Grant Thornton Polska P.S.A.
ul. Abpa Antoniego Baraniaka 88 E
61-131 Poznań
Polska
T +48 61 62 51 100
F +48 61 62 51 101
www.GrantThornton.pl
Audyt Podatki Outsourcing Doradztwo
Member of Grant Thornton International Ltd
Grant Thornton Polska Prosta spółka akcyjna. Firma audytorska nr 4055.
Zarząd: Tomasz Wróblewski – Prezes Zarządu, Dariusz Bednarski Wiceprezes Zarządu, Jan Letkiewicz – Wiceprezes Zarządu.
Adres siedziby: 61-131 Poznań, ul. Abpa Antoniego Baraniaka 88 E. NIP: 782-25-45-999, REGON: 302021882.
Rachunek bankowy: 31 1090 1476 0000 0001 3554 7340. Sąd Rejonowy Poznań – Nowe Miasto i Wilda w Poznaniu, VIII Wydział Gospodarczy, nr KRS 0001002477.
Sprawozdanie
niezależnego
biegłego rewidenta
z badania rocznego
skonsolidowanego
sprawozdania finansowego
Dla Akcjonariuszy Poznańskiej Korporacji Budowlanej Pekabex Spółka Akcyjna
Sprawozdanie z badania rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego
Opinia
Przeprowadziliśmy badanie rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej (Grupa
Kapitałowa), w której jednostką dominującą jest Poznańska Korporacja Budowlana Pekabex Spółka Akcyjna
(Spółka Dominująca) z siedzibą w Poznaniu, ul. Szarych Szeregów 27, na które składa się skonsolidowane
sprawozdanie z sytuacji finansowej sporządzone na dzień 31 grudnia 2022 roku, skonsolidowane
sprawozdanie z wyniku, skonsolidowane sprawozdanie z wyniku i pozostałych całkowitych dochodów,
skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym, skonsolidowane sprawozdanie
z przepływów pieniężnych za rok obrotowy zakończony w tym dniu, informacje dodatkowe o przyjętych
zasadach rachunkowości oraz inne informacje objaśniające.
Naszym zdaniem, załączone roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe:
przedstawia rzetelny i jasny obraz sytuacji majątkowej i finansowej Grupy Kapitałowej na dzień
31 grudnia 2022 roku oraz jej wyniku finansowego i przepływów pieniężnych za rok obrotowy
zakończony w tym dniu zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości,
Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej oraz związanymi z nimi
interpretacjami ogłoszonymi w formie rozporządzeń Komisji Europejskiej i przyjętymi zasadami
(polityką) rachunkowości,
jest zgodne co do formy i treści z obowiązującymi Grupę Kapitałową przepisami prawa
i postanowieniami statutu Spółki Dominującej.
Niniejsza opinia jest spójna ze sprawozdaniem dodatkowym dla Komitetu Audytu wydanym z dniem niniejszego
sprawozdania z badania.
© Grant Thornton. Wszystkie prawa zastrzeżone
2
Podstawa opinii
Nasze badanie przeprowadziliśmy zgodnie z:
ustawą z dnia 11 maja 2017 roku o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze
publicznym (tekst jednolity: Dz. U. z 2022 roku poz. 1302, z późniejszymi zmianami) (Ustawa
o biegłych rewidentach),
Międzynarodowymi Standardami Badania w wersji przyjętej jako Krajowe Standardy Badania (KSB)
uchwałą Krajowej Rady Biegłych Rewidentów nr 3430/52a/2019 z dnia 21 marca 2019 roku,
z późniejszymi zmianami oraz
rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 537/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 roku
w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych
jednostek interesu publicznego, uchylającym decyzję Komisji 2005/909/WE (Dz. Urz. UE L 158
z 27.05.2014, str. 77 oraz Dz. Urz. UE L 170 z 11.06.2014, str. 66) (Rozporządzenie 537/2014).
Nasza odpowiedzialność zgodnie z tymi standardami została dalej opisana w sekcji naszego sprawozdania
Odpowiedzialność biegłego rewidenta za badanie rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
Jesteśmy niezależni od spółek Grupy Kapitałowej zgodnie z Międzynarodowym kodeksem etyki zawodowych
księgowych (w tym Międzynarodowymi standardami niezależności) Rady Międzynarodowych Standardów
Etycznych dla Księgowych (Kodeks IESBA) przyjętym uchwałą Krajowej Rady Biegłych Rewidentów nr
3431/52a/2019 z dnia 25 marca 2019 roku jako zasady etyki zawodowej biegłych rewidentów oraz z innymi
wymogami etycznymi, które mają zastosowanie do badania sprawozdań finansowych w Polsce.
W szczególności w trakcie przeprowadzania badania kluczowy biegły rewident oraz firma audytorska pozostali
niezależni od spółek wchodzących w skład Grupy Kapitałowej zgodnie z wymogami niezależności określonymi
w Ustawie o biegłych rewidentach oraz w Rozporządzeniu 537/2014. Ponadto wypełniliśmy nasze inne
obowiązki etyczne zgodnie z tymi wymogami i Kodeksem IESBA.
Uważamy, że dowody badania, które uzyskaliśmy są wystarczające i odpowiednie, aby stanowić podstawę dla
naszej opinii.
Kluczowe sprawy badania
Kluczowe sprawy badania są to sprawy, które według naszego zawodowego osądu były najbardziej znaczące
podczas badania rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego za bieżący okres sprawozdawczy.
Obejmują one najbardziej znaczące ocenione rodzaje ryzyka istotnego zniekształcenia, w tym ocenione rodzaje
ryzyka istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem. Do spraw tych odnieśliśmy się w kontekście
naszego badania rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego jako całości oraz uwzględniliśmy je
przy formułowaniu naszej opinii o tym sprawozdaniu. Poniżej podsumowaliśmy również naszą reakcję na te
rodzaje ryzyka, a w przypadkach, w których uznaliśmy za stosowne, przedstawiliśmy najważniejsze
spostrzeżenia związane z tymi rodzajami ryzyka. Nie wyrażamy osobnej opinii na temat tych spraw.
WARTOŚĆ FIRMY: UTRATA WARTOŚCI
Opis
Wartość firmy ujęta w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym na dzień 31 grudnia 2022 roku wynosiła
25 239 tysięcy złotych.
Z pozycją tą wiąże się ryzyko utraty wartości spowodowane brakiem realizacji wyników finansowych przez
ośrodek generujący przepływy pieniężne, do którego została przypisana wartość firmy.
W toku sporządzania skonsolidowanego sprawozdania finansowego Zarząd Spółki Dominującej dokonuje
szacunków stanowiących podstawę założeń przyjmowanych na potrzeby wykonywanych testów na utratę
© Grant Thornton. Wszystkie prawa zastrzeżone
3
wartości dla wartości firmy. Wyniki tych testów, a w ślad za tym wycena wartości firmy, mają istotny wpływ
na skonsolidowane sprawozdanie finansowe.
Ujawnienia związane z wartością firmy przedstawione zostały w nocie 4 skonsolidowanego sprawozdania
finansowego.
Reakcja biegłego rewidenta
Procedury audytowe przeprowadzone w tym obszarze obejmowały między innymi:
uzyskanie od Zarządu Spółki Dominującej dokumentacji potwierdzającej przeprowadzenie testu na
utratę wartości,
weryfikację zasadności przyjętej metodologii wyceny oraz analizę racjonalności założeń przyjętych
w przedstawionym teście na utratę wartości przez porównanie danych źródłowych z przedstawionymi
planami finansowymi, analizę trafności szacunków Zarządu Spółki dominującej przez porównanie, czy
założenia przyjęte w teście utraty wartości w poprzednim roku zostały zrealizowane w roku bieżącym.
PRZYCHODY Z UMÓW Z KLIENTAMI: UJĘCIE I WYCENA
Opis
Przychody z realizacji umów rozpoznawanych zgodnie z MSSF 15 „Przychody z umów z klientami” ujęte
w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym dotyczące „umów o usługę budowlaną” wynoszą 888 749
tysięcy złotych, aktywa z tytuły umów budowlanych wynoszą 113 668 tysięcy złotych, zobowiązania z tytułu
umów budowlanych wynoszą 42 951 tysięcy złotych.
Poprawne ujęcie, wycena i rozpoznanie przychodów z tytułu umów zawieranych z kontrahentami wymaga
oceny wielu elementów zgodnie z określonym w MSSF 15 modelem rozpoznawania przychodów, takich jak:
identyfikacja umowy z kontrahentem, identyfikacja odrębnych istniejących w umowie zobowiązań do wykonania
świadczenia, przypisanie odpowiedniego poziomu przychodów do poszczególnych odrębnych zobowiązań do
wykonania świadczenia, określenia modelu wywiązywania się przez Grupę z zobowiązania będącego podstawą
rozpoznawania przychodu. Rozpoznanie przychodu z tytułu realizowanych kontraktów wymaga od Zarządu
jednostki dominującej wdrożenia adekwatnego systemu gwarantującego kompletne identyfikowanie umów
i zobowiązań do wykonania świadczenia. Rozpoznanie przychodów zależy od wielu szacunków: oszacowania
wynagrodzenia z umowy, oszacowania elementów zmiennych wynagrodzenia, oszacowania stopnia
zaawansowania kontraktów, rozpoznania strat na kontraktach, szacowania rezerw na straty. Grupa, dla umów,
gdzie wywiązanie z zobowiązania następuje w czasie, rozpoznaje przychody ze sprzedaży stosując metodę
opartą o stopień zaawansowania kosztów, przez co istotnym elementem wyceny są wiarygodnie ustalone
budżety wycenianych kontraktów.
Ze względu na złożoność opisanych powyżej elementów, których poziom jest efektem przyjmowanych przez
Zarząd Spółki Dominującej szacunków, uznajemy kwestię rozpoznania przychodów za kluczową sprawę
badania.
Przyjęte zasady rachunkowości w odniesieniu do wyceny kontraktów budowlanych zostały przedstawione
w punkcie Podstawy sporządzenia oraz zasady rachunkowości zamieszczonych w dodatkowych informacjach
do skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Informacje dotyczące „umów budowlanych: zostały
zaprezentowane w nocie 20 skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
© Grant Thornton. Wszystkie prawa zastrzeżone
4
Reakcja biegłego rewidenta
Procedury audytowe przeprowadzone w tym obszarze obejmowały między innymi:
zrozumienie i ocenę środowiska kontroli wewnętrznej w zakresie procesów związanych z ujmowaniem
w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym umów budowlanych,
analizę stosowanej przez Spółkę Dominującą polityki rachunkowości,
ocenę prawidłowości rozpoznania poszczególnych kroków identyfikacji przychodów z umów
z kontrahentami zgodnie z MSSF 15,
wykonanie procedur analitycznych mających na celu zidentyfikowanie obszarów ryzyka w obrębie
wycenianych kontraktów,
analizę wiarygodności szacunków przyjętych w budżetach kontraktów na podstawie analizy marż
kontraktów zakończonych oraz na podstawie analizy zmienności budżetów wybranych kontraktów,
analizę szacunków wpływających na przychody z tytułu umów wynikających ze zmiennych elementów
wynagrodzenia
kierowanie zapytań do Zarządu Spółki Dominującej, kierowników kontraktów oraz osób
odpowiedzialnych za kontrolę realizacji budżetów dla wybranych kontraktów w zakresie: istotnych
obszarów ryzyka oraz oceny zidentyfikowanych w trakcie realizacji kontraktów nietypowych odchyleń,
potwierdzenie danych źródłowych będących podstawą wyceny umów budowlanych w zakresie
potwierdzenia poprawności łączenia, dzielenia kontraktów, ustalenia wartości przychodu
planowanego, w tym ustalenia wpływu kar, kompletności ustalenia kosztów rzeczywistych,
planowanych, wyłączenia wzajemnych transakcji pomiędzy spółkami objętymi skonsolidowanym
sprawozdaniem finansowym oraz ustalenia rezerw na straty na kontraktach,
potwierdzenie zasadności aktywowania kosztów poniesionych przed podpisaniem umowy
z inwestorem,
potwierdzenie kluczowych warunków kontraktów z umowami zawartymi z inwestorami,
ocenę szacunków przyjętych przez Zarząd jednostki dominującej w zakresie ustalenia przychodów
i kosztów planowanych,
analizę prawidłowości ujawnień wymaganych dla umów budowlanych.
ZAPASY: ISTNIENIE I KOMPLETNOŚĆ UJĘCIA W KOSZTACH
Opis
Wartość zapasów w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym na dzień 31 grudnia 2022 roku wynosiła
265 907 tysięcy złotych.
Obrót magazynowy z uwagi na swoje rozmiary stanowi istotny element wpływający na prawidłowe rozpoznanie
wyników na realizowanych kontraktach, a tym samym ma istotny wpływ na kształt skonsolidowanego
sprawozdania finansowego.
Ujawnienia w zakresie poziomu zapasów zostały ujęte w nocie 11 w skonsolidowanym sprawozdaniu
finansowym.
Reakcja biegłego rewidenta
Procedury audytowe przeprowadzone w tym obszarze obejmowały między innymi:
zrozumienie i ocenę środowiska kontroli wewnętrznej w zakresie procesów związanych z obrotem
materiałowym,
przeprowadzenie liczenia kontrolnego zapasów w wybranych lokalizacjach,
© Grant Thornton. Wszystkie prawa zastrzeżone
5
ocenę przyjętych w Grupie procedur w zakresie przeprowadzania i rozliczania inwentaryzacji zapasów,
ocenę prawidłowości przypisania wyników inwentaryzacji do odpowiedniego okresu
sprawozdawczego.
SPRAWY SPORNE: KOMPLETNOŚĆ UJĘCIA REZERW
Opis
W skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym na dzień 31 grudnia 2022 roku w nocie 27.1 zaprezentowane
zostały sprawy sporne.
Zarówno poziom utworzonych odpisów aktualizujących należności, szacunkowe zmniejszenie przychodów
z tytułu kontraktów oraz rezerw na sprawy sporne mają istotny wpływ na kształt tego sprawozdania
finansowego. O wpływie tym dodatkowo decyduje istotny element szacunku Zarządu Spółki Dominującej oraz
wpływ czynników zewnętrznych, na które Zarząd nie ma wpływu.
Reakcja biegłego rewidenta
Procedury audytowe przeprowadzone w tym obszarze obejmowały między innymi:
uzyskanie od prawników informacji o prowadzonych sprawach spornych,
omówienie z Zarządem Spółki Dominującej założeń i szacunków będących podstawą dla ujęcia rezerw
dla spraw spornych, odpisów aktualizujących należności oraz wpływu na wycenę umów
o usługę budowlaną, potwierdzenie prawidłowości kalkulacji rezerw oraz weryfikację danych
źródłowych będących podstawą szacunku.
FINANSOWANIE DŁUGIEM: PREZENTACJA I SPEŁNIENIE WARUNKÓW WYNIKAJĄCYCH Z UMÓW
Opis
W skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym finansowanie dłużne na dzień 31 grudnia 2022 roku wynosiło
197 385 tysięcy złotych.
Ze względu na specyfikę prowadzonej działalności i wynikającej z tego konieczności uzyskania finansowania
oraz spełnienia warunków zawartych w umowach z bankami, Grupa cechuje się dużą wrażliwością na zmiany
wynikające z utrzymania finansowania.
Ujawnienia dotyczące finansowania długiem zostały zaprezentowane w nocie 9.5 skonsolidowanego
sprawozdania finansowego
Reakcja biegłego rewidenta
Procedury audytowe przeprowadzone w tym obszarze obejmowały między innymi:
przegląd zmian w zakresie podpisanych przez Grupę umów kredytowych,
potwierdzenia sald kredytów,
uzyskanie od Zarządu dokumentacji potwierdzającej, że warunki finansowania są kontrolowane na
bieżąco i wszystkie wymagane umowami z bankami warunki są spełnione i ich spełnienie nie jest
zagrożone,
weryfikację wyników kalkulacji warunków opartych o dane finansowe.
© Grant Thornton. Wszystkie prawa zastrzeżone
6
Odpowiedzialność Zarządu i Rady Nadzorczej Spółki Dominującej za roczne skonsolidowane
sprawozdanie finansowe
Zarząd Spółki Dominującej jest odpowiedzialny za sporządzenie rocznego skonsolidowanego sprawozdania
finansowego, które przedstawia rzetelny i jasny obraz sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku
finansowego i przepływów pieniężnych Grupy Kapitałowej zgodnie z Międzynarodowymi Standardami
Rachunkowości, Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej oraz związanymi z nimi
interpretacjami ogłoszonymi w formie rozporządzeń Komisji Europejskiej, przyjętymi zasadami (polityką)
rachunkowości oraz obowiązującymi przepisami prawa a także statutem Spółki Dominującej. Zarząd Spółki
Dominującej jest również odpowiedzialny za kontrolę wewnętrzną, którą uznaje za niezbędną dla sporządzenia
rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego niezawierającego istotnego zniekształcenia
spowodowanego oszustwem lub błędem.
Sporządzając roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe Zarząd Spółki Dominującej jest odpowiedzialny
za ocenę zdolności Grupy Kapitałowej do kontynuowania działalności, ujawnienie, jeżeli ma to zastosowanie,
spraw związanych z kontynuacją działalności oraz za przyjęcie założenia kontynuowania działalności,
z wyjątkiem sytuacji kiedy Zarząd Spółki Dominującej albo zamierza dokonać likwidacji Grupy Kapitałowej, albo
zaniechać prowadzenia działalności albo nie ma żadnej realnej alternatywy dla likwidacji lub zaniechania
działalności.
Zgodnie z ustawą z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości (tekst jednolity: Dz.U. z 2023 roku poz. 120,
z późniejszymi zmianami) (Ustawa o rachunkowości) Zarząd oraz Członkowie Rady Nadzorczej Spółki
Dominującej są zobowiązani do zapewnienia, aby roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe spełniało
wymagania przewidziane w Ustawie o rachunkowości. Członkowie Rady Nadzorczej Spółki Dominującej są
odpowiedzialni za nadzorowanie procesu sprawozdawczości finansowej Grupy Kapitałowej.
Odpowiedzialność biegłego rewidenta za badanie rocznego skonsolidowanego sprawozdania
finansowego
Naszym celem jest uzyskanie racjonalnej pewności, czy roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe jako
całość nie zawiera istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem lub błędem oraz wydanie
sprawozdania z badania zawierającego naszą opinię. Racjonalna pewność jest wysokim poziomem pewności
ale nie gwarantuje, że badanie przeprowadzone zgodnie z KSB zawsze wykryje istniejące istotne
zniekształcenie. Zniekształcenia mogą powstawać na skutek oszustwa lub błędu i są uważane za istotne, jeżeli
można racjonalnie oczekiwać, że pojedynczo lub łącznie mogłyby wpłynąć na decyzje gospodarcze
użytkowników podjęte na podstawie tego rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego.
Zakres badania nie obejmuje zapewnienia co do przyszłej rentowności Grupy Kapitałowej ani efektywności lub
skuteczności prowadzenia jej spraw przez Zarząd Spółki Dominującej obecnie lub w przyszłości.
Podczas badania zgodnego z KSB stosujemy zawodowy osąd i zachowujemy zawodowy sceptycyzm, a także:
identyfikujemy i oceniamy ryzyka istotnego zniekształcenia rocznego skonsolidowanego sprawozdania
finansowego spowodowanego oszustwem lub błędem, projektujemy i przeprowadzamy procedury
badania odpowiadające na te ryzyka i uzyskujemy dowody badania, które są wystarczające
i odpowiednie, aby stanowić podstawę naszej opinii. Ryzyko niewykrycia istotnego zniekształcenia
wynikającego z oszustwa jest większe niż tego wynikającego z błędu, ponieważ oszustwo może być
związane ze zmową, fałszerstwem, celowymi pominięciami, wprowadzeniem w błąd lub obejściem
kontroli wewnętrznej;
uzyskujemy zrozumienie kontroli wewnętrznej stosownej dla badania w celu zaprojektowania procedur
badania, które są odpowiednie w danych okolicznościach, ale nie w celu wyrażenia opinii na temat
skuteczności kontroli wewnętrznej Grupy Kapitałowej;
oceniamy odpowiedniość zastosowanych zasad (polityki) rachunkowości oraz racjonalność
szacunków księgowych oraz powiązanych ujawnień dokonanych przez Zarząd Spółki Dominującej;
© Grant Thornton. Wszystkie prawa zastrzeżone
7
oceniamy odpowiedniość przyjęcia przez Zarząd Spółki Dominującej założenia kontynuacji
działalności oraz, na podstawie uzyskanych dowodów badania, czy istnieje istotna niepewność
związana ze zdarzeniami lub warunkami, które mo podawać w znaczącą wątpliwość zdolność
Grupy Kapitałowej do kontynuacji działalności. Jeżeli dochodzimy do wniosku, że istnieje istotna
niepewność, wymagane jest od nas zwrócenie uwagi w naszym sprawozdaniu biegłego rewidenta na
związane z tym ujawnienia w rocznym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym lub, jeżeli takie
ujawnienia są nieadekwatne, zmodyfikowanie naszej opinii. Nasze wnioski są oparte na dowodach
badania uzyskanych do dnia sporządzenia naszego sprawozdania biegłego rewidenta, jednakże
przyszłe zdarzenia lub warunki mogą spowodować, że Grupa Kapitałowa nie będzie kontynuować
działalności;
oceniamy ogólną prezentację, strukturę i zawartość rocznego skonsolidowanego sprawozdania
finansowego, w tym ujawnienia, oraz czy roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe
przedstawia będące jego podstawą transakcje i zdarzenia w sposób zapewniający rzetelną
prezentację;
uzyskujemy wystarczające i odpowiednie dowody badania odnośnie informacji finansowych jednostek
lub działalności gospodarczych wewnątrz Grupy Kapitałowej w celu wyrażenia opinii na temat
rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Jesteśmy odpowiedzialni za kierowanie,
nadzór i przeprowadzenie badania Grupy Kapitałowej i pozostajemy wyłącznie odpowiedzialni za
naszą opinię z badania.
Przekazujemy Radzie Nadzorczej Spółki Dominującej informacje o, między innymi, planowanym zakresie
i czasie przeprowadzenia badania oraz znaczących ustaleniach badania, w tym wszelkich znaczących
słabościach kontroli wewnętrznej, które zidentyfikujemy podczas badania.
Składamy Radzie Nadzorczej Spółki Dominującej oświadczenie, że przestrzegaliśmy stosownych wymogów
etycznych dotyczących niezależności oraz informujemy ją o wszystkich powiązaniach i innych sprawach, które
mogłyby być racjonalnie uznane za stanowiące zagrożenie dla naszej niezależności, a tam gdzie ma to
zastosowanie, informujemy o zastosowanych zabezpieczeniach.
Spośród spraw przekazywanych Radzie Nadzorczej Spółki Dominującej określiliśmy te sprawy, które były
najbardziej znaczące podczas badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego za bieżący rok obrotowy
i dlatego uznaliśmy je za kluczowe sprawy badania. Opisujemy te sprawy w naszym sprawozdaniu biegłego
rewidenta, chyba że przepisy prawa lub regulacje zabraniają publicznego ich ujawnienia lub gdy,
w wyjątkowych okolicznościach, ustalimy, że kwestia nie powinna być przedstawiona w naszym sprawozdaniu,
ponieważ można byłoby racjonalnie oczekiwać, że negatywne konsekwencje przeważyłyby korzyści dla
interesu publicznego wynikające z upublicznienia takiej informacji.
Inne informacje, w tym sprawozdanie z działalności
Na inne informacje składa się sprawozdanie z działalności Grupy Kapitałowej za rok obrotowy zakończony 31
grudnia 2022 roku wraz z oświadczeniem o stosowaniu ładu korporacyjnego i oświadczeniem na temat
informacji niefinansowych, o którym mowa w art. 55 ust. 2b Ustawy o rachunkowości, które są wyodrębnionymi
częściami tego sprawozdania z działalności Grupy Kapitałowej oraz skonsolidowany raport roczny za rok
obrotowy zakończony 31 grudnia 2022 roku (z wyłączeniem rocznego skonsolidowanego sprawozdania
finansowego i naszego sprawozdania biegłego rewidenta).
Odpowiedzialność Zarządu i Rady Nadzorczej Spółki Dominującej
Za sporządzenie innych informacji zgodnie z Ustawą o rachunkowości oraz innymi obowiązującymi przepisami
prawa odpowiedzialny jest Zarząd Spółki Dominującej. Ponadto Zarząd oraz Członkowie Rady Nadzorczej
Spółki Dominującej są zobowiązani do zapewnienia, aby sprawozdanie z działalności Grupy Kapitałowej
spełniało wymagania przewidziane w Ustawie o rachunkowości.
© Grant Thornton. Wszystkie prawa zastrzeżone
8
Odpowiedzialność biegłego rewidenta
Nasza opinia o rocznym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym nie obejmuje innych informacji i nie
wyrażamy o nich żadnej formy zapewnienia wynikającej z KSB. W związku z badaniem rocznego
skonsolidowanego sprawozdania finansowego naszym obowiązkiem jest zapoznanie się z innymi informacjami,
i podczas wykonywania tego, rozpatrzenie, czy są one istotnie niespójne z rocznym skonsolidowanym
sprawozdaniem finansowym lub naszą wiedzą uzyskaną podczas badania, lub w inny sposób wydają się
istotnie zniekształcone. Jeśli na podstawie wykonanej pracy stwierdzimy istotne zniekształcenia innych
informacji, jesteśmy zobowiązani poinformować o tym w naszym sprawozdaniu z badania. Naszym
obowiązkiem zgodnie z wymogami Ustawy o biegłych rewidentach jest również wydanie opinii, czy
sprawozdanie z działalności Grupy Kapitałowej zostało sporządzone zgodnie z przepisami oraz czy jest zgodne
z informacjami zawartymi w rocznym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym. Ponadto jesteśmy
zobowiązani do poinformowania, czy Spółka Dominująca sporządziła oświadczenie lub odrębne sprawozdanie
na temat informacji niefinansowych oraz wydania opinii, czy Spółka Dominująca w oświadczeniu o stosowaniu
ładu korporacyjnego zawarła wymagane informacje. Sprawozdanie z działalności Grupy Kapitałowej, pismo
Prezesa Zarządu, wybrane dane finansowe, oświadczenie Zarządu o skonsolidowanym sprawozdaniu
finansowym i sprawozdaniu z działalności Grupy Kapitałowej oraz informacja Zarządu o dokonaniu wyboru
firmy audytorskiej przeprowadzającej badanie rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego zgodnie
z przepisami uzyskaliśmy przed datą niniejszego sprawozdania z badania, a pozostałe elementy
skonsolidowanego raportu rocznego zostaną nam udostępnione po tej dacie. W przypadku, kiedy stwierdzimy
istotne zniekształcenie w skonsolidowanym raporcie rocznym, jesteśmy zobowiązani poinformować o tym Radę
Nadzorczą Spółki Dominującej.
Opinia na temat sprawozdania z działalności
Naszym zdaniem sprawozdanie z działalności Grupy Kapitałowej zostało sporządzone zgodnie z mającymi
zastosowanie przepisami, to jest zgodnie z postanowieniami art. 55 ust. 2a Ustawy o rachunkowości oraz § 71
Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 roku w sprawie informacji bieżących i okresowych
przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne
informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim (Dz. U. z 2018 roku,
poz. 757) (Rozporządzenie w sprawie informacji bieżących i okresowych) i jest zgodne z informacjami
zawartymi w załączonym rocznym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym. Ponadto, oświadczamy, iż
w świetle wiedzy o Grupie Kapitałowej i jej otoczeniu uzyskanej podczas badania rocznego skonsolidowanego
sprawozdania finansowego, nie stwierdziliśmy w sprawozdaniu z działalności istotnych zniekształceń.
Opinia na temat oświadczenia o stosowaniu ładu korporacyjnego
Naszym zdaniem w oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego Spółka Dominująca zawarła informacje
określone w § 70 ust. 6 punkt 5 Rozporządzenia w sprawie informacji bieżących i okresowych. Informacje
wskazane w § 70 ust. 6 punkt 5 lit. c-f, h oraz lit. i tego Rozporządzenia w sprawie informacji bieżących
i okresowych zawarte w oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego są zgodne z mającymi zastosowanie
przepisami oraz informacjami zawartymi w rocznym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.
Informacja o sporządzeniu oświadczenia na temat informacji niefinansowych
Zgodnie z wymogami Ustawy o biegłych rewidentach informujemy, że Spółka Dominująca sporządziła
oświadczenie na temat informacji niefinansowych, o którym mowa w art. 55 ust. 2b Ustawy o rachunkowości
jako wyodrębnioną część sprawozdania z działalności.
o rachunkowości oraz że Spółka Dominująca sporządziła takie odrębne sprawozdanie.
© Grant Thornton. Wszystkie prawa zastrzeżone
9
Sprawozdanie na temat innych wymogów prawa i regulacji
Opinia na temat zgodności oznakowania skonsolidowanego sprawozdania finansowego
sporządzonego w jednolitym elektronicznym formacie raportowania z wymogami rozporządzenia
o standardach technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu
raportowania
W związku z badaniem rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego zostaliśmy zaangażowani do
przeprowadzania usługi atestacyjnej dającej racjonalną pewność w celu wyrażenia opinii, czy roczne
skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej na dzień i za rok zakończony 31 grudnia 2022
roku sporządzone w jednolitym elektronicznym formacie raportowania zawarte w pliku o nazwie
pbx_2022-12-31_pl.zip (skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie ESEF) zostało oznakowane
zgodnie z wymogami określonymi w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) nr 2019/815 z dnia 17 grudnia
2018 roku uzupełniającym dyrektywę 2004/109/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do
regulacyjnych standardów technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu
raportowania (Rozporządzenie ESEF).
Identyfikacja kryteriów i opis przedmiotu usługi
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie ESEF zostało sporządzone przez Zarząd Spółki
Dominującej w celu spełnienia wymogów dotyczących oznakowania oraz wymogów technicznych dotyczących
specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania, które są określone w Rozporządzeniu ESEF.
Przedmiotem naszej usługi atestacyjnej jest zgodność oznakowania skonsolidowanego sprawozdania
finansowego w formacie ESEF z wymogami Rozporządzenia ESEF, a wymogi określone w tych regulacjach
stanowią, naszym zdaniem, odpowiednie kryteria do sformułowania przez nas opinii.
Odpowiedzialność Zarządu i Rady Nadzorczej Spółki Dominującej
Zarząd Spółki Dominującej jest odpowiedzialny za sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego
w formacie ESEF zgodnie z wymogami dotyczącymi oznakowania oraz wymogami technicznymi dotyczącymi
specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania, które są określone w Rozporządzeniu ESEF.
Odpowiedzialność ta obejmuje wybór i zastosowanie odpowiednich znaczników XBRL przy użyciu taksonomii
określonej w tych regulacjach.
Odpowiedzialność Zarządu Spółki Dominującej obejmuje również zaprojektowanie, wdrożenie i utrzymanie
systemu kontroli wewnętrznej zapewniającego sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego
w formacie ESEF wolnego od istotnych niezgodności z wymogami Rozporządzenia ESEF.
Członkowie Rady Nadzorczej Spółki Dominującej są odpowiedzialni za nadzorowanie procesu
sprawozdawczości finansowej, obejmującego również sporządzenie sprawozdań finansowych zgodnie
z formatem wynikającym z obowiązujących przepisów prawa.
Odpowiedzialność biegłego rewidenta
Naszym celem było wyrażenie opinii, na podstawie przeprowadzonej usługi atestacyjnej dającej racjonalną
pewność, czy skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie ESEF zostało oznakowane zgodnie
z wymogami Rozporządzenia ESEF.
Wykonaliśmy usługę zgodnie z Krajowym Standardem Usług Atestacyjnych Innych niż Badanie i Przegląd
3001PL Badanie sprawozdań finansowych sporządzonych w jednolitym elektronicznym formacie raportowania,
który został przyjęty uchwałą Krajowej Rady Biegłych Rewidentów nr 1975/32a/2021 z dnia 17 grudnia 2021
roku (KSUA 3001PL) oraz, tam gdzie ma to zastosowanie, zgodnie z Krajowym Standardem Usług
Atestacyjnych Innych niż Badanie i Przegląd 3000 (Z) w brzmieniu Międzynarodowego Standardu Usług
Atestacyjnych 3000 (zmienionego) Usługi atestacyjne inne niż badania lub przeglądy historycznych informacji
finansowych, który został przyjęty uchwałą Krajowej Rady Biegłych Rewidentów nr 3436/52e/2019 z dnia
8 kwietnia 2019 roku, z późniejszymi zmianami (KSUA 3000 (Z)).
Standard ten nakłada na biegłego rewidenta obowiązek zaplanowania i wykonania procedur w taki sposób, aby
uzyskać racjonalną pewność, że skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie ESEF zostało
© Grant Thornton. Wszystkie prawa zastrzeżone
10
przygotowane zgodnie z określonymi kryteriami. Racjonalna pewność jest wysokim poziomem pewności, ale
nie gwarantuje, że usługa przeprowadzona zgodnie z KSUA 3001PL oraz, tam gdzie ma to zastosowanie,
zgodnie z KSUA 3000 (Z), zawsze wykryje istniejące istotne zniekształcenie.
Wybór procedur zależy od osądu biegłego rewidenta, w tym od jego oszacowania ryzyka wystąpienia istotnych
zniekształceń spowodowanych oszustwem lub błędem. Przeprowadzając oszacowanie tego ryzyka biegły
rewident bierze pod uwagę kontrolę wewnętrzną związaną ze sporządzeniem skonsolidowanego sprawozdania
finansowego w formacie ESEF w celu zaplanowania stosownych procedur, które mają zapewnić biegłemu
rewidentowi wystarczające i odpowiednie do okoliczności dowody. Ocena funkcjonowania systemu kontroli
wewnętrznej nie została przeprowadzona w celu wyrażenia opinii na temat skuteczności jej działania.
Podsumowanie wykonanych prac
Zaplanowane i przeprowadzone przez nas procedury obejmowały między innymi:
uzyskanie zrozumienia procesu sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego
w formacie ESEF obejmującego proces wyboru i zastosowania przez Zarząd Spółki Dominującej
znaczników XBRL i zapewniania zgodności z Rozporządzeniem ESEF, w tym zrozumienie
mechanizmów systemu kontroli wewnętrznej związanych z tym procesem,
uzgodnienie oznakowanych na wybranej próbie informacji zawartych w skonsolidowanym
sprawozdaniu finansowym w formacie ESEF do zbadanego rocznego skonsolidowanego
sprawozdania finansowego,
ocenę spełnienia standardów technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego
formatu raportowania, w tym zastosowania formatu XHTML, przy użyciu specjalistycznych narzędzi
informatycznych,
ocenę kompletności oznakowania informacji w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym
w formacie ESEF znacznikami XBRL,
ocenę, czy zastosowane znaczniki XBRL z taksonomii określonej w Rozporządzeniu ESEF zostały
odpowiednio zastosowane oraz czy użyto rozszerzeń taksonomii w sytuacjach, gdy w podstawowej
taksonomii określonej w Rozporządzeniu ESEF nie zidentyfikowano odpowiednich elementów,
ocenę prawidłowości zakotwiczenia zastosowanych rozszerzeń taksonomii w podstawowej taksonomii
określonej w Rozporządzeniu ESEF.
Uważamy, że uzyskane przez nas dowody stanowią wystarczającą i odpowiednią podstawę do wyrażenia
przez nas opinii na temat zgodności oznakowania z wymogami Rozporządzenia ESEF.
Wymogi etyczne, w tym niezależność
Przeprowadzając usługę biegły rewident i firma audytorska przestrzegali wymogów niezależności i innych
wymogów etycznych określonych w Kodeksie IESBA. Kodeks IESBA oparty jest na podstawowych zasadach
dotyczących uczciwości, obiektywizmu, zawodowych kompetencji i należytej staranności, zachowania
poufności oraz profesjonalnego postępowania. Przestrzegaliśmy również innych wymogów niezależności
i etyki, które mają zastosowanie dla niniejszej usługi atestacyjnej w Polsce.
Wymogi zarządzania jakością
Firma audytorska stosuje krajowe standardy kontroli jakości w brzmieniu przyjętym uchwałą Rady Polskiej
Agencji Nadzoru Audytowego nr 38/I/2022 z dnia 15 listopada 2022 roku, które wymagają, aby firma
audytorska zaprojektowała, wdrożyła i stosowała system zarządzania jakością obejmujący polityki lub
procedury odnośnie do zgodności z wymogami etycznymi, standardami zawodowymi oraz mającymi
zastosowanie wymogami prawnymi i regulacyjnymi.
© Grant Thornton. Wszystkie prawa zastrzeżone
11
Opinia na temat zgodności z wymogami Rozporządzenia ESEF
Podstawę sformułowania opinii biegłego rewidenta stanowią kwestie opisane powyżej, dlatego opinia powinna
być czytana z uwzględnieniem tych kwestii.
Naszym zdaniem skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie ESEF zostało oznakowane we
wszystkich istotnych aspektach zgodnie z wymogami Rozporządzenia ESEF.
Oświadczenie na temat świadczonych usług niebędących badaniem sprawozdań finansowych
Zgodnie z naszą najlepszą wiedzą i przekonaniem oświadczamy, że nie świadczyliśmy usług niebędących
badaniem, które są zabronione przepisami art. 136 Ustawy o biegłych rewidentach oraz art. 5 ust. 1
Rozporządzenia 537/2014.
Wybór firmy audytorskiej
Zostaliśmy wybrani do badania rocznych skonsolidowanych sprawozdań finansowych Grupy Kapitałowej za
lata 2022 i 2023 uchwałą Rady Nadzorczej Spółki Dominującej z dnia 19 września 2022 roku. Skonsolidowane
sprawozdania finansowe Grupy Kapitałowej badamy nieprzerwanie począwszy od roku obrotowego
zakończonego dnia 31 grudnia 2016 roku, to jest przez 7 kolejnych lat obrotowych. Do badania każdego z tych
lat obrotowych byliśmy powoływani odrębnie.
Marcin Diakonowicz
Biegły Rewident nr 10524
Kluczowy biegły rewident przeprowadzający badanie w imieniu
Grant Thornton Polska Prosta spółka akcyjna,
Poznań, ul. Abpa Antoniego Baraniaka 88 E, firma audytorska nr 4055
Warszawa, 18 kwietnia 2023 roku.