Sprawozdanie Zarządu
z działalności Sescom SA
oraz Grupy Kapitałowej Sescom SA
w roku obrotowym 2022/2023
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 2
Rok obrotowy Sescom SA oraz jej Grupy Kapitałowej trwa od 1 października do 30 września roku
następnego.
Na podstawie § 71 ust. 8 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 r. w sprawie
informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz
warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego
państwem członkowskim sprawozdanie zarządu na temat działalności Sescom SA oraz sprawozdanie
zarządu na temat działalności Grupy Kapitałowej Sescom SA zostały sporządzone w formie jednego
dokumentu.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 4
+711%
Skonsolidowane przychody ze sprzedaży (mln )
Skonsolidowany zysk netto (mln )
5,1
21,6
2021/2022 2022/2023
+325
%
158,9
229,4
2021/2022 2022/2023
+44%
-3,3
20,1
2021/2022 2022/2023
KONDYCJA FINANSOWA W ROKU OBROTOWYM 2022/2023
Kreacja skonsolidowanego wyniku finansowego (w tys. zł)
Kreacja jednostkowego wyniku finansowego (w tys. )
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 5
Spis treści
Podstawowe informacje o Grupie Sescom ...................................................................................................... 13
1. Dane teleadresowe............................................................................................................................................... 14
2. Zarząd i Rada Nadzorcza ....................................................................................................................................... 14
3. Linie biznesowe i świadczone usługi..................................................................................................................... 15
4. Obszar działalności ............................................................................................................................................... 19
5. Dane dotyczące sprzedaży produktów i usług przez Grupę Kapitałową Sescom SA ............................................ 19
6. Główne rynki zbytu oraz źródła zaopatrzenia ...................................................................................................... 23
7. Struktura organizacyjna oraz opis jej zmian w ciągu roku obrotowego ............................................................... 25
8. Informacje dotyczące akcji Sescom SA ................................................................................................................. 34
9. Informacje dotyczące współpracy z firmą audytorską ......................................................................................... 38
Omówienie wyników Sescom SA oraz Grupy Sescom w roku obrotowym 2022/2023 .................................... 39
1. Stanowisko Zarządu odnośnie do możliwości zrealizowania wcześniej publikowanych prognoz wyników ........ 40
2. Podstawowe wielkości ekonomiczno-finansowe ujawnione w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym .. 40
3. Podstawowe wielkości ekonomiczno-finansowe ujawnione w jednostkowym sprawozdaniu finansowym ....... 46
4. Wynik finansowy a publikowane prognozy .......................................................................................................... 51
5. Ocena wraz z uzasadnieniem dotycząca zarządzania zasobami finansowymi ..................................................... 51
6. Ocena czynników i nietypowych zdarzeń i ich wpływ na wynik ........................................................................... 51
7. Aktualna i przewidywana sytuacja finansowa ...................................................................................................... 52
Działalność Sescom SA oraz Grupy Sescom w roku obrotowym 2022/2023 .................................................... 53
1. Otoczenie rynkowe ............................................................................................................................................... 54
2. Działalność poszczególnych linii biznesowych w roku obrotowym 2022/2023 ................................................... 64
3. Strategia rozwoju Grupy Sescom.......................................................................................................................... 74
4. Główne inwestycje krajowe i zagraniczne ............................................................................................................ 77
5. Ocena możliwości realizacji zamierzeń inwestycyjnych ....................................................................................... 78
6. Wydatki ponoszone na wspieranie kultury, sportu, instytucji charytatywnych, mediów, organizacji społecznych
i związków zawodowych................................................................................................................................................. 78
7. Umowy znaczące dla działalności Sescom SA oraz jej Grupy Kapitałowej ........................................................... 78
8. Opis zmian w podstawowych zasadach zarządzania Grupy Sescom .................................................................... 81
9. Czynniki wewnętrzne i zewnętrzne istotne dla rozwoju Sescom SA i jej Grupy ................................................... 81
10. Ryzyka operacyjne oraz finansowe Sescom SA oraz jej Grupy ........................................................................ 84
11. Informacje o przyjętych w Sescom SA celach i metodach zarządzania ryzykiem finansowym, łącznie z
metodami zabezpieczenia istotnych rodzajów planowanych transakcji, dla których stosowana jest rachunkowość
zabezpieczeń .................................................................................................................................................................. 87
12. Wskazanie istotnych postępowań toczących się przed sądem, organem właściwym dla postępowania
arbitrażowego lub organem administracji publicznej, dotyczących zobowiązań oraz wierzytelności Emitenta lub
jednostki zależnej, z wskazaniem przedmiotu postępowaia, wartości przedmiotu sportu, daty wszczęcia
postępowania, stron wszczętego postępowania oraz stanowiska Emitenta ................................................................. 88
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 6
13. Zatrudnienie w Grupie Sescom SA ................................................................................................................... 88
14. Wskaźnik równości wynagrodzeń w Grupie Sescom SA .................................................................................. 88
15. Informacje o transakcjach z podmiotami powiązanymi, jeżeli zostały zawarte na warunkach innych niż
rynkowe 89
16. Zaciągnięte kredyty, pożyczki i zobowiązania z tytułu leasingu finansowego ................................................. 89
17. Informacje o udzieleniu przez Emitenta lub jednostkę zależną poręczenia kredytu lub pożyczki lub udzieleniu
gwarancji ........................................................................................................................................................................ 89
Stosowanie ładu korporacyjnego w Sescom SA oraz jej Grupie Kapitałowej ................................................... 90
1. Zbiór zasad ładu korporacyjnego, któremu podlega emitent oraz miejsca, gdzie tekst zbioru zasad jest
publicznie dostępny........................................................................................................................................................ 91
2. Postanowienia zbioru zasad ładu korporacyjnego, od których emitent odstąpił, wraz z wyjaśnieniem przyczyn
tego odstąpienia ............................................................................................................................................................. 91
3. Opis głównych cech stosowanych w przedsiębiorstwie emitenta systemów kontroli wewnętrznej i zarządzania
ryzykiem w odniesieniu do procesu sporządzania sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozd
finansowych ................................................................................................................................................................... 93
4. Wskazanie akcjonariuszy posiadających bezpośrednio lub pośrednio znaczne pakiety akcji wraz ze wskazaniem
liczby posiadanych przez te podmioty akcji, ich procentowego udziału w kapitale zakładowym, liczby głosów z nich
wynikających i ich procentowego udzału w ogólnej liczbie głosów na walnym zgromadzeniu ..................................... 93
5. Wskazanie posiadaczy wszelkich papierów wartościowych, które dają specjalne uprawnienia kontrolne, wraz z
opisem tych uprawnień .................................................................................................................................................. 95
6. Wskazanie wszelkich ograniczeń odnośnie do wykonywania prawa głosu, takich jak ograniczenie wykonywania
prawa głosu przez posiadaczy określonej części lub liczby głosów, ograniczenia czasowe dotyczące wykonywania
prawa głosu lub zapisy, zgodnie z którymi prawa kapitałowe związane z papierami wartościowymi są oddzielone
od posiadania papierów wartościowych ........................................................................................................................ 95
7. Wskazanie wszelkich ograniczeń dotyczących przenoszenia prawa własności papierów wartościowych emitenta
95
8. Opis zasad dotyczących powoływania i odwoływania osób zarządzających oraz ich uprawnień, w szczególności
prawo do podjęcia decyzji o emisji lub wykupie akcji .................................................................................................... 95
9. Opis zasad zmiany statutu lub umowy spółki emitenta ....................................................................................... 96
10. Sposób działania walnego zgromadzenia i jego zasadnicze uprawnienia oraz opis praw akcjonariuszy i
sposobu uch wykonywania, w szczególności zasady wynikające z regulaminu walnego zgromadzenia, jeżeli taki
regulamin został uchwalony, o ile informacje w tym zakresie nie wynikają wprost z przepisów prawa ....................... 96
11. Opis działania organów zarządzających, nadzorujących lub administrujących emitenta oraz ich komitetów,
wraz ze wskazaniem składu osobowego tych organów i zmian, które w nich zaszły w ciągu ostatniego roku
obrotowego .................................................................................................................................................................... 97
12. Przedstawienie składu Komitetu Audytu Sescom SA ....................................................................................... 98
13. Dozwolone usługi niebędące badaniem świadczone na rzecz emitenta i jego grupy kapitałowej przez firmę
audytorską badającą ich sprawozdania finansowe i czy w związku z tym dokonano oceny niezależności tej firmy
audytorskiej oraz wyrażono zgodę na świadczeie tych usług ........................................................................................ 99
14. Główne założenia opracowanej polityki wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania oraz
polityki świadczenia przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie, przez podmioty powiązane z tą firmą
audytorską oraz przez członka sieci firmy audytorskiej dozwolonych usług niebędących badaniem ............................ 99
15. Wskazanie czy rekomendacja dotycząca wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzenia badania spełniała
obowiązujące warunki, a w przypadku, gdy wybór firmy audytorskiej nie dotyczył przedłużenia umowy na badanie
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 7
sprawozdania finansowego czy rekomendacja t została sporządzona w następstwie zorganizowanej przez emitenta
procedury wyboru spełniającej obowiązujące kryteria ................................................................................................ 101
16. Liczba odbytych posiedzeń Komitetu Audytu Sescom SA poświęconych wykonywaniu obowiązków komitetu
audytu 101
Oświadczenia ................................................................................................................................................ 102
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 8
Pismo Prezesa Zarządu
Szanowni Państwo,
W tym roku mam wyjątkową przyjemność zaprosić naszych interesariuszy do lektury raportu rocznego Sescom
po szczególnym dla nas okresie. W minionym roku po raz pierwszy w historii Spółki przekroczyliśmy barierę
200 mln sprzedaży i 20 mln EBITDA. To w roku 2023 zrealizowaliśmy pierwszą zagraniczną akwizycję.
Rok obrotowy 2022/2023 był również dobrą okazją do świętowania we wrześniu 2023 r. Sescom skończ
15 lat, co hucznie uczciliśmy w gronie naszych pracowników i osób współpracujących. W ciągu 15 lat nasza
firma przeszła drood obsługi kilku lokalnych klientów, nielicznymi serwisantami - do grupy funkcjonującej
w 27 krajach Europy - dzięki zaangażowaniu ponad 4.000 zespołów serwisowych, dbającej o poprawne
działanie 200.000 urządzeń, pojazdów i innych elementów obiektów komercyjnych. Obecnie Sescom to nie
tylko silnie rozwinięty obszar usług Facility Management dla obiektów rozproszonych, ale również rozwiązania
dla energetyki, ciepłownictwa i transportu oparte o technologie wodorowe, które w minionym roku zrobiły istotny
krok ku komercjalizacji.
Rok obrotowy 2022/2023 był dla Sescom pierwszym od kilku lat okresem względnej stabilizacji
makroekonomicznej. Za naszą wschodnią granicą nadal trwa wojna, a pandemia koronawirusa wciąż daje
o sobie znać w formie kolejnych mutacji, jednak rynek w pewnym zakresie przyzwyczaił się do obecnych
warunków i otaczającej nas niepewności. Oczywiście, w minionym roku towarzyszyły nam: wysoka zmienność
cen czy rosnący koszt finansowania dłużnego, ale jednak 2023 rok oszczędził europejskiej gospodarce nowych
czarnych łabędzi. Taka względnie stabilna sytuacja pozwoliła nam na kontynuację rozwoju organicznego,
komercjalizację nowych rozwiązań a także nabycie PCB Technical Solutions w Wielkiej Brytanii. Nasze bardzo
dobre wyniki za rok 2022/2023 są właśnie rezultatem połączenia tych trzech pozytywnych bodźców. Sprzedaż
Grupy Sescom za okres od października 2022 r. do września 2023 r. wyniosła 229,4 mln zł i była wyższa
od wypracowanej rok wcześniej o 44%. Skonsolidowana EBITDA osiągnęła poziom 21,6 mln zł, wobec 5,1 mln
w analogicznym okresie poprzedniego roku. Zysk netto Grupy wzrósł z poziomu -3,3 mln do 20,1 mln
i chociaż ok. 60% tego wyniku wynika ze zdarzenia jednorazowego uwzględnienia w przychodach
finansowych rezultatu rozliczenia utraty kontroli nad spółką SES Hydrogen Energy, to nawet po skorygowaniu
wyniku o ten element, osiągnęliśmy znaczącą dynamikę wzrostu.
W ramach Segmentu Facility Management Sescom osiągnął wynik EBITDA na poziomie 23,6 mln wobec
11,2 mln rok wcześniej, natomiast wynik netto został poprawiony o 79% do wartości 7,9 mln zł. Na uwagę
zasługuje nasz wzrost sprzedaży poza Polską na poziomie 86% rok do roku. W raportowanym okresie 35%
naszej sprzedaży wypracowaliśmy na rynkach zagranicznych. Znaczący wkład w prezentowane wzrosty miała
nowa spółka w Grupie Sescom. PCB Technical Solutions w ciągu 5,5 miesiąca roku obrotowego osiągnęła
28,3 mln sprzedaży. Liczę, że pierwszy pełny rok spędzony w strukturach Grupy pozwoli naszej brytyjskiej
spółce osiągnąć jeszcze lepsze rezultaty, podparte wykorzystaniem wypracowanego efektu synergii.
Po doświadczeniach zebranych podczas naszych dotychczasowych procesów M&A, w kolejnych akwizycjach
upatrujemy szans na dalsze zdynamizowanie wzrostu Grupy Sescom. Dlatego też kolejna transakcja przejęcia
stanowi, zaraz obok programu rozwoju liczebnego i jakościowego naszej sieci serwisowej, jeden
z najważniejszych celów operacyjnych w 2024 roku. Jesteśmy zdeterminowani zrealizować nowy projekt
akwizycyjny do września tego roku, a ównym obszarem naszych poszukiwań są Niemcy rynek, w którym
widzimy znaczne możliwości maksymalizacji efektu synergii. Obserwacja potencjalnych celów akwizycyjnych
obejmuje również inne kraje, w tym Polskę.
W listopadzie 2022 r. zaktualizowaliśmy Wise-Futurist 2030 naszą długoterminową strategię rozwoju.
W obecnym roku pozostaje ona aktualna naszym celem strategicznym jest osiągnięcie statusu dostawcy
usług technicznego Facility Management pierwszego wyboru dla branży retail do 2030 roku. Niezmieniony
pozostał również główny cel finansowy osiągnięcie wyniku EBITDA 35 mln w Segmencie FM w roku
obrotowym 2024/2025. Dlatego też w obecnym okresie sprawozdawczym zamierzamy poprawić ubiegłoroczne
wyniki, budując jednocześnie bazę operacyjną, która umożliwi nam osiągnięcie wymaganego poziomu EBITDA
w kolejnym roku obrotowym. Zarówno długoterminowy cel strategiczny jak i bliższy - cel finansowy uważam
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 9
za wykonalne przy założeniu sprawnej realizacji naszych planów w obszarze rozwoju organicznego
oraz akwizycyjnych.
Dziękuję Państwu za dotychczasowe zainteresowanie oraz zaufanie i zapraszam do lektury sprawozdania.
Z poważaniem,
Sławomir Halbryt
Prezes Zarządu Sescom SA
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 10
Wybrane dane finansowe przeliczone na EUR
Dane skonsolidowane
WYBRANE DANE FINANSOWE*
TYS.
TYS. EUR
Stan na 30.09.2023
Stan na 30.09.2022
Stan na 30.09.2023
Stan na 30.09.2022
Aktywa razem
170 053
82 935
36 684
17 030
Zobowiązania długoterminowe
37 274
5 674
8 041
1 165
Zobowiązania krótkoterminowe
67 350
31 781
14 529
6 526
Kapitał własny przypadający
akcjonariuszom Jednostki Dominującej
64 029
44 435
13 812
9 125
Kapitał własny przypadający udziałom
niedającym kontroli
1 401
1 045
302
215
Kapitał podstawowy
2 100
2 100
453
431
Liczba akcji (w szt.)
2 100 000
2 100 000
2 100 000
2 100 000
Wartość księgowa na jedną akcję (w
zł/EUR)
30,5
21,2
6,6
4,3
WYBRANE DANE FINANSOWE*
TYS.
TYS. EUR
Okres 12 miesięcy
zakończony
30.09.2023
Okres 12 miesięcy
zakończony
30.09.2022
Okres 12 miesięcy
zakończony
30.09.2023
Okres 12 miesięcy
zakończony
30.09.2022
Przychody netto ze sprzedaży
produktów, towarów i materiałów
229 372
158 850
49 807
33 981
Zysk (strata) z działalności operacyjnej
16 225
-516
3 523
-110
Zysk (strata) brutto
24 327
-1 597
5 283
-342
Zysk (strata) netto
20 084
-3 287
4 361
-703
Zysk (strata) netto przypadający
akcjonariuszom Jednostki Dominującej
20 030
-3 131
4 349
-670
Całkowity dochód (strata) ogółem
19 482
-2 944
4 230
-630
Przepływy pieniężne netto z
działalności operacyjnej
7 729
4 372
1 678
935
Przepływy pieniężne netto z
działalności inwestycyjnej
-27 995
-3 107
-6 079
-665
Przepływy pieniężne netto z
działalności finansowej
21 200
-2 849
4 603
-609
Przepływy pieniężne netto - razem
934
-1 584
203
-339
* rok obrotowy Sescom SA oraz Grupy Kapitałowej Sescom SA rozpoczyna się 1 października i kończy 30 września
następnego roku
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 11
Dane jednostkowe
WYBRANE DANE FINANSOWE
TYS.
TYS. EUR
Stan na 30.09.2023
Stan na 30.09.2022
Stan na 30.09.2023
Stan na 30.09.2022
Aktywa razem
84 368
66 421
18 200
13 639
Zobowiązania długoterminowe
2 184
3 123
471
641
Zobowiązania krótkoterminowe
34 615
23 395
7 467
4 804
Kapitał własny
47 569
39 903
10 262
8 194
Kapitał podstawowy
2 100
2 100
453
431
Liczba akcji (w szt.)
2 100 000
2 100 000
2 100 000
2 100 000
Wartość księgowa na jedną akcję (w
zł/EUR)
22,7
19,0
4,9
3,9
WYBRANE DANE FINANSOWE
TYS.
TYS. EUR
Okres 12 miesięcy
zakończony
30.09.2023
Okres 12 miesięcy
zakończony
30.09.2022
Okres 12 miesięcy
zakończony
30.09.2023
Okres 12 miesięcy
zakończony
30.09.2022
Przychody netto ze sprzedaży
produktów, towarów i materiałów
154 263
111 566
33 498
23 866
Zysk (strata) z działalności operacyjnej
8 671
2 173
1 883
465
Zysk (strata) brutto
9 869
958
2 143
205
Zysk (strata) netto
7 493
638
1 627
137
Przepływy pieniężne netto z
działalności operacyjnej
7 254
4 835
1 575
1 034
Przepływy pieniężne netto z
działalności inwestycyjnej
-7 210
-2 159
-1 566
-462
Przepływy pieniężne netto z
działalności finansowej
-3 527
-1 974
-766
-422
Przepływy pieniężne netto - razem
-3 483
702
-756
150
* rok obrotowy Sescom SA oraz Grupy Kapitałowej Sescom SA rozpoczyna się 1 października i kończy 30 września
następnego roku
Wybrane dane finansowe zostały przeliczone na walutę EUR w następujący sposób:
pozycje aktywów i pasywów zostały przeliczone na EUR według kursu średniego ogłoszonego przez
NBP na dzień 30.09.2023 r. oraz na dzień 30.09.2022 r., odpowiednio: 4,6356 oraz 4,8698.
pozycje rachunku zysków i strat oraz rachunku przepływów pieniężnych zostały przeliczone na EUR
według kursu stanowiącego średnią arytmetyczną kursów na ostatni dzień każdego zakończonego
miesiąca w okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r. oraz 01.10.2021 30.09.2022 r., ogłaszanych przez
NBP, odpowiednio: 4,6052 oraz 4,6747.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 12
Pojęcia i skróty zastosowane w sprawozdaniu
Grupa, Grupa Sescom, Grupa Emitenta
Sescom SA oraz jej spółki zależne
CAGR
(ang. Compound Annual Growth Rate)
Skumulowana roczna stopa wzrostu
EBIT
(ang. Earnings before Interest and Taxes)
Wskaźnik definiowany jako zysk operacyjny, czyli
zysk przed odliczeniem wyników z działalności
finansowej oraz podatków.
EBITDA
(ang. Earnings before Interest, Taxes,
Depreciation and Amortization) Zysk operacyjny
powiększony o naliczone koszty amortyzacji.
HVAC
Heating, Ventilation, Air Conditioning branża
inżynierii sanitarnej zajmująca się ogrzewaniem,
wentylacją i klimatyzacją.
Sescom, Sescom SA, Emitent, Spółka,
Jednostka dominująca
Sescom Spółka Akcyjna z siedzibą w Gdańsku.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 13
Podstawowe informacje o Grupie Sescom
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 14
1. Dane teleadresowe
Firma: Sescom SA
Forma prawna: Spółka akcyjna
Kraj siedziby: Polska
Siedziba: Gdańsk
Adres: ul. Grunwaldzka 82, 80-244 Gdańsk
Tel./ fax: 58 761 29 60/ 58 761 29 61
Internet: www.sescom.eu
E-mail: info@sescom.eu
KRS: 0000314588
REGON: 220679145
NIP: 9571006288
Sescom Spółka Akcyjna będąca podmiotem dominującym Grupy Kapitałowej Sescom SA, została utworzona
zgodnie z Kodeksem Spółek Handlowych aktem notarialnym z dnia 14.08.2008, w Kancelarii Notarialnej
Tomasz Binkowski - Kancelaria notarialna w Gdańsku Rep. A nr 18518/2008.
Spółkę zarejestrowano w Sądzie Rejonowym w Gdańsku Północ, VIII wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru
Sądowego.
Kapitał zakładowy spółki wynosi 2.100.000 i podzielony jest na 2.100.000 akcji w cenie nominalnej 1 zł za
jedną akcję.
2. Zarząd i Rada Nadzorcza
2.1. Skład Zarządu
Skład Zarządu Sescom SA na dzień publikacji raportu przedstawia się następująco:
Sławomir Halbryt
- Prezes Zarządu
Marek Kwiatkowski
- Członek Zarządu
Sławomir Kądziela
- Członek Zarządu
Magdalena Budnik
- Członek Zarządu
W dniu 28 kwietnia 2023 r. pan Adam Kabat złożył rezygnację z funkcji Członka Zarządu Emitenta. W dniu 28
kwietnia 2023 r. Rada Nadzorcza Sescom SA dokonała wyboru pana Marka Kwiatkowskiego na nowego
Członka Zarządu Emitenta.
Od dnia publikacji poprzedniego raportu okresowego nie nastąpiły inne zmiany w składzie Zarządu Sescom SA.
2.2. Skład Rady Nadzorczej
Skład Rady Nadzorczej Sescom SA na dzień publikacji raportu przedstawia się następująco:
Krzysztof Pietkun
- Przewodniczący Rady Nadzorczej
Tomasz Matczuk
- Członek Rady Nadzorczej
Ireneusz Pawłowski
- Członek Rady Nadzorczej
Wojciech Szabunio
- Członek Rady Nadzorczej
Dariusz Wieczorek
- Członek Rady Nadzorczej
W dniu 1 marca 2023 r. pan Adam Protasiuk złożył rezygnację z funkcji Członka Rady Nadzorczej Emitenta.
W dniu 30 marca 2023 r. Zwyczajne Walne Zgromadzenie Sescom SA wybrało pana Ireneusza Pawłowskiego
na nowego Członka Rady Nadzorczej obecnej kadencji.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 15
Od dnia publikacji poprzedniego raportu okresowego nie nastąpiły inne zmiany w składzie Rady Nadzorczej
Sescom SA.
2.3. Wynagrodzenia, nagrody i korzyści otrzymywane przez osoby zarządzające, nadzorujące lub
administrujące
Dane dotyczące wynagrodzenia Członków Zarządu oraz Członków Rady Nadzorczej znajdują s w nocie 37
Skonsolidowanego sprawozdania finansowego (str.59).
Od roku obrotowego 2022/2023 w Grupie Sescom SA funkcjonuje program motywacyjny oparty na opcjach na
akcje Emitenta.
W dniu 23 września 2020 r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Sescom SA Uchwałą nr 3 postanowiło o
realizacji programu motywacyjnego dla kadry menadżerskiej Spółki i Grupy Kapitałowej Sescom SA Program
realizowany jest w okresie od roku obrotowego kończącego się 30 września 2021 r. do roku obrotowego
kończącego się 30 września 2025 r. W programie motywacyjnym bierze udział 12 menadżerów oraz 1 członek
zarządu. Więcej o programie menadżerskim w pkt 8.4. na str. 37.
2.4. Informacja o wszelkich zobowiązaniach wynikających z emerytur i świadczeń o podobnym
charakterze dla byłych osób zarządzających, nadzorujących albo byłych członków organów
administrujących oraz o zobowiązaniach zaciągniętych w związku z tymi emeryturami ze
wskazaniem kwoty ogółem dla każdej kategorii organu.
Jednostki wchodzące w skład Grupy Sescom nie posiadają w stosunku do byłych osób zarządzających
i nadzorujących żadnych zobowiązań wynikających z emerytur i świadczeń o podobnym charakterze.
2.5. Informacje o umowach zawartych między Sescom SA a członkami zarządu, przewidujących
rekompensaty w przypadku rezygnacji lub zwolnienia bez ważnej przyczyny
W Sescom SA nie funkcjonują umowy przewidujące rekompensaty w przypadku rezygnacji lub zwolnienia bez
ważnej przyczyny członka zarządu.
3. Linie biznesowe i świadczone usługi
Sescom to spółka technologiczna, działająca głównie w obszarze usług technicznego Facility Management.
Wykorzystuje autorskie technologie i sprawdzone rozwiązania techniczne do zarządzania majątkiem trwałym
i infrastrukturą techniczną obiektów rozproszonych.
Dzięki ponad 15 letniemu doświadczeniu Sescom gwarantuje swoim klientom m. in. z branży retail i real estate
efektywność techniczną na wszystkich etapach cyklu życia obiektu. Sescom przygotowuje klientów
na wyzwania przyszłości, rozwiązując jednocześnie wyzwania bieżącej działalności. Działalność FM-ową
spółka uzupełnia poprzez projekty związane z efektywnością energetyczną i z technologiami wodorowymi.
W Grupie Kapitałowej Sescom SA funkcjonuje szereg spółek realizujących usługi komplementarne mające
na celu efektywne utrzymanie i obsługę obiektów, instalacji, urządzeń oraz pojazdów magazynowych swoich
klientów, a także wzrost efektywności procesów pomocniczych i operacyjnych. Rozwiązania Grupy zapewniają
skuteczne i optymalne kosztowo utrzymanie, kontrolę i bezpieczeństwo biznesu.
Kluczowymi branżami obsługiwanymi przez Grupę są:
handel detaliczny,
telekomunikacja,
bankowość i ubezpieczenia,
HoReCa,
stacje paliw.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 16
Obszary działalności Grupy Sescom podzielić można na 2 segmenty operacyjne
I. Facility Management:
Główna działalność Grupy polegająca na realizacji szerokiego zakresu usług zarządzania i utrzymania
technicznego nieruchomości, generująca sprzedaż w trzech obszarach (liniach) biznesowych:
- Technical Facility Management obszar skupiający usługi zarządzania procesami technicznego utrzymania
sprawności obiektów (w tym klimatyzacji, wentylacji, chłodnictwa oraz instalacji grzewczych), a także
utrzymania technicznego pojazdów magazynowych -
- Technological Facility Management - w skład którego wchodzą usługi: utrzymania urządzeń IT, wdrażania
efektywności energetycznej oraz zarządzania majątkiem obiektów przy pomocy technologii RFID,
- Interior Construction & Fit-out - obszar skoncentrowany na wykonawstwie projektów modernizacyjnych
i ogólnobudowlanych w obiektach sieci detalicznych.
II. Technologie wodorowe
Działalność rozwojowa skupiona na doprowadzeniu do komercjalizacji autorskich technologii i produktów
z wykorzystaniem wodoru: elektrolizerów, kotłów wodorowych, systemu zarządzania HGaaS. Działalność
segmentu została wydzielona do spółki SES Hydrogen SA, w której Emitent na dzień sporządzenia niniejszego
raportu posiada 92,85% udziału w kapitale własnym.
I. SEGMENT FACILITY MANAGEMENT
Technical Facility Management
Utrzymanie sprawności obiektów rozproszonych Usługi realizowane przez Sescom SA Oddział Gdańsk
oraz 5 zagranicznych spółek zależnych. Oferta Sescom w tym obszarze obejmuje kompleksową opiekę
nad klientem w zakresie stałego świadczenia serwisu technicznego (HVAC, elektryczno-budowlanego
i chłodnictwa). W ramach usługi wykonywane są następujące czynności:
- okresowe przeglądy prewencyjne, w czasie których dokonywana jest konserwacja i kontrola urządzeń oraz
systemów technicznych,
- niezwłoczna reakcja i wykonywanie niezbędnych napraw w przypadku powstania awarii (usługa w trybie 24/7),
- zaplanowane z góry zlecenia wymiany urządzeń, remontów i modernizacji.
Klienci, dzięki udostępnianej w ramach usługi autorskiej platformie Sescom - SES Support®, mają komfortowy
dostęp do funkcji zgłaszania usterek, planowania terminu przeglądu, a także kompleksowego przeglądu
informacji na temat wykonanych i planowanych prac. Platforma jest dostępna w wersji online i mobile.
Współpraca realizowana jest na podstawie: umów ryczałtowych oraz umów uzależniających wysokość
wynagrodzenia od liczby zrealizowanych zdarzeń serwisowych. Sescom w ramach działalności FM oferuje
również swoje usługi w formie jednorazowych zleceń.
Utrzymanie sprawności pojazdów magazynowych Usługa realizowana przez olsztyńską spółkę zależną
DT Sp. z o.o. usługi utrzymania urządzeń transportu magazynowego to linia biznesowa funkcjonująca w Grupie
Sescom od 2019 r. W ramach codziennej pracy wykonywane usługi z zakresu: wynajmu oraz sprzedaży
wózków widłowych, a także pełny zakres działań serwisowych i przeglądowych dla szerokiej gamy urządz
magazynowych różnych typów i marek. Bogate doświadczenie oraz krótki czas reakcji na zgłoszoną awarię
umożliwiają utrzymywanie wysokiej sprawności floty magazynowej klienta, kluczowej przy wyzwaniach
związanych ze sprawną obsługą sprzedaży wielokanałowej oraz skracaniem czasów dostaw.
Technological Facility Management
Utrzymanie sprawności urządzeń IT - Usługi w ramach tego obszaru skupiają się na utrzymaniu infrastruktury
informatycznej klienta, w tym m.in.: serwerów, komputerów, drukarek, urządzeń mobilnych. Specjaliści Sescom
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 17
dostarczają, integrują i serwisują infrastrukturę IT, odpowiadając za prawidłowe funkcjonowanie systemów
magazynowych, POS, instalacji teletechnicznych i niskoprądowych. W ramach usługi możliwy jest serwis
urządzeń różnych producentów, obsługa logistyczna i magazynowa, a także zapewnienie urządzeń
zastępczych. Oferta zawiera również wdrażanie rozwiązań multimedialnych, w tym digital signange. Siecią
serwisową w obszarze utrzymania sprawności urządzeń IT zarządza Oddział Sescom SA we Wrocławiu.
Optymalizacja zużycia energii w obiektach rozproszonych Wsparcie w ramach usługi optymalizacji
energetycznej - Sescom Energy obejmuje zwiększanie efektywności energetycznej obiektów
oraz generowanie oszczędności poprzez przeprowadzenie pomiarów zużycia energii elektrycznej, analizy,
rekomendacje i wdrożenia zmian. W procesie pomiaru i analizy wykorzystywana jest autorska technologia
Sescom SES Control, na którą składa się mikroserwer umieszczany w placówce klienta, aplikacja webowa
oraz moduł analityczny. Dzięki SES Control możliwy jest dokładny pomiar pracy urządzeń, integracja z innymi
systemami, wizualizacja i analiza danych. Usługa Sescom Energy pozwala skutecznie diagnozować problemy
związane z nieefektywnością energetyczną, zapobiegać usterkom, optymalizować pracę urządzeń i ostatecznie
zmniejsz koszty zużycia mediów. Elementem rozwijającym usługę Energy jest SES BI - sukcesywnie
doskonalone przez Sescom narzędzie klasy business intelligence umożliwiające integrac dotychczas
zebranych danych (przez platformy: SES Support, SES Control) w celu ich analizy oraz przekazania klientowi
wniosków dotyczących tendencji w obszarze prowadzonego biznesu. Sescom Business Intelligence jest
rozwiązaniem tworzonym w celu automatycznego badania zależności pomiędzy różnorodnymi czynnikami
wpływającymi na placówki klienta, w tym między innymi: zużyciem energii, danymi technicznymi czy
finansowymi. Wynikiem analiz zintegrowanych danych jest rekomendacja przyszłych działań zarządczych,
inwestycyjnych i serwisowych. SES BI ma zastosowanie nie tylko w usłudze optymalizacji zużycia energii, ale
również w wewnętrznych obszarach w Grupie Sescom: finansach, księgowości i controllingu.
Zarządzanie majątkiem przy wykorzystaniu technologii RFID - Celem usługi funkcjonującej pod nazwą
Sescom Digital jest optymalizacja procesów operacyjnych i pomocniczych klientów dzięki wykorzystaniu
nowych technologii. Sescom pełni w procesie rolę integratora poszczególnych elementów: technologii,
niezbędnego sprzętu oraz strategii wdrożenia i utrzymania. Dzięki posiadanym zasobom technologicznym
i technicznym, a także bogatemu doświadczeniu w branży retail i IT, Sescom może dobrać skuteczne
rozwiązanie, dopasowane do indywidualnych potrzeb klienta oraz wdrożyć je na dużą skalę, w rozproszonych
geograficznie placówkach. W ramach usługi oferowany jest system SES Matic autorskie oprogramowanie do
agregacji danych oraz zestaw urządzeń RFID, razem umożliwiające łatwe zarządzanie oraz inwentaryzację
i aktualizację majątku w obiekcie handlowym.
Interior Construction & Fit-out - Zindywidualizowane usługi projektowania, przekształcania i modernizacji
placówek handlowych. Realizacje w ramach obszaru Construction obejmują prace instalacyjno budowlane
(sufity podwieszane, suche zabudowy, układanie płytek i podłóg, tynkowanie, malowanie, prace stolarskie,
montaż mebli, instalacje), generalne wykonawstwo (koordynacja wszystkich branż budowlanych oraz prac
wykonawców nominowanych, kierowanie budową, kompleksowa budowa pod klucz), projekty budowlane
i wykonawcze (przygotowanie projektów koncepcyjnych i budowlanych, dokumentacja powykonawcza, pomiary
i testy), zarządzanie projektami (inwestor zastępczy, opiniowanie umów najmu, analizy stanu technicznego,
harmonogramy projektów i dostaw, negocjacje techniczne, odbiory lokali) oraz wyposażenie (produkcja mebli,
dostawa i montaż wyposażenia i urządzeń). Sescom w ramach obszaru Interior Construction & Fit-out oferuje
modernizacje wspierające aktualne potrzeby rynku, czyli wdrożenia nowych technologii oraz wzmacnianie
działań omichannelowych.
II. SEGMENT TECHNOLOGII WODOROWYCH
Sescom Hydrogen - działalność w obszarze rozwiązań opartych o wodór
W ramach Grupy Sescom rozwijane również projekty wykorzystania wodoru jako paliwa do pojazdów
drogowych, kolejowych oraz w ogrzewnictwie. Za rozwój technologii opartych o wodór odpowiedzialne spółki:
zależna SES Hydrogen SA oraz współzależna SES Hydrogen Energy Sp. z o.o.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 18
W ramach spółek wodorowych rozwijane są następujące usługi i produkty:
Autorski model elektrolizera
Podstawa projektów realizowanych przez spółkę, w tym projektu budowy sieci zintegrowanych stacji
tankowania wodoru, które w pierwszej kolejności wykorzystane zostaną na potrzeby miast oraz zakładów
komunikacji miejskiej. Elektrolizer stanowi jeden z kluczowych elementów stacji tankowania wodorem
instalacji istotnej dla realizacji celów Polskiej Strategii Wodorowej.
Hub wodorowy
Pełnowymiarowe rozwiązanie, przewidujące produkc zeroemisyjnego wodoru przy wykorzystaniu energii
odnawialnej z wielkoskalowych instalacji OZE, jego dystrybucję i magazynowanie, a także wytwarzanie
i dystrybucję energii na podstawie kontraktów PPA oraz przechowywanie jej nadwyżek pod postacią wodoru
i późniejsze przetworzenie z powrotem w energię elektryczną za pomocą technologii ogniw paliwowych.
Realizacja projektu umożliwi stworzenie ekosystemu produkcji i dystrybucji paliwa wodorowego i energii
odnawialnej oraz stabilizację lokalnych systemów energetycznych.
Kocioł wodorowy
W ramach działalności wodorowej realizowane są także prace badawczo-rozwojowe nad kotłem wodorowym,
który jest pierwszym tego typu rozwiązaniem na rynku, zapewniającym całkowitą zeroemisyjność oraz brak
spalin, dzięki zastosowaniu w urządzeniu zamkniętego obiegu pierwotnego.
System HGaaS
SES Hydrogen realizuje prace nad hybrydowym produktem softwarowo-hardwarowym Systemem
Zarządzania HGaaS, który usprawni użytkowanie infrastruktury tankowania wodoru, jej prowadzenie
i nadzorowanie, a także stanie się wirtualną przestrzenią moderowania procesów sprzedaży oraz zakupu
wodoru i energii odnawialnej, dzięki czemu umożliwi stworzenie ekosystemu dostawców i odbiorców energii
oraz bilansowanie popytu i podaży na rynku wodoru. System składać się będzie z aplikacji dla klientów
indywidualnych oraz firmowych, właścicieli i pracowników stacji tankowania wodoru oraz prosumentów OZE.
Działalność B+R
W Sescom SA prowadzona jest również działalność B+R, której założeniem jest rozwój własnych rozwiązań
wspierających realizację procesów klientów oraz procesów wewnętrznych Sescom. B + R jest wynikiem
ewolucji powstałej w 2016 komórki Sescom Innovation Lab (SIL) odpowiedzialnej za monitorowanie rynku
nowych technologii, kooperację z przedsiębiorstwami w początkowym stadium rozwoju oraz rozwijanie
perspektywicznych projektów do etapu komercjalizacji na zewnątrz lub wykorzystania wewnątrz Grupy Sescom.
W ramach nowej strategii SIL/B+R został włączony do Działu Innowacji i Technologii. W ramach rozwijanych
projektów własnych oraz eksploracji środowisk start-upowych firma skupia s przede wszystkim na
technologiach: Internet of Things, Connected Hardware, Machine Learning, RFID oraz AI wspierającej
transformację cyfrową w branży retail. Aktywność na rynku start-upowym doprowadziła do podjęcia przez
Sescom SA działań o charakterze akwizycyjnym: objęcia udziałów w Bankilo SA oraz Nepthyne SA.
Bankilo SA
W dniu 01.03.2021 r. Sescom SA objął mniejszościowy pakiet akcji w technologicznej spółce Bankilo SA,
która rozwija innowacyjną platformę sprzedaży energii elektrycznej pochodzącej z OZE, umożliwiającą
wirtualny przepływ energii z miejsca wytworzenia do wskazanego miejsca jej zużycia. Istotną funkcjonalnośc
rozwiązania będzie możliwość sprzedaży, nabywania oraz wymiany energii na dostępną w innym czasie.
Nepthyne SA
Nepthyne SA realizuje projekt produkcji wodoru na morzu z wykorzystaniem energii elektrycznej z farm
wiatrowych oraz przesyłu energii elektrycznej i wodoru na ląd. Projekt zakłada wykorzystanie uzyskanego
wodoru do zasilania statków serwisowych obsługujących farmy wiatrowe. Nabycie akcji w Nepthyne SA
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 19
nastąpiło 20.12.2021 r. Transakcja została zrealizowana w ramach przeniesienia własności akcji w miejsce
zapłaty kwoty wynikającej z pożyczki w kwocie 430.500 zawartej w dniu 4 stycznia 2021 r. pomiędzy
Emitentem a zbywcą akcji Nexus Consultants Sp. z o.o. W wyniku transakcji Emitent stał się posiadaczem
600 akcji Nepthyne SA, stanowiących 30% łącznej liczby akcji w kapitale zakładowym tej spółki.
4. Obszar działalności
Grupa Kapitałowa Sescom SA w okresie roku obrotowego 2022/2023 prowadziła działalność zarówno w Polsce
jak i za granicą. Teren działalności zagranicznej Grupy obejmował większość krajów Europy. W analizowanym
okresie Grupa Sescom wykonywała zlecenia na terenie 27 krajów.
5. Dane dotyczące sprzedaży produktów i usług przez Grupę Kapitałową Sescom SA
5.1. Przychody w poszczególnych rodzajach działalności
Działalność Grupy Sescom w roku obrotowym 2022/2023 była podzielona na 2 segmenty operacyjne:
Segment Facility Management, w skład którego zaliczany jest ogół prac technicznych dla
obiektów komercyjnych i wykorzystywanych w nich urządzeń, wraz z pełną gamą usług serwisowych
dla pojazdów magazynowych oraz zapewnieniem efektywności energetycznej,
Segment Technologii wodorowych, skupiający rozwój i komercjalizację autorskich rozwiązań w
obszarze wykorzystania wodoru w energetyce, transporcie i ogrzewnictwie.
Produkty i usługi rozwijane w ramach Segmentu Technologii Wodorowych nie osiągnęły dotychczas formy
umożliwiającej pełną komercjalizację. Sprzedaż segmentu w analizowanym okresie w wysokości ok. 0,1 mln zł
Biura i siedziby spółek
w Grupie Sescom:
siedziba główna w Gdańsku,
6 siedzib spółek zależnych w:
Polsce, Wielkiej Brytanii,
Niemczech, Czechach
i na Węgrzech
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 20
pochodziła z aktywności szkoleniowej oraz analitycznej. W roku obrotowym 2022/2023 segmentem
komercyjnym odpowiadającym za generowanie sprzedaży Grupy był Segment Facility Management.
Należy zaznaczyć, że w poprzednim roku obrotowym 2021/2022, w ramach Grupy Sescom funkcjonował
segment usług serwisowych dla małego biznesu i konsumentów (FIXFM), który wypracował sprzedaż w
wysokości 2,2 mln zł. Decyzją Zarządu Emitenta z dnia 10.08.2022 r. Grupa Emitenta zaprzestała prowadzenia
działalności operacyjnej w ramach tego segmentu.
W roku obrotowym 2022/2023 Grupa Emitenta wygenerowała przychody w wysokości 229,3 mln (wzrost
o 46,4% r/r) z działalności linii biznesowych skupionych w Segmencie Facility Management: Technical Facility
Management, Technological Facility Management oraz Interior Construction & Fit-out.
Struktura sprzedaży według poszczególnych segmentów Grupy Sescom w latach obrotowych 2021/2022 oraz 2022/2023 w mln zł
Struktura sprzedaży według poszczególnych linii biznesowych w ramach segmentu Facility Management w latach obrotowych
2021/2022 oraz 2022/2023 w mln
156,6
229,3
2,2
0,1 0,1
2021/2022 2022/2023
Facility Management Usługi serwisowe small B2B i B2C - działalność zaniechana Technologie wodorowe
229,4
158,9
110,9
151
41,5
61,7
4,3
16,6
2021/2022 2022/2023
Technical Facility Management Technological Facility Management Interior Construction & Fit-out
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 21
Udział poszczególnych linii biznesowych w sprzedaży Grupy Sescom (bez sprzedaży wewnętrznej) w latach obrotowych 2021/2022
oraz 2022/2023
Niezmiennie, w ostatnich latach, dominującą linią biznesową w ramach Grupy Sescom są usługi technicznego
Facility Management, która w minionym roku wypracowała ok. 65,9% sprzedaży skonsolidowanej. Drugim pod
względem sprzedaży obszarem biznesowym jest linia technologicznego Facility Management, która w roku
obrotowym 2022/2023 odpowiadała za 26,9% przychodów ogółem. Udział obszaru Interior Construction & fit-
out osiągnął istotny wzrost udziału w łącznej sprzedaży Grupy z 2,7% w roku obrotowym 2021/2022 do 7,2%
w roku obrotowym 2022/2023. Przyczyną tak znaczącej poprawy było niemal trzykrotne zwiększenie sprzedaży
w ramach tej linii biznesowej. Opis osiągnięć poszczególnych linii biznesowych Grupy Emitenta znajduje się
w rozdziale Działalność Sescom SA oraz Grupy Sescom w roku obrotowym 2022/2023 w pkt. 2 na str. 64.
5.2. Sezonowość przychodów
Działalność operacyjna Grupy Sescom do roku 2022/2023 nie wykazywała większych wahań sprzedaży w
poszczególnych kwartałach. Niewielka różnica między poszczególnymi kwartałami wynikała z preferencji
klientów linii biznesowej technicznego FM, którzy generują większe natężenie usług reakcyjnych w obszarze
wentylacji i klimatyzacji w sezonie letnim (IV kwartroku obrotowego Emitenta), a w sezonie zimowym (I kwartał
roku obrotowego) usług prewencyjnych i reakcyjnych w obszarze ogrzewania. Na wolumen zrealizowanych
usług serwisowych wpływa również pogoda. Szczególnie mroźne zimy oraz gorące lata przyczyniają sdo
wzrostu liczby interwencji awaryjnych.
W roku obrotowym 2022/2023 doszło do zauważalnej zmiany udziału poszczególnych kwartałów w rocznej
sprzedaży Grupy Emitenta 60% przychodów wypracowano w II połowie roku obrotowego. Przyczyną tej
zmiany było nabycie spółkę PCB Technical Solutions Limited w kwietniu 2023 roku. Dodatkowa sprzedaż
osiągnięta przez nowy podmiot w Grupie doprowadziła do istotnego wzrostu przychodów w trzecim i czwartym
kwartale. Więcej informacji o transakcji nabycia PCB Technical Solutions Limited znajduje się w rozdziale
Działalność Sescom SA oraz Grupy Sescom w roku obrotowym 2022/2023 w pkt. 4 na str. 77.
Sezonowość sprzedaży Grupy Sescom w poszczególnych kwartałach w ostatnich czterech latach obrotowych
5.3. Klienci Grupy Sescom w ujęciu branżowym
Grupa Sescom obsługuje klientów głównie z branż:
hipermarketów i dyskontów spożywczych,
HoReCa,
finansowo-ubezpieczeniowej,
I Q II Q III Q IV Q I Q II Q III Q IV Q I Q II Q III Q IV Q I Q II Q III Q IV Q
32% 26% 20% 23% 27% 22% 23% 28% 26% 23% 23% 29% 20% 20% 26% 34%
2019/2020
2020/2021
2021/2022
2022/2023
65,9% 26,9%
7,2%
20 2 2 / 2 0 2 3
69,8% 26,1%
2,7%
20 2 1 / 2 0 2 2
Technical Facility Management Technological Facility Management Interior Construction & Fit-out
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 22
paliwowej,
drogeryjnej,
modowej.
W roku obrotowym 2022/2023 z usług spółek Grupy Sescom skorzystało 492 klientów (431 nie licząc
jednorazowych zleceń serwisowych dot. napraw zków widłowych, zrealizowanych przez DT Sp. z o.o.).
Pod opieką serwisową naszych specjalistów znalazło się 200.516 urządzeń oraz pojazdów. Operująca
w krajach Europy sieć serwisowa Sescom, licząca 4.319 firm współpracujących zrealizowała 132.030 zleceń,
wobec 120.247 w roku ubiegłym.
W strukturze branż klientów Grupy pod względem realizowanych zdarzeń serwisowych pierwszą pozycję w
ciągu ostatnich lat obrotowych utrzymuje segment formatów spożywczych, z uwzględnieniem zarówno:
hipermarketów, dyskontów, jak i sklepów typu convenience. Wśród czołowych branż należy również
uwzględnić: szeroko rozumianą branżę modową, stacje paliw, drogerie i apteki, a także sektor bankowy i
ubezpieczeń. W roku obrotowym 2022/2023 segment hipermarketów, dyskontów i innych formatów
spożywczych odpowiadał za niemal 61 tys. Zrealizowanych zdarzeń serwisowych 46,2% wszystkich
zrealizowanych prac. W roku obrotowym 2021/2022 wolumen realizacji dla tej grupy klientów wyniósł ok. 49,4
tys. zleceń, co oznaczało 41,1% całości prac wykonanych w ostatnim roku obrotowym. Wzrost wolumenu dla
klientów z tego segmentu wynikał ze zwiększenia liczby klientów (m.in. rozpoczęcia współpracy z ogólnopolską
siecią handlu spożywczego) oraz rozszerzenia terytorialnego współpracy z dotychczasowymi klientami.
Drugą branżą pod względem liczby zleconych i zrealizowanych zadań serwisowych są sieci odzieżowe, których
udział w ogólnej liczbie zleceń w minionym roku obrotowym wyniósł 30,8% (40,6 tys.) wobec 33,6% (40,4 tys.)
w roku poprzedzającym. Mimo niewielkiego wzrostu liczby prac wykonanych dla sieci odzieżowych, w wyniku
istotnego wzrostu wolumenów w branżach: sieci sklepów spożywczych oraz stacji paliw, udział mody w łącznej
liczbie wykonanych prac spadł r/r o 2,8 p.p.
W roku obrotowym 2022/2023 pozostałymi segmentami klientów o istotnym udziale w wolumenie wykonanych
prac serwisowych były: stacje paliw z udziałem 7%, drogerie i apteki 3,7%, banki i firmy ubezpieczeniowe
3,1% oraz HoReCa 1%.
Udział poszczególnych branż klientów Grupy Sescom w łącznej liczbie zrealizowanych zdarzeń serwisowych
46,2%
30,8%
7,0%
3,7%
3,1%
1,0%
8,2%
2022/2023
Hipermarkety/dyskonty/inne formaty spoż.
Moda
stacje paliw
Drogerie/apteki
Banki/ubezpieczenia
HoReCa
Pozostałe
41,1
%
33,6
%
6,2%
5,2%
4,4%
1,3%
8,2%
2021/2022
44,8
%
28,7
%
8,8%
5,3%
3,6%
1,3%
7,5%
2020/2021
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 23
5.4. Klienci Grupy Sescom w ujęciu geograficznym
Elementem rozwoju organicznego Grupy Sescom jest umacnianie się na rynku polskim oraz pozyskiwanie
nowych klientów w kolejnych krajach Europy. W celu lepszej obsługi w wiodących krajach zagranicznych zostały
powołane lokalne spółki: Sescom Ltd. w Wielkiej Brytanii, Sescom Czech Republic s.r.o. w Czechach, Sescom
Muszaki Szerviz kft. na Węgrzech, Sescom GmbH w Niemczech oraz Sescom Technischer Support GmbH
z siedzibą w Austrii (decyzją Zarządu Sescom SA działalność operacyjna austriackiej spółki zależnej została
przeniesiona do spółki Sescom GmbH, a proces likwidacji Sescom Technischer Support został zakończony
28.04.2023 r.). Chcąc zdynamizować rozwój zagraniczny Grupy, Zarząd podjął decyzję o uruchomieniu
programu akwizycji, którego pierwszym efektem było nabycie spółki PCB Technical Solutions Limited w kwietniu
2023 r. Wraz z PCB, do grona klientów Grupy Sescom dołączyło 98 angielskich podmiotów z branż: modowej,
HoReCa, przemysłu i innych.
Zestawienie klientów Grupy Sescom według kraju siedziby pod względem udziału w zrealizowanych zdarzeniach serwisowych
W ciągu ostatnich 3 lat obrotowych Polska odpowiadała za ponad 80% zrealizowanych prac serwisowych,
Trzeba jednak zauważyć, że udział dominującego kraju w ostatnich 3 lat stopniowo malej wraz z umacnianiem
się Grupy Sescom poza jego granicami (z 86,7% w roku obrotowym 2020/2021 do 82,2% w roku obrotowym
2022/2023). Poza Polską, najwięcej projektów i prac serwisowych Grupy realizowanych jest na Węgrzech,
w Wielkiej Brytanii, w Niemczech oraz w Czechach. Na uwagę zasługuje zwłaszcza wzrost udziału Wielkiej
Brytanii w łącznej liczbie zrealizowanych prac, którego powodem jest akwizycja spółki PCB Technical Solutions.
6. Główne rynki zbytu oraz źródła zaopatrzenia
6.1. Struktura geograficzna sprzedaży Grupy Sescom SA
Przychody ze sprzedaży Spółki
Okres zakończony
30.09.2023
Okres zakończony
30.09.2022
Dynamika
tys.
tys.
Sprzedaż krajowa
149 269
115 829
+28,9%
Kraje Unii Europejskiej
47 452
40 107
+86,2%
Pozostałe kraje
32 652
2 914
RAZEM
229 372
158 850
+44,4%
W roku obrotowym 2022/2023 sprzedaż Grupy w ok. 65% została wygenerowana na rynku polskim
(rok wcześniej udział sprzedaży w Polsce wyniósł 73,1%). W okresie 12 miesięcy minionego roku obrotowego
82,2%
3,5%
3,1%
2,8%
2,4%
6,0%
2022/2023
Polska Węgry
Wielka Brytania Niemcy
Czechy Pozostałe
83,7%
3,8%
3,5%
2,6%
6,4%
2021/2022
86,7%
2,5%
3,0%
2,1%
5,8%
2020/2021
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 24
Grupa wypracowała 80,1 mln przychodów poza Polską, co stanowiło wzrost o 37,1 mln względem roku
poprzedniego (+86,2% r/r). Do zwiększenia sprzedaży zagranicznej Grupy przyczyniły się: nabycie spółki PCB
Technical Solutions Limited w Wielkiej Brytanii oraz zwiększenie liczby wykonanych prac poza Polską,
a w szczególności: w Niemczech i na Węgrzech.
Udział sprzedaży krajowej i zagranicznej w przychodach Grupy Sescom w latach obrotowych 2021/2022 oraz 2022/2023
Udział poszczególnych krajów Europy w sprzedaży Grupy w roku obrotowym 2022/2023
6.2. Struktura klientów
Grupa Sescom posiada rozproszony pod względem przychodów portfel klientów. Trzech największych klientów
Grupy, działających w międzynarodowym handlu detalicznym, stanowiło w roku obrotowym 2022/2023
odpowiednio: 22,8%, 9,4% oraz 5,8% udziału w przychodach Grupy. Łącznie Grupa Sescom zrealizowała
w minionym roku obrotowym usługi dla ponad 400 klientów. Nie stwierdzono uzależnienia od jakiegokolwiek
z nich. Żaden z czołowych klientów Grupy nie jest również kapitałowo lub osobowy powiązany z Sescom SA
oraz jej spółkami córkami.
6.3. Struktura dostawców
Sescom SA oraz spółki z jej Grupy nabywają usługi i produkty od firm zewnętrznych. Należy do nich zaliczyć:
usługi wykonywane przez podwykonawców, urządzenia HVAC oraz sprzęt IT wraz z częściami zamiennymi.
W ostatnim roku obrotowym Emitent nie stwierdził uzależnienia od jakiegokolwiek z dostawców. Żaden
z czołowych dostawców nie był powiązany kapitałowo ani osobowo z Grupą Sescom.
73,1%
65,0%
26,9%
35,0%
2021/2022
2022/2023
Sprzedaż krajowa Sprzedaż zagraniczna
65,0%
35,0%
Polska Pozostałe kraje
37,2%
22,6%
7,1%
6,8%
26,3%
Wielka Brytania Niemcy Holandia
Węgry Pozostałe
158,9 mln
229,7 mln
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 25
Struktura kluczowych 5 dostawców w łącznej wartości dostaw usług i produktów w Grupie Sescom w roku obrotowym 2022/2023
7. Struktura organizacyjna oraz opis jej zmian w ciągu roku obrotowego
Grupa Kapitałowa Sescom SA na koniec roku obrotowego 2022/2023 składała się z jednostki dominującej, 7
spółek zależnych, 1 podmiotu współkontrolowanego (SES Hydrogen Energy Sp. z o.o.) oraz 2 podmiotów
stowarzyszonych (Nepthyne SA, Bankilo PSA).
Dostawca 1
2%
Dostawca 2
2%
Dostawca 3
1%
Dostawca 4
1%
Dostawca 5
1%
Pozostali
93%
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 26
Poniżej znajdują się informacje na temat podmiotów wchodzących w skład Grupy Sescom SA oraz jednostek
stowarzyszonych.
Sescom SA Jednostka dominująca
Forma prawna
Spółka akcyjna
Siedziba
Gdańsk, Polska
Numer w rejestrze
000314588
Przedmiot działalności
Zarządzanie Grupą Kapitałową, Centrum usług
wspólnych: koordynacja serwisu technicznego,
wsparcie techniczne, rozwój produktów i usług,
księgowość i kontroling, marketing oraz PR.
Powiązanie
Jednostka dominująca
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 27
Jednostki zależne:
Sescom Czech Republic s.r.o.
Forma prawna
s.r.o. (společnost s ručenímomezeným)
Siedziba
Ostrawa, Republika Czeska
Numer w rejestrze
293 92 004
Przedmiot działalności
Zarządzanie i usługi serwisu technicznego
nieruchomości na terenie Czech i Słowacji.
Reprezentowanie na lokalnych rynkach spółek
specjalistycznych w ramach Grupy - wraz z
udostępnianiem lokalnych zasobów.
Powiązanie
Jednostka zależna
Udział Sescom SA w kapitale zakładowym
100%
Metoda konsolidacji
Pełna
Udział członków zarządu Sescom SA w organach podmiotu zależnego:
Pan Marek Kwiatkowski, członek Zarządu Sescom SA, pełni funkcję członka zarządu Sescom Czech
Republic s.r.o.,
Pan Sławomir Kądziela, członek Zarządu Sescom SA, pełni funkcję członka zarządu Sescom Czech
Republic s.r.o.
Sescom Műszaki Szerviz Korlátolt Felelősségű Társaság
Forma prawna
Korlátolt Felelősségű Társaság
Siedziba
Budapeszt, Węgry
Numer w rejestrze
01-09-175242
Przedmiot działalności
Zarządzanie i usługi serwisu technicznego
nieruchomości na terenie Węgier.
Reprezentowanie na lokalnym rynku spółek
specjalistycznych w ramach Grupy wraz z
udostępnianiem lokalnych zasobów oraz z
koordynacją formalno-prawną prac.
Powiązanie
Jednostka zależna
Udział Sescom SA w kapitale zakładowym
100%
Metoda konsolidacji
Pełna
Udział członków zarządu Sescom SA w organach podmiotu zależnego:
Pan Sławomir Kądziela, członek Zarządu SESCOM SA, pełni jednocześnie funkcję Członka Zarządu
SESCOM Műszaki Szerviz Kft.
Sescom GmbH
Forma prawna
Gesellschaft mit beschränkter Haftung
Siedziba
Berlin, Republika Federalna Niemiec
Numer w rejestrze
HRB 157689 B
Przedmiot działalności
Zarządzanie i usługi serwisu technicznego
nieruchomości na terenie Niemiec, Szwajcarii i
Holandii. Reprezentowanie na lokalnych rynkach
spółek specjalistycznych w ramach Grupy - wraz
z udostępnianiem lokalnych zasobów oraz z
koordynacją formalno-prawną prac.
Powiązanie
Jednostka zależna
Udział Sescom SA w kapitale zakładowym
100%
Metoda konsolidacji
Pełna
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 28
Udział członków zarządu Sescom SA w organach podmiotu zależnego:
Pan Sławomir Kądziela, członek Zarządu Sescom SA, pełni funkcję członka zarządu Sescom GmbH.
Sescom LTD
Forma prawna
Limited Liability Company
Siedziba
Londyn, Wielka Brytania
Numer w rejestrze
10628319
Przedmiot działalności
Zarządzanie i usługi serwisu technicznego
nieruchomości na terenie Wielkiej Brytanii i
Irlandii. Reprezentowanie na lokalnych rynkach
spółek specjalistycznych w ramach Grupy - wraz
z udostępnianiem lokalnych zasobów oraz z
koordynacją formalno-prawną prac.
Powiązanie
Jednostka dominująca
Udział Sescom SA w kapitale zakładowym
100%
Metoda konsolidacji
Pełna
Udział członków zarządu Sescom SA w organach podmiotu zależnego:
Pan Sławomir Kądziela, członek Zarządu Sescom SA, pełni funkcję Dyrektora Sescom LTD,
Pan Marek Kwiatkowski, członek Zarządu Sescom SA, pełni funkcję członka zarządu Sescom LTD.
DT Sp. z o.o.
Forma prawna
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Siedziba
Olsztyn, Polska
Numer w rejestrze
0000777663
Przedmiot działalności
Sprzedaż, serwis i wynajem wózków widłowych,
w tym: bieżące naprawy pojazdów,
przygotowanie wózka pod odbiór UDT,
konserwacja sprzętu w ramach przeglądów
okresowych, renowacja wózka (regeneracja
masztów, remonty silników i przekładni
napędowych, malowanie wózka)
Powiązanie
Jednostka zależna
Udział Sescom SA w kapitale zakładowym
51%
Metoda konsolidacji
Pełna
Brak członków zarządu Sescom SA w organach podmiotu zależnego.
SES Hydrogen SA
Forma prawna
spółka akcyjna
Siedziba
Gdańsk, Polska
Numer w rejestrze
0000366480
Przedmiot działalności
Rozwój i komercjalizacja projektów związane z
wykorzystaniem zielonej energii wodorowej
Powiązanie
Jednostka zależna
Udział Sescom SA w kapitale zakładowym
92,85%
Metoda konsolidacji
Pełna
Udział członków zarządu Sescom SA w organach podmiotu zależnego:
Prezes Zarządu Sescom SA, pan Sławomir Halbryt, pełni jednocześnie funkcję Prezesa Zarządu SES
Hydrogen SA
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 29
PCB Technical Solutions Limited
Forma prawna
Limited Liability Company
Siedziba
High Wycombe, Wielka Brytania
Numer w rejestrze
08820139
Przedmiot działalności
Usługi serwisu technicznego nieruchomości oraz
wykonawstwo projektów instalacyjnych na
terenie Wielkiej Brytanii
Powiązanie
Jednostka zależna od Sescom Limited będącej
spółką zależną Emitenta
Udział Sescom SA w kapitale zakładowym
100% pośrednio (poprzez Sescom Limited)
Metoda konsolidacji
Pełna
Brak członków zarządu Sescom SA w organach podmiotu zależnego.
Jednostki współkontrolowane:
SES Hydrogen Energy Sp. z o.o.
Forma prawna
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Siedziba
Gdańsk, Polska
Numer w rejestrze
0001032921
Przedmiot działalności
Rozwój i komercjalizacja projektów związane z
wykorzystaniem zielonej energii wodorowej
Powiązanie
Jednostka zależna od SES Hydrogen SA
będącej spółką zależną Emitenta
Udział Sescom SA w kapitale zakładowym
18,13% bezpośrednio oraz pośrednio (poprzez
SES Hydrogen SA) 68,65%
Metoda konsolidacji
Pełna
Brak członków zarządu Sescom SA w organach podmiotu współkontrolowanego.
Jednostki stowarzyszone:
Bankilo PSA
Forma prawna
Prosta spółka akcyjna
Siedziba
Gdańsk, Polska
Numer w rejestrze
0000891576
Przedmiot działalności
Rozwój platformy informatycznej oferującej
wirtualny przepływ energii z miejsca jej
wytworzenia do wskazanego miejsca jej zużycia
Powiązanie
Jednostka stowarzyszona
Udział Sescom SA w kapitale zakładowym
12,9%
Metoda konsolidacji
Praw własności
Udział członków zarządu Sescom SA w organach podmiotu stowarzyszonego:
Prezes Zarządu Sescom SA, pan Sławomir Halbryt, pełni jednocześnie funkcję Dyrektora Niewykonawczego
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 30
Nepthyne SA
Forma prawna
spółka akcyjna
Siedziba
Gdynia, Polska
Numer w rejestrze
0000889809
Przedmiot działalności
Produkcja wodoru na morzu z wykorzystaniem
energii elektrycznej z farm wiatrowych
Powiązanie
Jednostka stowarzyszona
Udział Sescom SA w kapitale zakładowym
30%
Metoda konsolidacji
Praw własności
Brak członków zarządu Sescom SA w organach podmiotu współkontrolowanego.
W okresie od 01.10.2022 r. do 30.09.2023 r. oraz do dnia publikacji niniejszego sprawozdania miały
miejsce wymienione poniżej zmiany organizacji Grupy.
Połączenie Sescom SA i Sestore Sp. z o.o.
W dniu 30 maja 2022 r. zarządy Emitenta oraz jego spółki zależnej – Sestore Sp. z o.o. podpisały Porozumienie
o przyjęciu Planu połączenia. Plan został udostępniony na stronie internetowej Emitenta. W dniu 18.10.2022 r.
Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Sestore Sp. z o.o podjęło uchwałę w sprawie połączenia z Sescom
SA. W tym samym dniu Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Emitenta podjęło uchwałę w sprawie połączenia
z Sestore Sp. z o.o. Tym samym zgromadzenia obu podmiotów wyraziły zgodę na plan połączenia i postanowiły
o połączeniu spółek. Połączenie spółek zostało wpisane do KRS w dniu 30.11.2022 r.
Połączenie Sescom SA i FIXFM SA
W dniu 10.08.2022 r. Zarząd Emitenta podjął uchwałę w sprawie zakończenia działalności operacyjnej
segmentu usług serwisowych dla małego biznesu i konsumentów FIXFM. Podjęcie decyzji zakończenia
działalności było podyktowane brakiem pozyskania zewnętrznych źródeł finansowania segmentu
oraz koncentracja zasobów na pozostałych segmentach: Facility Management oraz technologii wodorowych.
Następstwem podjęcia decyzji o zakończeniu działalności segmentu było rozpoczęcie prac w celu połączenia
FIXFM SA podmiotu odpowiedzialnego do tej pory za rozwój segmentu ze spółką dominującą Grupy
Sescom SA W dniu 16.08.2022 r. FIXFM SA (jako spółka przejmowana) oraz Sescom SA (jako spółka
przejmująca) uzgodniły i podpisały plan połączenia spółek. Zgodnie z jego treścią, połączenie dokona się przez
przeniesienie całego majątku spółki przejmowanej na spółkę przejmującą, bez podwyższenia kapitału
zakładowego w spółce przejmującej. W dniu 18.10.2022 r. Walne Zgromadzenia Akcjonariuszy spółek FIXFM
SA oraz Sescom SA wyraziły zgodę na połączenie obu podmiotów. Połączenie spółek zostało wpisane do KRS
w dniu 30.11.2022 r.
Podwyższenie kapitału zakładowego w SES Hydrogen SA
Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy SES Hydrogen SA podjęło w dniu 11.01.2023 r. uchwałę w sprawie
podwyższenia kapitału zakładowego tej spółki. Zgodnie z uchwałą, kapitał zakładowy SES Hydrogen został
podwyższony o kwotę 3.047.000 do kwoty 5.747.000 poprzez utworzenie 3.047.000 nowych akcji serii D
o wartości nominalnej 1 zł każda.
Akcje serii D akcjami imiennymi uprzywilejowanymi co do głosu w ten sposób, że na każdą akcję przypada
dwa głosy na walnym zgromadzeniu.
2.843.000 akcji serii D zostało objętych przez Emitenta po cenie nominalnej wskutek dokonania potrącenia
wzajemnych wierzytelności przysługujących Spółce i SES Hydrogen tj. wierzytelności pieniężnej SES Hydrogen
względem Spółki tytułem wpłaty na kapitał zakładowy SES Hydrogen kwoty 2.843.000 zł wskutek jego
podwyższenia i istnieniem wierzytelności Spółki w stosunku do SES Hydrogen w postaci zwrotu udzielonych
przez Spółkę Pożyczek na rozwój działalności SES Hydrogen wraz z odsetkami w łącznej kwocie 2.843.361,97
zł.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 31
Pozostałe 204.000 akcji serii D zostało objętych przez spółkę Project Evolution Sp. z o.o, która jest podmiotem
zależnym od Pana Sławomira Halbryta pełniącego funkcję Prezesa Zarządu Emitenta. Akcje te zostały objęte
po cenie nominalnej wskutek potrącenia wzajemnych wierzytelności przysługujących SES Hydrogen i Project
Evolution tytułem wpłaty przez Project Evolution kwoty 204.000 zł na podwyższany kapitał zakładowy SES
Hydrogen oraz zwrotu udzielonych SES Hydrogen przez Project Evolution pożyczek wraz z odsetkami w łącznej
kwocie 204.522,50 zł.
Emitent przed podwyższeniem kapitału SES Hydrogen posiadał 2.493.000 akcji uprawniających do 92,33%
głosów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy SES Hydrogen oraz 92,33% udziału w kapitale zakładowym.
Po podwyższeniu kapitału i jego rejestracji w KRS Emitent posiada 5.336.000 akcji uprawniających do 92,85%
głosów na walnym zgromadzeniu SES Hydrogen oraz 92,85% udziału w kapitale zakładowym.
Wpis do KRS podwyższenia kapitału zakładowego SES Hydrogen SA nastąpił w dniu 01.02.2023 r.
Powołanie spółki SES Hydrogen Energy Sp. z o.o.
W dniu 23.03.2023 r. Sescom SA oraz SES Hydrogen SA zawiązały spółkę SES Hydrogen Energy Sp. z o.o.
Kapitał zakładowy SES Hydrogen Energy wynosi 3.250.000,00 i dzieli się na 32.500 udziałów o wartości
nominalnej 100,00 zł każdy. Udziały w SES Hydrogen Energy zostały objęte w następujący sposób:
1) Sescom SA objęła 5.900 udziałów o wartości nominalnej 100,00 za jeden udział, w łącznej wartości
590.000,00 i pokryje je wkładem niepieniężnym w postaci ogółu majątkowych praw własności intelektualnej
do wynalazków objętych następującymi patentami:
a. PAT.PL.225119 „Generator wodoru oraz tlenu”,
b. PAT.PL.229230 „Zespół generatora wodoru oraz tlenu”,
c. PAT.PL.229335 „Zespół kotła parowego”,
d. PAT.PL.242198 „Zespół wodorowego kotła grzewczego”,
2) SES Hydrogen SA objęła 26.600 udziałów o wartości nominalnej 100,00 zł za jeden udział, w łącznej
wartości 2.660.000,00 zł i pokryła je wkładem niepieniężnym w postaci zorganizowanej części przedsiębiorstwa,
w skład której weszły składniki majątkowe i niemajątkowe związane z działalnością SES Hydrogen SA.
SES Hydrogen Energy została założona w celu realizacji projektów w obszarze technologii wodorowych.
Intencją Emitenta było utworzenie nowego podmiotu, skupionego na realizacji celów operacyjnych w ramach
Segmentu Technologii Wodorowych grupy Sescom SA, w tym zwłaszcza komercjalizacji produktów: kotła
wodorowego oraz elektrolizera. Zdaniem Emitenta, skupienie zadań operacyjnych w nowej spółce rozszerzy
możliwości pozyskania finansowania zewnętrznego, szczególnie w ramach istniejących i przyszłych programów
wsparcia projektów wodorowych.
O szczegółach dotyczących zawiązania spółki SES Hydrogen Energy Sp. z o.o. Emitent informował w raporcie
ESPI nr 12/2023 z dnia 23.03.2023 r.
Podwyższenie kapitału zakładowego w SES Hydrogen Energy Sp. z o.o.
Walne Zgromadzenie Wspólników SES Hydrogen Energy Sp. z o.o. podjęło w dniu 09.08.2023 r. uchwałę w
sprawie podwyższenia kapitału zakładowego tej spółki. Zgodnie z uchwałą, kapitał zakładowy SES Hydrogen
Energy został podwyższony o kwotę 512.300 do kwoty 3.762.300 poprzez utworzenie 5.123 nowych
udziałów o wartości nominalnej 100 każdy. Udziały zostały objęte przez NDI H2 Sp. z o.o. (dawniej NDI
Projekt 104 Sp. z o.o.) za łączną kwotę 3.000.000 zł. Nadwyżka kapitału nad wartością nominalną udziałów
obejmowanych przez NDI Projekt 104 Sp. z o.o. została zaksięgowana na kapitał zapasowy SES Hydrogen
Energy Sp. z o.o.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 32
Udziały nowej emisji uprzywilejowane co do głosu (na jeden udział przypadać będą trzy głosy) oraz co do
dywidendy (na jeden udział przypadać będzie 150% dywidendy przypadającej na udział nieuprzywilejowany).
Emitent przed podwyższeniem kapitału SES Hydrogen Energy Sp. z o.o. posiadał 5.900 udziałów,
uprawniających do 18,15%% głosów na walnym zgromadzeniu SES Hydrogen Energy Sp. z.o.o. SES Hydrogen
SA, będąca spółką zależną od Emitenta, przed podwyższeniem kapitału SES Hydrogen Energy Sp. z o.o.
posiadała 26.600 udziałów, uprawniających do 81,85% głosów na waknym zgromadzeniu tej spółki.
Po podwyższeniu kapitału i jego rejestracji w KRS, udział w kapitale SES Hydrogen Energy Sp. z o.o. Emitenta
oraz SES Hydrogen SA, spadnie odpowiednio do 15,7% oraz 70,7%, natomiast udział w głosach do 12,3% oraz
55,6%.
W dniu 12.09.2023 r. Walne Zgromadzenie Wspólników SES Hydrogen Energy Sp. z o.o. podjęło uchwałę w
sprawie kolejnego podwyższenia kapitału zakładowego. Zgodnie z uchwałą, kapitał zakładowy SES Hydrogen
Energy zostpodwyższony z kwoty 3.762.300 do kwoty 3.874.600 zł poprzez utworzenie 1.123 nowych
udziałów po cenie nominalnej 100 zł za jeden.
Wszystkie 1.123 udziały nowej emisji zostały objęte przez Emitenta w zamian za wkład pieniężny w kwocie
1.000.000 zł. Nadwyżka wpłaconego wkładu pieniężnego nad wartością nominalną udziałów obejmowanych
przez Emitenta została zaksięgowana na kapitał zapasowy SES Hydrogen Energy.
Podwyższenie kapitału zakładowego stanowiło element realizacji umowy z NDI H2 Sp. z o.o., na mocy, której
Emitent bezpośrednio lub poprzez spółkę zależną zobowiązał się do dokapitalizowania SES Hydrogen Energy
kwotą 1.000.000 zł
W wyniku podwyższenia kapitału zakładowego SES Hydrogen Energy:
1) Emitent posiada 7.023 udziałów w Spółce, uprawniających do 7.023, to jest 14,33% głosów na jej
Zgromadzeniu Wspólników,
2) SES Hydrogen SA będąca spółką zależną od Emitenta, posiada 26.600 udziałów w Spółce, uprawniających
do 26.600, to jest 54,29% głosów na jej Zgromadzeniu Wspólników,
3) NDI Projekt 104 Sp. z o.o. posiada 5.123 udziałów w Spółce, uprawniających do 15.369, to jest 31,37%
głosów na jej Zgromadzeniu Wspólników.
Wobec zawarcia umowy inwestycyjnej między Emitentem, SES Hydrogen Energy Sp. z o.o., SES Hydrogen
SA oraz NDI H2 Sp. z o.o., Zarząd Sescom przeprowadził analizę sprawowania kontroli w spółce SES Hydrogen
Energy Sp. z o.o. W wyniku przeprowadzonej analizy stwierdzono istnienie ustaleń umownych pomiędzy
Emitentem a NDI wskazujących na sprawowanie współkontroli nad SES Hydrogen Energy poprzez przyjęcie
zapisów statutowych, że wszelkie istotne działania wymagają jednomyślnego działania udziałowców spółki i w
rezultacie utratę pełnej kontroli nad jednostką.
Skutkiem zmiany statusu kontroli nad spółką SES Hydrogen Energy jest zmiana sposobu konsolidacji danych
finansowych tej spółki z metody konsolidacji pełnej na metodę praw własności.
O szczegółach dotyczących podniesienia kapitału zakładowego w SES Hydrogen Energy Sp. z o.o. Emitent
informował:
w raporcie ESPI nr 33/2023 z dnia 09.08.2023 r.,
w raporcie ESPI nr 36/2023 z dnia 12.09.2023 r.
O zmianie statusu kontroli nad spółką Sescom SA zaraportował w dniu 16.10.2023 r. raportem ESPI nr 41/2023.
Nabycie spółki PCB Technical Solutions Limited
W dniu 12.04.2023 r. Sescom Limited (spółka zależna Emitenta) dokonała nabycia 100% udziałów w spółce
PCB Technical Solutions Limited z siedzibą w High Wycombe w Wielkiej Brytanii. Na podstawie zawartej umowy
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 33
Share Purchase Agreement („SPA”) pomiędzy Sescom Ltd a 7 osobami fizycznymi, nastąpiło przeniesienie
wszystkich 396 udziałów spółki PCB o wartości nominalnej 1 GBP za 1 udział.
Kwota transakcji na dzień nabycia została oszacowana na 8.427 tys. GBP, co stanowiło równowartość
skorygowanej EBITDA PCB za rok obrotowy 2021/2022 pomnożonej przez 5,5. Dodatkowy element ceny
stanowiła suma wartości odchylenia kapitału pracującego oraz nadwyżki środków pieniężnych nad długiem
Spółki przejmowanej na dzień nabycia, w łącznej kwocie 2.745 tys. GBP. Z racji zastosowania elementów
zmiennych, w tym mechanizmu earn-out, podane kwoty nie są kwotami ostatecznymi, a jedynie szacunkiem na
dzień przeprowadzenia transakcji. Ostateczna cena będzie zależna od wyniku skorygowanej EBITDA PCB
osiągniętego w ciągu 3 pierwszych pełnych lat w grupie Emitenta.
Więcej informacji o nabyciu spółki PCB Technical Solutions Limited rozdziale Działalność Sescom SA
oraz Grupy Sescom w roku obrotowym 2022/2023 w pkt. 4 na str. 77
Zakończenie procesu likwidacji Sescom Technischer Support GmbH
W dniu 28.04.2023 r. zakończyło się postępowanie likwidacyjne Sescom Technischer Support GmbH z siedzibą
w Wiedniu. Spółka została wykreślona z austriackiego rejestru przedsiębiorców.
Likwidacja Sescom Technischer Support, w której Emitent posiadał 100% udziałów, poprzedzona była
przeniesieniem jej działalności operacyjnej do innej spółki zależnej Emitenta - Sescom GmbH z siedzibą
w Berlinie. Celem dokonanej reorganizacji było zoptymalizowanie kosztów w Grupie Kapitałowej Emitenta oraz
poprawa efektywności zarządzania jednostkami zależnymi.
Podwyższenie kapitału zakładowego w Bankilo P.SA
Na skutek wpisu do rejestru podwyższenia kapitału spółki Bankilo PSA w postaci warunkowej emisji serii D w
liczbie 75.000 sztuk akcji, objętych po cenie emisyjnej 0,10 za 1 sztukę przez członków Rady Dyrektorów,
udział Sescom w kapitale akcyjnym Bankilo P.SA zmniejszył się z 12,9% do 12,8%, natomiast udział w łącznej
liczbie akcji oraz liczbie głosów zmniejszył się z 8,16% do 7,27%.
Zakończenie procesu likwidacji Sanasens Sp. z o.o.
Spółka powstała w celu rozwijania technologii do monitorowania i analizy drgań. Opracowywane rozwiązanie
mogłoby znaleźć zastosowanie w diagnozowaniu stanu technicznego urządzeń elektrycznych. Sanasens Sp. z
o.o. została zarejestrowania 18 kwietnia 2020 r., a 20% udziałów objęła Sescom SA
W dniu 28.06.2022 r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Wspólników Sanasens Sp. z o.o. podjęło uchwałę
w sprawie rozwiązania tej spółki oraz powołania jej likwidatorów. Podjęcie uchwały było następstwem braku
pozyskania finansowania zewnętrznego umożliwiającego prowadzenie dalszych prac badawczo-rozwojowych.
Emitent informował o podjęciu przez Sanasens Sp. z o.o. uchwały o rozwiązaniu raportem ESPI nr 24/2022 w
dniu 29.06.2022 r.
W dniu 25.07.2023 r. Sanasens sp. z o.o. została wykreślona z rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez
krajowy rejestr sądowy w związku z zakończonym postępowaniem likwidacyjnym.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 34
8. Informacje dotyczące akcji Sescom SA
8.1. Liczba, wartość nominalna wszystkich akcji i udziałów Sescom SA i spółek zależnych będących
w posiadaniu osób zarządzających i osób nadzorujących Emitenta
Według stanu na pierwszy dzień roku obrotowego 2022/2023 osoby zarządzające i nadzorujące posiadały
następującą liczbę akcji Sescom SA:
Akcjonariusz osoba zarządzająca
Liczba akcji
udział w kapitale
liczba głosów
udział w głosach
Sławomir Halbryt
1 005 875
47,90%
1 755 875
61,61%
Sławomir Kądziela
241 588
11,50%
241 588
8,48%
Adam Kabat*
159 095
7,58%
159 095
5,58%
Magdalena Budnik
22 286
1,06%
22 286
0,78%
Akcjonariusz osoba nadzorująca
Liczba akcji
udział w kapitale
liczba głosów
udział w głosach
Krzysztof Pietkun oraz Tomasz Matczuk
(pośrednio poprzez Alfa 1 CEE
Investments SA, SICAV-SIF)
395 000
18,81%
395 000
13,86%
Suma
1 823 844
86,85%
2 573 844
90,31%
*Pan Adam Kabat w dniu 28.04.2023 r. złożył rezygnację z pełnienia funkcji członka zarządu Sescom SA
Do dnia publikacji sprawozdania nie doszło do transakcji, które miałby wpływ na strukturę akcji Sescom SA
w posiadaniu osób zasiadających w organach Emitenta. Wobec rezygnacji pana Adama Kabata z pełnienia
funkcji Członka Zarządu Emitenta, stan posiadania akcji przez osoby zarządzające i nadzorujące na dzień
przekazania raportu, został przedstawiony poniżej.
Akcjonariusz osoba zarządzająca
Liczba akcji
udział w kapitale
liczba głosów
udział w głosach
Sławomir Halbryt
1 005 875
47,90%
1 755 875
61,61%
Sławomir Kądziela
241 588
11,50%
241 588
8,48%
Magdalena Budnik
22 286
1,06%
22 286
0,78%
Akcjonariusz osoba nadzorująca
Liczba akcji
udział w kapitale
liczba głosów
udział w głosach
Krzysztof Pietkun oraz Tomasz Matczuk
(pośrednio poprzez Alfa 1 CEE
Investments SA, SICAV-SIF)
395 000
18,81%
395 000
13,86%
Suma
1 664 749
79,27%
2 414 749
84,73%
Według stanu na ostatni dzień roku obrotowego 2022/2023, osoby zarządzające i nadzorujące posiadały
następującą liczbę udziałów DT Sp. z o.o.:
Akcjonariusz osoba zarządzająca
Liczba udziałów
udział w kapitale
liczba głosów
udział w głosach
Sławomir Halbryt, w tym:
510
51,00%
510
51,00%
- pośrednio poprzez Sescom SA*
510
51,00%
510
51,00%
*podmiot zależny od Pana Sławomira Halbryta
Struktura na dzień publikacji niniejszego raportu nie uległa zmianie.
Według stanu na ostatni dzień roku obrotowego 2022/2023, osoby zarządzające i nadzorujące posiadały
następującą liczbę akcji SES Hydrogen SA:
Akcjonariusz osoba zarządzająca
Liczba akcji
udział w kapitale
liczba głosów
udział w głosach
Sławomir Halbryt, w tym:
5 747 000
100,00%
5 747 000
100,00%
- pośrednio poprzez Sescom SA*
5 336 000
92,85%
5 336 000
92,85%
- pośrednio poprzez Project Evolution
Sp. z o.o.*
411 000
7,15%
411 000
7,15%
*podmiot zależny od Pana Sławomira Halbryta
Struktura na dzień publikacji niniejszego sprawozdania nie uległa zmianie.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 35
Według stanu na dzień powołania spółki SES Hydrogen Energy Sp. z o.o. – 23.03.2023 r., osoby zarządzające
i nadzorujące posiadały następującą liczbę akcji SES Hydrogen Energy Sp. z o.o.:
Akcjonariusz osoba zarządzająca
Liczba akcji
udział w kapitale
liczba głosów
udział w głosach
Sławomir Halbryt, w tym:
32 500
100,00%
32 500
100,00%
- pośrednio poprzez Sescom SA*
5 900
18,15%
5 900
18,15%
- pośrednio przez SES Hydrogen SA,
będący podmiotem zależnym
od Sescom SA
26 600
81,85%
26 600
81,85%
*podmiot zależny od Pana Sławomira Halbryta
W wyniku podwyższenia kapitału zakładowego SES Hydrogen Energy Sp. z o.o. w dniu 09.08.2023 r. oraz w
dniu 12.09.2023 r. osoby zarządzające i nadzorujące posiadały następującą liczbę akcji SES Hydrogen Energy
Sp. z o.o.:
Akcjonariusz osoba zarządzająca
Liczba akcji
udział w kapitale
liczba głosów
udział w głosach
Sławomir Halbryt, w tym:
33 623
86,78%
33 623
68,63%
- pośrednio poprzez Sescom SA*
7 023
18,13%
7 023
14,33%
- pośrednio przez SES Hydrogen SA,
będący podmiotem zależnym
od Sescom SA
26 600
70,70%
26 600
55,57%
Struktura na dzień publikacji niniejszego sprawozdania nie uległa zmianie.
Według stanu na ostatni dzień roku obrotowego 2022/2023, osoby zarządzające i nadzorujące posiadały
następującą liczbę udziałów Nepthyne SA:
Wspólnik – osoba zarządzająca
Liczba akcji
udział w kapitale
liczba głosów
udział w głosach
Sławomir Halbryt, w tym:
600
30,00%
1 200
30,00%
- pośrednio poprzez Sescom SA*
600
30,00%
1 200
30,00%
*podmiot zależny od Pana Sławomira Halbryta
Struktura na dzień publikacji niniejszego sprawozdania nie uległa zmianie.
Według stanu na ostatni dzień roku obrotowego 2022/2023, osoby zarządzające i nadzorujące posiadały
następującą liczbę udziałów Bankilo PSA:
Akcjonariusz osoba zarządzająca
Liczba akcji
udział w kapitale
liczba głosów
udział w głosach
Sławomir Halbryt, w tym:
50.000
12,8%
50.000
7,27%
- pośrednio poprzez Sescom SA*
50.000
12,8%
50.000
7,27%
*podmiot zależny od Pana Sławomira Halbryta
Struktura na dzień publikacji niniejszego sprawozdania nie uległa zmianie.
Pan Sławomir Halbryt, z powodu posiadania większości z całkowitej liczby głosów Sescom SA ma również
pośrednio dominujący wpływ na pozostałe spółki zależne w Grupie Sescom.
8.2. Informacje o posiadanych akcjach własnych Sescom SA
Sescom S.A posiada 50.815 sztuk akcji własnych, stanowiących 2,42% kapitału zakładowego Emitenta
oraz odpowiadających 1,78% ogólnej liczby głosów w Spółce. Akcje zostały przez Spółkę nabyte w celu dalszej
odsprzedaży, w dniu 08.11.2019 r., w ramach rozliczenia skupu akcji własnych oraz w wyniku przeprowadzenia
transakcji w ramach Programu skupu akcji własnych w dniach 13-29 maja 2020 r. oraz 6-24 lipca 2020 r.
Zgodnie z art. 364 §2 kodeksu spółek handlowych Spółka nie może wykonywać praw udziałowych z akcji
własnych, z wyjątkiem uprawnień do zbycia akcji lub wykonywania czynności, które zmierzają do zachowania
tych uprawnień.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 36
8.3. Umowy, w wyniku których mogą w przyszłości nastąpić zmiany w proporcjach posiadanych
akcji przez dotychczasowych akcjonariuszy i obligatariuszy
Spółka dominująca
Pani Magdalena Budnik oraz Pan Marek Kwiatkowski, pełniący obowiązki członków zarządu, uczestniczą w
programie motywacyjnym dla kadry menadżerskiej Spółki i Grupy Kapitałowej Sescom SA (więcej o programie
w pkt 8.4. na str. 37. W przypadku spełnienia kryteriów programu, Pani Magdalena Budnik będzie uprawniona
do nabycia nie więcej niż 15.000 sztuk akcji Sescom SA, natomiast Pan Marek Kwiatkowski będzie uprawniony
do nabycia nie więcej niż 15.000 sztuk akcji Sescom SA.
Według wiedzy Zarządu Sescom SA nie istnieją inne umowy, w wyniku których mogą w przyszłości nastąpić
zmiany w proporcjach posiadanych akcji przez dotychczasowych akcjonariuszy Sescom SA
Spółki zależne
Zgodnie z Aneksem nr 1 do umowy inwestycyjnej zawartej ze wspólnikami DT Sp. z o.o. w dniu 30.04.2019 r.:
Sescom SA miała możliwość nabycia, w terminie do 30.04.2022 r. 50% spośród pozostałych
posiadanych przez nich udziałów DT Sp. z o.o. po cenie ustalonej na podstawie wartości EBITDA DT
Sp. z o.o. przedstawionej w jej sprawozdaniu finansowym za zamknięty rok obrotowy kończący s
30.09.2021 x3,5,
Sescom SA miała możliwość nabycia, w terminie do 30.04.2024 r. pozostałych w posiadaniu
wspólników udziałów w kapitale zakładowym DT Sp. z o.o. po cenie ustalonej na podstawie wartości
EBITDA DT Sp. z o.o. przedstawionej w jej sprawozdaniu finansowym za zamknięty rok obrotowy
kończący się 30.09.2023 x3,5.
W dniu 12.01.2023 r., wobec niezrealizowania założeń finansowych DT w roku obrotowym 2020/2021, to jest
wystąpienia ujemnych odchyleń w wysokości przekraczającej 25% od ustalonych poziomów przychodów i
EBITDA DT Sp. z o.o., zgodnie z treścią umowy inwestycyjnej, strony w drodze negocjacji ustaliły nową cenę
sprzedaży udziałów oraz nowe terminy rozliczenia transakcji.
W terminie do 30.04.2025 r. każdy ze wspólników mniejszościowych sprzeda Emitentowi 50% posiadanych
udziałów w DT („Pierwsza transakcja”).
W terminie do 30.04.2027 r. każdy ze wspólników mniejszościowych sprzeda Emitentowi wszystkie pozostałe
udziały w kapitale zakładowym DT („Druga transakcja”).
Cena udziałów zostanie ustalona na podstawie wartości oczyszczonej EBITDA DT Sp. z o.o. przedstawionej
w jej sprawozdaniu finansowym za zamknięty rok obrotowy kończący się 30.09.2024 x 3,5 („Wycena bazowa”).
Cena udziałów zostanie ustalona na podstawie wartości oczyszczonej EBITDA DT Sp. z o.o. przedstawionej
w jej sprawozdaniu finansowym za zamknięty rok obrotowy kończący się 30.09.2026 x 3,5 („Wycena bazowa”)
Warunkiem otrzymania Wyceny bazowej jest:
- osiągnięcie minimalnego progu oczyszczonej EBITDA na poziomie: 2 mln zł w roku obrotowym 2023/2024
oraz 3 mln zł w roku obrotowym 2025/2026,
- utrzymanie wskaźnika zadłużenia na poziomie max. 3xEBITDA do końca roku obrotowego 2025/2026
włącznie,
- utrzymanie przez cały okres transakcyjny wartości wskaźnika pokrycia obsługi długu na poziomie min. 1,1.
W przypadku braku osiągnięcia progów oczyszczonej EBITDA dla lat obrotowych 2023/2024 oraz 2025/2026,
mnożniki transakcji zostaną skorygowane o odchylenie osiągniętego wyniku EBITDA od wyznaczonego progu.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 37
W przypadku osiągnięcia poziomu oczyszczonej EBITDA powyżej wartości 2,5 mln w roku obrotowym
2023/2024 oraz powyżej wartości 3,75 mln zł w roku obrotowym 2025/2026, mnożniki Wyceny bazowej zostaną
podniesione do poziomu 4xEBITDA.
Podniesienie mnożnika Wyceny bazowej nie zostanie uwzględnione, jeżeli DT nie utrzyma wskaźnika
zadłużenia oraz wskaźnika pokrycia obsługi długu na wymaganych poziomach.
W przypadku braku utrzymania wymaganych poziomów wskaźników: zadłużenia oraz pokrycia długu, mnożnik
Wyceny bazowej zostanie obniżony do poziomu 3x.
Wycena i rozliczenie transakcji nastąpią nie wcześniej niż po zakończeniu audytu sprawozdań za lata:
odpowiednio 2023/2024 dla Pierwszej transakcji oraz 2025/2026 dla Drugiej transakcji.
8.4. Informacje o systemie kontroli programów akcji pracowniczych
Emitent we wrześniu 2020 r. rozpoczął realizację programu motywacyjnego dla kluczowych managerów Grupy
Sescom, opartego o opcje managerskie („Program”).
W dniu 23.09.2020 r. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenie Sescom SA Uchwałą nr 3 postanowiło o realizacji
programu motywacyjnego dla kadry menadżerskiej Spółki i Grupy Kapitałowej Sescom SA, natomiast dnia
28.09.2020 r. Rada Nadzorcza Sescom SA uchwaliła Regulamin Programu Motywacyjnego w Sescom SA na
lata obrotowe 2021-2025. Celem Programu jest stworzenie dodatkowego mechanizmu motywującego członków
kadry kierowniczej do pracy i działań na rzecz Spółki, które zapewnią w długoterminowej perspektywie stabilny
wzrost wartości Spółki oraz jej Grupy Kapitałowej. Od dnia ogłoszenia programu do dnia bilansowego
rozwiązane zostały umowy z 5 osobami uprawnionymi, w związku z czym na dzień 30 września 2023 liczba
możliwych do przyznania akcji wynosi maksymalnie 71.700 sztuk. W Programie na dzień 30.09.2023 bierze
udział 13 osób, w tym jeden Członek Zarządu Emitenta.
Program będzie realizowany poprzez zaoferowanie do nabycia uprawnionym osobom akcji wynikających
z przyznanych uprawnień po cenie wynoszącej średnią cenę rynkową z okresu 30 dni sesyjnych przed dniem
podjęcia uchwały wskazującej, to jest 24,12 za akcję. Łączna liczba przyznanych uprawnień oraz akcji
nie może przekroczyć 105.000 sztuk. Warunkiem zaoferowania akcji jest:
w odniesieniu do 50% uprawnień, spełnienie kryterium ekonomicznego w postaci osiągnięcia przez
Grupę Sescom SA skorygowanej EBITDA w wysokości co najmniej 35 mln zł, nie później niż za rok
obrotowy kończący się 30 września 2025 r.,
w odniesieniu do pozostałych 50% uprawnień, spełnienie kryterium lojalnościowego w postaci
pozostawania w stosunku służbowym do dnia upływu okresu trwania Programu, to jest do zakończenia
roku obrotowego, w którym nastąpi realizacja celu ekonomicznego.
Więcej informacji dotyczących programu menadżerskiego znajduje się w pkt 12. Na str. 33 Jednostkowego
Sprawozdania Finansowego.
8.5. Wypłaty dywidend
W dniu 23.02.2023 r. Zarząd Sescom SA zarekomendował Walnemu Zgromadzeniu przeznaczenie całości
zysku netto za rok obrotowy 2021/2022 na kapitał zapasowy. Rekomendacja Zarządu została pozytywnie
zaopiniowana przez Radę Nadzorczą Emitenta.
W dniu 30.03.2023 r. Zwyczajne Walne Zgromadzenie Sescom SA podjęło uchwałę w sprawie przeznaczenia
całości zysku na kapitał zapasowy.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 38
9. Informacje dotyczące współpracy z firmą audytorską
9.1. Data zawarcia umowy z firmą audytorską
Umowa z firmą audytorską Moore Polska Audyt sp. z o.o., została zawarta w dniu 24.05.2022 r. Umowa
dotyczy przeprowadzenia badania oraz przeglądów śródrocznych sprawozdań finansowych za lata obrotowe:
od 01.10.2021 do 30.09.2022 r. oraz od 01.10.2022 r. do 30.09.2023 r.
9.2. Informacja o korzystaniu z usług wybranej firmy audytorskiej czas i zakres świadczonych
usług
Sescom SA korzystała z usług Moore Polska Audyt sp. z o.o. w zakresie badania jednostkowych
i skonsolidowanych sprawozdań finansowych w latach obrotowych: 2012/2013, 2013/2014, 2014/2015,
2015/2016, 2016/2017, 2017/2018, 2018/2019, 2019/2020, 2020/2021, 2021/2022 oraz 2022/2023.
9.3. Informacja o organie, który dokonał wyboru firmy audytorskiej
Organem dokonującym wyboru firmy audytorskiej w Sescom SA jest Rada Nadzorcza.
9.4. Wypłacone oraz należne wynagrodzenie firmy audytorskiej
W poniższych tabelach przedstawiono wynagrodzenie firmy audytorskiej w kwotach netto, w tys. zł.
Kwoty w tys.
Badanie rocznego
jednostkowego
sprawozdania finansowego
Przegląd śródrocznego
jednostkowego
sprawozdania finansowego
Pozostałe usługi
Razem
2021/2022
21
17
6
45
2022/2023
21
17
6
45
*Ocena rocznego sprawozdania o wynagrodzeniach Zarządu i Rady Nadzorczej
Do pozostałych usług zaliczono usługę oceny rocznego sprawozdania o wynagrodzeniach zarządu i rady
nadzorczej w kwotach 6.200 zł rocznie.
Kwoty w tys.
Badanie rocznego
skonsolidowanego
sprawozdania finansowego
Przegląd śródrocznego
skonsolidowanego
sprawozdania finansowego
Pozostałe usługi
Razem
2021/2022
20
21
Nie dotyczy
40
2022/2023
20
21
Nie dotyczy
40
Dodatkowo w roku obrotowym 2022/2023 obowiązkowemu badaniu rocznego sprawozdania finansowego
podlegały spółki córki: SES Hydrogen SA oraz Sescom Muszaki Szerviz kft. Ich badanie zostało zrealizowane
przez niezależne firmy audytorskie, a łączny koszt usługi dla obu spółek wyniósł 26,3 tys. zł.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 39
Omówienie wyników Sescom SA oraz Grupy Sescom w roku obrotowym 2022/2023
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 40
1. Stanowisko Zarządu odnośnie do możliwości zrealizowania wcześniej publikowanych prognoz
wyników
Zarząd Sescom SA nie publikował prognoz finansowych dotyczących roku obrotowego 2022/2023.
2. Podstawowe wielkości ekonomiczno-finansowe ujawnione w skonsolidowanym sprawozdaniu
finansowym
2.1. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe - rachunek zysków i strat
Grupa Sescom w roku obrotowym 2022/2023 wypracowała przychody w wysokości 229,4 mln wobec 158,9
mln zł rok wcześniej. Wzrost sprzedaży o ok. 44% r/r stanowi kontynuację wysokiej dynamiki wzrostu,
prezentowaną w poprzednich okresach sprawozdawczych obecnego roku obrotowego. Grupa Sescom w roku
obrotowym 2022/2023 wygenerowała wyższy niż przed rokiem wynik operacyjny, 16,2 mln zł (+16,7 mln zł r/r).
EBITDA Grupy wyniosła 21,6 mln zł (+325% r/r), natomiast całkowite dochody ogółem: 19,5 mln zł, w
porównaniu ze stratą w wysokości -2,9 mln wygenerowaną w analogicznym okresie roku poprzedniego.
W samym IV kw. 2022/2023 r. Sescom SA wygenerowała skonsolidowaną sprzedaż na poziomie 77 mln
(wobec 45,6 mln zł rok wcześniej) oraz poprawiła wynik EBITDA z 0,1 mln zł do 9,7 mln zł. Całkowite dochody
Grupy w okresie IV kw. 2022/2023 r. wyniosły 17 mln zł (w IV kw. 2021/2022 -1,9 mln zł).
O istotnej poprawie sytuacji finansowej zadecydowały głównie następujące czynniki:
zdarzenie jednorazowe w postaci uwzględnienia w rachunku wyników rozliczenia utraty kontroli nad
jednostką SES Hydrogen Energy Sp. z o.o., (od sierpnia 2023 ta jednostka ma status jednostki
współkontrolowanej wycenianej metodą praw własności - w związku z uwzględnieniem inwestycji w tej
jednostce w wartości godziwej na dzień utraty kontroli powstałą różnicę w wysokości 14,7 mln zł
odniesiono w przychody finansowe, co w sposób istotny wpłynęło na zysk Segmentu Technologii
Wodorowych),
zamknięcie działalności segmentu operacyjnego Usług serwisowych dla konsumentów i małych firm
FIXFM w sierpniu 2022 r., który w poprzednim roku obrotowym wygenerował stratę operacyj
w wysokości -3,8 mln zł,
kontynuacja rozwoju organicznego Grupy, prowadząca do poprawy sprzedaży każdego obszaru
biznesowego w ramach Segmentu Facility Management (wzrost sprzedaży organicznej r/r wyniósł
+42,2 mln zł, czyli 26,6% ubiegłorocznej sprzedaży),
rozpoczęcie w III kw. 2022/2023 konsolidacji nabytej spółki PCB Technical Solutions Limited, której
sprzedaż w kwocie 28,3 mln oraz wynik operacyjny w wysokości 4,4 mln osiągnięte w ciągu 5,5
miesiąca przynależności do Grupy Emitenta dodatkowo wsparły sprzedaż i zyski Grupy.
Koszty rodzajowe generowane przez Grupę wzrosły z 157,7 mln zł w roku obrotowym 2021/2022 do 215,6 mln
w okresie od października 2022 r. do września 2023 r. Wzrost kosztów rodzajowych całej Grupy Emitenta
o ok. 57,9 mln zł ma związek nie tylko ze wzrostem skali biznesu, ale również z reagowaniem na presję
inflacyjną (co wiąże się z koniecznością pokrywania wyższych kosztów pracy podwykonawców oraz własnych
pracowników) a także z uwzględnieniem koszów działania Segmentu Technologii Wodorowych, który
kontynuował działania rozwojowe i nie osiągnął jeszcze progu rentowności. Istotnym czynnikiem wpływającym
na wzrost kosztów rodzajowych było również skonsolidowanie kosztów operacyjnych spółki PCB Technical
Solutions, w tym wykorzystanych usług obcych, wynagrodzeń czy wartości sprzedanych towarów. Należy
zauważyć, że udział kosztów rodzajowych w sprzedaży skonsolidowanej Grupy spadł rok do roku z 99,3%
do 94%. Wśród najbardziej widocznych zmian w strukturze kosztów należy wymienić:
wzrost kosztów usług obcych (wzrost o ok. 41% r/r, do poziomu 124,5 mln zł) wynikającą ze zwiększenia
kosztów podwykonawczych w związku z presją stawek a także zwiększoną liczbą zrealizowanych prac,
jak również włączenia do wyniku Grupy kosztów zewnętrznych podwykonawców – generowanych przez
nabytą spółkę PCB Technical Solutions,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 41
wzrost wynagrodzeń o 35% r/r, będący wynikiem presji inflacyjnej na wynagrodzenia oraz wzrostu
zatrudnienia w dotychczasowej strukturze FM, a także uwzględnieniu zatrudnienia: pracowników PCB
Technical Solutions,
wzrost wartości sprzedanych towarów i materiałów o 40% r/r do poziomu 25 mln zł,
wzrost zużycia materiałów i energii o 25% r/r do kwoty 22,9 mln zł.
Wpływ na skonsolidowany zysk przed opodatkowaniem miała również pozostała działalność operacyjna Grupy,
z dodatnim wynikiem na poziomie 1,8 mln zł (wobec -1,8 mln zł rok wcześniej). Głównym czynnikiem
obniżającym wynik na pozostałej działalności operacyjnej w roku obrotowym 2021/2022 były zaniechane prace
rozwojowe, związane z wytwarzaniem oprogramowania na potrzeby zamkniętego segmentu FIXFM oraz
dotyczące pierwotnych założelektrolizera w segmencie Technologii wodorowych). W roku 2022/2023, oprócz
braku niekorzystanego efektu wymienionych: zaniechania prac rozwojowych i odpisów na środki trwałe,
czynnikiem zwiększającym wynik na pozostałej działalności operacyjnej był zwrot podatku CIT na kwotę 1,5
mln zł z tytułu działań R&D, prowadzonych w ramach spółki PCB Technical Solutions Limited.
Istotniejszą, niż w latach poprzednich rolę kształtowania wyniku Grupy odegrały zdarzenia klasyfikowane
do działalności finansowej. W okresie od października 2022 r. do września 2023 r. Grupa Emitenta odnotowała
zysk na działalności finansowej na poziomie 8,3 mln (wobec -0,8 mln w analogicznym okresie roku
poprzedniego). Poza wymienionym powyżej efektem uwzględnienia przychodów z tytułu utraty kontroli nad
jednostką SES Hydrogen Energy, w kwocie 14,7 mln zł, o wyniki na działalności finansowej zadecydowały
głównie następujące czynniki:
koszty odsetek od zobowiązań finansowych (kredyt obrotowy, leasingi) w kwocie 2,3 mln zł (względem
0,4 mln zł rok wcześniej),
odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości jednostki współkontrolowanej SES Hydrogen Energy Sp.
z o.o.,
koszty związane z pozyskaniem finansowania transakcji nabycia PCB Technical Solutions Limited
(doradztwo prawne, transakcyjne oraz prowizje) w łącznej kwocie 1,2 mln zł,
strata netto z tytułu różnic kursowych w kwocie 0,5 mln zł (wobec 0,38 w roku ubiegłym).
WYBRANE DANE FINANSOWE W TYS.
Okres 12
miesięcy
zakończony
30.09.2023
Okres 12
miesięcy
zakończony
30.09.2022
Dynamika
Przychody ze sprzedaży
229 372
158 850
44,4%
Zysk EBITDA
21 648
5 095
325%
Zysk (strata) na działalności operacyjnej
16 225
-516
3244%
Zysk (strata) przed opodatkowaniem
24 327
-1 597
1623%
Zysk (strata) netto z działalności kontynuowanej
20 084
-3 287
711%
Koszty rodzajowe poniesione przez Grupę Sescom w latach obrotowych: 2021/2022 oraz 2022/2023
WYBRANE DANE FINANSOWE W TYS.
Okres 12
miesięcy
zakończony
30.09.2023
Okres 12
miesięcy
zakończony
30.09.2022
Dynamika
Amortyzacja
5 423
5 611
-3%
Zużycie materiałów i energii
22 879
18 241
25%
Usługi obce
124 454
88 169
41%
Podatki i opłaty
974
783
25%
Wynagrodzenia
29 071
21 509
35%
Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia
5 525
3 814
45%
Pozostałe koszty rodzajowe
2 238
1 663
35%
Wartość sprzedanych towarów i materiałów
25 031
17 905
40%
Koszty według rodzaju, razem
215 595
157 695
37%
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 42
Efektem znaczącej poprawy wyników Grupy był wzrost marż. W ciągu 12 miesięcy roku obrotowego 2022/2023
Sescom odnotował wzrost skonsolidowanej marży EBITDA z 3,2% do 9,4%, poprawę marży zysku
operacyjnego o 7,4 p.p. do poziomu 7,1%. Wzrost wyniku netto wpłynął na osiągnięcie marży zysku
po opodatkowaniu na poziomie 8,8%.
Zestawienie marż wygenerowanych przez Grupę Sescom SA w latach obrotowych: 2021/2022 oraz 2022/2023
Dominującym segmentem generującym sprzedaż Grupy Emitenta pozostaje Segment Facility Management.
W roku obrotowym 2022/2023, 229,3 mln zł przychodów Grupy Emitenta zostało wypracowanych w obszarze,
w ramach którego funkcjonują wykształcone linie biznesowe. Segment technologii wodorowych
reprezentowany przez SES Hydrogen SA i SES Hydrogen Energy Sp. z o.o. wygenerował w roku obrotowym
2022/2023 sprzedaż ok. 0,1 mln zł, związaną działalnością szkoleniową i projektową produkty rozwijane
w ramach tego segmentu nie osiągnęły jeszcze etapu komercjalizacji.
Wyniki poszczególnych segmentów Grupy Sescom w roku obrotowym 2022/2023
WYBRANE DANE FINANSOWE W TYS.
Facility
Management
Technologie
wodorowe
KOREKTA
Działalność
zaniechania
Sescom
Technischer
Support i FIX
Razem
Przychody ze sprzedaży
229 272
100
0
229 372
EBIT
18 446
-1 994
-226
16 225
EBITDA
23 605
-1 932
-24
21 648
Zysk (strata) przed opodatkowaniem
12 113
12 457
-242
24 327
Zysk (strata) netto z działalności kontynuowanej
7 872
12 457
-244
20 084
Facility Management
WYBRANE DANE FINANSOWE W TYS.
Okres 12 miesięcy
zakończony
30.09.2023
Okres 12 miesięcy
zakończony
30.09.2022
Dynamika
Przychody ze sprzedaży
229 272
156 595
46%
EBIT
18 446
6 876
168%
EBITDA
23 605
11 202
111%
Zysk (strata) przed opodatkowaniem
12 113
5 910
105%
Zysk (strata) netto z działalności kontynuowanej
7 872
4 394
79%
Technologie wodorowe
WYBRANE DANE FINANSOWE W TYS.
Okres 12 miesięcy
zakończony
30.09.2023
Okres 12 miesięcy
zakończony
30.09.2022
Dynamika
Przychody ze sprzedaży
100
77
30%
EBIT
-1 994
-3 560
44%
EBITDA
-1 932
-3 478
44%
Zysk (strata) przed opodatkowaniem
12 457
-3 674
439%
Zysk (strata) netto z działalności kontynuowanej
12 457
-3 778
430%
3,2%
9,4%
-0,3%
7,1%
-2,1%
8,8%
2021/2022 2022/2023
EBITDA
Zysk (strata) na działalności
operacyjnej
Zysk (strata) netto z
działalności kontynuowanej
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 43
FIXFM - usługi serwisowe dla małego biznesu i konsumentów działalność zaniechana
WYBRANE DANE FINANSOWE W TYS.
Okres 12 miesięcy
zakończony
30.09.2023
Okres 12 miesięcy
zakończony
30.09.2022
Dynamika
Przychody ze sprzedaży
0
2 178
-100%
EBIT
0
-3 784
100%
EBITDA
0
-2 580
100%
Zysk (strata) przed opodatkowaniem
0
-3 785
100%
Zysk (strata) netto z działalności kontynuowanej
0
-3 855
100%
2.2. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe bilans
WYBRANE DANE FINANSOWE W TYS.
Stan na
30.09.2023
Stan na
30.09.2022
Dynamika
Aktywa trwałe
79 712
25 543
212%
Aktywa obrotowe
90 341
57 392
57%
Zapasy
4 716
5 046
-7%
Należności
66 969
35 436
89%
Pozostałe aktywa
2 818
2 006
41%
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
15 838
14 904
6%
Aktywa razem
170 053
82 935
105%
Kapitał własny
65 429
45 480
44%
Zobowiązania
104 624
37 455
179%
zobowiązania długoterminowe
37 274
5 674
557%
zobowiązania krótkoterminowe
67 350
31 781
112%
Pasywa razem
170 053
82 935
105%
Na dzień 30.09.2023 r. majątek Grupy Sescom wyniósł 170,1 mln zł wobec 82,9 mln zł na koniec poprzedniego
roku obrotowego.
Większą część majątku Grupy (53,1 %) na dzień bilansowy stanowiły aktywa obrotowe, z istotnym udziałem:
należności (67 mln zł), w tym należności handlowych stanowiących ok. 87,2% tej wartości,
środków pieniężnych w kwocie 15,8 mln zł,
zapasów o wartości 4,7 mln zł,
pozostałych aktywów w kwocie ok. 2,8 mln zł stanowiących wartość bilansową projektów i prac
rozliczanych w czasie.
46,9% majątku Grupy na ostatni dzień września 2023 r. stanowił majątek trwały. W tej grupie aktywów istotny
udział stanowiły:
rzeczowe aktywa trwałe w kwocie 11,6 mln zł, w tym aktywa z tytułu prawa do użytkowania (leasing)
o wartości bilansowej 1,1 mln zł,
wartość firmy w kwocie 49,4 mln zł, której istotny wzrost z poziomu 9,1 mln jest związany z nabyciem
udziałów PCB Technical Solutions Limited,
inwestycje w jednostce stowarzyszonej SES Hydrogen Energy Sp. z o.o. w kwocie 13,8 mln
(wycena początkowa udziałów skorygowana o odpis),
Wartości niematerialne w kwocie 3,5 mln zł, w tym koszty zakończonych prac rozwojowych, które
zostały przyjęte do użytkowania.
Na dzień 30.09.2023 r. majątek Grupy Sescom finansowany był w ok. 38,5% kapitałem własnym. Jego wartość
na ostatni dzień roku obrotowego 2022/2023 wyniosła 65,4 mln zł, czyli o ok. 44% więcej r/r. Pozycjami
o najwyższej wartości wchodzącymi w skład kapitału własnego na dzień 30.09.2023 r. były:
zatrzymane zyski w kwocie 58,1 mln zł,
kapitał zapasowy (nadwyżka emisyjna) w kwocie 4 mln zł,
kapitał rezerwowy w kwocie 0,9 mln zł, utworzony częściowo w związku z koniecznością utrzymywania
rezerw na program opcji managerskich (0,6 mln zł).
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 44
skupione akcje własne w liczbie 50.815 sztuk, które pomniejszają kapitał własny o 1,4 mln zł.
61,5% pasywów Grupy Emitenta stanow kapitał obcy, czyli zobowiązania oraz rezerwy na zobowiązania.
W strukturze finansowania kapitałem obcym, na dzień 30.09.2023 r. dominowały zobowiązania
krótkoterminowe w kwocie 67,3 mln zł. W skład tej grupy zobowiązań wchodziły głównie:
zobowiązania handlowe w kwocie 35,3 mln (wzrost o 14,3 mln względem stanu na koniec roku
obrotowego 2021/2022),
zobowiązania z tytułu rozliczenia earn-outów w ramach transakcji nabycia PCB Technical Solutions
Limited na szacowaną kwotę ok. 19,5 mln zł
zobowiązania finansowe w kwocie 10 mln leasing floty pojazdów w Grupie oraz kredyt bankowy
zaciągnięty przez Sescom Limited na zakup spółki PCB Technical Solutions,
zobowiązania z tytułu wynagrodzeń w kwocie 1,6 mln zł (wobec 1,38 mln zł na koniec ubiegłego roku
obrotowego),
zobowiązania z tytułu podatków, PPK i ubezpieczeń społecznych w wartości 3,8 mln (2,1 mln zł na
koniec roku obrotowego 2021/2022).
35,6% sumy zobowiązGrupy Sescom na dzień 30.09.2023 r. stanowiły zobowiązania długoterminowe. Ich
struktura w przeważającej części składała się z długoterminowych zobowiązań finansowych z tytułu leasingu
oraz kredytu bankowego udzielonego Sescom Limited. Razem wartość zobowiązań długoterminowych wyniosła
37,3 mln zł wobec 5,6 mln zł na dzień 30.09.2022 r.).
Zestawienie rentowności aktywów i kapitału własnego Grupy Sescom SA w latach obrotowych: 2021/2022 oraz 2022/2023
W roku obrotowym 2022/2023, niższa dynamika wzrostu wartości majątku Grupy (+105% r/r) oraz jej kapitałów
własnych (+44% r/r) wobec istotnego wzrostu zysku netto (+711%) przyczyniła się do podwyższenia wartości
wskaźników rentowności: rentowność kapitału własnego wzrosła do poziomu 30,7%, natomiast rentowność
majątku Grupy została odnotowała wzrost o 15,8 p.p. do poziomu 11,8%.
Płynność Grupy Sescom SA w latach obrotowych: 2021/2022 oraz 2022/2023
-4,0%
11,8%
-7,2%
30,7%
2021/2022 2022/2023
Rentowność aktywów ogółem
ROA
Rentowność kapitału własnego
ROE
1,81
1,34
1,58
1,23
2021/2022 2022/2023
Wskaźnik płynności bieżącej
Wskaźnik płynności szybkiej
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 45
Finansowanie działań akwizycyjnych kredytem inwestycyjnym oraz leasing pojazdów, wózków widłowych
i pomieszczeń przyczyniły się do wzrostu zobowiązań Grupy. Wzrost wartości zobowiązań krótkoterminowych
(+112% r/r) przy jednoczesnym mniejszym wzroście wzroście wartości aktywów obrotowych (+57% r/r) wpłynął
na obniżenie wartości wskaźnika płynności bieżącej z 1,81 do 1,34 (co oznacza, że Grupa jest zdolna pokryć
szybko zbywalnym majątkiem 134% posiadanych zobowiązań o krótkim terminie zapadalności). W przypadku
wskaźnika płynności szybkiej (mierzącego pokrycie zobowiązań o krótkim terminie zapadalności aktywami
obrotowymi bez uwzględniania zapasów i rozliczeń międzyokresowych), jego wartość odnotowała spadek
z poziomu 1,58 do 1,23.
Zadłużenie finansowe Grupy Sescom SA w latach obrotowych: 2021/2022 oraz 2022/2023
Konsekwencją wzrostu zobowiązań Grupy o 67,2 mln zł, przy jednoczesnym wzroście wartości kapitałów
własnych o 19,9 mln zł, był wzrost wartości wskaźnika zadłużenia kapitału własnego z 82,4% na 159,9%. Na
koniec analizowanego okresu zobowiązania stanowiły 61,5% wartości bilansowej Grupy.
2.3. Skonsolidowane sprawozdanie finansowe przepływy pieniężne
WYBRANE DANE FINANSOWE W TYS.
Okres 12 miesięcy
zakończony
30.09.2023
Okres 12 miesięcy
zakończony
30.09.2022
Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej
7 729
4 372
Przepływy pieniężne z działalności inwestycyjnej
-27 995
-3 107
Przepływy pieniężne z działalności finansowej
21 200
-2 849
Zwiększenie netto środków pieniężnych i ich ekwiwalentów
934
-1 584
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na początek okresu
14 904
16 488
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na koniec okresu
15 838
14 904
W roku obrotowym 2022/2023 Grupa Sescom wygenerowała dodatnie przepływy pieniężne z działalności
operacyjnej w kwocie 7,7 mln wobec dodatniego przepływu w wysokości 4,3 mln w roku ubiegłym.
Głównymi czynnikami, które wpłynęły na wartość przepływów operacyjnych w analizowanym okresie, były:
wypracowanie zysku przed opodatkowaniem w kwocie 24,3 mln zł (-1,6 mln zł rok wcześniej),
zmniejszenie salda należności handlowych Grupy o 22 mln zł, podczas gdy w roku obrotowym
2021/2022 saldo należności zostało zmniejszone o 2,5 mln zł,
zwiększenie salda zobowiązań handlowych o 10,3 mln zł, kiedy w analogicznym okresie roku ubiegłego
Grupa zwiększyła saldo zobowiązań handlowych o 0,9 mln zł,
skorygowanie przepływów z tytułu wyniku przed opodatkowaniem o przychody z tytułu utraty kontroli
nad SES Hydrogen Energy (-14,7 mln zł) – czynnik jednorazowy,
W przypadku działalności inwestycyjnej, Grupa odnotowała ujemne przepływy w wysokości -28 mln zł, wobec
3,1 mln rok wcześniej. Głównym zdarzeniem, które miało wpływ wygenerowanie ujemnych przepływów
z działalności inwestycyjnej o wyższej wartości w zeszłym roku były wydatki związane z nabyciem udziałów
45,2%
61,5%
82,4%
159,9%
2021/2022 2022/2023
Wskaźnik ogólnego zadłużenia
Wskaźnik zadłużenia kapitału
własnego
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 46
spółki PCB Technical Solutions (38,1 mln zł), które zostały częściowo zrekompensowane pozyskanymi
środkami pieniężnymi w kwocie 13,7 mln zł, objętymi w wyniku przejęcia kontroli nad PCB Technical Solutions.
W analizowanym okresie Grupa Sescom wygenerowała dodatnie przepływy z działalności finansowej w kwocie
21,2 mln (wobec -2,8 mln zł rok wcześniej). Wartość ta jest wynikiem dodatnich przepływów: uruchomienia
linii kredytu bankowego oraz linii obrotowej. Za główne ujemne przepływy należy uznać spłaty zobowiązań z
tytułu leasingów w kwocie 4,6 mln . oraz płatność kapitału i odsetek od zaciągniętych zobowiązań kredytowych
na łączną kwotę 4,5 mln zł.
Wobec realizacji wyżej wymienionych działań, Grupa Emitenta zwiększyła kwotę netto środków pieniężnych
i ich ekwiwalentów o 0,9 mln zł do poziomu 15,8 mln zł.
3. Podstawowe wielkości ekonomiczno-finansowe ujawnione w jednostkowym sprawozdaniu
finansowym
3.1. Jednostkowe sprawozdanie finansowe rachunek zysków i strat
Sescom SA w ciągu roku obrotowego 2022/2023 wypracowała 154,3 mln przychodów, wobec 111,6 mln
w analogicznym okresie poprzedniego roku.
Za sprzedaż spółki dominującej w Grupie Sescom odpowiadały obszary biznesowe:
Technicznego Facility Management na rynku polskim oraz pomniejszych rynkach zagranicznych (bez
przychodów z usług dla logistyki, wynajmu i sprzedaży wózków widłowych, wygenerowanych osobno
przez DT Sp. z o.o.),
Technologicznego Facility Management,
Interior Construction & Fit-out.
Podobnie jak w przypadku sprzedaży skonsolidowanej (wyłączając istotną rolę we wzroście sprzedaży
pierwszej akwizycji zagranicznej) istotna dynamika przychodów jednostkowych wynikała z konsekwentnego
rozwoju organicznego Spółki zwiększenia sprzedaży w każdym obszarze biznesowym realizowanym
w ramach spółki dominującej. Dodatkowym elementem, który przyczynił się do wzrostu obrotów jednostkowych
Sescom była reorganizacja struktury Grupy i połączenie Sestore Sp. z o.o. ze spółką matką w wyniku którego
sprzedaż linii biznesowej Construction odpowiedzialnej za realizację projektów inwestycyjnych w obiektach
handlowych, prezentowana dotychczas w wynikach skonsolidowanych, została uwzględniona także w wyniku
jednostki dominującej.
Należy zaznaczyć, że w ramach Sescom SA funkcjonuje Centrum Usług Wspólnych pełniące wsparcie
w zakresie zadań księgowych, prawnych, controllingu czy IT dla wszystkich spółek Grupy. Skupienie kosztów
CUW w jednostce dominującej Grupy Emitenta ma wpływ na obciążenie jej wyniku finansowego.
W samym IV kw. 2022/2023 r. Sescom SA wygenerowała sprzedaż na poziomie 46,7 mln zł (wobec 32,8 mln
rok wcześniej) oraz poprawiła wynik operacyjny z 0,4 mln zł do 3,4 mln zł, a wynik EBITDA (zysku
operacyjnego, powiększonego o koszty amortyzacji) z 1,3 mln do 4,5 mln zł. Tym samym, jednostka
dominująca Grupy Sescom kontynuuje trend wzrostowy r/r porównując również poszczególne kwartały.
Konsekwencją wzrostu sprzedaży było zwiększenie marż: zysku operacyjnego EBIT oraz EBITDA zysku
operacyjnego, powiększonego o koszty amortyzacji, a także marży zysku netto. Wyniki jednostkowe Sescom
SA w okresie roku obrotowego 2022/2023 zostały wypracowane w następujących wartościach:
osiągnięty zysk operacyjny w wysokości 8,7 mln zł był wyższy o ok. 299% r/r i skutkował wzrostem
marży EBIT do poziomu 5,6%,
zysk netto Sescom SA za okres od października 2022 r. do września 2023 r. wyniósł 7,5 mln
(+1.074% r/r), natomiast marża zysku netto w analizowanym okresie wzrosła z 0,6% uzyskanej rok
wcześniej do 4,9%.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 47
Nieznaczny wpływ na jednostkowy zysk miał również wynik na pozostałej działalności operacyjnej (0,19 mln zł
w okresie od października 2022 r. do września 2023 r. wobec 0,3 mln zł rok wcześniej).
Poza działalnością operacyjną, pozycją wpływającą na końcowy wynik Emitenta jest również wynik na
działalności finansowej. W roku obrotowym Emitent odnotował dodatni wynik netto na działalności finansowej
w wysokości 1,2 mln zł, podczas gdy w analogicznym okresie roku poprzedniego Sescom SA wygenerowała
nadwyżkę kosztów finansowych nad przychodami finansowymi, w konsekwencji raportując ujemny wynik -1,2
mln zł. Na działalność w obszarze finansowym składały się głównie następujące pozycje:
dywidendy od spółek zależnych w kwocie 2,1 mln zł, otrzymane w IV kwartale roku 22/23,
przychody odsetkowe od pożyczek udzielonych jednostkom powiązanym w kwocie 0,34 mln zł,
przychody z likwidacji jednostek zależnych w kwocie 0,16 mln zł,
koszty z tytułu odsetek od zaciągniętych pożyczek oraz zobowiązań leasingowych w wysokości 0,8 mln
zł,
strata netto z tytułu różnic kursowych w kwocie 0,14 mln zł,
opłaty z tytułu faktoringu w wysokości 0,28 mln zł,
strata z tytułu inwestycji w udziałach podmiotów zlikwidowanych w kwocie 0,15 mln zł.
Warto zaznaczyć, że w analizowanym roku obrotowym Spółka nie dokonywała odpisów aktualizujących wartość
inwestycji, w przeciwieństwie do roku poprzedniego, kiedy odpis aktualizujący inwestycję w FIXFM wyniósł 3,3
mln (odpis wynikający z decyzji o zaniechaniu dalszej działalności operacyjnej w segmencie usług
serwisowych dla małych firm i konsumentów).
WYBRANE DANE FINANSOWE W TYS.
Okres 12
miesięcy
zakończony
30.09.2023
Okres 12
miesięcy
zakończony
30.09.2022
Dynamika
Przychody ze sprzedaży
154 263
111 566
38%
Zysk EBITDA
12 688
5 768
120%
Zysk (strata) na działalności operacyjnej
8 671
2 173
299%
Zysk (strata) przed opodatkowaniem
9 869
958
931%
Zysk (strata) netto z działalności kontynuowanej
7 493
638
1074%
Zestawienie marż wygenerowanych przez Sescom SA w latach obrotowych: 2021/2022 oraz 2022/2023
W roku obrotowym 2022/2023 koszty rodzajowe poniesione przez Sescom SA wyniosły ok. 145,6 mln zł
wobec 109,5 mln zł rok wcześniej (+33% r/r). Tak, jak w poprzednich okresach, dominującymi pozycjami
kosztowymi w spółce były:
usługi obce w kwocie 75,4 mln zł, wynikające z wykorzystywania w działalności operacyjnej
zewnętrznych podwykonawców zespołów serwisowych, które wobec wzrostu liczby zleceń
oraz inflacyjnego wzrostu stawek w analizowanym okresie zwiększyły się o ok. 36% względem
analogicznego okresu poprzedniego roku obrotowego,
wynagrodzenia, które wskutek zwiększenia zatrudnienia oraz wynagrodzwzrosły z poziomu 17,5 mln
w 2021/2022 r. do 22 mln w roku obrotowym 2022/2023 wzrost wynagrodzeń wpłynął również
na wzrost kosztów ubezpieczeń społecznych i innych świadczeń do kwoty 4,4 mln zł (+30% r/r),
5,2%
8,2%
1,9%
5,6%
0,6%
4,9%
2021/2022 2022/2023
EBITDA
Zysk (strata) na działalności
operacyjnej
Zysk (strata) netto z
działalności kontynuowanej
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 48
wartość sprzedanych towarów i materiałów wykorzystywanych w zleceniach serwisowych w wysokości
22 mln zł (wzrost o 54% r/r),
koszty zużycia materiałów i energii, które wzrosły o ok. 13% r/r/ z 13,2 mln zł do 15 mln zł.
Koszty rodzajowe poniesione przez Sescom SA w latach obrotowych: 2021/2022 oraz 2022/2023
WYBRANE DANE FINANSOWE W TYS.
Okres 12
miesięcy
zakończony
30.09.2023
Okres 12
miesięcy
zakończony
30.09.2022
Dynamika
Amortyzacja
4 017
3 595
12%
Zużycie materiałów i energii
14 963
13 240
13%
Usługi obce
75 439
55 522
36%
Podatki i opłaty
917
731
25%
Wynagrodzenia
21 998
17 507
26%
Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia
4 399
3 380
30%
Pozostałe koszty rodzajowe
1 867
1 265
48%
Wartość sprzedanych towarów i materiałów
21 977
14 291
54%
Koszty według rodzaju, razem
145 577
109 531
33%
3.2. Jednostkowe sprawozdanie finansowe bilans
WYBRANE DANE FINANSOWE W ZŁ
Stan na
30.09.2023
Stan na
30.09.2022
Dynamika
Aktywa trwałe
34 238
24 283
41%
Aktywa obrotowe
50 130
42 138
19%
Zapasy
4 052
4 433
-9%
Należności
40 070
28 516
41%
Pozostałe aktywa
1 646
1 344
22%
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty
4 362
7 845
-44%
Aktywa razem
84 368
66 421
27%
Kapitał własny
47 569
39 903
19%
zobowiązania
36 799
26 518
39%
zobowiązania długoterminowe
2 184
3 123
-30%
zobowiązania krótkoterminowe
34 615
23 395
48%
Pasywa razem
84 368
66 421
27%
Na dzi30.09.2023 r. suma bilansowa Sescom SA wyniosła 84,4 mln wobec 66,4 mln na ostatni dzień
poprzedniego roku obrachunkowego.
W strukturze majątku Emitenta na ostatni dzień roku obrotowego 2022/2023 r. dominowały aktywa obrotowe,
których udział w sumie bilansowej wyniósł ok. 59%. Dominującymi pozycjami majątku obrotowego na dzi
30.09.2023 r. były:
należności, które stanowiły ok. 80% wartości aktywów obrotowych z większościowym udziałem
należności handlowych oraz faktoringowych (99% udziału w strukturze krótkoterminowych
należności),
środki pieniężne i ekwiwalenty (9% udziału w AO),
zapasy stanowiące 8% sumy majątku obrotowego.
Ok. 3% wartości aktywów obrotowych na dzień 30.09.2023 r. stanowiły pozostałe aktywa. W analizowanej
pozycji zawarte czynne rozliczenia międzyokresowe, w tym przyszłe rozliczenia kontraktów
z dotychczasowymi klientami.
Na koniec września 2023 r. aktywa trwałe Sescom SA o wartości bilansowej 34,2 mln zł stanowiły 41% udziału
w majątku Sescom SA (wobec 24,3 mln ostatni dzień poprzedniego roku obrotowego). Różnica w wartości
w majątku trwałym wynika z istotnego wzrostu pozycji należności z tytułu udzielonych pożyczek (pożyczka do
Sescom Limited w kwocie 1,3 mln GBP na pokrycie 20% wkładu własnego kredytowanej inwestycji zakupu
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 49
100% udziałów spółki PCB Technical Solutions Limited), a także wzrostu o 3,4 mln wartości inwestycji w
jednostkach zależnych (objęcie nowej emisji akcji spółki SES Hydrogen SA oraz nowej emisji udziałów jednostki
współkontrolowanej SES Hydrogen Energy Sp. z o.o.) . Wśród głównych kategorii aktywów trwałych należy
również wymienić:
wartość firmy w kwocie 8,5 mln zł,
rzeczowe aktywa trwałe, których wartość na ostatni dzień roku obrotowego 2022/2023 wyniosła 4,7
mln zł wobec 5,9 mln zł na koniec września 2022 r.,
wartości niematerialne, w których umieszczone są koszty zakończonych prac rozwojowych, przyjętych
do użytkowania (3,5 mln zł na dzień 30.09.2023 r.) w tym projektu Platformy SES Support 4.1 (2,9 mln
zł na dzień 30.09.2023 r.).
Na ostatni dzień roku obrotowego 2022/2023 dominującą część pasywów Sescom SA (ok. 56% ich wartości)
stanowił kapitał własny. Jego wartość w kwocie 47,6 mln zł w ok. 88% pokrywały dotychczas zatrzymane zyski.
Spółka wydziela również kapitał zapasowy (nadwyżkę emisyjną) w kwocie 4 mln oraz kapitał rezerwowy
w kwocie ok. 0,9 mln (przeznaczony m.in. na opcje managerskie w kwocie 0,6 mln zł). Wartość ujemną w
kapitałach własnych Emitenta na dzień 30.09.2023 r. stanowiła kwota nabycia akcji własnych Emitenta (1,4 mln
zł).
44% majątku Emitenta (36,8 mln zł) była finansowana kapitałami obcymi, w tym w 94% zobowiązaniami
krótkoterminowymi.
Wartość zobowiązań krótkoterminowych na dzień 30.09.2023 r. wyniosła 34,6 mln wobec 23,4 mln na
ostatni dzień poprzedniego roku obrotowego. W skład zobowiązań o terminie zapadalności do 12 miesięcy
wchodziły następujące pozycje:
zobowiązania handlowe w kwocie 23,7 mln zł,
zobowiązania z tytułu podatków i ubezpieczeń społecznych w wysokości 2,7 mln zł,
zobowiązania z tytułu wynagrodzeń w kwocie 1,5 mln zł,
zobowiązania finansowe (z tytułu leasingu finansowego oraz wykorzystywanej linii obrotowej) w kwocie
2,9 mln zł,
bierne rozliczenia międzyokresowe w kwocie 1,8 mln (z dominującym udziałem rezerw na przyszłe
koszty związane z rozwojem autorskiego oprogramowania Platformy SES Support do zgłaszania
zleceń serwisowych o wartości 0,3 mln zł oraz na świadczenia pracownicze w kwocie 1,2 mln zł).
Zobowiązania długoterminowe Sescom SA na dzień 30.09.2023 r. wyniosły 2,2 mln (wobec 3,1 mln
na dzień 30.09.2022 r.). Zobowiązania o terminie zapadalności powyżej 12 miesięcy składały się głównie
z zobowiązań leasingowych w kwocie 1,8 mln zł.
Zestawienie rentowności aktywów i kapitału własnego Sescom SA w latach obrotowych: 2021/2022 oraz 2022/2023
W wyniki zwiększenia zysku netto o ok 1.070% r/r przy jednoczesnym wzroście sumy bilansowe o ok. 27% r/r,
istotną poprawę odnotowały wskaźniki rentowności: rentowność aktywów ogółem Sescom SA wzrosła
do poziomu 8,9% (+7,9 p.p.), natomiast rentowności kapitałów własnych do 15,8% (wzrost o 14,2 p.p).
1,0%
8,9%
1,6%
15,8%
2021/2022 2022/2023
Rentowność aktywów ogółem
ROA
Rentowność kapitału własnego
ROE
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 50
Płynność Sescom SA w latach obrotowych: 2021/2022 oraz 2022/2023
Nieznacznemu pogorszeniu uległy natomiast wskaźniki płynności. Dynamika wzrostu zobowiązań
krótkoterminowych (w tym zwłaszcza zobowiązań handlowych) wyniosła 48% r/r, co wobec wolniejszego
wzrostu aktywów obrotowych (+19% r/r) doprowadziło do obniżenia wskników pokrycia zobowiązań
zapadających w ciągu 12 miesięcy aktywami szybko zbywalnymi. Wskaźnik płynności bieżącej na koniec
września 2023 r. wyniósł 1,45, natomiast wskaźnik płynności szybkiej 1,28.
Zadłużenie finansowe Sescom SA w latach obrotowych: 2021/2022 oraz 2022/2023
Na koniec roku obrotowego 2022/2023 wzrósł poziom wskaźników zadłużeniowych Emitenta, co jest
konsekwencją wyższej dynamiki wzrostu zobowiązań Sescom SA w stosunku do kapitałów własnych. Według
stanu na ostatni dzień września 2023 r. łączna wartość zobowiązań stanowiła 43,6% wartości pasywów
oraz 77,4% wartości kapitałów własnych Emitenta.
3.3. Jednostkowe sprawozdanie finansowe przepływy pieniężne
WYBRANE DANE FINANSOWE W TYS.
Okres 12
miesięcy
zakończony
30.09.2023
Okres 12
miesięcy
zakończony
30.09.2022
Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej
7 254
4 835
Przepływy pieniężne z działalności inwestycyjnej
-7 210
-2 159
Przepływy pieniężne z działalności finansowej
-3 527
-1 974
Zmniejszenie netto środków pieniężnych i ich ekwiwalentów
-3 483
702
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na początek okresu
7 845
7 143
Środki pieniężne i ich ekwiwalenty na koniec okresu
4 362
7 845
W okresie od października 2022 r. do września 2023 r. Sescom SA wygenerowała dodatnie operacyjne
przepływy pieniężne netto w kwocie 7,3 mln zł wobec 4,8 mln zł rok wcześniej. Do istotnych przyczyn
determinujących wzrost wartości przepływów operacyjnych rok do roku należy zaliczyć:
wzrost zysku przed opodatkowaniem z kwoty ok 1 mln zł rok wcześniej, do 9,9 mln zł,
1,80
1,45
1,55
1,28
2021/2022 2022/2023
Wskaźnik płynności bieżącej
Wskaźnik płynności szybkiej
39,9%
43,6%
66,5%
77,4%
2021/2022 2022/2023
Wskaźnik ogólnego zadłużenia
Wskaźnik zadłużenia kapitału
własnego
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 51
zwiększenie salda należności o 14,4 mln zł (w zeszłym roku saldo uległo zwiększeniu o 2 mln zł),
zwiększenie salda zobowiązań handlowych oraz pozostałych o 8,7 mln (w zeszłym roku saldo zostało
zwiększone o 2 mln zł).
W okresie od października 2022 r. do września 2023 r. Emitent wygenerował ujemne przepływy pieniężne
z działalności inwestycyjnej w kwocie -7,2 mln zł (wobec -2,2 mln rok wcześniej). Przepływy inwestycyjne
w analizowanym okresie dotyczyły następujących obszarów:
wpływu dywidend o jednostek zależnych w kwocie 2,2 mln zł (w zeszłym roku 2,4 mln zł,
płatności za rzeczowe aktywa trwałe oraz wartości niematerialne i prawne w kwocie 1 mln (wobec
1,7 mln zł rok wcześniej),
udzielenia pożyczki jednostkom powiązanym w kwocie 8,1 mln (wobec 3,2 mln zł w poprzednim roku
obrotowym),
nabycia udziałów w jednostkach zależnych i współkontrolowanych (objęcie nowej emisji udziałów SES
Hydrogen Energy Sp. z o.o.) w kwocie 1 mln zł (wobec braku przepływów w tej kategorii rok wcześniej).
W analizowanym okresie Sescom SA wygenerowała ujemne przepływy z działalności finansowej w kwocie
3,5 mln (w roku 2021/2022 -2 mln zł). Wartość ta jest wynikiem spłaty zobowiązań z tytułu leasingu
finansowego w kwocie 3 mln oraz spłat odsetek od pozostałych zobowiązań finansowych, w tym kredytu
obrotowego w kwocie 0,8 mln mln zł. Jednocześnie Spółka wygenerowała dodatni przepływ w wysokości
0,6 mln zł z tytułu otrzymanych dotacji.
Wobec realizacji wyżej wymienionych działań, Sescom SA zmniejszyła kwotę netto środków pieniężnych i ich
ekwiwalentów o 3,5 mln zł do poziomu 4,4 mln zł.
4. Wynik finansowy a publikowane prognozy
Sescom SA nie publikuje prognoz finansowych. W dniu 03.01.2023 r. Emitent opublikował raport ESPI nr 2/2024
zawierający szacunkowe wyniki za rok obrotowy 2022/2023.
5. Ocena wraz z uzasadnieniem dotycząca zarządzania zasobami finansowymi
Zarząd Sescom SA kładzie szczególny nacisk na utrzymanie bezpiecznego poziomu płynności oraz zadłużenia
w jednostce dominującej oraz spółkach córkach Grupy. Aktywa bieżące Sescom SA oraz całej Grupy
Kapitałowej pokrywają odpowiednio: 145% i 134% wartości swoich zobowiązań krótkoterminowych. Grupa
Sescom oraz jej jednostka dominująca finansują znaczną majątku kapitałami własnymi. Wskaźnik ogólnego
zadłużenia Sescom SA w roku obrotowym 2022/2023 wyniósł 43,6%, natomiast Grupy Sescom 61,5%.
W roku obrotowym 2022/2023 Sescom SA oraz jej jednostki zależne posiadały pełną zdolność do
wywiązywania się z zaciągniętych zobowiązań. Dzięki modelowi biznesowemu Grupy, polegającemu na
finansowaniu funkcjonowania spółek zagranicznych walutą generowanych przez nie przychodów, zmniejszane
jest ryzyko walutowe. W ocenie Zarządu niewymagane jest obecnie posiłkowanie s instrumentami
zabezpieczającymi kontrakty przed ryzykiem walutowym.
6. Ocena czynników i nietypowych zdarzeń i ich wpływ na wynik
W opinii Zarządu Emitenta, w roku obrotowym 2022/2023 rynek powróc do pierwotnych wolumenów prac
utrzymaniowych i zleceń inwestycyjnych, których realizacja była niekiedy wstrzymywana podczas restrykcji
covidowych. Według Emitenta negatywne czynniki dotyczące: pandemii koronawirusa, czy wojny w Ukrainie,
nie wpływały już w roku 2023 tak istotnie na decyzje inwestycyjne klientów, jak miało to miejsce w latach
ubiegłych i będą miały niewielki wpływ na wynik Emitenta również w kolejnym roku obrotowym.
W ocenie Zarządu, w Sescom SA oraz jej Grupie Kapitałowej nie dochodziło w minionym roku obrotowym
do nietypowych zdarzeń o charakterze ogólnorynkowym, które miały istotny wpływ na wynik finansowy.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 52
Czynniki operacyjne mające wpływ na wynik były związane z działalnośc operacyjną realizowa
przez poszczególne linie biznesowe i zostały przedstawione w punkcie 2 rozdziału Działalność Sescom SA
oraz Grupy Sescom w roku obrotowym 2022/2023.
7. Aktualna i przewidywana sytuacja finansowa
Zdaniem Zarządu Emitenta, obecna sytuacja finansowa Spółki oraz Grupy Kapitałowej jest bardzo dobra.
Miniony rok obrotowy zakończył się poprawą skonsolidowanego wyniku finansowego z kwoty -3,3 mln do
kwoty 20,1 mln zł, a wzrost sprzedaży odnotowała każda linia biznesowa Segmentu Facility Management.
Na koniec roku obrotowego 2022/2023 utrzymano również zapas środków pieniężnych w kwocie 15,8 mln
oraz poziom ogólnego zadłużenia Grupy na poziomie 61,5% wartości jej majątku. Grupa na bieżąco realizuje
zobowiązania oraz utrzymuje poziom aktywów obrotowych, w tym środków pieniężnych, zapewniający
zachowanie płynności.
W ocenie Zarządu obecny poziom środków pieniężnych oraz zaangażowania kapitałów własnych
w finansowanie działalności pozwala na stabilne funkcjonowanie oraz realizację celów strategicznych.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 53
Działalność Sescom SA oraz Grupy Sescom w roku obrotowym 2022/2023
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 54
1. Otoczenie rynkowe
1.1. Rynek Facility Management
Za Facility Management uznawany jest szeroki zakres usług uwzględniający ogół prac zapewniających
prawidłowe funkcjonowanie obiektów: handlowych, komercyjnych, budynków użyteczności publicznej
oraz przestrzeni je otaczającej. Do takich usług należą między innymi:
usługi polegające na utrzymaniu technicznym obiektu: serwis urządzeń chłodniczych, grzewczych
i klimatyzujących, konserwacja infrastruktury przeciwpożarowej,
usługi wspierające funkcjonowanie obiektu: sprzątanie, catering, ochrona, usługi pralnicze,
usługi związane z gospodarowaniem zasobami: zarządzanie efektywnością energetyczną, gospodarka
odpadami i recykling,
usługi utrzymania IT: tworzenie i konserwacja infrastruktury teleinformatycznej, instalowanie i serwis
urządzeń IT,
usługi zarządzania przestrzenią obiektu: planowanie przestrzenne, relokacje.
Rynek FM jest miejscem funkcjonowania wielu przedsiębiorstw różnej wielkości, o zróżnicowanej ofercie
usługowej i skali działania.
Rynek usług Facility Management można podzielić według następujących kryteriów:
rodzaj świadczonych usług, gdzie należy wyróżnić:
o FM miękki, w którym usługodawcy realizują zadania niezwiązane z obsłu techniczną
lub technologiczną: ochrona, sprzątanie budynku czy catering,
o FM twardy, czyli dotyczący usług technicznych, serwisowych realizowanych
przez wyspecjalizowane podmioty,
zakres świadczonych usług, który można podzielić na następujące kategorie:
o zintegrowane usługi FM (Integrated Facility Management IFM), czyli komplementarne,
powiązane ze sobą usługi z obszaru FM (zdolność usługodawcy do świadczenia wielu usług
powiązanych z działalnością FM), koordynowane w ramach pojedynczego systemu przez
oddelegowany, wyspecjalizowany zespół,
o pojedyncze usługi FM, kiedy usługobiorca posiada zdolność do realizacji tylko jednego typu
prac powiązanych z FM (np. napraw urządzeń klimatyzujących czy pielęgnacji zieleni),
powierzenie realizacji usługi, gdzie wymienić można dwie możliwości wykonania prac:
o zasoby asne (in-house FM), które pozwalają przedsiębiorstwu na realizację prac z zakresu
FM przez zaangażowanie własnych pracowników,
o outsourcing (outsourced FM), który polega na zleceniu realizacji prac FM firmie zewnętrznej.
Od roku 2021, dącego rokiem stopniowego odejścia od pandemicznych restrykcji, globalny rynek FM
kontynuuje kurs po ścieżce wzrostowej. Jeszcze w 2021 jego wartość szacowana była na 1.239,99 mld USD.
Zgodnie z raportem Facility Management Market Size, Share & COVID-19 Impact Analysis, By Service Type,
By Industry and Regional Forecast, 2023-2030 autorstwa Fortune Business Insights branża Facility
Management zwiększyć tempo wzrostu z szacowanego rok wcześniej CAGR = 5,7% do CAGR=6,7% i do 2030
roku osiągnąć poziom 2.031,4 mld USD. Wyżs dynamikę wzrostu dla sektora prognozują analitycy
ResearchAndMarkets, którzy szacują dynamikę wzrostu światowego rynku Facility Management w tempie
CAGR=9,29% w okresie 2022-2027.
Wśród głównych czynników wzrostu globalnego rynku FM analitycy wymieniają:
- postępujący wzrost zapotrzebowania na outsourcing usług zarządzania obiektami
- wzrost zapotrzebowania na inteligentne obiekty (tzw. smart facilities), a w konsekwencji większą liczbę
urządzeń wymaganych poprawnego funkcjonowania tych obiektów,
- postępującą integrację internetu rzeczy w obiektach.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 55
Dalszy wzrost rynku FM na świecie jest upatrywany również w postępujących infrastrukturalnych inwestycjach
publicznych w krajach rynków wschodzących, dotyczących modernizacji istniejących obiektów użyteczności
publicznej oraz nowych budowanych zgodnie z obecnymi standardami: smart & green building.
Trzeba jednak zauważyć, że mimo tendencji wzrostowych, rynek FM tak jak większość branż, mierzy się
obecnie z trudnościami makroekonomicznych, w tym zwłaszcza wysoką inflacją panującą w większości
lokalnych gospodarek. Wyzwaniem dla firm FM jest obecnie presja płacowa pracowników technicznych,
rosnące koszty podwykonawców czy energii. Autorzy raportu CBRE: Facilities Management Costs Trends 2023
prognozują dalszą presję płacową zwłaszcza w segmencie twardego (technicznego) Facility Management,
której towarzyszyć będzie rywalizacja firm o pracowników technicznych.
Prognozowana wartość globalnego rynku FM w mld USD
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Fortune Business Insights
Według analityków firmy McKinsey, ponad połowę wartości globalnego rynku FM stanowi outsourcing (usługi
realizowane przez zewnętrznych wykonawców), a według szacunków Allied Market Research, rynek
outsourcingu FM w latach 2021-2030 będzie rosnąć w tempie CAGR=7,6%. Zwolennicy powierzenia zadań
zarządzania kwestiami technicznymi obiektów firmie zewnętrznej, wśród zalet wymieniają m.in. redukcję etatów
oraz towarzyszących im kosztów stałych. Dzięki braku konieczności inwestowania w infrastrukturę, materiały i
szkolenia dla własnych pracowników technicznych, odpowiednio dopasowany outsourcing FM jest również
uważany za opc efektywniejszą kosztowo. Trzeba również zauważyć, że czynnikiem, który wpłynął na
zdynamizowanie wzrostu udziału obszaru outsourcingu w globalnym rynku FM w latach 2020-2021 była zmiana
w podejściu do funkcjonowania przedsiębiorstw w wyniku następstw pandemii koronawirusa. Działania
przedsiębiorstw zostały skierowane na zapewnienie klientom produktów i usług o jeszcze większej jakości, przy
jednoczesnej optymalizacji kosztowej biznesu. Stąd też coraz więcej firm likwiduje wewnętrzne działy
utrzymania technicznego obiektu, powierzając obszar FM specjalistom zewnętrznym.
Również rynek zintegrowanych usług FM (Integrated FM) kontynuuje trend wzrostowy. Według Business
Research Insights - autorów raportu Integrated Facility Management Market Size, Share, Growth and Industry
Analysis, wartość tego obszaru rynku FM wyniosła w 2022 roku 74,02 mld USD, by do 2031 r. przekrocz
124,3 mld USD (tempo wzrostu CAGR=5,9%). Większą wartość rynku szacują analitycy Persistence Market
Research, według których rynek IFM był warty 101,4 mld USD, natomiast do 2033 r. ma osiągnąć wartość 219,7
mld USD. Wybór zewnętrznego dostawcy IFM preferują zwłaszcza duże, rozproszone organizacje, gdzie
pozytywny efekt zarządzania szeregiem usług technicznych w obiektach przez jeden podmiot jest bardziej
widoczny. Wśród zalet IFM wskazywana jest optymalizacja kosztowa oraz chęć uproszczenia zarządzania
procesami utrzymania technicznego obiektów.
Europa stanowi trzeci pod względem wielkości (zaraz po Azji i Ameryce Północnej) rynek Facility Management
na świecie. Chociaż obszar FM na Starym Kontynencie jest uznawany za dojrzały i wysoko rozwinięty, nadal
cechuje się dynamiką wzrostu powyżej 5%. Według prognoz analityków Fortune Business Insights, wartość
rynku FM w Europie w 2023 r. wyniesie 290,4 mld USD. Do 2030 r. europejski rynek FM ma przekroczyć 426
mld USD, rosnąc w tempie CAGR=5,4%. Obszar Facility Management w Europie wciąż uznawany jest za
stosunkowo rozdrobniony i wysoce konkurencyjny. W ciągu ostatnich kilku lat ulega on jednak stopniowej
konsolidacji, a udział w rynku zwiększają podmioty skoncentrowane na innowacyjności i możliwościach
1 260
1 292
1 378
1 470
1 568
1 673
1 785
1 904
2 031
2022 2023(p) 2024(p) 2025(p) 2026(p) 2027(p) 2028(p) 2029(p) 2030(p)
CAGR=6,7%
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 56
technologicznych zdolnych do obsługi klientów zorientowanych na popularne trendy: zrównoważony rozwój
oraz efektywność energetyczna.
Prognozowana wartość europejskiego rynku FM w mld USD
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Fortune Business Insights
Największymi rynkami FM w Europie pozostają: Niemcy, Wielka Brytania i Francja. Dwa z nich: Wielka Brytania
i Niemcy stanowią istotny udział w sprzedaży Grupy Sescom, łącznie odpowiadając za 21% przychodów w roku
obrotowym 2022/2023.
Niemiecki rynek FM ma przed sobą dobre perspektywy. Wartość tego obszaru usług w 2022 roku, zgodnie z
obliczeniami analityków TechSci Research, osiągnęła 87,54 mld USD. Według danych zawartych
w opracowaniu firmy Lünendonk Leading Facilities Management Companies in Germany 2023, sprzedaż 25
największych podmiotów funkcjonujących na rynku FM w Niemczech wzrosła o 9,3% r/r i po raz pierwszy
przekroczyła wartość 15 mld EUR, a zatrudnienie w branży przekroczyło 274.000 pracowników. Analitycy za
główne determinanty wzrostu wskazali wysoki poziom inflacji, ale również nasilony popyt na kompleksowe
usługi techniczne. W 2024 r. w Niemczech odbędzie się piłkarskie EURO 2024, a przygotowania do turnieju
determinują inwestycje w prywatnym sektorze HoReCa, ale równiinfrastrukturze publicznej. Należy jednak
zauważyć, że niemiecki rynek FM jest rynkiem dojrzałym, a jego średniookresowa dynamika wzrostu, ch
dodatnia, jest niższa od średniej europejskiej. Według analityków Mordor Intelligence Inc, w latach 2022-2027
rynek niemiecki będzie rozwijać się rok do roku z dynamiką CAGR=3,58%.
Rynek Facility Management w Wielkiej Brytanii charakteryzuje sdużą stabilnością. Według analityków Mordor
Intelligence Inc w latach 2023-2028 rynek będzie rozwijać się rok do roku z dynamiką CAGR=1,65% i z poziomu
68,16 mld USD w 2023 r. osiągnie poziom ok. 74 mld USD 5 lat później. Na wielkość popytu na usługi FM
w Wielkiej Brytanii, podobnie jak w przypadku całej Europy, oddziałuje trend budowania i modernizacji obiektów
zgodnie z nurtem zrównoważonego rozwoju i efektywności energetycznej. Stwarza to dobre perspektywy
zwłaszcza dla rozwoju grupy usług technicznego FM (tzw. hard Facility Management services). Według obliczeń
analityków Baachu, w Wielkiej Brytanii to sektor publiczny generuje większość (ponad 60%) wartości rynku FM.
Rozkład udziału w rynku pojedynczych usług FM i usług zintegrowanych IFM wynosi ok. 60/40.
Polska oraz pozostałe kraje CEE odpowiadały w minionym roku za ok. 72% łącznej sprzedaży Grupy Emitenta.
Wartość rynku FM na tym obszarze w 2022 r. wyniosła według analityków Mordor Intelligence ok. 21,67 mld
USD. Zgodnie z prognozami autorów raportu Market Size of Central And Eastern Europe (CEE) Facility
Management Industry, dalszy wzrost branży do 2029 r. będzie postępował z dynamiką CAGR=5,26%. Według
analityków Mordor Intelligence, w okresie 2022-2027 kluczowe dla Emitenta zagraniczne rynki FM: w Czechach,
na Węgrzech oraz Słowacji będą rosnąć z dynamiką CAGR, odpowiednio: 2,46%, 3,72% oraz 2,5%.
Czynnikiem, który będzie miał wpływ na dalszy rozwój branży dalsze inwestycje w sektorze nieruchomości
komercyjnych.
Rynek inwestycyjny Real Estate, pomimo wojny na Ukrainie, rosnących kosztów budowlanych oraz zmienności
stóp procentowych w rejonie CEE, w 2022 r. pozostawał stabilny. Pogorszenie statystyk nastąpiło w I poł. 2023
roku, kiedy wartość inwestycji w krajach CEE spadła o 59% r/r.
Według wyliczzaprezentowanych w raporcie CEE Marketbeats autorstwa Cushman & Wakefield w 2022 r.
łączna wartość inwestycji w obszarze nieruchomości komercyjnych wyniosła 10,9 mld EUR (wobec 9,98 mld
290,4
306,8
324,1
342,4
361,8
382,2
403,8
426,6
2023(p) 2024(p) 2025(p) 2026(p) 2027(p) 2028(p) 2029(p) 2030(p)
CAGR=5,6%
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 57
EUR rok wcześniej), z czego 41,2% tej kwoty dotyczyło segmentu biurowego, natomiast 26,3% retail, który
cechował się najstabilniejszym popytem. Warto podkreślić, że za ponad połowę wartości inwestycji w rejonie
CEE w 2022 r. odpowiadała Polska.
Udział poszczególnych krajów CEE oraz branż w łącznej wartości inwestycji w obszarze nieruchomości
komercyjnych w 2022 r.
Źródło: Raport CEE Marketbeat autorstwa Cushman & Wakefield
Zgodnie z szacunkami analityków Cushman & Wakefield, w I poł. 2023 r. wartość inwestycji istotnie
wyhamowała do poziomu 2,28 mld EUR (-59% r/r). Zdaniem analityków znaczący wpływ na spadek nastrojów
inwestycyjnych zwłaszcza w drugim kwartale, na który przypadało jedynie 31% sześciomiesięcznej sprzedaży,
miały wysokie stopy procentowe. Ich ustabilizowanie w drugiej połowie 2023 r. powinno dać pozytywny impuls
wzrostowy w kolejnych okresach.
Udział poszczególnych krajów CEE oraz branż w łącznej wartości inwestycji w obszarze nieruchomości
komercyjnych w I poł. 2023 r.
Źródło: Raport CEE Marketbeat autorstwa Cushman & Wakefield
Z wartością rynku FM szacowaną na ok. 13,4 mld EUR, jeszcze w 2021 r. Polska była największym rynkiem
Facility Management w krajach Europy Środkowej i odpowiadała za 2/3 wartości całego rynku Facility
Management w regionie CEE. Według szacunków analityków Mordor Intelligence, tempo wzrostu rynku FM
w Polsce w latach 2022-2027 utrzyma się na poziomie CAGR=1,21%.
52,4%
14,1%
11,7%
10,3%
9,1%
2,5%
Polska Czechy Rumunia Słowacja Węgry Bułgaria
41,2%
26,3%
25,6%
2,5%
4,4%
Office Retail Przemysł Hotele Pozostałe
35,0%
32,0%
14,0%
11,0%
8,0%
Polska Czechy Słowacja Węgry Rumunia
34,0%
30,0%
27,0%
6,0%
3,0%
Retail Office Przemysł Hotele Pozostałe
Wartość inwestycji:
10,9 mld EUR
Wartość inwestycji:
2,28 mld EUR
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 58
Wartość rynku FM w Polsce oraz w rejonie CEE (Polska, Węgry, Czechy, Słowacja) w mld EUR
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Interconnection Consulting
Według opracowania Polski Rynek Usług FM autorstwa firmy konsultingowej Menpresa wartość rynku usług
FM w Polsce jest wyższa i w 2021 r. wyniosła ok. 124,4 mld (ok. 28,3 mld EUR), a udział usług FM w PKB
wyniósł ok. 4,74%. Warto podkreślić, że 43% tej wartości (53,5 mld ) stanowił outsourcing FM.
Według szacunków Interconnection, 2020 r. w Polsce sektorem generującym największy popyt na usługi FM
były nieruchomości komercyjne, których udział w rynku stanowił 29,8%. Dlatego też kondycja rynku FM jest
skorelowana z sytuacją obiektów komercyjnych. Dla Sescom kluczowi klienci to sieci detaliczne funkcjonujące
w obiektach wielkopowierzchniowych lub w wynajętych butikach w galeriach handlowych.
Udział kluczowych branż w sprzedaży generowanej przez firmy Facility Management w Polsce w 2020 r.
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Interconnection Consulting
Po okresie covidowym, kondycja centrów handlowych w Polsce w ostatnich latach ulega stopniowej poprawie.
Świadczą o tym wolumeny sprzedaży i odwiedzalności, które w 2022 roku przekroczyły wartości z 2019 r.
ostatniego roku przed wybuchem pandemii koronawirusa. Wskaźniki te odnotowały kolejne wzrosty w 2023 r.
(porównując już do roku 2022). Według danych Polskiej Rady Centrów Handlowych, w okresie trzech kwartałów
2023 roku rekordowymi pod względem dynamiki wzrostu miesiącami były: styczeń i luty ze wzrostem obrotów
odpowiednio o 32,1% r/r oraz 28% r/r, a także poprawą odwiedzalności (odpowiednio +17,8% r/r i +15,6%).
W przypadku wyników dwóch pierwszych miesięcy 2023 roku nie bez znaczenia jest efekt niższej bazy
w analogicznych miesiącach w 2022 r. obowiązywały jeszcze ostatnie ograniczenia sanitarne dot. maksymalnej
liczby klientów w sklepach i restauracjach. Należy również podkreślić, że czynnikiem wpływającym na wzrost
obrotów była m.in. inflacja, w związku z czym wraz z rosnącymi przychodami centrów, towarzyszący im zysk
nie rósł proporcjonalnie (według danych GUS łączna sprzedaż sektora detalicznego w skorygowanych o efekt
inflacji cenach stałych w styczniu 2023 r. była niższa o 0,3% r/r). Wzrost odwiedzalności centrów handlowych,
mierzonej liczbą klientów na 1 m
2
powierzchni najmu, sugeruje natomiast, że liczba odwiedzających galerie
w 2023 r. przekroczyła wolumeny osiągane przed wybuchem pandemii koronawirusa.
19,5
19,5
20,3
2019 2020 2021
Kraje CEE
12,6
12,9
13,4
2019 2020 2021
Polska
29,8%
27,0%
14,6%
28,6%
Nieruchomości komercyjne Przemysł Opieka zdrowotna Pozostałe
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 59
Trzeba zauważyć, że chociaż wrzesień (ostatni miesiąc roku obrotowego 2022/2023 Emitenta) był miesiącem
o niewielkim spadku obrotów r/r, to już w kolejnym miesiącu październiku powrócił trend wzrostowy (+5% r/r
wartości obrotów oraz +2% r/r wzrost odwiedzalności). Autorzy raportu Polskiej Rady Centrów Handlowych
słabszy wynik września uzasadniali historycznie rekordowo ciepłą pogodą w tym miesiącu, która mogła wpłynąć
rezygnację ze spędzania czasu w obiektach handlowych przez potencjalnych kupujących.
Odwiedzalność i obroty centrów handlowych w porównaniu do analogicznego miesiąca w roku poprzednim
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Polskiej Rady Centrów Handlowych
Dane dot. segmentu nowych inwestycji w nieruchomości handlowe w, prezentowane w raportach Marketbeat
Polska, autorstwa Cushman & Wakefield, obrazują dobrą sytuację tego segmentu w Polsce. Według analityków
Cushman & Wakefield, w 2023 r. w Polsce oddano do użytku 447 tys. m
2
nowej powierzchni handlowej
(w porównaniu do 400 m
2
rok wcześniej). Wśród nowych obiektów dominują parki handlowe, które w 2023 r.
odpowiadały 80% nowej podaży (70% w 2022 r.). 15% nowej powierzchni handlowej przypadało na oddane
do użytku centra handlowe. Całkowita podaż powierzchni handlowej w Polsce przekrocza na koniec grudnia
2023 r. 16,3 mln m
2
. Według informacji zawartych w raporcie Marketbeat Polska rynek handlowy, na koniec
grudnia 2023 r. w budowie pozostawało 38 obiektów handlowych o łącznej nowej powierzchni najmu ok. 370
tys. m
2
. Warto podkreślić, że miniony rok był najlepszy od 6 lat pod względem wejścia nowych sieci detalicznych
do Polski w 2023 r. według analityków Cushman & Wakefield odnotowano 29 debiutów, w tym m.in. takich
marek jak: JUST IN CASE, Mokida, Moomin shop, WMF, OD Store, Guerlain, PLNY LALA, Herse czy Lichi.
Wielkość oddanej do użytku nowoczesnej powierzchni handlowej w Polsce w tys. m2
Źródło: Opracowanie własne na podstawie Marketbeat – polski rynek handlowy autorstwa Cushman & Wakefield
Oddaną do ytku nową powierzchnię handlową warto porównać z poziomem pustostanów, ponieważ wzrost
ich udziału w łącznej podaży powierzchni głby świadcz o nadmiernym nasyceniu rynku. Zgodnie z
informacjami zawartymi w raporcie BNP Paribas Real Estate Rynek nowoczesnego handlu w Polsce, średni
poziom pustostanów w obiektach handlowych w 8 największych miastach Polski spadł w I poł. 2023 r. o 1,1 p.p.
do poziomu 3,6%. Warto podkreślić, że był to najniższy poziom wskaźnika, porównując pierwsze połowy 4
132,1%
128,0%
116,0%
109,0%
103,8%
107,7%
106,5%
108,4%
99,1%
117,8%
115,6%
104,8%
102,6%
102,0%
105,8%
104,3%
104,2%
104,7%
sty.23 lut.23 mar.23 kwi.23 maj.23 cze.23 lip.23 sie.23 wrz.23
Obroty Odwiedzalność
70
123
81
226
30
100
120
150
105
70
43
229
I kw.
2021 r.
II kw.
2021 r.
III kw.
2021 r.
IV kw.
2021 r.
I kw.
2022 r.
II kw.
2022 r.
III kw.
2022 r.
IV kw.
2022 r.
I kw.
2023 r.
II kw.
2023 r.
III kw.
2023 r.
IV kw.
2023 r.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 60
ostatnich lat. Dane obrazujące malejący udział pustostanów w powiększających się rok do roku zasobach
powierzchni handlowej wskazują na odbudowę branży po okresie niepewności makroekonomicznej.
Analizując strukturę podaży powierzchni handlowej ze względu na typ obiektu, należy zauważyć kontynuację
trendu wzrostowego inwestycji typu park handlowy (obiekty ukierunkowane przede wszystkim na działalność
handlową, w których mieszczą się sklepy bez części wspólnych, z bezpośrednim wejściem z parkingu). Obiekty
tego typu w ostatnich latach systematycznie zyskują udział w rynku i na koniec I poł. 2023 r. według analityków
PRCH stanowiły ok. 18% łącznej podaży powierzchni handlowej w Polsce.
Struktura podaży powierzchni handlowej w Polsce
Źródło: Opracowanie własne na podstawie raportu Rynek obiektów handlowych w Polsce autorstwa Polskiej Rady Centrów
Handlowych
Zgodnie z danymi udostępnionymi przez GUS, w okresie pierwszych 9 miesięcy 2023 r. sprzedaż detaliczna
w cenach stałych (uwzględniająca efekt wzrostu cen) była niższa o 3,4% r/r. Warto podkreślić, że wszystkie
kategorie produktów będących przedmiotem handlu w obiektach rozproszonych odnotowały ujemną
dynamikę r/r. Znaczący spadek sprzedaży detalicznej r/r odnotowano w kategoriach produktów: Meble, RTV
i AGD (86,7% r/r) oraz Prasa, książki i pozostała sprzedaż wyspecjalizowana (85% r/r). W ocenie analityków,
skala spadków konsumpcji gospodarstw domowych, która była najbardziej odczuwalna w II kw. roku 2023, była
wynikiem efektu wysokiej bazy z poprzedniego roku (istotnym bodźcem zwkszającym konsumpcję było
wówczas przybycie uchodźców z Ukrainy) oraz realnego spadku wynagrodzeń. Zgodnie z ocenami analityków,
powolne ożywienie sprzedaży powinno nastąpić w 4 kwartale 2023 r.
Dynamika sprzedaży detalicznej w cenach stałych w Polsce (analogiczny okres roku poprzedzającego = 100)
Źródło: Dane GUS
82,0%
18,0%
VI 2023
Centra
handlowe
Parki handlowe
i centra
outletowe
83,0%
17,0%
XII 2022
84,0%
16,0%
VI 2022
96,9
98
97,9
86,1
104,7
96,5
107,3
101,1
105,8
126,2
108,1
106,1
106,8
106,4
114,5
125,9
100,7
105,8
96,6
96
99,1
96,6
86,7
85
OGÓŁEM
Żywność,
napoje i wyroby
tytoniowe
Kosmetyki,
farmaceutyki,
sprzęt
ortopedyczny
Tekstylia,
odzież, obuwie
Meble, rtv, agd
Prasa, książki,
pozostała
sprzedaż w
wyspecjalizowa
nych sklepach
I-IX 2020 I-IX 2021 I-IX 2022 I-IX 2023
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 61
1.2. Rynek dostaw i utrzymania urządz informatycznych
Istotnym bodźcem rozwojowym dla usług Emitenta związanych z wdrażaniem i utrzymaniem technicznym
urządzeń IT w obiektach rozproszonych jest kondycja rynku IT, w tym inwestycji przedsiębiorstw w nowy sprzęt
i jego utrzymanie.
Według analityków Gartnera, po 2021 roku, który stanowił istotne odbicie w stosunku do pandemicznego 2020
r. (wzrost globalnych wydatków na IT 10,2% r/r), w roku 2022 dynamika wzrostu uległa osłabieniu. Zgodnie
z przedstawionymi danymi, światowy rynek IT ogółem w 2022 r. wzrósł do poziomu 4.533 mld USD (+2,9% r/r),
natomiast w 2023 r. przekroczy wartość 4.694 mld USD (+3,5% r/r). W Europie po spadku wartości rynku o 2,2%
do poziomu 995,8 mld USD w 2022 roku, w kolejnych latach prognozowany jest powrót do trendu wzrostowego.
W 2023 r. rynek wydatków na IT w Europie ma urosnąć o 5,5%, natomiast w 2024 r. o 9,3%, osiągając wartość
1.148,1 mld USD.
Zgodnie z raportem Gartnera, pomimo niepewności gospodarczej, wydatki na IT w ujęciu ogólnym zdają się
być obszarem odpornym na recesję. Należy jednak zauważyć, że typem wydatków, który odnotował jednak
istotne, ujemne poziomy dynamiki wzrostu są wydatki na sprzęt IT. Wartość tego obszaru wydatków, zgodnie
z prognozami Gartnera, odnotowała spadek o 13,3% w 2022 r. i ponowie obniży się w 2023 r. o 14,3% do
poziomu 125,5 mld USD. Dopiero w 2024 prognozowany jest wzrost wydatków na sprzęt IT o ok. 4,6% r/r.
Istotny spadek to rezultat znaczących wydatków firm na sprzęt IT w 2021 r. (+15,8% r/r), kiedy z powodu
przejścia wielu firm na pracę zdalną, poczynione zostały istotne inwestycje w przenośny sprzęt IT. Tak wysokiej
wartości inwestycji nie udało się powtórzyć w kolejnym roku. Dodatkowo, przyczyn dalszych spadków analitycy
Gartnera upatrują w odchodzeniu klientów do rozwiązań chmurowych oraz IaaS (Infrastructure as a service),
które pozwalają ograniczyć własne zasoby sprzętowe (komputery, serwery, dyski, sprzęt sieciowy) mocą
obliczeniową dostępną w chmurze. W trendzie wzrostowym niezmiennie pozosta natomiast wydatki na usługi
IT (odpowiednio: +2,3% r/r w 2022 r., +10% r/r w 2023 r. oraz +11,8% w 2024 r.).
Nakłady na technologię informatyczną w Europie latach 2022-2024 w mld USD
Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych Gartner
Według analityków IDC Poland, rynek IT w Polsce był w 2022 r. 18 mld USD, co oznaczało wzrost o 14,7% r/r.
Same usługi IT (m.in. usługi integracji, wdrożenia i dostosowania oprogramowania) wzrosły o 5,7% do poziomu
3,7 mld USD z prognozowanym dalszym wzrostem w ciągu najbliższych 5 lat na poziomie CAGR=5,8%. Według
danych zaprezentowanych przez portal branżowy Computerworld, sektorem o największych wydatkach na IT
w 2022 r. w Polsce był handel, którego wydatki na IT wzrosły o 29% r/r, do poziomu 4 mld . Należy jednak
pamiętać, że do istotnego wzrostu r/r przyczyniła się również rosnąca inflacja.
W ramach szerokiego zakresu usług utrzymania technicznego dla obiektów rozproszonych, Sescom oferuje
klientom wdrażanie i serwis rozwiązań IT dla sieci detalicznych. Do licznych projektów zrealizowanych
w obszarze urządzeń IT można zaliczinstalacje kas samoobsługowych, POS (Points of Sales) czy rozwiązań
opartych o RFID.
Okres pandemii stanow dla urządzeń samoobsługowych okres dynamicznego wzrostu wartości rynku.
Przykładem był rekordowy rok 2021, kiedy, zgodnie z danymi raportu Global EPOS and Self-Checkout 2022
autorstwa brytyjskiej firmy badawczej RBR, na rynku światowym dostarczono ok. 200.000 nowych urządzeń
995,8
1 050,4
1 148,1
347,4
382,3
427,3
146,4
125,5
131,3
2022 2023(p) 2024(p)
Wydatki IT łącznie, w tym: Usługi IT Hardware
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 62
typu SCO (self-checkout), co stanowiło wzrost o 11% r/r. W 2022 wolumen dostaw przekroczył 193.000
jednostek co stanowiło drugi wynik w historii.
Według badania Grand View Research, wartość globalnego rynku urządzeń SCO przekroczyła w 2022 r.
wartość 3,87 mld USD, by do końca dekady będzie rozwijać się w tempie CAGR=13,4%.
Popularność rozwiązań samoobsługowych nie maleje również w Polsce. Jeszcze w połowie 2020 r, w całym
kraju funkcjonowało łącznie ok. 4,5 tys. kas SCO. W lipcu 2022 r. wyłącznie 2 dyskonty o ogólnokrajowym
zasięgu marki: Lidl i Biedronka dysponowały ok. 14 tys. kas samoobsługowych, by rok później powiększyć
ten zasób do 17 tys. Same urządzenia ewoluują. W dyskontach marki Lidl wprowadzono kasy samoobsługowe
XXL dedykowane łatwiejszej obsłudze (skanowanie, pakowanie) większej liczby produktów. Należy jednak
zaznaczyć, że rynek kas samoobsługowych ma przed sobą jeszcze szereg wyzwań hamujących dynamikę
dalszego rozwoju. Głównym z nich kradzieże produktów, ale sieci skarżą się również na nieintencjonalne
błędy klientów polegające na nieprawidłowej identyfikacji produktu (pieczywa, warzyw czy owoców) oraz na
pomyłki cenowe podczas skanowania produktów
Dobre perspektywy ma przed sobą technologia RFID, której zastosowanie w handlu detalicznym rośnie
w zauważalnym tempie. Według analityków Grand View Research, wzrost wydatków na inteligentne
etykietowanie rosną w tempie 5,1% i do 2030 r. osiągną poziom 55,55 mld USD. 51% tych wydatków przypada
na etykiety RFID. Liderem wydatków na inteligentne etykiety b obszar handlu detalicznego, z udziałem
w 22,8 % w 2022 r. Wzrost rynku inteligentnego etykietowania wynika z wszechobecnej chęci optymalizacji
kosztowej w poszczególnych branżach potencjalnych klientów. Zastosowanie inteligentnych etykiet pozwala
m.in. usprawnić procesy inwentaryzacji, zwiększyć kontrolę nad posiadanym majątkiem/stanem
magazynowym, zredukować liczbę kradzieży produktów.
1.3. Rynek technologii wodorowych
Od lat rośnie zainteresowanie wodorem jako nowym paliwem w gospodarce. Wynika ono z coraz
powszechniejszego postrzegania go za ważny nośnik energii, umożliwiający realizację globalnych starań na
rzecz redukcji emisji gazów cieplarnianych. Wykorzystanie wodoru jako paliwa nie jest ideą nową. Już w XIX
i XX wieku rozwijane były projekty dotyczące jego eksploatacji w przemyśle, wczesnych silnikach spalinowych
i sterowcach. Jednak to ostatnie dekady zaowocowały wzrostem społecznej świadomości o niekorzystnym
wpływie emisji na klimat i wywarły presję na poszukiwanie alternatyw dla wysokoemisyjnych paliw kopalnych
w światowej gospodarce. Jako jedną z nich wskazuje się wodór, który znalazł szczególne miejsce w strategiach
energetycznych UE oraz państw członkowskich. Nadrzędnym celem Unii Europejskiej jest bowiem osiągnięcie
redukcji emisji o 55% do 2030 r. względem poziomu z 1990 r. oraz neutralności klimatycznej w roku 2050.
Oznacza to, że gospodarka europejska ma przejawiać taki sam poziom wychwytu emisji gazów cieplarnianych,
jaki zostanie uwolniony do atmosfery. Powoduje to konieczność zastąpienia paliw kopalnych w kluczowych
sektorach gospodarki transporcie, energetyce oraz przemyśle odnawialnym (zielonym) wodorem. Ten,
produkowany jest w procesie elektrolizy, do której wykorzystana zostaje energia elektryczna pochodząca z
OZE, dzięki czemu zapewnia pełniejsze wykorzystanie niestabilnych źródeł odnawialnych i zeroemisyjność w
pełnym cyklu życia paliwa.
Poza czynnikiem środowiskowym, rosnący rynek wodoru jest istotny także z perspektywy socjoekonomicznej.
Jego rozwój, komplementarny z wysokim poziomem technologii OZE w UE, ma umocnić jej wiodącą pozycję
oraz zagwarantować wzrost PKB krajów członkowskich i powstanie ponad 1 mln nowych miejsc pracy pośrednio
lub bezpośrednio związanych z rozwijającą się gałęzią gospodarki
Obecnie na świecie wytwarza się ponad 120 Mt wodoru, z czego ok. dwie trzecie stanowi wodór produkowany
w dedykowanych instalacjach, a pozostała część to surowiec będący produktem ubocznym procesów
technologicznych lub wytwarzany w mieszaninie z innymi gazami. Celowa konsumpcja wodoru przekracza przy
tym 70 Mt. Należy zaznaczyć, że w dominującej części jest to wodór szary, w którego produkcji wykorzystywane
paliwa kopalne (m.in. w metodach SMR, ATR i gazyfikacji węgla), przez co przyczynia się do emisji na
poziomie 830-900 Mt CO rocznie. Produkcja najbardziej pożądanego wodoru niskoemisyjnego w tym wodoru
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 63
zielonego, jak również wodoru niebieskiego produkowanego z paliw kopalnych przy wykorzystaniu metod
wychwytu i utylizacji węgla (CCUS) nie przekracza 5%.
Według poszczególnych prognoz do 2050 r. przewidywany jest kilkukrotny wzrost zdolności produkcyjnych
niskoemisyjnego wodoru na świecie. Determinantami tej dynamiki mają być m.in. rosnące ceny uprawni
do emisji CO2, malejący koszt produkcji paliwa (zwłaszcza ze źródeł odnawialnych) w stosunku do aktualnej
ceny oraz polityka państw wspierająca rozwój technologii wodorowych poprzez wzmocnione regulacje i dotacje
rządowe.
W samej Europie popyt na odnawialny wodór we wszystkich sektorach ma wynosić 10002000 TWh do 2050
r., a według ogłoszonego w czerwcu 2022 r. planu Komisji Europejskiej REPower EU jpod koniec obecnej
dekady przekroczyć 20 Mt rocznie, z czego połowa ma b pokrywana przez produkcna Starym Kontynencie,
a połowa pochodzić z importu. Dla porównania, obecne zapotrzebowanie na wodór przekracza 9,8 Mt rocznie,
co odpowiada 325 TWh energii i stanowi ok. 2% zapotrzebowania energetycznego.
Wzrost popytu na wodór w Europie pociąga za sobą rozwój rynku elektrolizerów oraz realizacji projektów
związanych z nisko- oraz zeroemisyjnym wodorem, wspierany dodatkowo kapitałem płynącym z dostępnych
unijnych narzędzi finansowania.
Polska jest trzecim największym producentem wodoru w Unii Europejskiej. Obecne zdolności produkcyjne
Polski przekraczają 1 Mt wodoru szarego. Wynika to z obecnych uwarunkowań gospodarczych. Produkcja
wodoru odbywa się głównie w dużych zakładach przemysłowych rafineriach i zakładach chemicznych, gdzie
wodór jest wykorzystywany w procesach produkcyjnych. Polska jako członek Unii Europejskiej, musi zmierzyć
się z wyzwaniami transformacji energetycznej, zgodnie z wytycznymi zatwierdzonymi przez instytucje UE.
Rozwój krajowego rynku wodoru i zaplecza technologicznego stwarza nie tylko szansę na ograniczenie emisji,
ale daje również możliwość utrzymania bezpieczeństwa energetycznego oraz wzmocnienia pozycji Polski na
arenie międzynarodowej.
Zauważalnym globalnym trendem jest dążenie do zwiększenia produkcji i eksploatacji odnawialnego
i niskoemisyjnego wodoru, o czym świadczy rosnąca liczba ogłaszanych projektów, napędzanych potrzebą
głębokiej dekarbonizacji, zwłaszcza przemysłów energochłonnych. Jest to pozytywną przesłanką m.in. dla
spółek Emitenta z obszaru Segmentu Technologii Wodorowych, świadczącą o wysokim potencjale wdrożenia
własnych technologii. Na przestrzeni minionego roku liczba zapowiadanych dostaw elektrolizerów na świecie
do 2030 r. podwoiła się bowiem w stosunku do roku poprzedniego, a według danych BloombergNEF,
potencjalny wolumen produkcji w ogłoszonych projektach potroił się, wynosząc 174 mln ton metrycznych
rocznie od 2030 r.).
Jeśli chodzi o projekty w Europie, w 2023 r. prognozowano, roczna produkcja niskoemisyjnego wodoru w
2030 r. może osiągnąć 38 Mt, z czego 17 Mt ma pochodzić z projektów będących aktualnie na wczesnym etapie
rozwoju. Oznacza to, że potencjalna produkcja z ogłoszonych projektów jest o 50% większa w porównaniu z
rokiem ubiegłym. Co istotne, przeważająca część (27 Mt) ma się opierać na elektrolizie i niskoemisyjnej energii
elektrycznej, a ok. 10 Mt na paliwach kopalnych z uwzględnieniem wychwytu, utylizacji i składowania dwutlenku
węgla (Źródło: IEA).
Zwiększone zapotrzebowanie na odnawialny wodór, zwłaszcza w Europie, dyktowane jest regulacyjnie.
Dotyczy to m.in. zapotrzebowania związanego z produkcją pochodnych i RFNBO, czyli odnawialnych paliw
pochodzenia niebiologicznego (wodór odnawialny, e-amoniak, e-metanol, e-kerozyna), których wzrost zużycia
prognozowany jest w szczególności w przemyśle i transporcie, co dyktowane jest unijną dyrektywą RED III, jak
również rozporządzeniami wynikającymi z pakietu „Fit for 55” AFIR, REFuel Aviation oraz FuelEU Maritime.
W ich ramach cel zwiększenia udziału RFNBO w transporcie ma wzrosnąć do 5,7%, a zastąpienia szarego
wodoru w przemyśle wodorem odnawialnym aż do 75% do końca dekady.
Ze względu na normy wynikające z dyrektyw MCP, EED oraz EPBD w tym roku wzrosło także zainteresowanie
wykorzystaniem wodoru w zakresie ogrzewnictwa systemowego i przemysłowego. Dyrektywy wskazują bowiem
konieczność ograniczenia emisji niektórych substancji do atmosfery ze średnich obiektów energetycznego
spalania, jak również rozwój ciepłownictwa lokalnego, zwiększenie udziału OZE i stworzenie efektywnych
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 64
systemów ogrzewania i chłodzenia w obiektach komercyjnych, budynkach mieszkalnych i niemieszkalnych.
Rozwój rynku będzie jednak silnie warunkowany równoważeniem podaży i popytu poprzez skuteczne
połączenie wytwarzania z końcowymi obszarami zastosowania za pomocą właściwie kierowanych środków
publicznych, także dla inwestorów i odbiorców końcowych.
2. Działalność poszczególnych linii biznesowych w roku obrotowym 2022/2023
2.1. Segment Facility Management
W związku z aktualizacją strategii Wise Futurist 2030, w dniu 28.11.2022 r. Emitent dokonał nowego podziału
linii (obszarów) biznesowych funkcjonujących w ramach Segmentu Facility Management:
obszar utrzymania technicznego obiektów handlowych oraz serwisu, wynajmu i sprzedaży pojazdów
magazynowych, dotychczas funkcjonujące w ramach osobnych linii: Technicznego Facility
Management oraz Logistics Processes Support zostały połączone w jeden obszar biznesowy
Technical Facility Management,
usługi utrzymania urządzeń IT IT Infrastructure, wdrażania efektywności energetycznej – Energy oraz
zarządzania majątkiem obiektów przy pomocy technologii RFID Digital utworzyły obszar biznesowy
Technological Facility Management,
linia biznesowa działająca dotychczas pod nazSescom Store, skoncentrowana na wykonawstwie
projektów modernizacyjnych i ogólnobudowlanych w obiektach sieci detalicznych utworzyła obszar
biznesowy o nowej nazwie Interior Construction & Fit-out.
Obszar Technical Facility Management
Obszar usług technicznego Facility Management w roku obrotowym 2022/2023 odnotował zauważalny wzrost
sprzedaży, będący rezultatem rozwoju organicznego Emitenta, zrealizowanego przejęcia zagranicznego a co
za tym idzie wzrostu wolumenów wykonywanych prac, ale również pierwszego roku bez nagłych wydarz
mających istotnie negatywny wpływ na gospodarkę. Jeszcze w roku obrotowym 2020/2021 Europa borykała
się ze skutkami pandemicznych restrykcji handlowych, a pod koniec I połowy roku obrotowego 2021/2022
wybuchła wojna na Ukrainie. Rok 2022/2023, chociaż charakteryzujący się wysoką inflacją, był dla Grupy
Emitenta okresem względnie stabilnego prowadzenia działań operacyjnych.
W minionym roku obrotowym linia biznesowa Technical Facility Management wygenerowała sprzedaż
na poziomie 151,3 mln wobec 110,9 mln rok wcześniej (+36,5% r/r). Przychody osiągnięte w analizowanym
okresie rezultatem realizacji 89.183 prac serwisowych (+7,7% r/r). W ramach usług świadczonych
dla rozproszonych obiektów handlowych wykonano 83.469 prac, natomiast 5.714 prac dotyczyło realizacji usług
serwisu wózków widłowych. W ciągu ostatnich 3 lat obrotowych zauważalny jest stopniowy wzrost udziału prac
serwisowych wykonanych poza granicami Polski (w roku obrotowym 2020/2021: 20,3%, w kolejnym roku
22,5%, a w roku 2022/2023: 26,3%). Łącznie Sescom był obecny z usługami Technical FM w 27 krajach Europy.
Poza Polską były to głównie: Węgry, Wielka Brytania, Niemcy i Czechy.
W analizowanym okresie kluczowymi odbiorcami usług obszaru Technical FM pozostały sieci odzieżowe,
hipermarkety i dyskonty, a także sieci stacji paliw.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 65
Działalność na rynku polskim
Udział polskiego rynku w łącznym wolumenie prac wykonanych w ramach linii biznesowej Technical FM wyniósł
w minionym roku obrotowym 73,7%. Liczba wykonanych prac (prewencyjnych - przeglądów i reakcyjnych
napraw awaryjnych, a także zleceń dodatkowych) przekroczyła 65.000 zdarzeń i była wyższa o ok. 2,4% r/r.
Wolumen zrealizowanych prac w ramach linii biznesowej Technical FM w Polsce w latach obrotowych: 2020/2021,
2021/2022 oraz 2022/2023
Wskutek rozszerzenia liczby klientów oraz geograficznego zakresu kontraktów w branży formatów
spożywczych, wolumen zdarzeń serwisowych zrealizowanych dla tej grupy klientów wzrósł w roku obrotowym
2022/2023 o 48% r/r. Spowodowało to wzrost udziału formatów spożywczych w łącznej liczbie zdarzeń
serwisowych linii biznesowego Technicznego FM w Polsce z 23,8% w roku obrotowym 2021/2022 do 34,4%
rok później. W ujęciu wolumenowym czołowymi odbiorcami usług TFM w Polsce w minionym roku były równi
następujące segmenty klientów: segment modowy z łączną liczbą aktywności serwisowych na poziomie
19,8 tys. oraz sieci stacji paliw z łączną liczbą zleceń na poziomie 8,8 tys.
Obszar usług Technicznego FM obejmuje również serwis, wynajem i sprzedaż wózków widłowych dla klientów
z branż: logistycznej, magazynowej, sklepów wielkopowierzchniowych oraz szeroko rozumianego przemysłu.
Usługi dedykowane utrzymaniu technicznemu pojazdów magazynowych realizowane były wyłącznie dla
klientów w Polsce. Spółka DT Sp. z o.o. odpowiedzialna za realizację wymienionych powyżej usług, utrzymała
podobny do zeszłorocznego poziom sprzedaży niepowiązanej: 9,3 mln zł (9,4 mln zł rok wcześniej). W ramach
działalności serwisowej zrealizowano 5.714 prac (przeglądy, reakcje awaryjne, planowane naprawy) dla ponad
150 klientów (wzrost liczby wykonanych prac o ok. 8,7% r/r). Według stanu na ostatni dzień roku obrotowego
2022/2023 flota wózków DT przeznaczonych na wynajem długoterminowy liczyła 63 pojazdy. W ciągu całego
roku obrotowego 2022/2023 sprzedano 272 nowe zki. Wzrost liczby wózków przeznaczonych do wynajmu
długoterminowego wpłynął na zmianę struktury sprzedaży wobec odnotowanej w poprzednim roku obrotowym.
W roku obrotowym 2022/2023 dominujący udział w przychodach usług dedykowanych pojazdom
110,9
151,3
Niepowiązana sprzedaż linii biznesowej
Technical FM w mln zł
2021/2022 2022/2023
73,7%
5,1%
4,5%
4,2%
3,6%
8,9%
Struktura geograficzna zrealizowanych zleceń
Technical FM w roku obrotowym 2022/2023
Polska Węgry Wielka Brytania
Niemcy Czechy Pozostałe
57 023
64 174
65 687
30 000
40 000
50 000
60 000
70 000
2020/2021 2021/2022 2022/2023
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 66
magazynowym miał serwis wózków 53% (46% rok wcześniej), sprzedaż wózków widłowych stanowiła 31%
(45% w zeszłym roku), natomiast wynajem 16% łącznej sprzedaży (9% w roku obrotowym 2021/2022).
Działalność na rynku zagranicznym
Usługi technicznego Facility Management w Europie realizowane przez zagraniczne spółki zależne:
niemiecką Sescom GmbH, węgierską Sescom Muszaki Szerviz Kft, czeską Sescom Czech Republic s.r.o. oraz
brytyjskie: Sescom Ltd oraz PCB Technical Solutions Ltd. Część zadań związanych z obsługą rynku
międzynarodowego, szczególnie rynków bałkańskich, jest również obsługiwanych przez spółkę polską –
Sescom SA
Kluczowymi klientami Sescom spoza Polski sieci detaliczne należące do branży modowej, które w roku
obrotowym 2022/2023 stanowiły ok. 88% łącznego wolumenu zleceń poza granicami Polski. Pozostałe branże
klientów zagranicznych korzystających z usług Sescom w minionym roku obrotowym to: drogerie i farmacja
z łącznym udziałem w zleceniach nieprzekraczającym 6%. Żaden z pozostałych segmentów klientów nie
przekroczył 1% udziału w wykonanych pracach w analizowanym okresie. W przypadku branży modowej liczba
20,8 tys. zrealizowanych prac oznaczała wzrost o 22,5% r/r. Dla segmentu drogerii i farmacji wykonano 1.286
prac, co oznaczało wzrost o 6% r/r. Łącznie, poza granicami Polski, w roku obrotowym 2022/2023 w ramach
linii biznesowej Technical FM zrealizowano 23.496 prac, co oznaczało wzrost wobec roku poprzedzającego o
ok. 26,1%. Za 3.829 zrealizowanych prac odpowiadała nowa spółka w grupie PCB Technical Solutions
Limited, z dominującym, 76% udziałem zleceń klientów z branży modowej.
Wolumen zrealizowanych prac w ramach linii biznesowej FM poza Polską w latach obrotowych: 2020/2021,
2021/2022 oraz 2022/2023
Rok obrotowy 2022/2023 poza granicami Polski charakteryzował się następującymi tendencjami:
wśród kluczowych krajów pod względem liczby zrealizowanych prac (powyżej 1.000 zleceń
wykonanych w ciągu roku obrotowego), znalazły się: Węgry (4.579 prac), Wielka Brytania (4.034
prace), Niemcy (3.756), Czechy (3.204), Holandia (1.991) oraz Słowacja (1.700),
31%
53%
16%
Udział poszczególnych typów usług w
przychodach DT Sp. z o.o. w roku obrotowym
2022/2023
Sprzedaż wózków Serwis wózków Wynajem wózków
14 528
18 640
23 496
0
5 000
10 000
15 000
20 000
25 000
30 000
2020/2021 2021/2022 2022/2023
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 67
poza Słowacją (-5% r/r) wzrost wolumenu realizacji rok do roku został odnotowany w każdym
z wymienionych powyżej krajów, natomiast najwięksdynamiką w ujęciu wolumenowym odznaczył
się rynek brytyjski (+1.133,6% r/r),
największy wzrost wartości sprzedaży również odnotowano w Wielkiej Brytanii z powodu nabycia
lokalnej spółki a także osiągnięciu pierwszych efektów synergii w postaci rozszerzenia kontraktów
z dotychczasowymi klientami o rynek brytyjski, sprzedaż w UK wzrosła z 1,1 mln zł do 30,2 mln zł r/r,
pod względem sprzedaży, poza Wielką Brytanią, wśród pozostałych krajów kluczowych największe
wzrosty odnotowano: w Niemczech o 29% r/r do 18,1 mln zł, na Węgrzech o 37% do 5,5 mln zł oraz w
Czechach o 20% do 5,5 mln zł, spadek sprzedaży odnotowano natomiast w Holandii (-32% do 5,7 mln
zł).
Wzrost sprzedaży zarówno w Polsce jak i poza jej granicami jest również efektem wzmożonych działań
handlowych. Wśród rozszerzeń lub nowych umów na usługi technicznego Facility Management należy
wyróżnić:
rozpoczęcie współpracy z międzynarodową marką odzieży i akcesoriów outdoorowych w zakresie FM
we wszystkich salonach w Polsce,
rozszerzenie dotychczasowej umowy z New Balance na realizację usług utrzymania technicznego
instalacji HVAC i elektrycznych, serwisu automatyki drzwi i rolet oraz konserwacji sprzętu ppoż. o nowe
kraje: Hiszpanię i Portugalię,
rozszerzenie dotychczasowej współpracy z marką North Food w zakresie realizacji prac prewencyjnych
i reakcyjnych o restaurację North Fish zlokalizowaną w Londynie,
rozszerzenie współpracy z dotychczasową międzynarodową siecią odzieżową, dotychczas
obsługiwaną w Polsce i Holandii, o 85 obiektów handlowych w Wielkiej Brytanii, w zakresie przeglądów,
utrzymania instalacji HVAC oraz prac reakcyjnych,
rozszerzenie współpracy z międzynarodową siecią odzieżową o serwis awaryjny w 46 obiektach
zlokalizowanych w Wielkiej Brytanii,
nawiązanie współpracy z siecią odzieżową z segmentu luxury fashion w obszarze dział
prewencyjnych oraz obsługi awarii w 15 butikach zlokalizowanych w Niemczech, Austrii, Holandii i
Belgii,
rozszerzenie współpracy z dotychczasowym klientem ogólnopolską marką funkcjonującą na rynku
convenience store o prace w zakresie chłodnictwa i wentylacji na terenie województw: dolnośląskiego
i opolskiego.
Obszar Technological Facility Management
41,5
61,7
Niepowiązana sprzedaż linii biznesowej
Technological FM w mln zł
2021/2022 2022/2023
91,6%
3,1%
1,0%
4,2%
Struktura branżowa zrealizowanych zleceń
obszaru Technological FM w roku obrotowym
2022/2023
Hipermarkety/Dyskonty Drogerie/farmacja
Stacje paliw Pozostałe
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 68
Linia biznesowa Technologicznego Facility Management, rozwijana przez oddział Sescom we Wrocławiu,
wypracowała w okresie roku obrotowego 2022/2023 r. sprzedaż w wysokości 61,7 mln zł, co oznaczało wzrost
o 48,8% w stosunku do analogicznego okresu w roku poprzednim.
Obszar biznesowy skupiony na wsparciu klientów w utrzymaniu technicznym urządzeń IT, jak również oferujący
rozwiązania w zakresie optymalizacji zużycia energii oraz zarządzania majątkiem zlokalizowanym w
rozproszonych obiektach handlowych zauważalnie poprawił rezultaty sprzedażowe m.in. dzięki pierwszemu
dużemu kontraktowi na wdrożenie usługi asset management przy zastosowaniu technologii RFID, a także
zwiększeniu liczby projektów instalacji infrastruktury IT w obiektach handlowych. W drugiej połowie roku
obrotowego 2022/2023 Emitent ponownie rozpoczął realizację kompleksowego projektu instalacji kas
samoobsługowych self-checkout (SCO) w sklepach obecnego klienta. Usługa dostarczenia i wdrożenia SCO,
rozpoczęta jeszcze w okresie pandemicznym, nadal znajduje odbiorców, a kasy samoobsługowe stanowią już
stały element dyskontów i hipermarketów zlokalizowanych w Polsce.
W roku obrotowym 2022/2023 wolumen zrealizowanych usług serwisowych IT w ramach stałej współpracy
wyniósł ok. 41,8 tys. prac (+11,8% r/r). W ramach projektów instalacyjnych z obszaru Technological FM
wykonano między innymi następujące prace:
realizacja projektów dostawy i wdrożenia sprzętu IT w 348 obiektach handlowych (218 rok wcześniej),
instalacja, konfiguracja i uruchomienie 933 kas samoobsługowych SCO w 326 obiektach (922 kasy
w 245 sklepach rok wcześniej).
W roku obrotowym 2022/2023 utrzymana została struktura odbiorców usług obszaru Technological FM. Nadal
wiodącymi klientami (ok. 92% wszystkich zrealizowanych zleceń serwisowych i instalacyjnych) podmioty z
branż hipermarketów i dyskontów, a także drogerie (3,1%) oraz stacje paliw (1%). Udział poszczególnych
segmentów klientów nie uległ znaczącym zmianom.
W ramach linii Technologicznego FM oferowana jest również usługa optymalizacji zużycia energii w obiektach
rozproszonych (usługa Energy). Usługa Energy stanowi interesującą opcję dla sieci handlowych szukających
oszczędności w kosztach utrzymania obiektów. Prognozy dotyczące istotnego wzrostu cen energii elektrycznej
wpływają na wzrost popularności rozwiązań ograniczających koszty funkcjonowania placówek handlowych.
Usługa Energy pozwala zauważalnie obniżyć wydatki związane ze zużyciem mediów dzięki wykorzystaniu
autorskich urządzeń pomiarowych i analitycznych SES Control.
446
245
326
1 292
992
933
2020/2021 2021/2022 2022/2023
liczba sklepów liczba zainstalowanych kas SCO
218
348
2021/2022 2022/2023
Instalacje infrastruktury IT w obiektach handlowych
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 69
Na ostatni dzień roku obrotowego 2022/2023 usługi optymalizacji zużycia energii i urządzenia pomiarowe
dostarczone przez Emitenta, znajdowały odbiorców w łącznie 732 obiektach, generując sprzedaż z instalacji
systemu oraz abonamentów na poziomie 1,83 mln zł (+68,7% r/r). Istotnym osiągnięciem w ramach usługi
Energy było rozszerzenie dotychczasowej współpracy z międzynarodową siecią stacji paliw na rynek czeski.
Dodatkowo w drugiej połowie roku obrotowego 2022/2023 Spółka w ramach usługi Energy rozpoczęła pilotaż
w 50 obiektach międzynarodowej sieci sklepów dekoracyjnych oraz w 11 placówkach jednej z sieci banków.
Wśród obecnych klientów korzystających z oferty optymalizacji zużycia energii elektrycznej znajdują się m.in.
ogólnopolska sieć sklepów z artykułami RTV
międzynarodowa sieć stacji paliw, dla której usługa realizowana jest na terenie Polski, Słowacji i Czech
(trwają rozmowy dot. uruchomienia usługi na rynku węgierskim),
Decathlon sieć sklepów wielkopowierzchniowych z artykułami sportowymi.
Kolejną usługą wchodzącą w skład linii biznesowej Technologicznego FM jest Sescom Digital. Najmłodsza
usługa w Segmencie Facility Management oferuje optymalizację procesów operacyjnych i pomocniczych
klientów firmy, co z kolei przekłada się na obniżanie kosztów funkcjonowania retailerów. Działania w tym
zakresie opierają s o wykorzystanie nowych technologii - ze szczególnym uwzględnieniem RFID. Oferta
Sescom Digital przyczynia się do wzrostu efektywności obsługi procesu sprzedaży, logistyki oraz zarządzania
majątkiem i wyposażeniem m.in. poprzez usprawnienie inwentaryzacji. Autorskim rozwiązaniem zespołu
Sescom Digital jest SES Matic, czyli oprogramowanie oraz zestaw narzędzi do efektywnego zarządzania,
inwentaryzacji i aktualizacji produktów m.in. w sklepach, magazynach czy w restauracjach.
Rok 2023 był przełomowy dla usługi Sescom Digital dzięki rozpoczęciu pierwszego kompleksowego kontraktu
na wdrożenie usługi inwentaryzacji majątku przy użyciu technologii RFID oraz własnego oprogramowania SES
Matic. Już w trakcie roku obrotowego 2022/2023 Spółka realizowała płatne pilotaże, w tym wdrożenia usługi
(wraz z dostawą tagów RFID oraz kolektorów danych) w poszczególnych obiektach handlowych.
Przeprowadzone z powodzeniem projekty pilotażowe pozwoliły na wygenerowanie pierwszej sprzedaży oraz
zostały zakończone podpisaniem pierwszego kontraktu - objęciem usługą ponad 3.500 obiektów sieci Jeronimo
Martins Polska. Kontrakt obejmuje następujący zakres usług:
- budowę bazy majątku obiektów,
- dostarczenie i oznaczenie środków trwałych i wskazanych elementów majątku tagami RFID,
- inwentaryzację środków trwałych i wskazanych elementów majątku obiektów przy użyciu czytników RFID,
- wykorzystanie oprogramowania do zarządzania procesem inwentaryzacji SES Matic.
Umowa zakłada realizację prac do 31 marca 2024. Szacunkowa łączna wartość kontraktu to ok. 11,5 mln
netto.
Zdaniem Emitenta rozwiązania oferowane w ramach Sescom Digital mają przed sobą dobrą perspektywę
wzrostu. Na dzipublikacji niniejszego sprawozdania prowadzone rozmowy dot. wdrożenia usługi asset
management za pomocą RFID w kolejnych sieciach handlowych i w kolejnych krajach: Niemczech, Czechach
i na Słowacji.
527
782
Liczba obiektów objętych usługą Energy
na dzień 30.09.2023 r.
2021/2022 2022/2023
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 70
Obszar Interior Construction & Fit-out
Interior Construction & Fit-out, czyli linia biznesowa odpowiedzialna za realizację usług w zakresie modernizacji,
fit-outów i remodelingu powierzchni sklepowych, zakończyła rok obrotowy osiągając znaczący wzrost
sprzedaży względem poprzedniego roku. W okresie analizowanych 12 miesięcy przychody linii Construction
wzrosły o niemal 290 % r/r do poziomu 16,6 mln zł.
Istotny wzrost sprzedaży linii Construction wynika ze zwiększenia liczby zrealizowanych projektów (50 wobec
30 rok wcześniej). W osiągnięciu takiej dynamiki wzrostu znaczenie miał też efekt niskiej bazy. Należy
zauważyć, że szczególnie druga połowa roku obrotowego 2021/2022 była słabsza pod względem
sprzedażowym, na co mogły mieć wpływ ówczesne wyzwania makroekonomiczne (niepewność geopolityczna,
wysoka inflacja, utrudniony dostęp do kredytów). Wzrost ryzyka rynkowego mógł doprowadzić do zaniechania
części decyzji inwestycyjnych w obszarze modernizacji i renowacji obiektów handlowych. W roku 2022/2023
rynek zaadoptował się panujących warunków gospodarczych. Dodatkowo, sprzedaż Construction została
wsparta rozszerzeniem przedmiotu realizowanych projektów (w minionym roku obrotowym realizowano m.in.
adaptacje powierzchni magazynowych), a także wykonawstwem prac poza granicami Polski w tym
w Czechach i w Niemczech.
W obecnym roku Sescom w obszarze Construction wykorzystuje ożywienie w segmencie modernizacji
obiektów komercyjnych. W analizowanym okresie aż 29 projektów dotyczyły relokacji placówek handlowych, a
więc otwarć i zamknięć (w porównaniu do 10 tego typu zleceń rok wcześniej). Istotny udział w łącznej puli
projektów stanowiły również przygotowania powierzchni sklepowych pod działy kas samoobsługowych.
Podobnie jak rok wcześniej, 17 projektów dotyczyło prac typowo modernizacyjnych fit-outów.
Wśród największych projektów zrealizowanych w ramach obszaru Interior Construction & Fit-out w roku
obrotowego 2022/2023 należy wymienić:
dostosowanie stref kasowych międzynarodowej sieci hipermarketów w 7 jej obiektach w Polsce pod
instalacje kas samoobsługowych,
przygotowanie do otwarcia 3 obiektów ogólnopolskiej sieci banków w Głogowie, Nysie i Krakowie,
przygotowanie pod otwarcia 2 obiektów międzynarodowej sieci butików z biżuterią,
przebudowa obiektu międzynarodowej sieci drogerii w Kielcach,
przygotowanie do zamknięcia obiektów handlowych międzynarodowej sieci odzieżowej w Dusseldorfie
i Dreźnie.
2.2. Technologie wodorowe SES Hydrogen
Do marca 2023 r. działalność segmentu technologii wodorowych prowadzona była w ramach spółki zależnej
Emitenta SES Hydrogen SA Od momentu powołania w dniu 23.03.2023 r. spółki SES Hydrogen Energy Sp.
4,3
16,6
Niepowiązana sprzedaż linii biznesowej
Construction w mln zł
2021/2022 2022/2023
2
9
5
14
5
5
1
5
17
17
2021/2022
2022/2023
Zestawienie zrealizowanych projektów wg typu
wykonanych prac
Instalacje HVAC/Kasy Otwarcia
Zamknięcia OBUD
Modernizacje
50
30
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 71
z o.o., z zamiarem realizacji celów operacyjnych i rozszerzenia możliwości finansowania, w szczególności
poprzez istniejące i przyszłe instrumenty wsparcia projektów wodorowych na rzecz spółki zostały przeniesione
prawa do projektów rozwojowych, będących w trakcie realizacji, pod postacią elektrolizera i kotła wodorowo-
tlenowego, w celu kontynuacji prac badawczo-rozwojowych i planowego doprowadzenia projektów do etapu
komercyjnego wdrożenia.
SES Hydrogen Energy korzysta z wynalazków stanowiących wartość intelektualną, będącą własnoścGrupy
Sescom, objętych patentami: Generatora wodoru oraz tlenu, Zespołu generatora wodoru oraz tlenu, Zespołu
kotła grzewczego. Spółka realizuje prace rozwojowe i koncentruje się na doprowadzeniu projektów do etapu
komercyjnego wdrożenia.
Kluczowe projekty realizowane w ramach Segmentu Technologii Wodorowych:
Pierwszy na polskim rynku autorski model elektrolizera
Produkt stanowi podstawę projektów realizowanych przez spółkę, w tym projektu budowy sieci zintegrowanych
stacji tankowania wodoru, które w pierwszej kolejności wykorzystane zostaną na potrzeby miast oraz zakładów
komunikacji miejskiej. Elektrolizer stanowi jeden z kluczowych elementów stacji tankowania wodorem
instalacji istotnej dla realizacji celów Polskiej Strategii Wodorowej.
W roku obrotowym 2022/2023 spółka SES Hydrogen koncentrowała się na dalszych pracach nad produktami
elektrolizera alkalicznego AWE (Alkaline Water Electrolyser) o mocy 50 kW, w przypadku którego planowo
oczekuje na doprowadzenie urządzenia do etapu testów w 2024 r., jak również elektrolizera typu
anionowymiennego AEM (Anion Exchange Membrane Electrolyser) o mocy 10 kW. W celu zapewnienia
wdrożenia urządzeń zgodnie z zakładanym harmonogramem, z początkiem 2023 r. zespół R&D został
wzmocniony o kluczowego przedstawiciela z ponad 25-letnim doświadczeniem w zakresie rozwoju technologii
elektrolizerów w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie, który objął rolę CTO, jak również dalej prowadzi działania
w zakresie poszerzania kadry o niezbędnych specjalistów. Spółka skupia się na technologii alkalicznej,
ponieważ jest to najbardziej dojrzała technologia elektrolizy wody na cele produkcji wodoru, aktualnie
najpowszechniej stosowana w przemyśle. Jej podstawową przewagą korzyści związane z zastosowaniami
w dużych instalacjach, dzięki wyższej wydajności i trwałości. SES Hydrogen Energy dostrzega również ogromny
potencjał stosunkowo młodej technologii AEM, która łączy przewagi technologii alkalicznej oraz PEM, przy
zagwarantowaniu niższych kosztów aparatury, dzięki redukcji stosowania metali szlachetnych, które w
największym stopniu wpływają na nakłady inwestycyjne. Technologia AEM stanowi więc zaawansowaną
technologię elektrolizy, która aktualnie rozwijana jest zaledwie przez kilka podmiotów na świecie, a docelowo
może pozwolić na większą skalowalność.
Spółka identyfikuje duży potencjał wdrożenia własnych technologii generatorów wodoru ze względu na
chłonność rynku i prognozowane zapotrzebowanie 40 GW mocy zainstalowanej urządzeń w Europie do 2030
r. oraz planowe 2 GW mocy instalacji do produkcji wodoru w Polsce. Jest to jeden z kluczowych celów Polskiej
Strategii Wodorowej do 2030 r. z perspektywą do roku 2040.
Hub wodorowy
Elektrolizer stanowi także bazę dla hubu wodorowego – pełnowymiarowego rozwiązania, przewidującego
produkcję zeroemisyjnego wodoru przy wykorzystaniu energii odnawialnej z wielkoskalowych instalacji OZE,
jego dystrybucję i magazynowanie, a także wytwarzanie i dystrybucję energii na podstawie kontraktów PPA
oraz przechowywanie jej nadwyżek pod postacią wodoru i późniejsze przetworzenie z powrotem w energię
elektryczną za pomocą technologii ogniw paliwowych. Realizacja projektu umożliwi stworzenie ekosystemu
produkcji i dystrybucji paliwa wodorowego i energii odnawialnej oraz stabilizację lokalnych systemów
energetycznych.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 72
Kocioł wodorowy
W ramach działalności SES Hydrogen realizowane także prace badawczo-rozwojowe nad kotłem
wodorowym, który jest pierwszym tego typu rozwiązaniem na rynku, zapewniającym całkowitą zeroemisyjność
oraz brak spalin, dzięki zastosowaniu w urządzeniu zamkniętego obiegu pierwotnego.
W minionym roku obrotowym spółka z powodzeniem przeszła kolejne etapy prac rozwojowych prototypowej
jednostki kotła o mocy 0,5 MW, w tym etapy projektowe i przygotowawcze, by doprowadzić do testów
funkcjonalnych urządzenia w lipcu 2023 r. Na początku sierpnia zakończyła wewnętrzne podsumowanie
wyników testów, które potwierdziły prawidłowość pracy i bezpieczeństwo spalania wodoru z czystym tlenem.
Testy prowadzone były w warunkach odwzorowujących pracę na rzeczywistej instalacji i miały na celu zbadanie
funkcjonalne palnika na otwartej komorze spalania, sprawdzenie zachowania płomienia oraz jego
charakterystyki dla zadanych mocy z wykorzystaniem kamery termowizyjnej. Efektem będzie uzyskanie kontroli
warunków pracy w komorze spalania. Spółka potwierdziła tym samym dobór założeń konstrukcyjnych i
koncepcyjnych kotła oraz komponentów. Testy stanowią krytyczne osiągnięcie, które pozwoli spółce na
udoskonalenie obecnej jednostki testowej oraz kontynuację prac rozwojowych skupionych na optymalizacji
konstrukcji i procesów zachodzących w kotle. W kolejnych etapach spółka prowadzić będzie dalsze badania na
otwartej komorze spalania oraz docelowo przejdzie do kluczowych badań w zamkniętym obiegu wtórnym.
Równolegle do tych prac planowane jest rozpoczęcie procesu certyfikacji.
Spółka dostrzega znaczące szanse wdrożenia i komercyjnego sukcesu produktu, dzięki jego innowacyjnym
cechom technologicznym, m.in. w postaci kontrolowanego spalania wodoru z tlenem w układzie zamkniętym,
redukcji emisji COx, NOx, SOx oraz pyłów, które już dziś wyróżniają go na tle konkurencyjnych rozwiązań i w
pełni odpowiadają regulacjom unijnym, które będą miały największy wpływ na kształtowanie rynku w kolejnych
dekadach.
Sygnałem jest fakt, iż pierwsze podmioty decydują się na inwestycje w wytwarzanie ciepła z wodoru. Pierwszą
taką w Polsce jest planowane osiedle ogrzewane wodorem w Śremie. W listopadzie 2022 r. w ramach listu
intencyjnego SES Hydrogen oraz Śremskie TBS wyraziły wolę współpracy w zakresie dostarczenia technologii
zeroemisyjnego kotła wodorowego na potrzeby nowego osiedla. W 2023 r. SES Hydrogen Energy wraz z Con-
Project Sp. z o.o. i ŚTBS oficjalnie zawarły umowę na projekt osiedla, w ramach której spółka wykona projekt
pierwszej w Polsce kotłowni wodorowej dla budynków mieszkalnych z niezbędną infrastrukturą. Kotłownia
stanowić będzie część zdywersyfikowanego systemu grzewczego, który obejmie również gruntowe pompy
ciepła solanka/woda.
System HGaaS
SES Hydrogen kontynuuje także zapoczątkowane przez Sescom prace nad hybrydowym produktem
softwarowo-hardwarowym Systemem Zarządzania HGaaS, który usprawni użytkowanie infrastruktury
tankowania wodoru, jej prowadzenie i nadzorowanie, a także stanie się wirtualną przestrzenią moderowania
procesów sprzedaży oraz zakupu wodoru i energii odnawialnej, dzięki czemu umożliwi stworzenie ekosystemu
dostawców i odbiorców energii oraz bilansowanie popytu i podaży na rynku wodoru. System składać się będzie
z aplikacji dla klientów indywidualnych oraz firmowych, właścicieli i pracowników stacji tankowania wodoru
oraz prosumentów OZE.
Pozostałe aktywności zespołu SES Hydrogen w roku obrotowym 2022/2023
Obszar analityki i projektów infrastrukturalnych
Na przestrzeni roku obrotowego 2022/2023 spółka dalej rozwijała obszar usług eksperckich w ramach
wewnętrznych zasobów Działu Analiz i Biura Projektów Inwestycyjnych jako kluczowych i wyróżniających
elementów oferty asnej. Tym samym, w zakresie analiz w minionym okresie spółka realizowała prace na
podstawie zawartych kontraktów komercyjnych.
Rozwijane kompetencje wewnętrzne w obszarze analityki i Biura Projektów Inwestycyjnych umożliwiają spółce
kompleksowe podejście do realizacji inwestycji od wstępnych i pogłębionych analiz dot. wykonalności oraz
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 73
ekonomicznej opłacalności planowanych projektów, po usługi projektowe, obejmujące opracowanie koncepcji i
dokumentacji projektowych, wraz z koordynacją ścieżki administracyjnej. W celu sprostania rosnącemu
zapotrzebowaniu spółka w dalszym ciągu rozwija wewnętrzne zasoby kadrowe w powyższych obszarach.
Obszar komunikacji, edukacji i współpracy
W minionym roku obrotowym SES Hydrogen Energy kontynuowało prace w ramach członkostwa w
organizacjach krajowych i międzynarodowych, w tym w ramach grup Polskiego Porozumienia Wodorowego
oraz Hydrogen Europe, najważniejszej organizacji zrzeszającej interesariuszy europejskiego łańcucha
technologii wodorowych i ogniw paliwowych. W listopadzie 2022 r. spółka została członkiem inicjatywy Idea
3W: woda-wodór-węgiel, zainicjowanej przez Bank Gospodarstwa Krajowego BGK. Inicjatywa zrzesza polskie
podmioty, które skupiają swoją działalność wokół tych trzech kluczowych zasobów życia i ich zrównoważonego
wykorzystania w polskiej gospodarce.
W obszarze edukacji i komunikacji spółka kontynuowała działania komunikacyjne poprzez posiadane i
rozwijane kanały. W celu aktywniejszego szerzenia wiedzy o standardach bezpieczeństwa w grudniu 2022 r.
wydała materi edukacyjny „Krótki przewodnik po bezpieczeństwie wodorowym”. Spółka dostrzega
skuteczność treści o charakterze informacyjnym i merytorycznym, dlatego w kwietniu 2023 r. opublikowała także
pierwszy złożony raport „Vademecum wodorowe 2023”, który był efektem wielomiesięcznych prac nad
stworzeniem kompendium, obejmującego najważniejsze zagadnienia związane z wykorzystaniem paliwa
wodorowego w nowoczesnej gospodarce, obszarami zapotrzebowania i perspektywami eksploatacji w
sektorach energetyki, transportu, ogrzewnictwa oraz przemysłu. Celem raportu było rozpowszechnienie wiedzy
nt. wodoru jako paliwa oraz promocja działalności i oferty spółki. Ponadto, na przestrzeni omawianego okresu
przedstawiciele spółki mieli okaz uczestniczyć m.in. w następujących wydarzeniach i konferencjach
branżowych: XXI Konferencji Naukowo-Technicznej Bezpieczeństwo Instalacji Przemysłowych, Polish
Conference on Hydrogen Technologies PCHET, V Warsztatach TechFood Practic w Uniejowie pt.
„Oszczędzamy energię”, I Konferencji Dolnośląskiej Doliny Wodorowej "Wodór jako remedium na kryzys
klimatyczny i energetyczny", Środkowoeuropejskim Forum Technologii Wodorowych H2Poland 2023 oraz
ImpactCEE 2023, w trakcie którego spółka przybliżyła technologię bezemisyjnego kotła wodorowo-tlenowego
w ramach Startup Pitch dla Najciekawszych Startupów w Europie Środkowo-Wschodniej. Celem uczestnictwa
w wydarzeniach była promocja działalności i oferty spółki, przekazanie wiedzy na temat wykorzystania wodoru
w procesie dekarbonizacji kluczowych sektorów gospodarki oraz uczestnictwo w platformach networkingowych.
Sescom SA zaangażowała się również kapitałowo w 2 projekty komplementarne do rozwiązań
wypracowywanych w ramach Segmentu Technologii Wodorowych. W 2021 r. Emitent dokonał inwestycji w 2
podmioty funkcjonujące na rynku technologii wodorowych. Krótki opis ich dokonań został przedstawiony
poniżej.
Bankilo PSA
Bankilo rozwija innowacyjną platformę sprzedaży energii elektrycznej, umożliwiającą wirtualny przepływ energii
z miejsca wytworzenia do wskazanego miejsca jej zużycia. Istotną funkcjonalnością rozwiązania będzie
możliwość sprzedaży, nabywania oraz wymiany energii na dostępną w innym czasie. ytkownik platformy
Bankilo będzie mógł skorzystać m.in. z takich funkcji, jak:
informacja o zużyciu i koszcie energii podawana w czasie rzeczywistym,
możliwość zakupu energii w cenach producenta,
informacja o bieżącym śladzie węglowym,
magazynowanie energii w centralnym magazynie wirtualnie rozproszonym,
rekomendacje pozwalające zoptymalizować koszt zużycia energii w czasie rzeczywistym.
W ramach rozwiązania oferowanego przez gdańską spółkę funkcjonuje już system akwizycji oraz udostępniania
danych pomiarowych w czasie rzeczywistym. Dwa lata temu Bankilo rozpoczęło pilotaż usługi (aplikacja
+ system odczytów), przeprowadzając tzw. proof of concept na terenie kilku osiedli mieszkaniowych
(w Gdańsku i we Wrocławiu). Od tego czasu autorzy aplikacji kładą nacisk na sukcesywny rozwój wartości
płynących z modelu biznesowego i aplikacji. Spółka pozyskała koncesję na obrót energią elektrycz
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 74
oraz rozwija kolejne moduły w swoim software, w tym m.in. korzystanie i opcję zakupu udziałów w wirtualnym
magazynie energii, a w 2024 r. planuje pozyskać z rynku na dalszy rozwój 8 mln zł.
Szeroka komercjalizacja rozwiązania Bankilo ma rozpocząć się w trzecim kwartale 2024 roku.
Emitent dokonał inwestycji w 17,4% akcji spółki stanowiących 17,4% udziału w głosach. Nabycie akcji zostało
zrealizowane 01.03.2021 r. Na skutek wpisu do rejestru kolejnego podwyższenia kapitału spółki Bankilo PSA
w postaci warunkowej emisji serii D w liczbie 75.000 sztuk akcji, objętych po cenie emisyjnej 0,10 zł za 1 sztukę
przez członków Rady Dyrektorów, udział Sescom w kapitale akcyjnym Bankilo PSA zmniejszył się z 12,9% do
12,8%, natomiast udział w łącznej liczbie akcji oraz liczbie głosów zmniejszył się z 8,16% do 7,27%.
W związku z objęciem przez Sławomira Halbryta, prezesa Sescom SA, funkcji członka rady dyrektorów Bankilo
PSA, podmiot ten uzyskał status stowarzyszonego wobec Emitenta.
Nepthyne SA
Nepthyne SA realizuje projekt produkcji wodoru na morzu z wykorzystaniem energii elektrycznej z farm
wiatrowych oraz przesyłu energii elektrycznej i wodoru na ląd. Projekt zakłada wykorzystanie uzyskanego
wodoru do zasilania statków serwisowych obsługujących farmy wiatrowe.
W dniu 20 grudnia 2021 r. Zarząd Emitenta podpisał umowę nabycia akcji Nepthyne. Wartość transakcji
wyniosła 430.500 i została zrealizowana wskutek przeniesienia własności akcji w miejsce zapłaty kwoty
wynikającej z pożyczki w kwocie 430.500 zł zawartej w dniu 4 stycznia 2021 r. pomiędzy Emitentem a zbyw
akcji Nexus Consultants Sp. z o.o.
W opinii Emitenta, wielkoskalowa produkcja zero-emisyjnego wodoru na morzu z wykorzystaniem energii
pochodzącej z farm wiatrowych stanowi obszar komplementarny wobec projektów wodorowych rozwijanych
przez Grupę Sescom: ekosystemu HGaaS, elektrolizera oraz kotła wodorowego. Zaangażowanie w projekt
Nepthyne zdynamizuje dalszy rozwój oferty Emitenta w obszarze produkcji i dostaw zielonej energii.
W wyniku zawarcia transakcji, spółka Nepthyne stała się podmiotem, stowarzyszonym wobec Sescom SA
3. Strategia rozwoju Grupy Sescom
3.1. Założenia strategii Wise Futurist 2020 - 2030
14 września 2020 r. Zarząd Emitenta przyjął nostrategię Grupy: Wise Futurist. Podstawą do wyznaczenia
celów tej strategii było zbudowanie obrazu przyszłości rynku i firmy w perspektywie 10 lat, na który główny
wpływ mają 2 megatrendy - rozwój nowych technologii i potrzeba zrównoważonego rozwoju. Zaktualizowane
zostały: wizja, model biznesowy Grupy Sescom oraz struktura organizacyjna. Dzięki temu firma wyznaczyła
kierunek dalszego rozwoju w długim okresie, jednocześnie dbając o zwinne aktualizowanie założeń - biorąc
pod uwagę dynamikę rynku.
Dotychczasowa misja i nowa wizja Sescom w Strategii 2020-2030 Wise Futurist
Globalny ekosystem techniczno-technologiczny
dostarczający stale aktualizowaną wartość na
rynku facility management
Zapewniać atrakcyjność i funkcjonalność
przestrzeni rzeczywistej i wirtualnej, w której
ludzie pracują, kupują i odpoczywają
Misja
Wizja
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 75
Wise Futurist to pierwsza w historii Sescom strategia wyznaczająca organizacji cel finansowy. Główne cele
operacyjne wyznaczone w strategii Wise Futurist to:
1) osiągnięcie 35 mln zł EBITDA, skorygowanej o zdarzenia nietypowe, nadzwyczajne, jednorazowe,
odszkodowania i dotacje do końca roku obrotowego 2024/2025,
2) wygenerowanie 30% przychodów z usług rozliczanych za wynik, a nie roboczogodziny do 2025 roku,
3) stworzenie globalnego ekosystemu techniczno-technologicznego, składającego się z 10.000 firm
reprezentujących partnerów i podwykonawców Sescom, który dostarczy stale aktualizowaną wartość na rynku
FM.
Cele finansowe Grupy mają zostać zrealizowane poprzez rozwój organiczny oraz przejęcia perspektywicznych
firm. Zarząd nie wyklucza działań akwizycyjnych na rynku krajowym, jednak uwaga firmy koncentruje się
na rynkach Europy Zachodniej.
W ramach realizacji strategii Wise Futurist Sescom zamierza postawić na rozwój oferty o usługi rozliczanie
za wynik. Do takich usług już należy poprawa efektywności energetycznej realizowana w ramach Sescom
Energy. W tym przypadku większość wynagrodzenia oparta jest o success fee mierzone wartością
zaoszczędzonych kosztów energii klienta. Sescom zamierza oprzeć o success fee również inne usługi
segmentu Facility Management, gdzie miernikiem sukcesu będzie realizacja określonych KPI kluczowych
wskaźników efektywności. Przykładem takich wskaźników może być m.in. czas ciągłej pracy urządzeń
bez awarii lub szybkość reakcji serwisowej.
Osiągnięcie celu finansowego strategii zakłada dalszy wzrost skali działania Grupy. Na koniec roku obrotowego
2022/2023 usługi Sescom w 27 krajach Europy były świadczone dzięki grupie ok 4.300 firm partnerskich -
technicznych i technologicznych. Strategia zakłada zbudowanie ekosystemu 10.000 firm. W tym celu Emitent
zaprasza do współpracy kolejne podmioty. Ekosystem umożliwia wspólny rozwój.
W celu realizacji założeń strategii, Sescom przeznaczy na inwestycje ok. 123 mln, w tym:
- 80 mln zł na akwizycje,
- 30 mln zł na inwestycje w nowe technologie oraz R&D,
- 13 mln zł na rozwój kapitału ludzkiego.
Do realizacji inwestycji wykorzystane zostaną środki własne Grupy oraz produkty bankowe.
Warto zauważyć, że strategia Wise Futurist pokazuje perspektywę rozwoju w czasie 10 lat, ale daje również
obraz celów pięcioletnich i dodatkowo zakłada coroczaktualizację. Umożliwi to dokonane szybszej oceny
podjętych działań rozwojowych na podstawie stopnia realizacji celów i zapewni możliwość reagowania
na istotne zmiany otoczenia.
3.2. Aktualizacja Strategii
W dniu 28.11.2022 r. Zarząd Emitenta przyjął aktualizację Strategii Wise Futurist 2030. Przegląd oraz będąca
jego następstwem aktualizacja zostały przeprowadzone zgodnie z założoną w bazowej wersji strategii coroczną
weryfikacją celów oraz postępów w jej realizacji. W ramach aktualizacji Strategii główne założenia i kierunki
rozwoju nie uległy zmianie. Do wprowadzenia modyfikacji w pierwotnej wersji dokumentu przyczyniły się jednak
dynamiczne zmiany w otoczeniu biznesowym Grupy Emitenta, jak i zamiar reorganizacji poszczególnych
obszarów operacyjnych.
Nowy celem strategicznym jest osiągnięcie przez Emitenta pozycji dostawcy Technicznego Facility
Management pierwszego wyboru dla międzynarodowych sieci retail w kluczowych krajach Europy do 2030 r.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 76
Zarząd Emitenta dokonał zmian w podziale linii biznesowych w segmencie Facility Management. Począwszy
od roku obrotowego 2022/2023, w wyniku reorganizacji dotychczasowych linii biznesowych, spółka dział
będzie w trzech obszarach:
Technical Facility Management obszar skupiający dotychczas osobne linie: technicznego FM
oraz utrzymania technicznego pojazdów magazynowych Logistics Processes Support,
Technological Facility Management w skład, którego wejdą usługi: utrzymania urządzeń IT IT
Infrastructure, wdrażania efektywności energetycznej Energy oraz zarządzania majątkiem obiektów
przy pomocy technologii RFID Digital
Interior Construction & Fit-out nowa nazwa linii biznesowej działającej dotychczas pod nazwą Sescom
Store, skoncentrowanej na wykonawstwie projektów modernizacyjnych i ogólnobudowlanych
w obiektach sieci detalicznych.
Główny cel finansowy nie uległ zmianie w całym roku obrotowym 2024/25 Sescom zamierza wypracować
(łącznie ze spółkami pozyskanymi w akwizycjach, z wykluczeniem działalności wodorowej realizowanej przez
osobny segment oraz podmiot w grupie SES Hydrogen SA), oczyszczony o zdarzenia jednorazowe zysk
EBITDA w wysokości 35 mln zł.
Sposobem realizacji celów: strategicznych oraz finansowych będzie dalszy rozwój grupy Emitenta w ramach
dwóch programów:
Programu Operacyjnego Rozwoju Organicznego realizowanego w ramach dotychczasowych spółek
Grupy Emitenta w krajach CEE oraz DACH,
Programu Partnerstw i Przejęć obejmującego przejęte i stowarzyszone spółki zagraniczne w krajach
Europy Zachodniej.
Pełną treść zaktualizowanej strategii Emitent opublikował na dedykowanej stronie internetowej wisefuturist.eu.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 77
3.3. Dotychczasowe działania w celu realizacji strategii
Akwizycje
Emitent wydzielił w swoich strukturach komórkę M&A, skoncentrowaną na poszukiwaniu, doprowadzeniu do
nabycia oraz integracji nowych podmiotów w Grupie Sescom. Sescom leadów akwizycyjnych poszukuje na
rynkach: brytyjskim, niemieckim oraz w obszarze Beneluksu. W pierwszym kwartale 2022 r. poszukiwania
zostały rozszerzone o rynek hiszpański i francuski. Przy poszukiwaniach Emitent stosuje następujące kryteria
dla potencjalnych celów akwizycyjnych:
roczna sprzedaż w wysokości 4-10 mln EUR/GBP,
działalność operacyjna pokrewna lub tożsama wobec działalności Emitenta,
ogólnokrajowy zasięg prowadzonej działalności.
Głównym efektem realizacji strategii w roku obrotowym 2022/2023 jest akwizycja PCB Technical Solutions
Limited. Dzięki ączeniu możliwości operacyjnych przejętego podmiotu do Grupy Sescom oraz osiągnięciu
zakładanego efektu synergii, obecność Emitenta na rynku brytyjskim istotnie się umocni. Przejęcie powinno
wpłynąć również w sposób znaczący na poprawę wyników finansowych Grupy.
4. Główne inwestycje krajowe i zagraniczne
W roku obrotowym 2022/2023 oraz do dnia publikacji niniejszego sprawozdania Emitent zrealizował jedną
akwizycję podmiotu poza granicami Polski.
Nabycie PCB Technical Solutions Limited
W dniu 12.04.2023 r. Sescom Limited z siedzibą w Londynie, będąca spółką zależną Sescom SA, dokonała
nabycia 100% udziałów w spółce PCB Technical Solutions Limited z siedzibą w High Wycombe w Wielkiej
Brytanii.
Na podstawie zawartej umowy Share Purchase Agreement („SPA”) pomiędzy Sescom Ltd a 7 osobami
fizycznymi, z których 5 pełniło w dniu nabycie funkcje dyrektorów w PCB (Sprzedający) , nastąpiło przeniesienie
wszystkich 396 udziałów spółki PCB o wartości nominalnej 1 GBP za 1 udział.
Kwota transakcji na dzień nabycia została oszacowana na 8.427 tys. GBP, co stanowiło równowartość
skorygowanej EBITDA PCB za rok obrotowy 2021/2022 pomnożonej przez 5,5. Dodatkowy element ceny
stanowiła suma wartości odchylenia kapitału pracującego oraz nadwyżki środków pieniężnych nad długiem
Spółki przejmowanej na dzień nabycia, w łącznej kwocie 2.745 tys. GBP. Z racji zastosowania elementów
zmiennych, w tym mechanizmu earn-out, podane kwoty nie są kwotami ostatecznymi, a jedynie szacunkiem na
dzień przeprowadzenia transakcji. Ostateczna cena będzie zależna od wyniku skorygowanej EBITDA PCB
osiągniętego w ciągu 3 pierwszych pełnych lat w grupie Emitenta.
Rozliczenie elementów zmiennych transakcji zostanie przeprowadzone w następujący sposób:
1) do 15 miesiąca od daty transakcji, Sescom Limited dokona płatności 20% x 5,5 x skorygowana EBITDA PCB
za okres pierwszych 12 pełnych miesięcy funkcjonowania PCB w Grupie Sescom („Earn-out 1”),
2) do 39 miesiąca od daty transakcji, Sescom Limited dokona płatności 20% x 5,5 x skorygowana średnia
roczna EBITDA PCB z okresu pierwszych 36 pełnych miesięcy funkcjonowania PCB w Grupie Sescom („Earn-
out 2”).
Jednym z elementów umowy SPA jest deklaracja dotychczasowych dyrektorów operacyjnych PCB do
pozostania w spółce przez okres 3 najbliższych lat. Sprzedający zostali również objęci trzyletnim zakazem
prowadzenia działalności konkurencyjnej wobec działalności PCB.
W roku obrotowym 2022/2023 oraz do dnia publikacji niniejszego sprawozdania Emitent dokonał następujących
inwestycji w instrumenty udziałowe:
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 78
1) w dniu 11.01.2023 r. objęcie 2.843.000 akcji serii D spółki zależnej SES Hydrogen SA wskutek
potrącenia wierzytelności w postaci zwrotu udzielonych przez Emitenta spółce SES Hydrogen pożyczek
wraz z odsetkami w łącznej kwocie 2.843.361,97 zł.
2) W dniu 23.03.2023 r. objęcie w nowo powołanej spółce SES Hydrogen Energy Sp. z o.o. 5.900 udziałów
o wartości nominalnej 100,00 za jeden udział, w łącznej wartości 590.000,00 i pokrycie ich wkładem
niepieniężnym w postaci ogółu majątkowych praw własności intelektualnej do wynalazków objętych
następującymi patentami: PAT.PL.225119 „Generator wodoru oraz tlenu”, PAT.PL.229230 „Zespół
generatora wodoru oraz tlenu”, PAT.PL.229335 „Zespół kotła parowego”, PAT.PL.242198 „Zespół
wodorowego kotła grzewczego”, gdzie łączna wartość majątkowych praw własności intelektualnej,
stanowiących przedmiot wkładu niepieniężnego na dzień 02.03.2023 r. wyniosła 2.950.000,00 zł, a
różnica pomiędzy wartości wkładu a wartością obejmowanych udziałów przeznaczona została na
kapitał zapasowy SES Hydrogen Energy Sp. z o.o.,
3) W dniu 12.09.2023 r. objęcie 1.123 udziałów nowej emisji spółki współkontrolowanej SES Hydrogen
Energy Sp. z o.o., po cenie nominalnej 100 zł za jeden udział, w zamian za wkład pieniężny w kwocie
1.000.000 zł. Nadwyżka wpłaconego wkładu pieniężnego nad wartośc nominalną udziałów
obejmowanych przez Emitenta została zaksięgowana na kapitał zapasowy SES Hydrogen Energy.
Poza wyżej wymienionymi Emitent nie zrealizował znaczących projektów inwestycyjnych w roku obrotowym
2022/2023. Za wydatki inwestycyjne należy uznać również wydatki odtworzeniowe aktywów trwałych
oraz związane z rozwojem poszczególnych linii biznesowych.
5. Ocena możliwości realizacji zamierzeń inwestycyjnych
W roku obrotowym 2022/2023 sytuacja finansowa Sescom SA oraz spółek zależnych pozostaje stabilna.
Zarówno Sescom SA, jak i Grupa Sescom wygenerowały dodatnie przepływy z działalności operacyjnej,
a suma posiadanych środków pieniężnych według stanu na 30.09.2023 r. pozwala na uwzględnienie własnych
aktywów w projektach inwestycyjnych w zależności od ich skali i kapitałochłonności.
Zgodnie ze strategią Emitenta – Wise Futurist 2030, Sescom zamierza kontynuować rozwój poprzez akwizycje
i w tym celu rozpoczął przegląd opcji strategicznych dot. m.in. wyboru sposobu finansowania kolejnych
projektów akwizycyjnych. Zdaniem Zarządu, dzięki stabilnej sytuacji finansowej, mimo zaciągniętych
zobowiązań Spółka ma możliwość dalszego pozyskiwania kapitału dłużnego. Emitent zaznacza również, że
dziesięcioletni okres inwestycyjny założony w strategii, pozwala na rozsądny rozkład poszczególnych projektów
inwestycyjnych na kolejne lata realizacji strategii. Założenia strategiczne adą również nacisk na zachowanie
bezpieczeństwa finansowego Grupy Sescom. Zarząd Emitenta zaznacza, że podejmując decyzję
o zaangażowaniu środków własnych oraz kredytów w projekt inwestycyjny o istotnej wartości, przeprowadzi
każdorazowo analizę płynnościową w celu zminimalizowania ryzyk w obszarze finansowym w okresie realizacji
inwestycji.
6. Wydatki ponoszone na wspieranie kultury, sportu, instytucji charytatywnych, mediów, organizacji
społecznych i związków zawodowych
W roku obrotowym Grupa Emitenta ponosiła wydatków na wspieranie inicjatyw poza działalnością operacyjną
Grupy.
7. Umowy znaczące dla działalności Sescom SA oraz jej Grupy Kapitałowej
Podpisanie Aneksu do Umowy inwestycyjnej między Emitentem a pozostałymi wspólnikami spółki zależnej
DT Sp. z o.o.
W dniu 12.01.2023 r. Emitent oraz pozostali wspólnicy spółki DT Sp. z o.o. („DT”) podpisali Aneks do Umowy
inwestycyjnej, zmieniający harmonogram transakcji oraz cenę nabycia pozostałych udziałów w DT przez
Sescom SA
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 79
Wobec niezrealizowania założeń finansowych DT w roku obrotowym 2020/2021, to jest wystąpienia ujemnych
odchyleń w wysokości przekraczającej 25% od ustalonych poziomów przychodów i EBITDA DT Sp. z o.o.,
zgodnie z treścią Umowy inwestycyjnej, strony w drodze negocjacji ustaliły nową cenę sprzedaży udziałów
oraz nowe terminy rozliczenia transakcji.
Kluczowe zmiany, które weszły w życie na mocy aneksu, zostały przedstawione poniżej.
a) Nowe terminy realizacji nabycia udziałów
W terminie do 30.04.2025 r. każdy ze wspólników mniejszościowych sprzeda Emitentowi 50% posiadanych
udziałów w DT („Pierwsza transakcja”).
W terminie do 30.04.2027 r. każdy ze wspólników mniejszościowych sprzeda Emitentowi wszystkie pozostałe
udziały w kapitale zakładowym DT („Druga transakcja”).
b) Ustalenie ceny Pierwszej transakcji
Cena udziałów zostanie ustalona na podstawie wartości oczyszczonej EBITDA DT Sp. z o.o. przedstawionej w
jej sprawozdaniu finansowym za zamknięty rok obrotowy kończący się 30.09.2024 x 3,5 („Wycena bazowa”).
c) Ustalenie ceny Drugiej transakcji
Cena udziałów zostanie ustalona na podstawie wartości oczyszczonej EBITDA DT Sp. z o.o. przedstawionej w
jej sprawozdaniu finansowym za zamknięty rok obrotowy kończący się 30.09.2026 x 3,5 („Wycena bazowa”)
d) Cele warunkujące zastosowane Wyceny bazowej
Warunkiem otrzymania Wyceny bazowej jest:
- osiągnięcie minimalnego progu oczyszczonej EBITDA na poziomie: 2 mln zł w roku obrotowym 2023/2024
oraz 3 mln zł w roku obrotowym 2025/2026,
- utrzymanie wskaźnika zadłużenia na poziomie max. 3xEBITDA do końca roku obrotowego 2025/2026
włącznie,
- utrzymanie przez cały okres transakcyjny wartości wskaźnika pokrycia obsługi długu na poziomie min. 1,1.
W przypadku braku osiągnięcia progów oczyszczonej EBITDA dla lat obrotowych 2023/2024 oraz 2025/2026,
mnożniki transakcji zostaną skorygowane o odchylenie osiągniętego wyniku EBITDA od wyznaczonego progu.
W przypadku osiągnięcia poziomu oczyszczonej EBITDA powyżej wartości 2,5 mln w roku obrotowym
2023/2024 oraz powyżej wartości 3,75 mln zł w roku obrotowym 2025/2026, mnożniki Wyceny bazowej zostaną
podniesione do poziomu 4xEBITDA.
Podniesienie mnożnika Wyceny bazowej nie zostanie uwzględnione, jeżeli DT nie utrzyma wskaźnika
zadłużenia oraz wskaźnika pokrycia obsługi długu na wymaganych poziomach.
W przypadku braku utrzymania wymaganych poziomów wskaźników: zadłużenia oraz pokrycia długu, mnożnik
Wyceny bazowej zostanie obniżony do poziomu 3x.
Wycena i rozliczenie transakcji nastąpią nie wcześniej niż po zakończeniu audytu sprawozdań za lata:
odpowiednio 2023/2024 dla Pierwszej transakcji oraz 2025/2026 dla Drugiej transakcji.
Emitent posiada 510 udziałów w DT Sp. z o.o. uprawniających do 51% głosów na zgromadzeniu wspólników
tej spółki. Po 245 udziałów uprawniających do 24,5% głosów na zgromadzeniu wspólników DT posiadają dwie
osoby fizyczne, pełniące w tej spółce funkcje: prezesa oraz wiceprezesa zarządu.
Podpisanie przez Sescom Limited umowy kredytowej z bankiem Pekao SA
W dniu 29 marca 2023 roku Sescom Limited z siedzibą w Londynie, w której Emitent posiada 100% udziału w
kapitale zakładowym („Kredytobiorca”), zawarł umowę kredytową w walucie GBP z Bankiem Pekao SA z
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 80
siedzibą w Warszawie („Bank”, „Kredytodawca”). Kredyt jest udzielany w transzach. Pierwsze transze kredytu
zostały udzielone w kwietniu 2023 roku.
Przedmiotem umowy jest udzielenie przez Kredytodawcę kredytu inwestycyjnego („Kredyt”) w wysokości do
kwoty 8.268.043,21 GBP, jednak nie więcej niż 80% łącznej ceny nabycia, z przeznaczeniem na finansowanie
transakcji kupna 100% udziałów w spółce PCB Technical Solutions Limited z siedzibą w High Wycombe w
Wielkiej Brytanii (Spółka Nabywana). Oprocentowanie Kredytu ustalono w oparciu o zmienną stopę bazową
TERM SONIA 3M GBP ICE powiększoną o marżę Banku. Warunki dotyczące prowizji i marży Kredytodawcy
oraz mliwości wypowiedzenia Umowy, nie odbiegają od warunków powszechnie stosowanych umów
kredytowych.
Okres wykorzystania poszczególnych transz kredytu jest następujący:
1. wykorzystanie transzy do kwoty 5.571.393,21 GBP do 3 miesięcy od daty podpisania Umowy, z terminem
spłaty do 96 miesięcy transza została uruchomiona w kwietniu 2023 roku,
2. wykorzystanie transzy do kwoty 1.348.325,00 GBP do 15 miesięcy od daty podpisania Umowy, z terminem
spłaty do 84 miesięcy,
3. wykorzystanie transzy do kwoty 1.348.325,00 GBP do 39 miesięcy od daty podpisania Umowy, z terminem
spłaty do 60 miesięcy.
Umowa została zabezpieczona w następujący sposób:
1. ustanowienie zastawu na udziałach Kredytobiorcy,
2. ustanowienie zastawu na udziałach PCB Technical Solutions Limited,
3. poręczenie Emitenta stanowiące zobowiązanie spłaty Kredytu solidarne z Kredytobiorcą,
4. poręczenie Spółki Nabywanej stanowiące zobowiązanie spłaty Kredytu solidarnie z Kredytobiorcą,
5. oświadczenia Kredytobiorcy i Emitenta o poddaniu segzekucji zgodnie z art. 777 kpc. w wysokości 130%
wierzytelności Banku z tytułu Kredytu,
6. ubezpieczenie KUKE dotyczące 95% Kredytu.
Podpisanie umowy inwestycyjnej z Grupą NDI SA
W dniu 09.08.2023 r. została zawarta umowa inwestycyjna dotyczącej inwestycji w SES Hydrogen Energy
Spółka z o.o. („Umowa”) pomiędzy Emitentem, SES Hydrogen SA i NDI Projekt 104 Sp. z o.o. należącą do
Grupy NDI SA („Inwestorzy”) oraz SES Hydrogen Energy Sp. z o.o. („Spółka”).
Na mocy zawartej Umowy, Inwestorzy dokonali inwestycji kapitałowej w Spółkę, w łącznej kwocie do 4.000.000
PLN.
NDI Projekt 104 Sp. z o.o., w ramach inwestycji, wniósł bezpośrednio do Spółki 3.000.000,00 PLN, w zamian
za 5.123 nowe udziały po cenie nominalnej 100,0 PLN za jeden udział. Wszystkie objęte przez NDI Projekt 104
Sp. z o.o. udziały są uprzywilejowane co do głosu (na jeden udział przypadają trzy głosy) oraz co do dywidendy
(na jeden udział przypada 150% dywidendy przypadającej na udział nieuprzywilejowany).
SES Hydrogen SA wniosła bezpośrednio do Spółki 1.000.000 PLN, obejmując 1.123 nowe udziały po cenie
nominalnej 100,0 PLN za jeden udział.
Nadwyżka kapitału nad wartością nominalną udziałów obejmowanych przez NDI Projekt 104 Sp. z o.o. oraz
SES Hydrogen SA, została zaksięgowana na kapitał zapasowy Spółki.
Środki z inwestycji zostaną przeznaczone na:
1) rozwój technologii i wdrożenie produktów, w tym:
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 81
a. rozwój prototypów elektrolizerów: alkalicznego i w technologii AEM (tj. z membraną anionowymienną) oraz
kotła wodorowego o mocy 0,5 MW,
b. rozpoczęcie współpracy z zewnętrznymi producentami technologii na podstawie licencji OEM,
2) rozbudowę zespołu SES Hydrogen Energy w ramach działu analiz oraz technologicznego.
Inwestorzy jako jedną z możliwych opcji wyjścia z inwestycji dopuścili ofertę publiczną Spółki oraz
wprowadzenie jej akcji do obrotu na rynku regulowanym.
8. Opis zmian w podstawowych zasadach zarządzania Grupy Sescom
W okresie roku obrotowego 2022/2023 nie nastąpiły zmiany w podstawowych zasadach zarządzania Grupą
Sescom.
9. Czynniki wewnętrzne i zewnętrzne istotne dla rozwoju Sescom SA i jej Grupy
9.1. Czynniki wewnętrzne
Zakończenie przeglądu opcji strategicznych i podjęcie decyzji co do kierunków dalszego rozwoju Grupy
Emitenta
W dniu 27.04.2023 r. Zarząd Emitenta poinformował o rozpoczęciu w Spółce procesu przeglądu opcji
strategicznych, mającego na celu rozpoznanie i ocenę możliwych kierunków działań zmierzających do
intensyfikacji dalszego rozwoju Spółki i jej grupy kapitałowej, w tym w obszarze finansowania przyszłych
akwizycji, przy zapewnieniu maksymalizacji wartości dla akcjonariuszy Spółki oraz z uwzględnieniem potrzeby
wyboru najkorzystniejszego sposobu realizacji długoterminowej strategii Grupy na lata 2020-2030. W ramach
Przeglądu Emitent rozważa szereg możliwych opcji strategicznych, które mo obejmować pozyskanie
inwestora strategicznego lub finansowego bądź też przeprowadzenie potencjalnych transakcji mogących
skutkować zmianą struktury własności (akcjonariatu) Emitenta. Na obecnym etapie nie została podjęta żadna
decyzja dotycząca wyboru konkretnej opcji strategicznej.
Realizacja strategii rozwoju Grupy Sescom Wise Futurist 2030
Zarząd Emitenta w funkcjonującej od roku strategii Wise Futurist postawił Grupie Sescom ambitne cele
organizacyjne i finansowe. W przypadku ich pełnej realizacji, w ciągu najbliższych lat Sescom czeka znaczący
wzrost organiczny i technologiczny. Wykonanie założeń będzie wymagało od wszystkich pracowników Grupy
determinacji i realizacji zadz najwyższą jakością. Powodzenie przedsięwzięcia zależy również od trafnych,
udanych decyzji inwestycyjnych.
Udana integracja post-transakcyjna spółki PCB Technical Solutions w Grupie Sescom
Zarząd Emitenta podjął decyzję o dokonaniu tzw. „miękkiej” integracji spółki PCB w strukturach Grupy. Działania
integracyjne skupią się przede wszystkim na maksymalizacji efektu synergii, w tym: działaniach handlowych,
przyjęciu strategii dalszego rozwoju, kładąc jednocześnie niższy priorytet na unifikację procesów operacyjnych
czy narzędzi IT. Udane działania integracyjne stanowią istotny czynnik końcowego powodzenia akwizycji, tj.
zdynamizowania rozwoju spółki oraz osiągnięcia satysfakcjonujących wyników finansowych w ciągu kolejnych
lat obrotowych.
Osiągnięcie efektów ekonomicznych prowadzenia działalności badawczo-rozwojowej
Prowadzone przez Grupę Sescom, a w szczególności przez oddelegowaną do tego spółki zależne: SES
Hydrogen SA oraz SES Hydrogen Energy Sp. z o.o. projekty wodorowe efektem wprowadzonej strategii
„Sescom 2030: Wise Fururist”, dążąc tym samym do poszerzenia zakresu technicznego Facility Management,
oferując nowatorskie rozwiązania wykorzystujące odnawialne źródła energii. Grupa Sescom jest w posiadaniu
patentów w obszarze technologii wodorowej oraz oczekuje na rejestrację kolejnych, w dalszym ciągu dążąc do
komercjalizacji autorskich rozwiązań i produktów, w tym elektrolizera oraz kotła wodorowego. Prowadzenie
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 82
działalności badawczo rozwojowej oraz działania związane z doprowadzeniem rozwiązań do etapu
komercjalizacji, charakteryzuje sponoszeniem istotnych nakładów inwestycyjnych, które wpływają na wynik
oraz przepływy gotówkowe. Jeżeli produkty i usługi powstałe dzięki rozwojowi segmentu Technologii
wodorowych odniosą sukces finansowy, wpłynie to znacząco no poprawę sytuacji finansowej Emitenta.
Osiągnięcie efektu synergii
Grupa Sescom oferuje usługi komplementarne. Udana integracja kolejnych spółek córek z resztą podmiotów
funkcjonujących w Grupie Sescom pozwala osiągnąć efekt synergii. Wartością dodaną, wynikiem ścisłej
współpracy, jest również wspólna baza wiedzy oraz dzielenie się know-how poszczególnych linii biznesowych.
Osiągnięcie efektu synergii będzie miało szczególne znaczenie w przypadku akwizycji zagranicznych spółek
realizujących prace w obszarze technicznego FM. Rozszerzenie bazy klientów oraz podwykonawców może
przyczynić się do wzrostu sprzedaży zarówno w spółce przejmowanej, jak i w dotychczasowych segmentach
działalności Grupy Sescom. Dla efektywności operacyjnej Grupy ważna jest również udana współpraca
z przejmowanymi spółkami zagranicznymi, w zakresie HR, marketingu oraz działań handlowych.
Utrzymanie doświadczonych pracowników oraz pozyskanie nowych specjalistów
Kluczowym zasobem Grupy Sescom pracownicy, którzy swoją wiedzą i doświadczeniem wpływają na kształt
oferty usługowej oraz jakość realizowanych usług. Stabilna kondycja finansowa oraz opinia dobrego
pracodawcy to czynniki, które minimalizują ryzyko odpływu doświadczonej kadry oraz pozwalają w dalszym
ciągu rozwijać zasoby ludzkie. Zatrudnienie w ramach Grupy Sescom utrzymuje w ostatnich latach tendencję
wzrostową. W roku obrotowym 2022/2023 średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wzrosło o
6% r/r. Dalszy rozwój Grupy wymaga utrzymania obecnych oraz zatrudnienia dodatkowych kadr w obszarach:
IT, technicznym, handlowym oraz językowym.
Dalszy rozwój oferty usługowej
Grupa Sescom, dzięki mnogości świadczonych usług, ma możliwość obsługi największych i najbardziej
wymagających klientów. Nadejście pandemii koronawirusa wprowadziło na rynek nowe trendy: sprzedaż
multikanałową, inwestycje w urządzenia bezobsługowe, popularyzacje dostaw pod drzwi, odbiór osobisty
zakupów online. Sieci detaliczne konkurują ze sobą nie tylko jakością towaru lub usługi. Elementem rywalizacji
jest również szybkość dostaw, wystrój sklepu, wykorzystanie nowych technologii. Zarząd Sescom ma
świadomość zachodzących zmian. Usługa zarządzania majątkiem obiektów przy wykorzystaniu technologii
RFID - Sescom Digital po przeprowadzeniu kilku pilotaży w sieciach sklepów rozproszonych jest już
komercjalizowana w ramach pierwszego, kompleksowego kontraktu obejmującego sklepy klienta na terenie
całej Polski. W ostatnim roku obrotowym wzrosła popularność usługi optymalizacji zużycia energii - Sescom
Energy, która pozwala istotnie ograniczkoszt zużycia energii elektrycznej w obiekcie. W ramach segmentu
Technologii wodorowych rozwijany jest produkt kotła wodorowego, który może stanowić niskoemisyjne źródło
wytwarzania ciepła i wpłynąć na zmiany w stosowanych technologiach grzewczych również
w nieruchomościach komercyjnych. Ciągły rozwój oferty Sescom, któremu towarzyszy wykorzystanie nowych
technologii, stanowi przewagę konkurencyjną Emitenta na rynku dostawców usług FM.
Utrzymanie wysokiej jakości oprogramowania użytkowego udostępnianego klientom Grupy
Wartością dodaną dla oferowanych usług FM oraz Energy udostępniane klientom aplikacje: SES Support,
SES Matic oraz SES Control. Aplikacje dają klientom możliwość zarządzania serwisami technicznymi
oraz bieżącą kontrolę efektywności energetycznej w poszczególnych obiektach. Niezawodność oraz jakość
wykonania oprogramowania stanowi istotny czynnik utrzymania dotychczasowych klientów lub pozyskania
nowych usługobiorców.
Skuteczna kontrola należności Grupy
Efektywna ściągalność należności jest procesem w sposób istotny wpływającym na poziom płynności
przedsiębiorstwa. Istotnym czynnikiem jest prowadzenie przez wszystkie spółki z Grupy Sescom
odpowiedzialnej polityki zarządzania należnościami, tak aby długofalowo zapewnić wysoki poziom płynności
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 83
Grupy. Sescom posiada własny dział monitoringu należności i windykacji, który prowadzi bieżącą kontrolę
spływu środków pieniężnych. Emitent już w czasie pierwszego, wiosennego lockdownu w 2020 r. podjął
zintensyfikowane działania polegające na stałym kontakcie z klientami, ustaleniami płatniczymi oraz bieżącym
prognozowaniem sytuacji płynnościowej.
9.2. Czynniki zewnętrzne
Dalszy rozwój wydarzeń w Ukrainie oraz wpływ konfliktu zbrojnego na politykę gospodarczą w Polsce
Grupa Sescom prowadzi działalność operacyjną w ponad 20 krajach Europy. Dramatyczne wydarzenia
w Ukrainie rozpoczęte w drugiej połowie lutego 2022 roku pokazują, że również w krajach Europy może dojść
do wybuchu konfliktu zbrojnego na pełną skalę, z towarzyszącymi konsekwencjami: zagładą życia ludzkiego
i zniszczeniami obiektów cywilnych. W obliczu zwiększonego ryzyka występowania konfliktów zbrojnych oraz
objęcia działaniami wojennymi również krajów działalności sprzedażowej Sescom, Emitent ma świadomość
wszelkich konsekwencji, gdzie brak możliwości prowadzenia działalności operacyjnej na terytorium objętym
wojną jest jedynie jedną, najłagodniejszą z nich. Jednocześnie Emitent zaznacza, że nie prowadzi działań
sprzedażowych ani operacyjnych na wschód od Polski: w Rosji, Białorusi, jak i Ukrainie. Obecny wpływ działań
wojennych w Ukrainie nie ma bezpośredniego wpływu na działalność Grupy Emitenta. Zarząd dostrzega jednak
negatywny wpływ pośredni: wzrost cen towarów i usług, a także wzrost niepewności inwestorów dotyczących
lokowania kapitału w krajach graniczących ze strefą działań wojennych. Taka sytuacja może skutkow
zaniechaniem części projektów inwestycyjnych przez dotychczasowych klientów Grupy.
Kondycja gospodarki w krajach działalności klientów Sescom
Wielkość generowanej sprzedaży rzutująca na rozwój i powstawanie nowych obiektów handlowych, a także
budżetów inwestycyjnych klientów jest powiązana z bieżącą sytuacją gospodarczą: siłą nabywc
konsumentów, podażą pieniądza, a także regulacjami prawnymi związanymi z prowadzeniem działalności
biznesowej. W interesie Grupy jest funkcjonowanie rynków o łatwym dostępie do kredytów inwestycyjnych,
wysokiej sile nabywczej konsumentów oraz otoczeniem regulacyjnym wspierającym rozwój biznesu. Wiodącymi
odbiorcami usług Grupy Sescom są klienci z branż: handlu detalicznego, bankowości, HoReCa, stacji paliw. W
okresie pandemii restrykcjami objęte były m.in. sieci hoteli, restauracje oraz placówki handlowe umiejscowione
w galeriach handlowych. Obostrzenia miały wpływ na spadek sprzedaży w obiektach, co w konsekwencji
wpłynęło na ograniczenie budżetów inwestycyjnych dotychczasowych klientów. Rezygnacja z obostrzeń przez
poszczególne kraje Europy przyczyniła się do wzrostu handlu stacjonarnego oraz powrotu klientów sieciowych
do pierwotnych założeń inwestycyjnych w zakresie utrzymania i modernizacji obiektów oraz znajdujących się w
nich urządzeń. Swoboda prowadzenia działań handlowych przez klientów Emitenta z branż: modowej i HoReCa
umożliwiła szybki powrót Grupy Emitenta do wzrostu sprzedaży r/r. Należy jednak zaznaczyć, że cały czas
istnieje groźba powrotu epidemii wirusa pod postacią nowego wariantu co może mieć negatywny wpływ na
sprzedaż Grupy. Poza możliwym powrotem pandemii należy również zwrócić uwagę na wyzwania
makroekonomiczne powiązane z wojną na Ukrainie opisane powyżej. Aby przeciwdziałać negatywnym skutkom
wymienionych zjawisk, Emitent dąży do jak największej dywersyfikacji: zarówno pod względem produktowo-
usługowym, jak i portfela klientów.
Dynamiczny rozwój nowych technologii
Wykorzystywanie nowych technologii zwiększa konkurencyjność Spółki oraz pozwala wzbogacić ofertę
usługową. Pojawiające się nowe możliwości technologiczne, rozwiązania mające wpływ na funkcjonowanie
sklepów detalicznych oraz ich szybka adaptacja zapewniają przewagę rynkową.
Silna konkurencja
Na rynku FM funkcjonują zarówno niewielkie firmy o mocno zawężonym zakresie usług, znajdujące swoją niszę,
jak i międzynarodowe grupy kapitałowe o rozbudowanej sieci serwisowej oraz bogatej ofercie. W ostatnich
latach mocno rozdrobniony rynek ulega stopniowej konsolidacji. Wzmocnione akwizycjami oraz rozwojem
organicznym podmioty prowadzące działalność międzynarodową stanowią dla Grupy Sescom silną
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 84
konkurencję, niekiedy zmuszającą do zaangażowania większej ilości zasobów lub obniżenia marży w celu
zdobycia nowych klientów.
Wzrost popularności technologii wodorowych oraz możliwości finansowania projektów rozwojowych
opartych o wykorzystywanie wodoru
Sescom rozwija technologie wodorowe, które pozwolą zwiększyć atrakcyjność instalacji OZE, a także
przyczynią się do pozytywnych zmian klimatycznych. Promowanie wodoru jako źródła ciepła oraz paliwa przez
organizacje międzynarodowe oraz rządy poszczególnych państw będzie stanowiło istotny czynnik
dynamizujący prace nad komercjalizacją rozwiązań. Pozytywną informacją deklaracje organów unijnych
dotyczące zwiększenia roli wodoru w Strategii przemysłowej UE. Inicjatywą europejską przyspieszającą rozwój
i popularyzację technologii wodorowych w Europie jest pakiet Fit for 55. W przypadku Polski, dokumentem
wyznaczającym kierunki rozwoju wykorzystania wodoru w gospodarce jest Polska Strategia Wodorowa.
Realizacja jej wytycznych przyczyni się do wzrostu zapotrzebowania na wodór, a więc i zainteresowania
rozwiązaniami opracowanymi przez Grupę Emitenta. Istotnym element warunkującym rozwój rynku technologii
wodorowych jest zapewnienie finansowania perspektywicznym projektom. Grupa Emitenta ma za sobą
pierwszy sukces w postaci pozyskania pozabankowego finansowania zewnętrznego. W dniu 09.08.2023 r.
Emitent wraz z SES Hydrogen SA oraz NDI Projekt 104 Sp. z o.o. zawarły umowę inwestycyjną, dzięki której
spółki SES Hydrogen Energy Sp. z o.o., w której rozwijane usługi i produkty w ramach Segmentu Technologii
Wodorowych, otrzymał finansowanie w kwocie 4 mln zł na dalszą działalność operacyjną. Emitent ma
świadomość, że obszar badań i rozwoju w dziedzinie nowych technologii jest obszarem kapitałochłonnym,
dlatego też aktywnie poszukuje inwestorów do kolejnych rund inwestycyjnych. Wysokość środków, a także czas
ich pozyskania będą miały wpływ na tempo dalszego przebiegu prac nad rozwojem produktów i usług,
wytwarzanych w ramach Segmentu Technologii Wodorowych.
Postępująca informatyzacja przedsiębiorstw
Postępująca informatyzacja przedsiębiorstw jest dla Sescom czynnikiem wpływającym na rozwój sprzedaży,
ale również rozwój procesów wewnątrz Grupy. Coraz większe uzależnienie klientów od urządzeń
elektronicznych stwarza szansę na objęcie usługami utrzymania technicznego coraz to kolejnych urządzeń.
Stosowanie rozwiązań informatycznych: nowoczesnego sprzętu, aplikacji, systemów ERP, urządzeń
diagnostycznych, rozwiązań business intelligence jest sposobem na optymalizację procesów wnież wewnątrz
firmy. Skutkiem informatyzacji jest usprawnienie przepływu danych, oszczędność czasu oraz pracy ludzkiej.
Automatyzacja instalacji w obiektach handlowych
Zarząd Sescom obserwuje postępujący trend automatyzacji instalacji w placówkach handlowych, a także wzrost
zaawansowania technologicznego wykorzystywanych przez klientów urządzeń. Pandemia koronawirusa
dodatkowo wzmocniła zainteresowanie automatyzacją. Kierunek zmian może prowadzić do większej
awaryjności urządzeń, znacznego skomplikowania napraw, co wpłynie na wzrost zainteresowania usługami
świadczonymi przez Grupę.
10. Ryzyka operacyjne oraz finansowe Sescom SA oraz jej Grupy
10.1. Opis istotnych zagrożeń i ryzyka związanych z działalnością Sescom SA i jej Grupy
Ryzyko niedoboru wykwalifikowanych pracowników
Zarząd Sescom SA dostrzega powszechny na rynku usług specjalistycznych problem niedoboru specjalistów.
Brak dostępu do wykwalifikowanych pracowników stwarza dla spółek opartych na wiedzy technicznej, takich
jak Sescom, zagrożenie opóźnień w realizacji zleceń.
Ryzyko spowolnienia koniunktury gospodarczej
Obecna sytuacja makroekonomiczna w Polsce i w Europie ma znaczący wpływ na działalność Grupy,
w szczególności na popyt na usługi świadczone przez Sescom oraz jednostki zależne. Pogorszenie ogólnej
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 85
koniunktury gospodarczej może negatywnie wpływać na osiągane przez Grupę przychody. Zarząd zdaje sobie
sprawę z wpływu bieżącej koniunktury na działalność Sescom i dostosowuje strategię do występujących zmian,
dywersyfikując ofertę świadczonych usług oraz portfolio obsługiwanych klientów.
Ryzyko polityczne
Emitent prowadząc działalność na terenie 27 krajów Europy jest zależy od ryzyka politycznego, w czym zawarte
wszystkie niekorzystne zmiany podatkowe, dodatkowe obciążenia i regulacje, które mo utrudnić
działalność operacyjną Emitenta w danym państwie. Nie bez znaczenia pozostałe narastające ryzyko konfliktu
zbrojnego we wschodniej części Europy, które może przyczynić się do wzrostu niepewności rynkowej
i zaniechania inwestycji przez sektor retail.
Ryzyko wzrostu konkurencji
Grupa Sescom funkcjonuje na rynku silnie konkurencyjnym, gdzie kluczowymi przewagami są: rozległość sieci
serwisowej, jakość i niezawodność, cena oraz zakres świadczonych usług. Z uwagi na możliwości geograficzne
świadczenia usług, wysoką ich jakość potwierdzoną przez klientów oraz stopniowo zwiększaną ofertę (FM,
utrzymanie techniczne HVAC, IT i pojazdów magazynowych, efektywność energetyczna, usługi projektowania
i budowlane oraz digitalizacji obiektów handlowych), pozycja rynkowa Grupy Sescom jest mocna
i konkurencyjna. Trzeba jednak zauważyć, że działania konkurentów zdolnych do rywalizacji na obszarze
ogólnopolskim oraz europejskim mogą wpłynąć na konieczność obniżenia marż celu utrzymania
dotychczasowych klientów.
Ryzyko utraty reputacji
Istotnym aspektem warunkującym przedłużenie współpracy z dotychczasowym klientem jest jakość
wykonywanej usługi rzutująca na reputację usługodawcy. Grupa Sescom kładzie nacisk na realizację usług
w sposób należyty, w pełni satysfakcjonujący klienta, a współpracownicy spółek Grupy, w tym zwłaszcza
zespoły serwisowe, są oceniani pod względem jakości wykonywanej pracy. Należy jednak zauważyć, że obszar
operacyjny Grupy oraz liczba ludzi zaangażowanych w bezpośrednią pracę z klientem stale rośnie, co zwiększa
ryzyko potencjalnej utraty reputacji poprzez nieterminową realizację zleceń, nierzetelność lub błędy
w komunikacji. Zarząd Spółki zaznacza, że cykliczne szkolenia oraz okresowa ocena pracowników minimalizują
ryzyko utraty reputacji z powodu błędów ludzkich.
Ryzyko związane z realizowanymi akwizycjami
Grupa Sescom zgodnie z przyjętą strategią zamierza w sposób znaczący zwiększyć udział w rynku FM
w Europie Zachodniej poprzez akwizycje zagraniczne na lokalnych rynkach. Po realizacji przejęcia PCB
Technical Solutions Limited, celem jest poszukiwanie kolejnych rentownych podmiotów o znaczących
perspektywach wzrostu, których przejęcie pozwoli na wykorzystanie efektów synergii dla wzrostu wartości
Grupy Sescom poprzez rozproszenie i zaangażowanie działalności w większej ilości krajów. Pomimo dołożenia
staranności przy podjęciu decyzji o wyborze odpowiedniego podmiotu do przejęcia, poprzedzonej pełnym
badaniem due diligence w celu zminimalizowania wszelkich ryzyk związanych z przeprowadzeniem transakcji,
niewykluczona jest akwizycja podmiotu, którego wyniki finansowe w dłużej pespektywie w negatywny sposób
wpłyną na skonsolidowane zyski Grupy Sescom.
Ryzyko walutowe
Grupa Sescom świadczy usługi na terenie niemal całej Europy, umożliwiając swoim klientom dokonywanie
płatności w walutach lokalnych. Działalność na wielu rynkach prowadzi do występowania ryzyka niekorzystnych
zmian kursów walut. Zarząd Sescom zaznacza jednak, że spółki z Grupy nie stosują instrumentów pochodnych
do zarządzania ryzykiem kursowym ani ryzykiem stóp procentowych, gdyż minimalizacja ryzyka przez hedging
naturalny jest wystarczająca.
Ryzyko podatkowe
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 86
Grupa Sescom w związku z prowadzoną działalnością za pośrednictwem spółek w Polsce oraz spółek
zależnych zarejestrowanych w innych krajach europejskich podlega systemom podatkowym w państwach
docelowych. Niestabilność i różnorodność tych systemów może powodować niepewność w zakresie
ostatecznych efektów podatkowych i wpływać na wynik uzyskany przez Grupę.
Polski oraz europejski system podatkowy charakteryzuje się częstymi zmianami przepisów. Przepisy te bywają
niejednoznaczne, a ponadto brakuje spójnej i jednolitej interpretacji bądź praktyki organów podatkowych
w zakresie ich stosowania. Ze względu na różną interpretację przepisów prawa podatkowego w krajach
docelowych Grupa jest narażona na brak spójności pomiędzy decyzjami podatkowymi. Sescom nie może
zagwarantować, że organy podatkowe nie dokonają odmiennej, niekorzystnej dla Spółki bądź jej jednostek
zależnych, interpretacji przepisów podatkowych stosowanych przez Grupę.
W celu eliminacji ryzyka podatkowego na bieżąco monitorowane są zmiany najważniejszych z punktu widzenia
Grupy przepisów podatkowych w krajach prowadzenia działalności.
Ryzyko wystąpienia zdarzeń losowych
Każdej działalności biznesowej towarzyszą ryzyka zdarzeń losowych, które muszostać wzięte pod uwagę
przy planowaniu operacyjnym oraz finansowym. Grupa Sescom doświadczyła w dniu 16.06.2019 r. pożaru,
który wybuchł w budynku magazynowym Grupy we Wrocławiu. W wyniku pożaru nie ucierpiała żadna osoba
fizyczna, a skala zniszczokazała się niewielka w porównaniu ze skalą działalności. Mienie, w tym sprzęt
elektroniczny, które uległo zniszczeniu było objęte ubezpieczeniem. Powyższe zdarzenie utwierdza Emitenta
w przekonaniu o zasadności dokonywania ubezpieczeń posiadanego majątku.
10.2. Informacje dotyczące ryzyka zmiany cen, kredytowego, istotnych zakłóceń przepływów
środków pieniężnych oraz utraty płynności, na jakie narażone są Sescom SA i jej Grupa
Ryzyko zmienności cen towarów i usług związane z presją inflacyjną
Znaczna część sprzedaży oraz kosztów operacyjnych Emitenta generowana jest na rynkach Europy Środkowo-
Wschodniej, mierzących się wysoką inflacją, gdzie roczna stopa w miesiącach wiosennych w przypadku
poszczególnych krajów przekroczyła w 2023 r. poziom 10%. Wysoki poziom inflacji ma wpływ na wzrost
wymagań płacowych pracowników, koszty podwykonawców oraz części zamiennych i towarów
wykorzystywanych do realizacji usług. Rosnące koszty operacyjne wpływają negatywnie na marże wynikowe
osiągane przez spółki z Grupy Emitenta. Zarząd Sescom minimalizuje negatywny efekt wysokiej presji
inflacyjnej poprzez bieżącą analizę rynku i odpowiednie reagowanie na zmiany: renegocjację umów z obecnymi
klientami, optymalizację kosztów wewnątrz Grupy poprzez redukowanie nakładów na projekty o ujemnej
rentowności.
Ryzyko kredytowe
Grupa Sescom jest narażona w niewielkim stopniu na ryzyko kredytowe rozumiane jako ryzyko niewywiązania
się przez wierzycieli ze swoich zobowiązań i tym samym spowodowanie strat dla jednostki.
Grupa stosuje zasadę dokonywania transakcji wyłącznie z kontrahentami o sprawdzonej wiarygodności
kredytowej; w razie potrzeby uzyskując stosowne zabezpieczenie jako narzędzie redukcji ryzyka strat
finansowych z tytułu niedotrzymania warunków umowy. Grupa korzysta też z informacji finansowych
dostępnych publicznie oraz z własnych danych o transakcjach dokonując oceny swoich głównych klientów.
Ryzyko związane z realizacją umowy kredytowej
W związku z zawarciem umowy kredytowej z Bankiem Polska Kasa Opieki SA Emitent zaciągnął zobowiązanie
w ramach pierwszej transzy w wysokości 5,6 mln GBP, natomiast w kolejnych latach, wykorzystując kolejne
transze w łącznej kwocie do 2,7 mln GBP, podwyższy zobowiązania kredytowe do kwoty 8,3 mln GBP. W
związku z realizacumowy kredytowej, oprócz terminowej spłaty rat, Emitent zobowiązał sdo dokonania
zabezpieczeń, w tym na udziałach spółki przejmowanej PCB Technical Solutions Limited. Emitent dostrzega
ryzyko możliwej niezdolności bieżącej spłaty rat w przypadku drastycznego pogorszenia wyników Emitenta, w
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 87
tym również utraty udziałów w spółce przejmowanej, będących przedmiotem zastawu. Jednocześnie Zarząd
Sescom zaznacza, że przeprowadzona akwizycja oraz zaciągnięcie kredytu inwestycyjnego, zostały
poprzedzone rzetelną analizą finansową przedsięwzięcia oraz przygotowaniem modelu finansowego, który
potwierdza zasadność i bezpieczeństwo finansowe podjętych działań. Niemniej jednak Emitent będzie
na bieżąco kontrolował sytuację finansową i płynnościową w Grupie, w celu podjęcia natychmiastowych działań
restrukturyzacyjnych w sytuacji narastających problemów z należytym wykonaniem umowy kredytowej.
Ryzyko stopy procentowej
Grupa Sescom przeprowadza akwizycje na rynkach Europy Zachodniej wykorzystując do tego m.in.
finansowanie zewnętrzne w postaci kredytów bankowych, których oprocentowanie uzależnione jest od poziomu
stóp procentowych obowiązujących na rynku międzybankowym. Stopy referencyjne, które do początku 2022
roku pozostawały na historycznie niskich poziomach, uległy znaczącemu podnoszeniu przez banki centralne,
tym samym podnosząc koszt obsługi zaciągniętych zobowiązań, opartych o procentowanie zmienne. Rosnący
koszt kapitału obcego może wpłynąć na pogorszenie efektywności finansowej planowanych przez Emitenta
przedsięwzięć w tym akwizycji i inwestycji w technologie z wykorzystaniem długu. Emitent minimalizuje ryzyko
stopy procentowej poprzez dokładną analizę celu finansowania oraz możliwości spłaty zobowiązań przy
założeniu utrzymujących się wysokich stóp procentowych.
Ryzyko istotnych zakłóceń przepływów środków pieniężnych
Zarząd Sescom SA ma świadomość możliwego wystąpienia ryzyka zakłóceń przepływów środków pieniężnych,
które może polegać na przejściowych zatorach płatniczych lub nieterminową realizacją zobowiązań Spółki
i Grupy. W celu minimalizowania ryzyka prowadzony jest ciągły monitoring prognozowanych i faktycznych
przepływów pieniężnych oraz terminów wymagalności zobowiązań finansowych. Emitent korzysta również
z produktów faktoringowych.
Ryzyko utraty płynności
Zarząd Sescom SA jest świadomy występowania ryzyka utraty płynności finansowej, które towarzyszy
prowadzeniu działalności gospodarczej. Grupa Sescom, w wyniku zdobywanych doświadczeń rynkowych
odpowiednio niweluje ryzyko braku płynności. Grupa realizuje strategię wielu zleceń dla znacznej liczby
kontrahentów z różnych branż. W ten sposób ograniczone jest ryzyko uzależnienia od jednego klienta
lub branży. Ponadto spółki należące do Grupy Kapitałowej posiadają polisę OC na wypadek roszczeń osób
trzecich oraz kontrahentów spółek, wynikających z wykonywania prac przez pracowników, współpracowników
lub podwykonawców Grupy. Grupa prowadzi również aktywny monitoring należności oraz niezwłocznie
interwencje w przypadku nierzetelnych płatników.
11. Informacje o przyjętych w Sescom SA celach i metodach zarządzania ryzykiem finansowym, łącznie
z metodami zabezpieczenia istotnych rodzajów planowanych transakcji, dla których stosowana jest
rachunkowość zabezpieczeń
W ramach zarządzania ryzykiem finansowym celem Zarządu jest identyfikacja ryzyka, ocena
prawdopodobieństwa wystąpienia oraz możliwych skutków, a także podjęcie działań zmierzających
do zminimalizowania ryzyka. Sescom ogranicza wykorzystywanie produktów finansowych oraz dokonywanie
transakcji, które mogą zwiększyć ekspozycję na ryzyko. Zarząd Spółki utrzymuje restrykcyjną politykę
finansową i elastycznie reaguje na potrzeby związane z rozwojem poprzez adekwatny poziom inwestycji. Grupa
Sescom nie stosuje rachunkowości zabezpieczeń.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 88
12. Wskazanie istotnych postępowań toczących się przed sądem, organem właściwym dla
postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej, dotyczących zobowiązoraz
wierzytelności Emitenta lub jednostki zależnej, z wskazaniem przedmiotu postępowania, wartości
przedmiotu sportu, daty wszczęcia postępowania, stron wszczętego postępowania oraz stanowiska
Emitenta
W roku obrotowym 2022/2023 nie miały miejsca żadne istotne postępowania toczące się przed sądem,
organem właściwym dla postępowania arbitrażowego lub organem administracji publicznej wobec Emitenta
lub jednostki od niego zależnej.
13. Zatrudnienie w Grupie Sescom SA
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r. przeciętne zatrudnienie w Grupie Kapitałowej Sescom SA wyniosło
248 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty, z czego:
211 pracowników w Sescom SA,
37 pracowników w pozostałych spółkach córkach.
14. Wskaźnik równości wynagrodzeń w Grupie Sescom SA
Zgodnie z wytycznymi zawartymi w Dobrych Praktykach Spółek Notowanych 2021 Sescom dokonuje
cyklicznego pomiaru luki płacowej (ang. Gender Pay Gap), prezentując wskaźnik wności wynagrodzeń
GPGR (Gender Pay Gap Ratio). GPGR jest liczony w procentach jako wartość bezwzględna różnicy ilorazu
przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia kobiet, podzielonego przez przeciętne miesięczne wynagrodzenie
mężczyzn i liczby 1.
Wartość wskaźnika GPGR dla
poszczególnych grup
pracowników
Rok obrotowy 2022/2023
Rok obrotowy 2021/2022
Kadra kierownicza (z
wykluczeniem zarządu)
3%
4%
Stanowiska specjalistyczne
7%
11%
W ramach Grupy podejmowane długofalowe działania, które wpływają pozytywnie na niwelowanie luki
płacowej, takie jak:
cykliczne wartościowanie stanowisk pracy metoporównawczą do rynku pracy danych stanowisk, bez
względu na płeć pracownika,
regularny coroczny wewnętrzny przegląd płac wszystkich pracowników spółki
stosowanie spójnych i jednolitych widełek płacowych dla poszczególnych poziomów zaszeregowania
w organizacji,
rekrutacja i selekcja pracowników w oparciu o oczekiwania dotyczące kompetencji i doświadczenia
zawodowego, bez względu na płeć pracownika,
oferowanie tożsamych stawek dla danego stanowiska bez względu na płeć, gdzie jedynym kryterium
wpływającym na wysokość wynagrodzenia są kwalifikacje i doświadczenie zawodowe.
Dodatkowo z racji swojego technicznego charakteru, a co się z tym wiąże większego zainteresowania
podjęciem współpracy w tym sektorze przez mężczyzn, firma podejmuje szereg działam mających na celu
wsparcie różnorodności zatrudnienia i wzrostu zainteresowania branżą techniczną wśród kobiet, tj. m.in.:
promowanie branży technicznej jako atrakcyjnego miejsca pracy dla wykwalifikowanych pracowników,
bez względu na ich płeć,
promowanie ekspertów Grupy Sescom w komunikacji firmowej podkreślając ich wiedzę, doświadczenie
i kwalifikacje bez względu na ich płeć,
promowanie wartości firmowych podkreślających znaczenie zaufania, dobrych relacji, szacunku
i różnorodności.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 89
15. Informacje o transakcjach z podmiotami powiązanymi, jeżeli zostały zawarte na warunkach innych
niż rynkowe
Transakcje z podmiotami powiązanymi zostały przedstawione w nocie 38 sprawozdania finansowego Sescom
SA oraz w nocie 37 skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Sescom SA.
16. Zaciągnięte kredyty, pożyczki i zobowiązania z tytułu leasingu finansowego
Informacje o zaciągniętych kredytach i pożyczkach oraz zobowiązaniach z tytułu leasingu finansowego zostały
przedstawione w notach: 29 i 30 sprawozdania finansowego Sescom SA oraz w notach: 28 i 29
skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Sescom SA.
17. Informacje o udzieleniu przez Emitenta lub jednostzależną poręczenia kredytu lub pożyczki lub
udzieleniu gwarancji
Informacje dotyczące zobowiązań warunkowych, w tym gwarancji zostały przedstawione w nocie 39
sprawozdania finansowego Sescom SA oraz w nocie 38 skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy
Sescom SA.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 90
Stosowanie ładu korporacyjnego w Sescom SA oraz jej Grupie Kapitałowej
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 91
1. Zbiór zasad ładu korporacyjnego, któremu podlega emitent oraz miejsca, gdzie tekst zbioru zasad
jest publicznie dostępny
W roku obrotowym 2022/2023 Sescom SA stosował zasady ładu korporacyjnego określone w zbiorach „Dobre
Praktyki Spółek Notowanych na GPW 2021”.
Treść Dobrych Praktyk Spółek Notowanych na GPW 2021 jest dostępna na stronie Giełdy Papierów
Wartościowych w Warszawie SA https://www.gpw.pl/dobre-praktyki. Informacja na temat stanu stosowania
przez Sescom SA Dobrych Praktyk Spółek Notowanych na GPW 2021 znajduje się na stronie
http://sescom.eu/inwestorzy/lad-korporacyjny/ oraz w Skanerze dobrych praktyk pod adresem
https://www.gpw.pl/dpsn-skaner po wyszukaniu Sescom SA
2. Postanowienia zbioru zasad ładu korporacyjnego, od których emitent odstąpił, wraz z wyjaśnieniem
przyczyn tego odstąpienia
Według aktualnego stanu stosowania przez Spółkę zasad zawartych w zbiorze Dobre Praktyki Spółek
Notowanych na GPW 2021 Sescom SA nie stosuje 11 zasad: 2.1., 2.2., 2.11.6., 3.1., 3.2., 3.6., 4.1., 4.3., 6.2.,
6.3. i 6.4. Zostały one wymienione w poniższej tabeli wraz z przyczyną odstąpienia od każdej z nich.
Nr
Zasada
Przyczyna odstąpienia od stosowania
Zarząd i Rada Nadzorcza
2.1.
Spółka powinna posiadać politykę różnorodności
wobec zarządu oraz rady nadzorczej, przyjętą
odpowiednio przez radę nadzorczą lub walne
zgromadzenie. Polityka różnorodności określa
cele i kryteria różnorodności m.in. w takich
obszarach jak eć, kierunek wykształcenia,
specjalistyczna wiedza, wiek oraz doświadczenie
zawodowe, a także wskazuje termin i sposób
monitorowania realizacji tych celów. W zakresie
zróżnicowania pod względem płci warunkiem
zapewnienia różnorodności organów spółki jest
udział mniejszości w danym organie na poziomie
nie niższym niż 30%.
Zgodnie z Polityką równych szans, wybór osób
wchodzących w skład organów odbywa się na
podstawie obiektywnych kryteriów merytorycznych,
takich jak: kompetencje, doświadczenie,
efektywność wykonywania obowiązków oraz
znajomość branży, w której działa Spółka. Jedynym
kryterium opartym o płeć jest wybór członków
reprezentujących aktualną mniejszość w przypadku
porównywalnych kompetencji innych kandydatów
ubiegających s o wybór na poszczególne
stanowiska w organach Emitenta. Rada Nadzorcza
w dniu 24.06.2021 r. uchwaliła treść Polityki dla
Zarządu Emitenta. Proponowana treść dla Rady
Nadzorczej będzie przedmiotem obrad najbliższego
walnego zgromadzenia.
2.2.
Osoby podejmujące decyzje w sprawie wyboru
członków zarządu lub rady nadzorczej spółki
powinny zapewnić wszechstronność tych
organów poprzez wybór do ich składu osób
zapewniających różnorodność, umożliwiając
m.in. osiągnięcie docelowego wskaźnika
minimalnego udziału mniejszości określonego na
poziomie nie niższym niż 30%, zgodnie z celami
określonymi w przyjętej polityce różnorodności, o
której mowa w zasadzie 2.1.
Zgodnie z Polityką równych szans, wybór osób
wchodzących w skład organów odbywa się na
podstawie obiektywnych kryteriów merytorycznych,
takich jak: kompetencje, doświadczenie,
efektywność wykonywania obowiązków oraz
znajomość branży, w której działa Spółka. Jedynym
kryterium opartym o płeć jest wybór członków
reprezentujących aktualną mniejszość w przypadku
porównywalnych kompetencji innych kandydatów
ubiegających s o wybór na poszczególne
stanowiska w organach Emitenta.
2.11.6
Poza czynnościami wynikającymi z przepisów
prawa raz w roku rada nadzorcza sporządza i
przedstawia zwyczajnemu walnemu
zgromadzeniu do zatwierdzenia roczne
sprawozdanie. Sprawozdanie, o którym mowa
powyżej, zawiera co najmniej: informację na
temat stopnia realizacji polityki różnorodności w
odniesieniu do zarządu i rady
nadzorczej, w tym realizacji celów, o których
mowa w zasadzie 2.1.
Emitent wskazuje, że wobec nierealizowania zasady
2.1, roczne sprawozdanie Rady Nadzorczej nie
będzie zawierało przedmiotowej informacji.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 92
Systemy i funkcje wewnętrzne
3.1.
Spółka giełdowa utrzymuje skuteczne systemy:
kontroli wewnętrznej, zarządzania ryzykiem oraz
nadzoru zgodności działalności z prawem
(compliance), a także skuteczną funkcję audytu
wewnętrznego, odpowiednie do wielkości
spółki i rodzaju oraz skali prowadzonej
działalności, za działanie których odpowiada
zarząd.
Emitent wskazuje, że utrzymywanie skutecznych
systemów i funkcji, o jakich mowa w niniejszej
zasadzie jest dostosowane do wielkości, rodzaju
oraz skali prowadzonej przez siebie działalności.
Przy obecnej skali działalności Emitent
utrzymuje komórkę compliance, natomiast nie
wydzielił w strukturze organizacyjnej osobnej
jednostki odpowiedzialnej za audyt
wewnętrzny. Nie wyklucza jednak możliwości
uruchomienia takiej jednostki, gdy skala
prowadzonej działalności będzie to
uzasadniać.
3.2.
Spółka wyodrębnia w swojej strukturze jednostki
odpowiedzialne za zadania poszczególnych
systemów lub funkcji, chyba że nie jest to
uzasadnione z uwagi na rozmiar spółki lub rodzaj
jej działalności.
Emitent wskazuje, że z uwagi na rozmiar
prowadzonej działalności nie wyodrębnia w
strukturze organizacyjnej osobnej jednostki
odpowiedzialnej za funkcję audytu wewnętrznego.
3.6.
Kierujący audytem wewnętrznym podlega
organizacyjnie prezesowi zarządu, a
funkcjonalnie przewodniczącemu komitetu
audytu lub przewodniczącemu rady nadzorczej,
jeżeli rada pełni funkcję komitetu audytu.
Emitent nie wyodrębnia w strukturze organizacyjnej
osobnej jednostki odpowiedzialnej za funkcję audytu
wewnętrznego.
Walne zgromadzenie i relacje z akcjonariuszami
4.1.
Spółka powinna umożliwić akcjonariuszom udział
w walnym zgromadzeniu przy wykorzystaniu
środków komunikacji elektronicznej (e-walne),
jeżeli jest to uzasadnione z uwagi na zgłaszane
spółce oczekiwania akcjonariuszy, o ile jest
w stanie zapewnić infrastrukturę techniczną
niezbędną dla przeprowadzenia takiego walnego
zgromadzenia.
Dotychczas Emitent nie otrzymywał od
akcjonariuszy żadnych postulatów dotyczących
przeprowadzenia tzw. e-walnego zgromadzenia. Z
powyższych przyczyn Emitent nie nabył
infrastruktury technicznej potrzebnej do jego
przeprowadzenia. Wskazuje jednak, że jeżeli będzie
to uzasadnione potrzebą akcjonariuszy, rozważy
zastosowanie omawianej zasady.
4.3.
Spółka zapewnia powszechnie dostępną
transmisję obrad walnego zgromadzenia w
czasie rzeczywistym.
Dotychczas inwestorzy nie zgłaszali
zapotrzebowania na udostępnianie transmisji
walnych zgromadzeń. W związku z powyższym
Emitent nie nabył infrastruktury technicznej
potrzebnej do przeprowadzenia transmisji.
Wskazuje jednak, że jeżeli będzie to uzasadnione
potrzebą akcjonariuszy, rozważy zastosowanie
omawianej zasady.
Wynagrodzenia
6.2.
Programy motywacyjne powinny być tak
skonstruowane, by między innymi uzależniały
poziom wynagrodzenia członków zarządu spółki i
jej kluczowych menedżerów od rzeczywistej,
długoterminowej sytuacji spółki w zakresie
wyników finansowych i niefinansowych oraz
długoterminowego wzrostu wartości dla
akcjonariuszy i zrównoważonego rozwoju, a
także stabilności funkcjonowania spółki.
Spółka wskazuje, że obecnie realizowany program
motywacyjny nie uzależnia poziomu wynagrodzenia
przysługującego osobom uprawnionym od sytuacji
Spółki w zakresie wyników niefinansowych i
zrównoważonego rozwoju. Jednakże Spółka
zaznacza, że zgodnie z przyjętą strategią Wise
Futurist 2030 osiągniecie celów finansowych w
postaci 35 mln EBITDA w roku obrotowym
2024/2025 nastąpi poprzez realizację projektów z
obszaru tzw. Zielonej Technologii, czyli
wynikających ze zrównoważonego rozwoju,
odpowiedzialnych społecznie, ekologiczne, a
jednocześnie dających klientom i
partnerom Spółki korzyści ekonomiczne, dążąc do
zmniejszania śladu węglowego poprzez m.in.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 93
digitalizację podejmowanych działań operacyjnych.
Biorąc pod uwagę powyższe wartości, Spółka
przewiduje, że w przypadku wdrażania kolejnych
programów motywacyjnych ich konstrukcja wprost
będzie uwzględniać poziom wynagrodzenia
przysługującego osobom uprawnionym od
spełniania wyników niefinansowych związanych ze
zrównoważonym rozwojem.
6.3.
Jeżeli w spółce jednym z programów
motywacyjnych jest program opcji
menedżerskich, wówczas realizacja programu
opcji winna być uzależniona od spełnienia przez
uprawnionych, w przeciągu co najmniej 3 lat, z
góry wyznaczonych, realnych i odpowiednich dla
spółki celów finansowych i niefinansowych oraz
zrównoważonego rozwoju, a ustalona cena
nabycia przez uprawnionych akcji lub rozliczenia
opcji nie może odbiegać od wartości akcji z
okresu uchwalania programu.
Emitent stosuje zasadę w części, ponieważ obecny
program opcji menedżerskich nie obejmuje realizacji
celów niefinansowych oraz zrównoważonego
rozwoju.
6.4.
Rada nadzorcza realizuje swoje zadania w
sposób ciągły, dlatego wynagrodzenie członków
rady nie może być uzależnione od liczby
odbytych posiedzeń. Wynagrodzenie członków
komitetów, w szczególności komitetu audytu,
powinno uwzględniać dodatkowe nakłady pracy
związane z pracą w tych komitetach.
Emitent wskazuje, że omawiana zasada nie jest w
pełni stosowana, ponieważ decyzją walnego
zgromadzenia uczestnictwo w komitecie audytu nie
wpływa na wzrost wynagrodzenia Członka Rady
Nadzorczej.
3. Opis głównych cech stosowanych w przedsiębiorstwie emitenta systemów kontroli wewnętrznej
i zarządzania ryzykiem w odniesieniu do procesu sporządzania sprawozdań finansowych
i skonsolidowanych sprawozdań finansowych
Za kontrolę, zarządzanie ryzykiem oraz prawidłowość raportowania finansowego odpowiada Zarząd Sescom
SA, w tym zwłaszcza Dyrektor Finansowy wspierany przez dział księgowości oraz kontrolerów finansowych.
Raportowanie finansowe Spółki odbywa się przy zachowaniu norm określonych przez Międzynarodowe
Standardy Rachunkowości oraz Międzynarodowe Standardy Sprawozdawczości Finansowej. Osoby
odpowiedzialne za sporządzanie sprawozdfinansowych na bieżąco monitorują zmiany prawne mające wpływ
na kształt stosowanych norm raportowania. Wszystkie spółki należące do Grupy Sescom dokonują ewidencji
księgowej w systemie IFS. Sporządzone sprawozdania finansowe Emitenta (jednostkowe i skonsolidowane):
półroczne i roczne podlegają odpowiednio: przeglądom lub badaniu przez niezależnego biegłego rewidenta.
Wybór biegłego rewidenta następuje zgodnie z zasadami zawartymi w Ustawie z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych
rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym. Wyboru dokonuje Rada Nadzorcza Sescom SA
po otrzymaniu rekomendacji Komitetu Audytu.
4. Wskazanie akcjonariuszy posiadających bezpośrednio lub pośrednio znaczne pakiety akcji wraz ze
wskazaniem liczby posiadanych przez te podmioty akcji, ich procentowego udziału w kapitale
zakładowym, liczby głosów z nich wynikających i ich procentowego udziału w ogólnej liczbie
głosów na walnym zgromadzeniu
W związku z posiadaniem statusu spółki publicznej, Sescom SA ma dostęp do informacji o akcjonariuszach
posiadających 5% i więcej w kapitale zakładowym. Poniżej przedstawiono strukturę akcjonariatu Sescom SA
na pierwszy i ostatni dzień roku obrotowego 2022/2023 (30.09.2023 r.). W analizowanym okresie, jak również
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 94
po dniu bilansowym do dnia publikacji raportu nie doszło do zmian w akcjonariacie wśród podmiotów
posiadających powyżej 5% udziału w kapitale i głosach.
Struktura akcjonariatu na ostatni dzień roku obrotowego 2022/2023 (30.09.2023 r.)
Akcjonariusz
Liczba akcji
udział w kapitale
liczba głosów
udział w głosach
Sławomir Halbryt
1 005 875
47,90%
1 755 875
61,61%
ALFA 1 CEE Investments S.A., SICAV-SIF
395 000
18,81%
395 000
13,86%
Sławomir Kądziela
241 588
11,50%
241 588
8,48%
Adam Kabat
159 095
7,58%
159 095
5,58%
Akcje własne Sescom S.A.*
50 815
2,42%
50 815
1,78%
Pozostali
247 627
11,79%
247 627
8,69%
Suma
2 100 000
100,00%
2 850 000
100,00%
* Akcje zostały nabyte w wyniku skupu akcji własnych rozliczonego przez Spółkę w dniu 8 listopada 2019 r. oraz w wyniku
przeprowadzenia transakcji w ramach Programu skupu akcji własnych w dniach 13-29 maja 2020 r. oraz 6-24 lipca 2020 r.
Zgodnie z Art. 364 §2 KSH Spółka nie wykonuje praw z akcji własnych, z wyjątkiem uprawnień do ich zbycia
lub wykonywania czynności, które zmierzają do zachowania tych praw.
Powiązania członków organów Sescom SA z akcjonariuszami Spółki powyżej 5%
Pan Sławomir Halbryt posiadający bezpośrednio 1.005.875 akcji stanowiących 47,90% udziału w kapitale
zakładowym Spółki pełni również funkcję Prezesa Zarządu Sescom SA
Pan Sławomir Kądziela posiadający 241.588 akcji stanowiących 11,50% udziału w kapitale zakładowym Spółki
pełni również funkcję Członka Zarządu Sescom SA
Pan Adam Kabat posiadający 159.095 akcji stanowiących 7,58% udziału w kapitale zakładowym Spółki pełnił
do dnia 28.04.2023 r. również funkcję Członka Zarządu Sescom SA
ALFA 1 CEE Investments SA, SICAV-SIF posiadający 437.000 akcji stanowiących 20,81% udziału w kapitale
zakładowym Spółki jest podmiotem powiązanym z Panem Krzysztofem Pietkunem będącym Przewodniczącym
Rady Nadzorczej Sescom SA oraz podmiotem powiązanym z Panem Tomaszem Matczukiem będącym
Członkiem Rady Nadzorczej Emitenta.
47,90%
18,81%
11,50%
7,58%
2,42%
11,79%
Akcjonariat Sescom S.A.
- udział w kapitale
Sławomir
Halbryt
ALFA 1 CEE
Investments
Sławomir
Kądziela
Adam Kabat
Akcje własne
Pozostali
61,61%
13,86%
8,48%
5,58%
1,78%
8,69%
Akcjonariat Sescom S.A.
- udział w głosach
Sławomir
Halbryt
ALFA 1 CEE
Investments
Sławomir
Kądziela
Adam Kabat
Akcje własne
Pozostali
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 95
5. Wskazanie posiadaczy wszelkich papierów wartościowych, które dają specjalne uprawnienia
kontrolne, wraz z opisem tych uprawnień
Według §6 ust. 2. Statutu Sescom SA akcje serii A1 uprzywilejowane, co do głosu. Każda akcja serii A1
posiada dwa głosy na Walnym Zgromadzeniu Sescom SA Spółka wyemitowała 750.000 sztuk akcji serii A1
stanowiących 35,71% w kapitale zakładowym Spółki oraz dających 1.500.000 głosów na Walnym
Zgromadzeniu Emitenta. Jedynym posiadaczem akcji serii A1 jest Sławomir Halbryt pełniący funkcję Prezesa
Zarządu Spółki.
6. Wskazanie wszelkich ograniczeń odnośnie do wykonywania prawa głosu, takich jak ograniczenie
wykonywania prawa głosu przez posiadaczy określonej części lub liczby głosów, ograniczenia
czasowe dotyczące wykonywania prawa głosu lub zapisy, zgodnie z którymi prawa kapitałowe
związane z papierami wartościowymi są oddzielone od posiadania papierów wartościowych
W Sescom SA nie występują żadne ograniczenia odnośnie do wykonywania prawa głosu. Wyjątkiem są akcje
własne Sescom SA nabyte przez Spółkę. Emitent nie wykonuje praw z akcji własnych, z wyjątkiem uprawni
do ich zbycia lub wykonywania czynności, które zmierzają do zachowania tych praw.
7. Wskazanie wszelkich ograniczeń dotyczących przenoszenia prawa własności papierów
wartościowych emitenta
Statut Sescom SA w §6 ust. 7. wprowadza ograniczenie w przenoszeniu prawa własności akcji, polegające na
tym, że zbycie lub obciążenie akcji imiennych wymaga zgody Zarządu Spółki. Spółka wyemitowała 750.000
sztuk akcji imiennych serii A1, których jedynym posiadaczem jest Sławomir Halbryt pełniący funkcję Prezesa
Zarządu Spółki. W stosunku do pozostałych papierów wartościowych (akcji) wyemitowanych przez Spółkę nie
wprowadzono ograniczeń w ich przenoszeniu.
8. Opis zasad dotyczących powoływania i odwoływania osób zarządzających oraz ich uprawnień,
w szczególności prawo do podjęcia decyzji o emisji lub wykupie akcji
Według §19 ust. 1. Statutu Sescom SA Zarząd Spółki składa się od jednej do pięciu osób powoływanych przez
Radę Nadzorczą z wyjątkiem pierwszego Zarządu, który został powołany przez założycieli Emitenta. Kadencja
Zarządu trwa pięć lat.
Powoływanie i odwoływanie Członków Zarządu Sescom SA i ustalanie dla nich wysokości wynagrodzenia
należy do obowiązków Rady Nadzorczej Emitenta.
Zarząd Sescom SA zarządza Spółką i reprezentuje ją na zewnątrz. Wszelkie sprawy związane z zarządzaniem
i prowadzeniem Spółki niezastrzeżone jej statutem lub przepisami kodeksu spółek handlowych do kompetencji
Walnego Zgromadzenia lub Rady Nadzorczej należą do zakresu działania Zarządu.
Według §7 ust. 4. Statutu Sescom SA, Zarząd Spółki, po uzyskaniu zgody Rady Nadzorczej na warunki emisji,
jest upoważniony, w terminie do 31 marca 2026 r. do dokonania podwyższenia kapitału zakładowego Spółki o
kwotę 1.000.000 złotych w drodze jednego lub kilku kolejnych podwyższeń kapitału zakładowego poprzez
emisję nowych akcji zwykłych. W ramach kapitału zakładowego może zostać wyemitowane nie więcej niż
1.000.000 akcji zwykłych, o wartości nominalnej 1,00 zł każda. Zgodnie z §7 ust. 4a Statutu, o ile przepisy KSH
lub postanowienia Statutu Spółki nie stanowią inaczej, Zarząd Spółki jest upoważniony do decydowania
o wszelkich sprawach związanych z podwyższeniem kapitału zakładowego oraz emisją akcji w ramach kapitału
docelowego. Ponadto na podstawie §7 ust. 8 Statutu Zarząd jest upoważniony za zgodą Rady Nadzorczej
do pozbawienia dotychczasowych akcjonariuszy w całości lub w części prawa poboru w stosunku
do akcji emitowanych w ramach kapitału docelowego.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 96
9. Opis zasad zmiany statutu lub umowy spółki emitenta
Zmiana Statutu Sescom SA należy do kompetencji Walnego Zgromadzenia Spółki zgodnie z przepisami KSH.
10. Sposób działania walnego zgromadzenia i jego zasadnicze uprawnienia oraz opis praw
akcjonariuszy i sposobu uch wykonywania, w szczególności zasady wynikające z regulaminu
walnego zgromadzenia, jeżeli taki regulamin został uchwalony, o ile informacje w tym zakresie nie
wynikają wprost z przepisów prawa
Zasady zwoływania i przeprowadzania walnych zgromadzSescom SA określone w Regulaminie Walnego
Zgromadzenia Spółki. Walne Zgromadzenie Sescom SA jest zwoływane i odbywa się zgodnie z przepisami
KSH oraz postanowieniami Statutu Spółki. Zarząd zwołuje Zgromadzenie w miejscu i czasie dogodnym jak
najszerszemu kręgowi akcjonariuszy.
Zgodnie ze Statutem Sescom SA Walne Zgromadzenie Emitenta jest ważne, jeżeli jest na nim reprezentowane
co najmniej 35% ogólnej liczby akcji. Głosowanie jest jawne. Tajne głosowanie zarządza s na wniosek
akcjonariusza uprawnionego do głosowania.
W WZA mają prawo uczestniczyć tylko osoby będące akcjonariuszami Sescom SA na szesnaście dni przed
datą zgromadzenia („Dzień rejestracji”). W celu uczestnictwa w walnym zgromadzeniu akcjonariusze powinni
zwrócić się nie później niż w pierwszym dniu powszednim po Dniu rejestracji do podmiotów prowadzących ich
rachunki papierów wartościowych, o wystawienie imiennego zaświadczenia o prawie uczestnictwa w walnym
zgromadzeniu.
W zgromadzeniu uczestnicczłonkowie Rady Nadzorczej i Zarządu w składzie umożliwiającym udzielenie
merytorycznej odpowiedzi na pytania zadawane w trakcie zgromadzenia. Jeżeli w porządku obrad przewidziano
sprawy finansowe Spółki, do udziału w zgromadzeniu zaprasza s Głównego Księgowego lub Dyrektora
Finansowego lub Biegłego Rewidenta Spółki. W zgromadzeniu mogą również brać udział eksperci oraz goście
zaproszeni przez Zarząd, Radę Nadzorclub Akcjonariuszy, którzy zażądali zwołania zgromadzenia, w tym
byli członkowie organów Spółki, jeżeli w porządku obrad umieszczono ocenę ich działania w Spółce.
Akcjonariusz dący osobą fizyczną może uczestniczyć w zgromadzeniu i wykonywać prawo głosu osobiście
lub przez pełnomocnika. Akcjonariusz niebędący oso fizyczną może uczestniczyć w zgromadzeniu oraz
wykonywać prawo głosu przez osobę uprawnioną do składania oświadczeń woli w jego imieniu lub przez
pełnomocnika. Na dzień publikacji raportu regulacje wewnętrzne Spółki nie przewidują możliwości
uczestniczenia w zgromadzeniu przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej ani wykonywania
prawa głosu przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej lub drogą korespondencyjną, jednakże
Spółka będzie dążyć do wdrożenia odpowiednich rozwiązań technicznych w przypadku zgłaszania przez
akcjonariuszy zapotrzebowania na możliwość uczestniczenia w Walnym Zgromadzeniu przy wykorzystaniu
środków elektronicznych (e-walne) czy przeprowadzenia transmisji z Walnego Zgromadzenia.
Uchwały zgromadzenia zapadają bezwzględną większością głosów, o ile przepisy obowiązującego prawa bądź
postanowienia Statutu Sescom SA nie stanowią inaczej. Za każdym razem, gdy obowiązujące przepisy prawa
lub Statutu Spółki dla podjęcia określonej uchwały wymagają spełnienia szczególnych warunków, na przykład
reprezentowania oznaczonej części kapitału zakładowego, przed przystąpieniem do głosowania,
Przewodniczący stwierdza i ogłasza zdolność Zgromadzenia do podjęcia takiej uchwały oraz informuje, jaka
większość jest wymagana do podjęcia danej uchwały.
Do kompetencji Walnego Zgromadzenia Spółki należą sprawy niezastrzeżone Statutem Emitenta dla innych
organów oraz określone przepisami kodeksu spółek handlowych:
rozpatrywanie i zatwierdzanie sprawozdania Zarządu i Rady Nadzorczej, bilansu oraz rachunków
zysków i strat za ubiegły rok obrachunkowy,
udzielenie absolutorium władzom Spółki z wykonania przez nie obowiązków,
zmiana Statutu Spółki,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 97
podwyższenie lub obniżenie kapitału zakładowego Spółki, podwyższenie lub obniżenie kapitałów
rezerwowych,
połączenie lub przekształcenie Spółki,
rozwiązanie i likwidacja Spółki, wybór i odwołanie likwidatorów oraz ustalenie zasad podziału majątku
Spółki po likwidacji,
emisja obligacji,
zbycie i wydzierżawienie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części oraz ustanowienie na nich
ograniczonego prawa rzeczowego,
sprawy dotyczące roszczeń o naprawienie szkody wyrządzonej przy zawiązaniu Spółki lub
sprawowaniu zarządu bądź nadzoru,
zatwierdzenie regulaminu Rady Nadzorczej,
ustalenie zasad wynagradzania członków Rady Nadzorczej,
rozpatrywanie spraw wniesionych przez Akcjonariuszy zgłoszonych zgodnie z ustawą lub statutem.
11. Opis działania organów zarządzających, nadzorujących lub administrujących emitenta oraz ich
komitetów, wraz ze wskazaniem składu osobowego tych organów i zmian, które w nich zaszły w
ciągu ostatniego roku obrotowego
Zarząd Sescom SA
Organ Zarządu Spółki zobowiązany jest do prowadzenia wszelkich spraw Spółki, z wyjątkiem spraw
zastrzeżonych odpowiednimi przepisami prawa do kompetencji Rady Nadzorczej lub Walnego Zgromadzenia
Emitenta. Szczegółowy tryb działania określony został w Regulaminie Zarządu.
Zarząd Sescom SA składa się od jednej do pięciu osób powoływanych przez Radę Nadzorczą na pięcioletnią
kadencję.
Pracami Zarządu kieruje Prezes Zarządu: dokonuje rozdziału pracy pomiędzy członków Zarządu, koordynuje
ich pracę, ustala porządek obrad, zwołuje i przewodniczy posiedzeniom Zarządu, reprezentuje Zarząd wobec
Walnego Zgromadzenia.
W skład Zarządu Sescom SA w dniu 30.09.2023 r. wchodzili:
Sławomir Halbryt – Prezes Zarządu,
Magdalena Budnik Członek Zarządu ds. finansowych,
Marek Kwiatkowski Członek Zarządu ds. operacyjnych,
Sławomir Kądziela Członek Zarządu ds. rozwoju biznesu.
W ciągu analizowanego roku obrotowego doszło do zmiany w składzie Zarządu Emitenta. Z dniem 28.04.2023
r. rezygnację z pełnienia funkcji Członka Zarządu złożył Adam Kabat. W jego miejsce, tego samego dnia, Rada
Nadzorcza Sescom S.A. powołała Marka Kwiatkowskiego. Po dniu bilansowym do dnia publikacji raportu
kolejne zmiany w Zarządzie Emitenta nie nastąpiły.
Rada Nadzorcza Sescom SA
Rada Nadzorcza Sescom SA sprawuje stały, ogólny nadzór nad działalnością Spółki we wszystkich dziedzinach
jej działalności, działając na podstawie przepisów kodeksu spółek handlowych, Statutu Emitenta oraz uchwał
Walnego Zgromadzenia. Tryb i sposób działania Rady Nadzorczej w sprawach, które nie zostały uregulowane
w przepisach, o których mowa powyżej, określony został w Regulaminie Rady Nadzorczej spółki Sescom SA
Do szczególnych obowiązków i uprawnień Rady Nadzorczej należy:
badanie bilansu oraz rachunku zysków i strat,
badanie sprawozdania zarządu Spółki oraz wniosków Zarządu co do podziału zysku lub pokrycia strat,
składanie Walnemu Zgromadzeniu pisemnego sprawozdania z wyników czynności, o których mowa
powyżej,
powoływanie i odwoływanie Członków Zarządu Emitenta i ustalanie dla nich wysokości wynagrodzenia,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 98
uchwalanie regulaminu Zarządu Spółki,
wyrażanie zgody na nabycie lub zbycie przez Spółkę nieruchomości lub środków trwałych, których
wartość przekracza 1/5 kapitału zakładowego,
dokonywanie wyboru biegłego rewidenta do badania sprawozdań finansowych Spółki,
zatwierdzanie warunków podwyższenia kapitału zakładowego w ramach kapitału docelowego.
wyrażanie zgody na zawarcie transakcji z podmiotem powiązanym wobec Spółki, jeżeli jej wartość
przekracza 5% sumy aktywów Spółki z wyjątkiem transakcji, które: i. zostały zawarte na warunkach
rynkowych w ramach zwykłej działalności Spółki lub ii. zostały zawarte z podmiotem powiązanym, dla
którego Spółka jest jedynym akcjonariuszem lub udziałowcem,
sporządzanie corocznie sprawozdania o wynagrodzeniach Członków Zarządu i Członków Rady
Nadzorczej i składanie sprawozdania Walnemu Zgromadzeniu.
W skład Rady Nadzorczej Sescom SA w dniu 30.09.2023 r. wchodzili:
Krzysztof Pietkun Przewodniczący Rady Nadzorczej,
Dariusz Wieczorek Członek Rady Nadzorczej,
Tomasz Matczuk Członek Rady Nadzorczej,
Wojciech Szabunio Członek Rady Nadzorczej,
Ireneusz Pawłowski Członek Rady Nadzorczej.
W ciągu analizowanego roku obrotowego doszło do zmiany w składzie Rady Nadzorczej Emitenta. Dnia
01.03.2023 r. rezygnację z pełnienia funkcji Członka Rady Nadzorczej i Komitetu Audytu ze skutkiem na dzień
30.03.2023 r. złożył Adam Protasiuk. Natomiast w dniu 30.03.2023 r. Zwyczajne Walne Zgromadzenie
Akcjonariuszy Emitenta w skład Rady Nadzorczej oraz Komitetu Audytu powołało Ireneusza Pawłowskiego. Po
dniu bilansowym do dnia publikacji raportu kolejne zmiany w Radzie Nadzorczej Emitenta nie nastąpiły.
Kadencja Rady Nadzorczej Sescom SA trwa 3 lata i wygasa z dniem odbycia Zwyczajnego Walnego
Zgromadzenia Spółki zatwierdzającego sprawozdanie finansowe za ostatni rok działalności.
12. Przedstawienie składu Komitetu Audytu Sescom SA
Komitet Audytu Rady Nadzorczej Sescom SA pełni funkcję doradczą dla Rady Nadzorczej, a także realizuje
inne zadania wynikające z przepisów prawa, Statutu Spółki, Regulaminu Rady Nadzorczej oraz Regulaminu
Komitetu Audytu.
W skład Komitetu Audytu w dniu 30.09.2023 r. wchodzili:
Dariusz Wieczorek Przewodniczący Komitetu Audytu,
Ireneusz Pawłowski Członek Komitetu Audytu,
Tomasz Matczuk Członek Komitetu Audytu.
Członek Komitetu spełnia
ustawowe kryteria
niezależności
Członek Komitetu
posiada wiedzę
i umiejętności w zakresie
rachunkowości lub
badania sprawozdań
finansowych
Członek Komitetu
posiada wiedzę
i umiejętności z zakresu
branży, w której działa
emitent
Dariusz Wieczorek
Przewodniczący
Komitetu Audytu
TAK
TAK
Ireneusz Pawłowski
Członek Komitetu Audytu
TAK
Tomasz Matczuk -
Członek Komitetu Audytu
TAK
TAK
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 99
Dariusz Wieczorek wykładowca na Wydziale Zarządzania Uniwersytetu Gdańskiego, doktor nauk
ekonomicznych specjalizujący się w zagadnieniach z zakresu finansów, controllingu i zarządzania projektami.
Ireneusz Pawłowski radca prawny, mediator gospodarczy, absolwent Wydziału Prawa i Administracji
Uniwersytetu Gdańskiego, w swojej praktyce specjalizujący się w prawie gospodarczym, spółek, podatkowym,
a także tematyką finansowania przedsiębiorców, w tym transakcjami kapitałowymi. Członek Pomorskiego
Komitetu Arbitrażowego przy Sądzie Arbitrażowym Krajowej Izby Gospodarczej.
Tomasz Matczuk radca prawny, absolwent Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego,
uczestnik przedsięwzięć związanych z rynkiem kapitałowym, przekształceniami, podziałami i reorganizacją
spółek, specjalista w zakresie funkcjonowania funduszy inwestycyjnych i obrotu instrumentami finansowymi.
W ciągu analizowanego roku obrotowego doszło do zmiany w składzie Komitetu Audytu Emitenta. Dnia
01.03.2023 r. rezygnację z pełnienia funkcji Członka Rady Nadzorczej i Komitetu Audytu ze skutkiem na dzień
30.03.2023 r. złożył Adam Protasiuk. Natomiast w dniu 30.03.2023 r. Zwyczajne Walne Zgromadzenie
Akcjonariuszy Emitenta w skład Rady Nadzorczej oraz Komitetu Audytu powołało Ireneusza Pawłowskiego. Po
dniu bilansowym do dnia publikacji raportu kolejne zmiany w Komitecie Audytu Emitenta nie nastąpiły.
13. Dozwolone usługi niebędące badaniem świadczone na rzecz emitenta i jego grupy kapitałowej przez
firmę audytorską badającą ich sprawozdania finansowe i czy w związku z tym dokonano oceny
niezależności tej firmy audytorskiej oraz wyrażono zgodę na świadczenie tych usług
Firma audytorska badająca sprawozdanie finansowe Sescom SA oraz skonsolidowane sprawozdanie
finansowe Grupy Kapitałowej Sescom SA w roku obrotowym 2022/2023, poza usługą przeglądu śródrocznego
skróconego jednostkowego oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego, świadczyła jedną dozwoloną
usługę niebędącą badaniem dla Emitenta oraz jego spółek zależnych. Firma audytorska została zaangażowana
do dokonania oceny rocznego sprawozdania o wynagrodzeniach Zarządu i Rady Nadzorczej Emitenta za rok
obrotowy 2021/2022 w zakresie kompletności zamieszczonych w nim informacji wymaganych na podstawie art.
90g ust. 1 - 5 oraz 8 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania
instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych. Emitent zlecając
wykonanie usługi kierował się wytycznymi wskazanymi w uchwalonej przez Komitet Audytu Emitenta Polityce
w zakresie świadczenia przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie, przez podmioty powiązane z
firmą audytorską oraz przez członka sieci firmy audytorskiej dozwolonych usług niebędących badaniem. Jak
wskazano w raporcie firmy audytorskiej z wykonania usługi, przeprowadzając usługę biegły rewident i firma
audytorska przestrzegali wymogów niezależności i innych wymogów etycznych określonych m.in. w
Międzynarodowym kodeksie etyki zawodowych księgowych (w tym w Międzynarodowych standardach
niezależności) Rady Międzynarodowych Standardów Etycznych dla Księgowych, przyjętym uchwałą Krajowej
Rady Biegłych Rewidentów nr 3431/52a/2019 z dnia 25 marca 2019 roku w sprawie zasad etyki zawodowej
biegłych rewidentów. Zgoda na świadczenie omawianej usługi została wyrażona przez Komitet Audytu
Emitenta.
14. Główne założenia opracowanej polityki wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania oraz
polityki świadczenia przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie, przez podmioty powiązane
z tą firmą audytorską oraz przez członka sieci firmy audytorskiej dozwolonych usług niebędących
badaniem
W dniu 21 lutego 2018 r. Komitet Audytu Rady Nadzorczej Sescom SA podjął uchwałę w sprawie zatwierdzenia
polityk dotyczących audytu w Spółce:
„Procedurę wyboru firmy audytorskiej przez Sescom SA”,
„Politykę wyboru firmy audytorskiej do badania ustawowego sprawozdania finansowego Sescom SA
oraz badania ustawowego sprawozdania skonsolidowanego Grupy Kapitałowej Sescom SA”,
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 100
„Politykę w zakresie świadczenia przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie, przez podmioty
powiązane z firmą audytorską oraz przez członka sieci firmy audytorskiej dozwolonych usług
niebędących badaniem”.
Sescom SA stosuje następującą procedurę wyboru firmy audytorskiej:
Zarząd sporządza zapytanie ofertowe dla wyboru firmy audytorskiej do ustawowego badania
sprawozdania finansowego Sescom SA oraz ustawowego badania skonsolidowanego sprawozdania
finansowego Grupy Kapitałowej Sescom SA,
zapytanie ofertowe jest sporządzane i zamieszczane na stronie internetowej Spółki www.sescom.eu,
a także przesyłane do co najmniej 3 wybranych firm audytorskich,
firmy audytorskie, stosując się do wytycznych zawartych w zapytaniu ofertowym, składają oferty na
ustawowe badanie sprawozdania finansowego,
zebrane oferty firm audytorskich przekazywane Komitetowi Audytu Sescom SA, w celu analizy
i weryfikacji,
Komitet Audytu dokonuje rekomendacji wyboru firmy audytorskiej, kierując s wytycznymi
zamieszczonymi w Polityce wyboru firmy audytorskiej,
po otrzymaniu rekomendacji Komitetu Audytu, wyboru firmy audytorskiej dokonuje Rada Nadzorcza
Sescom SA,
Spółka informuje rynek raportem bieżącym o dokonaniu wyboru firmy audytorskiej.
Według Polityki wyboru firmy audytorskiej do badania ustawowego sprawozdania finansowego Sescom SA
oraz badania ustawowego sprawozdania skonsolidowanego Grupy Kapitałowej Sescom SARada Nadzorcza
Emitenta, działając na podstawie rekomendacji Komitetu Audytu, dokonuje w formie uchwały wyboru podmiotu
uprawnionego do badania ustawowego. Przygotowując rekomendację dla Rady Nadzorczej, Komitet Audytu
bierze pod uwagę następujące wytyczne:
spełnienie przez podmiot uprawniony do badania wymogów niezależności, określonych w art. 69-73
Ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym,
zaproponowana przez podmiot uprawniony do badania cena usługi,
dotychczasowe doświadczenie podmiotu w zakresie badań sprawozdań finansowych jednostkowych
oraz skonsolidowanych,
dotychczasowe doświadczenie podmiotu w zakresie badań sprawozdań finansowych spółek
publicznych dopuszczonych do obrotu na rynku regulowanym,
reputacja podmiotu uprawnionego do przeprowadzania badań,
możliwość przeprowadzenia badania w terminie dogodnym dla Spółki.
Za kontrolę oraz monitorowanie niezależności podmiotu uprawnionego do badania sprawozdań w Grupie
Kapitałowej Sescom SA odpowiada Komitet Audytu.
Maksymalny czas nieprzerwanego trwania zleceń badań ustawowych przeprowadzonych przez tę safir
audytorską lub firmę audytorską powiązaną z firmą audytorską lub jakiegokolwiek członka sieci działającej w
państwach UE, do której należą te firmy audytorskie, nie może przekroczyć 10 lat.
„Polityka w zakresie świadczenia przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie, przez podmioty
powiązane z firmą audytorską oraz przez członka sieci firmy audytorskiej dozwolonych usług niebędących
badaniem zakłada możliwość korzystania przez spółki należące do Grupy Kapitałowej Sescom SA z usług
dozwolonych przez wybra firmę audytorską. Za usługi dozwolone rozumie się usługi niezabronione,
wymienione w art. 136 ust. 2 Ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym.
Firma audytorska przeprowadzająca ustawowe badania Sescom SA oraz spółek należących do jej Grupy
Kapitałowej nie może świadczyć bezpośrednio ani pośrednio na ich rzecz żadnych zabronionych usług
niebędących badaniem sprawozdań finansowych, wymienionych w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego
i Rady (UE) nr 537/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących
ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego.
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 101
Komitet Audytu Rady Nadzorczej Sescom SA udziela Zarządowi Spółki zgody na zlecenie świadczenia usługi
dozwolonej firmie audytorskiej, podmiotowi z nią powiązanemu lub członkowi jego sieci.
Komitet Audytu udzielając zgody na zlecenie usług, wykonuje każdorazowo analizę zagrożeń i zabezpieczeń
niezależności firmy audytorskiej, podmiotu z nią powiązanego lub członka jego sieci.
15. Wskazanie czy rekomendacja dotycząca wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzenia badania
spełniała obowiązujące warunki, a w przypadku, gdy wybór firmy audytorskiej nie dotyczył
przedłużenia umowy na badanie sprawozdania finansowego czy rekomendacja ta została
sporządzona w następstwie zorganizowanej przez emitenta procedury wyboru spełniającej
obowiązujące kryteria
Rekomendacja dotycząca wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzenia badania jednostkowego oraz
skonsolidowanego sprawozdania finansowego Sescom SA spełniała obowiązujące warunki i została
sporządzona w następstwie zorganizowanej przez Emitenta procedury wyboru spełniającej obowiązujące
kryteria.
16. Liczba odbytych posiedzeń Komitetu Audytu Sescom SA poświęconych wykonywaniu obowiązków
komitetu audytu
W roku obrotowym 2022/2023 odbyły się 4 posiedzenia Komitetu Audytu Sescom SA
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 102
Oświadczenia
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 103
Oświadczenia Zarządu
Zarząd Sescom SA oświadcza, że według jego najlepszej wiedzy, roczne jednostkowe sprawozdanie finansowe
i roczne skonsolidowane sprawozdanie finansowe za rok obrotowy 2022/2023 oraz dane porównywalne zostały
sporządzone zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości oraz że odzwierciedlają w sposób prawdziwy,
rzetelny i jasny sytuację majątkową i finansową oraz wynik finansowy Emitenta i jego Grupy Kapitałowej
_______________________ ____________________
Sławomir Halbryt Magdalena Budnik
Prezes Zarządu Członek Zarządu
_____________________ _____________________
Marek Kwiatkowski Sławomir Kądziela
Członek Zarządu Członek Zarządu
Zarząd Sescom SA oświadcza, że roczne sprawozdanie z działalności Sescom SA i Grupy Kapitałowej Sescom
SA za rok obrotowy 2022/2023 zawiera prawdziwy obraz rozwoju i osiągnięć oraz sytuacji, w tym opis
podstawowych zagrożeń i ryzyka.
_______________________ ____________________
Sławomir Halbryt Magdalena Budnik
Prezes Zarządu Członek Zarządu
_____________________ _____________________
Marek Kwiatkowski Sławomir Kądziela
Członek Zarządu Członek Zarządu
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 104
Informacja Zarządu Sescom SA sporządzona na podstawie oświadczenia Rady Nadzorczej o dokonaniu
wyboru firmy audytorskiej przeprowadzającej badanie rocznego sprawozdania finansowego
Zarząd Sescom SA informuje, na podstawie oświadczenia Rady Nadzorczej Spółki, że wybór firmy audytorskiej
przeprowadzającej badanie rocznego sprawozdania finansowego oraz badanie skonsolidowanego
sprawozdania finansowego za rok obrotowy 2022/2023 został dokonany zgodnie z przepisami, w tym
dotyczącymi wyboru i procedury wyboru firmy audytorskiej. Dodatkowo Zarząd Spółki wskazuje, że
- firma audytorska oraz członkowie zespołu wykonującego badanie rocznego jednostkowego sprawozdania
finansowego Sescom SA oraz rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Sescom SA za
rok obrotowy 2022/2023 spełniali warunki do sporządzenia bezstronnego i niezależnego sprawozdania z
badania rocznego sprawozdania finansowego zgodnie z obowiązującymi przepisami, standardami
wykonywania zawodu i zasadami etyki zawodowej,
- w Sescom SA oraz jej Grupie Kapitałowej przestrzegane są obowiązujące przepisy prawa związane z rotacją
firmy audytorskiej i kluczowego biegłego rewidenta oraz obowiązkowymi okresami karencji,
- Sescom SA posiada politykę w zakresie wyboru firmy audytorskiej oraz politykę w zakresie świadczenia na
rzecz emitenta przez firmę audytorską, podmiot powiązany z firmą audytorską lub członka jego sieci
dodatkowych usług niebędących badaniem, w tym usług warunkowo zwolnionych z zakazu świadczenia przez
firmę audytorską.
_______________________ ____________________
Sławomir Halbryt Magdalena Budnik
Prezes Zarządu Członek Zarządu
_____________________ _____________________
Marek Kwiatkowski Sławomir Kądziela
Członek Zarządu Członek Zarządu
Sprawozdanie Zarządu z działalności Grupy Kapitałowej
W okresie 01.10.2022 r. 30.09.2023 r.
str. 105
Oświadczenie Rady Nadzorczej Sescom SA dotyczące funkcjonowania Komitetu Audytu
Rada Nadzorcza Sescom SA oświadcza, że:
- przestrzegane są przepisy dotyczące powołania, składu i funkcjonowania Komitetu Audytu, w tym dotyczące
spełnienia przez jego członków kryteriów niezależności oraz wymagań odnośnie do posiadania wiedzy
i umiejętności z zakresu branży, w której działa emitent oraz w zakresie rachunkowości lub badania sprawozdań
finansowych,
- Komitet Audytu Sescom SA wykonywał i wykonuje zadania komitetu audytu przewidziane w obowiązujących
przepisach.
_______________________ ____________________
Krzysztof Pietkun Dariusz Wieczorek
Przewodniczący Rady Nadzorczej
_____________________ _____________________
Ireneusz Pawłowski Tomasz Matczuk
____________________
Wojciech Szabunio