 roku 74 851 tys. zł.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
20
Noty do rachunku zysków i strat
6 Wynik z tytułu odsetek
6.1 Zasady rachunkowości
Przychody i koszty odsetkowe obejmują odsetki od instrumentów finansowych wycenianych według
zamortyzowanego kosztu oraz instrumentów wycenianych do wartości godziwej przez inne całkowite
dochody. W wyniku odsetkowym ujmowane są także opłaty i prowizje bezpośrednio związane z powstaniem
instrumentu finansowego (zarówno przychody, w tym część opłaty otrzymywanej od ubezpieczyciela za
dystrybucję ubezpieczeń, jak i koszty, w tym zewnętrzne i wewnętrzne koszty inkrementalne) stanowiące
integralną część efektywnej stopy procentowej.
Metoda efektywnej stopy procentowej jest metodą obliczania zamortyzowanej wartości początkowej
aktywów lub zobowiązań finansowych oraz alokacji przychodów lub kosztów z tytułu odsetek do
właściwego okresu. Efektywna stopa procentowa to stopa procentowa, za pomocą której szacowane
przyszłe płatności lub wpływy pieniężne w ciągu całego oczekiwanego okresu życia składnika aktywów
finansowych lub zobowiązania finansowego dyskontowane są dokładnie do wartości bilansowej brutto
składnika aktywów finansowych lub do zamortyzowanego kosztu zobowiązania finansowego. Obliczając
efektywną stopę procentową, Bank szacuje oczekiwane przepływy pieniężne uwzględniając wszystkie
warunki umowne danego instrumentu finansowego, nie biorąc jednak pod uwagę oczekiwanych strat
kredytowych. Kalkulacja ta uwzględnia wszystkie zapłacone lub otrzymane między stronami umowy
prowizje i opłaty, które są integralną częścią efektywnej stopy procentowej oraz koszty transakcji i wszystkie
inne premie lub dyskonta.
Bank oblicza przychód odsetkowy przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej do wartości bilansowej
brutto składnika aktywów finansowych, z wyjątkiem składników aktywów finansowych dotkniętych utratą
wartości ze względu na ryzyko kredytowe. W momencie przeklasyfikowania do Koszyka 3 aktywa
finansowego lub grupy podobnych aktywów finansowych, przychody z tytułu odsetek naliczane są od
wartości netto aktywa finansowego i wykazywane są według efektywnej stopy procentowej, według której
zdyskontowane zostały przyszłe przepływy pieniężne dla celów wyceny utraty wartości.
Przychody i koszty odsetkowe instrumentów pochodnych wycenianych do wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat, są wykazywane w pozycji przychodów o podobnym charakterze i pozostałych
kosztach odsetkowych.
6.2 Dane finansowe
01.01.2022 - 31.12.2022
01.01.2021 - 31.12.2021
Przychody z tytułu odsetek obliczone przy zastosowaniu metody
efektywnej stopy procentowej
5 225 522
2 807 540
lokaty terminowe
3 949
173
kredyty, w tym:
4 276 463
2 574 383
wynik z tytułu modyfikacji nieistotnych*
-511 308
-6 540
aktywa finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu
133 312
53 024
aktywa finansowe wyceniane do wartości godziwej przez inne całkowite
dochody
456 629
34 783
skupione wierzytelności
102 498
139 579
operacje papierami wartościowymi z przyrzeczeniem odkupu
32 714
747
rachunki bieżące
125 636
2 647
lokaty jednodniowe
6 441
590
inne
87 880
1 614
Przychody o podobnym charakterze
92 800
199 338
instrumenty pochodne
92 800
199 338
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
21
01.01.2022 - 31.12.2022
01.01.2021 - 31.12.2021
Koszty z tytułu odsetek
-1 828 433
-233 314
Koszty odsetkowe od instrumentów finansowych w kategorii wg
zamortyzowanego kosztu z uwzględnieniem efektywnej stopy
procentowej
-739 179
-101 940
depozyty terminowe
-555 685
-32 787
emisja własna
-94 164
-62 558
operacje papierami wartościowymi z przyrzeczeniem odkupu
-76 593
-1 293
zabezpieczenia pieniężne
-4 990
-3 097
leasing
-5 249
-1 726
inne
-2 498
-479
Pozostałe koszty odsetkowe
-1 089 254
-131 374
depozyty bieżące
-280 834
-31 920
instrumenty pochodne
-808 420
-99 454
Wynik z tytułu odsetek
3 489 889
2 773 564
*w tym 502 mln zł to wynik na modyfikacji z tytułu wakacji kredytowych
W latach 2022 i 2021 wartość przychodów odsetkowych od kredytów z rozpoznaną utratą wartości
wyniosła odpowiednio 283 124 tys. zł i 167 578 tys. zł.
6.3 Istotne szacunki i osądy
Ujęcie przychodów z bancassurance
Bank alokuje uzyskiwane wynagrodzenia z dystrybucji produktów ubezpieczeniowych oferowanych
w powiązaniu ze sprzedażą produktów kredytowych - zgodnie z treścią ekonomiczną transakcji – jako
wynagrodzenie stanowiące:
• integralną część wynagrodzenia z tytułu oferowanego instrumentu finansowego,
• wynagrodzenie za usługę pośrednictwa,
• wynagrodzenie za świadczenie dodatkowych czynności wykonywanych w trakcie trwania umowy
ubezpieczenia (rozliczane przez Bank w okresie, w którym świadczone są usługi).
Ekonomiczny tytuł otrzymywanego wynagrodzenia determinuje sposób ujęcia w księgach Banku.
Model „względnej wartości godziwej” stosowany jest dla ustalenia podziału kwoty wynagrodzenia z
ubezpieczeń oferowanych w powiązaniu z kredytami gotówkowymi i hipotecznymi oraz ubezpieczeń
sprzedawanych bez powiązania z instrumentem finansowym.
Przyjęty przez Bank model „względnej wartości godziwej" polega na szacowaniu wartości godziwych
poszczególnych elementów łącznej usługi sprzedaży kredytu wraz z ubezpieczeniem w celu ustalenia
proporcji wartości godziwej obu usług. Zgodnie z tak ustaloną proporcją wartości godziwych następuje
alokacja przychodu z wynagrodzenia z tytułu łącznej transakcji kredytu i ubezpieczenia do poszczególnych
jej elementów. Dodatkowo, w celu ustalenia prawidłowej wysokości przychodu do rozliczania w czasie na
przychody odsetkowe model uwzględnia tworzenie i aktualizację rezerwy na zwroty wynagrodzenia z tytułu
pośrednictwa ubezpieczeniowego, w przypadku rezygnacji z ubezpieczenia przez Klienta. Adekwatna
rezerwa ze względu na niepewność związaną z możliwością rezygnacji przez Klienta z ochrony
ubezpieczeniowej w każdym momencie trwania umowy jest weryfikowana okresowo w podziale na
poszczególne grupy produktów kredytowych. Wynagrodzenie Banku z tytułu dystrybucji ubezpieczenia jest
pomniejszane o niepewny przychód związany z szacowanymi zwrotami z tytułu rezygnacji Klientów
z ubezpieczenia.
Wynagrodzenie z tytułu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych oferowanych Klientom Banku w
powiązaniu z produktami kredytowymi zgodnie z aktualizowanym okresowo modelem „względnej wartości
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
22
godziwej kredytu” jest rozpoznawane po odroczeniu części wynagrodzenia na pokrycie przewidywanych
zwrotów wynagrodzenia w związku z rezygnacją lub odstąpieniami przez Klientów od ubezpieczenia.
Dodatkowo, Bank udostępnia Klientom skorzystanie z ochrony ubezpieczeniowej w formie innych
ubezpieczeń niż powiązane ze sprzedażą produktów kredytowych, w tym ubezpieczeń od następstw
nieszczęśliwych wypadków, zdrowotnych, komunikacyjnych, mieszkaniowych, turystycznych oraz z
produktów inwestycyjnych (ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe).
Przychody z dystrybucji tych produktów ujmowane są odpowiednio:
• produkty ubezpieczeniowe oparte na rozliczeniach miesięcznych zarówno z ubezpieczycielem, jak i
z Klientami są rozpoznawane w rachunku zysków i strat w okresach miesięcznych,
• ze sprzedaży ubezpieczeń nie powiązanych ze sprzedażą produktów bankowych w tym: Unit Linked
oraz Ubezpieczeń z Funduszem Kapitałowym ujmowane są jednorazowo w rachunku zysków i strat
w momencie wykonania czynności w części dotyczącej wykonanej usługi pośrednictwa w
sprzedaży, a w części dotyczącej wynagrodzenia za późniejszą obsługę są rozliczane w czasie
metodą liniową. Analogicznie jak w przypadku produktów ubezpieczeniowych powiązanych z
kredytem, model dla ubezpieczeń niepowiązanych uwzględnia również tworzenie i aktualizacje
rezerwy na zwroty wynagrodzenia z tytułu ubezpieczenia, w przypadku rezygnacji z ubezpieczenia
przez Klienta.
Zwrot prowizji i opłat związanych z przedpłatą kredytu - wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii
Europejskiej („TSUE”) z dnia 11 września 2019 roku
Dla wszystkich przedterminowych spłat kredytów konsumenckich i hipotecznych dokonywanych po dniu
wyroku TSUE, Bank realizuje zwroty na bieżąco, a ich efekt pomniejsza wynik odsetkowy. Dodatkowe
wyjaśnienia w nocie 29.
Wakacje kredytowe
W dniu 14 lipca 2022 roku, została podpisana przez Prezydenta RP ustawa z dnia 7 lipca 2022 roku o
finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom. Zgodnie z art.
73 niniejszej ustawy, Bank jest zobowiązany na wniosek kredytobiorcy zawiesić spłatę kredytu hipotecznego
udzielonego w walucie polskiej, z wyłączeniem kredytów indeksowanych lub denominowanych do waluty
innej niż waluta polska. Zawieszenie spłaty kredytu przysługuje tylko w stosunku do jednej umowy zawartej
w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych.
W okresie zawieszenia spłaty kredytu, kredytobiorca nie jest zobowiązany do dokonywania płatności
wynikających z umowy kredytowej, z wyjątkiem opłat z tytułu ubezpieczeń powiązanych z tą umową.
W związku z powyższym Alior Bank na dzień podpisania ustawy, w oparciu o MSSF 9 5.4.3, dokonał
przeliczenia wartości bilansowej brutto ekspozycji kredytowych na podstawie wartości bieżącej
oczekiwanych przepływów pieniężnych zmodyfikowanych w oparciu o warunki ustawy (tj. uwzględniających
możliwość zawieszenia spłaty rat kredytowych w wyznaczonych ramach czasowych przy jednoczesnym
wydłużeniu okresu kredytowania), zdyskontowanych pierwotną efektywną stopą procentową. Strata z
tytułu modyfikacji została ujęta w wyniku finansowym jako pomniejszenie przychodów odsetkowych.
Istotne założenie wymagające osądu Banku w zakresie oszacowania wysokości straty na modyfikacji to
spodziewana liczba klientów ubiegających się o wakacje kredytowe. Według pierwotnych szacunków
Banku, na dzień ujęcia straty na modyfikacji założono, iż 60 % klientów uprawnionych skorzysta z wakacji
kredytowych w pełnym wymiarze przewidzianym ustawą (tj. 8 rat). Rozpoznana strata na modyfikacji
wyniosła 466 mln zł. Gdyby wskaźnik partycypacji (% klientów korzystających z wakacji kredytowych)
wynosił 100%, strata na modyfikacji na moment początkowego ujęcia wynosiłaby 777 mln zł.
Bank na każdy dzień bilansowy aktualizuje szacunek przyszłych przepływów pieniężnych biorąc pod uwagę
aktualnie szacowaną liczbę kredytobiorców, którzy skorzystają z wakacji oraz liczbę rat z której skorzystają.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
23
Na dzień 31 grudnia 2022 roku, Bank dokonał weryfikacji. Wskaźnik partycypacji portfela korzystającego z
wakacji kredytowych wzrósł do 69%, w związku z powyższym Bank rozpoznał dodatkowy koszt związany z
modyfikacją umów kredytowych z tego tytułu w wysokości 36 mln zł. Całkowita strata na modyfikacji
wynosi łącznie 502 mln zł.
Poniżej zaprezentowano informację o wartości bilansowej brutto ekspozycji objętych wakacjami
kredytowymi w podziale na koszyki wg stanu na 31.12.2022 r.:
Wartość bilansowa brutto
Koszyk 1
8 208 860
Koszyk 2
377 025
Koszyk 3
52 303
6.4 Analiza wrażliwości istotnych szacunków i osądów
Bancassurance
W latach 2022 i 2021 w Banku stosowano metodę rozliczania w czasie kwoty wynagrodzenia z ubezpieczeń
oferowanych w powiązaniu z kredytami gotówkowymi i hipotecznymi opartą na modelu „względnej wartości
godziwej” odzwierciedlającym w najwłaściwszy sposób treść ekonomiczną transakcji. Szczegóły w nocie 6.3.
Szacunkowa analiza wrażliwości zmiany przychodu rozpoznanego przez Bank w 2022 r. w odniesieniu do
przychodów z bancassurance przedstawia się następująco:
Rodzaj scenariusza
2022
2021
wzrost rezerwy na rezygnacje o 5 p.p.
-10,57 mln spadek wyniku odsetkowego
-6,22 mln spadek wyniku odsetkowego
spadek rezerwy na rezygnacje o 5 p.p.
+10,57 mln wzrost wyniku odsetkowego
+6,22 mln wzrost wyniku odsetkowego
wzrost przychodu rozpoznawanego jednorazowo o 1 p.p.
+1,36 mln wzrost wyniku prowizyjnego
+2,78 mln wzrost wyniku prowizyjnego
spadek przychodu rozpoznawanego jednorazowo o 1 p.p.
-1,36 mln spadek wyniku prowizyjnego
-2,78 mln spadek wyniku prowizyjnego
Wakacje kredytowe
Poniżej przedstawiono wpływ na stratę na modyfikacji w oparciu o wrażliwość wskaźnika partycypacji -
klientów korzystających z wakacji kredytowych:
+10%
-10%
Strata na modyfikacji
-77,7 mln
+77,7 mln
7 Wynik z tytułu prowizji i opłat
7.1 Zasady rachunkowości
Przychody z tytułu prowizji i opłat powstają w wyniku świadczenia usług finansowych oferowanych przez
Bank i obejmują m.in. opłaty za udzielenie kredytów, za zobowiązanie się do udzielenia kredytu, opłaty za
wydanie kart, usługi zarządzania środkami pieniężnymi, usługi maklerskie, usługi związane z produktami
ubezpieczeniowymi oraz usługi zarządzania aktywami. Przychody z tytułu prowizji obejmują również marże
na transakcjach wymiany walut tj. marże na wszystkich transakcjach kupna/ sprzedaży walut z dostawą na
datę waluty spot. Przychody realizowane w ramach świadczenia działalności powierniczej są również
elementem przychodów prowizyjnych. Korespondujące z nimi aktywa klientów nie są składnikiem aktywów
Banku i w związku z tym nie są ujmowane w sprawozdaniu z sytuacji finansowej.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
24
Opłaty i prowizje (zarówno przychody, jak i koszty) bezpośrednio związane z powstaniem aktywów
finansowych posiadających określone harmonogramy spłat są ujmowane w rachunku zysków i strat jako
element efektywnej stopy procentowej i stanowią część przychodów odsetkowych.
Bank do prowizji korygujących efektywną stopę procentową zalicza między innymi:
• prowizje za przyznanie kredytu
• prowizje za zmianę warunków umowy kredytowej
• prowizje za zmianę formy finansowania
• prowizje z tytułu restrukturyzacji kredytu
• prowizje za pośrednictwo w udzielaniu kredytów i pożyczek
Opłaty i prowizje (zarówno przychody, jak i koszty) związane z powstaniem aktywów o nieustalonych
harmonogramach przyszłych przepływów pieniężnych, rozliczane są liniowo w okresie trwania kontraktu i
prezentowane są jako przychody lub koszty z tytułu opłat i prowizji. Do przychodów rozliczanych w czasie
metodą liniową zaliczane są w szczególności prowizje otrzymywane od kredytów w rachunkach bieżących,
kredytów odnawialnych, zobowiązań udzielonych (gwarancje, linie kredytowe) takie jak:
• prowizje za przyznanie limitu/przedłużenie
• prowizje za podwyższenie limitu
• prowizja za rozpatrzenie wniosku kredytowego w przypadku decyzji pozytywnej
Opłaty za zobowiązanie się do udzielenia pożyczek, które najprawdopodobniej będą zaciągnięte, są
odraczane i z chwilą powstania aktywów finansowych są rozliczane jako element efektywnej stopy
procentowej lub liniowo.
Pozostałe opłaty i prowizje związane z usługami finansowymi niezwiązane z powstaniem aktywów, ujmuje
się w taki sposób, aby odzwierciedlić przekazanie przyrzeczonych dóbr i usług na rzecz klienta w kwocie
odzwierciedlającej wynagrodzenie, do którego Bank będzie uprawniony w zamian za te dobra i usługi,
zgodnie z 5-stopniowym modelem ujmowania przychodów.
Na podstawie przeprowadzonych analiz, Bank rozpoznaje przychody z tytułu prowizji i opłat:
• w momencie wykonania usługi jeżeli zobowiązanie do wykonania świadczenia jest spełnione w
określonym momencie poprzez przekazanie przyrzeczonego dobra lub usługi klientowi, tj. w
momencie gdy klient uzyskuje nad nim kontrolę i są to: opłaty transakcyjne pochodzące z transakcji
papierami wartościowymi, usług płatniczych , marże na transakcjach wymiany walut tj. marże na
wszystkich transakcjach kupna/ sprzedaży walut z dostawą na datę waluty spot, usługi maklerskie,
usługi doradztwa inwestycyjnego, planowania finansowego, usługi bankowości inwestycyjnej
• w miarę upływu czasu, w celu odzwierciedlenia stopnia realizacji tego zobowiązania jeśli
świadczenie usług jest realizowane w określonym okresie czasu, do tych opłat i prowizji , Bank
zalicza min: prowizje za prowadzenie rachunków, obsługę ubezpieczeń , które są otrzymywane/
płacone cyklicznie, w okresach miesięcznych lub kwartalnych, prowizje/opłaty za wykonane usługi
zarządzania środkami pieniężnymi oraz opłaty i prowizje związane z udzielonymi kredytami nie
stanowiące elementu ESP tj. prowizje i opłaty typu administracyjnego za obsługę pożyczki, prowizje
za zaangażowanie naliczane od niewykorzystanych przez Klientów środków
Zasady rachunkowości dotyczące ujęcia przychodów prowizyjnych z tytułu sprzedaży produktów
ubezpieczeniowych powiązanych z kredytami i pożyczkami opisane zostały w nocie „Wynik z tytułu
odsetek”.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
25
7.2 Dane finansowe
01.01.2022 - 31.12.2022
01.01.2021 - 31.12.2021
Przychody z tytułu prowizji i opłat
1 494 167
1 304 055
obsługa kart płatniczych, kredytowych
658 248
502 172
marża transakcyjna na transakcjach wymiany walut
304 251
263 526
obsługa rachunków bankowych
109 246
114 748
prowizje maklerskie
55 647
54 533
wynagrodzenia z tyt. pośrednictwa sprzedaży ubezpieczeń
29 409
44 945
kredyty i pożyczki
157 653
148 346
przelewy
56 438
54 078
operacje kasowe
35 466
36 354
gwarancje, akredytywy, inkaso, promesy
13 149
13 278
skupione wierzytelności
4 088
3 670
działalność powiernicza
8 029
8 657
spłata zajęcia egzekucyjnego
6 985
6 099
pozostałe prowizje
55 558
53 649
Koszty z tytułu prowizji i opłat
-833 788
-667 813
koszty transakcji kartowych i bankomatowych, w tym koszty wydanych kart
-628 590
-474 433
prowizje wypłacane agentom
-51 919
-54 040
ubezpieczenia produktów bankowych
-13 691
-13 529
koszty nagród dla klienta
-18 231
-15 644
prowizje za udostępnianie bankomatów
-26 167
-23 852
prowizje wypłacane podmiotom z tytułu umów na wykonywanie
określonych czynności
-25 793
-23 987
prowizje maklerskie
-6 028
-6 357
działalność powiernicza
-2 903
-3 912
przelewy i przekazy
-23 164
-19 923
pozostałe prowizje
-37 302
-32 136
Wynik z tytułu prowizji i opłat
660 379
636 242
01.01.2022–31.12.2022
Klienci detaliczni
Klienci biznesowi
Działalność skarbowa
Razem
Przychody z tytułu prowizji i opłat
460 159
1 074 137
-40 129
1 494 167
obsługa kart płatniczych, kredytowych
104 903
553 345
0
658 248
marża transakcyjna na transakcjach wymiany
walut
161 596
187 746
-45 091
304 251
obsługa rachunków bankowych
44 236
64 986
24
109 246
prowizje maklerskie
55 647
0
0
55 647
wynagrodzenia z tyt. pośrednictwa sprzedaży
ubezpieczeń
29 409
0
0
29 409
kredyty i pożyczki
24 787
132 866
0
157 653
przelewy
17 256
39 129
53
56 438
operacje kasowe
16 084
19 382
0
35 466
gwarancje, akredytywy, inkaso, promesy
0
13 149
0
13 149
skupione wierzytelności
0
4 088
0
4 088
działalność powiernicza
0
8 029
0
8 029
spłata zajęcia egzekucyjnego
0
6 985
0
6 985
pozostałe prowizje
6 241
44 432
4 885
55 558
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
26
01.01.2021 - 31.12.2021
Klienci detaliczni
Klienci biznesowi
Działalność skarbowa
Razem
Przychody z tytułu prowizji i opłat
449 197
882 666
-27 808
1 304 055
obsługa kart płatniczych, kredytowych
96 615
405 557
0
502 172
marża transakcyjna na transakcjach wymiany
walut
151 250
144 453
-32 177
263 526
obsługa rachunków bankowych
44 242
70 488
18
114 748
prowizje maklerskie
54 533
0
0
54 533
wynagrodzenia z tyt. pośrednictwa sprzedaży
ubezpieczeń
44 945
0
0
44 945
kredyty i pożyczki
19 564
128 782
0
148 346
przelewy
14 758
39 306
14
54 078
operacje kasowe
15 117
21 237
0
36 354
gwarancje, akredytywy, inkaso, promesy
0
13 278
0
13 278
skupione wierzytelności
0
3 670
0
3 670
działalność powiernicza
0
8 657
0
8 657
spłata zajęcia egzekucyjnego
0
6 099
0
6 099
pozostałe prowizje
8 173
41 139
4 337
53 649
8 Wynik na instrumentach wycenianych do wartości godziwej przez rachunek
zysków i strat i wynik z pozycji wymiany
8.1 Zasady rachunkowości
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat oraz
wynik z pozycji wymiany zawiera zyski i straty powstałe ze zbycia oraz zmian wartości godziwej aktywów i
zobowiązań wycenianych oraz desygnowanych do wyceny w wartości godziwej przez rachunek zysków i
strat przy początkowym ujęciu. Wynik ten zawiera również dodatnie i ujemne różnice kursowe, zarówno
zrealizowane, jak i niezrealizowane, wynikające z wyceny aktywów i zobowiązań walutowych oraz z wyceny
do wartości godziwej walutowych instrumentów pochodnych.
8.2 Dane finansowe
01.01.2022 - 31.12.2022
01.01.2021 - 31.12.2021
Wynik na pozycji wymiany i transakcjach pochodnych walutowych w tym:
-13 451
88 674
wynik z pozycji wymiany
-413 482
-325 706
transakcje pochodne walutowe
400 031
414 380
Transakcje stopy procentowej
34 533
7 240
Część nieefektywna rachunkowości zabezpieczeń
-2 380
-4 808
Wynik na pozostałych instrumentach zawiera wynik z obrotu dłużnymi
papierami wartościowymi zaklasyfikowanymi jako wyceniane do wartości
godziwej przez rachunek zysków i strat wraz z odsetkami
4 253
-5 405
Wynik na instrumentach wycenianych do wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat i wynik z pozycji wymiany
22 955
85 701
9 Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych
niewycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
9.1 Zasady rachunkowości
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych niewycenianych do wartości godziwej
przez rachunek zysków i strat zawiera zyski i straty powstałe w wyniku zbycia dłużnych papierów
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
27
wartościowych wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite, wycenianych w koszcie
zamortyzowanym oraz zyski i straty powstałe w wyniku odkupu emisji własnych.
9.2 Dane finansowe
01.01.2022 - 31.12.2022
01.01.2021 - 31.12.2021
Wynik na zbyciu dłużnych papierów wycenianych do wartości godziwej
przez inne całkowite dochody
1 218
3 246
Wynik na instrumentach finansowych wycenianych według
zamortyzowanego kosztu
771
2 047
Wynik z tytułu zaprzestania ujmowania instrumentów finansowych
niewycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
1 989
5 293
10 Wynik z tytułu pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych
10.1 Zasady rachunkowości
Do pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych zalicza się przychody i koszty niezwiązane
bezpośrednio z podstawową działalnością. Pozostałe przychody operacyjne obejmują głównie przychody z
zarządzania majątkiem osób trzecich, otrzymanych odszkodowań, kar i grzywien, wynagrodzeń z tytułu
umów z różnymi kontrahentami, zwrotu kosztów dochodzenia roszczeń. Natomiast na pozostałe koszty
operacyjne składają się głównie koszty utworzenia rezerwy na zwroty prowizji dla klientów z tytułu
dokonanych przedterminowych spłat kredytów konsumenckich (rezerwa TSUE), a także koszty zdarzeń z
obszaru ryzyka operacyjnego, dochodzenia roszczeń i działalności zarządzania majątkiem osób trzecich.
10.2 Dane finansowe
01.01.2022 - 31.12.2022
01.01.2021 - 31.12.2021
Pozostałe przychody operacyjne z tytułu:
79 001
108 920
przychody ze sprzedaży usług
19 730
42 795
odzyskane koszty windykacji
22 496
21 275
otrzymane odszkodowania, odzyski, kary i grzywny
1 068
1 496
z tytułu zarządzania majątkiem osób trzecich
11 345
11 412
opłaty licencyjne od Partnerów
3 626
2 848
korekta z tytułu rozliczenia VAT
1 786
0
rozwiązanie odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości innych
aktywów
5 474
7 539
inne
13 476
21 555
Pozostałe koszty operacyjne z tytułu:
-122 176
-164 704
zwrot kosztów kredytów (rezerwa TSUE)
-21 590
-61 589
koszty związane z dochodzeniem należności i roszczeń spornych
-46 806
-66 133
zapłacone odszkodowania kary i grzywny
-11 898
-2 076
z tytułu zarządzania majątkiem osób trzecich
-1 300
-1 047
koszty z tytułu reklamacji
-2 249
-1 995
odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości innych aktywów
-13 168
-8 547
korekta z tytułu rozliczenia VAT
0
-1 518
inne
-25 165
-21 799
Wynik z tytułu pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych
-43 175
-55 784
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
28
11 Koszty działania Banku
11.1 Zasady rachunkowości
Rodzaj kosztu
Opis
Świadczenia
pracownicze
Świadczenia pracownicze obejmują obok kosztów wynagrodzeń i ubezpieczeń społecznych (w tym z tytułu składek na
świadczenia emerytalno – rentowe, które szczegółowo opisano w nocie „Rezerwy”), także koszty programu zmiennych
składników wynagrodzeń osób zajmujących stanowiska kierownicze, którego część ujmowana jest jako zobowiązanie z tytułu
płatności na bazie akcji rozliczonych w środkach pieniężnych zgodnie z MSSF 2. Bank tworzy również w ciężar kosztów
wynagrodzeń rezerwę na przyszłe zobowiązania z tytułu odszkodowań i odpraw pieniężnych wypłacanych pracownikom, z
którymi zostaje rozwiązany stosunek pracy z przyczyn niedotyczących pracowników, a także rozliczenia okresowe z tytułu
kosztów przypadających na bieżący okres, które poniesione zostaną w przyszłym okresie, w tym premii oraz z tytułu
niewykorzystanych urlopów wypoczynkowych, po uwzględnieniu wszystkich pozostających do wykorzystania zaległych dni
urlopów.
Koszty rzeczowe
Ujmuje się tu następujące pozycje: koszty utrzymania i wynajmu majątku trwałego (od roku 2019 w stosunku do umów, które
nie zostały przez Bank zaklasyfikowane zgodnie z MSSF 16 jako umowy leasingu), koszty obsługi informatycznej i
telekomunikacyjnej, koszty działalności administracyjnej, koszty promocji i reklamy, ochrony mienia oraz koszty szkoleń.
Opłaty leasingowe w okresie leasingu krótkoterminowego ujmowane są metodą liniową, jako koszty w rachunku zysków i
strat.
Amortyzacja
Odpisy amortyzacyjne od wartości rzeczowych aktywów trwałych, aktywów z tytułu prawa do użytkowania oraz wartości
niematerialnych naliczane są metodą liniową, zgodnie z ustalonymi stawkami amortyzacji, przez przewidywany okres ich
użyteczności ekonomicznej a w przypadku prawa do użytkowania przez krótszy z okresów ekomonicznej użyteczności lub
okresu leasingu. Przez wartość podlegającą amortyzacji rozumie się cenę nabycia lub koszt wytworzenia danego składnika
aktywów, po pomniejszeniu o wartość końcową (rezydualną) tego składnika. Co roku aktualizuje się okres użyteczności, stawki
amortyzacji oraz wartość końcową rzeczowych aktywów trwałych podlegających amortyzacji.
Podatki i opłaty
Ujmuje się tu następujące pozycje: podatek od nieruchomości, opłaty komunalne i administracyjne, podatek VAT
niepodlegający odliczeniu.
11.2 Dane finansowe
01.01.2022 - 31.12.2022
01.01.2021 - 31.12.2021
Koszty pracownicze
-869 706
-793 216
wynagrodzenia
-719 309
-659 307
narzuty na wynagrodzenia
-137 514
-123 935
koszty premii dla osób mających wpływ na profil ryzyka Banku rozliczany w
akcjach fantomowych
-2 405
-2 328
pozostałe
-10 478
-7 646
Koszty ogólnego zarządu
-772 622
-447 516
koszty czynszu i utrzymania budynków
-64 546
-58 584
koszty BFG
-97 614
-106 267
koszty systemu ochrony - fundusz pomocowy*
-214 094
0
koszty składki na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców*
-61 868
0
koszty informatyczne
-140 622
-124 826
koszty marketingowe
-60 802
-49 949
koszty usług doradczych
-16 797
-14 425
koszty usług zewnętrznych
-23 647
-20 889
koszty szkoleń
-14 221
-5 665
koszty usług telekomunikacyjnych
-25 306
-24 125
koszty leasingu środków trwałych i wartości niematerialnych
-213
-423
pozostałe
-52 892
-42 363
Amortyzacja
-230 005
-223 384
rzeczowe aktywa trwałe
-71 069
-72 064
wartości niematerialne
-68 984
-58 361
prawo użytkowania aktywa
-89 952
-92 959
Podatki i opłaty
-27 645
-29 820
Razem koszty działania banku
-1 899 978
-1 493 936
*Szczegóły w nocie 46
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
29
12 Wynik z tytułu odpisów na straty oczekiwane
12.1 Zasady rachunkowości
Na wynik z odpisów na straty oczekiwane składają się utworzenia oraz rozwiązania: odpisów na straty
oczekiwane, odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości należności od klientów, dłużnych papierów
wartościowych, a także utworzenia oraz rozwiązania rezerw na zobowiązania pozabilansowe.
Szczegółowe zasady rachunkowości w zakresie szacowania odpisów na straty oczekiwane oraz z tytułu
utraty wartości opisano w nocie 22.
12.2 Dane finansowe
01.01.2022 - 31.12.2022
01.01.2021 - 31.12.2021
Odpisy na straty oczekiwane Koszyk 3
-1 038 297
-1 128 278
klient detaliczny
-552 717
-453 812
klient biznesowy
-485 580
-674 466
Odpisy na straty oczekiwane Koszyk 1 i 2 (ECL)
-25 759
105 989
Koszyk 2
-38 812
37 117
klient detaliczny
-83 927
96 375
klient biznesowy
45 115
-59 258
Koszyk 1
13 053
68 872
klient detaliczny
11 085
3 723
klient biznesowy
1 968
65 149
POCI
-18 690
-57 496
Odzyski
153 263
91 582
Papiery wartościowe
6 346
-9 510
Rezerwa na zobowiązania pozabilansowe
20 215
34 828
Wynik z tytułu odpisów na straty oczekiwane
-902 922
-962 885
13 Wynik z tytułu utraty wartości aktywów niefinansowych
13.1 Zasady rachunkowości
Zgodnie z MSR 36 Bank zobowiązany jest, jeżeli występują przesłanki wskazujące na możliwość utraty
wartości, do dokonywania odpisów aktualizujących wartości aktywów, które mają na celu doprowadzenie
wartości danego aktywa, która wynika z zapisów w księgach rachunkowych, do poziomu wartości
odzyskiwanej. Wartość odzyskiwalna jest jedną z dwóch następujących wartości w zależności od tego, która
z nich jest wyższa: wartość godziwa danego składnika aktywów lub ośrodka wypracowującego środki
pieniężne, pomniejszona o koszty zbycia lub wartość użytkowa ustalana dla poszczególnych składników
aktywów. Zgodnie z definicją MSR 36.6 wartość użytkowa jest bieżącą, szacunkową wartością przyszłych
przepływów pieniężnych, których uzyskania oczekuje się z tytułu dalszego użytkowania składnika aktywów
lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne.
Wystąpienie przesłanek wskazujących na możliwość utraty wartości składnika majątku nakłada na Bank
obowiązek przeprowadzenia testu na utratę wartości. Bank dokonuje testu na utratę wartości aktywów
niefinansowych, przy czym w przypadku wartości firmy test przeprowadzany jest przynajmniej raz w roku.
W ramach testowania utraty wartości, Bank dokonuje oszacowania wartości odzyskiwalnej - danego
składnika aktywów lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne (CGU), do którego przypisany jest dany
składnik aktywów, np. wartość firmy. W sytuacji, gdy wartość bilansowa danego składnika aktywów lub
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
30
CGU przewyższa jego wartość odzyskiwalną, uznaje się utratę jego wartości i dokonuje odpisu
aktualizującego jego wartość do poziomu wartości odzyskiwanej.
13.2 Dane finansowe
01.01.2022 - 31.12.2022
01.01.2021 - 31.12.2021
Rzeczowe aktywa trwałe i wartości niematerialne:
-38 816
-9 921
rzeczowe aktywa trwałe
-6 274
-3 883
wartości niematerialne
-32 542
-6 038
Aktywa przeznaczone do sprzedaży
0
-3
Razem
-38 816
-9 924
14 Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych
14.1 Zasady rachunkowości
Bank identyfikuje ryzyko prawne, że planowane na bazie harmonogramów przepływy pieniężne z portfela
kredytów hipotecznych indeksowanych w walutach obcych mogą być nie w pełni odzyskiwalne. W związku
z powyższym Bank dokonał szacunku kosztów ryzyka prawnego i zastosował do jego ujęcia zapisy
MSSF 9B.5.4.6 - ujął ten szacunek jako korektę wartości bilansowej brutto portfela kredytów hipotecznych
indeksowanych walutami obcymi lub utworzył rezerwy zgodnie z wymogami MSR 37.
Zgodnie z MSSF 9B.5.4.6, gdy jednostka zmienia oszacowanie płatności lub wpływów (z wyłączeniem
nieistotnych modyfikacji i zmian oszacowań oczekiwanych strat kredytowych), koryguje wartość bilansową
brutto składnika aktywów lub grupy instrumentów finansowych tak, aby wartość ta odzwierciedlała
rzeczywiste i zmienione oszacowane przepływy pieniężne wynikające z umowy. W związku z powyższym
oszacowana korekta wartości bilansowej brutto na wyżej wymienione ryzyko prawne związane z umowami
kredytów hipotecznych w walutowych obcych wyniosła w łącznej kwocie 99 317 tys. zł na dzień 31 grudnia
2022 roku (20 494 tys. zł na dzień 31 grudnia 2021 roku). Powyższa kwota obejmuje zarówno korektę w
stosunku do istniejących już spraw sądowych, których Bank jest stroną, jak również korektę portfelową
oszacowaną w stosunku do umów kredytów hipotecznych w walutach obcych, które są obciążone ryzykiem
prawnym związanym z charakterem tych umów.
W przypadku, gdy kwota szacunku kosztów ryzyka prawnego przekracza wartość bilansową brutto
ekspozycji kredytowej bądź kwota szacunku dotyczy spłaconych walutowych kredytów hipotecznych,
ujmowana jest w pozycji Rezerwy.
Dodatkowe informacje dotyczące ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych opisane
zostały w nocie 29 Rezerwy.
14.2 Dane finansowe
01.01.2022 - 31.12.2022
01.01.2021 - 31.12.2021
Kredyty i pożyczki udzielone klientom - korekta pomniejszająca wartość
bilansową brutto kredytów
-78 937
-20 085
Rezerwy
-4 231
-1 301
Razem
-83 168
-21 386
14.3 Istotne analizy i szacunki
Koszty ryzyka prawnego stanowiące korektę wartości bilansowej brutto zostały oszacowane z
uwzględnieniem szeregu założeń, w tym również Bank, założył wzrost rynkowej skali pozwów m. in. w
związku ze stanowiskiem Rzecznika Generalnego TSUE opublikowanym w dniu 16.02.2023 r.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
31
Koszty te, zostały oszacowane na podstawie:
• obserwowanego do tej pory i prognozowanego przez Bank w przyszłych okresach tempa napływu
spraw spornych dotyczących ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych i
wynikającego z tej prognozy szacunku odsetka portfela walutowych kredytów hipotecznych, które
będzie przedmiotem sporu sądowego,
• szacowanego przez Bank wpływu finansowego scenariuszy unieważnienia lub przewalutowania,
• raportowanego przez Związek Banków Polskich szacowanego odsetka przegranych przez banki
spraw spornych, w tym odsetka spraw zakończonych unieważnieniem umowy i odsetka spraw
zakończonych przewalutowaniem umów na złote.
Aktualna liczba spraw spornych wynosi 65 sztuk, tj. 0,8% z wszystkich udzielonych kredytów walutowych
(w tym spłaconych na dzień bilansowy). Koszty ryzyka prawnego zostały oszacowane przy założeniu, że
sprawami spornymi będzie objęte 28,6% portfela kredytów denominowanych w walucie CHF oraz 1,6 %
portfela kredytów denominowanych w pozostałych walutach oraz w oparciu o założenia co do możliwych
scenariuszy rozstrzygnięć sądowych. Aktualny poziom rezerw pokrywa 49,7% wartości brutto portfela
kredytów denominowanych w walucie CHF oraz 2,2% wartości brutto portfela kredytów denominowanych
w pozostałych walutach.
14.4 Analiza wrażliwości
Bank przeprowadził analizę wrażliwości istotnych założeń stanowiących podstawę do wyliczenia korekty
wartości bilansowej brutto, gdzie zmiana poziomu wskazanych poniżej parametrów miałaby następujący
wpływ na kwotę kosztów ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych:
31.12.2022
31.12.2021
spadek kursu PLN względem wszystkich walut obcych o 10%
-9 674
-3 533
wzrostu skali sporów o 10% w stosunku do szacunków przyjętych przez
Bank
-10 467
-2 278
15 Podatek bankowy
Z dniem 1 lutego 2016 weszła w życie ustawa z dnia 15 stycznia 2016 roku o podatku od niektórych
instytucji finansowych, która objęła m.in. banki oraz zakłady ubezpieczeń. Podstawę opodatkowania stanowi
wynikająca z zestawienia obrotów i sald na koniec każdego miesiąca, nadwyżka sumy aktywów ponad kwotę
4 mld zł. Banki są uprawnione do pomniejszenia podstawy opodatkowania m.in. o wartość funduszy
własnych, a także wartość skarbowych papierów wartościowych oraz o wartość aktywów nabytych od NBP,
stanowiących zabezpieczenie kredytu refinansowego udzielonego przez NBP. Podatek jest płacony
miesięcznie (stawka podatku miesięczna wynosi 0,0366%) do 25 dnia miesiąca następującego po miesiącu,
którego dotyczy i rozpoznawany w rachunku zysków i strat w okresie, którego dotyczy.
16 Podatek dochodowy
16.1 Zasady rachunkowości
Podatek dochodowy obejmuje podatek bieżący i podatek odroczony. Podatek dochodowy ujmuje się w
rachunku zysków i strat z wyjątkiem sytuacji, gdy podatek dotyczy:
• transakcji ujmowanych w innych dochodach całkowitych lub bezpośrednio w kapitale własnym,
• połączenia jednostek.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
32
Podatek bieżący
Zobowiązania (należności) z tytułu bieżącego podatku za okres bieżący i okresy poprzednie wycenia się w
wysokości kwot wymaganych według przewidywań zapłaty na rzecz władz podatkowych (lub podlegających
zwrotowi od władz podatkowych) z zastosowaniem stawek podatkowych (i przepisów podatkowych), które
obowiązywały prawnie lub faktycznie w końcu okresu sprawozdawczego.
Podatek odroczony
Podatek odroczony obliczany jest zgodnie z metodą zobowiązania bilansowego opartą na identyfikacji różnic
czasowych między wartością podatkową, a wartością bilansową aktywów i zobowiązań. Bank tworzy
rezerwę z tytułu odroczonego podatku dochodowego w odniesieniu do wszystkich dodatnich różnic
przejściowych, z wyjątkiem przypadków:
• gdy rezerwa z tytułu odroczonego podatku dochodowego wynika z początkowego ujęcia wartości
firmy lub początkowego ujęcia danego składnika aktywów lub zobowiązań pochodzących z
transakcji, która nie jest połączeniem jednostek i w momencie przeprowadzania transakcji nie
wpływa na wynik finansowy brutto ani na dochód do opodatkowania (stratę podatkową),
• jednostka dominująca, inwestor lub wspólnik wspólnego przedsięwzięcia są w stanie kontrolować
terminy odwracania się różnic przejściowych, i jest prawdopodobne, że różnice przejściowe nie
odwrócą się w przewidywalnej przyszłości.
W odniesieniu do wszystkich ujemnych różnic przejściowych ujmuje się składnik aktywów z tytułu
odroczonego podatku dochodowego do wysokości prawdopodobnego dochodu do opodatkowania, który
pozwoli na potrącenie ujemnych różnic przejściowych, z wyjątkiem sytuacji:
• gdy składnik aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego wynika z początkowego ujęcia
składnika aktywów lub zobowiązań pochodzących z transakcji, która nie dotyczy połączenia
jednostek gospodarczych i w momencie przeprowadzania nie wpływa na wynik finansowy brutto
ani na dochód do opodatkowania (stratę podatkową),
• gdy ujemne różnice przejściowe wynikają z inwestycji w jednostkach zależnych, oddziałach,
jednostkach stowarzyszonych i udziałów we wspólnych przedsięwzięciach poza zakresem, w
którym jest prawdopodobne, że odwrócą się w przewidywalnej przyszłości i zostanie osiągnięty
dochód do opodatkowania, od którego będzie można odpisać różnice przejściowe.
Wartość bilansową składnika aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego weryfikuje się na
koniec każdego okresu sprawozdawczego. Bank obniża jego wartość bilansową w zakresie, w jakim nie jest
prawdopodobne osiągnięcie dochodu do opodatkowania wystarczającego do częściowego lub całkowitego
jego zrealizowania.
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego i rezerwy z tytułu odroczonego podatku
dochodowego wycenia się z zastosowaniem stawek podatkowych, które według przewidywań będą
stosowane, gdy składnik aktywów zostanie zrealizowany lub rezerwa rozwiązana, przyjmując za podstawę
stawki podatkowe (i przepisy podatkowe), które obowiązywały prawnie lub faktycznie w końcu okresu
sprawozdawczego.
Podatek bieżący oraz podatek odroczony ujmowany jest bezpośrednio w innych dochodach całkowitych,
jeżeli dotyczy on pozycji, które w tym samym lub innym okresie zostały ujęte w innych dochodach
całkowitych.
Aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego są kompensowane rezerwami z tytułu odroczonego
podatku dochodowego wtedy i tylko wtedy, gdy Bank posiada możliwy do wyegzekwowania tytuł prawny
do przeprowadzenia kompensat należności i zobowiązań z tytułu bieżącego podatku, a odroczony podatek
dochodowy ma związek z tym samym podatnikiem i tym samym organem podatkowym.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
33
16.2 Dane finansowe
16.2.1 Obciążenie podatkowe w ramach rachunku zysków i strat
01.01.2022 - 31.12.2022
01.01.2021 - 31.12.2021
Podatek bieżący
338 093
147 926
Podatek odroczony
-3 627
140 176
Razem podatek księgowy ujęty w rachunku zysków i strat
334 466
288 102
16.2.2 Kalkulacja efektywnej stopy podatkowej
01.01.2022 - 31.12.2022
01.01.2021 - 31.12.2021
Zysk brutto
956 318
727 395
Podatek dochodowy 19%
181 700
138 205
Koszty niestanowiące kosztów uzyskania przychodu (efekt podatkowy)
158 440
119 668
Rezerwy na należności kredytowe w części niepokrytej podatkiem
odroczonym
43 966
35 995
Opłata na rzecz BFG
18 547
20 191
Podatek od niektórych instytucji finansowych
49 917
44 999
Koszty ryzyka prawnego kredytów hipotecznych w walutach obcych
15 802
4 063
Fundusz Wsparcia Kredytobiorców
11 755
0
Inne
18 453
14 420
Przychody niepodlegające opodatkowaniu (efekt podatkowy)
-7 245
-4 493
Spisanie aktywa z tytułu straty podatkowej
0
31 854
Inne pozycje wpływające na wysokość obciążenia podatkowego
1 571
2 868
Podatek księgowy ujęty w rachunku zysków i strat
334 466
288 102
Efektywna stawka podatkowa
34,97%
39,61%
16.2.3 Aktywa i rezerwy z tytułu podatku odroczonego
Aktywa z tytułu odroczonego podatku
dochodowego
31.12.2021
Zmiany odnoszone
na wynik finansowy
Zmiany odnoszone
na kapitał
Pozostałe
zmiany
31.12.2022
Prowizje pobrane z góry
244 545
-64 988
0
0
179 557
Odsetki naliczone od depozytów
8 247
43 457
0
0
51 704
Odsetki / dyskonto naliczone od papierów
wartościowych
31 529
2 076
0
0
33 605
Ujemna wycena papierów wartościowych
21 561
-1 132
34 274
0
54 703
Odsetki naliczone od instrumentów
pochodnych
15 320
47 900
0
0
63 220
Ujemna wycena instrumentów pochodnych
242 435
18 745
78 694
0
339 874
Premia do otrzymania od opcji
2 112
473
0
0
2 585
Rezerwy na wydatki przyszłych okresów
81 384
4 574
0
0
85 958
Odpisy aktualizujące wartość należności
kredytowych
683 533
3 719
0
0
687 252
Pozostałe rezerwy
25 785
45 709
0
0
71 494
Aktywa z tytułu odroczonego podatku
dochodowego
1 356 451
100 533
112 968
0
1 569 952
Rezerwy z tytułu odroczonego podatku
dochodowego
31.12.2021
Zmiany odnoszone
na wynik finansowy
Zmiany odnoszone
na kapitał
Pozostałe
zmiany
31.12.2022
Odsetki naliczone od kredytów
-83 248
-26 436
0
0
-109 684
Odsetki / dyskonto naliczone od papierów
wartościowych
-14 950
-20 538
0
0
-35 488
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
34
Dodatnia wycena papierów wartościowych
-18 428
2 553
967
0
-14 908
Odsetki naliczone od instrumentów
pochodnych
-24 045
-34 633
0
0
-58 678
Dodatnia wycena instrumentów pochodnych
-50 316
-18 784
-10 341
0
-79 441
Różnica między amortyzacją bilansową, a
amortyzacją podatkową
-43 721
3 176
0
-23
-40 568
Przychody naliczone nieotrzymane
-5 983
-2 244
0
0
-8 227
Rezerwy z tytułu odroczonego podatku
dochodowego
-240 691
-96 906
-9 374
-23
-346 994
Podatek odroczony - stan bilansowy
1 115 760
3 627
103 594
-23
1 222 958
Aktywa z tytułu odroczonego podatku
dochodowego
31.12.2020
Zmiany odnoszone
na wynik finansowy
Zmiany odnoszone
na kapitał
Pozostałe
zmiany
31.12.2021
Prowizje pobrane z góry
298 274
-53 729
0
0
244 545
Odsetki naliczone od depozytów
15 534
-7 287
0
0
8 247
Odsetki / dyskonto naliczone od papierów
wartościowych
36 403
-4 874
0
0
31 529
Ujemna wycena papierów wartościowych
6 345
2 355
12 861
0
21 561
Odsetki naliczone od instrumentów
pochodnych
14 420
900
0
0
15 320
Ujemna wycena instrumentów pochodnych
77 366
-40 736
205 805
0
242 435
Premia do otrzymania od opcji
8 901
-6 789
0
0
2 112
Rezerwy na wydatki przyszłych okresów
62 996
18 388
0
0
81 384
Odpisy aktualizujące wartość należności
kredytowych
744 041
-60 508
0
0
683 533
Pozostałe rezerwy
25 541
244
0
0
25 785
Strata podatkowa
25 619
-25 116
0
-503
0
Aktywa z tytułu odroczonego podatku
dochodowego
1 315 440
-177 152
218 666
-503
1 356 451
Rezerwy z tytułu odroczonego podatku
dochodowego
31.12.2020
Zmiany odnoszone
na wynik finansowy
Zmiany odnoszone
na kapitał
Pozostałe
zmiany
31.12.2021
Odsetki naliczone od kredytów
-105 037
21 789
0
0
-83 248
Odsetki / dyskonto naliczone od papierów
wartościowych
-12 234
-2 716
0
0
-14 950
Dodatnia wycena papierów wartościowych
-20 248
-207
2 027
0
-18 428
Odsetki naliczone od instrumentów
pochodnych
-26 329
2 284
0
0
-24 045
Dodatnia wycena instrumentów pochodnych
-112 845
19 603
42 926
0
-50 316
Różnica między amortyzacją bilansową, a
amortyzacją podatkową
-38 148
-5 593
0
20
-43 721
Przychody naliczone nieotrzymane
-7 799
1 816
0
0
-5 983
Rezerwy z tytułu odroczonego podatku
dochodowego
-322 640
36 976
44 953
20
-240 691
Podatek odroczony - stan bilansowy
992 800
-140 176
263 619
-483
1 115 760
17 Zysk na akcję
17.1 Zasady rachunkowości
Zgodnie z MSR 33 podstawowy zysk na akcję wyliczany jest jako iloraz zysku przypadającego na
akcjonariuszy Banku oraz średniej ważonej liczby akcji zwykłych w trakcie roku.
Rozwodniony zysk na akcję wyliczany jest w oparciu o stosunek zysku przypadającego na akcjonariuszy
Banku do średniej ważonej liczby akcji zwykłych skorygowanych w taki sposób, jak gdyby nastąpiła zamiana
instrumentów finansowych dających prawa do akcji zwykłych. Bank na dzień 31 grudnia 2022 roku oraz na
dzień 31 grudnia 2021 roku nie posiadał instrumentów rozwadniających.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
35
17.2 Dane finansowe
01.01.2022 - 31.12.2022
01.01.2021 - 31.12.2021
Zysk netto
621 852
439 293
Średnia ważona liczba akcji zwykłych
130 553 991
130 553 991
Zysk podstawowy/rozwodniony netto przypadająca na jedną akcję zwykłą
(zł)
4,76
3,36
Informacje dodatkowe do sprawozdania z sytuacji finansowej
18 Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
18.1 Zasady rachunkowości
Na środki pieniężne i ich ekwiwalenty składają się gotówka, środki pieniężne na rachunkach nostro, inne
środki pieniężne o terminie wymagalności do 3 miesięcy licząc od daty nabycia, wyceniane są w
zamortyzowanym koszcie.
Szczegółowe zasady rachunkowości instrumentów finansowych opisano w nocie 20.1.
18.2 Dane finansowe
31.12.2022
31.12.2021
Rachunek bieżący w banku centralnym
865 742
1 482 741
Lokata jednodniowa w banku centralnym
128 468
0
Gotówka
849 575
619 445
Rachunki bieżące w innych bankach
688 406
1 607 451
Rachunki terminowe w innych bankach
33 215
13 940
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
2 565 406
3 723 577
Bank utrzymuje na rachunku bieżącym w Narodowym Banku Polskim rezerwę obowiązkową. Bank może
wykorzystywać w ciągu dnia środki na rachunkach rezerwy obowiązkowej do bieżących rozliczeń
pieniężnych na podstawie dyspozycji złożonej do Narodowego Banku Polskiego, musi jednak zapewnić
utrzymanie średniego miesięcznego salda na tym rachunku w odpowiedniej wysokości wynikającej z
deklaracji rezerwy obowiązkowej.
Wysokość stopy rezerwy obowiązkowej ustala Rada Polityki Pieniężnej. Stopa rezerwy obowiązkowej
wynosi:
• 3,5 proc. dla środków złotowych i środków w walutach obcych zgromadzonych na rachunkach
bankowych oraz dla środków uzyskanych z tytułu emisji papierów wartościowych,
• 0,0 proc. dla środków uzyskanych z tytułu transakcji repo i sell-buy-back oraz środków pozyskanych
na co najmniej 2 lata.
Podmioty naliczające rezerwę obowiązkową pomniejszają kwotę naliczonej rezerwy o równowartość
500 tys. EUR.
Na dzień 31 grudnia 2022 roku oprocentowanie rezerwy obowiązkowej wynosiło 6,75%, a na koniec
2021 roku oprocentowanie rezerwy obowiązkowej wynosiło 1,75%.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
36
19 Należności od banków
19.1 Zasady rachunkowości
Należności od banków są wyceniane według zamortyzowanego kosztu z zastosowaniem metody efektywnej
stopy procentowej pomniejszone o odpisy na straty oczekiwane, z wyjątkiem środków pieniężnych w
drodze, które wycenia się w wartości nominalnej. Jeżeli dla należności nie można ustalić harmonogramu
przyszłych przepływów pieniężnych, a więc także ustalić efektywnej stopy procentowej, należność wycenia
się według kwoty wymaganej zapłaty.
Zakupione papiery wartościowe z przyrzeczeniem odsprzedaży ujmuje się jako należności od banków, jeśli
kontrahentem jest bank. Transakcje z przyrzeczeniem odsprzedaży są wyceniane według zamortyzowanego
kosztu. Różnica między ceną zakupu i odkupu (sprzedaży) jest traktowana odpowiednio jako przychód lub
koszt odsetkowy
Szczegółowe zasady rachunkowości instrumentów finansowych opisano w nocie 20.1.
19.2 Dane finansowe
Według struktury rodzajowej
31.12.2022
31.12.2021
Reverse Repo
184 097
49 206
Kaucje będące zabezpieczeniem transakcji pochodnych (ISDA)
2 057 094
1 567 971
Pozostałe
132 472
72 602
Należności od banków
2 373 663
1 689 779
Według terminów zapadalności (na datę bilansową)
31.12.2022
31.12.2021
≤ 1M
2 373 464
1 689 779
> 1M ≤ 3M
199
0
Należności od banków
2 373 663
1 689 779
Według struktury walutowej
31.12.2022
31.12.2021
PLN
1 618 733
1 100 070
EUR
649 370
552 446
GBP
1 690
0
USD
103 696
37 130
Pozostałe waluty
174
133
Należności od banków
2 373 663
1 689 779
Kaucje udzielone dotyczą zabezpieczeń przekazanych innym bankom w ramach rozliczeń związanych z
umową CSA (Credit Support Annex).
20 Inwestycyjne aktywa finansowe
20.1 Zasady rachunkowości
Zgodnie z MSSF 9 aktywa finansowe klasyfikowane są jako:
• aktywa finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu,
• aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody,
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
37
• aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez wynik finansowy.
Aktywa finansowe o charakterze kapitałowym, z zastrzeżeniem inwestycji w jednostki zależne, wyceniane
są w wartości godziwej przez wynik finansowy, o ile Bank, w dacie pierwszego ujęcia, nie podejmie decyzji
o wycenie przez inne całkowite dochody.
Klasyfikacja aktywów finansowych o charakterze dłużnym zależy od modelu biznesowego, w ramach,
którego dany instrument finansowy jest zarządzany oraz od charakterystyki umownych przepływów
pieniężnych. Model biznesowy to sposób zarządzania portfelem aktywów finansowych.
Alior Bank przy ocenie modelu biznesowego kieruje się następującymi kryteriami: (i) przyjętej strategii
inwestycyjnej, (ii) częstotliwości sprzedaży wierzytelności z portfela homogenicznych aktywów, (iii) profilu i
pomiaru ryzyka, (iv) zasad wynagradzania zarządzających aktywami.
Modele biznesowe zidentyfikowane w Alior Banku:
• w segmentach klienta biznesowego (KB) i klienta indywidualnego (KI), w tym Kasa Mieszkaniowa:
model utrzymywania aktywów finansowych celem uzyskania przepływów pieniężnych
wynikających z umowy, sprzedaże ekspozycji dopuszczone są ze względu na ryzyko kredytowe,
• w zakresie portfeli Departamentu Skarbu/Departamentu Zarządzania Ryzykiem Finansowym: (i)
model utrzymywania aktywów finansowych celem uzyskania przepływów pieniężnych
wynikających z umowy, (ii) model utrzymywania aktywów finansowych celem uzyskania
przepływów pieniężnych wynikających z umowy oraz sprzedaż aktywów, a także (iii) inny model
biznesowy,
• w zakresie portfela Biura Maklerskiego: inny model biznesowy.
Przypisanie produktu do modelu biznesowego w Alior Banku wykonywane jest na poziomie analizy
produktu.
W przypadku realizacji przepływów pieniężnych w wyniku sprzedaży dla oceny modelu biznesowego istotny
jest również motyw, dla którego sprzedaż jest podejmowana. Rozróżnia się sprzedaż aktywów finansowych
o pogorszonej jakości kredytowej ze względu na zarządzanie ryzykiem kredytowym, sprzedaż aktywów na
potrzeby zarządzania ryzykiem płynności finansowej i ryzykiem finansowym oraz sprzedaż podejmowaną w
celu wypracowania zysków finansowych.
Sprzedaż aktywów o pogorszonej jakości kredytowej nie wyklucza klasyfikacji do modelu uzyskania
przepływów zgodnie z warunkami umownymi.
Ocena charakterystyki umownych przepływów pieniężnych składnika aktywów finansowych ma na celu
weryfikację czy warunki umowy powodują powstawanie w określonych terminach przepływów pieniężnych,
które są jedynie spłatą kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej pozostałej do spłaty (tzw. kryterium SPPI
– ang. solely payments of principal and interest).
Jako kwotę główną na potrzeby testu SPPI przyjmuje się wartość godziwą składnika aktywów finansowych
w momencie początkowego ujęcia.
Jako odsetki od kwoty głównej przyjmuje się zapłatę za wartość pieniądza w czasie, wynagrodzenie za
ponoszone ryzyko kredytowe i inne rodzaje ryzyka, koszty administracyjne i marżę zysku.
Aktywa finansowe, których przepływy pieniężne mają cechy jedynie spłaty kwoty głównej i odsetek od
kwoty głównej są klasyfikowane do kategorii wyceny:
• wg zamortyzowanego kosztu, jeżeli utrzymywane są w modelu biznesowym, którego celem jest
realizacja przepływów pieniężnych zgodnie z warunkami umownymi,
• w wartości godziwej przez inne całkowite dochody, jeżeli utrzymywane są w modelu biznesowym,
którego celem jest realizacja przepływów pieniężnych zgodnie z warunkami umownymi lub poprzez
sprzedaż.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
38
Aktywa finansowe, których przepływy pieniężne są zmodyfikowane w ten sposób, że mają cechy inne niż
jedynie spłata kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej, są klasyfikowane do kategorii wyceny wg wartości
godziwej przez wynik finansowy niezależnie od modelu biznesowego. Do tej kategorii klasyfikowane są
również aktywa finansowe zarządzane zgodnie z modelem biznesowym, w ramach którego dokonuje się
sprzedaży aktywów celem wypracowania zysków finansowych, oceny wyników na podstawie zmian
wartości godziwej i wyników ze sprzedaży. Do tej kategorii zalicza się również zawsze instrumenty pochodne
niebędące instrumentami zabezpieczającymi.
20.2 Dane finansowe
31.12.2022
31.12.2021
Inwestycyjne aktywa finansowe
16 998 356
16 093 951
wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody
9 893 476
9 265 445
wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
423 038
377 193
wyceniane według zamortyzowanego kosztu
6 681 842
6 451 313
20.2.1 Inwestycyjne aktywa finansowe według struktury rodzajowej
wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody
31.12.2022
31.12.2021
Instrumenty dłużne
9 802 840
9 159 716
Emitowane przez Skarb Państwa
7 864 154
6 695 287
obligacje skarbowe
7 806 138
6 695 287
bony skarbowe
58 016
0
Emitowane przez instytucje monetarne
1 889 093
2 429 450
euroobligacje
18 728
21 193
bony pieniężne
1 349 494
1 849 371
obligacje
520 871
558 886
Emitowane przez przedsiębiorstwa
49 593
34 979
obligacje
49 593
34 979
Instrumenty kapitałowe
90 636
105 729
Razem
9 893 476
9 265 445
wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
31.12.2022
31.12.2021
Instrumenty dłużne
12 597
64 801
Emitowane przez Skarb Państwa
4 590
53 381
obligacje skarbowe
4 590
53 381
Emitowane przez pozostałe instytucje finansowe
4
4
obligacje
4
4
Emitowane przez przedsiębiorstwa
8 003
11 416
obligacje
8 003
11 416
Instrumenty kapitałowe
44 624
78 787
Instrumenty pochodne
365 817
233 605
Transakcje stopy procentowej
242 925
82 564
SWAP
240 228
80 570
Opcje Cap Floor
2 697
1 994
Transakcje walutowe
117 460
127 823
FX swap
3 837
24 453
FX forward
50 762
62 491
CIRS
56 550
31 175
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
39
wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
31.12.2022
31.12.2021
Opcje FX
6 311
9 704
Pozostałe opcje
529
10 845
Pozostałe instrumenty
4 903
12 373
Razem
423 038
377 193
wyceniane według zamortyzowanego kosztu
31.12.2022
31.12.2021
Instrumenty dłużne
6 681 842
6 451 313
Emitowane przez Skarb Państwa
6 158 857
5 936 348
obligacje skarbowe
5 180 926
5 936 348
bony skarbowe
977 931
0
Emitowane przez pozostałe instytucje finansowe
522 985
514 965
obligacje
522 985
514 965
Razem
6 681 842
6 451 313
20.2.2 Inwestycyjne aktywa finansowe według terminów zapadalności
wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody
31.12.2022
31.12.2021
bez określonego terminu
90 636
105 729
≤ 1M
1 367 507
1 888 475
> 1M ≤ 3M
66 278
41 579
> 3M ≤ 6M
81 877
0
> 6M ≤ 1Y
55 465
1 537 679
>1Y ≤ 2Y
1 431 347
40 053
>2Y ≤ 5Y
4 374 835
3 549 684
>5Y ≤ 10Y
2 425 531
2 102 246
Razem
9 893 476
9 265 445
wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
31.12.2022
31.12.2021
bez określonego terminu
44 624
78 787
≤ 1M
13 148
48 824
> 1M ≤ 3M
58 556
37 700
> 3M ≤ 6M
25 397
27 438
> 6M ≤ 1Y
28 787
15 819
>1Y ≤ 2Y
51 293
29 714
>2Y ≤ 5Y
160 445
130 347
>5Y ≤ 10Y
40 788
8 564
Razem
423 038
377 193
wyceniane według zamortyzowanego kosztu
31.12.2022
31.12.2021
bez określonego terminu
55
54
≤ 1M
1 669 378
0
> 1M ≤ 3M
487 097
0
> 3M ≤ 6M
249 431
513 771
> 6M ≤ 1Y
1 044 014
2 047 124
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
40
wyceniane według zamortyzowanego kosztu
31.12.2022
31.12.2021
>1Y ≤ 2Y
2 105 086
1 690 755
>2Y ≤ 5Y
1 077 256
2 150 522
>5Y ≤ 10Y
49 525
49 087
Razem
6 681 842
6 451 313
20.2.3 Wartość nominalna instrumentów pochodnych
Transakcje pochodne zawierane są w celach handlowych oraz w celu zarządzania ryzykiem rynkowym. Bank
zawiera następujące rodzaje transakcji pochodnych: FX-Forward, FX-Swap, IRS, CIRS, FRA, Futures na
towary, Forward na towary, terminowe transakcje papierami wartościowymi. Bank codziennie dokonuje
wyceny instrumentów pochodnych, stosując model zdyskontowanych przepływów pieniężnych. Bank
zawiera również transakcje opcyjne, które wyceniane są na podstawie modeli wyceny opcji. Wycena
instrumentów pochodnych prezentowana jest w aktywach finansowych wycenianych według wartości
godziwej przez wynik finansowy (wycena dodatnia) oraz zobowiązaniach finansowych (wycena ujemna)
sprawozdania z sytuacji finansowej Banku.
31.12.2022
Instrumenty pochodne
(wartość nominalna)
Wycena do wartośćci
godziwej
AKTYWA
Wycena do wartośćci
godziwej
PASYWA
Transakcje stopy procentowej
10 778 473
242 925
190 306
SWAP
10 413 762
240 228
187 609
Opcje Cap Floor
364 711
2 697
2 697
Transakcje walutowe
6 200 051
117 460
62 128
FX swap
3 779 936
3 837
44 282
FX forward
976 029
50 762
5 383
CIRS
487 734
56 550
6 705
Opcje FX
956 352
6 311
5 758
Pozostałe opcje
1 413 676
529
529
Pozostałe instrumenty
233 202
4 903
3 031
Instrumenty pochodne -razem
18 625 402
365 817
255 994
31.12.2021
Instrumenty pochodne
(wartość nominalna)
Wycena do wartośćci
godziwej
AKTYWA
Wycena do wartośćci
godziwej
PASYWA
Transakcje stopy procentowej
14 278 100
82 564
103 939
SWAP
13 671 062
80 570
101 948
Opcje Cap Floor
607 038
1 994
1 991
Transakcje walutowe
5 359 715
127 823
20 153
FX swap
2 571 353
24 453
4 489
FX forward
1 417 633
62 491
1 013
CIRS
492 362
31 175
5 545
Opcje FX
878 367
9 704
9 106
Pozostałe opcje
1 095 421
10 845
10 845
Pozostałe instrumenty
361 205
12 373
6 728
Instrumenty pochodne - razem
21 094 441
233 605
188 088
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
41
20.3 Istotne szacunki i osądy
Wartość godziwa, odpisy aktualizujące
Odpis aktualizujący na oczekiwane straty kredytowe instrumentów
dłużnych
31.12.2022
31.12.2021
Wartość
bilansowa /
Wartość
bilansowa
brutto
Kwota odpisu
Wartość
bilansowa /
Wartość
bilansowa
brutto
Kwota odpisu
Wycenianych w wartości godziwej przez inne całkowite dochody
9 802 840
20 329*
9 159 716
25 517*
Wycenianych według zamortyzowanego kosztu
6 683 841
1 999
6 454 502
3 189
*Odpis dotyczący instrumentów dłużnych wycenianychwg wartości godziwej przez inne całkowite dochody jest ujęty w pozycji „Kapitał z aktualizacji wyceny” i nie
pomniejsza wartości bilansowej.
Instrumenty dłużne wyceniane według zamortyzowanego kosztu
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
POCI
RAZEM
Wartość bilansowa brutto
Stan na początek okresu 01.01.2022
6 454 371
0
77
54
6 454 502
Ujęcie instrumentów w momencie nabycia, powstania, udzielenia
2 739 289
0
0
1
2 739 290
Zmiany z tytułu sprzedaży lub wygaśnięcia instrumentu
-2 561 763
0
0
0
-2 561 763
Aktywa spisane z bilansu
0
0
0
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 1
0
0
0
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 2
0
0
0
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 3
0
0
0
0
0
Inne zmiany, w tym różnice kursowe
51 812
0
0
0
51 812
Stan na koniec okresu 31.12.2022
6 683 709
0
77
55
6 683 841
Oczekiwane straty kredytowe
0
Stan na początek okresu 01.01.2022
3 112
0
77
0
3 189
Utworzenie odpisów dla instrumentów nowo nabytych, powstałych,
udzielonych
667
0
0
0
667
Zmiany z tytułu sprzedaży lub wygaśnięcia instrumentu
-855
0
0
0
-855
Aktywa spisane z bilansu
0
0
0
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 1
0
0
0
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 2
0
0
0
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 3
0
0
0
0
0
Inne zmiany, w tym różnice kursowe
-1 002
0
0
0
-1 002
Stan na koniec okresu 31.12.2022
1 922
0
77
0
1 999
Wartość bilansowa netto 31.12.2022
6 681 787
0
0
55
6 681 842
Instrumenty dłużne wyceniane według zamortyzowanego kosztu
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
POCI
RAZEM
Wartość bilansowa brutto
Stan na początek okresu 01.01.2021
8 170 433
0
77
45
8 170 555
Ujęcie instrumentów w momencie nabycia, powstania, udzielenia
334 808
0
0
9
334 817
Zmiany z tytułu sprzedaży lub wygaśnięcia instrumentu
-2 207 381
0
0
0
-2 207 381
Aktywa spisane z bilansu
0
0
0
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 1
0
0
0
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 2
0
0
0
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 3
0
0
0
0
0
Inne zmiany, w tym różnice kursowe
156 511
0
0
0
156 511
Stan na koniec okresu 31.12.2021
6 454 371
0
77
54
6 454 502
Oczekiwane straty kredytowe
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
42
Instrumenty dłużne wyceniane według zamortyzowanego kosztu
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
POCI
RAZEM
Stan na początek okresu 01.01.2021
4 636
0
77
0
4 713
Utworzenie odpisów dla instrumentów nowo nabytych, powstałych,
udzielonych
189
0
0
0
189
Zmiany z tytułu sprzedaży lub wygaśnięcia instrumentu
-784
0
0
0
-784
Aktywa spisane z bilansu
0
0
0
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 1
0
0
0
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 2
0
0
0
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 3
0
0
0
0
0
Inne zmiany, w tym różnice kursowe
-929
0
0
0
-929
Stan na koniec okresu 31.12.2021
3 112
0
77
0
3 189
Wartość bilansowa netto 31.12.2021
6 451 259
0
0
54
6 451 313
Instrumenty dłużne wyceniane do wartości godziwej przez inne
całkowite dochody
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
POCI
RAZEM
Wartość bilansowa
Stan na początek okresu 01.01.2022
9 124 736
0
0
34 980
9 159 716
Ujęcie instrumentów w momencie nabycia, powstania, udzielenia
76 294 503
0
0
0
76 294 503
Zmiany z tytułu sprzedaży lub wygaśnięcia instrumentu
-75 557 974
0
0
-11 576
-75 569 550
Aktywa spisane z bilansu
0
0
0
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 1
0
0
0
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 2
0
0
0
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 3
0
0
0
0
0
Inne zmiany, w tym różnice kursowe
-108 019
0
0
26 190
-81 829
Stan na koniec okresu 31.12.2022
9 753 246
0
0
49 594
9 802 840
Oczekiwane straty kredytowe *
Stan na początek okresu 01.01.2022
3 961
0
0
21 556
25 517
Utworzenie odpisów dla instrumentów nowo nabytych, powstałych,
udzielonych
1 687
0
0
0
1 687
Zmiany z tytułu sprzedaży lub wygaśnięcia instrumentu
-788
0
0
0
-788
Aktywa spisane z bilansu
0
0
0
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 1
0
0
0
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 2
0
0
0
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 3
0
0
0
0
0
Inne zmiany, w tym różnice kursowe
-486
0
0
-5 601
-6 087
Stan na koniec okresu 31.12.2022
4 374
0
0
15 955
20 329
*Odpis dotyczący instrumentów dłużnych wycenianychwg wartości godziwej przez inne całkowite dochody jest ujęty w pozycji „Kapitał z aktualizacji wyceny” i nie
pomniejsza wartości bilansowej.
-Instrumenty dłużne wyceniane do wartości godziwej przez inne
całkowite dochody
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
POCI
RAZEM
Wartość bilansowa
Stan na początek okresu 01.01.2021
6 852 529
0
0
55 992
6 908 521
Ujęcie instrumentów w momencie nabycia, powstania, udzielenia
90 329 116
0
0
0
90 329 116
Zmiany z tytułu sprzedaży lub wygaśnięcia instrumentu
-88 035 017
0
0
-21 012
-88 056 029
Aktywa spisane z bilansu
0
0
0
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 1
0
0
0
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 2
0
0
0
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 3
0
0
0
0
0
Inne zmiany, w tym różnice kursowe
-21 892
0
0
0
-21 892
Stan na koniec okresu 31.12.2021
9 124 736
0
0
34 980
9 159 716
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
43
-Instrumenty dłużne wyceniane do wartości godziwej przez inne
całkowite dochody
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
POCI
RAZEM
Oczekiwane straty kredytowe *
Stan na początek okresu 01.01.2021
3 499
0
0
10 982
14 481
Utworzenie odpisów dla instrumentów nowo nabytych, powstałych,
udzielonych
2 263
0
0
0
2 263
Zmiany z tytułu sprzedaży lub wygaśnięcia instrumentu
-1 286
0
0
10 574
9 288
Aktywa spisane z bilansu
0
0
0
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 1
0
0
0
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 2
0
0
0
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 3
0
0
0
0
0
Inne zmiany, w tym różnice kursowe
-515
0
0
0
-515
Stan na koniec okresu 31.12.2021
3 961
0
0
21 556
25 517
*Odpis dotyczący instrumentów dłużnych wycenianychwg wartości godziwej przez inne całkowite dochody jest ujęty w pozycji „Kapitał z aktualizacji wyceny” i nie
pomniejsza wartości bilansowej.
Korekty BCVA
Alior Bank SA w wycenie instrumentów pochodnych stosuje korektę z tytułu ryzyka kredytowego
kontrahenta. Kwota korekty równoznaczna jest ze zmianą wyceny instrumentów pochodnych w wyniku
niewypłacalności każdej ze stron transakcji (ang. Bilateral Credit Value Adjustment).
Kwota korekty wyliczana jest w oparciu o szacunki następujących parametrów: obustronne
prawdopodobieństwo niewypłacalności stron transakcji (PD, z ang. Probability of Default), wskaźnik LGD (z
ang. Loss Given Default), oczekiwaną pozytywną i negatywną ekspozycję z transakcji (z ang. EE oraz NEE).
Wskaźniki PD oraz LGD szacowane są przy pomocy wewnętrznych modeli stosowanych przez Bank z
wykorzystaniem kwotowań rynkowych ryzyka kredytowego. Natomiast ekspozycja kontrahenta wyliczana
jest z uwzględnieniem bieżącej wyceny oraz jej projekcji kalkulowanej w oparciu o oczekiwane zmiany
warunków rynkowych. Dodatkowo w szacowaniu korekty z tytułu ryzyka kredytowego uwzględniane są
wzajemne zobowiązania wynikające z umów zabezpieczających regulujące relacje stron transakcji.
Na sumaryczną kwotę korekty BCVA składała się kwota z korekty z tytułu CVA (odzwierciedlająca
wyłączenie ryzyko niewypłacalności kontrahenta) oraz kwota korekty DVA (odzwierciedlająca ryzyko
niewypłacalności Banku).
Korekty BCVA
31.12.2022
31.12.2021
CVA
DVA
CVA
DVA
Kwota korekt jednostkowych
- 1 041
5 689
-1 846
1 712
Łączna korekta
4 648
135
20.4 Analiza wrażliwości istotnych szacunków i osądów
Na potrzeby ujawnień zgodnie z MSSF 7 Bank szacuje wartość zmiany wycen instrumentów dłużnych
zakwalifikowanych do aktywów finansowych wycenianych do wartości godziwej przez całkowite dochody
oraz wartość zmiany wycen instrumentów pochodnych o liniowym profilu ryzyka nieobjętych
rachunkowością zabezpieczeń przy założeniu równoległego przesunięcia krzywych dochodowości o 50pb.
W tym celu Bank konstruuje krzywe dochodowości w oparciu o dane rynkowe. Bank analizuje, jaki wpływ
na wycenę transakcji będzie miała zmiana krzywych dochodowości zgodnie z założonymi scenariuszami.
Szacunkowa zmiana wyceny
31.12.2022
31.12.2021
scenariusz
scenariusz
scenariusz
scenariusz
+50pb
-50pb
+50pb
-50pb
IRS
128
-128
4 614
-4 614
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
44
Szacunkowa zmiana wyceny
31.12.2022
31.12.2021
scenariusz
scenariusz
scenariusz
scenariusz
+50pb
-50pb
+50pb
-50pb
CIRS
1 595
-1 595
3 211
-3 211
OIS
1 021
-1 021
-
-
Pozostałe instrumenty
41
-41
2
-2
Suma instrumentów pochodnych
2 785
-2 785
7 827
-7 827
Instrumenty dłużne
-14 044
14 044
-16 659
16 659
21 Rachunkowość zabezpieczeń
21.1 Zasady rachunkowości
Rachunkowość zabezpieczeń służy do symetrycznego ujmowania w rachunku zysków i strat
kompensujących się zmian wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego oraz pozycji zabezpieczanej.
Bank wyznacza dla celów rachunkowości zabezpieczeń instrumenty zabezpieczające tak, aby zmiana ich
wartości godziwej lub przepływów pieniężnych pokrywała w całości lub części zmianę wartości godziwej
lub przyszłych przepływów pieniężnych pozycji zabezpieczanej.
Na podstawie przepisu MSSF 9 7.2.21 Bank postanowił o kontynuowaniu stosowania zasad rachunkowości
zabezpieczeń zgodnych z MSR 39. Zgodnie z MSR 39. 88 rachunkowość zabezpieczeń może być stosowana,
jeśli spełnione są wszystkie poniższe warunki:
• w momencie ustanowienia zabezpieczenia sporządzona została sformalizowana dokumentacja
powiązania zabezpieczającego, określająca cel i strategię zabezpieczania, rodzaj i identyfikację
instrumentu zabezpieczanego jak i zabezpieczającego, charakter zabezpieczanego ryzyka oraz
sposób oceny efektywności zabezpieczenia,
• oczekuje się wysokiej efektywności zabezpieczenia, tj. wysokiej skuteczności w kompensowaniu
zmian wartości godziwej lub przepływów pieniężnych, zgodnie z udokumentowaną strategią
zarządzania ryzykiem, dotyczącą konkretnego powiązania zabezpieczającego,
• jest możliwa wiarygodna ocena skuteczności zabezpieczenia, tj. wiarygodna wycena wartości
godziwej lub przepływów pieniężnych z tytułu pozycji zarówno zabezpieczanej jak i
zabezpieczającej,
• w przypadku przepływów pieniężnych istnieje wysokie prawdopodobieństwo wystąpienia
transakcji zabezpieczanej, która jest narażona na ryzyko zmiany przepływów środków pieniężnych,
wpływających na rachunek zysków i strat,
• zabezpieczenie jest na bieżąco oceniane i stwierdza się jego wysoką efektywność we wszystkich
okresach sprawozdawczych, na które zabezpieczenie zostało ustanowione.
21.2 Rodzaje strategii zabezpieczeń
21.2.1 Zabezpieczenie przepływów pieniężnych
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych oznacza zabezpieczenie przed zmianami przyszłych przepływów
pieniężnych, które przypisać można konkretnemu rodzajowi ryzyka, związanemu z ujętym składnikiem
aktywów lub pasywów, lub z wysoce prawdopodobną planowaną transakcją, mającymi wpływ na rachunek
zysków i strat.
Zabezpieczenie przepływów pieniężnych ujmuje się w księgach w następujący sposób:
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
45
a) część zysków lub strat związanych z instrumentem zabezpieczającym, stanowiącą efektywne
zabezpieczenie, ujmuje się w pozostałych całkowitych dochodach w kwocie niższej spośród następujących
kwot (w wartościach bezwzględnych):
• skumulowanych od momentu ustanowienia zabezpieczenia zysków lub strat na instrumencie
zabezpieczającym,
• skumulowanej od momentu ustanowienia zabezpieczenia zmiany wartości godziwej (wartości
bieżącej) oczekiwanych przyszłych przepływów pieniężnych, wynikających z zabezpieczanej
pozycji,
b) nieefektywną część zysków lub strat związanych z instrumentem zabezpieczającym ujmuje się w rachunku
zysków i strat.
Część efektywna zabezpieczenia przenoszona jest na wynik finansowy w tym okresie lub okresach, kiedy
zabezpieczana planowana transakcja wywiera wpływ na rachunek zysków i strat.
Bank zaprzestaje stosowania rachunkowości zabezpieczeń w przypadku wystąpienia co najmniej jednego z
poniższych zdarzeń:
• nastąpi zbycie, wygaśnięcie, wypowiedzenie lub wykonanie instrumentu zabezpieczającego,
• nie zostaną spełnione, opisane wyżej, wymogi rachunkowości zabezpieczeń,
• Bank unieważnia powiązanie zabezpieczające,
• przyszłe przepływy pieniężne nie są już dłużej uznawane za prawdopodobne.
W przypadku wystąpienia powyższego zdarzenia, wynik na instrumencie zabezpieczającym, gdy
zabezpieczenie było skuteczne, jest nadal ujęty w kapitale z aktualizacji wyceny do momentu zajścia
prognozowanej transakcji i ujęcia jej wówczas w rachunku zysków i strat.
Strategia zabezpieczająca ma na celu zabezpieczenie ryzyka stóp procentowych, wynikającego ze
zmienności przepływów pieniężnych z tytułu aktywów o zmiennym oprocentowaniu, przy wykorzystaniu
transakcji złotowych IRS. W ustanowionych powiązaniach zabezpieczających pozycje zabezpieczane
stanowią przepływy pieniężne z tytułu portfela kredytów i pożyczek złotowych o zmiennej stopie
procentowej, zaś pozycje zabezpieczające transakcje IRS, w ramach, których Bank otrzymuje stałe odsetki
oparte na stopie stałej, a płaci odsetki oparte na stopie zmiennej. Pozycje zabezpieczane wyceniane są wg
zamortyzowanego kosztu, zaś pozycje zabezpieczające wg wartości godziwej przez inne całkowite dochody,
a w miarę naliczania odsetek na pozycji zabezpieczanej odpowiednia część tej wyceny przenoszona jest z
innych całkowitych dochodów do rachunku zysków i strat.
W ustanowionych powiązaniach zabezpieczających pozycje zabezpieczane stanowią również przepływy
pieniężne z tytułu wyemitowanych przez bank obligacji opartych na zmiennej stopie procentowej, zaś
pozycje zabezpieczające transakcje IRS w ramach, których Bank otrzymuje odsetki oparte na stopie
zmiennej, a płaci odsetki oparte na stopie stałej.
Bank tworząc powiązania zabezpieczające identyfikuje grupy kredytów, pożyczek lub obligacji o takich
samych parametrach jak transakcje zabezpieczające, tj. waluta, data zapadalności, indeks referencyjny dla
płatności odsetkowych oraz daty jego przeszacowania. W ramach wstępnej oceny efektywności
zabezpieczenia w drodze oceny jakościowej Bank oczekuje wysokiego dopasowania zmian wycen
oczekiwanych przepływów odsetkowych zabezpieczanej warstwy kredytów, pożyczek lub obligacji oraz
odpowiadającej im nogi zmiennej zabezpieczającej transakcji IRS z uwagi na dopasowanie kluczowych
parametrów tych transakcji. Bank oczekuje niewielkiej nieefektywności zabezpieczeń, co wynikać może z
niedopasowania częstotliwości płatności odsetkowych z zabezpieczanego portfela kredytów lub obligacji
oraz transakcji zabezpieczającej IRS. Ponadto na niewielką nieefektywność utrzymywanych powiązań
zabezpieczających mogą wpływać niedopasowane daty przeszacowania indeksów referencyjnych
zabezpieczanego portfela oraz nogi zmiennej transakcji IRS.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
46
Bank analizuje efektywność utrzymywanych zabezpieczeń w trybie miesięcznym na podstawie relacji
zakumulowanej zmiany wartości bieżącej oczekiwanych płatności odsetkowych z zabezpieczanego portfela
kredytów oraz płatności odsetkowych transakcji zabezpieczających, wykorzystując do pomiaru
efektywności koncepcję derywatu hipotetycznego.
21.2.2 Zabezpieczenie wartości godziwej
Bank zabezpiecza ryzyko zmiany wartości godziwej nabytych dłużnych papierów wartościowych o stałym
oprocentowaniu wycenianych do wartości godziwej przez inne dochody całkowite z tytułu zmian krzywej
swapowej stóp procentowych. W ramach powyższej strategii, Bank tworzy powiązania zabezpieczające, w
których instrumentem zabezpieczanym są stałokuponowe dłużne papiery wartościowe denominowane w
danej walucie, a instrumentem zabezpieczającym są swapy stopy procentowej (IRS) w tej samej walucie. W
ramach powyższej strategii Bank zabezpiecza ryzyko wynikające ze zmian krzywej swapowej stóp
procentowych (ryzyko zmienności rynkowych swapowych stóp procentowych) z wyłączeniem innych
efektów wpływających na zmianę wyceny (w tym asset swap spread). Efektywność powiązań
zabezpieczających testowana jest z częstotliwością miesięczną w ramach testów prospektywnych oraz
testów retrospektywnych. Testy efektywności bazują na wycenie transakcji zabezpieczającej pomniejszonej
o wartość narosłych odsetek w danym okresie odsetkowym.
Bank oczekuje, że powiązanie zabezpieczające będzie wysoce efektywne, jeżeli spełnione są wszystkie
poniższe kryteria:
• na podstawie porównania podstawowych parametrów transakcji zabezpieczanych i
zabezpieczających można spodziewać się, że efektywność zabezpieczenia będzie wysoka,
• stosunek zmiany wartości godziwej pozycji zabezpieczanej i instrumentu zabezpieczającego zawiera
się w przedziale <80%, 125%> lub udział kwoty nieefektywności w wartości nominalnej transakcji
zabezpieczającej znajduje się w przedziale <-1%, 1%>,
• w każdym okresie sprawozdawczym symulacja wskaźnika efektywności zabezpieczenia w
zakładanych scenariuszach ewolucji rynkowych stóp procentowych należy do przedziału od <80%,
125%>.
Bank identyfikuje potencjalne źródła nieefektywności:
• wpływ ryzyka kredytowego kontrahenta oraz własnego ryzyka kredytowego na wartość godziwą
transakcji zabezpieczającej – minimalizowany poprzez wymaganie od kontrahenta wpłacenia
depozytu zabezpieczającego oraz poprzez rozliczanie transakcji na instrumentach pochodnych z
udziałem centralnych izb rozliczeniowych (CCP),
• różne terminy zapadalności transakcji zabezpieczającej oraz dłużnego papieru wartościowego,
• różnice w terminach przeszacowania oraz płatności kuponów odsetkowych transakcji
zabezpieczającej IRS oraz dłużnego papieru wartościowego.
Zabezpieczenie wartości godziwej ujmuje się w księgach poprzez prezentację zmian wartości godziwej
zarówno transakcji zabezpieczającej, jak i pozycji zabezpieczanej w rachunku zysków i strat w nocie Wynik
na instrumentach wycenianych do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat i wynik z pozycji
wymiany w pozycji część nieefektywna rachunkowości zabezpieczeń.
21.3 Ocena wpływu reformy IBOR na rachunkowość zabezpieczeń
Bank zamierza kontynuować dotychczasową politykę w ramach rachunkowości zabezpieczeń, pomimo
niepewności w zakresie wysokości i momentu wystąpienia przepływów pieniężnych w następstwie reformy
IBOR w rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych, co dotyczy również wskaźników
zreformowanych.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
47
Bank ocenia jako niskie prawdopodobieństwo by testy retrospektywne dla poszczególnych powiązań
zabezpieczających w następstwie reformy IBOR wygenerowały wyniki poza przyjętym zakresem 80-125%,
z uwagi na ograniczone spektrum wskaźników referencyjnych i możliwych dla nich alternatyw oraz
wypracowywane standardy rynkowe klauzul fallback, Bank zastosuje tą samą alternatywę zarówno w
pozycji zabezpieczającej, jak i zabezpieczanej.
Zmiana warunków kontraktowych dla instrumentów finansowych, innych niż instrumenty pochodne, w
następstwie reformy IBOR, szczególnie gdy sens ekonomiczny zmienionych warunków jest zbliżony,
zostanie przez Bank uwzględniony w dokumentacji powiązania zabezpieczającego oraz w prospektywnych
przepływach kontraktowych pozycji zabezpieczanych.
Na dzień 31.12.2022 Bank utrzymywał relacje zabezpieczające przepływy pieniężne, w których pozycję
zabezpieczaną stanowią przepływy odsetkowe od kredytów oraz obligacji podporządkowanych Banku,
których wysokość uzależniona jest od stóp WIBOR oraz EURIBOR. Pozycję zabezpieczającą w powyższych
relacjach stanowią transakcje wymiany stóp procentowych IRS, dla których nogi zmienne oparte są o WIBOR
oraz EURIBOR. Nominał transakcji zabezpieczających przepływy pieniężne uzależnionych od indeksu
WIBOR na dzień 31.12.2022 roku wynosił 21,1 mld zł oraz 553 mln zł dla transakcji zabezpieczających
przepływy od indeksu EURIBOR.
Bank utrzymuje relacje zabezpieczające zmianę wartości godziwej posiadanych obligacji stałokuponowych,
dla których transakcjami zabezpieczającymi są transakcje wymiany stóp procentowych opartych o indeksy
WIBOR i EURIBOR. Nominał powyższych transakcji według stanu na koniec roku 2022 wynosił
odpowiednio 250 mln zł oraz 157 mln zł.
Dla relacji związanych ze stopą WIBOR Bank identyfikuje niepewność związaną z reformą IBOR, niemniej
jednak jako niskie ocenia ryzyko niespełnienia testów efektywności w związku ze zmianą warunków
kontraktowych pozycji zabezpieczanej i transakcji zabezpieczających. W przypadku relacji opartych o indeks
EURIBOR Bank nie identyfikuje niepewności związanej z reformą IBOR .
21.4 Wpływ wakacji kredytowych na rachunkowość zabezpieczeń
W związku z wprowadzeniem na mocy ustawy z dnia 7 lipca 2022 r. o finansowaniu społecznościowym dla
przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom tzw. wakacji kredytowych polegających na
możliwości zawieszenia spłaty rat kredytów hipotecznych z jednoczesnym wydłużeniem okresu
kredytowania o okres zawieszenia spłaty rat, których efektem jest przesunięcie części przepływów
odsetkowych kredytów hipotecznych opartych na zmiennych stopach procentowych na koniec umowy
Bank zidentyfikował ryzyko niespełnienia testów efektywności w ramach rachunkowości zabezpieczeń i
wystarczalności przepływów pieniężnych dla powiązań zabezpieczających, w których pozycją zabezpieczaną
stanowiły kredyty hipoteczne.
Bank na koniec 2 kwartału oszacował stopień partycypacji klientów w wakacjach kredytowych na poziomie
60%. Wobec obserwowanego w 3 kwartale wzrostu zainteresowania klientów wakacjami kredytowymi
Bank założył maksymalną partycypację na poziomie 69% i zdecydował się na rozwiązanie części powiązań
zabezpieczających, w których pozycją zabezpieczaną stanowiły kredyty hipoteczne narażone na utratę
przepływów odsetkowych z uwagi na wykorzystanie wakacji kredytowych przez klientów. W drugiej
połowie 3 kwartału rozwiązane zostały powiązania zabezpieczające o łącznym nominale 3,82 mld zł, które
jednocześnie zostały desygnowane do nowych powiązań zabezpieczających, dla których pozycję
zabezpieczaną stanowiły kredyty, nieobjęte ryzykiem wykorzystania rządowych wakacji kredytowych.
Bezpośredni wpływ operacji rozwiązania powiązań zabezpieczających na wynik Banku na dzień 31.12.2022
wyniósł -3,95 mln zł.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
48
21.5 Dane finansowe
31.12.2022
31.12.2021
Aktywa
Zobowiązania
Aktywa
Zobowiązania
Instrumenty zabezpieczające przepływy pieniężne
142 274
1 678 933
21 086
1 081 996
Instrumenty zabezpieczające wartość godziwą papierów wartościowych
35 865
0
17 724
0
Razem pochodne instrumenty zabezpieczające
178 139
1 678 933
38 810
1 081 996
W tabelach poniżej zostały zaprezentowane wartości godziwe i wartości nominalne instrumentów
zabezpieczających i zabezpieczanych w rachunkowości zabezpieczeń przepływów pieniężnych
Stopy procentowej
CFH Kredyty/Obligacje
31.12.2022
31.12.2021
Instrumenty zabezpieczające
Wartość nominalna
21 635 408
22 689 729
Wartość bilansowa – aktywa
142 274
21 086
Wartość bilansowa – zobowiązania
1 678 933
1 081 996
Nazwa linii w bilansie, w której zaprezentowano instrument zabezpieczający
Pochodne instrumenty
zabezpieczające
Pochodne instrumenty
zabezpieczające
Zmiany wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego stanowiące
podstawę wyznaczenia kwoty nieefektywności zabezpieczenia
-1 539 017
-891 309
Zmiany wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego ujęte w
pozostałych całkowitych dochodach
-1 062 443
-1 199 526
Kwota przeniesiona w okresie z pozostałych dochodów całkowitych do
rachunku zysków i strat
702 688
-109 583
Podatek odroczony
68 353
248 731
Kwota nieefektywności zabezpieczenia rozpoznana w rachunku zysków i
strat
-1 807
-3 397
Nazwa linii rachunku zysków i strat, w której rozpoznano kwotę
nieefektywności zabezpieczenia, wskazanej powyżej
Wynik na instrumentach
wycenianych do wartości
godziwej przez rachunek zysków i
strat i wynik z pozycji wymiany
Wynik na instrumentach
wycenianych do wartości
godziwej przez rachunek zysków i
strat i wynik z pozycji wymiany
Pozycje zabezpieczane
Kwota zmiany wartości godziwej derywatu hipotetycznego
reprezentującego pozycję zabezpieczaną, która to zmiana jest podstawą do
oszacowania nieefektywności zabezpieczenia w danym okresie
1 541 257
939 403
Saldo pozycji kapitału z tytułu CFH dla relacji, dla których rachunkowość
zabezpieczeń będzie kontynuowana po zakończeniu danego okresu
sprawozdawczego
-291 402
-1 060 378
Instrumenty zabezpieczające (wartość nominalna)
31.12.2022
31.12.2021
Transakcje stopy procentowej - SWAP
21 635 408
22 689 729
Instrumenty zabezpieczające (wartość nominalna)
21 635 408
22 689 729
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
49
Profil rozkładu w czasie kwot nominalnych oraz odpowiadających im średnich stawek procentowych
instrumentów zabezpieczających
31.12.2022
wartość nominalna instrumentów o terminie pozostającym do realizacji
poniżej 1 roku
od 1 roku do 3 lat
od 3 do 5 lat
nominał (zł)
średnia %
nominał (zł)
średnia %
nominał (zł)
średnia %
Swapy na stopę procentową (IRS PLN)
5 965 000
1,50
7 757 000
2,52
7 360 000
2,72
Swapy na stopę procentową (IRS EUR)
0
0,00
365 812
-0,37
187 596
-0,28
31.12.2021
wartość nominalna instrumentów o terminie pozostającym do realizacji
poniżej 1 roku
od 1 roku do 3 lat
od 3 do 5 lat
nominał (zł)
średnia %
nominał (zł)
średnia %
nominał (zł)
średnia %
Swapy na stopę procentową (IRS PLN)
4 975 000
0,69
9 340 000
1,23
7 832 000
1,34
Swapy na stopę procentową (IRS EUR)
0
0,00
358 753
-0,37
183 976
-0,28
Aktywa finansowe - Instrumenty zabezpieczające
31.12.2022
31.12.2021
Poziom 2
142 274
21 086
Transakcje stopy procentowej - SWAP
142 274
21 086
Razem
142 274
21 086
Według terminów zapadalności
31.12.2022
31.12.2021
> 1M ≤ 3M
94
4 245
> 3M ≤ 6M
8 398
2 275
> 6M ≤ 1Y
2 602
0
> 1Y ≤ 2Y
36 998
686
> 2Y ≤ 5Y
94 182
13 879
Razem
142 274
21 086
Zobowiązania finansowe-Instrumenty zabezpieczające
31.12.2022
31.12.2021
Poziom 2
1 678 933
1 081 996
Transakcje stopy procentowej - SWAP
1 678 933
1 081 996
Razem
1 678 933
1 081 996
Według terminów zapadalności
31.12.2022
31.12.2021
> 1W ≤ 1M
373
0
> 1M ≤ 3M
0
6 932
> 3M ≤ 6M
20 682
20 733
> 6M ≤ 1Y
224 299
38 985
> 1Y ≤ 2Y
307 097
229 608
> 2Y ≤ 5Y
1 126 482
785 739
Razem
1 678 933
1 081 996
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
50
Inne dochody całkowite z tytułu zabezpieczenia przepływów pieniężnych
01.01.2022- 31.12.2022
01.01.2021- 31.12.2021
Inne dochody całkowite na początek okresu brutto
-1 116 829
192 280
Zyski/straty odniesione na inne dochody całkowite w okresie
-1 062 443
-1 199 526
Kwota przeniesiona w okresie z innych dochodów całkowitych do
rachunku zysków i strat, w tym:
702 688
-109 583
- wynik z tytułu odsetek
-702 688
109 583
Skumulowane inne dochody całkowite na koniec okresu brutto
-1 476 584
-1 116 829
Efekt podatkowy
280 551
212 198
Skumulowane inne dochody całkowite na koniec okresu netto
-1 196 033
-904 631
Nieefektywna część zabezpieczenia przepływów pieniężnych rozpoznana w
rachunku zysków i strat w pozycji wynik na instrumentach wycenianych do
wartości godziwej przez rachunek zysków i strat i wynik z pozycji wymiany
-1 807
3 397
Wpływ w okresie na inne dochody całkowite brutto
-359 755
-1 309 109
Podatek odroczony z tytułu zabezpieczenia przepływów pieniężnych
68 353
248 731
Wpływ w okresie na inne dochody całkowite netto
-291 402
-1 060 378
W tabelach poniżej zostały zaprezentowane wartości godziwe i wartości nominalne instrumentów
zabezpieczających i zabezpieczanych w rachunkowości zabezpieczeń wartości godziwej.
31.12.2022
POWIĄZANIE FVH IRS OBLIGACJE - zabezpieczenie papierów
wartościowych wycenianych według
wartości godziwej przez inne
całkowite dochody
zamortyzowanego kosztu
Instrumenty zabezpieczające
Wartość nominalna
250 000
156 643
Wartość bilansowa – aktywa
19 502
16 363
Wartość bilansowa – zobowiązania
0
0
Nazwa linii w bilansie, w której zaprezentowano instrument zabezpieczający
Pochodne instrumenty
zabezpieczające
Pochodne instrumenty
zabezpieczające
Kwota zmiany wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego
wykorzystana jako podstawa do oszacowania nieefektywności
zabezpieczenia w danym okresie
16 490
-2 158
Kwota nieefektywności zabezpieczenia rozpoznana w rachunku zysków i
strat
575
-1 148
Nazwa linii rachunku zysków i strat, w której rozpoznano kwotę
nieefektywności zabezpieczenia, wskazanej powyżej
Wynik na instrumentach
wycenianych do wartości
godziwej przez rachunek zysków i
strat i wynik z pozycji wymiany
Wynik na instrumentach
wycenianych do wartości
godziwej przez rachunek zysków i
strat i wynik z pozycji wymiany
Pozycje zabezpieczane
Wartość bilansowa – aktywa
144 056
422 131
Skumulowana niezamortyzowana kwota korekty do wartości godziwej
pozycji zabezpieczanej uwzględniona w wartości bilansowej pozycji
zabezpieczanej ujętej w bilansie – aktywa
0
-6 444
Nazwa linii w bilansie, w której zaprezentowano pozycję zabezpieczaną
Inwestycyjne aktywa finansowe
wyceniane w wartości godziwej
przez inne całkowite dochody
Inwestycyjne aktywa finansowe
wyceniane według
zamortyzowanego kosztu
Zmiana wartości pozycji zabezpieczanej wykorzystana jako podstawa do
oszacowania nieefektywności zabezpieczenia w danym okresie
-15 915
1 010
Skumulowana kwota korekty do wartości godziwej pozycji zabezpieczanej
pozostającą w bilansie dla tych pozycji zabezpieczanych, dla których
zaprzestano korygowania pozycji bilansowej o korekty do wartości godziwej
0
0
31.12.2021
POWIĄZANIE FVH IRS OBLIGACJE - zabezpieczenie papierów
wartościowych wycenianych według
wartości godziwej przez inne
całkowite dochody
zamortyzowanego kosztu
Instrumenty zabezpieczające
Wartość nominalna
250 000
153 620
Wartość bilansowa – aktywa
2 642
15 082
Wartość bilansowa – zobowiązania
0
0
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
51
31.12.2021
POWIĄZANIE FVH IRS OBLIGACJE - zabezpieczenie papierów
wartościowych wycenianych według
wartości godziwej przez inne
całkowite dochody
zamortyzowanego kosztu
Nazwa linii w bilansie, w której zaprezentowano instrument zabezpieczający
Pochodne instrumenty
zabezpieczające
Pochodne instrumenty
zabezpieczające
Kwota zmiany wartości godziwej instrumentu zabezpieczającego
wykorzystana jako podstawa do oszacowania nieefektywności
zabezpieczenia w danym okresie
4 435
16 793
Kwota nieefektywności zabezpieczenia rozpoznana w rachunku zysków i
strat
1 362
-2 773
Nazwa linii rachunku zysków i strat, w której rozpoznano kwotę
nieefektywności zabezpieczenia, wskazanej powyżej
Wynik na instrumentach
wycenianych do wartości
godziwej przez rachunek zysków i
strat i wynik z pozycji wymiany
Wynik na instrumentach
wycenianych do wartości
godziwej przez rachunek zysków i
strat i wynik z pozycji wymiany
Pozycje zabezpieczane
Wartość bilansowa – aktywa
158 287
181 621
Skumulowana niezamortyzowana kwota korekty do wartości godziwej
pozycji zabezpieczanej uwzględniona w wartości bilansowej pozycji
zabezpieczanej ujętej w bilansie – aktywa
0
-14 204
Nazwa linii w bilansie, w której zaprezentowano pozycję zabezpieczaną
Inwestycyjne aktywa finansowe
wyceniane w wartości godziwej
przez inne całkowite dochody
Inwestycyjne aktywa finansowe
wyceniane według
zamortyzowanego kosztu
Zmiana wartości pozycji zabezpieczanej wykorzystana jako podstawa do
oszacowania nieefektywności zabezpieczenia w danym okresie
-3 074
-19 566
Skumulowana kwota korekty do wartości godziwej pozycji zabezpieczanej
pozostającą w bilansie dla tych pozycji zabezpieczanych, dla których
zaprzestano korygowania pozycji bilansowej o korekty do wartości godziwej
0
0
Instrumenty zabezpieczające (wartość nominalna)
31.12.2022
31.12.2021
Transakcje stopy procentowej - SWAP
406 643
403 620
Instrumenty zabezpieczające (wartość nominalna)
406 643
403 620
Aktywa finansowe - Instrumenty zabezpieczające
31.12.2022
31.12.2021
Poziom 2
35 865
17 724
Transakcje stopy procentowej - SWAP
35 865
17 724
Razem
35 865
17 724
Według terminów zapadalności
31.12.2022
31.12.2021
> 1Y ≤ 2Y
16 363
15 082
> 2Y ≤ 5Y
19 502
2 642
Razem
35 865
17 724
21.6 Analiza wrażliwości istotnych szacunków i osądów
Na potrzeby ujawnień zgodnie z MSSF 7, Bank szacuje wartość zmiany wycen instrumentów pochodnych o
liniowym profilu ryzyka przy założeniu równoległego przesunięcia krzywych dochodowości o 50pb. W tym
celu Bank konstruuje krzywe dochodowości w oparciu o dane rynkowe. Bank analizuje, jaki wpływ na
wycenę transakcji będzie miała zmiana krzywych dochodowości dla portfela instrumentów pochodnych o
liniowym profilu ryzyka objętych rachunkowością zabezpieczeń.
Szacunkowa zmiana wyceny
31.12.2022
31.12.2021
scenariusz
scenariusz
scenariusz
scenariusz
+50pb
-50pb
+50pb
-50pb
Transakcje stopy procentowej – SWAP
-172 528
172 528
-210 260
210 260
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
52
22 Należności od klientów
22.1 Zasady rachunkowości
Na dzień 31.12.2022 r. oraz na 31.12.2021 r. Bank posiadał w tej kategorii należności z tytułu kredytów i
pożyczek, skupione wierzytelności oraz inne należności od klientów. Ponadto Bank prezentuje w tej pozycji
również transakcje zakupu z przyrzeczeniem sprzedaży na papierach wartościowych kierując się treścią
ekonomiczną transakcji. Ocenie podlega czy zawarcie transakcji kupna/sprzedaży papierów wartościowych
wiąże się z przeniesieniem ryzyka i korzyści z danego papieru wartościowego. W przypadku transakcji
dotychczas zawieranych przez Bank zachowane zostaje zasadniczo całe ryzyko i korzyści po stronie
zbywającego papiery wartościowe, ponieważ ryzyko zmiany wartości bieżącej składnika aktywów netto nie
zmienia się istotnie w wyniku jego przeniesienia. Oznacza to, że zarówno transakcje kupna papierów
wartościowych z jednoczesnym przyrzeczeniem odsprzedaży (revers repo, buy-sell-back), jak i transakcje
sprzedaży papierów wartościowych z przyrzeczeniem odkupu (repo, sell-buy-back) są prezentowane w
bilansie Banku jako odpowiednio: zdeponowane u nabywcy papieru wartościowego lokaty lub przyjęte od
nabywcy papieru wartościowego depozyty.
Papiery wartościowe będące przedmiotem transakcji sprzedaży z przyrzeczeniem odkupu nie są wyłączane
ze sprawozdania z sytuacji finansowej i podlegają wycenie według zasad określonych dla poszczególnych
portfeli papierów wartościowych. Różnica pomiędzy ceną sprzedaży a ceną odkupu jest traktowana
odpowiednio jako koszty albo przychody odsetkowe.
Bank wycenia należności od klientów wg zamortyzowanego kosztu, ponieważ utrzymywane są w modelu
biznesowym, którego celem jest realizacja przepływów pieniężnych zgodnie z warunkami umownymi, a
kontraktowe przepływy pieniężne zawierają spłatę wyłącznie kwoty głównej i odsetek od kwoty głównej.
Szczegółowe zasady rachunkowości w zakresie klasyfikacji opisano w nocie 20.1.
Klasyfikacja i oszacowanie strat oczekiwanych dokonywane przez Bank, uwzględniają wymogi:
• MSSF 9 „Instrumenty finansowe”
• Rekomendacji R Komisji Nadzoru Finansowego dotyczącej zasad klasyfikacji ekspozycji
kredytowych, szacowania i ujmowania oczekiwanych strat kredytowych oraz zarządzania ryzykiem
kredytowym wydanej w kwietniu 2021r.,
• Rozporządzenia UE nr 575/2013, art. 178 oraz wytycznych EBA/GL/2016/07 dotyczących
stosowania definicji niewykonania zobowiązania oraz Rozporządzenia Ministra Finansów, Inwestycji
i Rozwoju z dnia 3/10/2019 w sprawie poziomu istotności przeterminowanego zobowiązania
kredytowego oraz Rozporządzenia UE nr 2021/451, załącznik V.
Klasyfikacja należności od klientów
Zgodnie z metodą wyceny wg zamortyzowanego kosztu, Bank dokonuje oszacowania odpisów i rezerw na
straty oczekiwane. Zasady oszacowania odpisów obejmują podział należności od klientów na 3 kategorie
(koszyki) jakości implikujące sposób i horyzont szacowania odpisów:
• Koszyk 1, należności bez przesłanek utraty wartości oraz bez istotnego pogorszenia jakości od
momentu początkowego ujęcia,
• Koszyk 2, należności bez przesłanek utraty wartości, ale charakteryzujące się istotnym
pogorszeniem jakości kredytowej od momentu początkowego ujęcia,
• Koszyk 3, należności z przesłankami utraty wartości.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
53
Horyzont szacowania strat oczekiwanych
Należności klasyfikowane do Koszyka 1 podlegają oszacowaniu strat oczekiwanych w horyzoncie 12
miesięcy. Należności klasyfikowane do Koszyka 2 i 3 podlegają oszacowaniu strat w horyzoncie life-time
(dożywotniego szacowanego horyzontu życia należności).
Horyzont life-time stosuje się również zawsze w przypadku ekspozycji, które na datę nabycia lub utworzenia
dotknięte były utratą wartości ze względu na ryzyko kredytowe (tzw. purchased or originated credit
impaired, POCI) bez względu na ich jakość kredytową na datę wyceny.
Dodatkowo Bank wyodrębnia grupę ekspozycji niskiego ryzyka (ang. low credit risk), które są wyłączone z
oceny występowania istotnego pogorszenia ryzyka kredytowego i podlegają wycenie w horyzoncie 12
miesięcy (lub zapadalności, o ile krótszy). Do grupy tej Bank kwalifikuje: ekspozycje wobec skarbu państwa
(Ministerstwo Finansów, Narodowy Bank Polski, Bank BGK, etc.).
Definicja odpisu
Odpis stanowi różnicę pomiędzy wartością ekspozycji brutto a spodziewanymi odzyskami po uwzględnieniu
statusu/prawdopodobieństwa default w zadanym horyzoncie. W przypadku należności POCI, odpis stanowi
dodatnią lub ujemną różnicę pomiędzy skumulowanym poziomem strat szacowanym na datę wyceny, a
skumulowanym poziomem strat w dniu nabycia/wytworzenia należności.
W przypadku stwierdzenia nieściągalności, Bank spisuje należności w całości lub części w ciężar odpisów
utworzonych z tytułu utraty wartości. Kwoty należności spisanych odzyskane w późniejszych okresach
pomniejszają wartość odpisów utworzonych z tytułu utraty wartości w rachunku zysków i strat.
Szczegółowe zasady wyłączania składników aktywów finansowych zostały opisane w nocie 3.4.
22.2 Zasady klasyfikacji (wyznaczania jakości kredytowej /koszyków)
Na każdy dzień bilansowy Bank dokonuje oceny jakości kredytowej posiadanych należności i dokonuje ich
klasyfikacji do odpowiednich kategorii (koszyków) ryzyka.
Koszyk 3, z przesłankami utraty wartości
Bank definiuje przesłanki utraty wartości w oparciu o regulacje i wytyczne nadzorcze:
• Rozporządzenie UE nr 575/2013, art. 178 oraz wytyczne EBA/GL/2016/07 dotyczące stosowania
definicji niewykonania zobowiązania oraz Rozporządzenie Ministra Finansów, Inwestycji i Rozwoju
z dnia 3.10.2019 w sprawie poziomu istotności przeterminowanego zobowiązania kredytowego
oraz Rozporządzenia UE nr 2021/451,
• Rekomendację R Komisji Nadzoru Finansowego dotyczącej zasad klasyfikacji ekspozycji
kredytowych, szacowania i ujmowania oczekiwanych strat kredytowych oraz zarządzania ryzykiem
kredytowym wydanej w kwietniu 2021 roku.
oraz własne doświadczenia związane z zarządzaniem ryzykiem kredytowym.
Bank stosuje definicję default zgodną z definicją ekspozycji credit-impaired (Koszyk 3) oraz z definicją
ekspozycji nieobsługiwanych.
Bank, zgodnie z art. 178 ust. 1 akapit drugi rozporządzenia (UE) nr 575/2013:
• w przypadku ekspozycji detalicznych stosuje definicję niewykonania zobowiązania na poziomie
poszczególnych instrumentów kredytowych (z uwzględnieniem zarażania w przypadku istotnych dla
całej relacji zaległości),
• w przypadku ekspozycji komercyjnych stosuje definicję niewykonania zobowiązania na poziomie
dłużnika.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
54
Kluczowe przesłanki utraty wartości to:
• znaczące opóźnienie w spłacie, rozumiane jako opóźnienie w spłacie przez okres dłuższy niż 90 dni,
przy jednoczesnym spełnieniu kryterium istotności kwoty zaległej (tj. 400 zł dla klientów
indywidualnych i 2 tys. zł dla klientów komercyjnych oraz 1% istotności),
• znaczące pogorszenie sytuacji ekonomiczno-finansowej (w tym znaczące pogorszenie wewnętrznej
oceny scoringowej/ratingowej) wpływające na zagrożenie wywiązania się klienta z pierwotnych
warunków umownych dotyczących obsługi zobowiązań wobec Banku,
• restrukturyzacja rozumiana jako przyznane udogodnienie w warunkach finansowania na skutek
istotnych trudności finansowych kredytobiorcy, jeżeli między innymi wpływa na obniżenie NPV
aktywa o ponad 1%, wprowadza ratę balonową lub istotnie odracza obsługę rat kapitałowych,
• złożenie przez klienta biznesowego wniosku o postępowanie restrukturyzacyjne, upadłościowe,
likwidacyjne,
• skuteczne wypowiedzenie umowy,
• upadłość konsumencka klienta indywidualnego,
• zgon klienta indywidualnego (z uwzględnieniem wpływu na zagrożenie obsługi długu w przypadku
wspólnych zobowiązań wielu dłużników),
• brak informacji o miejscu pobytu klienta indywidualnego,
• utrata pracy klienta indywidualnego (rozpoznawana na podstawie oceny braku możliwości spłaty
zadłużenia przez klienta na skutek utraty pracy),
• wszczęcie postępowania sądowego lub egzekucyjnego,
• kwestionowanie ekspozycji przez dłużnika,
• wyłudzenie,
• zaprzestanie działalności,
• odpisanie / sprzedaż ze stratą,
• realizacja gwarancji,
• default klienta indywidualnego na skutek rozpoznania defaultu na jego jednoosobowej działalności
gospodarczej (JDG).
Powyższy katalog stanowi zbiór otwarty.
W przypadku wystąpienia zdarzenia mogącego stanowić przesłankę utraty wartości, nieobjętego ww.
katalogiem ocenia się jego istotność dla ryzyka niewywiązania się klienta z zobowiązań wobec Banku w
oparciu o pierwotne warunki umowne i jeśli jest to zasadne, dokonuje się oznaczenia przesłanek utraty
wartości.
Bank dokonuje oceny wszystkich ekspozycji kredytowych klienta pod kątem identyfikacji obiektywnych
przesłanek utraty wartości w trybie dziennym w zakresie przesłanek o charakterze ilościowym i procesowym
oraz według najbardziej aktualnych danych w dniu dokonywania oceny w zakresie przesłanek o charakterze
oceny sytuacji finansowej klienta.
Proces identyfikacji default realizowany jest w dedykowanym, scentralizowanym systemie, gdzie ocena
wszystkich dłużników Banku i Grupy Kapitałowej dokonywana jest według jednolitych kryteriów.
W roku 2022, mimo występowania istotnych negatywnych zjawisk zewnętrznych (okres post-pandemiczny,
wojna w Ukrainie, otoczenie wysokich stóp procentowych i innych wyzwań makroekonomicznych), Bank
nie wprowadził żadnych zmian w zakresie zasad rozpoznawania przesłanek utraty wartości.
Koszyk 2, bez przesłanek utraty wartości, z istotnym pogorszeniem od początkowego ujęcia
Dla ekspozycji bez przesłanek utraty wartości, na każdy dzień sprawozdawczy Bank dokonuje oceny czy
ryzyko kredytowe związane z danym instrumentem finansowym istotnie wzrosło od dnia jego
początkowego ujęcia. W celu dokonania takiej oceny Bank porównuje szacowane ryzyko niewykonania
zobowiązania w horyzoncie life-time dla danego instrumentu finansowego ustalone na dzień
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
55
sprawozdawczy z ryzykiem niewykonania zobowiązania dla tego instrumentu finansowego w analogicznym
okresie ustalone w dniu początkowego ujęcia.
Począwszy od 31 grudnia 2021, Bank wprowadził z zakresie zasad identyfikacji ekspozycji z istotnym
pogorszeniem ryzyka kredytowego, wymogi Rekomendacji R Komisji Nadzoru Finansowego.
Zasady identyfikacji istotnego wzrostu ryzyka kredytowego od początkowego ujęcia oparte są na:
• przesłankach o charakterze jakościowym i
• przesłankach o charakterze ilościowym.
Do przesłanek o charakterze jakościowym Bank zalicza:
• występowanie przeterminowania przekraczającego 30 dni,
• klasyfikację klienta na listę podwyższonego ryzyka („watch lista”),
• forbearance, o ile nie oznacza przesłanek utraty wartości,
• identyfikację istotnego ryzyka (branży, sektora lub grupy klientów),
• brak początkowej lub bieżącej oceny scoringowej,
• osiągnięcie bieżącej oceny scoringowej lub ratingowej powyżej ustalonych poziomów masterskali,
• występowanie przeterminowania przekraczającego 90 dni, które ze względu na nieistotność nie
stanowi przesłanki default,
• zjawiska/zdarzenia procesowe, którym nie towarzyszy powstanie zaległości/przeterminowania
przez co nie skutkują klasyfikacją default (w tym np. śmierć dłużnika, utrata pracy, brak informacji o
miejscu pobytu dłużnika),
• default na innym rachunku klienta detalicznego.
Do przesłanek o charakterze ilościowym Bank zalicza:
• wzrost powyżej zdefiniowanych progów istotności, skumulowanego prawdopodobieństwa
niewykonania zobowiązania w okresie do zapadalności ustalonego na datę wyceny w stosunku do
analogicznego ustalenia w dacie udzielenia zaangażowania, gdzie skumulowane
prawdopodobieństwo niewykonania zobowiązania określane jest z wykorzystaniem modeli life-time
PD.
W zakresie progu istotności Bank stosuje łącznie próg bezwzględny i próg względny, gdzie próg
bezwzględny ma na celu wykluczenie z reklasyfikacji ekspozycji klasyfikowanych do ratingów o poziomie
inwestycyjnym.
Względne progi istotności pogorszenia ryzyka kredytowego definiowane są na moment udzielenia
zaangażowania i przyjmują stały poziom, który dywersyfikowany według pierwotnej jakości kredytowej
opisanej masterskalą ratingową odrębnie dla segmentu klientów detalicznych i klientów biznesowych. Progi
istotności pogorszenia mają tendencję spadkową wraz z wzrostem początkowego poziomu ryzyka.
W procesie definiowania względnych progów istotności Bank wykorzystuje szeroką paletę analiz, do których
zasadniczo należą; minimalizacja błędów klasyfikacji, rozkład ocen ryzyka kredytowego, stopa niewykonania
zobowiązania, koncentracja ocen ryzyka kredytowego, migracja ocen ryzyka kredytowego, jakość modeli
wykorzystywanych do oceny ryzyka kredytowego, zwrot z aktywów, zależność stopy niewykonania
zobowiązania od czynników makroekonomicznych, referencja do nadzorczego backstop, benchmark w
zakresie progów istotności pogorszenia ryzyka kredytowego stosowanych przez inne banki.
Ekspozycje klasyfikowane do Koszyka 2 zostają przeklasyfikowane do Koszyka 1, jeśli ustąpią wszystkie
zdarzenia klasyfikujące je do Koszyka 2. W zakresie poszczególnych typów przesłanek stosowane są
adekwatne dla danego zjawiska okresy obserwacji, w tym np. dla przesłanek „klasyfikacja klienta na listę
podwyższonego ryzyka” lub „wzrost powyżej zdefiniowanych progów istotności skumulowanego
prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania” okresy potwierdzające ustabilizowane ustąpienie
przyczyn zdarzenia. W szczególności, po ustąpieniu przesłanki utraty wartości „restrukturyzacja”, ekspozycja
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
56
jeszcze przez co najmniej 24 miesiące klasyfikowana jest jako forbearance, co skutkuje w tym okresie
klasyfikacją do Koszyka 2.
Identyfikacja przesłanek istotnego pogorszenia ryzyka kredytowego dokonywana jest na poziomie
pojedynczej ekspozycji.
Koszyk 1, bez przesłanek utraty wartości, bez istotnego pogorszenia od początkowego ujęcia
Ekspozycje kredytowe klientów, dla których nie identyfikuje się przesłanek utraty wartości oraz dla których
Bank nie stwierdził istotnego pogorszenia jakości kredytowej od początkowego ujęcia klasyfikowane są do
Koszyka 1.
Klasyfikacja forbearance
Ekspozycje, wobec których stosowane są udogodnienia przyznawane klientom ze względu na pogorszoną
sytuację finansową, klasyfikowane są jako ekspozycje restrukturyzowane (forbearance).
Dla celów klasyfikacji do forbearance, za pogorszoną sytuację finansową klienta Bank uznaje zdarzenie,
kiedy na moment przyznawania udogodnienia występują poniższe:
• w ciągu trzech miesięcy przed datą udzielenia udogodnienia przeterminowanie na
restrukturyzowanym rachunku klienta przekraczało 30 dni lub
• na restrukturyzowanym rachunku klienta ocena jakości pogorszyła się o co najmniej 3 klasy
ratingowe/scoringowe w ciągu trzech miesięcy przed przyznaniem udogodnienia lub
• klient był na liście podwyższonego ryzyka (watch lista) w ciągu trzech miesięcy przed przyznaniem
udogodnienia.
Dla celów klasyfikacji ekspozycji forbearance za nieobsługiwaną (skutkującej identyfikacją przesłanki utraty
wartości) Bank uznaje zdarzenie, kiedy na moment przyznawania udogodnienia występują co najmniej
poniższe:
• ekspozycja jest uznawana za nieobsługiwaną (tj. występują inne przesłanki utraty wartości) lub
• na skutek zastosowania udogodnienia dochodzi do zmniejszenia zobowiązań finansowych poprzez
umorzenie istotnej części ekspozycji lub udzielone udogodnienie powoduje spadek NPV
restrukturyzowanej ekspozycji o ponad 1% lub
• zastosowany plan spłaty nie jest oparty na wiarygodnych założeniach makroekonomicznych oraz
ocenie kredytobiorcy w zakresie zdolności i gotowości do spłaty lub
• zmieniona umowa zawiera istotne odroczenia w zakresie rozpoczęcia spłaty (dla kapitału powyżej 2
lat) lub
• zmieniona umowa przewiduje dużą płatność ryczałtową (balonową) na koniec zmienionego
harmonogramu spłat.
Ekspozycje forbearance klasyfikowane są do Koszyka 2, ekspozycje forbearance nieobsługiwane stanowiące
przesłankę default klasyfikowane są do Koszyka 3.
Zasady klasyfikacji ekspozycji objętych kluczowymi ustawowymi instrumentami wsparcia klientów
Do kluczowych ustawowych narzędzi wsparcia klientów dostępnych między innymi ze względu na sytuacje
makroekonomiczną, Bank zalicza:
• Fundusz Wsparcia Kredytobiorców,
• moratoria dostępne dla klientów, którzy utracili źródło dochodów,
• moratoria płatnicze dla złotowych portfeli hipotecznych.
Ekspozycje objęte Funduszem Wsparcia Kredytobiorców oraz ekspozycje objęte moratoriami dla klientów,
którzy utracili źródło dochodu, są przez Bank klasyfikowane do forbearance i w konsekwencji do Koszyka 2
(o ile nie spełniają przesłanek utraty wartości / default, które skutkowałyby klasyfikacją do Koszyka 3).
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
57
Ekspozycje hipoteczne objęte moratoriami płatniczymi podlegają ogólnym zasadom klasyfikacji, gdzie fakt
skorzystania z moratoriów nie spełnia warunków udogodnienia oferowanego ze względu na pogorszoną
sytuację finansową jako, że nie stanowi ona kryterium dla skorzystania z instrumentu. W okresach
zawieszania wymagalności, Bank wstrzymuje naliczanie zaległości/przeterminowania powracając do
kontynuacji naliczania w dacie zakończenia okresu zawieszenia.
22.3 Istotne szacunki i osądy - odpisy na straty oczekiwane z tytułu utraty wartości
Zgodnie z MSSF 9, dla wszystkich instrumentów finansowych wycenianych w zamortyzowanym koszcie lub
w wartości godziwej przez inne całkowite dochody oraz gwarancji finansowych i zobowiązań do udzielenia
finansowania, Bank dokonuje oszacowania odpisów na oczekiwane straty kredytowe.
Zasady szacowania odpisów dla ekspozycji bez przesłanek utraty wartości (Koszyk 1 i Koszyk 2)
Ekspozycje, dla których nie zidentyfikowano przesłanek utraty wartości, ocenia się z zachowaniem zasady
homogeniczności względem profilu ryzyka i tworzy odpis służący pokryciu strat oczekiwanych (expected
credit loss, ECL). Oszacowanie strat oczekiwanych dla ekspozycji desygnowanych do Koszyka 1 oraz
Koszyka 2 dokonywane jest w oparciu o:
• szacowaną wartość ekspozycji w momencie niewykonania zobowiązania (model EAD),
• szacowany rozkład ryzyka niewykonania zobowiązania w ciągu życia ekspozycji (model life-time PD
oparty o modele scoringowe i ratingowe),
• szacowany poziom straty w przypadku niewywiązania się klienta z zobowiązań (model LGD).
Model EAD obrazuje spodziewany rozkład zaangażowania danej ekspozycji kredytowej w okresie do
zapadalności. Dla produktów z harmonogramami spłat, model oparty jest na przepływach kontraktowych
modyfikowanych o efekt przedpłat/niedopłat. Dla produktów bez harmonogramów spłat, model oparty jest
na średnim spodziewanym wykorzystaniu przyznanego limitu kredytowego w okresie do zapadalności, a dla
produktów bez zdefiniowanej zapadalności dodatkowo na średnim spodziewanym wykorzystaniu limitu w
behawioralnym okresie życia.
Model life-time PD obrazuje spodziewany, w horyzoncie life-time, rozkład prawdopodobieństwa default
każdej ekspozycji. Model korzysta z następujących źródeł informacji:
• ocena ratingowa wyznaczona w adekwatnym dla klienta systemie ratingowym stanowiącą najlepsze
oszacowanie jego bieżącego standingu,
• informacje o grupie segmentowej/produktowej,
• czynniki ryzyka informujące o momencie ekspozycji w cyklu życia.
Owe trzy źródła informacji wykorzystywane są do wyznaczenia homogenicznych pul, w którym następuje
estymacja rozkładu prawdopodobieństwa default. Model jest stosowany zarówno do wyznaczenia
inicjalnego poziomu oczekiwanych strat kredytowych, w momencie początkowego ujęcia składnika
aktywów, jak i oszacowania bieżącego poziomu ryzyka.
Model LGD obrazuje spodziewany poziom straty z ekspozycji, w przypadku której nastąpi niewywiązanie się
klienta z zobowiązań. Bank w ramach konstrukcji modeli LGD dąży do jak najpełniejszego pokrycia portfela
ekspozycji niepracujących zaawansowanymi modelami statystycznymi umożliwiającymi prognozę odzysku
dla poszczególnych ekspozycji. Finalna wartość LGD uwzględnia w sposób zindywidualizowany wycenę
zabezpieczeń każdej z transakcji. Bank stosuje zasadę tzw. minimalnego poziomu straty (LGD floor), nie
dopuszczając do występowania zerowych odpisów.
Oszacowanie poszczególnych parametrów dokonywane jest na poziomie homogenicznych grup ekspozycji
wykazujących wspólne cechy w zakresie opisywanego zjawiska.
Dla Koszyka 1, horyzont oszacowania obejmuje okres najbliższych 12 miesięcy (lub zapadalności o ile
krótszy). Dla Koszyka 2 (w tym POCI) obejmuje okres do spodziewanej zapadalności.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
58
Zasady szacowania odpisów dla ekspozycji ze zidentyfikowanymi przesłankami utraty wartości (Koszyk 3)
Ekspozycje, dla których stwierdzono przesłanki utraty wartości, dzielone są na wyceniane indywidualnie lub
wyceniane grupowo (kolektywnie).
Do celów wyceny kolektywnej identyfikowane są grupy o podobnych charakterystykach ryzyka
kredytowego, które pod względem utraty wartości ocenia się zbiorczo. Wycena grupowa oparta na
modelach LGD, uwzględnia między innymi zachowania behawioralne w zakresie obsługi długu oraz czas
pozostawania danej ekspozycji w default oraz uwzględnia specyfikę danej grupy pod kątem oczekiwanych
odzysków oraz indywidualną wartość zabezpieczeń każdej z ekspozycji.
W zależności od stosowanego przez Bank modelu LGD parametry odpisu są wyznaczane:
• indywidualnie jako poziom odzysku dla każdego rachunku, bazujący na jego indywidualnych cechach
wynikających z historycznych spłat na rachunku, procesu windykacyjnego, historii klienta w Banku,
historii klienta w BIK oraz struktury przesłanek lub
• pulowo w oparciu o informację dotyczące segmentu produktowego / czasu przebywania ekspozycji
w stanie utraty wartości.
Metodyka i założenia modeli LGD przyjętych do oszacowania przyszłych przepływów pieniężnych są
regularnie analizowane, kalibrowane i walidowane w celu zmniejszenia rozbieżności pomiędzy stratami
oczekiwanymi a rzeczywistymi.
Ocena indywidualna obowiązuje dla ekspozycji klientów biznesowych zagrożonych utratą wartości
przekraczających próg łącznego zaangażowania na poziomie 3 mln zł. Ocenę indywidualną dopuszcza się
także dla innych ekspozycji zagrożonych utratą wartości, w których przypadku Bank nie jest w stanie
wyodrębnić grupy aktywów o podobnych charakterystykach ryzyka kredytowego lub nie posiada
wystarczającej próby do oszacowania parametrów grupowych.
Wycena indywidualna opiera się na analizie scenariuszowej. Każdy scenariusz posiada przypisane
prawdopodobieństwo realizacji oraz oczekiwane odzyski odzwierciedlające prowadzone wobec klienta
strategie restrukturyzacyjno-windykacyjne.
Ekspozycje obejmowane indywidualną lub grupową metodą oszacowania, dla których Bank nie identyfikuje
jednostkowej straty, są grupowane w homogeniczne populacje, dla których Bank ustala minimalny poziom
straty (tzw. LGD floor).
22.4 Przyszłe czynniki makroekonomiczne w ocenie jakości kredytowej i szacowaniu strat
Czynniki makroekonomiczne
Zgodnie z MSSF 9, zarówno ocena istotnego pogorszenia jakości kredytowej jak i szacowanie odpisów, poza
odzwierciedleniem bieżącej jakości portfela kredytowego uwzględnia oczekiwane czynniki
makroekonomiczne (FLI, forward-looking-information), które będą występować w przyszłości.
Bank zapewnia uwzględnienie przyszłych czynników makroekonomicznych we wszystkich istotnych
komponentach oszacowania oczekiwanych strat kredytowych. Wypracowane dla poszczególnych
parametrów ryzyka korekty FLI zapewniają dostosowanie oszacowania parametrów ryzyka do przyszłych
czynników makroekonomicznych i są uwzględniane na poziomie poszczególnych ekspozycji. W ramach
poszczególnych modeli parametrów straty oczekiwanej Bank opracował rozwiązania ekonometryczne i
analizy wrażliwości umożliwiające ocenę wpływu scenariuszy makroekonomicznych na zachowanie portfela
kredytowego.
W obrębie modelu life-time PD:
• Bank, dla klientów indywidualnych stosuje modele ekonometryczne uzależniające wartości miar
ryzyka kredytowego od wartości zmiennych makroekonomicznych oraz analizy wrażliwości
dotyczące zdolności klientów do regulowania zobowiązań,
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
59
• Bank, dla klientów biznesowych stosuje modele ekonometryczne opisujące perspektywy
poszczególnych branż umożliwiające symulację sprawozdań finansowych klientów oraz ich ratingu,
a także analizy wrażliwości dotyczące zmian standingu klienta w oparciu o zmianę kosztów
działalności.
Bank dla modelu LGD prowadzi analizy dotyczące zależności poszczególnych miar ryzyka takich jak poziom
uzdrowień czy ceny sprzedawanego portfela od czynników makroekonomicznych i zmian w otoczeniu
Banku i uwzględnia ich wpływ w korekcie FLI.
Na dzień 31 grudnia 2022 roku, za kluczowe obszary ryzyka makroekonomicznego Bank uznaje:
Bezpośredni wpływ i skutki wojny w Ukrainie dla portfela kredytowego powiązanego z osobami będącymi
obywatelami krajów zaangażowanych w wojnę/podmiotów gospodarczych prowadzących działalność
powiązaną z regionem
Bank intensywnie monitoruje i analizuje wpływ sytuacji geopolitycznej związanej z wojną w Ukrainie na
jakość portfela kredytowego.
W zakresie segmentu klientów indywidualnych, udział w portfelu klientów z obywatelstwem ukraińskim,
rosyjskim, białoruskim oscyluje wokół 1,9%. Są to klienci mieszkający i osiągający dochody w Polsce. Bank
kontynuuje intensywny monitoring portfela, ale nie identyfikuje w tym zakresie istotnego zagrożenia.
W zakresie segmentu klientów biznesowych, Bank identyfikuje portfel narażony na skutki eskalacji działań
wojennych w Ukrainie w oparciu o adresy (siedziby, korespondencyjne, rezydencji), informacje z monitoringu
indywidualnego oraz istotny udział wpływów/przelewów pochodzących z/do krajów zaangażowanych w
konflikt zbrojny. W populacji tej, Bank identyfikuje około 60 klientów z ekspozycją ok. 70 mln zł. Wyniki
monitoringu wskazują, że pogorszenie jakości i wzrost ryzyka obsługi długu jest nieznaczny.
Skutki pandemii
Mimo, że w okresie pandemii Bank nie doświadczał istotnego pogorszenia jakości portfela kredytowego,
uznaje się, że skutki pandemii - w powiązaniu z innymi wyzwaniami globalnymi i makroekonomicznymi –
mogą mieć nadal negatywny wpływ na wybrane obszary działalności gospodarczej (między innymi ze
względu na zaburzone łańcuchy dostaw).
Złożone otoczenie makroekonomiczne (między innymi będące skutkiem powyższych czynników) i jego
wpływ na portfel kredytowy
Z uwagi na istotne – bezprecedensowe - zmiany w środowisku makroekonomicznym (zmiany poziomu stóp
procentowych, inflacji, kursów walut, cen nośników energii) komponent FLI w wycenie portfela ma istotne
znaczenie odzwierciedlając oczekiwania Banku w zakresie scenariuszowego rozwoju czynników
makroekonomicznych.
W szczególności w zakresie metodyki zastosowanej dla parametru PD Bank kontynuuje:
• dla segmentu klienta indywidualnego, stosowanie metodyki oceny wpływu zmiany obciążeń
finansowych w wyniku wzrostu stóp procentowych na ryzyko niewykonania zobowiązania,
• dla segmentu klienta biznesowego, stosowanie modeli branżowych umożliwiających symulację
oceny ratingowej klienta zasilone aktualnymi informacjami dotyczącymi zmiany otoczenia
makroekonomicznego z uwzględnieniem wzrostu kosztów finansowania oraz cen energii.
Doświadczenie pierwszych miesięcy funkcjonowania w otoczeniu wzrastających stóp procentowych
wskazuje, że:
• dynamika i tempo zmian (wzrostów) stóp były wyższe niż pierwotne projekcje Banku, jednocześnie,
• transmisja wzrastających stóp na pogorszenie zdolności klientów do obsługi długu była znacznie
niższa niż pierwotnie zakładano.
Bank analizując te zjawiska zaprojektował szereg analiz obejmujących:
• ocenę wrażliwości wartości parametru PD na zmianę scenariuszy makroekonomicznych,
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
60
• weryfikację zmiany poziomów szkodowości / wczesnych miar ryzyka na zaistniałe zmiany w otoczeniu
gospodarczym,
• backtesting założonych wartości parametrów PD uwzględniających komponent FLI przy różnych
horyzontach prognozy.
Efektem przeprowadzonych prac była decyzja dotycząca wartości parametrów PD adekwatnych dla
przyjętych przez Bank scenariuszy makroekonomicznych.
W obszarze parametru LGD stosowane jest rozwiązanie uzależniające poziom uzdrowień od dynamiki zmian
czynników makroekonomicznych takich jak Produkt Krajowy Brutto oraz inflacja (zakres i wrażliwość na
dany czynnik były dostosowywane w zależności od segmentu modelu).
W zakresie zabezpieczeń uwzględnianych w wycenie utraty wartości ekspozycji kredytowych, Bank
uwzględnia ryzyko wpływu na wartość zabezpieczeń negatywnych przyszłych czynników
makroekonomicznych i stosuje dodatkowy haircut ponad bieżące wyceny rynkowe i szacowane stopy
odzysku obrazujące odzyskiwalność ekonomiczną zabezpieczeń.
Na dzień 31 grudnia 2022 roku, skutki otoczenia wysokich stóp procentowych oraz wojny w Ukrainie nie
miały znaczącego wpływu na pogorszenie jakości portfeli kredytowych. Bank uwzględnia w komponencie
FLI spodziewaną trajektorię rozwoju powyższych zjawisk i docelowego wpływu na jakość portfela.
Jednocześnie Bank ocenia jako istotne ryzyko niepewności i zmienności w zakresie obydwu zjawisk.
Scenariusze makroekonomiczne
Bank w celu uwzględnienia zmian w otoczeniu biznesowym wykorzystuje scenariusze makroekonomiczne
obrazujące możliwe trajektorie rozwoju sytuacji gospodarczej. Scenariusze wykorzystywane przez Bank,
opracowywane są wewnętrznie przez Dział Analiz Makroekonomicznych i spójne z tymi uwzględnianymi w
procesie planowania finansowania. Na dzień 31 grudnia 2022 roku, Bank przyjmuje 3 scenariusze przyszłej
sytuacji makroekonomicznej:
• bazowy, z prawdopodobieństwem realizacji 50%,
• negatywny, z prawdopodobieństwem realizacji 25%,
• optymistyczny, z prawdopodobieństwem realizacji 25%.
W poniższej tabeli zostały zaprezentowane przyjęte wskaźniki makroekonomiczne w ramach wyżej
wymienionych scenariuszy:
2023
2024
Scenariusz bazowy
Tempo wzrostu PKB
0,6%
2,4%
Stopa bazowa NBP
6,75%
5,75%
Stopa bezrobocia
5,8%
6,1%
Scenariusz negatywny
Tempo wzrostu PKB
-1,2%
0,7%
Stopa bazowa NBP
8,0%
6,5%
Stopa bezrobocia
6,2%
7,0%
Scenariusz optymistyczny
Tempo wzrostu PKB
2,5%
3,8%
Stopa bazowa NBP
5,0%
3,5%
Stopa bezrobocia
5,4%
5,1%
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
61
Na dzień 31 grudnia 2021 roku, Bank przyjmował 2 scenariusze przyszłej sytuacji makroekonomicznej, z
poniższymi wskaźnikami:
2021
2022
2023
Scenariusz bazowy
PKB (realnie, %, r/r)
5,7
4,3
4,5
Stopa bazowa NBP - koniec okresu (%)
1,75
3,75
3,75
Scenariusz alternatywny
PKB (realnie, %, r/r)
5,7
6,4
5,6
Stopa bazowa NBP - koniec okresu (%)
1,75
4,50
4,50
22.5 Jakość i struktura portfela kredytowego
Kluczowe wskaźniki jakości portfela kredytowego na dzień 31 grudnia 2022 roku
Na dzień 31 grudnia 2022 roku, mimo negatywnego otoczenia makroekonomicznego wynikającego
zasadniczo z wojny w Ukrainie i skutków post-pandemicznych, Bank nie obserwuje negatywnego wpływu
na jakość portfela kredytowego. Udział kredytów przeterminowanych o 30 dni w portfelu regularnym (non-
default) na dzień 31 grudnia 2022 r. wyniósł 0,63 % wobec poziomu 0,5 % obserwowanego na dzień 31
grudnia 2021r.
W ocenie Banku, sytuacja ta w znacznej mierze spowodowana jest:
• nieznaczną w pierwszym okresie otoczenia wzrastających stóp procentowanych, negatywną
transmisją na zdolność obsługi długu,
• znikomym wpływem na jakość portfela kredytowego początkowej fazy konfliktu zbrojnego w
Ukrainie,
• skalą wsparcia jaką klienci otrzymują w zakresie moratoriów płatniczych i funduszu wsparcia
kredytobiorców.
Bank dostosowuje swoje polityki i procesy kredytowe do bieżącej sytuacji makroekonomicznej i zagrożeń z
niej płynących (zarówno w zakresie dostosowania polityki i procesów kredytowych do otoczenia pandemii,
otoczenia wysokich stóp procentowych, jak i skutków geopolitycznych i gospodarczych wojny w Ukrainie).
Zmiany mają na celu wsparcie klientów (w tym, w zakresie prowadzonej przez klientów biznesowych
działalności gospodarczej) z jednoczesnym zorientowaniem na minimalizację strat kredytowych Banku.
Dzięki wszystkim powyższym okolicznościom i działaniom, jakość portfela kredytowego pozostaje
dotychczas odporna na skutki bieżącego otoczenia makroekonomicznego i geopolitycznego.
Poziom odpisów na ekspozycje zaklasyfikowane do Koszyka 1 i Koszyka 2 na dzień 31 grudnia 2022 roku
wynosi ok. 1,19 mld zł i stanowi wzrost o ok. 2,3% wobec poziomu utrzymywanego na dzień 31 grudnia
2021 roku. Poniżej przedstawiono kluczowe parametry kredytowe portfela regularnego (tj.non-default):
*wg definicji EBA
Data
DPD 30+*
PD
LGD
Udział Koszyk 2 w
portfelu regularnym
Pokrycie odpisami
portfela regularnego
31.12.2021
0,5%
3,67%
31,1%
11,7%
1,9%
31.12.2022
0,6%
3,87%
31,3%
12,2%
1,9%
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
62
Na dzień 31 grudnia 2022 i 31 grudnia 2021 roku struktura portfela z przesłankami utraty wartości wraz ze
strukturą wartości odzyskiwalnej zabezpieczeń kształtowały się następująco (w mln zł):
Data
portfel indywidualny
portfel kolektywny
wartość
ekspozycji
% pokrycia
zabezpieczeniami*
% pokrycia
odpisami
wartość
ekspozycji
% pokrycia
zabezpieczeniami*
% pokrycia
odpisami
31.12.2021
3 207
50%
48%
3 836
18%
64%
31.12.2022
2 432
49%
50%
3 212
25%
59%
*wyrażone w ekonomicznej wartości odzyskiwalnej
W 2022 roku, Bank zrealizował znaczącą redukcję portfela z przesłankami utraty wartości dzięki istotnym
procesom sprzedaży portfela NPL (co było możliwe ze względu na wyjątkowo istotny popyt i korzystne
warunki cenowe na rynku w tym zakresie w roku 2022) oraz procesom spisań.
Skala osądu eksperckiego
Bank w wyznaczeniu oczekiwanych strat kredytowych dąży do jak najpełniejszego wykorzystania rozwiązań
statystycznych, obiektywizujących wpływ obecnych i przyszłych warunków na wartości parametrów ryzyka
kredytowego. Osąd ekspercki wykorzystywany jest jako narzędzie wspomagające zarządzanie modelami w
sytuacjach podwyższonej zmienności rynkowej. Niezależnie od skali stosowania osądu eksperckiego,
zarządzany jest on w sposób wystandaryzowany zgodnie z przyjętą w Banku Polityką Zarządzania Ryzykiem
Modeli oraz poddany niezależnej walidacji. Decyzje podejmowane w oparciu o osąd ekspercki zatwierdzane
są na dedykowanych szczeblach decyzyjnych w postaci Komitetu Ryzyka Modeli i Zarządu Banku.
Zmiany parametrów
W roku 2022, Bank dokonywał zmian parametrów, które obejmowały kalibrację do bieżącego profilu
zachowań behawioralnych klientów w zakresie trendów płatności oraz w zakresie trendów odzyskiwalności
oraz dostosowanie do aktualizowanych założeń dotyczących przyszłego otoczenia makroekonomicznego i
kalibrację do przyjmowanych scenariuszy.
W efekcie zmian parametrów, uwzględniając zasadniczo efekt założeń dotyczących przyszłych scenariuszy
makroekonomicznych, Bank zawiązał rezerwy dla portfela regularnego na poziomie 65 mln zł oraz rozwiązał
odpisy dla portfela default w kwocie 15 mln zł.
22.6 Dane finansowe (wartość brutto, odpisy aktualizujące)
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
31.12.2022
31.12.2021
Wartość
brutto
Odpis z tytułu
strat
oczekiwanych
Wartość
netto
Wartość
brutto
Odpis z tytułu
strat
oczekiwanych
Wartość
netto
Segment detaliczny
37 229 755
-1 999 906
35 229 849
38 592 653
-2 200 622
36 392 031
Kredyty konsumpcyjne
16 916 888
-1 801 353
15 115 535
18 715 866
-2 041 628
16 674 238
Kredyty na nieruchomości
mieszkaniowe
15 984 608
-161 575
15 823 033
15 548 816
-114 561
15 434 255
Kredyty consumer finance
4 328 259
-36 978
4 291 281
4 327 971
-44 433
4 283 538
Segment biznesowy
24 611 709
-2 331 593
22 280 116
24 885 483
-3 043 067
21 842 416
Kredyty operacyjne
16 072 658
-1 178 292
14 894 366
15 065 857
-1 888 719
13 177 138
Kredyty inwestycyjne
5 650 837
-765 205
4 885 632
5 960 252
-742 422
5 217 830
Pozostałe gospodarcze
2 888 214
-388 096
2 500 118
3 859 374
-411 926
3 447 448
Razem
61 841 464
-4 331 499
57 509 965
63 478 136
-5 243 689
58 234 447
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
63
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
31.12.2022
31.12.2021
Wartość
brutto
Odpis z tytułu
strat
oczekiwanych
Wartość
netto
Wartość
brutto
Odpis z tytułu
strat
oczekiwanych
Wartość
netto
Segment detaliczny
37 229 755
-1 999 906
35 229 849
38 592 653
-2 200 622
36 392 031
Koszyk 1
32 691 404
-349 690
32 341 714
34 331 648
-360 401
33 971 247
Koszyk 2
2 591 086
-437 966
2 153 120
1 981 672
-353 745
1 627 927
Koszyk 3
1 933 672
-1 211 105
722 567
2 246 043
-1 468 530
777 513
POCI
13 593
-1 145
12 448
33 290
-17 946
15 344
Segment biznesowy
24 611 709
-2 331 593
22 280 116
24 885 483
-3 043 067
21 842 416
Koszyk 1
16 113 840
-69 577
16 044 263
14 807 229
-71 393
14 735 836
Koszyk 2
4 571 725
-329 937
4 241 788
5 044 151
-374 924
4 669 227
Koszyk 3
3 709 956
-1 892 190
1 817 766
4 797 392
-2 540 115
2 257 277
POCI
216 188
-39 889
176 299
236 711
-56 635
180 076
Razem
61 841 464
-4 331 499
57 509 965
63 478 136
-5 243 689
58 234 447
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
według metod kalkulacji odpisów
31.12.2022
31.12.2021
Wartość
brutto
Odpis z tytułu
strat
oczekiwanych
Wartość
netto
Wartość
brutto
Odpis z tytułu
strat
oczekiwanych
Wartość netto
Koszyk 3
5 643 628
-3 103 295
2 540 333
7 043 435
-4 008 645
3 034 790
metoda indywidualna
2 431 933
-1 219 066
1 212 867
3 207 246
-1 553 867
1 653 379
metoda kolektywna
3 211 695
-1 884 229
1 327 466
3 836 189
-2 454 778
1 381 411
Koszyk 2
7 162 811
-767 903
6 394 908
7 025 823
-728 669
6 297 154
Koszyk 1
48 805 244
-419 267
48 385 977
49 138 877
-431 794
48 707 083
POCI
229 781
-41 034
188 747
270 001
-74 581
195 420
Razem
61 841 464
-4 331 499
57 509 965
63 478 136
-5 243 689
58 234 447
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
– ekspozycja Banku na ryzyko
kredytowe
31.12.2022
31.12.2021
Wartość
brutto
Odpis z tytułu
strat
oczekiwanych
Wartość
netto
Wartość
brutto
Odpis z tytułu
strat
oczekiwanych
Wartość netto
Koszyk 3
5 643 628
-3 103 295
2 540 333
7 043 435
-4 008 645
3 034 790
nieprzeterminowane
1 674 526
-606 843
1 067 683
1 754 720
-609 217
1 145 503
przeterminowane
3 969 102
-2 496 452
1 472 650
5 288 715
-3 399 428
1 889 287
Koszyk 1 i koszyk 2
55 968 055
-1 187 170
54 780 885
56 164 700
-1 160 463
55 004 237
nieprzeterminowane
53 539 331
-829 479
52 709 852
53 742 982
-848 793
52 894 189
przeterminowane
2 428 724
-357 691
2 071 033
2 421 718
-311 670
2 110 048
POCI
229 781
-41 034
188 747
270 001
-74 581
195 420
Razem
61 841 464
-4 331 499
57 509 965
63 478 136
-5 243 689
58 234 447
W 2022 roku Bank sprzedał wierzytelności na łączną kwotę brutto 783 519 tys. zł, podczas gdy odpis z
tytułu utraty wartości dla tego portfela wynosił 576 250 tys. zł. Wpływ sprzedaży wierzytelności na koszty
ryzyka w 2022 roku wyniósł (+) 37 944 tys. zł (zysk).
W 2021 roku Bank sprzedał wierzytelności na łączną kwotę brutto 1 180 171 tys. zł, podczas gdy odpis z
tytułu utraty wartości dla tego portfela wynosił 914 169 tys. zł. Wpływ sprzedaży wierzytelności na koszty
ryzyka w 2021 roku wyniósł (+) 21 770 tys. zł (zysk).
W 2022 roku Bank dokonał spisania aktywów w wysokości 1 715 006 tys. zł. W 2021 roku Bank dokonał
spisania aktywów w wysokości 1 309 068 tys. zł. Spisania dotyczyły zarówno portfela kredytów klientów
indywidualnych jak i biznesowych. Spisane w roku 2022 aktywa w wysokości 1 572 205 tys. zł. mogą być w
dalszym ciągu przedmiotem działań służących ich odzyskaniu.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
64
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
POCI
RAZEM
Wartość bilansowa brutto
Stan na początek okresu 01.01.2022
49 138 877
7 025 823
7 043 435
270 001
63 478 136
Ujęcie instrumentów w momencie nabycia, powstania, udzielenia
16 361 373
0
0
48 355
16 409 728
Zmiany z tytułu sprzedaży lub wygaśnięcia instrumentu
-9 241 757
-968 845
-867 878
-50 669
-11 129 149
Reklasyfikacja do koszyka 1
720 359
-698 152
-22 207
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 2
-3 118 230
3 212 694
-94 464
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 3
-947 387
-717 689
1 665 076
0
0
Zmiany z tytulu wyceny
-3 740 731
-482 465
-290 605
0
-4 513 801
Aktywa spisane z bilansu
0
0
-1 688 931
-26 075
-1 715 006
Inne zmiany, w tym różnice kursowe
-367 260
-208 555
-100 798
-11 831
-688 444
Stan na koniec okresu 31.12.2022
48 805 244
7 162 811
5 643 628
229 781
61 841 464
Oczekiwane straty kredytowe
0
Stan na początek okresu 01.01.2022
431 794
728 669
4 008 645
74 581
5 243 689
Utworzenie odpisów dla instrumentów nowo nabytych, powstałych,
udzielonych
365 428
0
0
35 624
401 052
Zmiany z tytułu sprzedaży lub wygaśnięcia instrumentu
-126 253
-98 449
-396 255
-61 840
-682 797
Reklasyfikacja do koszyka 1
144 517
-94 960
-49 557
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 2
-59 454
143 694
-84 240
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 3
-25 132
-195 509
220 641
0
0
Zmiana oszacowania odpisu na straty oczekiwane
-312 159
284 036
1 347 708
44 906
1 364 491
Razem odpisy na oczekiwane straty kredytowe w rachunku
wyników i strat
-13 053
38 812
1 038 297
18 690
1 082 746
Aktywa spisane z bilansu
0
0
-1 688 931
-26 075
-1 715 006
Inne zmiany, w tym różnice kursowe
526
422
-254 716
-26 162
-279 930
Stan na 31.12.2022
419 267
767 903
3 103 295
41 034
4 331 499
Wartość bilansowa netto 31.12.2022
48 385 977
6 394 908
2 540 333
188 747
57 509 965
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
POCI
RAZEM
Wartość bilansowa brutto
Stan na początek okresu 01.01.2021
46 056 426
7 280 279
8 605 219
279 072
62 220 996
Ujęcie instrumentów w momencie nabycia, powstania, udzielenia
17 675 717
0
0
59 457
17 735 174
Zmiany z tytułu sprzedaży lub wygaśnięcia instrumentu
-6 977 193
-970 086
-1 455 768
-7 217
-9 410 264
Reklasyfikacja do koszyka 1
872 486
-766 945
-105 541
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 2
-3 236 356
3 053 835
182 521
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 3
-786 444
-946 011
1 732 455
0
0
Zmiany z tytulu wyceny
-3 876 959
-364 070
-495 780
0
-4 736 809
Aktywa spisane z bilansu
0
0
-1 252 350
-56 718
-1 309 068
Inne zmiany, w tym różnice kursowe
-588 800
-261 179
-167 321
-4 593
-1 021 893
Stan na koniec okresu 31.12.2021
49 138 877
7 025 823
7 043 435
270 001
63 478 136
Oczekiwane straty kredytowe
Stan na początek okresu 01.01.2021
501 121
765 861
4 836 801
76 414
6 180 197
Utworzenie odpisów dla instrumentów nowo nabytych, powstałych,
udzielonych
593 510
0
0
38 890
632 400
Zmiany z tytułu sprzedaży lub wygaśnięcia instrumentu
-89 475
-92 845
-418 174
-47 622
-648 116
Reklasyfikacja do koszyka 1
252 379
-171 882
-80 497
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 2
-100 287
205 563
-105 276
0
0
Reklasyfikacja do koszyka 3
-42 363
-225 356
267 719
0
0
Zmiana oszacowania odpisu na straty oczekiwane
-682 636
247 403
1 464 506
66 228
1 095 501
Razem odpisy na oczekiwane straty kredytowe w rachunku
wyników i strat
-68 872
-37 117
1 128 278
57 496
1 079 785
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
65
Kredyty i pożyczki udzielone klientom
Koszyk 1
Koszyk 2
Koszyk 3
POCI
RAZEM
Aktywa spisane z bilansu
0
0
-1 252 350
-56 718
-1 309 068
Inne zmiany, w tym różnice kursowe
-455
-75
-704 084
-2 611
-707 225
Stan na 31.12.2021
431 794
728 669
4 008 645
74 581
5 243 689
Wartość bilansowa netto 31.12.2021
48 707 083
6 297 154
3 034 790
195 420
58 234 447
Według terminów zapadalności (na datę bilansową)
31.12.2022
31.12.2021
Segment detaliczny
35 229 849
36 392 031
≤ 1M
95 303
105 675
> 1M ≤ 3M
1 062 674
1 116 133
> 3M ≤ 6M
1 451 430
1 523 249
> 6M ≤ 1Y
2 274 410
2 690 897
>1Y ≤ 2Y
3 751 838
4 296 078
>2Y ≤ 5Y
7 089 166
8 244 781
>5Y ≤ 10Y
6 842 491
7 519 304
>10Y ≤ 20Y
7 121 368
6 773 262
>20Y
5 541 169
4 122 652
Segment biznesowy
22 280 116
21 842 416
≤ 1M
3 381 474
2 658 584
> 1M ≤ 3M
1 429 156
1 231 621
> 3M ≤ 6M
1 164 661
1 341 177
> 6M ≤ 1Y
2 168 499
2 221 809
>1Y ≤ 2Y
3 222 808
3 675 243
>2Y ≤ 5Y
4 682 835
6 799 077
>5Y ≤ 10Y
5 820 503
3 441 963
>10Y ≤ 20Y
410 180
472 942
Razem
57 509 965
58 234 447
Według struktury walutowej
31.12.2022
31.12.2021
Segment detaliczny
35 229 849
36 392 031
PLN
31 803 759
33 127 947
EUR
2 618 853
2 244 915
GBP
380 344
434 461
USD
103 127
89 131
CHF
80 013
123 995
Pozostałe
243 753
371 582
Segment biznesowy
22 280 116
21 842 416
PLN
17 874 222
18 072 942
EUR
4 135 748
3 699 824
GBP
49
165
USD
261 417
51 520
CHF
8 680
17 964
Pozostałe
0
1
Należności razem
57 509 965
58 234 447
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
66
22.7 Analiza wrażliwości istotnych szacunków i osądów
Odpisy aktualizujące w reżimie MSSF 9, ze względu na długi horyzont oszacowania (dożywotni) oraz
stosowanie scenariuszy, charakteryzują się zasadniczo znaczącą wrażliwością.
W poniższych tabelach wskazano główne obszary wrażliwości z ich wpływem na poziom odpisów.
• Wrażliwość wyników na założenia makroekonomiczne
Oszacowanie strat oczekiwanych w reżimie MSSF 9 ze względu na długi horyzont prognozy (dożywotni)
oraz uzależnienie wyliczeń od scenariuszy makroekonomicznych charakteryzuje się znaczącą wrażliwością
na poczynione założenia. W sytuacji uprawdopodobnienia jednego z rozważanych scenariuszy szacunki
podlegają aktualizacji. W szczególności kluczowe znaczenie dla zmienności szacunku będzie miała trajektoria
zmian Produktu Krajowego Brutto, wpływ stóp procentowych na obsługę długu przez klientów oraz
perspektywy rynku pracy.
Bank dokonuje oszacowania strat kredytowych opartego na 3 scenariuszach przyszłego otoczenia
makroekonomicznego, gdzie scenariusz bazowy przyjmuje 50% prawdopodobieństwa, a scenariusze
optymistyczny i pesymistyczny po 25% prawdopodobieństwa.
Poniżej zaprezentowano wrażliwość oszacowań strat oczekiwanych dla portfela ekspozycji kredytowych, w
przypadku założenia realizacji scenariuszy skrajnych (w mln zł):
Zmiana prawdopodobieństwa scenariuszy
Różnica w udziale Koszyka 2 w
portfelu regularnym
Wpływ na straty oczekiwane ze względu na:
PD
LGD dla
portfela
regularnego
LGD dla
portfela default
Zmiana strat oczekiwanych w przypadku realizacji
scenariusza pesymistycznego ze 100%
prawdopodobieństwem
0,14 p.p.
+30,0
+17,0
+9,1
Zmiana strat oczekiwanych w przypadku realizacji
scenariusza optymistycznego ze 100%
prawdopodobieństwem
-0,07 p.p
-32,8
-49,2
-11,1
• Wrażliwość wyników na założenia/szacunki
Oszacowanie strat oczekiwanych obrazujących przyszłe zachowanie portfeli kredytowych (zarówno w
zakresie zachowania klientów, jak i potencjału procesów odzyskiwalności) obarczone jest niepewnością
wynikającą z ograniczeń dotyczących modelowania przyszłości.
Poniżej zaprezentowano wrażliwość oszacowań strat oczekiwanych dla poszczególnych
komponentów/parametrów w oparciu o hipotetyczną 10% zmianę/odchylenia założeń.
Wpływ zwiększenia/zmniejszenia poziomu ECL w przypadku hipotetycznej zmiany parametrów ryzyka PD
lub LGD w zakresie portfela regularnego, z uwzględnieniem wpływu na poszczególne koszyki (w mln zł):
31.12.2022
31.12.2021
Zmiana
Zmiana
-/+10%
-/+10%
Szacunkowa zmiana utraty wartości kredytów i pożyczek na skutek
portfelowej zmiany prawdopodobieństwa default o +/- 10% lub LGD o +/-
10% - Koszyk 1
+/-44
+/- 46
Szacunkowa zmiana utraty wartości kredytów i pożyczek na skutek
portfelowej zmiany prawdopodobieństwa default o +/- 10% lub LGD o +/-
10% - Koszyk 2
+ /-75
+ / - 72
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
67
Wpływ zwiększenia/zmniejszenia przepływów pieniężnych (w tym przepływów z realizacji zabezpieczeń) na
utratę wartości dla portfela kredytów i pożyczek klasyfikowanych do Koszyka 3 i ocenianych przez Bank
metodą indywidualną przedstawia poniższa tabela (w mln zł):
31.12.2022
31.12.2021
Zmiana
Zmiana
-/+10%
-/+10%
Szacunkowa zmiana utraty wartości kredytów i pożyczek na skutek
portfelowej zmiany wartości bieżącej szacowanych przepływów
pieniężnych dla kredytów i pożyczek ocenianych przez Bank metodą
indywidualną
+134 /-121
+179/-155
Wpływ zwiększenia/zmniejszenia przepływów pieniężnych (w tym przepływów z realizacji zabezpieczeń) na
utratę wartości dla portfela kredytów i pożyczek klasyfikowanych do Koszyka 3 i ocenianych przez Bank
metodą portfelową przedstawia poniższa tabela (w mln zł):
31.12.2022
31.12.2021
Zmiana
Zmiana
-/+10%
-/+10%
Szacunkowa zmiana utraty wartości kredytów i pożyczek na skutek
portfelowej zmiany wartości bieżącej szacowanych przepływów
pieniężnych dla kredytów i pożyczek ocenianych przez Bank metodą
portfelową
+162 /-147
+147/-141
23 Rzeczowe aktywa trwałe i wartości niematerialne
23.1 Zasady rachunkowości
Rzeczowe aktywa trwałe i nieruchomości inwestycyjne
Rzeczowe aktywa trwałe obejmują aktywa o przewidywanym okresie użytkowania dłuższym niż jeden rok,
kompletne i użytkowane w celu świadczenia usług. Wyceniane są początkowo według cen nabycia lub
kosztu wytworzenia. Po początkowym ujęciu pozycji rzeczowych aktywów trwałych wykazywane są w cenie
nabycia lub koszcie wytworzenia pomniejszonym o umorzenie oraz skumulowane odpisy aktualizujące z
tytułu utraty wartości.
Nakłady ponoszone po początkowym ujęciu nabytego składnika majątku rzeczowego są ujmowane jako
aktywa tylko wtedy, gdy zwiększają przyszłe korzyści ekonomiczne tego składnika. W pozostałych
przypadkach te nakłady ujmowane są w rachunku zysków i strat jako koszty w momencie ich poniesienia.
Nieruchomości inwestycyjne obejmują nieruchomości, które Bank traktuje jako źródło korzyści
ekonomicznych z tytułu przychodów z wynajmu lub przyrostu ich wartości godziwej (lub obu tych tytułów
jednocześnie). Nieruchomości inwestycyjne wycenia się początkowo wg ceny nabycia lub kosztu
wytworzenia z uwzględnieniem kosztów transakcji. Po początkowym ujęciu nieruchomości inwestycyjnych
Bank stosuje metodę wyceny według metody ceny nabycia lub kosztu wytworzenia pomniejszonej o
umorzenie oraz odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości.
Bank dokonuje oceny aktywów rzeczowych pod względem istnienia przesłanek wskazujących na utratę ich
wartości. Jeśli wartość bilansowa danego składnika aktywów przewyższa jego wartość odzyskiwalną, uznaje
się utratę jego wartości i dokonuje odpisu aktualizującego jego wartość do poziomu wartości odzyskiwalnej.
Do rzeczowych aktywów trwałych, Bank zalicza również aktywa, w stosunku do których, posiada prawo do
użytkowania, zgodnie z MSSF 16.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
68
Wartości niematerialne
Wartości niematerialne o zdefiniowanym okresie ekonomicznej użyteczności, w tym wytworzone we
własnym zakresie, po początkowym ujęciu, wykazywane są w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia,
pomniejszonym o umorzenie oraz odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości składnika aktywów. Bank
dokonuje oceny aktywów pod względem istnienia przesłanek wskazujących na utratę ich wartości. W
przypadku istnienia takiej przesłanki Bank dokonuje formalnego oszacowania wartości odzyskiwalnej. Jeśli
wartość bilansowa danego składnika aktywów przewyższa jego wartość odzyskiwalną, uznaje się utratę jego
wartości i dokonuje odpisu aktualizującego jego wartość do poziomu wartości odzyskiwalnej.
Wartość firmy stanowi nadwyżkę kosztu nabycia nad wartością godziwą nabytych aktywów netto
możliwych do zidentyfikowania w transakcji połączenia jednostek. Po początkowym ujęciu, wartość firmy
jest wykazywana według ceny nabycia pomniejszonej o wszelkie skumulowane odpisy aktualizujące z tytułu
utraty wartości. W przypadku zbycia jednostki zależnej, wartość firmy rozpoznaną na nabyciu wlicza się w
wynik finansowy stanowiący rozliczenie sprzedaży.
W odniesieniu do wartości firmy utrata wartości ustalana jest poprzez oszacowanie odzyskiwalnej wartości
ośrodka wypracowującego środki pieniężne, którego dotyczy dana wartość firmy. W przypadku, gdy
odzyskiwalna wartość ośrodka wypracowującego środki pieniężne jest niższa niż wartość bilansowa,
tworzony jest odpis z tytułu utraty wartości. Stwierdzona w wyniku przeprowadzonych testów utrata
wartości nie podlega odwróceniu w okresach późniejszych. Wartość firmy jest analizowana pod kątem utraty
wartości na każdy dzień bilansowy kończący rok obrotowy lub cześciej - jeśli zidentyfikowano przesłanki
utraty wartości.
Pozostałe składniki wartości niematerialnych to możliwe do zidentyfikowania składniki aktywów, bez
postaci fizycznej. Początkowo są wyceniane według cen nabycia lub kosztu wytworzenia. Bank kapitalizuje:
• wydatki poniesione w związku z nabyciem licencji na oprogramowanie i wytworzeniem licencji lub
modułu do nabytej licencji,
• koszty wytworzenia składnika aktywów we własnym zakresie obejmujące wszystkie nakłady, w tym
koszty z tytułu świadczeń pracowniczych, które mogą być bezpośrednio przyporządkowane
czynnościom tworzenia i przygotowania składnika aktywów do użytkowania zgodnie z jego
planowanym przeznaczeniem.
Koszt składnika wartości niematerialnych nabytego w oddzielnej transakcji obejmuje:
• cenę zakupu łącznie z kwotą ceł importowych i niepodlegających odliczeniu podatków od zakupu,
pomniejszoną o upusty handlowe i rabaty,
• nakłady bezpośrednie związane z przygotowaniem składnika aktywów do użytkowania zgodnie z
jego planowanym przeznaczeniem.
Nakłady poniesione po początkowym ujęciu składnika wartości niematerialnych są ujmowane jako aktywa
tylko wtedy, gdy zwiększają przyszłe korzyści ekonomiczne danego składnika. Koszt wytworzenia licencji
lub dodatkowego modułu do nabytej licencji przez jednostkę we własnym zakresie obejmuje wszystkie
nakłady, które mogą być bezpośrednio przyporządkowane czynnościom tworzenia, produkcji i
przystosowania składnika aktywów do użytkowania w sposób zamierzony przez kierownictwo.
W pozostałych przypadkach są odnoszone do rachunku zysków i strat.
Odpisy amortyzacyjne
Amortyzacja naliczana jest od wszystkich aktywów trwałych o określonym okresie użytkowania metodą
liniową przez szacowany okres użytkowania danego aktywa. Co najmniej raz w roku weryfikowana jest
przyjęta metoda amortyzacji oraz okresy użytkowania.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
69
Rozpoczęcie amortyzacji rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych oraz nieruchomości
inwestycyjnych następuje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym ten środek
przyjęto do używania, a jej zakończenie nie później niż z chwilą:
• zrównania wartości odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych z wartością początkową danego
składnika aktywów, lub
• przeznaczenia go do likwidacji lub
• sprzedaży lub
• stwierdzenia jego niedoboru lub
• ustalenia w wyniku weryfikacji, że przewidywana wartość końcowa składnika aktywów przewyższa
jego wartość bilansową (netto) z uwzględnieniem przewidywanej przy likwidacji wartości końcowej
składnika aktywów (wartości „rezydualnej”), tj. kwoty netto, którą Bank spodziewa się uzyskać na
zakończenie okresu użytkowania, po odliczeniu oczekiwanych kosztów zbycia.
Okresy użytkowania rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych
Wyszczególnienie
Okres użytkowania w latach
Rzeczowe aktywa trwałe
Lokale
5-40
Parkingi, elewacje
1-10
Aktywo z tytułu prawa do korzystania z gruntu
5-71
Ulepszenia w obcych budynkach lub budowlach (okres ekonomicznej użyteczności ale nie dłużej niż okres
leasingu)
5–10
Maszyny i urządzenia
1–5
Wyposażenie
2–10
Środki transportu
2,5–5
Wartości niematerialne
Licencje
2–12,5
Oprogramowanie systemów informatycznych
2–10
Koszty prac rozwojowych
2–12,5
Prawo autorskie i inne wartości niematerialne
2–10
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości
Utrata wartości następuje wtedy, gdy wartość bilansowa składnika aktywów przewyższa jego wartość
odzyskiwalną. Wyznaczony w ten sposób odpis aktualizujący jest ujmowany w rachunku zysków i strat.
Wartość odzyskiwalna odpowiada wyższej spośród dwóch wartości: godziwej pomniejszonej o koszty
sprzedaży i użytkowej składnika aktywów.
Wartość użytkowa jest wyznaczana przez dyskonto szacowanych przyszłych przepływów pieniężnych dla
danego składnika aktywów, przy użyciu stopy dyskonta sprzed opodatkowania. Dla aktywów, które nie
generują niezależnych przepływów gotówki, Bank ustala wartość odzyskiwalną na poziomie ośrodka
wypracowującego środki pieniężne, do którego należy dany składnik aktywów.
Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości może zostać odwrócony przez wynik finansowy do poziomu,
przy którym wartość księgowa aktywów nie przekracza wartości księgowej danego składnika aktywów, przy
założeniu, że nie dokonano odpisu aktualizującego.
Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości w odniesieniu do wartości firmy nie podlega odwracaniu. W
przypadku innych aktywów ten odpis podlega odwracaniu pod warunkiem, że nastąpiła zmiana w
szacunkach służących do określenia wartości możliwej do odzyskania.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
70
23.2 Dane finansowe
Rzeczowe aktywa trwałe
31.12.2022
Urządzenia
techniczne
(w tym sprzęt
informatyczny)
Środki
transportu
Środki trwałe
w budowie
NIeruchomości
Inwestycje
w obce
obiekty
Pozostałe
Razem
Wartość w cenie nabycia na
01.01.2022
541 120
12 272
26 122
658 520
313 782
106 595
1 658 411
Wartość brutto aktywów z tytułu
prawa do użytkowania na 01.01.2022
0
12 228
0
490 284
0
0
502 512
Zmiany z tytułu:
-30 306
80
19 147
44 164
-51 702
-7 955
-26 572
Zakupów
57
0
102 076
0
0
1
102 134
Zwiększenia/zmniejszenia aktywów z
tytułu prawa do użytkowania
0
912
0
57 556
0
0
58 468
Sprzedaży i likwidacji
-81 455
-882
0
-13 528
-76 300
-11 106
-183 271
Przeksięgowań
51 599
0
-84 426
2 034
27 300
3 493
0
Inne zmiany
-507
50
1 497
-1 898
-2 702
-343
-3 903
Wartość w cenie nabycia na
31.12.2022
510 814
12 352
45 269
702 684
262 080
98 640
1 631 839
Skumulowana amortyzacja na
01.01.2022
396 718
3 329
0
271 813
161 057
61 786
894 703
Skumulowana amortyzacja aktywów z
tytułu prawa do użytkowania na
01.01.2022
0
3 285
0
242 621
0
0
245 906
Zmiany z tytułu:
-41 949
3 030
0
77 923
-50 194
-4 913
-16 103
Amortyzacji
38 436
0
0
5 086
21 906
5 641
71 069
Amortyzacji w odniesieniu do
aktywów z tytułu prawa do
użytkowania
0
3 640
0
86 312
0
0
89 952
Sprzedaży i likwidacji
-80 264
-610
0
-13 085
-71 550
-10 493
-176 002
Inne zmiany
-121
0
0
-390
-550
-61
-1 122
Skumulowana amortyzacja na
31.12.2022
354 769
6 359
0
349 736
110 863
56 873
878 600
Odpisy z tytułu utraty wartości na
01.01.2022
4 134
0
56
-55
12 796
3 201
20 132
Zmiany z tytułu:
2 172
47
2
1 415
-2 837
-96
703
Dowiązań/Rozwiązań
2 422
47
2
1 429
1 914
460
6 274
Inne zmiany
-250
0
0
-14
-4 751
-556
-5 571
Odpisy z tytułu utraty wartości
31.12.2022
6 306
47
58
1 360
9 959
3 105
20 835
Wartość netto na 01.01.2022
140 268
8 943
26 066
386 762
139 929
41 608
743 576
Wartość netto na 31.12.2022
149 739
5 946
45 211
351 588
141 258
38 662
732 404
Wartość netto aktywów z tytułu
prawa do użytkowania
0
5 946
0
217 102
0
0
223 048
31.12.2021
Urządzenia
techniczne
(w tym sprzęt
informatyczny)
Środki
transportu
Środki trwałe
w budowie
NIeruchomości
Inwestycje
w obce
obiekty
Pozostałe
Razem
Wartość w cenie nabycia na
01.01.2021
543 088
2 598
20 586
605 063
298 707
108 691
1 578 733
Wartość brutto aktywów z tytułu
prawa do użytkowania na 01.01.2021
0
2 598
0
437 075
0
0
439 673
Zmiany z tytułu:
-1 968
9 674
5 536
53 457
15 075
-2 096
79 678
Zakupów
91
0
126 989
0
0
2
127 082
Zwiększenia/zmniejszenia aktywów z
tytułu prawa do użytkowania
0
9 630
0
53 209
0
0
62 839
Sprzedaży i likwidacji
-43 244
0
-29
-32
-49 356
-22 328
-114 989
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
71
31.12.2021
Urządzenia
techniczne
(w tym sprzęt
informatyczny)
Środki
transportu
Środki trwałe
w budowie
NIeruchomości
Inwestycje
w obce
obiekty
Pozostałe
Razem
Przeksięgowań
41 451
0
-129 372
2 051
65 915
19 955
0
Inne zmiany
-266
44
7 948
-1 771
-1 484
275
4 746
Wartość w cenie nabycia na
31.12.2021
541 120
12 272
26 122
658 520
313 782
106 595
1 658 411
Skumulowana amortyzacja na
01.01.2021
392 562
2 133
0
200 022
188 391
75 182
858 290
Skumulowana amortyzacja aktywów
z tytułu prawa do użytkowania na
01.01.2021
0
2 133
0
175 881
0
0
178 014
Zmiany z tytułu:
4 156
1 196
0
71 791
-27 334
-13 396
36 413
Amortyzacji
44 986
0
0
5 349
16 281
5 448
72 064
Amortyzacji w odniesieniu do
aktywów z tytułu prawa do
użytkowania
0
3 185
0
89 774
0
0
92 959
Sprzedaży i likwidacji
-40 742
-2 031
0
-19 681
-42 623
-19 427
-124 504
Inne zmiany
-88
42
0
-3 651
-992
583
-4 106
Skumulowana amortyzacja na
31.12.2021
396 718
3 329
0
271 813
161 057
61 786
894 703
Odpisy z tytułu utraty wartości na
01.01.2021
5 938
0
4
190
16 926
5 309
28 367
Zmiany z tytułu:
-1 804
0
52
-245
-4 130
-2 108
-8 235
Dowiązań/Rozwiązań
654
0
82
-220
2 603
764
3 883
Inne zmiany
-2 458
0
-30
-25
-6 733
-2 872
-12 118
Odpisy z tytułu utraty wartości
31.12.2021
4 134
0
56
-55
12 796
3 201
20 132
Wartość netto na 01.01.2021
144 588
465
20 582
404 851
93 390
28 200
692 076
Wartość netto na 31.12.2021
140 268
8 943
26 066
386 762
139 929
41 608
743 576
Wartość netto aktywów z tytułu
prawa do użytkowania
0
8 943
0
247 620
0
0
256 563
Bank jako leasingobiorca
Prawa do użytkowania
lokale
użytkowanie
wieczyste
parkingi
elewacje
środki
transportu
razem
Wartość w cenie nabycia na 01.01.2022
445 643
22 493
20 923
1 225
12 228
502 512
Zmiany z tytułu:
39 002
4 615
550
-29
80
44 218
Zwiększenia*
52 217
4 615
726
-2
912
58 468
Zmniejszenia*
-13 215
0
-176
-27
-832
-14 250
Wartość księgowa brutto na 31.12.2022
484 645
27 108
21 473
1 196
12 308
546 730
Skumulowana amortyzacja na 01.01.2022
229 384
2 920
9 623
694
3 285
245 906
Amortyzacja
80 978
1 246
3 830
258
3 640
89 952
Inne zmiany
-12 859
0
-185
-27
-610
-13 681
Amortyzacja na 31.12.2022
297 503
4 166
13 268
925
6 315
322 177
Odpisy z tytułu utraty wartości 31.12.2022
43
0
0
0
0
43
Zmiany odpisów
1 415
0
0
0
47
1 462
Odpisy z tytułu utraty wartości na 31.12.2022
1 458
0
0
0
47
1 505
Wartość netto na 31.12.2022
185 684
22 942
8 205
271
5 946
223 048
Prawa do użytkowania
lokale
użytkowanie
wieczyste
parkingi
elewacje
środki
transportu
razem
Wartość w cenie nabycia na 01.01.2021
397 516
22 077
16 233
1 249
2 598
439 673
Zmiany z tytułu:
48 127
416
4 690
-24
9 630
62 839
Zwiększenia*
67 051
467
5 954
51
12 672
86 195
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
72
Prawa do użytkowania
lokale
użytkowanie
wieczyste
parkingi
elewacje
środki
transportu
razem
Zmniejszenia*
-18 924
-51
-1 264
-75
-3 042
-23 356
Wartość księgowa brutto na 31.12.2021
445 643
22 493
20 923
1 225
12 228
502 512
Skumulowana amortyzacja na 01.01.2021
166 061
1 888
7 513
419
2 133
178 014
Amortyzacja
85 130
1 036
3 331
277
3 185
92 959
Inna zmian
-21 807
-4
-1 221
-2
-2 033
-25 067
Amortyzacja na 31.12.2021
229 384
2 920
9 623
694
3 285
245 906
Odpisy z tytułu utraty wartości 01.01.2021
43
0
0
0
0
43
Zmiany odpisów
0
0
0
0
0
0
Odpisy z tytułu utraty wartości 31.12.2021
43
0
0
0
0
43
Wartość netto na 31.12.2021
216 216
19 573
11 300
531
8 943
256 563
*Pozycja "zwiększenia" obejmuje nowe umowy i modyfikacje. Pozycja "zmniejszenia" obejmuje modyfikacje, spisania
Saldo zobowiązań z tytułu umów leasingowych oraz analizę zapadalności ujawniono w nocie 30.2 "Pozostałe
zobowiązania - dane finansowe".
Koszty odsetkowe zobowiązań z tytułu umów leasingowych ujawniono w nocie 6.2 "Wynik z tytułu odsetek
- dane finansowe".
Koszty z tytułu krótkoterminowych umów leasingu oraz umów z przedmiotem niskiej wartości Bank ujmuje
w rachunku zysków i strat w pozycji "Koszty działania Banku".
W roku 2022 i 2021 Bank poniósł z tytułu umów krótkoterminowych oraz tytułu umów niskowartościowych
koszty w wysokości odpowiednio 213 tys. zł i 423 tys. zł.
Bank nie zidentyfikował zmiennych płatności leasingowych, które nie stanowiłyby elementu wyceny
zobowiązań z tytułu leasingu.
Informacja na temat przepływów pieniężnych związanych z umowami leasingu ujęto wprost w
"Sprawozdaniu z przepływów pieniężnych".
Wartości niematerialne
31.12.2022
Wartość
firmy
Nakłady
Oprogramowanie,
licencje i koszty
prac rozwojowych
Znak
towarowy
Pozostałe
Razem
Wartość w cenie nabycia na 01.01.2022
116 288
52 813
592 744
3 681
45 503
811 029
Zmiany wartości niematerialnych z tytułu
0
32 687
4 053
0
201
36 941
Zakupów
0
42 407
305
0
0
42 712
Przeksięgowań
0
-46 155
46 155
0
0
0
Skapitalizowanych kosztów wytworzenia
0
31 232
0
0
0
31 232
Likwidacje
0
-735
-44 209
0
0
-44 944
Inne zmiany
0
5 938
1 802
0
201
7 941
Wartość w cenie nabycia na 31.12.2022
116 288
85 500
596 797
3 681
45 704
847 970
Skumulowana amortyzacja na 01.01.2022
0
0
242 709
9
45 554
288 272
Amortyzacja
0
0
68 908
3
73
68 984
Inne zmiany
0
0
-36 429
0
0
-36 429
Skumulowana amortyzacja na 31.12.2022
0
0
275 188
12
45 627
320 827
Odpisy z tytułu utraty wartości na 01.01.2022
116 288
10 096
9 610
3 367
-201
139 160
Zmiany odpisów
0
1 267
31 275
0
0
32 542
Inne zmiany
0
-944
-6 014
0
201
-6 757
Odpisy z tytułu utraty wartości na 31.12.2022
116 288
10 419
34 871
3 367
0
164 945
Wartość netto na 01.01.2022
0
42 717
340 425
305
150
383 597
Wartość netto na 31.12.2022
0
75 081
286 738
302
77
362 198
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
73
31.12.2021
Wartość
firmy
Nakłady
Oprogramowanie,
licencje i koszty
prac rozwojowych
Znak
towarowy
Pozostałe
Razem
Wartość w cenie nabycia na 01.01.2021
116 288
76 722
705 671
3 681
48 414
950 776
Zmiany wartości niematerialnych z tytułu
0
-23 909
-112 927
0
-2 911
-139 747
Zakupów
0
49 827
414
0
0
50 241
Przeksięgowań
0
-86 222
86 222
0
0
0
Skapitalizowanych kosztów wytworzenia
0
26 335
0
0
0
26 335
Inne zmiany
0
-13 849
-199 563
0
-2 911
-216 323
Wartość w cenie nabycia na 31.12.2021
116 288
52 813
592 744
3 681
45 503
811 029
Skumulowana amortyzacja na 01.01.2021
0
0
368 939
6
48 018
416 963
Amortyzacja
0
0
58 257
3
101
58 361
Inne zmiany
0
0
-184 487
0
-2 565
-187 052
Skumulowana amortyzacja na 31.12.2021
0
0
242 709
9
45 554
288 272
Odpisy z tytułu utraty wartości na 01.01.2021
116 288
13 386
19 322
3 367
0
152 363
Zmiany odpisów
0
725
5 313
0
0
6 038
Inne zmiany
0
-4 015
-15 025
0
-201
-19 241
Odpisy z tytułu utraty wartości na 31.12.2021
116 288
10 096
9 610
3 367
-201
139 160
Wartość netto na 01.01.2021
0
63 336
317 410
308
396
381 450
Wartość netto na 31.12.2021
0
42 717
340 425
305
150
383 597
23.3 Istotne szacunki i osądy
Ustalenia wartości szacunkowych dokonuje się w drodze osądu, na podstawie wiarygodnych informacji, przy
zastosowaniu właściwych w danych warunkach metod szacunku.
Przedmiotem szacunku są okresy użytkowania podlegających amortyzacji: środków trwałych i wartości
niematerialnych oraz ich wartość odzyskiwalna.
Zgodnie z MSR 36 Bank dokonuje oceny aktywów trwałych pod względem istnienia przesłanek
wskazujących na utratę ich wartości. W przypadku istnienia takiej przesłanki, Bank dokonuje oszacowania
wartości odzyskiwalnej danego aktywa. W sytuacji, gdy wartość bilansowa danego składnika aktywów
przewyższa jego wartość odzyskiwalną, uznaje się utratę jego wartości i dokonuje odpisu aktualizującego
jego wartość do poziomu wartości odzyskiwanej.
23.4 Analiza wrażliwości istotnych szacunków i osądów
Wpływ zmiany długości okresu użytkowania dla składników majątkowych podlegających amortyzacji, z
grupy urządzenia techniczne oraz inwestycji w obcych środkach trwałych, wpływających na zmiany wyniku
finansowego przedstawia poniższa tabela:
Wpływ na koszty amortyzacji zmiany długości okresu użytkowania dla
składników majątkowych
31.12.2022
31.12.2021
scenariusz +5
lat
scenariusz -5
lat
scenariusz +5
lat
scenariusz -5
lat
Urządzenia techniczne
19 825
-159 557
19 720
-148 013
Inwestycje w obce obiekty
13 046
-39 280
10 083
-30 410
32 871
-198 837
29 803
-178 423
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
74
24 Pozostałe aktywa
24.1 Zasady rachunkowości
Aktywa finansowe ujęte w tej pozycji wycenia się w kwocie wymaganej zapłaty, obejmującej również
ewentualne odsetki od tych aktywów, z uwzględnieniem odpisów z tytułu utraty wartości. Obejmują one
należności handlowe, w tym przede wszystkim wynagrodzenia od towarzystw ubezpieczeniowych z tytułu
obsługi ubezpieczeń i inne należności. Bank zastosował uproszczone podejście w zakresie szacowania
odpisu na oczekiwane straty kredytowe i ujmuje odpis w kwocie równej oczekiwanym stratom kredytowym
w całym okresie życia należności. Poziom odpisu podlega okresowej weryfikacji. Należności handlowe
objęte są 100% odpisami aktualizującymi po osiągnięciu progu przeterminowania w wysokości 90 dni.
Aktywa niefinansowe stanowią koszty rozliczane w czasie i dotyczą poszczególnych rodzajów wydatków, o
wartości początkowej przekraczającej 2 tys. zł, których rozliczenie w ciężar rachunku zysków i strat nastąpi
stosownie do upływu czasu w przyszłych okresach sprawozdawczych. Składnikami kosztów rozliczanych w
czasie są przede wszystkim: koszty utrzymania i wsparcia systemów IT oraz opłacone z góry koszty
ubezpieczeń majątku Banku i czynsze (o ile nie są objęte zakresem MSSF 16).
24.2 Dane finansowe
31.12.2022
31.12.2021
Dłużnicy różni
488 701
571 374
pozostałe rozrachunki
354 686
328 834
należności związane ze sprzedażą usług (w tym ubezpieczenia)
3 326
4 782
kaucje gwarancyjne
17 200
15 744
rozliczenia z tytułu środków w bankomatach
113 489
222 014
Koszty rozliczane w czasie
46 384
37 328
utrzymanie i wsparcie systemów, serwis sprzętu i urządzeń
27 979
20 880
pozostałe koszty rozliczane w czasie
18 405
16 448
Rozliczenia z tytułu VAT
1 896
3 979
Pozostałe aktywa (brutto)
536 981
612 681
Odpis
-58 647
-52 650
Pozostałe aktywa (netto)
478 334
560 031
w tym aktywa finansowe (brutto)
488 701
571 374
Zmiana stanu odpisów
31.12.2022
31.12.2021
Bilans otwarcia
52 650
64 768
utworzenie rezerw
13 168
8 547
rozwiązanie rezerw
-5 474
-7 539
aktywa spisane z bilansu
-1 981
-12 031
inne zmiany
284
-1 095
Bilans zamknięcia
58 647
52 650
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
75
25 Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań
25.1 Zasady rachunkowości
Bank prezentuje odrębnie w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, aktywa stanowiące zabezpieczenie
zobowiązań, w przypadku których, otrzymujący ma prawo sprzedać lub wymienić na inne zabezpieczenie
przedmiot zabezpieczenia.
25.2 Dane finansowe
31.12.2022
31.12.2021
Aktywa finansowe wyceniane wg zamortyzowanego kosztu zabezpieczające
kredyt w EBI
40 992
130 921
Razem
40 992
130 921
Bank zawarł z Europejskim Bankiem Inwestycyjnym (EIB) z siedzibą w Luxemburgu, umowę kredytową na
wsparcie finansowania sektora SME oraz MID. W związku z powyższym ustanowił zastaw na papierach
wartościowych w celu zabezpieczenia spłaty tego zobowiązania.
Poza aktywami stanowiącymi zabezpieczenie zobowiązań prezentowanymi odrębnie w sprawozdaniu z
sytuacji finansowej, Bank posiada jeszcze następujące zabezpieczenia zobowiązań niespełniające kryterium
oddzielnej prezentacji zgodnie z MSSF 9:
31.12.2022
31.12.2021
Obligacje skarbowe zablokowane pod BFG
446 881
434 973
Kaucje będące zabezpieczeniem transakcji pochodnych (ISDA)
2 057 094
1 567 971
Kaucja na zabezpieczenie transakcji zawieranych w Alior Traderze
14
65
Razem
2 503 989
2 003 009
26 Zobowiązania wobec banków
26.1 Zasady rachunkowości
Zobowiązania wobec banków są wyceniane według zamortyzowanego kosztu z zastosowaniem metody
efektywnej stopy procentowej. Jeżeli dla zobowiązania finansowego nie można ustalić harmonogramu
przyszłych przepływów pieniężnych, a więc także ustalić efektywnej stopy procentowej, zobowiązanie to
wycenia się według kwoty wymaganej zapłaty.
26.2 Dane finansowe
Według struktury rodzajowej
31.12.2022
31.12.2021
Depozyty bieżące
28 022
8 441
Depozyty terminowe
0
307 379
Kredyt otrzymany
27 970
41 279
Pozostałe zobowiązania
126 942
66 169
Zobowiązania wobec banków razem
182 934
423 268
Według terminów zapadalności (na datę bilansową)
31.12.2022
31.12.2021
≤ 1M
154 965
74 610
> 1M ≤ 3M
0
307 379
> 1Y ≤ 5Y
27 969
41 279
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
76
Według terminów zapadalności (na datę bilansową)
31.12.2022
31.12.2021
Zobowiązania wobec banków razem
182 934
423 268
Według struktury walutowej
31.12.2022
31.12.2021
PLN
42 887
314 696
EUR
77 549
44 257
USD
62 498
62 011
GBP
0
2 304
Zobowiązania wobec banków razem
182 934
423 268
27 Zobowiązania wobec klientów
27.1 Zasady rachunkowości
Zobowiązania wobec klientów wyceniane są według zamortyzowanego kosztu z zastosowaniem metody
efektywnej stopy procentowej. Jeżeli dla zobowiązania finansowego nie można ustalić harmonogramu
przyszłych przepływów pieniężnych, a więc także ustalić efektywnej stopy procentowej, zobowiązanie to
wycenia się według kwoty wymaganej zapłaty.
Na dzień 31 grudnia 2022 r. i 31 grudnia 2021 r. kategoria ta obejmowała zobowiązania z tytułu depozytów
oraz wyemitowanych bankowych papierów wartościowych (BPW).
27.2 Dane finansowe
Według struktury rodzajowej i segmentu klientów
31.12.2022
31.12.2021
Segment detaliczny
51 071 189
49 020 278
Depozyty bieżące
35 084 419
42 610 912
Depozyty terminowe
14 971 308
5 654 614
Emisja własna bankowych papierów wartościowych
747 601
514 433
Pozostałe zobowiązania
267 861
240 319
Segment biznesowy
19 692 604
22 992 072
Depozyty bieżące
13 964 161
17 349 864
Depozyty terminowe
5 555 988
5 440 650
Emisja własna bankowych papierów wartościowych
4 361
1 838
Pozostałe zobowiązania
168 094
199 720
Zobowiązania wobec klientów razem
70 763 793
72 012 350
Według terminów zapadalności (na datę bilansową)
31.12.2022
31.12.2021
Segment detaliczny
51 071 189
49 020 278
≤ 1M
37 884 256
44 208 398
> 1M ≤ 3M
4 453 856
1 836 987
> 3M ≤ 1Y
7 441 166
2 520 230
> 1Y ≤ 5Y
1 289 478
452 523
>5Y
2 433
2 140
Segment biznesowy
19 692 604
22 992 072
≤ 1M
17 864 055
20 394 290
> 1M ≤ 3M
1 224 104
2 160 250
> 3M ≤ 1Y
461 927
202 144
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
77
Według terminów zapadalności (na datę bilansową)
31.12.2022
31.12.2021
> 1Y ≤ 5Y
142 518
235 388
Zobowiązania wobec klientów razem
70 763 793
72 012 350
Według struktury walutowej
31.12.2022
31.12.2021
Segment detaliczny
51 071 189
49 020 278
PLN
40 975 436
41 120 935
EUR
5 020 772
3 999 123
GBP
688 196
602 767
USD
3 279 670
2 521 192
CHF
480 804
284 764
Pozostałe
626 311
491 497
Segment biznesowy
19 692 604
22 992 072
PLN
15 290 481
19 063 018
EUR
3 113 739
2 990 495
GBP
85 320
68 154
USD
1 026 805
744 178
CHF
82 357
40 603
Pozostałe
93 902
85 624
Zobowiązania wobec klientów razem
70 763 793
72 012 350
W 2022 r. Bank wyemitował 418 353 tys. zł. papierów wartościowych, wykup przed terminem zapadalności
wyniósł 8 706 tys. zł.
W 2021 r. Bank wyemitował 345 892 tys. zł. papierów wartościowych, a wykup przed terminem
zapadalności wyniósł 36 469 tys. zł.
28 Zobowiązania finansowe
28.1 Zasady rachunkowości
Do kategorii zobowiązań finansowych na dzień 31 grudnia 2022 r. i 31 grudnia 2021 r. Bank zaklasyfikował
instrumenty pochodne oraz zobowiązania finansowe z tytułu krótkiej sprzedaży. Instrumenty te wyceniane
są do wartości godziwej przez rachunek zysków i strat.
Transakcje pochodne zawierane są w celach handlowych oraz w celu zarządzania ryzykiem rynkowym. Bank
zawiera następujące rodzaje transakcji pochodnych: FX-Forward, FX-Swap, IRS, CIRS, FRA, Futures na
towary, Forward na towary, terminowe transakcje papierami wartościowymi. Bank codziennie dokonuje
wyceny instrumentów pochodnych, stosując model zdyskontowanych przepływów pieniężnych. Bank
zawiera również transakcje opcyjne, które wyceniane są na podstawie modeli wyceny opcji.
28.2 Dane finansowe
31.12.2022
31.12.2021
Krótka sprzedaż obligacji skarbowych
0
46 423
Transakcje stopy procentowej
190 306
103 939
SWAP
187 609
101 948
Opcje Cap Floor
2 697
1 991
Transakcje walutowe
62 128
20 153
FX swap
44 282
4 489
FX forward
5 383
1 013
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
78
31.12.2022
31.12.2021
CIRS
6 705
5 545
Opcje FX
5 758
9 106
Pozostałe opcje
529
10 845
Pozostałe instrumenty
3 031
6 728
Zobowiązania finansowe
255 994
188 088
Według terminów zapadalności
31.12.2022
31.12.2021
≤ 1W
28 284
5 113
> 1W ≤ 1M
6 013
6 794
> 1M ≤ 3M
22 929
11 427
> 3M ≤ 6M
12 872
23 447
> 6M ≤ 1Y
23 357
15 367
> 1Y ≤ 2Y
36 379
28 895
> 2Y ≤ 5Y
95 655
83 097
> 5Y ≤ 10Y
30 505
13 948
Razem
255 994
188 088
29 Rezerwy
29.1 Zasady rachunkowości
Rezerwy są to zobowiązania o niepewnym terminie zapłaty bądź niepewnej kwocie. Bank tworzy rezerwy
wtedy, gdy na jednostce ciąży obecny obowiązek (prawny lub zwyczajowo oczekiwany) wynikający ze
zdarzeń przeszłych i gdy prawdopodobne jest, że wypełnienie tego obowiązku spowoduje wypływ środków
zawierających w sobie korzyści ekonomiczne oraz można dokonać wiarygodnego szacunku kwoty tego
obowiązku. Jeśli warunki te nie są spełnione, nie tworzy się rezerwy.
Rezerwy na odprawy emerytalne i rentowe
Rezerwę na odprawy emerytalne i rentowe tworzy się indywidualnie dla każdego pracownika, na podstawie
wyceny aktuarialnej sporządzanej przez niezależną firmę doradztwa aktuarialnego. Podstawą do
wyznaczania wartości rezerw jest przewidywana kwota odprawy emerytalnej lub rentowej, jaką Bank
zobowiązuje się wypłacić na podstawie regulaminu wynagradzania pracowników.
Zgodnie z wymogami MSR 19, stopa dyskonta finansowego do obliczania wartości rezerw została ustalona
na podstawie rynkowych stóp zwrotu z obligacji skarbowych, których waluta i termin wykupu są zbieżne z
walutą i szacunkowym terminem realizacji zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych.
Rezerwa na sprawy sporne
Jest to rezerwa na sprawy sporne z pracownikami, kontrahentami, klientami oraz instytucjami zewnętrznymi
(np. UOKiK), tworzona ze względu na duże prawdopodobieństwo przegrania sprawy sądowej przez Bank.
Szczegóły zostały opisane w nocie 39.
Rezerwy na sprawy sporne tworzone są w wysokości oczekiwanych wypływów korzyści ekonomicznych.
Rezerwy na udzielone zobowiązania o charakterze finansowym i gwarancyjnym
Rezerwę na pozabilansowe ekspozycje kredytowe tworzy się zgodnie z MSSF 9. Szczegółowe zasady oceny
ryzyka zostały opisane w nocie 22. Rezerwy pozabilansowe tworzone w oparciu o model EAD (opisujący
szacowane wykorzystanie eskpozycji w dacie default) i obejmują ryzyko ekspozycji stanowiącej nadwyżkę
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
79
EAD nad zaangażowanie bilansowe. W procesie wyceny rezerw Bank stosuje parametry ryzyka i zasady
oszacowania tożsame z wyceną należności.
Rezerwa restrukturyzacyjna
Rezerwa restrukturyzacyjna przeznaczona jest na wypłaty odpraw ustawowych w związku z rozwiązaniem
stosunku pracy w ramach zwolnienia grupowego oraz na tzw. dodatkowe odszkodowanie wynikające z
porozumienia zawartego z organizacjami związkowymi oraz rezerwę przeznaczoną na koszty związane z
restrukturyzacją sieci oddziałów i opuszczeniem zlokalizowanych w zbyt bliskiej odległości placówek
franczyzowych (rezerwa obejmuje koszty odszkodowań oraz wydatki związane z fizycznym opuszczeniem
placówki i przywróceniem jej do stanu pierwotnego).
Rezerwa z tytułu zwrotu kosztów kredytu - wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej („TSUE”)
z dnia 11 września 2019 roku
W dniu 11 września 2019 r. opublikowano wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) w
sprawie C-383/18 (tzw. sprawa Lexitor). Rozstrzygając sprawę, TSUE orzekł, że artykuł 16 ust. 1 dyrektywy
Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/48/WE z dnia 23 kwietnia 2008 r. w sprawie umów o kredyt
konsumencki oraz uchylającej dyrektywę Rady 87/102/EWG należy interpretować w ten sposób, że prawo
konsumenta do obniżki całkowitego kosztu kredytu w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu obejmuje
wszystkie koszty, które zostały nałożone na konsumenta.
Na podstawie posiadanych interpretacji prawnych, Zarząd Banku postanowił zastosować liniową formułę
rozliczania się z kredytobiorcami z kosztów kredytu, której proporcjonalność odnosi do okresu pomiędzy
rzeczywistą datą spłaty kredytu, a datą spłaty określoną w umowie i nakazuje równy podział kosztu
jednorazowego na poszczególne terminy płatności.
W przypadku przedpłat kredytów konsumenckich i hipotecznych dokonanych przed dniem wyroku TSUE,
Bank dokonuje oszacowania kwoty oczekiwanych wypłat zgodnie z MSR 37 i tworzy na ten cel rezerwę,
która obciąża pozostałe koszty operacyjne. Kwota rezerwy została oszacowana na podstawie
obserwowanego historycznie trendu kwoty zwrotów kosztów kredytu wynikających z napływających do
Banku reklamacji dyspozycji klientów oraz uwzględnia scenariusz zmiany podejścia Banku do komunikacji z
klientami na skutek ewolucji praktyki rynkowej lub stanowiska regulatora. Rezerwa uwzględnia spodziewany
przez Bank przyszły napływ dyspozycji klientów dotyczący zwrotu kosztów kredytów przedpłaconych przed
dniem wyroku TSUE.
Rezerwa na ryzyko prawne związane z portfelem kredytów indeksowanych walutami obcymi
W dniu 3 października 2019 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej „TSUE”) wydał
orzeczenie w sprawie kredytu indeksowanego do CHF udzielonego przez inny bank, w którym dokonał
wykładni przepisów dyrektywy Rady 93/13/EWG z dnia 5 kwietnia 1993 roku w sprawie nieuczciwych
warunków w umowach konsumenckich na kanwie umowy kredytu indeksowanego do CHF. Wyrok wydano
w związku z pytaniami prejudycjalnymi, które do TSUE w ubiegłym roku skierował Sąd Okręgowy w
Warszawie. TSUE rozstrzygając cztery pytania polskiego Sądu, doszedł do dwóch rozwiązań:
• po pierwsze: sąd może unieważnić umowę kredytu, jeśli dojdzie do przekonania, że po
wyeliminowaniu z jej treści klauzul abuzywnych niemożliwe jest jej utrzymanie w mocy,
• po drugie: sąd krajowy może utrzymać umowę w mocy, o ile po usunięciu z jej treści niedozwolonych
postanowień waloryzacyjnych, możliwe będzie dalsze wykonywanie umowy (kredyt PLN+ LIBOR).
Orzeczenie TSUE stanowi ogólne wytyczne dla polskich sądów. Ostateczne rozstrzygnięcia podejmowane
przez polskie sądy są dokonywane na podstawie przepisów UE interpretowanych zgodnie z wyrokiem TSUE,
mając na uwadze przepisy prawa krajowego i analizę indywidualnych okoliczności każdej sprawy.
Na dzień 31 grudnia 2022 roku przeciwko Bankowi toczyło się 65 postępowań sądowych dotyczących
kredytów hipotecznych udzielonych w ubiegłych latach w walucie obcej o łącznej wartości przedmiotu sporu
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
80
81,7 mln zł. Na dzień 31 grudnia 2021 roku przeciwko Bankowi toczyło się 27 postępowań o łącznej
wartości przedmiotu sporu 11,1 mln zł. Główna przyczyna sporu wskazywana przez powodów dotyczy
kwestionowania zapisów umowy kredytu w zakresie stosowania przez Bank kursów przeliczeniowych i
skutkuje roszczeniami dotyczącymi orzeczenia częściowej lub całkowitej nieważności umów kredytowych.
Do dnia bilansowego tj. 31.12.2022 roku w sprawach spornych dotyczących kredytów hipotecznych
udzielonych w ubiegłych latach w walucie obcej zapadły 2 prawomocne wyroki.
29.2 Dane finansowe
Rezerwy na
sprawy
sporne*
Rezerwy na
odprawy
emerytalne i
rentowe
Rezerwy na
udzielone
zobowiązania o
charakterze
pozabilansowym
Rezerwy na
restrukturyzację
Rezerwa z tytułu zwrotu
kosztów kredytu
(rezerwa TSUE)
Rezerwy
ogółem
Stan 1 stycznia 2022 r.
41 410
6 366
137 839
2 050
103 431
291 096
Utworzenie rezerw
41 320
9 898
131 576
1 140
21 590
205 524
Rozwiązanie rezerw
-19 337
-458
-151 791
0
0
-171 586
Wykorzystanie rezerw
-12 046
-10 441
0
-1 472
-33 465
-57 424
Inne zmiany
-3
0
167
0
0
164
Stan 31 grudnia 2022 r.
51 344
5 365
117 791
1 718
91 556
267 774
*udział rezerwy na ryzyko prawne związane z portfelem kredytów indeksowanych walutami obcymi wynosi 11%
Rezerwy na
sprawy
sporne*
Rezerwy na
odprawy
emerytalne i
rentowe
Rezerwy na
udzielone
zobowiązania o
charakterze
pozabilansowym
Rezerwy na
restrukturyzację
Rezerwa z tytułu zwrotu
kosztów kredytu
(rezerwa TSUE)
Rezerwy
ogółem
Stan 1 stycznia 2021 r.
47 414
5 860
172 585
2 872
108 140
336 871
Utworzenie rezerw
29 973
11 998
148 003
0
61 590
251 564
Rozwiązanie rezerw
-7 739
-147
-182 831
-312
0
-191 029
Wykorzystanie rezerw
-27 827
-11 345
0
-510
-66 299
-105 981
Inne zmiany
-411
0
82
0
0
-329
Stan 31 grudnia 2021 r.
41 410
6 366
137 839
2 050
103 431
291 096
*udział rezerwy na ryzyko prawne związane z portfelem kredytów indeksowanych walutami obcymi wynosi 3%
Podział rezerwy restrukturyzacyjnej na 31.12.2022 r. zaprezentowano poniżej:
31.12.2021
utworzenie
rozwiązanie
31.12.2022
Odprawy dla pracowników
0
1 140
-986
154
Reorganizacja sieci placówek
2 050
0
-486
1 564
2 050
1 140
-1 472
1 718
29.3 Istotne szacunki i osądy
Rezerwa aktuarialna
Wycena rezerw na świadczenia pracownicze dokonywana jest z zastosowaniem technik i założeń
aktuarialnych. W kalkulacji rezerwy uwzględniono wszystkie odprawy emerytalne i rentowe, które mogą być
w przyszłości wypłacone. Rezerwę utworzono na podstawie listy osób zawierającej wszystkie niezbędne
dane o pracownikach, ze szczególnym uwzględnieniem stażu pracy, wieku oraz płci. Naliczone rezerwy są
równe zdyskontowanym płatnościom, które w przyszłości zostaną dokonane, z uwzględnieniem rotacji
zatrudnienia i dotyczą okresu do końca okresu sprawozdawczego.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
81
Rezerwa z tytułu zwrotu kosztów kredytu - wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej („TSUE”)
z dnia 11 września 2019 roku
Oszacowanie rezerwy z tytułu zwrotu kosztów kredytu wymagało przyjęcia przez Bank szeregu eksperckich
założeń odnośnie co do przyszłego napływu reklamacji, które wiążą się z istotną niepewnością wynikającą z
ryzyka zmiany zachowań klientów w porównaniu z historycznym trendem, jak również możliwej ewolucji
praktyki rynkowej lub stanowiska regulatora. Kwota rezerwy została oszacowana przy założeniu kontynuacji
dotychczasowego trendu spadku kwot zwrotów. Kwota rezerwy będzie podlegała aktualizacji w kolejnych
okresach w zależności od kształtowania się trendu kwot zwrotów.
29.4 Analiza wrażliwości istotnych szacunków i osądów
Rezerwa aktuarialna
Bank dokonał aktualizacji szacunków na dzień 31 grudnia 2022 roku wykorzystując kalkulacje
przeprowadzone przez zewnętrznego niezależnego aktuariusza. Naliczone rezerwy są równe
zdyskontowanym płatnościom, które w przyszłości zostaną dokonane z uwzględnieniem rotacji zatrudnienia
i dotyczą okresu do dnia kończącego okres sprawozdawczy. Istotnym elementem wpływającym na
wysokość rezerwy jest przyjęta stopa dyskonta finansowego, która została przyjęta w 2022 przez Bank na
poziomie 6,8 % a w roku 2021 odpowiednio 3,2 %.
Wpływ zwiększenia/zmniejszenia stopy dyskonta finansowego oraz podstawowych założeń aktuarialnych
o 1 p.p. na zmniejszenie/zwiększenie wartości rezerwy na odprawy emerytalne i rentowe na dzień 31
grudnia 2022 roku oraz na dzień 31 grudnia 2021 roku przedstawiają poniższe tabele:
Szacunkowa zmiana rezerwy na 31.12.2022
Stopa dyskonta finansowego
Planowane wzrosty podstaw
scenariusz
+1p.p.
scenariusz
-1p.p.
scenariusz
+1p.p.
scenariusz
-1p.p.
Rezerwa na odprawy emerytalne oraz rentowe
-4 953
+5 836
-5 850
+4 935
Szacunkowa zmiana rezerwy na 31.12.2021
Stopa dyskonta finansowego
Planowane wzrosty podstaw
scenariusz
+1p.p.
Scenariusz
-1p.p.
scenariusz
+1p.p.
scenariusz
-1p.p.
Rezerwa na odprawy emerytalne oraz rentowe
-5 788
+7 041
-7 034
+5 783
Rezerwa z tytułu zwrotu kosztów kredytu - wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej („TSUE”)
z dnia 11 września 2019 roku
Istotne założenia przyjęte do oszacowania przez Bank rezerwy z tytułu zwrotów kosztów kredytu na dzień
31 grudnia 2022 r. i 31 grudnia 2021 r. obejmują:
• zmianę tempa spadku kwot zwrotów.
Zmiana tempa spadku kwot zwrotów
2022
2021
+10%
-10%
+10%
-10%
Wpływ zmiany tempa spadku na wysokość rezerwy
-4,2 mln
+3,5 mln
-5,1 mln
+6,3 mln
30 Pozostałe zobowiązania
30.1 Zasady rachunkowości
Zobowiązania finansowe ujęte w tej pozycji wycenia się w kwocie wymaganej zapłaty obejmującej
ewentualne odsetki od tych zobowiązań, Zobowiązania niefinansowe, stanowią rozliczenia
międzyokresowe, przychody pobrane z góry oraz rezerwy na przyszłe płatności. Rezerwy na przyszłe
płatności wycenia się w uzasadnionej wiarygodnie oszacowanej wartości niezbędnej do wypełnienia
obecnego obowiązku na koniec okresu sprawozdawczego. Koszty zaciągniętych zobowiązań wyceniane są
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
82
w wysokości prawdopodobnych zobowiązań przypadających na bieżący okres sprawozdawczy,
wynikających w szczególności:
• ze świadczeń wykonanych na rzecz Banku przez kontrahentów Banku, jeśli kwotę zobowiązania
można oszacować w sposób wiarygodny,
• z obowiązku wykonania, związanych z bieżącą działalnością, przyszłych świadczeń, których kwotę
można oszacować, mimo że data powstania zobowiązania nie jest jeszcze znana.
Przychody pobrane z góry obejmują głównie prowizje rozliczane liniowo oraz inne dochody pobrane z góry,
których rozliczenie do rachunku zysków i strat nastąpi w przyszłych okresach sprawozdawczych.
30.2 Dane finansowe
31.12.2022
31.12.2021
Pozostałe zobowiązania finansowe
990 598
708 253
Rozrachunki międzybankowe
737 556
429 510
Zobowiązania z tytułu rozliczenia kart płatniczych
7 234
10 941
Pozostałe rozrachunki, w tym:
185 169
185 988
rozrachunki z ubezpieczycielami
14 120
28 105
Zobowiązanie z tytułu zwrotu kosztów kredytu
60 639
81 814
Pozostałe zobowiązania niefinansowe
989 609
873 467
Zobowiązania z tytułu podatków, ceł, ubezpieczeń społecznych i
zdrowotnych oraz innych rozrachunków publiczno-prawnych
45 341
28 731
Rozliczenie z emisji bankowych certyfikatów depozytowych
51 787
39 692
Zobowiązania z tytułu składki na Bankowy Fundusz Gwarancyjny
192 066
162 979
Koszty rozliczane w czasie
191 408
170 149
Przychody pobrane z góry
56 751
48 540
Rezerwa na odstąpienia
62 790
42 362
Rezerwa na premie
91 371
79 759
Rezerwa na niewykorzystane urlopy
21 573
18 396
Zobowiązania z tytułu programu na akcjach fantomowych
4 824
2 419
Rezerwa na programy retencyjne
37
85
Pozostałe rezerwy pracownicze
1 203
1 167
Zobowiązania z tytułu leasingu
245 621
277 380
Pozostałe zobowiązania
24 837
1 808
Razem pozostałe zobowiązania
1 980 207
1 581 720
Zapadalność zobowiązań z tytułu leasingu, przepływy niezdyskontowane
31.12.2022
lokale
Użytkowanie
wieczyste
parkingi
elewacje
środki
transportu
razem
Poniżej 1 roku
14 055
1 073
509
65
3 466
19 168
Od 1 roku do 2 lat
11 613
1 073
312
249
2 474
15 721
Od 2 roku do 3 lat
65 883
1 073
3 570
0
84
70 610
Od 3 roku do 4 lat
43 349
1 073
3 906
0
0
48 328
Od 4 roku do 5 lat
32 985
1 073
352
28
0
34 438
Powyżej 5 lat
47 313
31 560
634
0
0
79 507
Razem
215 198
36 925
9 283
342
6 024
267 772
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
83
31.12.2021
lokale
Użytkowanie
wieczyste
parkingi
elewacje
środki
transportu
razem
Poniżej 1 roku
3 245
798
242
286
3 447
8 018
Od 1 roku do 2 lat
31 744
798
830
279
3 441
37 092
Od 2 roku do 3 lat
17 950
798
1 053
189
2 427
22 417
Od 3 roku do 4 lat
87 263
798
8 538
42
58
96 699
Od 4 roku do 5 lat
49 835
798
1 741
32
0
52 406
Powyżej 5 lat
46 614
23 709
584
25
0
70 932
Razem
236 651
27 699
12 988
853
9 373
287 564
31 Zobowiązania podporządkowane
31.1 Zasady rachunkowości
Zobowiązania podporządkowane wyceniane są według zamortyzowanego kosztu z zastosowaniem metody
efektywnej stopy procentowej.
31.2 Dane finansowe
Stan zobowiązań
Zobowiązania zaliczane do funduszy
własnych
Wartość
nominalna
w walucie
Waluta
Okres
Oprocentowanie
31.12.2022
31.12.2021
Obligacje serii F
321 700
PLN
26.09.2014-26.09.2024
WIBOR6M +3,14
330 643
324 634
Obligacje serii EUR001
0
EUR
04.02.2016-04.02.2022
LIBOR6M + 6,00
0
47 128
Obligacje serii P1A
0
PLN
27.04.2016-16.05.2022
WIBOR6M +3,25
0
150 960
Obligacje serii P1B
70 000
PLN
29.04.2016-16.05.2024
WIBOR6M +3,00
70 953
70 427
Obligacje serii K i K1
600 000
PLN
20.10.2017-20.10.2025
WIBOR6M +2,70
612 156
604 224
Obligacje serii P2A
150 000
PLN
14.12.2017-29.12.2025
WIBOR6M +2,70
150 123
150 068
Zobowiązania podporządkowane
1 163 875
1 347 441
Obligacje podporządkowane zostały za zgodą Komisji Nadzoru Finansowego zaliczone do funduszy
własnych uzupełniających Banku.
32 Kapitały
32.1 Zasady rachunkowości
Na kapitał własny składa się kapitał akcyjny, kapitał zapasowy, kapitał z aktualizacji wyceny, pozostałe
kapitały (w tym kapitał rezerwowy na świadczenia pracownicze rozliczane instrumentami kapitałowymi)
oraz wynik roku bieżącego i lat ubiegłych.
Kapitał akcyjny
Kapitał zakładowy wykazany jest w wartości nominalnej zgodnie ze statutem oraz wpisem do Krajowego
Rejestru Sądowego.
Kapitał zapasowy
Kapitał zapasowy tworzony jest z odpisów z zysku, na podstawie uchwały Walnego Zgromadzenia. Na
kapitał zapasowy odnoszone są także nadwyżki osiągnięte przy emisji akcji powyżej ich wartości nominalnej,
pomniejszone o koszty przeprowadzenia emisji. Kapitał zapasowy przeznaczony jest na pokrycie strat
bilansowych, jakie mogą wyniknąć w związku z działalnością Banku.
Kapitał z aktualizacji wyceny
Kapitał z aktualizacji wyceny tworzony jest w wyniku wyceny:
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
84
• instrumentów finansowych zakwalifikowanych jako wyceniane do wartości godziwej przez inne
całkowite dochody,
• efektywnej części zabezpieczenia dla programu rachunkowości zabezpieczeń przepływów
pieniężnych,
• odroczonego podatku dochodowego utworzonego w związku z tymi pozycjami.
Kapitał z aktualizacji wyceny nie podlega dystrybucji.
Pozostałe kapitały
Pozostały kapitał tworzony jest z odpisów z zysku. Jest przeznaczony na cele określone w statucie Banku
lub w przepisach prawa.
Wynik roku bieżącego i lat ubiegłych
Wynik finansowy netto to wynik brutto z rachunku zysków i strat roku bieżącego skorygowany o obciążenie
z tytułu podatku dochodowego.
W dniu 31 maja 2022 roku, Zwyczajne Walne Zgromadzenie Banku postanowiło o sposobie podziału zysku
netto Banku za rok 2021, w łącznej kwocie 439 292 863,06 zł, w następujący sposób:
• przekazanie na pokrycie niepodzielonego wyniku z lat ubiegłych (strata), części zysku w kwocie
437 052 248,79 zł,
• przeznaczenie na kapitał zapasowy niepodlegającego podziałowi zysku Kasy Mieszkaniowej Banku,
w kwocie 2 240 614,27 zł.
Dywidendy
Dywidendy za dany rok obrotowy, które zostały zatwierdzone przez Walne Zgromadzenie, ale nie zostały
wypłacone do dnia bilansowego, ujawnia się w pozycji zobowiązania z tytułu dywidendy w ramach
pozostałych zobowiązań.
32.2 Dane finansowe
Kapitał własny
31.12.2022
31.12.2021
Kapitał akcyjny
1 305 540
1 305 540
Kapitał zapasowy
5 401 470
5 399 229
Kapitał z aktualizacji wyceny
-1 339 576
-906 659
Kapitał z tytułu wyceny aktywów finansowych wycenianych w wartości
godziwej przez inne całkowite dochody
-143 543
-2 028
Kapitał z tytułu wyceny instrumentów zabezpieczających
-1 196 033
-904 631
Pozostałe kapitały rezerwowe
174 447
174 447
Różnice kursowe z przeliczenia jednostek działających za granicą
283
-43
Niepodzielony wynik z lat ubiegłych
-2 617
-439 669
Zysk roku bieżącego
621 852
439 293
Kapitały razem
6 161 399
5 972 138
Kapitał z aktualizacji wyceny
31.12.2022
31.12.2021
Wycena aktywów finansowych wycenianych w wartości godziwej przez
inne całkowite dochody
-143 543
-2 028
obligacje skarbowe
-201 434
-62 368
pozostałe instrumenty dłużne
-33 837
-11 254
instrumenty kapitałowe
56 041
71 148
podatek odroczony
35 687
446
Wycena instrumentów zabezpieczających
-1 196 033
-904 631
IRS
-1 476 584
-1 116 829
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
85
Kapitał z aktualizacji wyceny
31.12.2022
31.12.2021
podatek odroczony
280 551
212 198
Kapitał z aktualizacji wyceny
-1 339 576
-906 659
32.3 Akcjonariusze Alior Banku Spółki Akcyjnej
Na dzień 31 grudnia 2022 r. akcjonariuszami posiadającymi 5 i więcej procent ogólnej liczby głosów na
Walnym Zgromadzeniu były następujące podmioty:
Akcjonariusz
Liczba akcji
Wartość nominalna
akcji (zł)
Udział akcji
w kapitale
zakładowym
Liczba głosów
Udział głosów w
ogólnej liczbie
głosów
31.12.2022
Grupa PZU SA*
41 658 850
416 588 500
31,91%
41 658 850
31,91%
Nationale-Nederlanden OFE**
12 358 517
123 585 170
9,47%
12 358 517
9,47%
Allianz OFE***
11 526 440
115 264 400
8,83%
11 526 440
8,83%
Pozostali akcjonariusze
65 010 184
650 101 840
49,79%
65 010 184
49,79%
Razem
130 553 991
1 305 539 910
100,00%
130 553 991
100,00%
* Grupa PZU to podmioty, które zawarły pisemne porozumienie dotyczące nabywania lub zbywania akcji Banku oraz zgodnego wykonywania prawa głosu na
walnych zgromadzeniach Banku tj.: Powszechny Zakład Ubezpieczeń SA, Powszechny Zakład Ubezpieczeń Na Życie SA, PZU Specjalistyczny Fundusz Inwestycyjny
Otwarty UNIVERSUM, PZU Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych BIS 1 oraz PZU Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych
BIS 2. O zawarciu ww. porozumienia Bank informował w raporcie bieżącym nr 21/2017.
** Na podstawie opublikowanych raportów za 2022 r. o składzie portfela Nationale-Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny oraz Nationale-Nederlanden
Dobrowolny Fundusz Emerytalny.
*** Na podstawie opublikowanych raportów za 2022 r. o składzie portfela Allianz Polska Otwartego Funduszu Emerytalnego oraz Drugiego Allianz Polska
Otwartego Funduszu Emerytalnego oraz otrzymanego zawiadomienia.
Według aktualnych informacji na dzień sporządzenia niniejszego sprawozdania, akcjonariuszami
posiadającymi 5 i więcej procent ogólnej liczby głosów na Walnym Zgromadzeniu były następujące
podmioty:
Akcjonariusz
Liczba akcji
Wartość nominalna
akcji (zł)
Udział akcji
w kapitale
zakładowym
Liczba głosów
Udział głosów w
ogólnej liczbie
głosów
02.03.2023
Grupa PZU SA*
41 658 850
416 588 500
31,91%
41 658 850
31,91%
Nationale-Nederlanden OFE**
12 358 517
123 585 170
9,47%
12 358 517
9,47%
Allianz OFE***
11 526 440
115 264 400
8,83%
11 526 440
8,83%
Generali OFE***
7 115 535
71 155 350
5,45%
7 115 535
5,45%
Pozostali akcjonariusze
57 894 649
578 946 490
44,34%
57 894 649
44,34%
Razem
130 553 991
1 305 539 910
100%
130 553 991
100%
*Grupa PZU to podmioty, które zawarły pisemne porozumienie dotyczące nabywania lub zbywania akcji Banku oraz zgodnego wykonywania prawa głosu na
walnych zgromadzeniach Banku tj.: Powszechny Zakład Ubezpieczeń SA, Powszechny Zakład Ubezpieczeń Na Życie SA, PZU Specjalistyczny Fundusz Inwestycyjny
Otwarty UNIVERSUM, PZU Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych BIS 1 oraz PZU Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych
BIS 2. O zawarciu ww. porozumienia Bank informował w raporcie bieżącym nr 21/2017.
**Na podstawie opublikowanych raportów za 2022 r. o składzie portfela Nationale-Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny oraz Nationale-Nederlanden
Dobrowolny Fundusz Emerytalny.
***Na podstawie otrzymanych zawiadomień.
Akcjonariusz
Liczba akcji
Wartość nominalna
akcji (zł)
Udział akcji
w kapitale
zakładowym
Liczba głosów
Udział głosów w
ogólnej liczbie
głosów
31.12.2021
Grupa PZU SA*
41 658 850
416 588 500
31,91%
41 658 850
31,91%
Aviva OFE Aviva Santander
8 677 162
86 771 620
6,65%
8 677 162
6,65%
Nationale-Nederlanden OFE
12 394 509
123 945 090
9,49%
12 394 509
9,49%
Pozostali akcjonariusze
67 823 470
678 234 700
51,95%
67 823 470
51,95%
Razem
130 553 991
1 305 539 910
100,00%
130 553 991
100,00%
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
86
*Grupa PZU to podmioty, które zawarły pisemne porozumienie dotyczące nabywania lub zbywania akcji Banku oraz zgodnego wykonywania prawa głosu na
walnych zgromadzeniach Banku tj.: Powszechny Zakład Ubezpieczeń SA, Powszechny Zakład Ubezpieczeń Na Życie SA, PZU Specjalistyczny Fundusz Inwestycyjny
Otwarty UNIVERSUM, PZU Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych BIS 1 oraz PZU Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych
BIS 2. O zawarciu ww. porozumienia Bank informował w raporcie bieżącym nr 21/2017.
32.4 Struktura kapitału akcyjnego
Seria
Rodzaj akcji
Liczba akcji
Liczba akcji
Wartość
nominalna akcji
Wartość serii według wartości nominalnej (w
złotych)
31.12.2022
31.12.2021
31.12.2022
31.12.2021
Seria A
Zwykłe
50 000 000
50 000 000
10
500 000 000
500 000 000
Seria B
Zwykłe
1 250 000
1 250 000
10
12 500 000
12 500 000
Seria C
Zwykłe
12 332 965
12 332 965
10
123 329 650
123 329 650
Seria D
Zwykłe
863 827
863 827
10
8 638 270
8 638 270
Seria E
Zwykłe
524 404
524 404
10
5 244 040
5 244 040
Seria F
Zwykłe
318 701
318 701
10
3 187 010
3 187 010
Seria G
Zwykłe
6 358 296
6 358 296
10
63 582 960
63 582 960
Seria H
Zwykłe
2 355 498
2 355 498
10
23 554 980
23 554 980
Seria I
Zwykłe
56 550 249
56 550 249
10
565 502 490
565 502 490
Seria J
Zwykłe
51
51
10
510
510
Razem
130 553 991
130 553 991
1 305 539 910
1 305 539 910
Pozostałe informacje dodatkowe
33 Pozycje pozabilansowe
33.1 Zasady rachunkowości
W pozycji tej Bank prezentuje zobowiązania dotyczące finansowania oraz o charakterze gwarancyjnym.
W pozycji zobowiązań o charakterze finansowym Bank posiada zobowiązania do udzielenia kredytów. Na
zobowiązania te składają się zatwierdzone kredyty, limity na kartach kredytowych, limity zadłużenia w
rachunku bieżącym oraz akredytywy.
W pozycji o charakterze gwarancyjnym prezentowane są gwarancje, które stanowią zabezpieczenie
wywiązania się klientów Banku ze swoich zobowiązań wobec podmiotów trzecich.
Z tytułu udzielonych zobowiązań Bank pobiera prowizje, które są rozliczane zgodnie z charakterystyką
danego instrumentu.
Wartości gwarancji pokazane w tabeli odzwierciedlają maksymalną możliwą do poniesienia stratę, jaka
zostałaby ujawniona w dniu bilansowym, gdyby wszyscy klienci nie wywiązali się ze swoich zobowiązań.
33.2 Dane finansowe
Pozabilansowe zobowiązania warunkowe udzielone klientom
31.12.2022
31.12.2021
Pozabilansowe zobowiązania udzielone
10 781 209
10 365 636
Dotyczące finansowania
10 014 286
9 594 504
Gwarancyjne
766 923
771 132
Gwarancje dobrego wykonania
341 408
427 093
Gwarancje finansowe
425 515
344 039
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
87
Według terminów zapadalności - finansowe
31.12.2022
31.12.2021
≤ 1W
4 871 637
4 619 139
> 1W ≤ 1M
1 120
44 982
> 1M ≤ 3M
445 397
132 672
> 3M ≤ 6M
189 130
107 242
> 6M ≤ 1Y
731 504
488 111
> 1Y ≤ 2Y
2 150 550
1 908 578
> 2Y ≤ 5Y
1 258 191
1 677 119
> 5Y ≤ 10Y
216 399
358 350
> 10Y ≤ 20Y
104 150
146 793
> 20Y
46 208
111 518
Zobowiązania pozabilansowe udzielone, dotyczące finansowania
10 014 286
9 594 504
Według terminów zapadalności - gwarancyjne
31.12.2022
31.12.2021
≤ 1W
708
4 543
> 1W ≤ 1M
59 536
5 405
> 1M ≤ 3M
91 476
90 444
> 3M ≤ 6M
46 341
111 499
> 6M ≤ 1Y
245 470
139 762
> 1Y ≤ 2Y
92 041
208 138
> 2Y ≤ 5Y
119 562
117 665
> 5Y ≤ 10Y
107 742
93 222
> 10Y ≤ 20Y
4 047
454
Zobowiązania pozabilansowe udzielone, gwarancyjne
766 923
771 132
31.12.2022
Wartość nominalna
Rezerwa
Pozabilansowe zobowiązania udzielone
Koszyk1
Koszyk2
Koszyk3
Koszyk1
Koszyk2
Koszyk3
Dotyczące finansowania
8 815 856
971 618
226 812
13 592
9 187
771
Gwarancyjne
488 759
156 785
121 379
213
515
93 513
Zobowiązania pozabilansowe udzielone
9 304 615
1 128 403
348 191
13 805
9 702
94 284
31.12.2021
Wartość nominalna
Rezerwa
Pozabilansowe zobowiązania udzielone
Koszyk1
Koszyk2
Koszyk3
Koszyk1
Koszyk2
Koszyk3
Dotyczące finansowania
8 473 966
876 247
244 291
17 122
6 922
712
Gwarancyjne
482 572
136 087
152 473
432
349
112 302
Zobowiązania pozabilansowe udzielone
8 956 538
1 012 334
396 764
17 554
7 271
113 014
34 Informacje dodatkowe do sprawozdania z przepływów pieniężnych
34.1 Zasady rachunkowości
Bank sporządza sprawozdanie dotyczące przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej metodą
pośrednią, w której wynik brutto z danego okresu sprawozdawczego koryguje się o skutki transakcji
mających charakter bezgotówkowy, o czynne i bierne rozliczenia międzyokresowe dotyczące przyszłych lub
przeszłych wpływów lub płatności środków pieniężnych dotyczących działalności operacyjnej.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
88
34.2 Dane finansowe
Działalność operacyjna
Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej Banku obejmują, przede wszystkim, działalność kredytową,
depozytową, transakcje wymiany walut oraz zakup i sprzedaż papierów wartościowych.
Zmiana stanu kredytów i innych należności
01.01.2022 - 31.12.2022
01.01.2021 - 31.12.2021
Zmiana stanu należności od klientów – sprawozdanie z sytuacji finansowej
724 482
-2 193 648
Zmiana stanu należności od banków - sprawozdanie z sytuacji finansowej
-683 884
-1 181 408
Zmiana stanu kredytów i innych należności
40 598
-3 375 056
Zmiana stanu innych zobowiązań
01.01.2022 - 31.12.2022
01.01.2021 - 31.12.2021
Zmiana stanu innych zobowiązań - sprawozdanie z sytuacji finansowej
398 487
73 974
Zmiana stanu pozostałych zobowiązań wycenianych wg zamortyzowanego
kosztu - sprawozdanie z sytuacji finansowej
43 380
-329 731
Rezerwa na wydatki związane z nabyciem środków trwałych
19 808
-4 696
Rezerwa na wydatki związane z nabyciem wartości niematerialnych
-37 415
-16 305
Inne korekty
32 919
-133 310
Zmiana stanu innych zobowiązań
457 179
-410 068
Działalność inwestycyjna
Działalność inwestycyjna polega na nabywaniu i zbywaniu udziałów lub akcji w jednostkach
stowarzyszonych, wartości niematerialnych i rzeczowych aktywów trwałych oraz instrumentów
kapitałowych wycenianych według wartości godziwej przez inne całkowite dochody, a także dłużnych
papierów wartościowych wycenianych według zamortyzowanego kosztu (z wyłączeniem
krótkoterminowych bonów pieniężnych).
Działalność finansowa
Do przepływów działalności finansowej Bank zalicza wpływy i wydatki związane zarówno z pozyskaniem,
jak i spłatą własnych i obcych źródeł finansowania, w tym wpływy i wydatki powodujące zwiększenie lub
zmniejszenie kapitału (funduszu) własnego, a także wpływy z emisji długo- i krótkoterminowych dłużnych
instrumentów finansowych oraz spłatę zobowiązań z tytułu leasingu finansowego.
31.12.2021
Przepływy środków pieniężnych
Zmiany niepieniężne
31.12.2022
Wpływ
Wypływ
Odsetki naliczone
Róznice kursowe
Zobowiązania podporządkowane
1 347 441
0
-271 391
88 367
-542
1 163 875
35 Wartość godziwa
35.1 Zasady rachunkowości oraz szacunki i osądy
Wartość godziwa to cena, którą by otrzymano za sprzedaż składnika aktywów lub zapłacono za
przeniesienie zobowiązania w transakcji przeprowadzonej na zwykłych warunkach na głównym (lub
najkorzystniejszym) rynku na dzień wyceny w aktualnych warunkach rynkowych (tj. cena wyjścia) bez
względu na to, czy cena ta jest bezpośrednio obserwowalna lub oszacowana przy użyciu innej techniki
wyceny.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
89
W zależności od kategorii klasyfikacji aktywów i zobowiązań finansowych do danego poziomu hierarchii,
stosuje się przy tym różnorodne metody ustalania ich wartości godziwej.
Poziom 1: Na podstawie cen kwotowanych na głównym (lub najkorzystniejszym) rynku
Aktywa i zobowiązania finansowe, których wartość godziwa wyceniana jest bezpośrednio w oparciu o ceny
notowane (nieskorygowane) z aktywnych rynków dla identycznych aktywów lub zobowiązań. Do tej
kategorii Bank klasyfikuje instrumenty finansowe i kapitałowe wyceniane do wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat, dla których istnieje aktywny rynek i dla których wartość godziwa ustalana jest w
oparciu o wartość rynkową, będącą ceną kupna:
• dłużne skarbowe papiery wartościowe, które są notowane na aktywnych, płynnych rynkach
finansowych,
• dłużne i kapitałowe papiery wartościowe będące przedmiotem obrotu na rynku regulowanym, w
tym w portfelu Biura Maklerskiego,
• instrumenty pochodne będące przedmiotem obrotu na rynku regulowanym.
Poziom 2: Na podstawie technik wyceny opartych na założeniach wykorzystujących informacje
pochodzące z głównego (lub najkorzystniejszego) rynku
Aktywa i zobowiązania finansowe, których wartość godziwa wyceniana jest za pomocą modeli wyceny, w
przypadkach których wszystkie znaczące dane wejściowe są obserwowalne na rynku w sposób bezpośredni
(jako ceny) lub pośrednio (bazujące na cenach). Do tej kategorii Bank klasyfikuje instrumenty finansowe dla
których brak jest aktywnego rynku:
Metoda (techniki) wyceny
Istotne obserwowalne dane wejściowe
POCHODNE
INSTRUMENTY
FINANSOWE – CIRS, IRS,
FRA, TRANSAKCJE FX,
FORWARD, FX SWAP
Model zdyskontowanych przyszłych przepływów
pieniężnych w oparciu o krzywe rentowności.
Krzywe rentowności zbudowane w oparciu o stawki
rynkowe, dane rynkowe rynku pieniężnego, rynku transakcji
FRA, IRS, OIS basis swap. Do wyceny instrumentów
walutowych wykorzystuje się kursy fixingowe NBP oraz
rynkowe stawki punktów swapowych.
OPCJE WALUTOWE, OPCJE
NA STOPĘ PROCENTOWĄ
Wycena opcji walutowych i opcji na stopę procentową
odbywa się według określonych modeli wyceny
charakterystycznych dla danego typu opcji.
Dla instrumentów opcyjnych dodatkowo pobierane są
rynkowe kwotowania zmienności par walutowych i stóp
procentowych.
BONY PIENIĘŻNE NBP
Metoda krzywej rentowności
Krzywe rentowności zbudowane w oparciu o dane rynku
pieniężnego.
COMMODITY
FORWARD/SWAP
Wycena instrumentów towarowych odbywa się w
oparciu o przyszłe przepływy obliczone na podstawie
krzywych terminowych charakterystycznych dla danego
towaru.
Krzywe terminowe zbudowane w oparciu o kwotowania
kontraktów commodity futures.
Poziom 3: Dla których przynajmniej jeden z czynników wpływających na cenę nie jest obserwowany na
rynku
Aktywa i zobowiązania finansowe, których wartość godziwa wyceniana jest za pomocą modeli wyceny, w
przypadku których dane wejściowe nie są oparte na możliwych do zaobserwowania danych rynkowych
(dane wejściowe nieobserwowalne).
Do instrumentów z tego poziomu należą opcje wbudowane w certyfikaty depozytowe wyemitowane przez
Bank oraz opcje zawarte na rynku międzybankowym w celu zabezpieczenia pozycji z tytułu opcji
wbudowanych. Wartość godziwa wyznaczona jest na podstawie cen rynkowych tych opcji lub modelu
wewnętrznego z uwzględnieniem zarówno parametrów obserwowalnych (np. cena instrumentu bazowego,
kwotowania z rynku wtórnego opcji), jaki i nieobserwowalnych (np. zmienności, korelacje między
instrumentami bazowymi w opcjach opartych na koszyku walorów). Parametry modelu są wyznaczone na
podstawie analizy statystycznej. Na koniec okresu sprawozdawczego pozycja w wyżej wymienionych
instrumentach była domknięta na zasadzie back-to-back co oznacza, że zmiana wycen opcji wbudowanych
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
90
w produkty strukturyzowane jest równoważona przez zmiany wycen opcji zawieranych na rynku
międzybankowym. W tej grupie wykazano również pozycję Banku w dłużnych komercyjnych papierach
wartościowych, w przypadku których oprócz parametrów pochodzących z kwotowań rynkowych na wartość
godziwą ma wpływ nieobserwowalna wysokość spreadu kredytowego. Spread ustalany jest na podstawie
ceny rynku pierwotnego lub z momentu zawarcia transakcji. Podlega on okresowej aktualizacji w okresach
wystąpienia wiarygodnych kwotowań rynkowych bądź pozyskania cen z transakcji o porównywalnym
wolumenie. Wysokość spreadu ulega również zmianie na podstawie informacji o zmianie standingu
finansowego emitenta papieru. Na koniec 2022 r. wrażliwość zmiany wyceny tych aktywów w przypadku
wzrostu spreadu kredytowego o 1 punkt bazowy wynosiła 0,94 tys. zł.
Metoda (techniki) wyceny
Istotne obserwowalne dane
wejściowe
Czynnik
nieobserwowalny
OBLIGACJE
KORPORACYJNE
Model krzywej rentowności oraz marży
ryzyka
Krzywe rentowności zbudowane w
oparciu o stawki z rynku obligacji
Spread kredytowy, zmienność
spreadu kredytowego
OPCJE EGZOTYCZNE
Ceny egzotycznych opcji wbudowanych
w produkty strukturyzowane pozyskiwane
są z rynku lub wyceniane z modelu
wewnętrznego z uwzględnieniem zarówno
parametrów obserwowalnych (np. cena
instrumentu bazowego, kwotowania z rynku
wtórego opcji), jak i nieobserwowalnych (np.
zmienności, korelacje między instrumentami
bazowymi)
Ceny egzotycznych opcji
wbudowanych w produkty
strukturyzowane pozyskiwane są z
rynku
Zmienności cen instrumentów
bazowych, korelacje cen
instrumentów bazowych
AKCJE
VISA INC SERII A
UPRZYWILEJOWANE
Obecną wartość rynkową notowanych akcji
zwykłych Visa Inc.
Wartość rynkowa notowanych akcji
zwykłych Visa Inc.
Współczynnik konwersji na akcje
zwykłe
AKCJE
VISA INC SERII C
Obecną wartość rynkową notowanych akcji
zwykłych Visa Inc. z uwzględnieniem
współczynnika konwersji i dyskonta
biorącego pod uwagę zmian cen akcji Visa
Inc
Wartość rynkowa notowanych
akcji zwykłych Visa Inc
Dyskonto z uwagi na niepłynny
charakter papierów wartościowych,
współczynnik konwersji na akcje
zwykłe
Udziały w PSP sp. z
o.o.
Oszacowanie wartości godziwej w oparciu o
obecną wartość prognozowanych wyników
spółki.
Stopa wolna od ryzyka
Premia za ryzyko, prognoza wyników
finansowych
Udziały w RUCH SA
Oszacowanie wartości godziwej w oparciu o
obecną wartość prognozowanych wyników
spółki.
Stopa wolna od ryzyka
Premia za ryzyko, prognoza wyników
finansowych
Przeniesienia instrumentów pomiędzy poziomami wyceny następują wg stanu na koniec okresu
sprawozdawczego. Przesłankami przeniesienia są warunki opisane w międzynarodowych standardach
sprawozdawczości finansowej, tj. m.in. dostępność kwotowań instrumentu z aktywnego rynku, dostępność
kwotowań czynników wyceny bądź występowanie wpływu czynników nieobserwowalnych na wartość
godziwą.
35.2 Dane finansowe
Poniżej zaprezentowano wartości bilansowe aktywów i zobowiązań finansowych w rozbiciu na
poszczególne kategorie (poziomy) wyceny.
W porównaniu do poprzedniego okresu sprawozdawczego nie uległy zmianie zasady klasyfikacji i wyceny
dla poszczególnych poziomów hierarchii wartości godziwej.
31.12.2022
Poziom 1
Poziom 2
Poziom 3
Razem
Aktywa finansowe
8 408 381
1 892 883
193 389
10 494 653
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków
i strat
4 628
365 250
53 160
423 038
SWAP
0
240 228
0
240 228
Opcje Cap Floor
0
2 697
0
2 697
FX swap
0
3 837
0
3 837
FX forward
0
50 762
0
50 762
CIRS
0
56 550
0
56 550
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
91
31.12.2022
Poziom 1
Poziom 2
Poziom 3
Razem
Opcje FX
0
6 311
0
6 311
Pozostałe opcje
0
0
529
529
Pozostałe instrumenty
38
4 865
0
4 903
Pochodne instrumenty finansowe
38
365 250
529
365 817
Obligacje skarbowe
4 590
0
0
4 590
Obligacje pozostałe
0
0
8 007
8 007
Instrumenty kapitałowe
0
0
44 624
44 624
Papiery wartościowe
4 590
0
52 631
57 221
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite
dochody
8 403 753
1 349 494
140 229
9 893 476
Bony pieniężne
0
1 349 494
0
1 349 494
Obligacje skarbowe
7 806 138
0
0
7 806 138
Bony skarbowe
58 016
0
0
58 016
Obligacje pozostałe
539 599
0
49 593
589 192
Instrumenty kapitałowe
0
0
90 636
90 636
Pochodne instrumenty zabezpieczające
0
178 139
0
178 139
Transakcje stopy procentowej-SWAP
0
178 139
0
178 139
31.12.2021
Poziom 1
Poziom 2
Poziom 3
Razem
Aktywa finansowe
7 329 775
2 109 913
241 760
9 681 448
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków
i strat
54 409
221 732
101 052
377 193
SWAP
0
80 570
0
80 570
Opcje Cap Floor
0
1 994
0
1 994
FX swap
0
24 453
0
24 453
FX forward
0
62 491
0
62 491
CIRS
0
31 175
0
31 175
Opcje FX
0
9 704
0
9 704
Pozostałe opcje
0
0
10 845
10 845
Pozostałe instrumenty
1 028
11 345
0
12 373
Pochodne instrumenty finansowe
1 028
221 732
10 845
233 605
Obligacje skarbowe
53 381
0
0
53 381
Obligacje pozostałe
0
0
11 420
11 420
Instrumenty kapitałowe
0
0
78 787
78 787
Papiery wartościowe
53 381
0
90 207
143 588
Aktywa finansowe wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite
dochody
7 275 366
1 849 371
140 708
9 265 445
Bony pieniężne
0
1 849 371
0
1 849 371
Obligacje skarbowe
6 695 287
0
0
6 695 287
Obligacje pozostałe
580 079
0
34 979
615 058
Instrumenty kapitałowe
0
0
105 729
105 729
Pochodne instrumenty zabezpieczające
0
38 810
0
38 810
Transakcje stopy procentowej-SWAP
0
38 810
0
38 810
Alior Bank wyznaczył inwestycje w instrumenty kapitałowe jako wyceniane w wartości godziwej przez inne
całkowite dochody. Inwestycje kapitałowe, w stosunku, do których Bank wybrał opcję wyceny w wartości
godziwej przez inne dochody całkowite zostały nabyte z celem długoterminowego i strategicznego
utrzymywania ich w portfelu inwestycyjnym bez intencji realizacji zysku na sprzedaży w krótkim lub średnim
horyzoncie czasowym.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
92
Emitent
Poziom wartości godziwej
Wartość godziwa
na 31.12.2022
Wartość godziwa
na 31.12.2021
PSP Sp.z o.o.
III
79 425
94 353
SWIFT
III
1 036
1 016
Pozostałe udziały w spółdzielniach
III
15
20
RUCH SA
III
10 160
10 340
Razem
90 636
105 729
31.12.2022
Poziom 1
Poziom 2
Poziom 3
Razem
Zobowiązania finansowe
Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek
zysków i strat
9
255 456
529
255 994
SWAP
0
187 609
0
187 609
Opcje Cap Floor
0
2 697
0
2 697
FX swap
0
44 282
0
44 282
FX forward
0
5 383
0
5 383
CIRS
0
6 705
0
6 705
Opcje FX
0
5 758
0
5 758
Pozostałe opcje
0
0
529
529
Pozostałe instrumenty
9
3 022
0
3 031
Pochodne instrumenty zabezpieczające
0
1 678 933
0
1 678 933
Transakcje stopy procentowej-SWAP
0
1 678 933
0
1 678 933
31.12.2021
Poziom 1
Poziom 2
Poziom 3
Razem
Zobowiązania finansowe
Zobowiązania finansowe wyceniane w wartości godziwej przez rachunek
zysków i strat
46 430
130 813
10 845
188 088
Obligacje
46 423
0
0
46 423
SWAP
0
101 948
0
101 948
Opcje Cap Floor
0
1 991
0
1 991
FX swap
0
4 489
0
4 489
FX forward
0
1 013
0
1 013
CIRS
0
5 545
0
5 545
Opcje FX
0
9 106
0
9 106
Pozostałe opcje
0
0
10 845
10 845
Pozostałe instrumenty
7
6 721
0
6 728
Pochodne instrumenty zabezpieczające
0
1 081 996
0
1 081 996
Transakcje stopy procentowej-SWAP
0
1 081 996
0
1 081 996
Uzgodnienie zmian na poziomie 3 hierarchii wartości godziwej
Zmiana stanu aktywów i zobowiązań finansowych
Aktywa
Zobowiązania
31.12.2022
31.12.2021
31.12.2022
31.12.2021
Bilans otwarcia
241 760
277 458
10 845
59 711
Nabycia
663
2 669
529
2 200
Zmiany netto ujęte w innych całkowitych dochodach
5 482
35 813
0
0
Zmiany netto ujęte w rachunku zysków u strat
1 606
-3 172
-1 462
1 503
Różnice kursowe
6 556
5 461
0
0
Rozliczenia/wykupy
-62 678
-76 469
-9 383
-52 569
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
93
Zmiana stanu aktywów i zobowiązań finansowych
Aktywa
Zobowiązania
31.12.2022
31.12.2021
31.12.2022
31.12.2021
Razem
193 389
241 760
529
10 845
Na koniec 2022 r. wpływ spreadu kredytowego na wycenę instrumentów dłużnych wycenianych w wartości
godziwej przez inne dochody całkowite (FVOCI) wynosił ok. 0,2 mln zł natomiast dla instrumentów dłużnych
wycenianych w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat ok. 0,03 mln zł.
W 2022 r. Bank nie dokonywał reklasyfikacji instrumentów finansowych do poziomu 3 hierarchii wartości
godziwej.
Wycena według wartości godziwej na potrzeby ujawnień
Poniżej zaprezentowano wartość bilansową i godziwą aktywów i zobowiązań, które nie są prezentowane
w sprawozdaniu z sytuacji finansowej według wartości godziwej.
31.12.2022
Wartość bilansowa
Wartość godziwa
Poziom 1
Poziom 2
Poziom 3
Razem
Aktywa
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
2 565 406
1 843 785
721 621
0
2 565 406
Należności od banków
2 373 663
0
2 373 663
0
2 373 663
Należności od klientów
57 509 965
0
0
56 459 702
56 459 702
Segment detaliczny
35 229 849
0
0
33 296 691
33 296 691
Kredyty konsumpcyjne
15 115 535
0
0
14 397 150
14 397 150
Kredyty na nieruchomości mieszkaniowe
15 823 033
0
0
14 630 196
14 630 196
Kredyty consumer finance
4 291 281
0
0
4 269 345
4 269 345
Segment biznesowy
22 280 116
0
0
23 163 011
23 163 011
Kredyty operacyjne
14 894 366
0
0
15 601 538
15 601 538
Kredyty inwestycyjne
4 885 632
0
0
5 061 388
5 061 388
Pozostałe
2 500 118
0
0
2 500 085
2 500 085
Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań
40 992
40 820
0
0
40 820
Aktywa finansowe wyceniane wg
zamortyzowanego kosztu
6 681 842
6 608 409
0
55
6 608 464
Pozostałe aktywa finansowe
488 701
0
0
488 701
488 701
Zobowiązania
Zobowiązania wobec banków
182 934
0
182 934
0
182 934
Depozyty bieżące
28 022
0
28 022
0
28 022
Kredyt otrzymany
27 970
0
27 970
0
27 970
Pozostałe zobowiązania
126 942
0
126 942
0
126 942
Zobowiązania wobec klientów
70 763 793
0
0
70 832 718
70 832 718
Depozyty bieżące
49 048 580
0
0
49 048 580
49 048 580
Depozyty terminowe
20 527 296
0
0
20 527 296
20 527 296
Emisja własna bankowych papierów wartościowych
751 962
0
0
820 887
820 887
Pozostałe zobowiązania
435 955
0
0
435 955
435 955
Pozostałe zobowiązania finansowe
990 598
0
0
990 598
990 598
Zobowiązania podporządkowane
1 163 875
0
0
1 163 875
1 163 875
31.12.2021
Wartość bilansowa
Wartość godziwa
Poziom 1
Poziom 2
Poziom 3
Razem
Aktywa
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
3 723 577
2 102 186
1 621 391
0
3 723 577
Należności od banków
1 689 779
0
1 689 779
0
1 689 779
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
94
31.12.2021
Wartość bilansowa
Wartość godziwa
Poziom 1
Poziom 2
Poziom 3
Razem
Należności od klientów
58 234 447
0
0
59 328 727
59 328 727
Segment detaliczny
36 392 031
0
0
36 917 074
36 917 074
Kredyty konsumpcyjne
16 674 238
0
0
17 998 027
17 998 027
Kredyty na nieruchomości mieszkaniowe
15 434 255
0
0
14 457 438
14 457 438
Kredyty consumer finance
4 283 538
0
0
4 461 609
4 461 609
Segment biznesowy
21 842 416
0
0
22 411 653
22 411 653
Kredyty operacyjne
13 177 138
0
0
13 635 520
13 635 520
Kredyty inwestycyjne
5 217 830
0
0
5 328 685
5 328 685
Pozostałe
3 447 448
0
0
3 447 448
3 447 448
Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań
130 921
126 691
0
0
126 691
Aktywa finansowe wyceniane wg
zamortyzowanego kosztu
6 451 313
6 347 723
0
54
6 347 777
Pozostałe aktywa finansowe
571 374
0
0
571 374
571 374
Zobowiązania
Zobowiązania wobec banków
423 268
0
423 268
0
423 268
Depozyty bieżące
8 441
0
8 441
0
8 441
Depozyty terminowe
307 379
0
307 379
0
307 379
Kredyt otrzymany
41 279
0
41 279
0
41 279
Pozostałe zobowiązania
66 169
0
66 169
0
66 169
Zobowiązania wobec klientów
72 012 350
0
0
72 035 435
72 035 435
Depozyty bieżące
59 960 776
0
0
59 960 776
59 960 776
Depozyty terminowe
11 095 264
0
0
11 095 264
11 095 264
Emisja własna bankowych papierów wartościowych
516 271
0
0
539 356
539 356
Pozostałe zobowiązania
440 039
0
0
440 039
440 039
Pozostałe zobowiązania finansowe
708 253
0
0
708 253
708 253
Zobowiązania podporządkowane
1 347 441
0
0
1 347 441
1 347 441
Dla wielu instrumentów finansowych wartości rynkowe są niedostępne, stąd wartości godziwe są
oszacowane przy zastosowaniu szeregu technik wyceny. Do wyceny wartości godziwej instrumentów
finansowych zastosowano model oparty na oszacowaniach wartości bieżącej przyszłych przepływów
pieniężnych poprzez zdyskontowanie przepływów pieniężnych przy zastosowaniu odpowiednich stóp
dyskontowych.
Wszystkie wyliczenia modelowe zawierają pewne uproszczenia i są wrażliwe na przyjmowane założenia.
Poniżej przedstawiono podsumowanie głównych metod i założeń wykorzystywanych podczas szacowania
wartości godziwej instrumentów finansowych niewycenianych do wartości godziwej.
Należności od klientów:
W stosowanej przez Bank metodzie wyliczania wartości godziwej należności od klientów (z pominięciem
kredytów w rachunku bieżącym) Bank porównuje marże osiągane na nowo udzielonych kredytach (w
miesiącu poprzedzającym datę sprawozdawczą) z marżami na całym portfelu kredytowym. Jeśli marże na
nowo przyznawanych kredytach są wyższe niż marże na dotychczasowym portfelu, wartość godziwa
kredytu jest niższa od jego wartości bilansowej.
Należności od klientów zostały zaklasyfikowane w całości do poziomu 3 hierarchii wartości godziwej ze
względu na fakt zastosowania modelu wyceny z istotnymi nieobserwowanymi danymi wejściowymi, czyli
bieżącymi marżami osiąganymi na nowo udzielanych kredytach.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
95
Zobowiązania finansowe wyceniane według zamortyzowanego kosztu:
Bank przyjął, że wartość godziwa depozytów klientowskich i bankowych oraz innych zobowiązań
finansowych o zapadalności do 1 roku jest w przybliżeniu równa ich wartości bilansowej. Depozyty są
przyjmowane w ramach bieżącej działalności banku na bazie dziennej, zatem ich warunki są zbliżone do
aktualnych warunków rynkowych identycznych transakcji. Czas do zapadalności tych pozycji jest krótki, stąd
nie ma istotnej różnicy między wartością bilansową, a wartością godziwą.
Na potrzeby ujawnień Bank wyznacza wartość godziwą zobowiązań finansowych o zapadalności rezydualnej
(lub przeszacowaniu stopy zmiennej) powyżej 1 roku. Do tej grupy pasywów należą emisje własne oraz
pożyczki podporządkowane. Wyznaczając wartość godziwą tej grupy zobowiązań Bank wyznacza wartość
bieżącą oczekiwanych płatności w oparciu o bieżące krzywe procentowe oraz pierwotny spread emisji.
Pozostałe aktywa i zobowiązanie finansowe
Dla pozostałych instrumentów finansowych Bank przyjmuje, że wartość bilansowa jest w przybliżeniu równa
wartości godziwej. Dotyczy to następujących pozycji: kasa i operacje z Bankiem Centralnym, aktywa
przeznaczone do sprzedaży, pozostałe aktywa finansowe oraz pozostałe zobowiązania finansowe.
36 Transakcje z jednostkami powiązanymi
Jednostką dominującą wobec Banku jest Powszechny Zakład Ubezpieczeń SA. Jednostkami powiązanymi z
Bankiem są PZU SA oraz jednostki z nią powiązane oraz jednostki powiązane z członkami Zarządu oraz Rady
Nadzorczej Banku. Poprzez PZU SA, Bank jest pośrednio kontrolowany przez Skarb Państwa.
Jednostki zależne i stowarzyszone Banku to:
Nazwa spółki – jednostki zależne
31.12.2022
31.12.2021
Alior Services sp. z o.o.
100%
100%
Alior Leasing sp. z o.o.
100%
100%
- AL Finance sp. z o.o.
100%
100%
Meritum Services ICB SA
100%
100%
Alior TFI SA
100%
100%
Absource sp. z o.o.
100%
100%
Corsham sp. z o.o.
100%
100%
RBL_VC sp. z o. o
100%
100%
RBL_VC sp z o.o. ASI spółka komandytowo-akcyjna
100%
100%
W 2022 roku nastąpiła zmiana w sprawozdaniu z sytuacji finansowej Banku w pozycji Inwestycje w
jednostkach zależnych i stowarzyszonych o 5 000 tys. zł.
podwyższenia kapitału w spółkach zależnych
RBL_VC sp z o.o. ASI spółka komandytowo-akcyjna
5 000
W zamieszczonych poniżej tabelach przedstawiono rodzaj i wartość transakcji z podmiotami powiązanymi
oraz zależnymi.
Jednostki zależne
31.12.2022
31.12.2021
Należności od klientów
4 020 455
3 060 686
Pozostałe aktywa
411
808
Aktywa razem
4 020 866
3 061 494
Zobowiązania wobec klientów
87 945
109 666
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
96
Jednostki zależne
31.12.2022
31.12.2021
Rezerwy
968
1 096
Pozostałe zobowiązania
1 267
1 886
Zobowiązania razem
90 180
112 648
Jednostka dominująca
31.12.2022
31.12.2021
Pozostałe aktywa
3 855
4 250
Aktywa razem
3 855
4 250
Zobowiązania wobec klientów
26
23
Zobowiązania razem
26
23
Spółki zależne jednostki dominującej
31.12.2022
31.12.2021
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
213
415
Inwestycyjne aktywa finsnowe wyceniane w wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat
71
39
Należności od klientów
77 363
70 323
Pozostałe aktywa
26
866
Aktywa razem
77 673
71 643
Zobowiązania wobec klientów
249 368
298 046
Pozostałe zobowiązania
3 385
1 132
Zobowiązania i kapitały razem
252 753
299 178
Jednostki zależne
31.12.2022
31.12.2021
Pozabilansowe zobowiązania udzielone klientom
576 833
420 288
dotyczące finansowania
456 430
299 885
gwarancyjne
120 403
120 403
Spółki zależne jednostki dominującej
31.12.2022
31.12.2021
Pozabilansowe zobowiązania udzielone klientom
7 598
8 375
dotyczące finansowania
7 598
8 375
Jednostki współzależne przez osoby powiązane z Bankiem
31.12.2022
31.12.2021
Należności od klientów
1
0
Aktywa razem
1
0
Zobowiązania wobec klientów
3 575
0
Zobowiązania razem
3 575
0
Jednostki zależne
01.01.2022–31.12.2022
01.01.2021–31.12.2021
Przychody z tytułu odsetek
242 527
49 903
Koszty z tytułu odsetek
-1 648
-15
Przychody z tytułu prowizji i opłat
4 849
3 576
Koszty z tytułu prowizji i opłat
-442
-444
Przychody z tytułu dywidend
11 261
6 814
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
97
Jednostki zależne
01.01.2022–31.12.2022
01.01.2021–31.12.2021
Wynik na instrumentach wycenianych do wartości godziwej przez rachunek
zysków i strat i wynik z pozycji wymiany
57
119
Pozostałe przychody operacyjne
3 557
3 385
Pozostałe koszty operacyjne
-2
0
Koszty działania Banku
-9 709
-6 444
Wynik z tytułu odpisów na straty oczekiwane
-5 828
-5 511
Razem
244 622
51 383
Jednostka dominująca
01.01.2022–31.12.2022
01.01.2021–31.12.2021
Przychody z tytułu odsetek
18 609
7 079
Przychody z tytułu prowizji i opłat
19 589
21 357
Koszty z tytułu prowizji i opłat
-7 247
-6 315
Wynik z tytułu pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych
104
148
Koszty działania Banku
-5 003
-4 518
Razem
26 052
17 751
Spólki zależne jednostki dominującej
01.01.2022–31.12.2022
01.01.2021–31.12.2021
Przychody z tytułu odsetek
77 608
56 337
Koszty z tytułu odsetek
-7 087
-9 479
Przychody z tytułu prowizji i opłat
24 667
29 150
Koszty z tytułu prowizji i opłat
-4
-3
Wynik na instrumentach wycenianych do wartości godziwej przez rachunek
zysków i strat i wynik z pozycji wymiany
101
-135
Wynik z tytułu pozostałych przychodów i kosztów operacyjnych
550
710
Koszty działania Banku
-8 115
-5 007
Wynik z tytułu odpisów na straty oczekiwane
2
79
Razem
87 722
71 652
Jednostki współzależne przez osoby powiązane z Bankiem
01.01.2022–31.12.2022
01.01.2021–31.12.2021
Koszty z tytułu odsetek
-92
0
Przychody z tytułu prowizji i opłat
130
0
Razem
38
0
Charakter transakcji z podmiotami powiązanymi
Wszystkie transakcje z podmiotami powiązanymi odbywają się zgodnie z regulaminami korzystania z
produktów bankowych, przy zastosowaniu stawek rynkowych.
Transakcje ze Skarbem Państwa i jednostkami powiązanymi
Poniżej zaprezentowano istotne transakcje ze Skarbem Państwa i jego podmiotami powiązanymi zgodnie z
wyjątkiem zawartym w MSR 24.25.
Skarb Państwa i jednostki powiązane
31.12.2022
31.12.2021
Inwestycyjne aktywa finansowe
14 152 771
13 957 321
wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody
8 395 330
7 310 345
wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
12 593
64 797
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
98
Skarb Państwa i jednostki powiązane
31.12.2022
31.12.2021
wyceniane według zamortyzowanego kosztu
5 744 848
6 582 179
Należności od banków
197
49 496
Należności od klientów
188 506
165 554
Aktywa razem
14 341 474
14 172 371
Zobowiązania finansowe
0
46 423
Zobowiązania wobec banków
12 971
70 703
Zobowiązania wobec klientów
618 995
781 589
Zobowiązania razem
631 966
898 715
Transakcje ze Skarbem Państwa i jednostkami powiązanymi
01.01.2022–31.12.2022
01.01.2021–31.12.2021
Przychody z tytułu odsetek
552 914
84 832
Koszty z tytułu odsetek
-27 141
-880
Koszty zapłaconych podatków
-600 816
-384 761
Razem
-75 043
-300 809
Wszystkie transakcje ze Skarbem Państwa i jego podmiotami powiązanymi zawierane są na zasadach
rynkowych.
37 Świadczenia dla kluczowego personelu Banku
37.1 Zasady rachunkowości
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze to świadczenia pracownicze, które podlegają w całości
rozliczeniu przed upływem 12 miesięcy od końca rocznego okresu sprawozdawczego, w którym pracownicy
wykonywali związaną z nimi pracę. Jako krótkoterminowe świadczenie pracownicze obok wynagrodzenia
zasadniczego ujęta została nieodroczona część składnika zmiennego wynagrodzenia w formie gotówkowej.
Jako długoterminowe świadczenia pracownicze Bank ujmuje nieodroczoną część wynagrodzenia zmiennego
w akcjach fantomowych oraz odroczoną na kolejne okresy część wynagrodzenia zmiennego zarówno w
akcjach fantomowych, jak i w formie gotówkowej.
Polityka wynagrodzeń w zakresie osób mających wpływ na profil ryzyka
W Banku obowiązuje Polityka Wynagrodzeń, obejmująca swoimi postanowieniami wszystkich
pracowników. Polityka Wynagrodzeń jest opiniowana przez Komitet ds. Nominacji i Wynagrodzeń oraz
uchwalana przez Zarząd i zatwierdzana przez Radę Nadzorczą. W zakresie dotyczącym osób mających
wpływ na profil ryzyka (MRT) zidentyfikowanych na podstawie kryteriów zdefiniowanych w Rozporządzeniu
Delegowanym Komisji (UE) nr 2021/923 z dnia 25 marca 2021 r., zasady Polityki ustalono m. in. w oparciu
o postanowienia Rozporządzenia Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej z dnia 8 czerwca
2021 r. w sprawie systemu zarządzania ryzykiem i systemu kontroli wewnętrznej oraz polityki wynagrodzeń
w bankach.
Główne złożenia Polityki w stosunku do MRT:
• wynagrodzenie składające się z wynagrodzenia stałego i wynagrodzenia zmiennego,
• nieprzyznawanie MRT nieokreślonych z góry świadczeń emerytalnych,
• zobowiązanie MRT do niekorzystania z indywidualnych strategii hedgingowych lub ubezpieczeń
dotyczących wynagrodzenia i odpowiedzialności w celu podważania skutków uwzględniania ryzyka
w mającym do nich zastosowanie systemie wynagradzania,
• maksymalny stosunek wynagrodzenia zmiennego MRT do wynagrodzenia stałego: 100%,
• co najmniej 50% wynagrodzenia zmiennego MRT jest zachętą do szczególnej dbałości o
długoterminowe dobro Banku i składa się z instrumentów finansowych powiązanych z akcjami
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
99
Banku; pozostała część wynagrodzenia zmiennego wypłacana jest w formie pieniężnej jako
pieniężne wynagrodzenie zmienne,
• co najmniej 40% wynagrodzenia zmiennego MRT, a w przypadku, gdy wynagrodzenie zmienne MRT
opiewa na szczególnie wysoką kwotę, co najmniej 60% wynagrodzenia zmiennego - jest
odroczonym wynagrodzeniem,
• wynagrodzenie zmienne Zarządu dostosowane do przepisów ustawy z dnia 9 czerwca 2016 r. o
zasadach kształtowania wynagrodzeń osób kierujących niektórymi spółkami.
37.2 Dane finansowe
Poniżej zaprezentowano pozycje w sprawozdaniu z sytuacji finansowej, w których ujęte są salda transakcji
Banku z osobami zarządzającymi i sprawującymi nadzór. Wszystkie transakcje z osobami nadzorującymi i
zarządzającymi odbywają się zgodnie z regulaminami korzystania z produktów bankowych, przy
zastosowaniu stawek rynkowych.
31.12.2022
Osoby nadzorujące, zarządzające
Rada Nadzorcza
Zarząd Banku
Należności od klientów
416
0
416
Aktywa razem
416
0
416
Zobowiązania wobec klientów
2 322
0
2 322
Zobowiązania razem
2 322
0
2 322
31.12.2021
Osoby nadzorujące, zarządzające
Rada Nadzorcza
Zarząd Banku
Należności od klientów
417
2
415
Aktywa razem
417
2
415
Zobowiązania wobec klientów
16
11
5
Zobowiązania razem
16
11
5
Koszty wynagrodzeń Rady Nadzorczej i Zarządu w okresie
sprawozdawczym
01.01.2022–31.12.2022
01.01.2021–31.12.2021
Zarząd Banku
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze
8 622
8 805
Długoterminowe świadczenia pracownicze
6 027
2 246
Świadczenia po okresie zatrudnienia
819
553
Świadczenia z tytułu zaprzestania pełnienia funkcji
0
575
Zarząd Banku razem
15 468
12 179
Rada Nadzorcza
Krótkoterminowe świadczenia pracownicze
1 261
954
Rada Nadzorcza razem
1 261
954
Kwoty w tabeli powyżej obejmują wynagrodzenia stanowiące koszt danego okresu (należne lub wypłacone).
Na koniec okresu sprawozdawczego, tj. 31 grudnia 2022 r. oraz na dzień publikacji raportu, Pan Tomasz
Miklas – Członek Zarządu Banku posiada 147 akcji Banku. Członkowie Rady Nadzorczej oraz pozostali
Członkowie Zarządu Alior Banku nie posiadali akcji Banku.
Umowy członków Zarządu są zgodne z uchwałą Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia Banku z dnia 5
grudnia 2017 r. w sprawie uregulowania zasad wynagradzania członków Zarządu Alior Banku oraz zasadami
przyjętymi przez Radę Nadzorczą:
• umowy o świadczenie usług, odnoszące się do ustawy z 9 czerwca 2016 r. o zasadach kształtowania
wynagrodzenia osób kierujących niektórymi spółkami,
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 0 0
• umowy zawarte na czas pełnienia funkcji w Zarządzie,
• okres wypowiedzenia:
1-miesięczny termin wypowiedzenia w przypadku pełnienia przez członka Zarządu funkcji przez
okres krótszy niż 12 miesięcy ze skutkiem na koniec miesiąca kalendarzowego,
3-miesięczny termin wypowiedzenia w przypadku pełnienia przez członka Zarządu funkcji przez
co najmniej 12 miesięcy,
• odprawa w wysokości 3-krotności wynagrodzenia stałego w razie rozwiązania umowy albo
wypowiedzenia przez Bank umowy z innych przyczyn niż naruszenie przez członka Zarządu
podstawowych obowiązków, pod warunkiem pełnienia przez członka Zarządu funkcji przez okres
co najmniej 12 miesięcy przed rozwiązaniem umowy,
• zakaz konkurencji, na podstawie którego członek Zarządu zobowiązuje się, iż po rozwiązaniu
umowy, pod warunkiem pełnienia funkcji przez członka Zarządu przez okres co najmniej 3 miesięcy,
w okresie 6 miesięcy od dnia ustania pełnienia przez niego funkcji albo rozwiązania umowy nie
będzie prowadził działalności konkurencyjnej, w związku z tym będzie mu przysługiwało
odszkodowanie w łącznej wysokości obliczonej jako 6-krotność miesięcznego wynagrodzenia
stałego.
37.3 Systemy Premiowe dla Kadry Zarządzającej
Od 2016 roku Zarząd objęty jest systemem premiowym dla Zarządu. Celem Programu jest stworzenie
dodatkowych bodźców motywujących jego uczestników do efektywnego wykonania powierzonych
obowiązków w szczególności kierowania Bankiem oraz podejmowania wysiłków nakierowanych na dalszy
trwały rozwój Banku i jego Grupy Kapitałowej przy jednoczesnym zachowaniu prawidłowego i skutecznego
zarządzania ryzykiem w Banku, stabilizacji kadry zarządzającej Banku oraz realizacji długoterminowych
interesów akcjonariuszy poprzez doprowadzenie do trwałego wzrostu giełdowej wyceny akcji Banku przy
jednoczesnym utrzymaniu wzrostu wartości aktywów netto Banku i jego spółek. Wynagrodzenia zmienne
Zarządu są przyznawane i wypłacane zgodnie z opisaną powyżej Polityką wynagrodzeń.
Pozostali członkowie kadry zarządzającej, ze szczególnym uwzględnieniem osób mających wpływ na profil
ryzyka (MRT) objęci są premią roczną. Z wyjątkiem osób sprawujących funkcje kontrolne, podstawą do
określenia łącznej wysokości wynagrodzenia zmiennego jest ocena wyników MRT i danej jednostki
organizacyjnej oraz wyników Banku w obszarze odpowiedzialności tej osoby, z uwzględnieniem wyników
całego Banku.
Zgodnie z Polityką Wynagrodzeń obowiązującą w momencie przyznania, wynagrodzenia zmienne Zarządu i
pozostałych MRT były przyznawane częściowo w instrumentach finansowych w postaci akcji fantomowych.
Rozliczenie akcji fantomowych następuje w środkach pieniężnych:
Liczba akcji
fantomowych
Średnia cena
akcji dla
wykonanych
akcji
fantomowych
Liczba akcji
fantomowych
Średnia cena
akcji dla
wykonanych
akcji
fantomowych
01.01.2022-31.12.2022
01.01.2021-31.12.2021
Występujące na początek okresu
9 534
-
27 264
-
Przyznane w danym okresie
114 770
-
-
-
Umorzone w danym okresie
-
-
-
-
Wykonane w danym okresie
76 339
0,01
17 730
0,01
Występujące na koniec okresu
47 965
-
9 534
-
Możliwe do wykonania na koniec okresu
0
-
0
-
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 0 1
Akcje fantomowe na 31.12.2022
Akcje fantomowe na 31.12.2021
Średnia wartość godziwa instrumentu
występującego na koniec okresu (zł)
34,27
54,7
Cena wykonania instrumentu (dla instrumentów
występujących na koniec okresu) (zł)
0,01
0,01
Średnia data zapadalności instrumentu
występującego na koniec okresu
23.05.2024
08.05.2022
Wartość godziwa akcji fantomowych jest równa cenie akcji na koniec okresu.
Transze odroczone są wypłacane zgodnie z Polityką Wynagrodzeń po potwierdzeniu, że nie zaistniały
zdarzenia powodujące ich redukcję lub wstrzymanie.
38 Kompensowanie aktywów i zobowiązań finansowych
38.1 Zasady rachunkowości
Bank kompensuje aktywa i zobowiązania finansowe i wykazuje je w sprawozdaniu z sytuacji finansowej
netto, jeżeli występuje możliwe do wyegzekwowania na drodze prawnej prawo do skompensowania ujętych
kwot oraz zamiar rozliczenia ich w kwocie netto lub jednoczesna realizacja danego składnika aktywów i
uregulowanie zobowiązania.
Bank zawiera porozumienia dotyczące kompensowania, czyli umowy ISDA (International Swaps and
Derivatives Association Master Agreements) oraz GMRA (Global Master Repurchase Agreement), które
umożliwiają kompensowanie aktywów i zobowiązań finansowych (końcowe potrącenie i rozliczenie
transakcji, tzw. close out netting) w przypadku zaistnienia naruszenia w stosunku do którejś ze stron umowy.
Umowy te mają szczególne znaczenie dla ograniczania ryzyka związanego z instrumentami pochodnymi,
gdyż umożliwiają kompensowanie zarówno wymagalnych (redukcja ryzyka rozliczeniowego), jak i
niewymagalnych zobowiązań stron (redukcja ryzyka przedrozliczeniowego). Umowy te nie spełniają jednak
wymogów określonych w MSR 32, dotyczących ujmowania efektu kompensowania w sprawozdaniu z
sytuacji finansowej, gdyż tytuł kompensaty uwarunkowany jest wystąpieniem określonego zdarzenia w
przyszłości (przypadki naruszenia).
Dodatkowym zabezpieczeniem ekspozycji wynikającej z instrumentów pochodnych są depozyty
zabezpieczające składane przez kontrahentów w ramach realizacji umów CSA (Credit Support Annex).
38.2 Dane finansowe
31.12.2022
31.12.2021
Aktywa finansowe
Pochodne instrumenty finansowe\ transakcje z przyrzeczeniem odkupu
Wartość bilansowa pozycji ze sprawozdania z sytuacji finansowej
1 022 824
383 012
Wartość bilansowa pozycji niepodlegających ewentualnym kompensatom
78 935
97 140
Wartość bilansowa netto – podlegająca ewentualnym kompensatom
943 889
285 872
Potencjalne kwoty kompensaty
477 329
171 927
- instrumenty finansowe (zawiera otrzymane zabezpieczenia na papierach
wartościowych)
435 570
130 376
- otrzymane zabezpieczenia pieniężne
41 759
41 551
Wartość netto
466 560
113 945
Zobowiązania finansowe
Pochodne instrumenty finansowe\ transakcje z przyrzeczeniem odkupu
Wartość bilansowa pozycji ze sprawozdania z sytuacji finansowej
1 934 927
1 223 661
Wartość bilansowa pozycji niepodlegających ewentualnym kompensatom
89 140
39 921
Wartość bilansowa netto – podlegająca ewentualnym kompensatom
1 845 787
1 183 740
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 0 2
31.12.2022
31.12.2021
Potencjalne kwoty kompensaty
1 837 354
1 182 788
- instrumenty finansowe (zawiera złożone zabezpieczenia na papierach
wartościowych)
435 570
130 376
- złożone zabezpieczenia pieniężne
1 401 784
1 052 412
Wartość netto
8 433
952
39 Sprawy sporne
Żadne z pojedynczych postępowań toczących się w ciągu 2022 r. przed sądem, organem właściwym dla
postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej, jak również wszystkie postępowania
łącznie nie stwarzają zagrożenia dla płynności finansowej Banku. Istotne w ocenie Zarządu Banku,
postępowania zostały zaprezentowane poniżej.
Sprawa z powództwa klienta
Sprawa z powództwa spółki z o.o. o zapłatę kwoty 109 967 tys. zł z tytułu odszkodowania za szkodę
poniesioną w związku z zawieraniem i rozliczaniem transakcji skarbowych. Pozew z 27 kwietnia 2017 roku,
wniesiony przeciwko Alior Bank SA oraz Bank BPH SA. W ocenie Banku, powództwo nie ma uzasadnionych
podstaw faktycznych i prawnych, a prawdopodobieństwo wypływu środków jest znikome,
Sprawy w zakresie dystrybucji certyfikatów uczestnictwa funduszy inwestycyjnych
Bank w ramach prowadzonej działalności w ramach wyodrębnionej jednostki organizacyjnej – Biura
Maklerskiego Alior Bank SA w latach 2012 – 2016 prowadził działalność w zakresie dystrybucji certyfikatów
uczestnictwa funduszy inwestycyjnych: Inwestycje Rolne Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów
Niepublicznych, Inwestycje Selektywne Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych, Lasy
Polskie Fundusz Inwestycyjny Zamknięty Aktywów Niepublicznych oraz Vivante Fundusz Inwestycyjny
Zamknięty Aktywów Niepublicznych (dalej łącznie jako „Fundusze”). Bank rozdystrybuował ponad 250 tys.
certyfikatów inwestycyjnych Funduszy.
Komisja Nadzoru Finansowego („KNF”) w dniu 21 listopada 2017 roku wydała decyzję o cofnięciu
zezwolenia na wykonywanie działalności przez FinCrea TFI SA, będącej organem zarządzającym Funduszy.
KNF uzasadniło wydanie decyzji stwierdzonymi w trakcie postępowania administracyjnego rażące
naruszenia przepisów ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzania alternatywnymi funduszami
inwestycyjnymi. Decyzja miała rygor natychmiastowej wykonalności. Żadne towarzystwo nie zdecydowało
się na przejęcie zarządzania Funduszami, co zgodnie z art. 68 ust. 2 w zw. z art. 246 ust. 1 pkt 2 ustawy o
funduszach inwestycyjnych i zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi było przyczyną
rozwiązania Funduszy. Rozwiązanie funduszu inwestycyjnego następuje po przeprowadzeniu likwidacji.
Fundusze aktualnie są likwidowane przez depozytariusza, Raiffeisen Bank International AG z siedzibą w
Wiedniu. Likwidacja funduszu inwestycyjnego polega na zbyciu jego aktywów, ściągnięciu należności
funduszu, zaspokojeniu wierzycieli funduszu i umorzeniu jednostek uczestnictwa lub certyfikatów
inwestycyjnych przez wypłatę uzyskanych środków pieniężnych uczestnikom funduszu, proporcjonalnie do
liczby posiadanych przez nich jednostek uczestnictwa lub certyfikatów inwestycyjnych (art. 249 ust. 1
ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzania alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi). Z dniem
rozpoczęcia likwidacji fundusz inwestycyjny nie może zbywać jednostek uczestnictwa albo emitować
certyfikatów inwestycyjnych, a także odkupywać jednostek uczestnictwa albo wykupywać certyfikatów
inwestycyjnych oraz wypłacać dochodów lub przychodów funduszu (art. 246 ust. 3 wspomnianej wyżej
ustawy).
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 0 3
Pozwy o zapłatę
Na dzień 31 grudnia 2022 roku, Bank jest pozwanym w 102 sprawach z powództwa nabywców certyfikatów
inwestycyjnych Funduszy o zapłatę (naprawienie szkody). Łączna wartość przedmiotu sporu w tych
sprawach to 34,4 mln zł.
W ocenie Banku każda sprawa o zapłatę wymaga indywidualnego podejścia. Ostateczna wartość
certyfikatów inwestycyjnych Funduszy zostanie ustalona po zakończeniu likwidacji. Jednakże, Bank
przeprowadził wnikliwą analizę, dokonał selekcji spraw i wyodrębnił takie, w których występują określone
czynniki ryzyka, które Bank uwzględnił w podejściu do utworzonej z tego tytułu rezerwy. Bank w kalkulacji
rezerwy uwzględnił również możliwy wzrost skali pozwów. Łączna kwota rezerwy na dzień 31.12.2022 roku
wynosi 19,6 ml zł.
Pozwy o ustalenie odpowiedzialności
Bank jest pozwanym w 1 sprawie zbiorowej z powództwa osoby fizycznej – reprezentanta grupy 84 osób
fizycznych i prawnych o ustalenie odpowiedzialności Banku za szkodę oraz w 4 sprawach indywidualnych o
ustalenie odpowiedzialności Banku za szkodę.
Pozew zbiorowy został wniesiony w dniu 5 marca 2018 r. przeciwko Bankowi w przedmiocie ustalenia
odpowiedzialności Banku za szkodę spowodowaną nienależytym wykonywaniem obowiązków
informacyjnych przez Bank wobec klientów oraz nienależytym wykonywaniem umów o świadczenie usług
przyjmowania i przekazywania zleceń nabycia lub zbycia certyfikatów inwestycyjnych Funduszy. Sąd
postanowił rozpoznać sprawę w postępowaniu grupowym.
Pismem z dnia 15 lipca 2021 roku powództwo zostało rozszerzone o grupę kolejnych 283 osób.
Jednocześnie, oświadczenia o wystąpieniu z grupy złożyło 14 osób. Wartość przedmiotu sporu
rozszerzonego powództwa według stanu na 15 lipca 2021 roku i na podstawie pisma procesowego o
rozszerzeniu powództwa wynosi 103,9 mln zł, przy czym ostateczna wartość przedmiotu sporu będzie
możliwa do ustalenia po wydaniu przez Sąd Okręgowy w Warszawie postanowienia o ustaleniu składu
grupy. Pozwy zostały złożone w przedmiocie ustalenia odpowiedzialności (nie o zapłatę, czyli naprawienie
szkody), w związku z tym Bank nie przewiduje wypływu środków pieniężnych z tytułu tego postępowania,
innych niż koszty procesowe, których wysokość Bank szacuje na kwotę 600 tys. zł.
Komisja Nadzoru Finansowego decyzją z 6 sierpnia 2019 roku wydaną na postawie art. 167 ust. 2 pkt 1 w
zw. z art. 167 ust. 1 pkt 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi nałożyła na Bank karę pieniężną w
wysokości 10 mln zł (kara została zapłacona). Postępowanie dotyczyło prawidłowości działania Alior Banku
i Biura Maklerskiego Banku w zakresie dystrybucji certyfikatów inwestycyjnych funduszy zarządzanych
poprzednio przez Fincrea TFI SA, a obecnie Raiffeisen Bank International AG (Spółka Akcyjna) Oddział w
Polsce. Bank wniósł do KNF o ponowne rozpatrzenie sprawy. Komisja Nadzoru Finansowego po ponownym
rozpoznaniu sprawy decyzją z 3 grudnia 2019 roku utrzymała w mocy pierwotną decyzję. Bank w dniu 3
stycznia 2020 roku zaskarżył tę decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. W dniu
17 czerwca 2020 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (WSA) wydał wyrok, w którym to uchylił
decyzję Komisji Nadzoru Finansowego (KNF) z dnia 3 grudnia 2019 r. utrzymującą w mocy wcześniejszą
decyzję KNF z dnia 6 sierpnia 2019 r. o nałożeniu na Bank dwóch kar pieniężnych w łącznej kwocie 10 mln
zł oraz umorzył postępowanie prowadzone przez KNF w tej sprawie. KNF złożyła skargę kasacyjną do
Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA). Na dzień publikacji niniejszego sprawozdania NSA nie rozpatrzył
wspomnianej skargi.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 0 4
Postępowania UOKIK
Postępowania w sprawie o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone tzw. klauzule
modyfikacyjne
W dniu 27.09.2019 roku Prezes UOKiK wydał postanowienie o wszczęciu wobec Alior Bank SA
postępowania w sprawie o uznanie postanowień wzorca umowy za niedozwolone (sygnatura
RPZ.611.4.2019.PG), którego przedmiotem jest 11 klauzul (tzw. klauzul modyfikacyjnych) zamieszczonych
w stosowanych przez Bank wzorcach umownych, na podstawie których Bank dokonywał jednostronnych
zmian w umowach zawartych z konsumentami. Prezes UOKiK zakwestionował brzmienie przedmiotowych
postanowień m.in. jako nieprecyzyjne i niedające konsumentom możliwości weryfikacji wystąpienia
przesłanek dokonywanej zmiany. Bank prowadzi korespondencję z Prezesem UOKiK w przedmiotowej
sprawie. Bank przedstawił UOKiK plan usunięcia z umów z Klientami trwających skutków naruszenia. W
przypadku jego akceptacji przez Prezesa UOKiK, możliwe będzie prowadzenie dalszych rozmów na temat
dostosowania zakwestionowanych klauzul modyfikacyjnych do oczekiwań Prezesa UOKiK. Na dzień 31
grudnia 2022 roku Bank nie zidentyfikował przesłanek do utworzenia rezerw z tego tytułu.
Postępowanie w sprawie nieautoryzowanych transakcji płatniczych
UOKiK prowadzi postępowanie wyjaśniające (znak: RWR.405.4.2021.ET) w celu wstępnego ustalenia, czy
działania Banku podejmowane po zgłoszeniu przez konsumentów nieautoryzowanych transakcji
płatniczych, o których mowa w ustawie z dnia 19 stycznia 2011 r. o usługach płatniczych (Dz. U. 2020 poz.
794 ze zm., dalej: „uup”), mogą uzasadniać wszczęcie postępowania w sprawie praktyk naruszających
zbiorowe interesy konsumentów lub postępowania w sprawie o uznanie postanowień wzorca umowy za
niedozwolone. Postępowanie to prowadzone jest „w sprawie”, Bank nie jest jego stroną. Bank przekazał w
nim dokumenty i informacje, o które wzywał UOKiK. Obecnie UOKiK najprawdopodobniej analizuje
pozyskany z Banku materiał, który opisuje stosowaną przez Bank praktykę objętą zakresem postępowania.
Na ten moment Bank nie otrzymał korespondencji z UOKiK, w której organ wyraziłby zastrzeżenia pod
adresem Banku w związku ze stosowaną praktyką. Tym niemniej, na stronie UOKiK pojawiły się komunikaty
informujące o wszczęciu postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów
wobec 9 innych banków, których praktyka była weryfikowana w analogicznych do prowadzonego wobec
Banku postępowaniach wyjaśniających. Ponieważ Bank stosuje podobną praktykę do zakwestionowanej w
przypadku tych 9 banków, należy się spodziewać, że również i Bank otrzyma postanowienie o wszczęciu
postępowania w sprawie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Na ten moment nie jest
jednak możliwe oszacowanie, jak potoczyłoby się postępowanie, które obecnie nie jest wszczęte. W
szczególności, jaki byłby oczekiwany przez UOKiK sposób usunięcia przez Bank skutków naruszenia oraz
czy doszłoby do nałożenia na Bank kary pieniężnej. Dla poczynienia takich szacunków, konieczne byłoby
zapoznanie się z uzasadnieniem postanowienia o wszczęciu postępowania, a takiego Bank (jak do tej pory)
nie otrzymał, a także podjęcie dalszej korespondencji z UOKiK w sprawie. Ponadto, zarzuty UOKiK budzą
wątpliwości w całym sektorze bankowym w zakresie ich zgodności z prawem europejskim. Przepisy ustawy
o usługach płatniczych, na które UOKiK powołuje się w kontekście tych zarzutów, nie stanowią pełnego
odzwierciedlenia implementowanej w nich dyrektywy. Spowodowało to liczne wystąpienia do UOKiK ze
strony Związku Banków Polskich, a także wprowadzenie przez Ministerstwo Finansów propozycji
dostosowania tych przepisów do wskazanej dyrektywy w projekcie nowelizacji ustawy o usługach
płatniczych.
W ocenie Banku zgłoszone dotychczas reklamacje w przypadku negatywnego stanowiska UOKiK, Bank
odzyska na drodze sądowej. W związku z powyższym Bank przyjął kwotą progową, którą w ten sposób
odzyska. Na pozostałą część Bank na dzień 31.12.2022 roku utworzył rezerwę w wysokości 2,1 mln zł.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 0 5
W sprawach, w których Bank był pozwanym wartość przedmiotu sporu na dzień 31.12.2022 r. wyniosła
533 587 tys. zł, a na dzień 31.12.2021 r. 359 873 tys. zł. Wartość rezerw na sprawy sporne na koniec
grudnia 2022 r. wyniosła 51 344 tys. zł a na koniec 2021 r. 41 410 tys. zł.
Noty objaśniające dotyczące ryzyka
Cele i zasady zarządzania ryzykiem
Zarządzanie ryzykiem jest jednym z najważniejszych procesów wewnętrznych w Alior Banku SA.
Zarządzanie ryzykiem wspiera realizację strategii Banku i ma na celu zapewnienie odpowiedniego poziomu
rentowności i bezpieczeństwa działalności biznesowej, przy zapewnieniu kontroli poziomu ryzyka i jego
utrzymaniu w ramach przyjętego poziomu apetytu na ryzyko w zmieniającym się otoczeniu
makroekonomicznym i prawnym. Nadrzędnym celem strategii zarządzania ryzykiem jest zapewnienie
wczesnego rozpoznawania i odpowiedniego zarządzania wszystkimi istotnymi rodzajami ryzyka związanymi
z prowadzoną działalnością.
Celem zarządzania ryzykiem w ramach przyjętego poziomu tolerancji jest:
• ochrona wartości kapitału akcjonariuszy,
• ochrona depozytów klientów,
• wsparcie Grupy Kapitałowej w prowadzeniu efektywnej działalności.
Zarządzanie ryzykiem w Alior Banku opiera się w szczególności na następujących zasadach:
• Bank zarządza wszystkimi rodzajami ryzyka zidentyfikowanymi w ramach działalności,
• struktura organizacyjna oraz sposób przypisania funkcji do poszczególnych jednostek Banku
zapewniają precyzyjny podział obowiązków oraz mitygują ryzyko powstawania konfliktu interesów,
• proces i metody zarządzania ryzykiem są adekwatne do skali działalności Banku oraz dostosowane
do istotności, skali i złożoności danego ryzyka,
• proces zarządzania ryzykiem jest regularnie dostosowywany do nowych czynników i źródeł ryzyka
oraz zmieniającego się otoczenia ekonomicznego i regulacyjnego,
• metody zarządzania ryzykiem są okresowo weryfikowane i walidowane,
• zarządzanie ryzykiem jest zintegrowane z procesami planistycznymi i kontrolingowymi,
• poziom ryzyka jest regularnie monitorowany i odnoszony do systemu limitów obowiązujących w
Banku, a Zarząd i Rada Nadzorcza Banku otrzymują regularnie informacje na temat profilu i poziomu
ryzyka,
• Bank przeprowadza cykliczny proces przeglądu ryzyk identyfikowanych w ramach działalności oraz
dokonuje regularnej oceny istotności poszczególnych rodzajów ryzyka.
Przy określaniu kryteriów uznawania danego rodzaju ryzyka za istotne uwzględniany jest wpływ danego
rodzaju ryzyka na działalność Banku, przy czym rozróżniane są trzy typy rodzajów ryzyka:
• ryzyka istotne – podlegające aktywnemu zarządzaniu,
• ryzyka potencjalnie istotne – dla których przeprowadza się monitoring istotności,
• inne niezdefiniowane lub niewystępujące w Banku rodzaje ryzyka (nieistotne i niemonitorowane).
W poniższych notach Bank zaprezentował szczegóły dotyczące zarządzania wybranymi rodzajami ryzyka:
Rodzaj ryzyka
numer noty
Ryzyko kredytowe
40
Ryzyko rynkowe* w tym: ryzyko stopy procentowej i ryzyko walutowe
41,42
Ryzyko płynności
43
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 0 6
Rodzaj ryzyka
numer noty
Ryzyko operacyjne
44
*Ryzyko rynkowe to ryzyko negatywnego wpływu na bieżący wynik lub wartość bieżącą netto kapitałów Banku na skutek zmian czynników rynkowych.
W Banku wyróżnia następujące czynniki ryzyka rynkowego podlegające zarządzaniu: kursy walutowe, indeksy stóp procentowych, ceny akcji/indeksów, ceny
towarów, spread kredytowy związany z ratingiem danego emitenta, parametry zmienności opcji. Szczegółowy opis dotyczący zarządzania ryzykiem rynkowym
Banku znajduje się w Sprawozdaniu z działalności Zarządu.
Proces zarządzania ryzykiem odbywa się w ramach przyjętych przez Bank polityk zarządzania ryzykiem i
obejmuje jego identyfikację, pomiar i ocenę, kontrolę, monitorowanie, raportowanie i działania zarządcze.
Dotyczy również kontroli transakcji skarbowych przez ustalanie i weryfikację zasad ich zawierania,
organizacji i wyceny.
W obrębie poszczególnych funkcji istnieje jasny rozdział kompetencji i odpowiedzialności oraz zasad
określonych wewnętrznymi regulacjami.
Proces zarządzania ryzykiem jest nadzorowany przez Radę Nadzorczą Banku, która regularnie otrzymuje
informacje o profilu ryzyka Banku oraz o najważniejszych działaniach podejmowanych w zakresie
zarządzania ryzykiem. Radę Nadzorczą Banku wspierają m.in. Komitet ds. Wynagrodzeń i Nominacji Rady
Nadzorczej, Komitet ds. Ryzyka Rady Nadzorczej i Komitet Audytu Rady Nadzorczej.
Zarząd Alior Banku SA projektuje, wprowadza oraz zapewnia działanie spójnego, dostosowanego do profilu
ryzyka, systemu zarządzania ryzykiem w Banku, w tym określa zasady zarządzania poszczególnymi rodzajami
ryzyka, zapewniając ich spójność ze strategią zarządzania ryzykiem, a także określa apetyt na ryzyko.
Ponadto Zarząd określa strukturę organizacyjną Banku, dbając o właściwy podział ról kluczowych z punktu
widzenia zarządzania ryzykiem. W zarządzaniu ryzykiem Zarząd wspierają następujące komitety działające
w Banku:
• Komitet Ryzyka Kredytowego oraz Inicjatyw Biznesowych (KRK),
• Komitet Zarządzania Kapitałem, Aktywami i Pasywami (CALCO),
• Komitet Kredytowy Banku (KKB),
• Komitet Ryzyka Operacyjnego (KRO),
• Komitet Ryzyka Modeli (KRM).
Celem działania KRK jest wspieranie Zarządu Banku w efektywnym zarządzaniu ryzykiem kredytowym
Banku, w tym ryzykiem koncentracji kredytowej.
Celem działania Komitetu CALCO jest wspieranie Zarządu Banku w efektywnym zarządzaniu ryzykiem
rynkowym, ryzykiem płynności, ryzykiem kontrahenta, ryzykiem biznesowym, ryzykiem kapitałowym i
ryzykiem nadmiernej dźwigni, a także nadzór nad funkcjonowaniem Planu Naprawy.
Przedmiotem działania KKB jest podejmowanie decyzji kredytowych dotyczących udzielenia przez Bank
zaangażowania bilansowego i pozabilansowego do wysokości przyznanego KKB limitu kompetencji oraz
rekomendowanie Zarządowi Banku decyzji kredytowych dla zaangażowań przekraczających przyznany
komitetowi limit.
KRO został utworzony w celu wspierania Zarządu w efektywnym zarządzaniu ryzykiem operacyjnym w
Banku. Komitet monitoruje poziom ekspozycji na ryzyko operacyjne i ocenia sytuację w zakresie ryzyka
operacyjnego w skali całego Banku.
KRM wspiera Zarząd Banku w efektywnym zarządzaniu ryzykiem modeli z uwzględnieniem istotnych
podmiotów zależnych, w których ryzyko modeli zostało uznane za istotne w ramach Procesu Oceny
Adekwatności Kapitału Wewnętrznego (ICAAP).
W Banku ekspozycja na ryzyko jest formalnie ograniczana przez system limitów, okresowo aktualizowanych,
wprowadzanych uchwałą Rady Nadzorczej lub Komitetu CALCO, obejmujących wszystkie miary ryzyka,
których poziom jest monitorowany i raportowany przez niezależne od biznesu jednostki organizacyjne
Banku. W Banku funkcjonują trzy rodzaje limitów, różniące się zakresem oraz sposobem funkcjonowania:
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 0 7
limity podstawowe (ustalane na poziomie Rady Nadzorczej), limity uzupełniające oraz limity dodatkowe.
Zarządzanie ryzykiem skupia się na potencjalnych zmianach wyniku ekonomicznego; poprzez funkcjonujące
w Banku wymagania jakościowe związane z procesem zarządzania ryzykiem (system kontroli wewnętrznej,
wdrażanie nowych produktów, analiza ryzyka prawnego, analiza ryzyka operacyjnego) ograniczane są
również ryzyka niekwantyfikowalne, związane z prowadzeniem działalności skarbowej.
40 Ryzyko kredytowe
40.1 Opis ryzyka
Definicja ryzyka kredytowego
Ryzyko kredytowe jest rozumiane jako ryzyko poniesienia straty w wyniku niewywiązania się klienta z
zobowiązań wobec Banku lub jako ryzyko spadku wartości ekonomicznej wierzytelności Banku w wyniku
pogorszenia się zdolności klienta do obsługi zobowiązań.
Cel zarządzania ryzykiem kredytowym
Celem zarządzania ryzykiem kredytowym jest ograniczenie strat na portfelu kredytowym oraz minimalizacja
ryzyka wystąpienia ekspozycji kredytowych zagrożonych utratą wartości, przy zachowaniu oczekiwanego
poziomu dochodowości i wartości portfela kredytowego.
Zarządzanie ryzykiem kredytowym i utrzymywanie go na bezpiecznym poziomie ma fundamentalne
znaczenie dla stabilności działania Banku. W tym celu Bank podejmuje działania zabezpieczające ryzyko
kredytowe przed różnymi czynnikami ryzyka wewnętrznego czy zewnętrznego, w tym ryzyka związanego z
klimatem, które mogą mieć negatywny wpływ na ryzyko kredytowe.
Kontroli ryzyka kredytowego służą obowiązujące w Banku regulacje, w szczególności procedury analizy
wniosków kredytowych, metodyki kredytowania i modele wyceny ryzyka dostosowane do segmentu klienta,
rodzaju produktu i transakcji, zasady monitorowania klientów i portfela kredytowego, zasady ustanawiania
i monitorowania prawnych zabezpieczeń kredytów oraz procesy monitoringu i windykacji należności. Bank
dąży do centralizacji i optymalizacji procesów w ramach infrastruktury systemowej, przy jednoczesnym
wykorzystaniu dostępnych informacji zewnętrznych i wewnętrznych o klientach.
System zarządzania ryzykiem kredytowym ma charakter kompleksowy i jest zintegrowany z procesami
operacyjnymi Banku. Podstawowe etapy procesu zarządzania ryzykiem kredytowym stanowią:
• identyfikacja,
• pomiar,
• kontrola,
• monitoring,
• raportowanie.
Bank posiada i wykorzystuje narzędzia szybkiego reagowania na zmiany w otoczeniu gospodarczym, w
szczególności dostosowując do bieżącej sytuacji makroekonomicznej i prawnej swoje procesy zarządzania
ryzykiem kredytowym, w tym stosowane polityki kredytowe, procesy ograniczania ryzyka braku terminowej
spłaty oraz odzyskiwania należności przeterminowanych.
W segmencie klienta indywidualnego Bank realizował powyższe podejście także w 2022 roku poprzez m.in:
• dostosowanie do nowych wytycznych regulatorów,
• zacieśnienie zasad oceny wiarygodności kredytowej klientów wnioskujących o zaangażowania
konsumpcyjne,
• zaostrzenie wymogów zabezpieczeń prawnych przyjmowanych od klientów uzyskujących dochody
z branż silniej narażonych na turbulencje w aktualnym otoczeniu geopolitycznym,
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 0 8
• rozszerzenie pakietu stosowanych zabezpieczeń o Gwarancję BGK dla kredytów mieszkaniowych,
• rewizję zasad stosowanych buforów na zmienność stóp procentowych w ocenie zdolności,
• dostosowanie zasad oceny zdolności kredytowej do aktualizacji przepisów podatkowych,
równocześnie dbając o utrzymanie konkurencyjnej polityki kredytowej Banku dla segmentów
preferowanych.
W obszarze kredytów dla przedsiębiorstw, w 2022 roku Bank biorąc pod uwagę sytuację
makroekonomiczną i geopolityczną podjął szereg działań zaostrzających politykę kredytową w zakresie
oceny zdolności i wiarygodności kredytowej klientów oraz kryteriów udzielania kredytów. Zdefiniował
preferowane obszary rozwoju akcji kredytowej, zwiększył wymagania w odniesieniu do zabezpieczenia
ekspozycji kredytowych udzielanych klientom, którzy w ocenie Banku cechują się podwyższonym ryzykiem
kredytowym oraz kontynuował działania mające na celu automatyzację, optymalizację oraz uszczelnianie
procesu kredytowego wspierającego udzielanie zaangażowań kredytowych.
Pomiar i ocena ryzyka kredytowego
Poziom ryzyka kredytowego jest limitowany zgodnie z ograniczeniami wynikającymi z przepisów
zewnętrznych i wewnętrznych zasad ustalanych przez Bank, szczególnie dotyczących ograniczeń
zaangażowania kredytowego wobec jednego klienta, grupy podmiotów powiązanych kapitałowo i
organizacyjnie oraz branż gospodarki.
Bank dokonuje analizy ryzyka zarówno w ujęciu indywidualnym, jak i portfelowym, w związku z czym
podejmuje działania, które prowadzą do:
• minimalizacji poziomu ryzyka kredytowego pojedynczego kredytu przy założonym poziomie zwrotu,
• redukcji łącznego ryzyka kredytowego wynikającego z posiadania przez Bank określonego portfela
kredytowego.
W ramach minimalizacji poziomu ryzyka pojedynczego zaangażowania Bank każdorazowo przy udzielaniu
kredytu lub innego produktu kredytowego:
• ocenia wiarygodność oraz zdolność kredytową z uwzględnieniem m.in. szczegółowej analizy źródła
spłaty ekspozycji,
• w zakresie kredytów dla przedsiębiorstw wyznacza poziom ryzyka środowiskowego i społecznego,
na podstawie przyjętych w Banku założeń,
• ocenia zabezpieczenia, w tym weryfikuje ich stan formalno-prawny oraz ekonomiczny, z
uwzględnieniem m.in. adekwatności LTV (stosunek ekspozycji kredytowej do wartości
nieruchomości) /LTVc (stosunek ekspozycji kredytowej do wartości zabezpieczeń).
Ponadto w ramach wzmocnienia kontroli ryzyka indywidualnych ekspozycji Bank cyklicznie monitoruje
klientów podejmując stosowne działania minimalizujące w przypadku zidentyfikowania czynników
podwyższonego ryzyka, w tym w zakresie kredytów dla przedsiębiorstw weryfikuje czynniki ryzyka ESG.
W zakresie minimalizacji poziomu ryzyka kredytowego wynikającego z posiadania określonego portfela,
Bank:
• wyznacza i kontroluje limity koncentracji,
• monitoruje sygnały wczesnego ostrzegania w ramach systemu EWS,
• regularnie monitoruje portfel kredytowy kontrolując wszystkie istotne parametry ryzyka
kredytowego (m.in. PD, LTV, DTI-stosunek wydatków związanych z obsługą zobowiązań
kredytowych i zobowiązań finansowych innych niż zobowiązania kredytowe do dochodów klientów
indywidualnych wnioskujących o kredyty detaliczne, CoR-koszty ryzyka rozumiane jako stosunek
sumy wyniku z rezerw z ostatnich 12 miesięcy do średniej wartości ekspozycji za analogiczny okres
12 miesięcy (13 punktów w czasie), LGD-poziom straty oczekiwany dla ekspozycji w default, NPL-
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 0 9
należność ze zidentyfikowaną utratą wartości, Coverage-stosunek wartości odpisu na kredytach z
przesłanką utraty wartości do ich ekspozycji),
• przeprowadza regularne testy warunków skrajnych.
Udzielanie produktów kredytowych przez Bank realizowane jest zgodnie z metodykami kredytowania
właściwymi dla segmentu klienta i rodzaju produktu/sposobu finansowania. Ocena zdolności kredytowej
klienta poprzedzająca wydanie decyzji o udzieleniu produktu kredytowego przeprowadzana jest z
wykorzystaniem systemu wspierającego proces kredytowy, narzędzi systemu: scoringowego lub
ratingowego; zewnętrznych informacji (np. baz: Centralna Baza Danych – dokumenty zastrzeżone, Centralna
Baza Danych - bankowy rejestr, Biuro Informacji Kredytowej, Biura Informacji Gospodarczych, CB (Biroul
de Credit) - Biuro Informacji Kredytowej w Rumunii, CRC (Centrala Riscului de Credit) – Baza danych ryzyka
Kredytowego prowadzona przez Narodowy Bank Rumunii) i wewnętrznych baz Banku. Udzielanie
produktów kredytowych przebiega zgodnie z obowiązującymi w Banku procedurami operacyjnymi
wskazującymi właściwe czynności wykonywane w procesie kredytowym, odpowiedzialne za nie jednostki
Banku oraz wykorzystywane narzędzia.
Bank co do zasady nie finansuje przedsięwzięć mogących mieć negatywny wpływ na klimat i środowisko
naturalne lub niedozwolonych przez ustawodawstwo polskie lub konwencje międzynarodowe związane z
ochroną zasobów bioróżnorodności lub dziedzictwa kulturowego, a w działalności kredytowej stosuje się do
zasad odpowiedzialności społecznej, na bazie których kształtuje swoje relacje z otoczeniem uwzględniając
potrzeby wszystkich interesariuszy – klientów, partnerów biznesowych oraz pracowników.
Bank wyklucza:
• finansowanie przedsięwzięć łączących się ze szkodliwymi lub opartymi na wyzysku formami pracy
przymusowej, pracą dzieci, bezpośrednią dyskryminacją lub praktykami, które uniemożliwiają
pracownikom zgodne z prawem korzystanie z ich praw do zrzeszania się i rokowań zbiorowych,
• produkcję lub handel produktami zabronionymi przez prawo polskie lub prawo kraju prowadzenia
lub konwencje międzynarodowe,
• w zakresie produktów dla przedsiębiorstw ocenie środowiskowej podlega każda transakcja
obarczona ryzykiem kredytowym.
Mając na uwadze, wyspecyfikowane w procedurach wewnętrznych kryteria weryfikacji i oceny ryzyka
środowiskowego, Bank nie identyfikuje istotnych ryzyk klimatycznych mających wpływ na ryzyko
kredytowe.
Decyzje kredytowe zapadają zgodnie z obowiązującym w Banku systemem kompetencji kredytowych
(szczeble kompetencyjne dopasowane do poziomu ryzyka związanego z klientem oraz transakcją).
W celu regularnej oceny podejmowanego ryzyka kredytowego oraz mitygowania ewentualnych strat na
ekspozycjach kredytowych w okresie kredytowania Bank monitoruje sytuację klienta poprzez identyfikację
sygnałów wczesnego ostrzegania oraz okresowe, indywidualne przeglądy ekspozycji kredytowych.
Bank realizuje politykę rozdzielenia funkcji związanych z pozyskaniem klienta i sprzedaży produktów
kredytowych od funkcji związanych z oceną ryzyka kredytowego, podejmowaniem decyzji kredytowych
oraz monitorowaniem ekspozycji kredytowej.
Monitoring i raportowanie ryzyka kredytowego
Stałą ochronę jakości portfela kredytowego zapewniają:
• bieżące monitorowanie terminowej obsługi kredytów,
• okresowe przeglądy, w szczególności sytuacji finansowo-ekonomicznej klientów i wartości
przyjętych zabezpieczeń.
Monitoring klienta indywidualnego zawiera następujące obszary:
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 1 0
• ocenę wypełniania warunków umowy,
• ocenę wartości zabezpieczeń, w szczególności w relacji do aktualnej kwoty ekspozycji kredytowej,
• ocenę wiarygodności i ocenę sytuacji ekonomiczno- finansowej wybranych grup klientów.
Monitoring klienta biznesowego dotyczy przede wszystkim:
• rozpoznania symptomów pogorszenia sytuacji klienta (EWS),
• oceny sytuacji ekonomiczno - finansowej klienta, w tym:
• identyfikacji przesłanek trwałej utraty wartości ekspozycji i niewykonania zobowiązania
(default),
• identyfikacji przesłanek istotnego wzrostu ryzyka kredytowego (watch lista),
• oceny sytuacji formalno-prawnej klienta,
• oceny wypełniania warunków umowy kredytu,
• oceny wartości zabezpieczeń.
Wszystkie ekspozycje kredytowe w segmencie klienta biznesowego obejmowane są dodatkowo
monitoringiem portfelowym, tj.:
• oceną na podstawie dedykowanego modelu oceny behawioralnej oraz
• procesem identyfikacji sygnałów wczesnego ostrzegania.
Wszystkie ekspozycje kredytowe klientów indywidualnych i biznesowych podlegają monitoringowi oraz
bieżącej klasyfikacji do właściwych ścieżek procesowych. W celu usprawnienia monitoringu i kontroli ryzyka
operacyjnego zostały wdrożone rozwiązania w systemach kredytowych Banku. Narzędzia systemowe
zostały skonsolidowane w celu efektywnego wykonywania procedur monitoringu.
Regularnie wykonywany jest monitoring zaangażowań klasyfikowanych jako normalne i jako zagrożone,
które mogłyby powodować intensyfikację działań na etapie postępowania przedegzekucyjnego lub
windykacyjnego. Rachunki poddawane są ocenie pod względem przekształcenia zadłużenia w ramach
procedury restrukturyzacyjnej, w celu minimalizacji strat Banku z tytułu niespłacanych terminowo
zobowiązań kredytowych.
Proces monitoringu kończy się wydaniem rekomendacji dotyczącej strategii dalszej współpracy z Klientem.
W Alior Banku sporządzane są miesięczne i kwartalne raporty na temat ryzyka kredytowego. Raportowanie
ryzyka kredytowego obejmuje cykliczne informowanie o skali narażenia na ryzyko portfela kredytowego.
Narzędzia zarządzania ryzykiem kredytowym
Podstawowym narzędziem wspierającym decyzje kredytowe są akceptacyjne modele parametrów ryzyka.
Opierają się one o szeroki zakres informacji pozyskiwany w ramach procesu kredytowego bądź
przetwarzany przez Bank w oparciu o dane wewnętrzne. Bank w ramach procesu akceptacji ryzyka stosuje
modele parametru PD określające prawdopodobieństwo braku spłaty zobowiązania przez dłużnika oraz
modele parametru LGD określające procent ekspozycji, który zostanie utracony w sytuacji niewywiązania
się dłużnika z zobowiązań.
Wykorzystywanie modeli parametrów ryzyka pozwalają na:
• ocenę zgodności poziomu ryzyka danego klienta / ekspozycji kredytowej z przyjętym apetytem na
ryzyko,
• ujednolicenie kryteriów podejmowania decyzji kredytowych z zachowaniem bezstronności i
obiektywizmu,
• skrócenie czasu podejmowania decyzji kredytowych i zagwarantowanie większej skuteczności ocen
wniosków kredytowych (zwiększenie wydajności pracy i zmniejszenie kosztów obsługi),
• monitorowanie i prognozowanie jakości portfela kredytowego,
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 1 1
• ułatwienie oceny dotychczasowej polityki kredytowej i szybsze wprowadzanie zmian w procesach
decyzyjnych służących do oceny ryzyka kredytowego klientów biznesowych oraz indywidualnych.
W Banku regularnie przeprowadza się proces monitorowania poprawności funkcjonowania modeli
parametrów ryzyka. Jego celem jest stwierdzenie, czy stosowane modele właściwie różnicują ryzyko, a
oszacowania parametrów ryzyka właściwie odzwierciedlają odpowiednie aspekty profilu klienta.
Bank dąży do systematycznego podnoszenia stopnia zaawansowania stosowanych modeli akceptacyjnych
poprzez; rozbudowę infrastruktury technologicznej służącej do procesów budowy i stosowania modeli,
uwzględnianie szerszego zakresu informacji oraz wykorzystanie nowych algorytmów.
Stosowane obecnie modele parametrów ryzyka zostały zbudowane wewnętrznie w Banku. Objęte są one
formalnym procesem zarządzania ryzykiem modeli, którego jednym z elementów jest niezależna walidacja
ukierunkowana na potwierdzenie zgodności jakości modelu z poziomem apetytu na ryzyko modeli. Modele
stosowane w procesach akceptacyjnych zgodne są z przyjętymi przez Bank kryteriami akceptowalności
obejmującymi między innymi poziom dokładności prognoz wyznaczanych w oparciu o nie.
Znajomość skali potencjalnych niebezpieczeństw związanych z koncentracją zaangażowań w Banku
umożliwia prawidłowe zarządzanie aktywami i zobowiązaniami, a przede wszystkim tworzenie bezpiecznej
struktury portfela kredytowego. W celu zapobiegania niekorzystnym zdarzeniom wynikającym z nadmiernej
koncentracji Bank ogranicza ryzyko koncentracji, ustanawiając limity i stosując normy koncentracji
wynikające z przepisów zewnętrznych oraz norm koncentracji przyjętych wewnętrznie.
Bank wprowadził:
• zasady identyfikacji obszarów wystąpienia ryzyka koncentracji z tytułu działalności kredytowej,
• proces ustalania i aktualizowania wysokości limtów,
• proces zarządzania limitami wraz z ustaleniem sposobu postępowania w przypadku przekroczenia
dozwolonego poziomu limitu,
• proces monitorowania ryzyka koncentracji, w tym sprawozdawczość,
• kontrolę procesu zarządzania ryzykiem koncentracji.
W procesie ustalenia i aktualizacji limitów koncentracji bierze się pod uwagę:
• informacje o poziomie ryzyka kredytowego limitowanych segmentów portfela i ich wpływie na
realizację założeń apetytu na ryzyko w zakresie jakości portfela kredytowego i pozycji kapitałowej
Banku,
• wrażliwość limitowanych segmentów portfela na zmiany w otoczeniu makroekonomicznym
ocenianą w ramach cyklicznie przeprowadzanych testów warunków skrajnych,
• wiarygodne informacje ekonomiczne i rynkowe dotyczące każdego z obszarów koncentracji
zaangażowań, w szczególności wskaźniki makroekonomiczne, branżowe, informacje dotyczące
trendów gospodarczych, z uwzględnieniem projekcji wysokości stóp procentowych, kursów
wymiany, analizy ryzyka politycznego, ratingi rządów oraz instytucji finansowych,
• wiarygodne informacje na temat sytuacji ekonomicznej podmiotów, branż, gałęzi, sektorów
gospodarki, informacji ogólnogospodarczych, w tym o sytuacji gospodarczej i politycznej krajów,
oraz inne informacje potrzebne do oceny występującego w Banku ryzyka koncentracji,
• interakcje między różnymi rodzajami ryzyka, tj.: ryzykiem kredytowym, rynkowym, płynności i
operacyjnym.
Stosowanie technik ograniczenia ryzyka kredytowego - zabezpieczenia
Zabezpieczenia ustanawia się w stosunku do ponoszonego przez Bank ryzyka kredytowego i w sposób
elastyczny wobec możliwości klienta. Jego ustanowienie nie zwalnia Banku z obowiązku badania zdolności
kredytowej klienta.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 1 2
Zabezpieczenie kredytu ma na celu zapewnienie Bankowi zwrotu udzielonego kredytu wraz z należnymi
odsetkami i kosztami, jeśli kredytobiorca nie ureguluje należności w terminach ustalonych umową kredytu,
a działania restrukturyzacyjne nie przyniosą oczekiwanych efektów.
Bank akceptuje w szczególności następujące formy prawne zabezpieczeń:
• gwarancje, regwarancje i poręczenia,
• blokady,
• zastawy rejestrowe,
• przewłaszczenia,
• cesje wierzytelności,
• cesje z ubezpieczenia kredytu,
• weksle,
• hipoteki,
• pełnomocnictwa do rachunku bankowego,
• kaucje.
Przedmioty zabezpieczeń są weryfikowane w procesie kredytowym pod kątem prawnych możliwości
skutecznego zabezpieczenia Banku oraz oceniana jest ich wartość rynkowa jak również wartość możliwa do
odzyskania w ew. procesie egzekucji.
Dominującymi zabezpieczeniami ekspozycji kredytowych w Banku są hipoteki na nieruchomościach
komercyjnych i mieszkalnych oraz gwarancje BGK. Oba te zabezpieczenia stanowią łącznie ponad 87%
wartości wszystkich zabezpieczeń ekspozycji kredytowych.
Na dzień 31 grudnia 2022 roku, Bank posiadał prawny tytuł do zabezpieczeń ekspozycji kredytowych, dla
których uznawał wartość odzyskiwalną uwzględnianą w oszacowaniu strat kredytowych, w kwocie
23,2 mld zł. Na dzień 31 grudnia 2021 roku, wartość ta wynosiła 24,7 mld zł. Oszacowana przed Bank kwota
wartości odzyskiwalnej zabezpieczeń jest ograniczona do wysokości ekspozycji.
Posiadane zabezpieczenia dotyczyły poszczególnych grup aktywów w poniższych wartościach:
31.12.2022
Segment klienta
detalicznego
Segment klienta
biznesowego
Razem
Koszyk 1
8 107 790
10 072 619
18 180 409
Koszyk 2
406 824
2 596 458
3 003 282
Koszyk 3 wyceniany indywidulanie
-
1 231 854
1 231 854
Koszyk 3 wyceniany portfelowo
218 685
596 330
815 015
Razem
8 733 299
14 497 261
23 230 560
31.12.2021
Segment klienta
detalicznego
Segment klienta
biznesowego
Razem
Koszyk 1
8 792 225
10 229 450
19 021 675
Koszyk 2
292 232
3 047 846
3 340 078
Koszyk 3 wyceniany indywidulanie
-
1 680 529
1 680 529
Koszyk 3 wyceniany portfelowo
195 877
492 404
688 281
Razem
9 280 334
15 450 229
24 730 563
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 1 3
Poniżej zaprezentowano rozkład LTV w poszczególnych segmentach klientów Banku za poszczególne
kwartały 2022 i 2021 roku.
Segment klienta
1 kwartał 2022
2 kwartał 2022
3 kwartał 2022
4 kwartał 2022
MICRO
34%
33%
33%
31%
SMALL
44%
44%
44%
42%
MID
49%
50%
52%
51%
LARGE
53%
51%
53%
53%
KB
49%
49%
51%
50%
KI HIP
69%
69%
66%
66%
Segment klienta
1 kwartał 2021
2 kwartał 2021
3 kwartał 2021
4 kwartał 2021
MICRO
37%
36%
36%
35%
SMALL
50%
47%
45%
45%
MID
52%
50%
53%
51%
LARGE
57%
54%
55%
54%
KB
53%
51%
52%
51%
KI HIP
69%
69%
69%
69%
40.2 Dane finansowe
Maksymalne narażenie na ryzyko kredytowe
Pozycje sprawozdania z sytuacji finansowej
31.12.2022
31.12.2021
Rachunek bieżący w banku centralnym
865 742
1 482 741
Inwestycyjne aktywa finansowe
16 998 356
16 093 951
wyceniane w wartości godziwej przez inne całkowite dochody
9 893 476
9 265 445
wyceniane w wartości godziwej przez rachunek zysków i strat
423 038
377 193
wyceniane według zamortyzowanego kosztu
6 681 842
6 451 313
Pochodne instrumenty zabezpieczające
178 139
38 810
Należności od banków
2 373 663
1 689 779
Należności od klientów
57 509 965
58 234 447
Segment detaliczny
35 229 849
36 392 031
Kredyty konsumpcyjne
15 115 535
16 674 238
Kredyty na nieruchomości mieszkaniowe
15 823 033
15 434 255
Kredyty consumer finance
4 291 281
4 283 538
Segment biznesowy
22 280 116
21 842 416
Kredyty operacyjne
14 894 366
13 177 138
Kredyty inwestycyjne
4 885 632
5 217 830
Pozostałe
2 500 118
3 447 448
Aktywa stanowiące zabezpieczenie zobowiązań
40 992
130 921
Inne aktywa finansowe
488 701
571 374
Razem
78 455 558
78 242 023
Aktywa finansowe nieprzeterminowane
Wewnętrzne klasy ratingowe
Segment klienta detalicznego objęty jest spójnym systemem scoringowym.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 1 4
Segment klienta biznesowego objęty jest spójnym system ratingowym.
Dla obydwu systemów wprowadzono jednolite skale ratingowe. Skala modeli PD klientów segmentu
detalicznego składa się z 20 klas. Skala modeli PD klientów segmentu biznesowego składa się z 25 klas.
Poniżej zaprezentowano rozkład aktywów nieprzeterminowanych wg powyższych modeli na zagregowanej
skali PD.
Koszyk 1,2
31.12.2022
31.12.2021
Koszyk 1
Koszyk 2
Razem
Koszyk 1
Koszyk 2
Razem
Segment detaliczny
< 0.18%
9 569 690
145 128
9 714 818
11 108 507
80 292
11 188 799
0.18% - 0.28%
989 828
6 445
996 273
1 903 699
14 463
1 918 162
0.28% - 0.44%
4 344 048
132 806
4 476 854
2 403 700
30 660
2 434 360
0.44% - 0.85%
2 571 017
47 974
2 618 991
2 915 598
28 594
2 944 192
0.85% - 1.33%
2 587 900
59 158
2 647 058
3 094 997
36 855
3 131 852
1.33% - 2.06%
3 721 718
80 244
3 801 962
3 359 180
53 601
3 412 781
2.06% - 3.94%
3 412 999
155 780
3 568 779
2 855 985
79 360
2 935 345
3.94% - 9.10%
2 086 183
119 310
2 205 493
4 004 537
361 070
4 365 607
> 9.1%
1 967 492
730 556
2 698 048
1 346 288
440 915
1 787 203
Brak scoringu
65 485
0
65 485
42 608
39
42 647
Razem segment detaliczny
31 316 360
1 477 401
32 793 761
33 035 098
1 125 849
34 160 948
Segment biznesowy
< 0.28%
4 036
121
4 157
62 006
41
62 047
0.28% - 0.44%
706 327
37 394
743 721
376 344
367
376 711
0.44% - 0.85%
967 906
194 967
1 162 873
308 540
70 042
378 582
0.85% - 1.33%
1 019 650
109 918
1 129 568
3 834 533
216 132
4 050 665
1.33% - 2.06%
5 862 562
257 415
6 119 977
1 810 960
216 579
2 027 539
2.06% - 3.94%
3 721 814
431 125
4 152 939
4 457 296
357 739
4 815 035
3.94% - 9.1%
2 152 644
1 474 791
3 627 435
2 266 568
1 318 533
3 585 101
> 9.1%
1 086 133
1 456 622
2 542 755
1 091 480
2 183 091
3 274 571
Brak ratingu
432 666
0
432 666
162 990
0
162 990
Razem segment biznesowy
15 953 738
3 962 353
19 916 091
14 370 717
4 362 524
18 733 241
Razem
47 270 098
5 439 754
52 709 852
47 405 815
5 488 373
52 894 189
Maksymalne narażenie na ryzyko w zakresie instrumentów pochodnych zostało zaprezentowane w nocie
21.4.
Zewnętrzne klasy ratingowe
Portfel/Rating
AAA
AA- do AA+
A- do A+
BBB- do
BBB+
BB- do BB+
B- do B+
bez ratingu
31.12.2022
Należności od banków
0
47 090
1 951 081
312 309
0
0
63 183
2 373 663
Aktywa finansowe wyceniane
do wartości godziwej przez
inne całkowite dochody w
tym:
58 016
0
9 695 231
0
0
0
140 229
9 893 476
Dłużne papiery wartościowe
58 016
0
9 695 231
0
0
0
49 593
9 802 840
emitowane przez Bank
Centralny
0
0
1 349 494
0
0
0
0
1 349 494
emitowane przez Skarb
Państwa
58 016
0
7 806 138
0
0
0
0
7 864 154
emitowane przez banki
0
0
539 599
0
0
0
0
539 599
emitowane przez inne
podmioty niefinansowe
0
0
0
0
0
0
49 593
49 593
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 1 5
Portfel/Rating
AAA
AA- do AA+
A- do A+
BBB- do
BBB+
BB- do BB+
B- do B+
bez ratingu
31.12.2022
Instrumenty kapitałowe
0
0
0
0
0
0
90 636
90 636
emitowane przez inne
podmioty finansowe
0
0
0
0
0
0
80 464
80 464
emitowane przez podmioty
niefinansowe
0
0
0
0
0
0
10 172
10 172
Aktywa finansowe wyceniane
wg. zamortyzowanego kosztu
977 931
0
5 703 857
0
0
0
54
6 681 842
Aktywa stanowiące
zabezpieczenie zobowiązań
0
0
40 992
0
0
0
0
40 992
Aktywa finansowe wyceniane
w wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat
0
36 162
4 590
0
0
0
16 469
57 221
Dłużne papiery wartościowe
0
0
4 590
0
0
0
8 007
12 597
emitowane przez Skarb
Państwa
0
0
4 590
0
0
0
0
4 590
emitowane przez inne
podmioty finansowe
0
0
0
0
0
0
4
4
emitowane przez podmioty
niefinansowe
0
0
0
0
0
0
8 003
8 003
Instrumenty kapitałowe
0
36 162
0
0
0
0
8 462
44 624
Instrumenty pochodne
0
0
403 548
74 898
0
0
65 510
543 956
Razem
0
83 252
17 799 299
387 207
0
0
285 445
19 591 150
Portfel/Rating
AAA
AA- do AA+
A- do A+
BBB- do
BBB+
BB- do BB+
B- do B+
bez ratingu
31.12.2021
Należności od banków
0
10 322
1 547 310
109 629
0
0
22 518
1 689 779
Aktywa finansowe wyceniane
do wartości godziwej przez
inne całkowite dochody w
tym:
0
0
9 124 737
0
0
0
140 708
9 265 445
Dłużne papiery wartościowe
0
0
9 124 737
0
0
0
34 979
9 159 716
emitowane przez Bank
Centralny
0
0
1 849 371
0
0
0
0
1 849 371
emitowane przez Skarb
Państwa
0
0
6 695 287
0
0
0
0
6 695 287
emitowane przez banki
0
0
580 079
0
0
0
0
580 079
emitowane przez inne
podmioty niefinansowe
0
0
0
0
0
0
34 979
34 979
Instrumenty kapitałowe
0
0
0
0
0
0
105 729
105 729
emitowane przez inne
podmioty finansowe
0
0
0
0
0
0
95 372
95 372
emitowane przez podmioty
niefinansowe
0
0
0
0
0
0
10 357
10 357
Aktywa finansowe wyceniane
wg. zamortyzowanego kosztu
0
0
6 451 259
0
0
0
54
6 451 313
Aktywa stanowiące
zabezpieczenie zobowiązań
0
0
130 921
0
0
0
0
130 921
Aktywa finansowe wyceniane
w wartości godziwej przez
rachunek zysków i strat
0
70 461
53 381
0
0
0
19 746
143 588
Dłużne papiery wartościowe
0
0
53 381
0
0
0
11 420
64 801
emitowane przez Skarb
Państwa
0
0
53 381
0
0
0
0
53 381
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 1 6
Portfel/Rating
AAA
AA- do AA+
A- do A+
BBB- do
BBB+
BB- do BB+
B- do B+
bez ratingu
31.12.2021
emitowane przez inne
podmioty finansowe
0
0
0
0
0
0
4
4
emitowane przez podmioty
niefinansowe
0
0
0
0
0
0
11 416
11 416
Instrumenty kapitałowe
0
70 461
0
0
0
0
8 326
78 787
Instrumenty pochodne
0
0
132 048
43 291
0
0
97 076
272 415
Razem
0
80 783
17 439 656
152 920
0
0
280 102
17 953 461
Aktywa finansowe przeterminowane
31.12.2022
do 1 miesiąca
powyżej 1
miesiąca do 3
miesięcy
powyżej 3
miesiący do 1 roku
powyżej 1 roku do
5 lat
powyżej 5 lat
Razem
Koszyk 1 i Koszyk 2
1 610 978
386 820
69 275
3 620
340
2 071 033
Segment detaliczny
1 308 116
329 339
62 994
450
173
1 701 072
Segment biznesowy
302 862
57 481
6 281
3 170
167
369 961
Koszyk 3
196 655
254 636
472 137
374 151
175 071
1 472 650
Segment detaliczny
63 497
118 331
222 889
146 403
63 913
615 033
Segment biznesowy
133 158
136 305
249 248
227 748
111 158
857 617
Razem
1 807 633
641 456
541 412
377 771
175 411
3 543 683
31.12.2021
do 1 miesiąca
powyżej 1
miesiąca do 3
miesięcy
powyżej 3
miesiący do 1 roku
powyżej 1 roku do
5 lat
powyżej 5 lat
Razem
Koszyk 1 i Koszyk 2
1 796 646
285 960
25 458
1 762
222
2 110 048
Segment detaliczny
1 201 037
223 092
13 395
580
123
1 438 227
Segment biznesowy
595 609
62 868
12 063
1 182
99
671 821
Koszyk 3
218 154
188 437
493 734
818 860
170 102
1 889 287
Segment detaliczny
50 981
107 855
206 586
284 355
63 045
712 822
Segment biznesowy
167 173
80 582
287 148
534 505
107 057
1 176 465
Razem
2 014 800
474 397
519 192
820 622
170 324
3 999 335
Przeterminowania powyżej 90 dniu nie skutkują klasyfikacją do koszyka 3 ze względu na niematerialną
kwotę przeterminowania.
POCI
31.12.2022
31.12.2021
Segment detaliczny
5 925
5 349
Segment biznesowy
42 749
126 285
Razem
48 674
131 634
Kredyty podlegające praktykom forbearance
Bank jako forbearance traktuje uzgodnione z klientem udogodnienia warunków finansowania, wymuszone
jego trudną sytuacją finansową (działania restrukturyzacyjne wprowadzające udogodnienia, które w innym
przypadku nie byłyby przyznane). Celem działań forbearance jest przywrócenie dłużnikowi lub emitentowi
zdolności wywiązania się ze zobowiązań wobec Banku oraz maksymalizacja efektywności zarządzania
wierzytelnościami trudnymi, tj. uzyskanie możliwie najwyższych odzysków, przy jednoczesnym ograniczaniu
do minimum ponoszonych w związku z tym kosztów.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 1 7
W procesie restrukturyzacji klienta detalicznego Bank wykorzystuje następujące narzędzia (które można ze
sobą łączyć):
• wydłużenie okresu kredytowania; wydłużenie okresu kredytowania skutkuje zmniejszeniem
wysokości miesięcznych rat kapitałowo-odsetkowych i jest możliwe standardowo do 144 miesięcy
(dla produktów niezabezpieczonych), niezależnie od pierwotnego okresu kredytowania; przy
wydłużeniu okresu kredytowania brane pod uwagę są ograniczenia wynikające z metryki produktu
np. wiek kredytobiorcy,
• udzielenie karencji w spłacie (pełnej raty lub części raty); w okresie karencji w spłacie rat kapitałowo-
odsetkowych kredytobiorca nie jest zobowiązany do jakichkolwiek płatności z tytułu zawartej
umowy; okres spłaty kredytu może ulec wydłużeniu, o tyle miesięcy na ile została przyznana
karencja (nie jest to tożsame z zastosowaniem narzędzia wydłużenie okresu kredytowania); karencja
pełnej raty stosowana jest standardowo do 6 miesięcy, karencja części kapitałowej raty
standardowo do 12 miesięcy,
• zamiana limitu w rachunku LOR/nieuprawnionego debetu w ROR/KK, na kredyt spłacany w ratach;
parametry produktu uruchamianego w wyniku zastosowania danego narzędzia zgodne z Metryką
produktu: pożyczka gotówkowa,
• porozumienie poprzez zmianę harmonogramu zapadłych ekspozycji (po dacie zapadalności lub
wypowiedzeniu). Polega to na przeniesieniu zadłużenia z jednej ekspozycji na rachunek
nieodnawialny z możliwymi wariantami harmonogramu: rozliczającym całe zadłużenie.
W szczególnie uzasadnionych sytuacjach istnieje możliwość zastosowania innych narzędzi.
W procesie restrukturyzacji klienta biznesowego nie wprowadzono ograniczeń dotyczących form
stosowanych praktyk typu forbearance. Z uwagi na specyfikę klientów, najczęściej stosowanymi narzędziami
są:
• porozumienie poprzez zmianę harmonogramu zapadłych ekspozycji (po dacie zapadalności lub
wypowiedzeniu). Polega to na przeniesieniu zadłużenia z jednej lub więcej ekspozycji na rachunek
nieodnawialny z możliwymi wariantami harmonogramu: rozliczającym całe zadłużenie w czasie lub
rozliczającym część zadłużenia w czasie, a część w formie płatności na końcu okresu,
• aneks zmniejszający limit w kredytach odnawialnych. Polega na systematycznym zmniejszaniu limitu
kredytowego (najczęściej z częstotliwością miesięczną) o określoną w aneksie kwotę,
• aneks zmieniający warunki w zakresie terminu spłaty/wysokości raty lub karencji na kapitał.
Za pogorszoną sytuację finansową kredytobiorcy, skutkującą klasyfikacją przyznanego udogodniania do
forbearance Bank uznaje zasadniczo sytuację, gdy:
• w ciągu trzech miesięcy przed datą udzielenia udogodnienia przeterminowanie na
restrukturyzowanym rachunku klienta przekraczało 30 dni lub
• ocena ratingowa (prawdopodobieństwo niewykonania zobowiązania) klienta pogorszyła się o co
najmniej 3 klasy ratingowe w ciągu trzech miesięcy przed przyznaniem udogodnienia lub
• jeżeli klient był na liście podwyższonego ryzyka (watch lista) w ciągu trzech miesięcy przed
przyznaniem udogodnienia.
Praktyki forbearance skutkujące stratą (rozumianą jako obniżenie NPV aktywa poniżej ustalonych progów),
a także wprowadzające płatność balonową lub istotne odroczenie płatności kapitałowej, skutkują
reklasyfikacją do portfela z przesłankami utratą wartości.
Ekspozycja, wobec której w wyniku klasyfikacji jako forbearance zidentyfikowana została przesłanka utraty
wartości (default) utrzymuje taką przesłankę przez co najmniej 12 miesięcy. Po tym okresie ekspozycja ta
może wyjść ze statusu default, jeżeli nie ma istotnych opóźnień ani żadnych innych przesłanek utraty
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 1 8
wartości. Ekspozycja taka pozostaje w statusie forbearance jeszcze przez 24 miesiące. W tym okresie
identyfikacja przesłanek utraty wartości jest realizowana wg zaostrzonych kryteriów.
Kredyty udzielone klientom podlegające forbearance
31.12.2022
31.12.2021
Segment detaliczny
835 800
483 937
bez rozpoznanej utraty wartości
709 200
396 684
z rozpoznaną utratą wartości
441 367
348 846
odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości
-314 767
-261 593
oceniane metodą portfelową
-314 767
-261 593
Segment biznesowy
1 230 260
1 140 470
bez rozpoznanej utraty wartości
320 392
207 043
z rozpoznaną utratą wartości
1 552 772
1 682 626
odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości
-642 904
-749 199
oceniane metodą indywidualną
-550 825
-627 779
oceniane metodą portfelową
-92 079
-121 420
POCI
77 212
64 311
Razem należności netto
2 143 272
1 688 718
Kredyty udzielone klientom podlegające forbearance
31.12.2022
31.12.2021
z rozpoznaną utratą wartości
1 137 437
1 092 339
w tym wartość zabezpieczenia
906 710
943 837
bez rozpoznanej utraty wartości
928 623
532 068
w tym wartość zabezpieczenia
458 612
214 332
nieprzeterminowane
808 701
457 616
przeterminowane
119 922
74 452
POCI
77 212
64 311
Razem należności netto
2 143 272
1 688 718
Kredyty udzielone klientom podlegające forbearance według regionu
geograficznego
31.12.2022
31.12.2021
Dolnośląski
179 347
127 208
Kujawsko-pomorski
57 702
40 394
Lubelski
68 907
57 658
Lubuski
55 840
46 299
Łódzki
136 266
81 772
Małopolski
197 269
154 861
Mazowiecki
687 191
494 753
Opolski
24 111
20 902
Podkarpacki
28 093
17 647
Podlaski
25 993
19 151
Pomorski
191 913
208 699
Śląski
148 864
112 964
Świętokrzyski
18 733
11 302
Warmińsko-mazurski
35 709
28 036
Wielkopolski
229 690
227 789
Zachodniopomorski
57 644
39 283
Razem należności netto
2 143 272
1 688 718
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 1 9
Zmiana wartości bilansowej kredytów udzielonych klientom podlegających
forbearance
31.12.2022
31.12.2021
Wartość bilansowa netto na początek okresu
1 688 717
2 145 406
Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości
53 121
-97 458
Wartość bilansowa brutto kredytów i pożyczek wyłączonych w okresie
-720 194
-1 051 282
Wartość bilansowa brutto kredytów i pożyczek nowo ujętych w okresie
1 276 802
916 294
Inne zmiany
-155 174
-224 242
Wartość bilansowa netto na koniec okresu
2 143 272
1 688 718
W latach 2022 i 2021 wartość przychodów odsetkowych od kredytów, które podlegały forbearance
wynosiła odpowiednio 186 356 tys. zł 108 681 tys. zł.
Koncentracja
Dziesięciu największych
kredytobiorców
Waluta
31.12.2022
Waluta
31.12.2021
Firma 1
EUR,PLN
4 024 185
EUR, PLN
3 067 872
Firma 2
EUR
328 293
EUR
321 958
Firma 3
PLN
242 500
PLN
242 500
Firma 4
PLN
224 091
EUR, PLN
168 324
Firma 5
PLN
188 636
PLN
165 918
Firma 6
PLN
166 657
PLN
156 936
Firma 7
EUR,PLN
150 915
EUR
156 711
Firma 8
EUR,PLN
138 007
PLN
148 591
Firma 9
EUR
136 711
EUR, PLN, USD
143 967
Firma 10
EUR,PLN,USD
125 914
EUR, PLN
138 042
W poniższej tabeli przedstawiono zaangażowania klientów biznesowych Alior Banku w podziale na branże.
Sekcja według
PKD 2007
Nazwa sekcji
31.12.2022
31.12.2021
Sekcja A
Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo
547 974
554 747
Sekcja B
Górnictwo i wydobywanie
110 353
119 294
Sekcja C
Przetwórstwo przemysłowe
6 184 515
5 120 461
Sekcja D
Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz, parę wodną,
gorącą wodę i powietrze do układów klimatyzacyjnych
936 637
582 249
Sekcja E
Dostawa wody; gospodarowanie ściekami i odpadami oraz działalność
związana z rekultywacją
118 888
126 378
Sekcja F
Budownictwo
4 860 124
4 873 583
Sekcja G
Handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych, w tym
motocykli
7 264 781
6 901 607
Sekcja H
Transport i gospodarka magazynowa
2 721 677
3 173 718
Sekcja I
Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi
1 229 432
1 350 816
Sekcja J
Informacja i komunikacja
1 131 261
1 098 027
Sekcja K
Działalność finansowa i ubezpieczeniowa
7 038 674
5 334 315
Sekcja L
Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości
3 681 956
4 334 311
Sekcja M
Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna
797 419
1 020 903
Sekcja N
Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca
1 107 000
874 753
Sekcja O
Administracja publiczna i obrona narodowa, obowiązkowe zabezpieczenie
społeczne
15 632
6 011
Sekcja P
Edukacja
101 052
120 230
Sekcja Q
Opieka zdrowotna i pomoc społeczna
641 052
732 390
Sekcja R
Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją
202 754
130 296
Sekcja S
Pozostała działalność usługowa
120 540
157 180
Sekcja T
Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników; gospodarstwa
domowe produkujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby
13
26
Sekcja U
Organizacje i zespoły eksterytorialne
40
57
Razem
38 811 774
36 611 352
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 2 0
Powyższe zaangażowania wobec klientów biznesowych zawierają:
• kwotę kredytu (zaangażowanie bilansowe oraz pozabilansowe, bez odsetek i opłat oraz
uwzględniania odpisów) pomniejszoną o wniesione kaucje pieniężne,
• nieautoryzowane debety na rachunkach bieżących,
• limity skarbowe pomniejszone o wniesione kaucje, z uwzględnieniem papierów dłużnych na
księgach Banku, których emitentem jest podmiot z danej sekcji.
Na koniec 2022 r. wartość ekspozycji obciążająca wewnętrzne limity koncentracji wyniosła
78 584 116 tys. zł, z czego 38 811 774 tys. zł to ekspozycja wobec klientów biznesowych, natomiast
39 772 342 tys. zł wobec klientów detalicznych. Natomiast na koniec 2021 r. wartość ekspozycji obciążająca
wewnętrzne limity koncentracji wyniosła 77 713 708 tys. zł, z czego 36 611 352 tys. zł to ekspozycja wobec
klientów biznesowych, natomiast 41 102 356 tys. zł wobec klientów detalicznych.
Kraj
31.12.2022
31.12.2021
Polska
76 024 251
75 115 435
Wielka Brytania
660 129
663 755
Niemcy
441 427
450 528
Rumunia
368 090
526 171
Luksemburg
315 958
318 779
Liberia
142 178
0
Francja
140 013
148 339
Irlandia
109 627
97 952
Niderlandy
98 551
113 153
Włochy
80 121
40 241
Pozostałe kraje
203 771
239 355
RAZEM
78 584 116
77 713 708
Aktywa finansowe podlegające modyfikacji
Poniższa tabela prezentuje informacje dotyczące aktywów finansowych, które podlegały modyfikacji
niepowodującej wyłączenia z bilansu i dla których odpis na oczekiwane straty kredytowe kalkulowany był
jako strata kredytowa w okresie życia ekspozycji.
2022
2021
Aktywa finansowe podlegające modyfikacji w danym okresie
Wartość bilansowa według zamortyzowanego kosztu przed modyfikacją
17 078 083
1 727 217
Zysk/strata rozpoznana na modyfikacji
-511 308
-6 540
Aktywa finansowe, które podlegały modyfikacji od momentu początkowego ujęcia
Wartość bilansowa brutto aktywów finansowych, dla których Bank w okresie
zmienił sposób kalkulacji odpisu z tytułu utraty wartości – z horyzontu
dożywotniego na okres 12 miesięcy
156 755
651 156
41 Ryzyko stopy procentowej
41.1 Opis ryzyka
Definicja ryzyka stopy procentowej
Ryzyko stopy procentowej (w tym ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej) definiowane jest jako
ryzyko negatywnego wpływu zmiany poziomu rynkowych stóp procentowych na bieżący wynik lub wartość
bieżącą netto kapitałów Banku. Ze względu na politykę ograniczania ryzyka w księdze handlowej, Bank
przywiązuje szczególną wagę do specyficznych aspektów ryzyka stopy procentowej związanych z księgą
bankową, takich jak:
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 2 1
• ryzyko niedopasowania terminów przeszacowania,
• ryzyko bazowe, czyli wpływ nierównoległej zmiany różnych indeksów referencyjnych o zbliżonym
terminie przeszacowania na wynik Banku,
• ryzyko krzywej dochodowości,
• ryzyko opcji klienta.
Ponadto w zakresie ryzyka stopy procentowej Bank zwraca szczególną uwagę na modelowanie przedpłat
kredytów o stałym oprocentowaniu i produktów o nieokreślonym terminie zapadalności oraz wysokości
oprocentowania ustalanego przez Bank (np. dla depozytów bieżących), a także wpływ na ryzyko pozycji
pozaodsetkowych (np. kapitał, majątek trwały).
Cel zarządzania ryzykiem stopy procentowej
Celem zarządzania ryzykiem stopy procentowej jest ograniczanie ewentualnych strat z tytułu zmian
rynkowych stóp procentowych do akceptowalnego poziomu poprzez odpowiednie kształtowanie struktury
pozycji bilansowych i pozabilansowych.
Do celów zarządzania ryzykiem stopy procentowej Bank wyróżnia działalność handlową, obejmującą papiery
wartościowe i instrumenty pochodne, zawarte w celach handlowych oraz działalność bankową, obejmującą
pozostałe papiery wartościowe, emisje własne, pożyczki, depozyty, kredyty oraz transakcje pochodne
służące zabezpieczeniu ryzyka księgi bankowej.
Pomiar i ocena ryzyka stopy procentowej
Pomiar i ocena ryzyka stopy procentowej portfela bankowego odbywa się poprzez ograniczenie zmienności
wyniku odsetkowego (NII) oraz ograniczanie zmian wartości ekonomicznej kapitałów własnych Banku (EVE).
Oprócz miar NII oraz EVE w pomiarze ryzyka stopy procentowej Bank wykorzystuje miarę BPV i Expected
Shortfall oraz testy warunków skrajnych. Miara BPV określa szacowaną zmianę wyceny danej
transakcji/pozycji w wyniku przesunięcia krzywej dochodowości w danym jej punkcie o 1 punkt bazowy.
Wartości BPV mierzy się codziennie w każdym punkcie krzywej, w odniesieniu do każdej waluty.
Miara Expected Shortfall, określa potencjalną wartość straty na utrzymywanych pozycjach związanych ze
zmianami stóp procentowych, przy zachowaniu założonego poziomu ufności oraz okresu utrzymania pozycji.
Do wyznaczenia Expected Shortfall stosuje horyzont 10 dniowy oraz poziom ufności równy 99%. Wielkość
jest ustalana codziennie dla poszczególnych obszarów odpowiedzialnych za podejmowanie i zarządzanie
ryzykiem, indywidualnie oraz łącznie.
Monitoring i raportowanie ryzyka stopy procentowej
W Alior Banku regularnie monitoruje się i raportuje:
• poziom miar ryzyka stopy procentowej,
• stopień wykorzystania kapitału wewnętrznego alokowanego na ryzyko stopy procentowej,
• stopień wykorzystania wewnętrznych limitów i progów ostrzegawczych na ryzyko stopy
procentowej,
• wyniki testów warunków skrajnych.
Raporty dotyczące ryzyka stopy procentowej opracowywane są w trybie dziennym, tygodniowym,
miesięcznym oraz kwartalnym.
Narzędzia zarządzania ryzykiem stopy procentowej
Główne narzędzia zarządzania ryzykiem stopy procentowej w Alior Banku to:
• wewnętrzne procedury dotyczące zarządzania ryzykiem stopy procentowej,
• miary ryzyka stopy procentowej takie jak NII, EVE, Expected Shortfall, BPV,
• limity i wartości progowe na poszczególne miary ryzyka stopy procentowej,
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 2 2
• testy warunków skrajnych (w tym analiza scenariuszy obejmująca m.in. wpływ określonych zmian
stóp procentowych na przyszły wynik odsetkowy, wartość ekonomiczną kapitału, testy odwrócone
oraz dynamiczne prognozy wrażliwości na zmiany stóp procentowych).
41.2 Ocena wpływu reformy IBOR na sytuację Banku
Od dnia 1 stycznia 2018 roku na terenie Unii Europejskiej obowiązuje nowy standard w zakresie
opracowywania wskaźników referencyjnych, którego podstawą prawną jest Rozporządzenie Parlamentu
Europejskiego i Rady (UE) nr 2016/1011 w sprawie indeksów stosowanych jako wskaźniki referencyjne w
instrumentach finansowych i umowach finansowych lub do pomiaru wyników funduszy inwestycyjnych
(dalej: rozporządzenie BMR, reforma IBOR). Głównym celem przyświecającym organom unijnym podczas
prac nad reformą IBOR była potrzeba zwiększenia ochrony konsumentów. Zgodnie z reformą IBOR
wszystkie wskaźniki referencyjne, które są bazą do ustalania odsetek od kredytów czy stopy procentowej
dla różnych instrumentów finansowych, muszą być wyliczane i stosowane według ściśle określonych zasad,
tak by uniknąć podejrzeń o jakiekolwiek nadużycia. Wskaźnik referencyjny wg reformy IBOR w
szczególności:
• ma opierać się w pierwszej kolejności na danych transakcyjnych,
• ma wiernie odzwierciedlać rynek bazowy, którego pomiar jest celem wskaźnika,
• ma być możliwy do zweryfikowania przez administratora,
• ma być odporny na manipulację,
• ma być transparentny dla odbiorców wskaźników referencyjnych.
Bank podjął i zrealizował szereg działań w celu wdrożenia IBOR tj.:
• dokonano nowelizacji planu awaryjnego, który w szczególności obejmuje schemat działań na
wypadek istotnej zmiany lub zaprzestania opracowywania danego wskaźnika referencyjnego oraz
listę stosowanych wskaźników referencyjnych wraz z ich alternatywami,
• przyjęto priorytety aneksowania umów w zakresie zastąpienia wygaszanych wskaźników,
• przygotowano i wprowadzono wzory aneksów dla umów, których reforma IBOR dotyczy,
• przeprowadzono proces aneksowania umów,
• przeprowadzono kampanię informacyjno-przypominającą skierowaną do klientów,
• przeprowadzono szkolenia pracowników w zakresie IBOR,
• zawarto pierwsze transakcje typu OIS oparte o nowe wskaźniki referencyjne (ESTR, SOFR).
Bank monitoruje działania po stronie regulatorów i administratorów wskaźników, zarówno na szczeblu
krajowym, europejskim oraz ogólnoświatowym, w zakresie wskaźników referencyjnych. Bank jest
zaangażowany w prace Narodowej Grupy Roboczej ds. reformy WIBOR.
W związku z reformą IBOR, Bank narażony jest na następujące rodzaje ryzyka:
Zdarzenia prawne
W szczególności dotyczy to możliwości kwestionowania stosowanych zapisów w umowie klienta z Bankiem
oraz brak porozumienia w zakresie zastosowania zapisów fallback dotyczących wskaźników referencyjnych.
Klauzule fallback określają plan działania, jaki zamierza uruchomić Bank w sytuacji zaprzestania publikacji
bądź istotnej zmiany wskaźnika referencyjnego.
Przesłanką do kwestionowania zapisów umownych może być w szczególności różnica pomiędzy
wartościami wskaźników referencyjnych. Bank zarządza ryzykami wynikającymi z reformy IBOR aktywnie
aneksując umowy z klientami Banku. Różnicę w poziomach wskaźników referencyjnych bank mityguje
natomiast stosując odpowiednie korekty dostosowawcze, niwelujące wpływ ekonomiczny zmiany
wskaźnika na umowę z klientem.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 2 3
Ryzyko stopy procentowej
Dotyczy niedopasowania wskaźników referencyjnych pomiędzy aktywami, pasywami oraz instrumentami
pochodnymi. Bank zarządza tymi ryzykami stosując tożsame rozwiązania w poszczególnych produktach,
doprowadzając do możliwie największej zbieżności metodologicznej pomiędzy nimi.
Dodatkowo ryzyko stopy procentowej może się zmaterializować, szczególnie w zakresie stawki LIBOR EUR,
w postaci niepomyślnego aneksowania umów z klientami. Efektem tego jest utrzymanie stawki w umowie
klientowskiej z ostatniego dnia obowiązywania LIBOR EUR, z ostatniej daty przeszacowania bądź na
poziomie zero. Bank ogranicza to ryzyko aktywnie zachęcając klientów do aneksowania umów oraz w
ramach bieżącego zarządzania ekspozycją na ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej.
Na dzień 31 grudnia 2022 r. reforma IBOR w odniesieniu do walut, wobec których Bank posiada ekspozycje,
została w dużej mierze zrealizowana; w tym znaczeniu, iż oprócz kontynuacji procesów aneksowania, nie
przewiduje się już dodatkowych działań. Należy też uwzględnić, iż z przyczyn obiektywnych (każdy klient
musiałby się zgodzić na zawarcie aneksu) nie uda się nigdy aneksować każdej umowy objętej tym procesem.
Poniższa tabela przedstawia status przejścia na nowe wskaźniki referencyjne wg reformy IBOR.
Waluta
Wskaźnik referencyjny
przed reformą
Status wskaźnika na
01.01.2023
Wskaźnik referencyjny
stosowany przez Bank
po reformie
31.12.2022
31.12.2021
PLN
WIBOR
Zgodny z BMR
WIRON
Aneksowanie portfela w
trakcie (w zakresie
klauzul fallback)
Aneksowanie portfela w
trakcie (w zakresie
klauzul fallback)
EUR
LIBOR EUR
Zlikwidowany
EURIBOR
Aneksowanie portfela
zakończone
Aneksowanie portfela w
trakcie
EUR
EURIBOR
Zgodny z BMR
EURIBOR
Portfel nie był
aneksowany
Portfel nie był
aneksowany
USD
LIBOR USD
W trakcie likwidacji
zaplanowanej na koniec
09.2024*
od 07.2023
opracowywany jako
wskaźnik syntetyczny
SOFR
Aneksowanie portfela
nierozpoczęte**
Aneksowanie portfela
nierozpoczęte***
CHF
LIBOR CHF
Zlikwidowany
SARON
Aneksowanie portfela
zakończone
Aneksowanie portfela
zakończone
GBP
LIBOR GBP
W trakcie likwidacji
zaplanowanej na koniec
03.2024;
opracowywany jako
wskaźnik syntetyczny
SONIA
Aneksowanie portfela
zakończone
Aneksowanie portfela w
trakcie
*W dniu 23.11.2022 r. FCA (Financial Conduct Authority - brytyjskiego organ nadzoru) rozpoczął konsultacje publiczne dotyczące m.in. dalszej przyszłości
wskaźnika USD LIBOR. Rozważana jest propozycja publikowania wskaźnika USD LIBOR dla tenorów 1M, 3M oraz 6M po 30 czerwca 2023 r. w formie syntetycznej,
aż do 30 września 2024 r.
**
Ze względu na uregulowanie likwidacji LIBOR CHF przez Rozporządzenie Wykonawcze Komisji Europejskiej z 14 października 2021 r. (w myśl którego
zamiennikiem dla LIBOR CHF są odpowiednio skonstruowane wskaźniki na podstawie wskaźnika SARON) klienci nie są praktycznie wcale zainteresowani
zawarciem aneksu mającego na celu samo uzupełnienie w umowie klauzul awaryjnych (mających zabezpieczyć umowę na podobne zdarzenie w przyszłości). Nie
mniej jednak, Bank formalnie nigdy nie wycofał się ze skierowanej do klientów oferty zawarcia takiego aneksu.
***
Ibid.
Wszystkie nowe umowy zawarte po dniu 31.12.2021 roku zawierają odpowiednie klauzule fallback,
mitygujące ryzyko związane z zaprzestaniem publikacji wskaźników referencyjnych.
Wskaźniki zgodne z rozporządzeniem BMR to wskaźniki, które zostały zatwierdzone przez odpowiedni
podmiot określony na podstawie rozporządzenia BMR (rejestr ESMA – Europejski Urząd Nadzoru Giełd i
Papierów Wartościowych - https://www.esma.europa.eu/policy-rules/benchmarks).
Z dniem 31.12.2021 roku publikacja LIBOR EUR, LIBOR CHF oraz LIBOR GBP (dla większości tenorów)
została wstrzymana.
Wskaźniki syntetyczne LIBOR GBP będą publikowane do końca marca 2024 r., umożliwiając płynne
przejście na wskaźniki oparte na wskaźniku SONIA.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 2 4
W zakresie LIBOR USD brytyjski organ nadzoru rozpoczął prace nad konsultacjami publicznymi dotyczącymi
zakończenia publikacji wskaźników oraz ich syntetycznej wersji.
W zakresie zamiennika dla LIBOR CHF, Bank opiera się na Rozporządzeniu Wykonawczym Komisji
Europejskiej z 14 października 2021 r., w myśl którego zamiennikiem dla LIBOR CHF są odpowiednio
skonstruowane wskaźniki na podstawie wskaźnika SARON.
Dla LIBOR EUR, Bank nadal prowadzi akcję aneksowania umów kredytowych.
Dla LIBOR GBP, Bank również prowadzi akcję aneksowania umów. W przypadku umów, które nie zostały
aneksowane, Bank zastosuje wskaźnik LIBOR GPB opracowany w sposób syntetyczny
(https://www.theice.com/iba/libor).
Wskaźniki WIBOR (https://gpwbenchmark.pl/dokumentacja) oraz EURIBOR (https://www.emmi-
benchmarks.eu/benchmarks/euribor/) są zgodne z rozporządzeniem BMR, Bank będzie aneksował umowy
oparte o wskaźnik WIBOR ze względu na konieczność uwzględnienia w umowach klauzul fallback.
Komitet Sterujący Narodowej Grupy Roboczej (KS NGR), powołanej w związku z reformą wskaźników
referencyjnych podjął decyzję o wyborze indeksu WIRON jako alternatywnego wskaźnika referencyjnego
stopy procentowej, którego danymi wejściowymi są informacje reprezentujące transakcje ON (overnight).
Administratorem WIRON w rozumieniu Rozporządzenia BMR jest GPW Benchmark, wpisany do rejestru
Europejskiego Urzędu Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA).
Kolejnym krokiem KS NGR było przyjęcie tzw. mapy drogowej określającej harmonogram działań mających
na celu zastąpienie wskaźnika referencyjnego WIBOR wskaźnikiem WIRON. Od grudnia 2022 na rynku
polskim można stosować WIRON w nowych instrumentach finansowych. Z kolei zaprzestanie
opracowywania i publikowania wskaźnika referencyjnego WIBOR ma nastąpić od początku 2025 roku.
Ekspozycja Banku w podziale na poszczególne wskaźniki referencyjne IBOR
Wskaźnik referencyjny
Aktywa
(wartość bilansowa
brutto)
Pasywa
(wartość bilansowa
brutto)
Zobowiązania
pozabilansowe –
udzielone
(wartość nominalna)
Instrumenty pochodne
(wartość nominalna)
WIBOR
48 097 824
10 506 950
4 323
20 180 206
LIBOR EUR
9 878
0
0
0
LIBOR USD
344 438
517
645
302 246
LIBOR CHF
5 825
0
0
0
EURIBOR
4 970 258
308
1 585
301 819
LIBOR GBP
336 520
0
1
0
Razem
53 764 743
10 507 775
6 554
20 784 271
Ekspozycja transakcji zawartych w ramach rachunkowości zabezpieczeń w podziale na wskaźniki
referencyjne
Wskaźnik referencyjny
Instrumenty pochodne (wartość nominalna)
WIBOR
19 688 000
EURIBOR
553 408
Razem
20 241 408
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 2 5
41.3 Dane finansowe
Miary wrażliwości
Oszacowanie BPV w dniu 31 grudnia 2022 r. oraz 31 grudnia 2021 r. przedstawiają tabele:
BPV na koniec 2022 r. rozbicie na tenory:
Waluta
Do 6 miesięcy
6 miesięcy - 1 rok
1 -3 lata
3 - 5 lat
5 - 10 lat
Łącznie
PLN
-260,9
-10,0
255,1
-306,3
-62,3
-384,4
EUR
-75,8
-31,0
-68,3
-4,7
-10,3
-190,1
USD
-17,5
-35,3
-3,7
-5,0
-0,3
-61,8
CHF
-6,6
0,2
0,1
0,0
0,0
-6,3
GBP
-12,0
0,7
0,1
0,0
0,0
-11,3
RON
2,9
5,6
7,4
-7,2
-0,2
8,5
Inne
-12,2
-0,1
0,0
0,0
0,0
-12,2
Razem
-382,0
-70,0
190,7
-323,3
-73,1
-657,3
BPV na koniec 2021 r. rozbicie na tenory:
Waluta
Do 6 miesięcy
6 miesięcy - 1 rok
1 -3 lata
3 - 5 lat
5 - 10 lat
Łącznie
PLN
-419,9
-308,2
-154,4
-474,2
161,6
-1 195,0
EUR
-71,5
63,7
341,3
535,7
1,1
870,2
USD
7,3
39,5
137,4
207,2
-0,8
390,5
CHF
-2,0
0,2
0,1
0,0
0,0
-1,6
GBP
-3,3
1,1
0,0
0,0
0,0
-2,2
Inne
-1,0
1,3
20,8
-6,5
-0,8
13,8
Razem
-490,5
-202,4
345,3
262,1
161,1
75,7
Statystyka BPV
01.01.2022-31.12.2022
01.01.2021-31.12.2021
Księga
Minimalny
Średni
Maksymalny
Minimalny
Średni
Maksymalny
Księga bankowa
-824
-449
-83
-580
-290
94
Księga handlowa
-52
-17
14
-71
-33
19
CALCO
-701
612
1 035
-258
474
1 215
Razem
-1 309
145
704
-570
151
1 123
Kształtowanie się miary ES w latach 2022 i 2021 prezentuje poniższa tabela (99% ES o horyzoncie 10 dni).
01.01.2022-31.12.2022
01.01.2021-31.12.2021
Minimalny
Średni
Maksymalny
Minimalny
Średni
Maksymalny
Księga handlowa
1 989
3 628
8 442
1 725
2 930
6 291
Zmiana wartości ekonomicznej kapitału
Zmianę wartości ekonomicznej kapitału przy przesunięciu równoległym krzywych procentowych o +/-
200 p.b. oraz scenariuszach określonych przez EBA na koniec grudnia 2022 r. i 2021 r., przedstawiono
poniżej :
Scenariusz
Zmiana wartości ekonomicznej
kapitału 31.12.2022
Zmiana wartości ekonomicznej
kapitału 31.12.2021
równoległe przesunięcie krzywych stóp procentowych w górę (EBA)
-341 780
-240 547
równoległe przesunięcie krzywych stóp procentowych w dół (EBA)
122 636
70 422
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 2 6
Scenariusz
Zmiana wartości ekonomicznej
kapitału 31.12.2022
Zmiana wartości ekonomicznej
kapitału 31.12.2021
wystromienie krzywej stóp procentowych (EBA)
-38 150
7 736
wypłaszczenie krzywej stóp procentowych (EBA)
-60 772
-108 170
wzrost krótkoterminowych stóp procentowych (EBA)
-175 078
-186 502
spadek krótkoterminowych stóp procentowych (EBA)
16 009
32 069
równoległe przesunięcie krzywych o 200 pb w górę
-268 966
-173 295
równoległe przesunięcie krzywych o 200 pb w dół
80 322
34 941
najbardziej niekorzystny scenariusz
-341 780
-240 547
najbardziej niekorzystny scenariusz jako % Tier 1
5,33%
3,7%
Zmienność wyniku odsetkowego
Zmienność wyniku odsetkowego w horyzoncie do 1 roku przy zmianie stóp procentowych o 100 p.b.
(negatywny scenariusz) na koniec 2022 r. i na koniec 2021 r. przedstawiono poniżej.
31.12.2022
31.12.2021
NII- łączna, urealniona wrażliwość wyniku odsetkowego na zmiany stóp
procentowych
-175 782
-230 807
Luka przeszacowań
Luka przeszacowań prezentuje różnicę między wartością bieżącą pozycji aktywnych oraz pasywnych
narażonych na ryzyko stopy procentowej, podlegających przeszacowaniu w danym przedziale czasowym.
Lukę przeszacowania w walutach: PLN, EUR i USD na koniec 2022 r. i 2021 r. przedstawiono poniżej.
Luka przeszacowania w PLN
2022
1M
3M
6M
1Y
2Y
5Y
>5Y
Razem
Luka okresowa
6 899 101
-3 625 973
-3 957 400
2 359 014
62 052
2 235 511
-190 038
3 782 267
Luka skumulowana
6 899 101
3 273 128
-684 273
1 674 741
1 736 793
3 972 304
3 782 267
2021
1M
3M
6M
1Y
2Y
5Y
>5Y
Razem
Luka okresowa
-5 611 628
-11 780 646
10 092 116
4 374 482
3 365 688
5 020 955
2 042 842
7 503 807
Luka skumulowana
-5 611 628
-17 392 274
-7 300 159
-2 925 677
440 010
5 460 965
7 503 807
Luka przeszacowania w USD
2022
1M
3M
6M
1Y
2Y
5Y
>5Y
Razem
Luka okresowa
337 150
105 913
-89 642
-75 542
-16 238
-236 464
33
25 210
Luka skumulowana
337 150
443 063
353 421
277 879
261 641
25 177
25 210
2021
1M
3M
6M
1Y
2Y
5Y
>5Y
Razem
Luka okresowa
390 013
62 046
-130 633
-66 664
-91 064
-195 899
49
-32 152
Luka skumulowana
390 013
452 059
321 426
254 762
163 697
-32 202
-32 152
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 2 7
Luka przeszacowania w EUR
2022
1M
3M
6M
1Y
2Y
5Y
>5Y
Razem
Luka okresowa
163 710
544 035
127 446
121 395
-144 851
-521 414
282 809
573 130
Luka skumulowana
163 710
707 746
835 191
956 586
811 735
290 321
573 130
2021
1M
3M
6M
1Y
2Y
5Y
>5Y
Razem
Luka okresowa
129 265
8 908
401 137
-62 139
-254 310
-379 367
-2 613
-159 121
Luka skumulowana
129 265
138 173
539 310
477 170
222 860
-156 507
-159 121
42 Ryzyko walutowe
42.1 Opis ryzyka
Definicja ryzyka walutowego
Ryzyko walutowe definiowane jest jako ryzyko wystąpienia straty spowodowanej zmianą kursów
walutowych. Bank dodatkowo wyróżnia wpływ kursu walutowego na swoje wyniki w perspektywie
długookresowej, na skutek przewalutowania przyszłych przychodów i kosztów walutowych po potencjalnie
bardziej niekorzystnym kursie. Ryzyko związane z przyszłymi wynikami może być zarządzane w ramach
walutowego portfela modelowego.
Cel zarządzania ryzykiem walutowym
Podstawowym celem zarządzania ryzykiem walutowym jest identyfikacja obszarów działalności Banku,
które mogą być na nie narażone i podejmowanie przedsięwzięć maksymalnie ograniczających ewentualne
straty z tego tytułu. Zarząd Banku określa profil ryzyka walutowego, który musi cechować się zgodnością z
obowiązującym planem finansowym Banku.
Pomiar i ocena ryzyka walutowego
Pomiar i ocena ryzyka walutowego odbywają się poprzez ograniczenie pozycji walutowych zajmowanych
przez Bank. W pomiarze ryzyka walutowego Bank wykorzystuję miarę Expected Shortfall i testy warunków
skrajnych.
Miara Expected Shortfall określa potencjalną wartość straty na utrzymywanych pozycjach związanych ze
zmianami kursów walutowych, przy zachowaniu założonego poziomu ufności oraz okresu utrzymania
pozycji. Wielkość jest ustalana codziennie dla poszczególnych obszarów odpowiedzialnych za
podejmowanie i zarządzanie ryzykiem, indywidualnie oraz łącznie.
Monitoring i raportowanie ryzyka walutowego
W Alior Banku regularnie monitoruje się i raportuje:
• poziom miar ryzyka walutowego,
• stopień wykorzystania wewnętrznych limitów i progów ostrzegawczych na ryzyko walutowe,
• wyniki testów warunków skrajnych.
Raporty dotyczące ryzyka walutowego opracowywane są w trybie dziennym, tygodniowym, miesięcznym
oraz kwartalnym.
Limity ryzyka walutowego ustalane są w taki sposób, aby ryzyko to pozostawało na ograniczonym poziomie.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 2 8
Bank może także przeprowadzać transakcje zabezpieczania przyszłych przepływów walutowych o
odpowiednio wysokiej pewności realizacji (np. koszt czynszu, dochód odsetkowy netto denominowany w
walutach obcych). Ich celem jest ograniczanie zmienności wyniku w bieżącym roku kalendarzowym.
Narzędzia zarządzania ryzykiem walutowym
Główne narzędzia zarządzania ryzykiem walutowym w Alior Banku to:
• wewnętrzne procedury dotyczące zarządzania ryzykiem walutowym,
• wewnętrzne modele i miary ryzyka walutowego,
• limity i progi ostrzegawcze na ryzyko walutowe,
• ograniczenia dopuszczalnych transakcji walutowych,
• testy warunków skrajnych.
42.2 Dane finansowe
Miary wrażliwości
Na koniec grudnia 2022 r. maksymalna strata na posiadanym przez Bank portfelu walutowym (zarządzanym
w ramach księgi handlowej), wyznaczona w oparciu o Expected Shortfall w horyzoncie czasowym 10 dni,
mogła wynieść 154,6 tys. zł, przy zakładanym poziomie ufności 99%.
31.12.2022
31.12.2021
Horyzont [dni]
10
10
ES [tys. zł]
154,6
383,7
Statystyka Expected Shortfall na portfelu walutowym Banku w latach 2022 i 2021
31.12.2022
31.12.2021
Min
0,5
0,2
Średni
405,7
90,2
Max
3 709,4
1 336,9
Na datę
154,6
383,7
Założenie normalności rozkładu zmian wartości czynników ryzyka w modelu Expected Shortfall może w
praktyce prowadzić do niedoszacowania strat w skrajnych scenariuszach (zjawisko „grubych ogonów”). W
związku z tym Bank przeprowadza testy warunków skrajnych.
W pomiarze narażenia Banku na ryzyko zmian kursów walutowych Bank przeprowadza testy warunków
skrajnych. Poniżej przedstawiono wyniki testów warunków skrajnych badających wpływ zmian kursów
walutowych w relacji do PLN o +/- 20%.
31.12.2022
31.12.2021
kursy + 20%
1 887
-13 157
kursy -20%
23 131
30 550
Pozycja walutowa
Wielkość globalnych pozycji walutowych w Alior Banku na dzień 31.12.2022 r. i 31.12.2021 r. prezentuje
poniższa tabela:
Pozycje bilansowe
Pozycje pozabilansowe
Pozycje netto
Pozycja walutowa
Długa
Krótka
Długa
Krótka
Długa
Krótka
31.12.2022
13 329 978
-14 943 409
6 231 315
-4 660 404
8 997
-51 517
31.12.2021
10 349 211
-12 279 630
5 512 124
- 3 618 227
4 586
-41 108
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 2 9
Wielkość pozycji walutowych jest kluczowym (poza zmiennościami kursów walutowych) czynnikiem
determinującym poziom ryzyka walutowego, na jaki narażony jest Bank. Na poziom pozycji walutowych
wpływają wszystkie zawarte transakcje walutowe, bilansowe i pozabilansowe. Narażenie Banku na ryzyko
walutowe jest niskie (w odniesieniu do funduszy własnych) Expected Shortfall 10-dniowy dla portfela
walutowego Banku na dzień 31 grudnia 2022 roku wynosił ok. 0,002%, oraz odpowiednio na dzień 31
grudnia 2021 roku ok. 0,005%.
43 Ryzyko płynności
43.1 Opis ryzyka
Definicja ryzyka płynności
Ryzyko płynności oznacza ryzyko niemożności zrealizowania, na dogodnych dla Banku warunkach i po
rozsądnej cenie, zobowiązań płatniczych wynikających z pozycji bilansowych i pozabilansowych, które Bank
posiada.
W ramach ryzyka płynności wyróżnia się ryzyko finansowania, które jest ryzykiem utraty posiadanych źródeł
finansowania oraz ryzyko braku możliwości odnowienia wymagalnych środków finansowania lub utraty
dostępu do nowych źródeł finansowania.
Cel zarządzania ryzykiem płynności
Celem zarządzania ryzykiem płynności jest zapewnienie niezbędnej wysokości środków finansowych
koniecznych do wywiązywania się z bieżących i przyszłych (również potencjalnych) zobowiązań, z
uwzględnieniem specyfiki prowadzonej działalności oraz potrzeb mogących się pojawić w wyniku zmiany
warunków rynkowych lub makroekonomicznych.
Organizacja procesu zarządzania ryzykiem płynności
W Banku funkcjonuje powołany specjalnie do celów zarządzania aktywami i pasywami Komitet Zarządzania
Kapitałem, Aktywami i Pasywami (CALCO). Strategia dotycząca ryzyka płynności, w tym akceptowalny
poziom ryzyka, zakładana struktura bilansu oraz plan finansowania są zatwierdzane przez Zarząd Banku, a
następnie akceptowane przez Radę Nadzorczą Banku. Za zawieranie transakcji międzybankowych
odpowiada Departament Skarbu, rozliczanie i księgowanie transakcji ma miejsce w Pionie Operacji,
natomiast monitorowanie i pomiar ryzyka płynności odbywa się w Departamencie Zarządzania Ryzykiem
Finansowym. Podział kompetencji w zakresie zarządzania ryzykiem płynności jest jasny oraz zapewnia
rozdzielenie do poziomu Członka Zarządu, co gwarantuje pełną niezależność ich działania.
Zarządzanie ryzykiem płynności
Polityka zarządzania ryzykiem płynności w Banku polega zatem na utrzymaniu własnych pozycji
płynnościowych tak, aby w każdym momencie można było wypełnić zobowiązania płatnicze za pomocą
dostępnych środków w kasie, wpływów z transakcji o danej dacie zapadalności lub za pomocą sprzedaży
zbywalnych aktywów, przy jednoczesnym minimalizowaniu kosztów utrzymania płynności.
W Banku funkcjonuje proces oceny adekwatności zasobów płynności (ILAAP), który w sposób kompleksowy
ocenia adekwatność zarządzania ryzykiem płynności i jego dostosowanie do charakteru, skali i stopnia
złożoności Banku. Proces ten realizuje następujące cele:
• zapewnienie zdolności do terminowego regulowania wszelkich zobowiązań w każdej chwili także w
sytuacji skrajnej,
• utrzymanie na odpowiednim poziomie bufora płynności tj. wysokiej jakości aktywów płynnych
zapewniającego adekwatną nadwyżkę płynności,
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 3 0
• ustalenie skali podejmowanego przez Bank ryzyka płynności, poprzez ustanowienie wewnętrznych
limitów płynności, zgodnych z apetytem oraz strategią Banku, uwzględniających wyniki testów
warunków skrajnych,
• minimalizowanie ryzyka przekroczenia zdefiniowanych w Banku limitów płynności,
• monitorowanie sytuacji płynnościowej Banku pod kątem wystąpienia sytuacji awaryjnej w celu
uruchomienia Planu Awaryjnego utrzymania płynności oraz Planu Naprawy,
• zapewnienie zgodności funkcjonujących w Banku procesów z wymogami regulacyjnymi
dotyczącymi zarządzania ryzykiem płynności.
W ramach ILAAP Bank:
• identyfikuje ryzyka oraz istotne czynniki ryzyka,
• dokonuje pomiaru i raportuje ryzyko płynności,
• opracowuje procedury i polityki płynności, w tym plan finansowania na kolejne lata działalności
Banku,
• zarządza Planami Awaryjnymi Płynności i Planem Naprawy w zakresie płynności,
• utrzymuje bufor płynności składający się z wysokiej jakości aktywów płynnych,
• opracowuje system limitów płynności zgodny z apetytem na ryzyko, monitoruje limity płynności
oraz wskaźniki wczesnego ostrzegania identyfikujące negatywne trendy mogące mieć wpływ na
wzrost ryzyka płynności,
• przeprowadza testy warunków skrajnych ryzyka płynności, na podstawie których ocenia, w jakim
stopniu Bank jest przygotowany do regulowania zobowiązań w sytuacji skrajnej,
• uwzględnia w systemie stawek transferowych funduszy korekty wspierające zarządzanie ryzykiem
płynności.
Poszczególne elementy ILAAP są zintegrowane ze sobą i stanowią spójną całość. Każdy zidentyfikowany
rodzaj ryzyka płynności jest mierzony przy pomocy szeregu analiz i zdefiniowanych wskaźników. Na
określone wskaźniki nałożony jest system limitów płynności, który stanowi ograniczenie w podejmowanym
przez Bank ryzyku oraz dostarcza sygnałów ostrzegawczych służących rozpoznaniu sytuacji zagrożenia
mogącej prowadzić do uruchomienia planów awaryjnych lub Planu Naprawy. Przy określaniu poziomu
limitów oraz wymaganego bufora płynności brane są pod uwagę wyniki testów warunków skrajnych. Testy
planów awaryjnych i Planu Naprawy porównywane są z wynikami testów warunków skrajnych i służą
zapewnieniu, iż Bank jest w stanie zachować płynność zarówno w sytuacji normalnej, jak i w sytuacji skrajnej.
Takie związki między poszczególnymi elementami ILAAP pozwalają na efektywne zarządzanie ryzykiem
płynności, ograniczenie go oraz zapewnienie dostępu do wystarczających źródeł płynności, nawet w sytuacji
skrajnej.
Elementy ILAAP są spójne z ogólną strategią Banku oraz z apetytem na ryzyko. Poprzez elementy ILAAP
Bank określa tolerancję ryzyka płynności, czyli poziom ryzyka, jaki zamierza ponosić. Tolerancja ryzyka
zdefiniowana jest jako system limitów nałożonych na ryzyko płynności, który wynika z apetytu na ryzyko
wpisanego w założenia całościowej strategii działalności Banku i jest z nim spójny oraz poprzez wyznaczenie
horyzontu przeżycia uwzględniającego m.in. wyniki testów warunków skrajnych płynności. Elementy ILAAP
brane są pod uwagę przy konstruowaniu planu finansowego Banku w taki sposób, by założenia dotyczące
przyszłej struktury bilansu uwzględniały konieczność zapewnienia bezpiecznej sytuacji płynnościowej
Banku.
Identyfikacja, pomiar i ocena ryzyka płynności
W ramach identyfikacji ryzyka płynności Bank rozpoznaje czynniki ryzyka, które w istotny sposób
determinują jego zdolność do zachowania adekwatnego poziomu płynności oraz możliwość finansowania
zobowiązań, wynikających z działalności operacyjnej.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 3 1
Pomiar ryzyka płynności w Banku dokonywany jest z uwzględnieniem wszystkich istotnych pozycji zarówno
bilansowych, jak i pozabilansowych (w tym w szczególności instrumentów pochodnych). Wśród
wykorzystywanych miar zarządzania płynnością, Bank wyróżnia współczynniki i powiązane z nimi limity
następujących rodzajów płynności:
• płynność śróddzienna - zdolność do wykonywania wszystkich zobowiązań pieniężnych w bieżącym
dniu,
• płynność bieżąca – zdolność do finansowania aktywów i terminowego wykonania zobowiązań w
toku normalnej działalności Banku lub w innych warunkach, które można przewidzieć, bez
konieczności poniesienia straty w ciągu kolejnych 7 dni,
• płynność krótkoterminowa – zdolność wykonania wszystkich zobowiązań pieniężnych w terminie
płatności przypadającym w okresie 30 kolejnych dni,
• płynność średnioterminowa – zdolność wykonania wszystkich zobowiązań w terminie zapadalności
w okresie powyżej 1 i do 12 miesięcy,
• płynność długoterminowa – monitorowanie możliwości wykonania wszystkich zobowiązań
pieniężnych w terminie płatności przypadającym w okresie dłuższym niż 12 miesięcy.
Do pomiaru i analizy ryzyka płynności Bank stosuje szereg wskaźników i analiz, w tym m.in.:
• kalkulacja i monitoring wskaźników nadzorczych LCR, NSFR – ocena spełniania przez Bank
ilościowych wymogów nadzorczych,
• prognozy kształtowania się nadzorczych miar płynności – zapewnienie spełniania przez Bank
ilościowych wymogów nadzorczych w przyszłości,
• kalkulacja i monitoring wewnętrznych wskaźników płynności, w tym miar płynności śróddziennej,
bieżącej, krótkoterminowej, średnio- i długoterminowej, nadwyżki podstawowego i całkowitego
bufora płynności,
• luka płynności - umożliwia oszacowanie wielkości niedopasowania (różnicę) pomiędzy bilansowymi
i pozabilansowymi aktywami i pasywami dla każdego pasma zapadalności/ wymagalności (luka
okresowa), jak również dla sumy aktywów i pasywów łącznie we wszystkich pasmach
zapadalności/wymagalności (luka skumulowana). Bank wyznacza kontraktową oraz urealnioną lukę
płynności. Urealnienie przepływów następuje wskutek zastosowania wag, urealnień do przepływów
kontraktowych w celu określenia najbardziej prawdopodobnego (ekonomicznego) terminu
zapadalności/wymagalności. Urealnianie wartości i terminów stosowane jest zarówno dla pozycji
bilansowych jak i pozabilansowych, m. in. takich jak: aktywa, dla których istnieje możliwość
wcześniejszego zbycia, pozycje nie posiadające kontraktowych terminów zapadalności, produkty
bankowe, w przypadku których analiza trendów i zachowań klientów wskazuje na różnice pomiędzy
kontraktowym terminem zapadalności, a rzeczywistym terminem płatności, zobowiązania
pozabilansowe z tytułu przyznanych linii kredytowych i gwarancji,
• analiza stabilności środków obcych stabilnych - określenie na podstawie danych historycznych, jaka
część tych zobowiązań wykazuje cechy stałości i może z wysokim prawdopodobieństwem w
normalnych warunkach rynkowych stanowić stabilne źródło finansowania,
• analiza odnawialności/zrywalności depozytów – celem jest zweryfikowanie stabilności
behawioralnej zachowań klientów będącej podstawą do wyznaczenia osadu i wag urealnień
przepływów pieniężnych w Banku,
• analiza koncentracji środków obcych stabilnych - wskazanie potencjalnego ryzyka nadmiernego
uzależnienia Banku od źródeł finansowania cechujących się zbyt niskim stopniem dywersyfikacji, co
mogłoby mieć negatywny wpływ na stabilność środków obcych,
• analiza stabilności należności z tytułu udzielonych zobowiązań pozabilansowych - określenie
poziomu wykorzystania linii gwarancyjnych i kredytowych przez klientów,
• analiza płynności długoterminowej – ma na celu określenie ryzyka związanego z finansowaniem
kredytów długoterminowych (głównie zabezpieczonych hipotecznie lub na finansowanie dużych
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 3 2
projektów niezwiązanych z nieruchomościami, w tym inwestycji przemysłowych) pasywami o
krótszym terminie zapadalności,
• analiza koncentracji aktywów płynnych – ma na celu ograniczenie ryzyka pozyskania środków
pieniężnych poprzez upłynnienie ww. aktywów w sytuacji konieczności pokrycia oczekiwanych, jak
również nieoczekiwanych zobowiązań Banku.
Kontrola, monitoring i raportowanie ryzyka płynności
Kontrola ryzyka płynności obejmuje ustalanie dostosowanych do skali i złożoności działalności Banku
limitów dotyczących ryzyka płynności, w szczególności limitów apetytu na ryzyko płynności.
Alior Bank regularnie monitoruje i raportuje poziom miar dotyczących ryzyka płynności oraz stopień
wykorzystania wewnętrznych limitów i wartości progowych. Raporty dotyczące ryzyka płynności
opracowywane są w trybie dziennym, tygodniowym, miesięcznym, kwartalnym oraz rocznym. Ich
częstotliwość, zakres i lista odbiorców (w tym CALCO, Zarząd Banku i Rada Nadzorcza) uregulowana jest w
wewnętrznych przepisach Banku. Limity wyznaczają granice działalności Banku, które nie mogą być
przekroczone. Wybrane limity Bank poszerza o progi ostrzegawcze, których funkcją jest zabezpieczenie
przed przekroczeniem limitów wewnętrznych poprzez określenie poziomu wykorzystania limitów
(minimalnej nadwyżki), którego osiągnięcie oznaczało będzie wystąpienie podwyższonego ryzyka płynności
oraz realne ryzyko możliwości wystąpienia przekroczenia limitu w określonym przedziale czasowym.
Testy warunków skrajnych ryzyka płynności
Testy warunków skrajnych są istotnym elementem zarządzania ryzykiem płynności. Zasadniczą część testów
warunków skrajnych stanowi analiza scenariuszowa, która polega na zbadaniu wpływu na płynność Banku
danego scenariusza uwzględniającego różne czynniki ryzyka oraz różny poziom dotkliwości poszczególnych
czynników ryzyka (przy zachowaniu nadrzędnej zasady konserwatywnego podejścia przy konstruowaniu
scenariuszy). Dodatkowo Bank przeprowadza oddzielne scenariusze dla płynności śróddziennej.
Uzupełnieniem do testów scenariuszowych są analizy wrażliwości, gdzie Bank testuje jedynie wybrane
czynniki ryzyka, które w jego ocenie mają największy wpływ na sytuację płynnościową oraz testy
odwrócone, gdzie Bank testuje, jaki poziom najważniejszych czynników ryzyka doprowadza Bank do utraty
płynności. Bank przeprowadza testy odwrócone analizując dwa aspekty: utrata płynności oznaczająca brak
możliwości regulowana zobowiązań oraz spadek płynności powodujący brak spełniania wymogów
nadzorczych dotyczących płynności. Wyniki testów warunków skrajnych akceptowane są przez CALCO,
Zarząd Banku i Radę Nadzorczą.
Scenariusze testów warunków skrajnych, które przyjmowane są przez Zarząd Banku, opracowywane są w
trzech podstawowych wariantach, dla których konstruowane są co najmniej dwa scenariusze:
• kryzys wewnętrzny – sytuacja, w której za problemy z płynnością odpowiedzialne są czynniki
wewnątrzbankowe lub też inne czynniki, jednak dotyczące jedynie Banku (2 scenariusze zakładające
utratę reputacji),
• kryzys systemowy – sytuacja, w której w całym lub znaczącej części systemu bankowego występują
problemy z utrzymaniem płynności w związku z kryzysem gospodarczym lub finansowym (4
scenariusze, w tym 1 związany z eskalacją wojny w Ukrainie, 1 związany z pandemią COVID-19 oraz
1 będący połączeniem eskalacji wojny i powrotu pandemii),
• kombinacja kryzysu wewnętrznego jak i kryzysu systemowego – sytuacja będąca kombinacją
elementów z dwóch powyższych wariantów (2 scenariusze zakładające jednoczesne problemy
Banku oraz całego sektora).
Wyniki testów warunków skrajnych wykorzystywane są w szczególności do oceny, w jakim stopniu Bank
jest przygotowany do regulowania zobowiązań w sytuacji skrajnej, do oceny adekwatności nadwyżki
płynności poprzez zestawienie posiadanego bufora płynności z wymaganym buforem płynności w sytuacji
skrajnej oraz do weryfikacji dostosowania profilu płynnościowego Banku do przyjętej tolerancji ryzyka
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 3 3
płynności poprzez sprawdzenie, czy horyzont przeżycia w każdym scenariuszu jest co najmniej równy
założonemu przez Bank. Zestawienie zapotrzebowania na środki płynne dla każdego scenariusza z
wartościami możliwymi do pozyskania na podstawie przeprowadzonych testów planów awaryjnych pozwala
sprawdzić, czy Bank jest w stanie regulować zobowiązania w dłuższych horyzontach (poza horyzontem
przeżycia) przy wykorzystaniu działań awaryjnych. Poza tym wyniki testów warunków skrajnych służą do
ustalania limitów wewnętrznych, dostosowywania i ulepszania regulacji wewnętrznych, codziennej praktyki
zarządzania ryzykiem płynności poprzez wykorzystywanie wyników testów warunków skrajnych do bieżącej
oceny sytuacji płynnościowej Banku, kształtowania planu awaryjnego płynności.
Testy planów awaryjnych ryzyka płynności
Na wypadek wystąpienia kryzysu płynności rozumianego jako hipotetyczne ryzyko jak i realne zaistnienie
sytuacji, w której Bank nie będzie zdolny do terminowego realizowania bieżących lub przewidywanych
przyszłych zobowiązań płatniczych Bank opracował plany awaryjne płynności, których celem jest określenie
rozwiązań zapewniających przetrwanie sytuacji kryzysu płynności, w tym działań naprawczych. Bank na
bieżąco monitoruje sytuację płynnościową pod kątem rozpoznania sytuacji zagrożenia poprzez
zdefiniowanie i monitorowanie szerokiego zakresu przesłanek dotyczących sytuacji wewnątrz Banku, jak i
otoczenia rynkowego i makroekonomicznego, które służą rozpoznaniu sytuacji podwyższonego ryzyka
płynności, wysokiego ryzyka płynności oraz kryzysu ryzyka płynności i umożliwiają podjęcie adekwatnych
działań, określonych w planach awaryjnych. Bank dokonuje przeglądu i testów planów awaryjnych co
najmniej raz w roku lub gdy wymaga tego zmiana warunków rynkowych. W ramach testów planów
awaryjnych Bank określa: realność i możliwość przeprowadzenia działań, proces decyzyjny, kompetencje
poszczególnych jednostek, kwotę środków możliwych do uzyskania oraz czas konieczny do wdrożenia
działań.
43.2 Dane finansowe
Przepływy kontraktowe
Zestawienie terminów zapadalności/wymagalności przepływów kontraktowych aktywów i pasywów Banku
na dzień 31 grudnia 2022 roku (w mln zł):
31.12.2022
1D
1M
3M
6M
1Y
2Y
5Y
5Y+
Razem
AKTYWA
2 476
4 941
3 695
4 217
8 008
14 644
27 028
58 373
123 382
Gotówka i Nostro
2 404
0
0
0
0
0
0
0
2 404
Należności od banków
69
346
0
0
0
0
0
2 120
2 535
Należności od klientów
3
1 391
3 078
3 563
6 480
10 410
20 118
50 291
95 334
Papiery wartościowe
0
3 187
558
618
1 482
4 146
6 647
2 910
19 548
Pozostałe aktywa
0
17
59
36
46
88
263
3 052
3 561
ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁY
-53 350
-4 580
-5 786
-4 246
-4 347
-2 389
-2 201
-6 462
-83 361
Zobowiązania wobec banków
-155
0
0
0
0
0
-28
0
-183
Zobowiązania wobec klientów
-51 216
-4 544
-5 730
-4 148
-3 892
-805
-36
-3
-70 374
Emisje własne
0
0
-17
-41
-160
-1 146
-861
0
-2 225
Kapitały własne
0
0
0
0
0
0
0
-6 161
-6 161
Pozostałe zobowiązania
-1 979
-36
-39
-57
-295
-438
-1 276
-298
-4 418
Luka bilansowa
-50 874
361
-2 091
-29
3 661
12 255
24 827
51 911
40 021
Skumulowana luka bilansowa
-50 874
-50 513
-52 604
-52 633
-48 972
-36 717
-11 890
40 021
Instrumenty pochodne –
wpływy
0
4 716
1 491
307
1 406
140
124
0
8 184
Instrumenty pochodne –
wypływy
0
-4 738
-1 470
-295
-1 388
-133
-121
0
-8 145
Instrumenty pochodne – netto
0
-22
21
12
18
7
3
0
39
Linie gwarancyjne i finansowe
-10 781
0
0
0
0
0
0
0
-10 781
Luka pozabilansowa
-10 781
-22
21
12
18
7
3
0
-10 742
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 3 4
31.12.2022
1D
1M
3M
6M
1Y
2Y
5Y
5Y+
Razem
Luka ogółem
-61 655
339
-2 070
-17
3 679
12 262
24 830
51 911
29 279
Luka skumulowana ogółem
-61 655
-61 316
-63 386
-63 403
-59 724
-47 462
-22 632
29 279
Zestawienie terminów zapadalności/wymagalności przepływów kontraktowych aktywów i pasywów Banku
na dzień 31 grudnia 2021 roku (w mln zł):
31.12.2021
1D
1M
3M
6M
1Y
2Y
5Y
5Y+
Razem
AKTYWA
3 744
3 071
2 654
3 879
9 389
11 437
24 428
42 599
101 201
Gotówka i Nostro
3 710
0
0
0
0
0
0
0
3 710
Należności od banków
32
63
0
0
0
0
0
1 608
1 703
Należności od klientów
2
1 022
2 568
3 247
5 696
9 389
18 278
35 508
75 710
Papiery wartościowe
0
1 936
43
604
3 678
2 003
6 066
2 457
16 787
Pozostałe aktywa
0
50
43
28
15
45
84
3 026
3 291
ZOBOWIĄZANIA I KAPITAŁY
-63 498
-2 587
-4 399
-1 658
-1 445
-715
-2 555
-6 279
-83 136
Zobowiązania wobec banków
-75
-46
-308
0
0
0
-41
0
-470
Zobowiązania wobec klientów
-62 078
-2 504
-3 919
-1 409
-1 264
-214
-148
-2
-71 538
Emisje własne
0
-24
-136
-182
-79
-146
-1 461
0
-2 028
Kapitały własne
0
0
0
0
0
0
0
-5 972
-5 972
Pozostałe zobowiązania
-1 345
-13
-36
-67
-102
-355
-905
-305
-3 128
Luka bilansowa
-59 754
484
-1 745
2 221
7 944
10 722
21 873
36 320
18 065
Skumulowana luka bilansowa
-59 754
-59 270
-61 015
-58 794
-50 850
-40 128
-18 255
18 065
Instrumenty pochodne –
wpływy
0
4 926
689
213
210
220
212
0
6 470
Instrumenty pochodne –
wypływy
0
-4 887
-667
-206
-204
-213
-208
0
-6 385
Instrumenty pochodne – netto
0
39
22
7
6
7
4
0
85
Linie gwarancyjne i finansowe
-10 366
0
0
0
0
0
0
0
-10 366
Luka pozabilansowa
-10 366
39
22
7
6
7
4
0
-10 281
Luka ogółem
-70 120
523
-1 723
2 228
7 950
10 729
21 877
36 320
7 784
Luka skumulowana ogółem
-70 120
-69 597
-71 320
-69 092
-61 142
-50 413
-28 536
7 784
Urealniona luka płynności
Analiza zapadalności/wymagalności aktywów i zobowiązań dla Banku, według terminów urealnionych na
dzień 31 grudnia 2022 roku (w mln zł):
31.12.2022
1D
1M
3M
6M
1Y
2Y
5Y
>5Y
Razem
Urealniona luka okresowa
4 535
7 884
-1 817
98
672
1 567
3 189
-16 089
39
Urealniona luka skumulowana
4 535
12 419
10 602
10 700
11 372
12 939
16 128
39
0
Analiza zapadalności/wymagalności aktywów i zobowiązań dla Banku, według terminów urealnionych na
dzień 31 grudnia 2021 roku (w mln zł):
31.12.2021
1D
1M
3M
6M
1Y
2Y
5Y
>5Y
Razem
Urealniona luka okresowa
5 297
7 313
-1 962
412
1 797
3 754
6 091
-22 618
85
Urealniona luka skumulowana
5 297
12 610
10 649
11 061
12 858
16 612
22 703
85
0
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 3 5
Nadzorcze miary płynności i miary wrażliwości
Nadzorcze miary płynności
31.12.2022
31.12.2021
LCR
158%
155%
NSFR
132%
131%
W okresie od 31 grudnia 2021 roku do 31 grudnia 2022 roku wartości wskaźników miar nadzorczych
utrzymywały się powyżej limitów nadzorczych.
Poniższa tabela przedstawia części składowe wskaźnika pokrycia wypływów netto (LCR), czyli wartość
zabezpieczenia przed utratą płynności oraz wypływ środków pieniężnych netto. Dodatkowo
zaprezentowana została nadwyżka zabezpieczenia przed utratą płynności rozumiana jako nadwyżka
możliwości pokrycia potrzeb płynnościowych przez okres występowania warunków skrajnych trwający 30
dni.
31.12.2022
31.12.2021
Zabezpieczenie przed utratą płynności (mln zł)
17 461
16 031
Wypływy środków pieniężnych netto ogółem (mln zł)
11 050
10 368
Nadwyżka zabezpieczenia przed utratą płynności (mln zł)
6 411
5 663
Wskaźnik pokrycia wypływów netto (LCR)
158%
155%
Stabilność bazy depozytowej
Na dzień 31 grudnia 2022 roku poziom osadu depozytów w horyzoncie 30 dni wynosił ok. 94,7% dla bazy
depozytowej w Banku (z wyłączeniem rynku międzybankowego) oraz 99,5% dla emisji własnych.
Na dzień 31 grudnia 2021 roku poziom osadu depozytów w horyzoncie 30 dni wynosił ok. 95,5% % dla bazy
depozytowej w Banku (z wyłączeniem rynku międzybankowego) oraz 82,7% dla emisji własnych.
Struktura finansowania
Głównym źródłem finansowania Banku jest baza depozytowa, która na dzień 31.12.2022 roku wyniosła ok.
68 mld zł, co stanowi ok. 82% pasywów Banku. W bazie depozytowej dominują rachunki bieżące (ok. 71 %
bazy), z czego większość (ok.72%) stanowią rachunki klientów detalicznych wobec 28% rachunków klientów
biznesowych. Pozostałą część bazy depozytowej tj. ok. 29% stanowią depozyty terminowe, w tym 74%
depozyty terminowe klientów detalicznych i 26% depozyty klientów biznesowych. Zobowiązania wobec
klientów finansowych wynoszą ok. 1 mld zł i stanowią ok. 1% pasywów. Emisje własne, w wartości 1,9 mld
zł, stanowią ok. 2% pasywów.
W kolejnych latach Bank zakłada umiarkowany przyrost sumy bilansowej i utrzymanie depozytów
klientowskich jako głównego źródła finansowania (w szczególności od klientów detalicznych).
Koncentracja
Bank w cyklach miesięcznych przeprowadza analizę koncentracji bazy depozytowej, która ma na celu
wskazanie potencjalnego ryzyka nadmiernego uzależnienia Banku od źródeł finansowania cechujących się
zbyt niskim stopniem dywersyfikacji. W celu oszacowania poziomu koncentracji Bank wyznacza wskaźnik
WWK (Wskaźnik Wysokiej Koncentracji) liczony jako stosunek wartości środków zgromadzonych przez
największych depozytariuszy do wartości bazy depozytowej. Na dzień 31 grudnia 2022 r. WWK wyniósł
0,63 %, co wskazuje na brak koncentracji. Wskaźnik na dzień 31 grudnia 2021 r. wynosił 1,09 %.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 3 6
Statystykę WWK za 2022 r. i 2021 r. przedstawia poniższa tabela.
Minimalny
Średni
Maksymalny
31.12.2022
0,62%
0,85%
1,09%
31.12.2021
0,80%
1,00%
1,14%
W celu ograniczenia ryzyka koncentracji Bank dywersyfikuje strukturę bazy depozytowej w podziale na
klientów detalicznych, biznesowych, finansowych, instytucji rządowych i samorządowych, monitorując i
raportując miesięcznie udział poszczególnych grup w całości bazy depozytowej.
Waluta
31.12.2022
Waluta
31.12.2021
Klient 1
CHF,CZK,EUR,GBP,PLN,USD
319 716
EUR, PLN, USD
900 646
Klient 2
EUR,PLN,USD
312 390
EUR, PLN, USD
550 838
Klient 3
EUR,PLN,USD
245 771
CHF, CZK, EUR, PLN,
USD
393 976
Klient 4
EUR,PLN
211 333
EUR, PLN, USD
293 612
Klient 5
EUR,PLN
162 073
CHF, EUR, GBP, HDK,
MXN, PLN, RUB, USD
200 847
Klient 6
EUR,PLN,USD
120 600
EUR, PLN
198 098
Klient 7
EUR,PLN,USD
117 161
EUR, PLN
155 712
Klient 8
EUR,PLN,USD
112 361
PLN
152 727
Klient 9
EUR,PLN,USD
101 440
EUR, PLN, USD
148 728
Klient 10
EUR,PLN,USD
98 942
CZK, EUR, PLN
147 281
W 2022 r. sytuacja płynnościowa Banku pozostawała na bezpiecznym poziomie. Sytuacja była ściśle
monitorowana i utrzymywana na adekwatnym do potrzeb poziomie poprzez dostosowywanie poziomu bazy
depozytowej oraz uruchamianie dodatkowych źródeł finansowania w zależności od rozwoju akcji
kredytowej i pozostałych potrzeb płynnościowych. Wybuch konfliktu zbrojnego w Ukrainie nie miał
istotnego wpływu na poziom ryzyka płynności Banku.
44 Ryzyko operacyjne
44.1 Opis ryzyka
Definicja ryzyka operacyjnego
Ryzyko operacyjne to ryzyko powstania straty wynikającej z niedostosowania lub zawodności
wewnętrznych procesów, ludzi i systemów lub zdarzeń zewnętrznych. Ryzyko operacyjne uwzględnia
ryzyko prawne, a nie obejmuje ryzyka utraty reputacji i ryzyka strategicznego.
Cel zarządzania ryzykiem operacyjnym
Celem zarządzania ryzykiem operacyjnym Banku jest utrzymanie ryzyka operacyjnego na poziomie
bezpiecznym i adekwatnym w stosunku do działalności, celów, strategii i rozwoju Banku, a także
akceptowalnym przez Zarząd i Radę Nadzorczą Banku.
Zarządzanie ryzykiem operacyjnym
Bank posiada sformalizowany system zarządzania ryzykiem operacyjnym w ramach którego przeciwdziała
występowaniu zdarzeń i incydentów operacyjnych oraz ogranicza straty w przypadku materializacji ryzyka.
Zarządzanie ryzykiem operacyjnym obejmuje identyfikację, pomiar i ocenę ryzyka operacyjnego, kontrolę,
monitorowanie, raportowanie oraz działania zarządcze.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 3 7
Identyfikacja ryzyka operacyjnego
W ramach identyfikacji ryzyka operacyjnego, Bank rozpoznaje czynniki ryzyka, które w istotny sposób
wpływają na jego poziom. Na etapie identyfikacji wykorzystywane są różne sposoby pozyskiwania informacji
m.in.:
• gromadzenie danych o wewnętrznych zdarzeniach i stratach w Banku w dedykowanym systemie
informatycznym,
• identyfikacja ryzyka w procesach, produktach, systemach, umowach i zgłoszeniach biznesowych,
• analiza zewnętrznych zdarzeń ryzyka operacyjnego,
• Testy Warunków Skrajnych.
Pomiar i ocena ryzyka operacyjnego
Pomiar i ocena ryzyka operacyjnego przeprowadzana jest przy wykorzystaniu mierników ilościowych i
jakościowych i obejmuje m.in.:
• obliczanie wymogu w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka operacyjnego – od 01.01.2018 r.
Bank oblicza wymóg w zakresie funduszy własnych z tytułu ryzyka operacyjnego zgodnie z
zaawansowaną metodą (AMA) dla Banku z wyłączeniem Oddziału w Rumunii, dla którego
zastosowanie ma metoda standardowa (TSA),
• szacowanie kapitału wewnętrznego dla Banku na ryzyko operacyjne z wykorzystaniem wyników
modelu AMA, dla Oddziału w Rumunii oraz spółki podlegającej konsolidacji Alior Leasing Sp. z o.o.
– z zastosowaniem metody standardowej (TSA),
• cel i limit na koszty ryzyka operacyjnego oraz określanie poziomu ich wykorzystania,
• Analizy Scenariuszowe,
• ocenę ryzyka operacyjnego produktów, procesów, systemów, umów i zgłoszeń biznesowych,
• wycenę rzeczywistych i potencjalnych strat związanych ze zidentyfikowanymi zdarzeniami,
• kluczowe wskaźniki ryzyka (KRI) dla których zdefiniowano progi tolerancji.
Kontrola ryzyka operacyjnego
Celem kontroli jest utrzymanie ryzyka operacyjnego na akceptowanym przez Bank poziomie. Kontrola
ryzyka operacyjnego odbywa się na kilku poziomach: komórek organizacyjnych odpowiedzialnych za
zarządzanie ryzykiem operacyjnym w swoich obszarach, Departamentu Zarządzania Ryzykiem
Operacyjnym, Komitetu Ryzyka Operacyjnego, Zarządu Banku, Komitetu ds. Ryzyka Rady Nadzorczej oraz
Rady Nadzorczej.
Kontrola ryzyka obejmuje m.in. opracowanie, wdrożenie i wykorzystanie narzędzi w ramach systemu
zarządzania ryzykiem operacyjnym, zbieranie informacji dotyczących ryzyka operacyjnego, sprawowanie
nadzoru nad zarządzaniem ryzykiem operacyjnym oraz jego poziomem, akceptowanie wyników zarządzania
ryzykiem operacyjnym oraz realizacji przyjętych założeń, analizę cyklicznych raportów z obszaru ryzyka
operacyjnego i akceptację najważniejszych założeń i weryfikację ich realizacji.
Monitoring i raportowanie ryzyka operacyjnego
Monitorowanie ryzyka operacyjnego ma na celu diagnozowanie obszarów wymagających działań
zarządczych. Monitorowanie umożliwia obserwację profilu ryzyka operacyjnego oraz zapewnia regularne
przekazywanie Zarządowi Banku i Radzie Nadzorczej niezbędnych informacji na temat ryzyka operacyjnego.
Jest ono realizowane w sposób ciągły na poziomie poszczególnych komórek organizacyjnych oraz przez
Departament Zarządzania Ryzykiem Operacyjnym w ramach bieżącej analizy oraz nadzoru nad procesem
zarządzania ryzykiem operacyjnym.
Obowiązek monitorowania i ograniczania ryzyka operacyjnego w codziennej pracy dotyczy wszystkich
pracowników i jednostek organizacyjnych Banku. Pracownicy na bieżąco kontrolują poziom ryzyka
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 3 8
operacyjnego w obsługiwanych procesach i aktywnie minimalizują ryzyko, podejmując możliwe działania
mające na celu uniknięcie/ograniczenie strat operacyjnych. Odpowiadają za bieżącą rejestrację zdarzeń i
finansowych skutków operacyjnych dotyczących ich obszarów działalności oraz raportują wartości
Kluczowych Wskaźników Ryzyka (KRI) dla procesów szczególnie narażonych na ryzyko operacyjne.
Wyniki monitorowania ryzyka operacyjnego są prezentowane w raportach skierowanych do Komitetu
Ryzyka Operacyjnego, Zarządu Banku, Komitetu ds. Ryzyka Rady Nadzorczej i Rady Nadzorczej. Raporty
przedstawiają poziom ryzyka operacyjnego i opracowywane są w trybie miesięcznym, kwartalnym oraz
rocznym.
Raportowanie informacji dotyczących zdarzeń i skutków z tytułu ryzyka operacyjnego wykonywane jest na
potrzeby wewnętrzne i zewnętrzne. Informacje dotyczące ryzyka operacyjnego wspierają system
zarządzania Bankiem, poprzez ich uwzględnianie przy podejmowaniu decyzji biznesowych. Zakres
raportowania zarządczego z ryzyka operacyjnego jest szeroki i przekrojowy, co daje możliwość właściwej
oceny realizacji systemu zarządzania i kontroli tego ryzyka oraz umożliwia podejmowanie działań
wspomagających ten proces.
Działania zarządcze
Na podstawie prowadzonej identyfikacji, pomiaru i oceny, Bank podejmuje adekwatne działania zarządcze,
których celem jest kształtowanie procesu zarządzania ryzykiem operacyjnym i poziomu tego ryzyka.
Działania zarządcze obejmują m.in.:
• ustalanie akceptowalnych poziomów ryzyka w postaci limitów ograniczających ryzyko,
• podejmowanie decyzji o zastosowaniu narzędzi wspierających zarządzanie ryzykiem,
• wydawanie regulacji wewnętrznych dotyczących zarządzania ryzykiem operacyjnym.
• akceptację poziomu ryzyka operacyjnego,
• ograniczenie ryzyka operacyjnego, w tym transfer,
• unikanie ryzyka operacyjnego.
W związku ze stosowaniem zaawansowanej metody pomiaru ryzyka operacyjnego (AMA), zgodnie z
wymogami Art. 454 CRR, Bank dążąc do ograniczenia ryzyka materializacji skutków rzadkich, ale
potencjalnie dotkliwych zdarzeń operacyjnych, wykupił szereg polis ubezpieczeniowych. Ww. polisy
obejmowały m.in. ubezpieczenie w zakresie: mienia (w tym sprzętu elektronicznego), odpowiedzialności
cywilnej, odpowiedzialności karnoskarbowej oraz odpowiedzialności zawodowej.
Warunki poszczególnych polis są dostosowane do skali i zakresu ponoszonego ryzyka. Ww. polisy nie są
stosowane jako mechanizm ograniczający wysokość wymogów w zakresie funduszy własnych na ryzyko
operacyjne ani też jako czynnik mitygujący wysokość kapitału wewnętrznego na ryzyko operacyjne.
45 Zarządzanie kapitałem
Definicja adekwatności kapitałowej
Adekwatność kapitałowa to proces mający na celu zapewnienie, iż poziom ryzyka podejmowanego przez
Bank w ramach prowadzonej działalności pozostaje pokryty funduszami własnymi oraz kapitałem Tier 1 na
poziomie zgodnym z apetytem na ryzyko oraz długoterminowymi celami kapitałowymi. Proces zarządzania
adekwatnością kapitałową obejmuje w szczególności: wyznaczanie, monitorowanie i planowanie poziomów
adekwatności kapitałowej, w tym mając na uwadze przestrzeganie obowiązujących regulacji organów
nadzoru.
W ramach apetytu na ryzyko Bank określa oczekiwane poziomy pokrycia przez fundusze własne oraz kapitał
Tier 1 potencjalnej straty nieoczekiwanej z tytułu poszczególnych rodzajów ryzyka określonego w
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 3 9
przepisach Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w
sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych, zmieniającym
rozporządzenie (UE) nr 648/2012 (z późn. zm) (Rozporządzenie CRR), a także poszczególnych rodzajów
ryzyka zidentyfikowanego w ramach procesu oceny adekwatności kapitału wewnętrznego (ICAAP).
Potencjalna strata nieoczekiwana jest wyznaczana za pomocą kapitału regulacyjnego, którego metodyka
wyznaczania została określona w Rozporządzeniu CRR, a także za pomocą kapitału wewnętrznego,
wyznaczanego za pomocą metod o których mowa poniżej.
W procesie zarządzania kapitałem nadrzędną rolę odgrywają Rada Nadzorcza, Zarząd Banku, Komitet ds.
Ryzyka Rady Nadzorczej oraz Komitet Zarządzania Ryzykiem i ICAAP.
Miary adekwatności kapitałowej
W Banku do podstawowych miar wykorzystywanych do zarządzania kapitałem należą:
• łączny współczynnik kapitałowy oraz współczynnik kapitału Tier 1,
• wartość regulacyjnego wymogu kapitałowego,
• kapitał wewnętrzny (ICAAP) oraz współczynnik pokrycia kapitału wewnętrznego przez fundusze
własne.
Łączny współczynnik kapitałowy
Łączny współczynnik kapitałowy oraz współczynnik Tier 1 na dzień 31 grudnia 2022 r. zostały obliczone
zgodnie z Rozporządzeniem CRR oraz innymi regulacjami wdrażającymi „opcje narodowe”, m. in. ustawa
Prawo Bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 r. (z późn. zm.) i rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z
dnia 25 maja 2017 r. w sprawie wyższej wagi ryzyka dla ekspozycji zabezpieczonych hipotekami na
nieruchomościach (z późn. zm.).
Fundusze własne dla potrzeb adekwatności kapitałowej
31.12.2022
31.12.2021
Fundusze własne ogółem dla współczynnika wypłacalności
7 070 070
7 268 731
Kapitał podstawowy Tier I (CET1)
6 502 349
6 471 004
Wpłacony kapitał
1 305 540
1 305 540
Kapitał zapasowy
5 401 470
5 399 229
Pozostałe kapitały
174 448
174 448
Zysk zweryfikowany przez biegłego rewidenta
0
197 559
Niepodzielony wynik z lat ubiegłych
-2 617
-439 669
Kapitał z aktualizacji wyceny - niezrealizowane straty
-291 830
-99 774
Wartości niematerialne wycenione według wartości bilansowej
-288 206
-281 303
Kapitał z aktualizacji wyceny - niezrealizowane zyski
148 570
97 703
Dodatkowe korekty wartości – korekta AVA
-12 649
-11 171
Pozostałe pozycje korygujące (korekty okresu przejściowego dotyczące
MSSF 9, niedobór pokrycia z tytułu ekspozycji nieobsługiwanych, aktywa z
tytułu odroczonego podatku dochodowego)
67 623
128 442
Kapitał Tier II
567 721
797 727
Zobowiązania podporządkowane
567 721
797 727
Wymogi kapitałowe
3 607 156
3 982 039
Wymogi kapitałowe razem dla ryzyka: kredytowego, kredytowego
kontrahenta, korekty wyceny kredytowej, rozmycia i dostawy instrumentów
do rozliczenia w późniejszym terminie
3 262 618
3 663 593
Wymogi kapitałowe razem dla ryzyka: cen kapitałowych papierów
wartościowych, cen instrumentów dłużnych, cen towarów i walutowego
2 781
9 275
Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka ogólnego stóp procentowych
9 980
11 631
Wymogi kapitałowe razem z tytułu ryzyka operacyjnego
331 777
297 540
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 4 0
31.12.2022
31.12.2021
Współczynnik Tier 1
14,42%
13,00%
Łączny współczynnik wypłacalności
15,68%
14,60%
Wskaźniki kapitałowe Banku pozostają na poziomach znacząco przekraczających minimalne wymagania
regulacyjne i pozwalają na bezpieczne funkcjonowanie Banku.
Alior Bank SA, zdecydował o zastosowaniu przepisów przejściowych przewidzianych przez rozporządzenie
nr 2017/2395 dotyczących złagodzenia wpływu wprowadzenia MSSF 9 oraz rozporządzenie 2020/873 w
odniesieniu do niektórych dostosowań w odpowiedzi na pandemię COVID-19, co oznacza, że na potrzeby
oceny adekwatności kapitałowej Banku nieuwzględniany będzie pełen wpływ wdrożenia MSSF 9, w tym
związany z utworzonymi odpisami COVID-19.
Równocześnie wobec kwoty niezrealizowanych zysków i strat odpowiadającej ekspozycji z tytułu
instrumentów dłużnych rządów centralnych, Bank stosuje do 31 grudnia 2022 r. tymczasowe traktowanie
określone w art. 468 ust. 1 Rozporządzenia CRR.
MREL
Minimalne wymogi określone przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny w zakresie funduszy własnych oraz
zobowiązań podlegających umorzeniu lub konwersji („MREL”) obowiązujące Bank na 31.12.2022 r. oraz do
dnia 30.12.2023 r. to:
• w relacji do TREA 11,68% (do łącznej kwoty ekspozycji na ryzyko)
• w relacji do TEM 4,46% (miary ekspozycji całkowitej)
natomiast od 31.12.2023 r.
• w relacji do TREA 15,36% (do łącznej kwoty ekspozycji na ryzyko)
• w relacji do TEM 5,91% (miary ekspozycji całkowitej).
Na 31 grudnia 2022 r. Bank wypełniał wymogi MREL określone przez Bankowy Fundusz Gwarancyjny.
Analiza regulacyjnego wymogu kapitałowego
W ramach procesu wyliczenia współczynnika wypłacalności Bank analizuje poziom regulacyjnego wymogu
kapitałowego oraz relacji funduszy własnych do kapitału wewnętrznego. Analiza polega na porównaniu
rzeczywistych wartości z wartościami budżetowanymi oraz wskazaniu przyczyn ewentualnych różnic (inna
niż planowana skala działalności Banku, zwłaszcza wielkość portfela kredytowego czy inny niż planowany
profil ryzyka aktywów). Kapitały własne Banku przewyższały łączny wymóg kapitałowy w ciągu całego 2022
roku.
Kapitał wewnętrzny
W ramach procesu ICAAP Bank dokonuje identyfikacji oraz oceny istotności wszystkich rodzajów ryzyka,
na które jest narażony w związku z podejmowaną działalnością.
Istotne rodzaje ryzyka w dniu 31 grudnia 2022 r.:
• Ryzyko kredytowe – niewypłacalności
• Ryzyko kredytowe - koncentracji branżowej
• Ryzyko kredytowe - koncentracji wobec klienta
• Ryzyko kredytowe - koncentracji w walucie
• Ryzyko operacyjne
• Ryzyko płynności
• Ryzyko stopy procentowej w księdze bankowej
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 4 1
• Ryzyko rynkowe
• Ryzyko rozliczenia/dostawy z późniejszym terminem rozliczenia
• Ryzyko modeli
• Ryzyko reputacji
• Ryzyko biznesowe
• Ryzyko kapitałowe
• Ryzyko braku zgodności.
Na poszczególne rodzaje ryzyka, zidentyfikowane jako istotne, Bank alokuje kapitał wewnętrzny przy
zastosowaniu wewnętrznych modeli szacowania ryzyka.
Kapitał wewnętrzny szacowany jest:
• dla ryzyka kredytowego w oparciu o metodykę rozkładu strat na portfelu kredytowym,
• dla ryzyka rynkowego w oparciu o metodykę Expected Shortfall,
• dla ryzyka stopy procentowej w oparciu o miarę wartości ekonomicznej kapitału,
• dla ryzyka płynności w oparciu o model luki płynności przy założeniu scenariusza skrajnego,
• dla ryzyko operacyjnego w oparciu o model AMA.
Wyznaczony całkowity kapitał wewnętrzny jest zabezpieczany wartością kapitału dostępnego przy
uwzględnieniu odpowiednich buforów bezpieczeństwa.
Pakiet CRD IV/CRR
Na 31 grudnia 2022 r. Bank w pełni uwzględniał przepisy Rozporządzenia CRR w zakresie zarządzania
kapitałem, w tym rachunku funduszy własnych oraz wyliczania wymogów kapitałowych z tytułu
poszczególnych rodzajów ryzyka.
Inne
46 Zdarzenia istotne dla działalności Banku
Przystąpienie do Systemu Ochrony
Możliwość utworzenia Systemu Ochrony została wprowadzona do polskiego systemu prawnego na mocy
ustawy z dnia 7 kwietnia 2022 r. o zmianie ustawy o listach zastawnych i bankach hipotecznych oraz
niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2022 r., poz. 872 z dnia 22 kwietnia 2022 r.).
System Ochrony może być utworzony dobrowolnie przez Banki prowadzące działalność w formie spółek
akcyjnych, na podstawie umowy systemu ochrony, która będzie regulować zakres odpowiedzialności
uczestnika systemu ochrony za zobowiązania wynikające z udziału w systemie. Celem Systemu Ochrony
jest:
• zapewnienie płynności i wypłacalności Banków Uczestników na warunkach i w zakresie określonym
w Umowie systemu ochrony;
• wspieranie:
- przymusowej restrukturyzacji prowadzonej przez BFG banku będącego spółką akcyjną;
- przejęcia banku będącego spółką akcyjną na podstawie Art. 146b ust. 1 Prawa Bankowego.
W dniu 14 czerwca 2022 roku Banki (uczestnicy systemu ochrony): Powszechna Kasa Oszczędności Bank
Polski SA, Bank Polska Kasa Opieki SA, Bank Millennium SA, BNP Paribas Bank Polska SA, ING Bank Śląski
SA, mBank SA, Santander Bank Polska SA oraz Alior Bank SA, zawarły Umowę systemu ochrony i utworzyły
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 4 2
system ochrony. Zawiązana spółka pod nazwą System Ochrony Banków Komercyjnych SA (SOBK) jest
spółką zarządzającą systemem ochrony.
Kapitał zakładowy Spółki wynosi 1.000.000 złotych i dzieli się na 1.000.000 akcji zwykłych na okaziciela
serii A o numerach od 1 do 1.000.000 o wartości nominalnej 1 złoty każda Alior Bank SA objął 8,1%
wyemitowanych akcji.
Przystąpienie przez Alior Bank w charakterze akcjonariusza do jednostki zarządzającej systemem ochrony
oraz zaciągnięcie zobowiązań wiążących się z przystąpieniem do tego systemu ochrony było poprzedzone
uzyskaniem odpowiednich zgód korporacyjnych (uchwały Zarządu i Rady Nadzorczej z dnia 30 maja 2022
roku). W związku z powyższym Alior Bank w dniu 1 sierpnia 2022 roku wniósł wpłatę na utworzony w
jednostce zarządzającej systemem ochrony fundusz pomocowy, w wysokości 0,4% kwoty środków
gwarantowanych uczestnika systemu ochrony objętego obowiązkowym systemem gwarantowania
depozytów, o którym mowa w art. 2 pkt 34 ustawy z dnia 10 czerwca 2016 r. o Bankowym Funduszu
Gwarancyjnym, systemie gwarantowania depozytów oraz przymusowej restrukturyzacji, obliczonych na
koniec ostatniego kwartału kalendarzowego przed dniem podpisania umowy systemu ochrony (tj. na koniec
I kwartału 2022 r.), tj. kwoty w wysokości 195 486 tys. zł.
W dniu 14 września 2022 roku została podjęta uchwała Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia SOBK o
wniesieniu przez banki uczestników systemu ochrony zarządzanego przez SOBK dodatkowych wpłat do
funduszu pomocowego w wysokości 0,038% środków gwarantowanych każdego Banku Uczestnika, według
stanu na ostatni dzień drugiego kwartału 2022 r., w terminie 2 dni roboczych od dnia podjęcia uchwały.
Alior Bank wniósł kwotę w wysokości 18 608 tys. zł.
Fundusz Wsparcia Kredytobiorców
W dniu 29 września 2022 roku, Alior Bank, otrzymał pismo Rady Funduszu Wsparcia Kredytobiorców
informujące o wysokości wpłat na FWK za II kwartał 2022 roku.
Rada Funduszu Wsparcia Kredytobiorców na podstawie danych o wielkości portfeli kredytów
mieszkaniowych z opóźnieniem w spłacie kapitału lub odsetek przekraczającym 90 dni, ustaliła wysokość
składki dla Alior Banku w kwocie 15,3 mln zł. Składka za III kwartał 2022 roku wyniosła. 46,6 mln zł.
47 Istotne zdarzenia po dacie bilansowej
Nie wystąpiły żadne istotne zdarzenia po dacie zakończenia okresu sprawozdawczego z wyjątkiem
opisanych w treści niniejszego sprawozdania finansowego.
S p r a w o z d a n i e f i n a n s o w e A l i o r B a n k u S A
z a r o k z a k o ń c z o n y 3 1 g r u d n i a 2 0 2 2 r.
( w t y s i ą c a c h z ł o t y c h )
1 4 3
Podpisy wszystkich Członków Zarządu
Data
Podpis
02.03.2023
Grzegorz Olszewski- Prezes Zarządu
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
02.03.2023
Radomir Gibała - Wiceprezes Zarządu
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
02.03.2023
Szymon Kamiński - Wiceprezes Zarządu
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
02.03.2023
Rafał Litwińczuk - Wiceprezes Zarządu
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
02.03.2023
Tomasz Miklas - Wiceprezes Zarządu
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
02.03.2023
Jacek Polańczyk – Wiceprezes Zarządu
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
02.03.2023
Paweł Tymczyszyn – Wiceprezes Zarządu
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym
Podpis osoby, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych
Data
Podpis
02.03.2023
Urszula Nowik-Krawczyk – Dyrektor Departamentu
Rachunkowości, Główny Księgowy Banku
Podpisano kwalifikowanym podpisem elektronicznym