Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 2
SPIS TREŚCI
LIST ZARZĄDU ONDE S.A. ............................................................................................................................................. 4
WYBRANE DANE FINANSOWE ...................................................................................................................................... 6
GRUPA ONDE: LICZBY OKRESU ................................................................................................................................... 8
PODSUMOWANIE 2023 ROKU ....................................................................................................................................... 9
1 DZIAŁALNOŚĆ GRUPY ONDE .............................................................................................................................. 12
1.1 GRUPA ONDE ................................................................................................................................................ 12
1.1.1 KRÓTKO O GRUPIE ................................................................................................................................ 12
1.1.2 ZATRUDNIENIE ........................................................................................................................................ 13
1.1.3 MODEL ZARZĄDZANIA I STRUKTURA GRUPY .................................................................................... 13
1.1.4 STRATEGIA ROZWOJU ONDE ............................................................................................................... 15
1.1.5 ŹRÓDŁA ZAOPATRZENIA (DOSTAWCY) I RYNKI ZBYTU (ODBIORCY) ............................................. 17
1.2 DZIAŁALNOŚĆ SEGMENTÓW ...................................................................................................................... 17
1.2.1 SEGMENT „BUDOWNICTWO W SEGMENCIE OZE” ............................................................................. 18
1.2.2 SEGMENT BUDOWNICTWA DROGOWO-INŻYNIERYJNEGO ............................................................. 23
1.2.3 SEGMENT „POZOSTAŁE” ....................................................................................................................... 24
1.2.4 SEGMENT „PROJEKTY OZE”.................................................................................................................. 24
1.3 OTOCZENIE BIZNESOWE I MAKROEKONOMICZNE ................................................................................. 26
1.3.1 OTOCZENIE REGULACYJNE.................................................................................................................. 26
1.3.2 WSKAŹNIKI GOSPODARCZE ................................................................................................................. 29
1.3.3 KONIUNKTURA SEKTORA BUDOWLANEGO ........................................................................................ 30
1.3.4 PERSPEKTYWY RYNKOWE ................................................................................................................... 30
2 WYNIKI FINANSOWE ............................................................................................................................................ 32
2.1 WYBRANE DANE FINANSOWE GRUPY ONDE .......................................................................................... 32
2.2 PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE GRUPY ONDE .................................................................................................... 34
2.3 SYTUACJA FINANSOWA GRUPY ONDE ..................................................................................................... 35
2.4 WYNIKI SEGMENTÓW DZIAŁALNOŚCI GRUPY ONDE .............................................................................. 36
2.5 WYBRANE DANE FINANSOWE ONDE S.A.................................................................................................. 38
2.6 FINANSOWANIE, ZADŁUŻENIE, PORĘCZENIA I GWARANCJE ................................................................ 40
2.7 PRZEWIDYWANA SYTUACJA FINANSOWA I PERSPEKTYWY ................................................................. 44
3 ZARZĄDZANIE RYZYKIEM.................................................................................................................................... 48
3.1.1 RYZYKO ZWIĄZANE Z DZIAŁALNOŚCIĄ GRUPY ................................................................................. 48
3.1.2 RYZYKO ZWIĄZANE Z OTOCZENIEM GRUPY ...................................................................................... 50
3.1.3 ZASADY ZARZĄDZANIA RYZYKIEM FINANSOWYM GRUPY .............................................................. 51
4 ŁAD KORPORACYJNY .......................................................................................................................................... 53
4.1 ZBIÓR ZASAD ŁADU KORPORACYJNEGO ................................................................................................. 53
4.2 STATUT .......................................................................................................................................................... 56
4.3 WŁADZE SPÓŁKI ........................................................................................................................................... 57
4.3.1 ZARZĄD .................................................................................................................................................... 57
                                      
3 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
4.3.2 ZASADY DZIAŁANIA ZARZĄDU EMITENTA ........................................................................................... 59
4.3.3 RADA NADZORCZA ................................................................................................................................. 60
4.3.4 KOMPETENCJE RADY NADZORCZEJ ................................................................................................... 62
4.3.5 ZASADY DZIAŁANIA RADY NADZORCZEJ ............................................................................................ 63
4.3.6 KOMITETY RADY NADZORCZEJ ........................................................................................................... 63
4.4 WALNE ZGROMADZENIE ............................................................................................................................. 65
4.4.1 KOMPETENCJE WALNEGO ZGROMADZENIA ...................................................................................... 65
4.4.2 UCZESTNICTWO I GŁOSOWANIE ......................................................................................................... 66
4.5 AKCJE ONDE ................................................................................................................................................. 66
4.5.1 REJESTRACJA ZMIAN STATUTU ONDE, W TYM OBNIŻENIA KAPITAŁU ZAKŁADOWEGO SPÓŁKI ...
.................................................................................................................................................................. 66
4.5.2 AKCJONARIAT ......................................................................................................................................... 67
4.5.3 STAN POSIADANIA AKCJI PRZEZ CZŁONKÓW ORGANÓW SPÓŁKI ................................................. 68
4.5.4 KURS AKCJI ............................................................................................................................................. 69
4.6 REKOMENDACJA ZARZĄDU DOTYCZĄCA DYWIDENDY ......................................................................... 69
4.7 WYNAGRODZENIA ........................................................................................................................................ 70
4.7.1 POLITYKA WYNAGRODZEŃ ................................................................................................................... 70
4.8 DZIAŁALNOŚĆ SPONSORINGOWA ............................................................................................................. 74
4.9 SYSTEMY KONTROLI WEWNĘTRZNEJ I ZARZĄDZANIA RYZYKIEM W PROCESIE SPORZĄDZANIA
SPRAWOZDAŃ FINANSOWYCH .............................................................................................................................. 74
5 POZOSTAŁE INFORMACJE .................................................................................................................................. 75
5.1 ISTOTNE POSTĘPOWANIA .......................................................................................................................... 75
5.2 ZDARZENIA NIETYPOWE ............................................................................................................................. 75
5.3 TRANSAKCJE Z PODMIOTAMI POWIĄZANYMI .......................................................................................... 75
5.4 INFORMACJE O POWIAZANIACH ORGANIZACYJNYCH LUB KAPITAŁOWYCH Z INNYMI PODMIOTAMI
I OKREŚLENIE GŁÓWNYCH INWESTYCJI KRAJOWYCH I ZAGRANICZNYCH .................................................... 76
5.5 ZDARZENIA PO DNIU BILANSOWYM .......................................................................................................... 76
5.6 AUDYTOR....................................................................................................................................................... 78
5.7 OŚWIADCZENIE NA TEMAT INFORMACJI NIEFINANSOWYCH................................................................ 80
5.8 SPRAWOZDANIA Z DZIAŁALNOŚCI W FORMIE JEDNEGO DOKUMENTU .............................................. 80
SŁOWNIK POJĘĆ I SKRÓTÓW ..................................................................................................................................... 81
SPIS TABEL I WYKRESÓW .......................................................................................................................................... 83
OŚWIADCZENIE ZARZĄDU ONDE S.A. ....................................................................................................................... 85
                                 
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 4
LIST ZARZĄDU ONDE S.A.
Drodzy Akcjonariusze, Szanowni Państwo,
Rok 2023 był udanym okresem dla Grupy ONDE. Jesteśmy zadowoleni z wyników biznesowych i finansowych.
Dlatego już na początku listu otwierającego nasz raport roczny chcemy serdecznie podziękować menedżerom
i pracownikom oraz wszystkim naszym biznesowym partnerom za zaangażowanie i zaufanie, którym nas
obdarzacie. To dzięki Wam Grupa ONDE stale się rozwija i jest jednym z liderów branży budownictwa
odnawialnych źródeł energii i ich rozwoju w Polsce.
Jesteśmy największym wykonawcą inwestycji w OZE pod względem łącznej wielkości zrealizowanych projektów
wiatrowych na polskim rynku. W naszej historii uczestniczyliśmy lub uczestniczymy w realizacjach ponad 400
farm wiatrowych i fotowoltaicznych o mocy ponad 4 GW, z czego ponad 3 GW już produkuje zieloną energię.
Wybudowaliśmy ponad 1 300 fundamentów pod turbiny wiatrowe. Oznacza to, że co trzeci wiatrak w Polsce
powstał z naszym udziałem. Koncentrujemy się jednak na jakości, a nie na ilości projektów. To jest i pozostanie
naszym priorytetem na ścieżce rozwoju naszej Grupy.
W 2023 r. obok projektów realizowanych dla inwestorów koncentrowaliśmy się na rozwoju segmentu własnych
projektów OZE. Dlatego w minionym roku do Zarządu ONDE dołączył posiadający duże doświadczenie
zawodowe Marek Marzec, który będzie kontynuował rozbudowę obszaru i zespołu zajmującego się
developmentem. Jesteśmy bowiem przekonani, że realizacja projektów własnych przynosi korzyści w kilku
wymiarach strategicznych. Obok osiągania zakładanej rentowności, pozwala na bardziej efektywne wykorzystanie
naszych zasobów. Własny portfel zleceń to także przeciwwaga do faz cyklu koniunkturalnego, np. okresowo
niższego backlogu.
Ze szczególną satysfakcją odnotowujemy więc pomyślną serię sprzedaży projektów, w tym realizowanych
w modelu develop, build and sell. Sukces sprzedaży elektrowni fotowoltaicznej „Cyranka” o mocy 18 MW, a także
sprzedaż – już w 2024 r. – naszych udziałów w Farmie Wiatrowej „Szybowice” o mocy 37,4 MW i projektów
fotowoltaicznych o łącznej mocy 23,1 MW potwierdziły, że realizujemy długoterminowe cele, które postawialiśmy
sobie przed giełdowym debiutem.
W 2023 r. nasza Grupa wypracowała przychody na poziomie 1 084 mln zł. Ponad 72% tych przychodów stanowiły
przychody z budownictwa OZE. W 2023 r. zysk Grupy na poziomie EBITDA wyniósł ponad 57 mln zł, czyli był
blisko dwukrotnie wyższy niż rok wcześniej. Wzrósł także zysk netto – do ponad 33 mln zł. Do tak solidnych
wyników przyczyniła przede wszystkim realizacja kontraktów zawartych w II połowie 2022 r. i w 2023 r. (kontrakty
zawarte przed wybuchem wojny w Ukrainie były dostosowane do ówczesnych realiów rynkowych), jak również
sprzedaż udziałów w spółce Cyranka Sp. z o.o.
W 2023 r. zakończyliśmy realizację 11 projektów wiatrowych i 70 projektów farm fotowoltaicznych o łącznym
potencjale wytwórczym na poziomie niemal 0,5 GW. Rozpoczęliśmy zaś realizację 5 farm wiatrowych o mocy ok.
289 MW i 12 farm fotowoltaicznych o mocy ok. 244 MW. W rok 2024 weszliśmy z portfelem zleceń od podmiotów
zewnętrznych o łącznej wartości 673 mln zł.
Grupa ONDE, realizując swoje działania, harmonijnie wpisuje się w globalny trend zrównoważonego rozwoju.
Dlatego w naszej misji wskazujemy na partycypację w realizacji wizji neutralnej dla klimatu gospodarki,
z poszanowaniem zasad zrównoważonego rozwoju. Jesteśmy bowiem świadomi oddziaływania tego megatrendu
na naszą organizację, ale także wpływu naszej działalności na otoczenie.
Analizujemy również wpływ szans i ryzyk związanych z trendem zrównoważonego rozwoju na działalność
biznesową, strategię i plany w krótkim i długim horyzoncie. Zidentyfikowaliśmy ryzyka społeczne, środowiskowe,
pracownicze oraz związane z prawami człowieka i korupcją. W ONDE intensywnie działa multidyscyplinarny
zespół ESG. W 2023 r. wprowadziliśmy do stosowania m.in. Kodeks Etyki oraz Politykę praw człowieka i praw
pracowniczych. Ich wdrożenie zapewniło jasne i czytelne ramy działania zarówno dla pracowników i naszej spółki
jako pracodawcy, jak i dla naszych dostawców. Od lat czerpiemy dumę z faktu, że w naszej organizacji obowiązuje
Zintegrowany System Zarządzania Środowiskowego i BHP, a także z tego, że ONDE posiada wpis do rejestru
europejskiego systemu ekozarządzania i audytu EMAS, który uzyskało w 2021 r. jako pierwsza w Polsce spółka
z branży OZE.
5 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
Uważnie monitorujemy również zmiany zachodzące w regulacjach. W 2023 r. odnotowaliśmy pozytywne zmiany
w legislacji, takie jak zmiany na rzecz systemowego wdrożenia cable poolingu i nowelizacja ustawy
odległościowej. Na efekty tych zmian trzeba będzie jednak poczekać.
Z tego względu choć rynek krajowy jest naszym rynkiem podstawowym, ale cały czas szukamy możliwości, aby
rozwijać się również poza Polską. W takim procesie kluczowe jest gruntowne przygotowanie się do ekspansji –
to m.in. gruntowna analiza lokalnych przepisów, uwarunkowań działania sektora w danym kraju, poznanie
klientów, podwykonawców i kultury biznesowej. Dlatego do ekspansji na rynki zagraniczne podchodzimy
rozważnie i elastycznie, przedkładając nasze strategiczne interesy nad doraźne efekty.
Jeszcze raz dziękujemy wszystkim pracownikom oraz współpracownikom, których praca i zaangażowanie
przyczyniają się do rozwoju ONDE.
Paweł Średniawa
Piotr Gutowski
Marcin Szerszeń
Marek Marzec
Prezes Zarządu
Wiceprezes Zarządu
Wiceprezes Zarządu
Wiceprezes Zarządu
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 6
WYBRANE DANE FINANSOWE
Dane skonsolidowane (dla Grupy ONDE)
w tys. zł
Na dzień / 12 miesięcy
zakończone 31 grudnia 2023 r.
Na dzień / 12 miesięcy
zakończone 31 grudnia 2022 r.
1 083 819
1 092 852
48 273
21 860
40 435
11 946
7 042
4 772
33 393
7 174
143 746
-78 047
-20 401
-31 080
-69 151
15 545
54 194
-93 582
661 491
618 019
344 318
310 925
45 004
51 175
272 169
255 919
1 090 255,18
1 100 600,00
54 512 759
54 719 655
0,61
0,13
7 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
Dane jednostkowe (dla ONDE S.A.)
w tys. zł
Na dzień / 12 miesięcy
zakończone 31 grudnia 2023 r.
Na dzień / 12 miesięcy
zakończone 31 grudnia 2022 r.
1 072 190
1 141 033
41 862
28 303
36 725
22 266
7 002
4 737
29 723
17 529
134 583
-74 678
-9 652
-36 110
-69 108
16 064
55 823
-94 724
653 188
605 059
350 974
321 251
30 295
29 035
271 919
254 773
1 090 255,18
1 100 600,00
54 512 759
54 719 655
0,55
0,32
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 8
GRUPA ONDE: LICZBY OKRESU
* Na 31 grudnia 2023 r.
1 084 mln zł
przychody ze sprzedaży w 2023 r., w tym:
787 mln zł
przychody z budownictwa OZE
285 mln zł
przychody z budownictwa
drogowo-inżynieryjnego
12 mln zł
przychody z segmentu Pozostałe
57,3 mln zł
wynik EBITDA
5,3 %
marża EBITDA
4,5%
marża EBIT
697 MW
moc budowanych farm
wiatrowych*
402 MW
moc budowanych farm
fotowoltaicznych*
673 mln zł
backlog Grupy (zlecenia na rzecz podmiotów zewnętrznych)*, w tym:
422 mln zł
backlog inwestycji
wiatrowych
145 mln zł
backlog inwestycji
fotowoltaicznych
106 mln zł
backlog inwestycji
drogowo-inżynieryjnych
9 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
PODSUMOWANIE 2023 ROKU
W 2023 r. Grupa Kapitałowa ONDE (dalej także jako: „Grupa ONDE”, „Grupa”) wykorzystywała potencjał
wynikający z dywersyfikacji swojej działalności. Obok segmentów budownictwa OZE oraz działalności w obszarze
budownictwa drogowo-inżynieryjnego rozwijała segment projektów OZE realizowanych w ramach własnego
portfela.
W skład Grupy Kapitałowej ONDE na koniec 2023 r. obok ONDE S.A. wchodziło 28 spółek zależnych.
W 2023 r. ONDE S.A. (dalej także jako: „ONDE”, „Spółka”) zrealizowała sprzedaż 100% udziałów w spółce
zależnej Cyranka Sp. z o.o., zaś pozyskane środki Spółka wykorzystała na realizację kolejnych inwestycji. W lipcu
Grupa powiększyła się o dwie spółki celowe, będące właścicielami projektów elektrowni fotowoltaicznych.
Ewolucja portfela projektów własnych miała miejsce również w I kwartale 2024 r. – 8 marca 2024 r., ONDE zawarła
umowę sprzedaży udziałów w spółce Farma Wiatrowa Szybowice Sp. z o.o., będącej właścicielem projektu farmy
wiatrowej o mocy 37,4 MW, a 15 marca 2024 r. Spółka zawarła umowy sprzedaży 100% udziałów w spółkach
zależnych SPV Czerwona Woda Sp. z o.o. oraz INVEST PV Sp. z o.o., będących właścicielami projektów farm
fotowoltaicznych o łącznej mocy 23,1 MW.
Podsumowanie osiągnięć i wyzwań biznesowych
W 2023 r. ONDE zawarła kontrakty w segmentach budownictwa OZE oraz budownictwa drogowo-inżynieryjnego
o łącznej wartości wskazanej w umowach ponad 1 miliarda złotych.
Zawarte w 2023 r. kontrakty będą realizowane w latach 2023–2027. Wśród nich są:
▪ farmy wiatrowe o łącznej wartości wskazanej w umowach 507,1 mln zł. Łączny potencjał wytwórczy
wynikający z umów zawartych w tym segmencie w ub.r. wynosi 289 MW;
▪ farmy i instalacje fotowoltaiczne o łącznej wartości wskazanej w umowach 402,7 mln zł. Łączny potencjał
wytwórczy wynikający z umów zawartych w tym segmencie w 2023 r. wynosi ok. 246 MW;
▪ kontrakty w segmencie budownictwa drogowo-inżynieryjnego o łącznej wartości wskazanej w umowach
109,2 mln zł.
W raportowanym okresie Spółka zakończyła realizację 11 projektów wiatrowych oraz 70 projektów farm
fotowoltaicznych dla swoich klientów, o łącznym potencjale wytwórczym na poziomie ponad 0,5 GW (500 MW).
Tym samym na 31 grudnia 2023 r. ONDE osiągnęła ponad 4 GW mocy urządzeń na wszystkich farmach
wiatrowych i instalacjach fotowoltaicznych realizowanych od początku swojej działalności.
Do najważniejszych projektów realizowanych przez ONDE w 2023 r. należą:
▪ budowa drogi S3 na odcinku Legnica (A4) – Lubawka, zadanie IV,
▪ budowa Farmy Wiatrowej Drzeżewo I-III i Farmy Wiatrowej Drzeżewo IV,
▪ budowa Farm Fotowoltaicznych na zlecenie spółek z Grupy R.Power,
▪ budowa trzech Farm Fotowoltaicznych: PV Golczewo, PV Pakość oraz PV Rokietnica na zlecenie spółek
należących do QAIR POLSKA S.A.,
▪ budowa Farmy Wiatrowej Bąków II,
▪ budowa Farmy Wiatrowej Człuchów,
▪ budowa czterech projektów Farm Fotowoltaicznych na zlecenie spółek zarządzanych przez Fundusz
LORDS LB Asset Management,
▪ budowa Farmy Wiatrowej Kelme I na terenie Litwy,
▪ przebudowa DW 152 Świdwin – Połczyn-Zdrój,
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 10
Grupa ONDE w raportowanym okresie kontynuowała również rozwój projektów OZE i na 31 grudnia 2023 r.
posiadała portfel projektów o łącznej mocy ok. 787 MW, z czego ok. 69 MW to projekty wiatrowe.
Spółka postawiła na rozwój projektów OZE z własnego portfela. Po dniu bilansowym ONDE pozyskała środki na
dalsze inwestycje we własne projekty – 12 marca 2024 r. Spółka poinformowała o podpisaniu znaczącej umowy
kredytowej z mBank S.A. na finansowanie i refinansowanie projektów OZE.
Podsumowanie wyników finansowych
W 2023 r. Grupa ONDE wypracowała porównywalne r/r przychody w wysokości 1 083,8 mln zł, tj. o 0,8% (9,0 mln
zł) niższe niż w analogicznym okresie poprzedniego roku.
Grupa utrzymywała w 2023 r. reżim kosztowy, co przełożyło się na spadek kosztów operacyjnych r/r. Koszty te
spadły o 43,7 mln zł (4,3%) r/r, zaś ich spadek przyczynił się do uzyskiwania wyższych marż na realizowanych
kontraktach. W efekcie zysk operacyjny (EBIT) osiągnął poziom 48,3 mln zł. i był wyższy o 26,4 mln zł (120,8%)
w porównaniu do EBIT w 2022 r.
W 2023 r. zysk Grupy na poziomie EBITDA wyniósł 57,3 mln zł, tj. był o 91,5% (27,4 mln zł) wyższy niż rok
wcześniej. Zwiększeniu uległ także zysk netto, który sięgnął 33,4 mln zł i wzrósł o 26,2 mln zł (365,5%).
Przyczyniła się do tego przede wszystkim realizacja kontraktów zawartych w II połowie 2022 r. oraz w 2023 r.,
pozwalających na wygenerowanie wyższych marż (kontrakty zawarte przed wybuchem wojny w Ukrainie były
dostosowane do ówczesnych realiów rynkowych), jak również sprzedaż udziałów w spółce zależnej Cyranka
Sp. z o.o.
W rezultacie m.in. realizacji projektów w segmentach budownictwa OZE oraz budownictwa drogowo-
inżynieryjnego, które zostały pozyskane w II połowie 2022 r. oraz w 2023 r., Grupa zanotowała wzrost
realizowanych marż. W 2023 r. marża brutto na sprzedaży wyniosła 9,9% (wzrost o 3,2 pp. r/r), marża EBITDA
5,3% (wzrost o 2,6 pp. r/r), marża EBIT 4,5% (wzrost o 2,5 pp. r/r), a marża zysku netto 3,1% (wzrost o 2,4 pp.
r/r).
Na 31 grudnia 2023 r. zadłużenie Grupy wyniosło 26,7 mln zł, co stanowi spadek o 68,4% w porównaniu z końcem
analogicznego okresu poprzedniego roku. Wynika on z pozyskania środków ze sprzedaży spółki zależnej Cyranka
Sp. z o.o., a także z uregulowania należności przez kontrahentów na rzecz ONDE oraz korzystnymi
harmonogramami płatności w części realizowanych kontraktów.
Podsumowanie perspektyw rozwoju
Backlog Grupy wynikający ze zleceń od podmiotów zewnętrznych na koniec 2023 r. wynosił 673 mln zł.
Według przygotowanego przez Forum Energii raportu „Transformacja energetyczna w Polsce. Edycja 2023”
produkcja z OZE w 2022 r. była rekordowa i wyniosła 36,8 TWh (wobec 30 TWh rok wcześniej). Produkcja energii
elektrycznej z OZE przekroczyła po raz pierwszy 20% miksu energetycznego w Polsce – wyniosła 20,6%.
W 2022 r. polskie elektrownie fotowoltaiczne podwoiły swoją generację, dostarczając o 4 TWh więcej niż rok
wcześniej. O jedną piątą więcej energii (3 TWh) dostarczyły także elektrownie wiatrowe.
Na koniec 2022 r. w OZE zainstalowanych było prawie 23,0 GW, co oznacza przyrost o 6 GW (+36% r/r). Moc
instalacji fotowoltaicznych stanowiła 53% mocy osiągalnej wszystkich odnawialnych źródeł energii, natomiast
farmy wiatrowe stanowiły 40%.
Energetyka wiatrowa
Grupa ONDE działa na dynamicznie rozwijającym się rynku odnawialnych źródeł energii, który jest kluczowym
elementem transformacji energetycznej Polski i Europy. Jak wynika z raportu WindEurope, „Energia wiatrowa
w Europie: statystyki z 2023 r. i prognozy na lata 2024–2030” nowe moce zainstalowane w 2023 r. w sektorze
energetyki wiatrowej w Europie wyniosły 18,3 GW (z czego 79% to elektrownie lądowe), w tym w samej Unii
Europejskiej – 16,2 GW.
Krajowy Plan Działań na Rzecz Energii i Klimatu przewiduje zwiększenie mocy instalacji OZE w Polsce do 24 GW
w 2030 r. i 37 GW w 2040 r., także wzrost udziału produkcji energii elektrycznej pochodzącej z OZE do 32% i 40%
(do 2030 r. i 2040 r.).
Czynnikiem pozytywnym dla perspektyw biznesowych Grupy ONDE jest również nowelizacja Ustawy
Odległościowej, która weszła w życie w kwietniu 2023 r. Odejście od tzw. zasady 10H pozwoli w przyszłości na
realizację nowych inwestycji w zakresie budowy elektrowni wiatrowych.
11 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
Energetyka słoneczna
Energetyka słoneczna (dalej „PV”) w Polsce wciąż rozwija się najszybciej ze wszystkich sektorów OZE. Według
raportu Instytutu Energetyki Odnawialnej „Rynek fotowoltaiki w Polsce 2023” w 2022 r. moc instalacji
fotowoltaicznych w Polsce wzrosła o 4,7 GW r/r, co oznacza 61% wzrostu tego rynku r/r.
Według szacunków IEO na koniec 2023 r. moc wszystkich zainstalowanych instalacji fotowoltaicznych mogła
przekroczyć 18 GW, przy ok. 6 GW przyrostu mocy r/r.
Development
Działalność w obszarze budowy własnych Odnawialnych Źródeł Energii opiera się na modelu develop, build and
sell. Na 31 grudnia 2023 r. Grupa posiadała projekty własne o łącznej mocy ok. 787 MW, z czego ok. 69 MW to
projekty wiatrowe.
Budownictwo drogowe
Istotny dla działalności Grupy w segmencie „Budownictwo drogowo-inżynieryjne” jest kształt rządowych
programów infrastrukturalnych, takich jak Program Budowy Dróg Krajowych do 2030 r. (z perspektywą do 2033 r.),
w którego ramach realizowane są m.in. projekty budowy i modernizacji dróg.
Rozwój działalności za granicą
Grupa ONDE poszukuje szans na zwiększenie przychodów i dywersyfikację biznesu na rynkach poza Polską.
W 2023 r. ONDE realizowało trzy kontrakty na roboty budowlane przy budowie farm wiatrowych na terenie Litwy
oraz brało udział w ofertowaniu na realizację kolejnych projektów związanych z robotami przy budowie projektów
OZE.
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 12
1
1 DZIAŁALNOŚĆ GRUPY ONDE
1.1 GRUPA ONDE
1.1.1 KRÓTKO O GRUPIE
Grupa ONDE działa w zdywersyfikowanym modelu biznesowym, którego kluczowymi elementami są: segment
budownictwa OZE, uzupełniany przez segment projektów OZE oraz działalność w obszarze budownictwa
drogowo-inżynieryjnego.
Grupa ONDE posiada ugruntowaną pozycję na rynku budownictwa farm wiatrowych oraz fotowoltaicznych
i pozycjonuje się jako największy wykonawca inwestycji w OZE pod względem łącznej wielkości zrealizowanych
projektów wiatrowych na polskim rynku. W swoim portfolio ONDE ma ponad 400 projektów OZE (zakończonych
albo w trakcie realizacji). Na 31 grudnia 2023 r. ONDE osiągnęła ponad 4 GW mocy urządzeń na wszystkich
farmach wiatrowych i instalacjach fotowoltaicznych realizowanych od początku istnienia Spółki.
Obecnie w skład Grupy wchodzi spółka dominująca ONDE, posiadająca bogate doświadczenie w realizacji
projektów energetycznych dla segmentu OZE oraz projektów budowy i modernizacji dróg. W skład Grupy na
31.12.2023 r. wchodziło także 28 spółek zależnych: IDE Projekt Sp. z o.o. (dalej „IDE Projekt”) – pracownia
wyspecjalizowana w usługach projektowych, ONDE GmbH, założona w celu pozyskiwania zleceń oraz realizacji
robót budowlanych i prowadzenia akwizycji firm działających w segmencie OZE na rynku niemieckim, oraz 26
spółek celowych, powołanych do realizacji projektów OZE.
Siedziba Spółki znajduje się w Toruniu, przy ulicy Wapiennej 40. W Toruniu są zlokalizowane również: serwis
ONDE, Wytwórnia Mas Bitumicznych oraz pracownia spółki IDE Projekt. Ponadto Spółka posiada Wytwórnię Mas
Bitumicznych zlokalizowaną w Koszalinie. Spółka korzysta także z powierzchni biurowych w Warszawie, Gdańsku
oraz Wilnie.
Struktura Grupy pozwala na transfer kompetencji między segmentami działalności – zdobywane przez lata
doświadczenie w jednym segmencie może być wykorzystywane podczas realizacji projektów w innych obszarach.
Ponadto ONDE wykorzystuje korzyści płynące z przynależności do Grupy ERBUD, posiadającej ponad 30-letnie
doświadczenie w branży budowlanej w Polsce i rynkach zagranicznych.
W zakresie energetyki wiatrowej działalność skoncentrowana jest na realizacji projektów w formule Balance
of Plants (dalej jako „BoP”). Oznacza to, że wykonywane prace obejmują wszystkie roboty budowlane
przygotowujące pod instalację turbin wiatrowych poza ich dostawą i montażem. ONDE jest odpowiedzialna za
realizację robót elektroenergetycznych, w tym projekty i budowę stacji elektroenergetycznych oraz linii kablowych
średniego i wysokiego napięcia. Spółka projektuje i wykonuje fundamenty, drogi dojazdowe do farm oraz place
manewrowe. ONDE może również pochwalić się zakończonymi realizacjami farm wiatrowych „pod klucz”, co
obejmuje dodatkowo dostawę, montaż oraz uruchomienie elektrowni.
W obszarze farm fotowoltaicznych zakres prac obejmuje wszystkie etapy procesu budowlanego,
od sporządzenia projektu wykonawczego, przez wybudowanie dróg dojazdowych, po dostawę i montaż modułów
fotowoltaicznych, wykonanie przyłącza kablowego i uruchomienie instalacji farmy fotowoltaicznej. Grupa realizuje
większość projektów fotowoltaicznych w formule pod klucz, a także wykonuje projekty instalacji. Ponadto
w ramach obszaru PV świadczone są usługi serwisu i utrzymania farm fotowoltaicznych (O&M).
Działalność w segmencie budownictwa drogowo-inżynieryjnego uzupełnia źródła przychodów Grupy. Spółka
posiada kompetencje do realizowania projektów również w formule projektuj i buduj (design-build). W zakresie
budownictwa drogowo-inżynieryjnego oraz projektów energetyki odnawialnej Grupa korzysta z aktywów, jakimi
są posiadane Wytwórnie Mas Bitumicznych zlokalizowane w Toruniu i w Koszalinie oraz specjalistyczny sprzęt
budowlany wykorzystywany w realizowanych projektach (znaczna część robót drogowych wykonywana jest przy
użyciu własnego parku maszyn).
Do segmentu pozostałe wchodzą przychody Grupy osiągane z pozostałych usług (sprzedaż kruszywa,
materiałów budowlanych i produkcji pomocniczej).
W segmencie projektów OZE działalność opiera się o zakup, development, budowę, a następnie sprzedaż
projektów (develop, build and sell). Rozwój tej gałęzi działalności jest odpowiedzią Grupy ONDE na obecne
13 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
wyzwania rynkowe. Grupa pozyskuje zarówno projekty na wczesnym etapie rozwoju (greenfield), jak i na bardziej
zaawansowanym etapie, czyli projekty posiadające ustalone już warunki przyłączenia do sieci lub pozwolenie na
budowę, co oznacza możliwość szybszej komercjalizacji. W obliczu obecnych uwarunkowań rynkowych oraz
regulacyjnych Grupa będzie nabywać przede wszystkim projekty na bardziej zaawansowanych etapach rozwoju.
Jednostką dominującą w Grupie ONDE jest ONDE S.A., powstała 25 września 1998 r. Spółka wpisana jest do
Rejestru Przedsiębiorców pod numerem KRS 0000028071 przez Sąd Rejonowy w Toruniu, VII Wydział
Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego 18 lipca 2001 r.
Głównym przedmiotem działalności Grupy ONDE są budowa farm wiatrowych i fotowoltaicznych (PKD 42.99)
oraz roboty związane z budową i remontami dróg (PKD 42.11 Z).
Spółka jest jednostką zależną należącą do Grupy Kapitałowej ERBUD. Podmiotem kontrolującym Spółkę
na najwyższym poziomie jest ERBUD S.A.
1.1.2 Zatrudnienie
Grupa ONDE na koniec grudnia 2023 r. zatrudniała 627 osób tj. o 2 (0,3%) mniej w porównaniu ze stanem na
koniec grudnia 2022 r. 555 osób było zatrudnionych na podstawie umów o pracę, a 72 na podstawie umów
cywilnoprawnych.
Tabela 1 Zatrudnienie w Grupie ONDE
Pracownicy
Stan na 31 grudnia 2023 r.
Stan na 31 grudnia 2022 r.
Grupa ONDE
627
629
ONDE (spółka dominująca), w tym:
596
601
- umowy o pracę (pełnozatrudnieni)
515
508
- umowy o pracę (niepełnozatrudnieni)
11
8
- umowy cywilnoprawne
70
85
ONDE (w przeliczeniu na pełne etaty)
526
516
IDE Projekt
31
28
- umowy o pracę (pełnozatrudnieni)
29
27
- umowy o pracę (niepełnozatrudnieni)
0
0
- umowy cywilnoprawne
2
1
IDE Projekt (w przeliczeniu na pełne etaty)
29
27
1.1.3 Model zarządzania i struktura Grupy
W 2021 r. ONDE zawiązało Grupę Kapitałową ONDE. Jest to efekt realizacji strategii, której jednym z celów jest
nabywanie udziałów w spółkach realizujących inwestycje w obszarze energetyki odnawialnej. W grupie
kapitałowej ONDE stanowi centrum kompetencyjne w obszarze funkcji strategicznych, administracyjnych,
finansowych itp., natomiast działalność poszczególnych spółek z segmentu Odnawialnych Źródeł Energii jest
skoncentrowana na realizacji projektu. Dodatkowo w kompetencjach ONDE jest realizacja szerokiego zakresu
budów, w szczególności inwestycji OZE. Takie podejście do zarządzania, wraz z odpowiednim podziałem
kompetencji, pozwala m.in. na ograniczenie kosztów administracyjnych i wykonawstwa.
W 2023 r. miały miejsce następujące zmiany w strukturze Grupy Kapitałowej ONDE:
▪ 29 czerwca 2023 r. Spółka zawarła z ENGIE Zielona Energia Sp. z o.o. bezwarunkową umowę
sprzedaży 100% udziałów w spółce zależnej Cyranka Sp. z o.o., będącej właścicielem dwóch elektrowni
fotowoltaicznych zlokalizowanych w Giżycku
Zgodnie z umową wartość Cyranki Sp. z o.o. w formule enterprise value została ustalona na kwotę ok.
75,0 mln zł. Ostateczna kwota została skorygowana o wartość kapitału obrotowego netto oraz wartość
zadłużenia netto tej spółki – w tym zadłużenia z tytułu kredytów na finansowanie budowy projektów,
o zawarciu których Spółka informowała 27 stycznia 2023 r. w raporcie bieżącym nr 5/2023, do spłaty
którego zobowiązał się kupujący w ramach transakcji.
Zgodnie z umową przeniesienie tytułu własności do udziałów nastąpiło 30 czerwca 2023 r., z chwilą
zapłaty ceny skorygowanej o właściwe korekty oraz spłaty ww. zadłużenia.
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 14
▪ 7 lipca 2023 r. Spółka zawarła umowy przyrzeczone nabycia 100% udziałów w dwóch spółkach
celowych: spółce SPV Czerwona Woda Sp. z o.o. oraz spółce INVEST PV Sp. z o.o. będących
właścicielami projektów dwóch elektrowni fotowoltaicznych o łącznej mocy 23 MW (raport bieżący
nr 18/2023).
W rezultacie ww. transakcji na 31 grudnia 2023 r. Grupa Kapitałowa ONDE składała się z jednostki dominującej
ONDE oraz 28 spółek zależnych – w tym spółek celowych, IDE Projekt Sp. z o.o. (świadczącej usługi projektowe
dla budownictwa, w tym OZE) oraz ONDE GmbH.
Ponadto po dniu bilansowym:
▪ 8 marca 2024 r., Spółka poinformowała o zawarciu umowy sprzedaży udziałów w spółce Farma Wiatrowa
Szybowice Sp. z o.o., będącej właścicielem projektu farmy wiatrowej o mocy 37,4 MW oraz o zawarciu
znaczącej umowy na generalne i kompleksowe wykonawstwo farmy wiatrowej (raport bieżący nr 4/2024);
▪ 15 marca 2024 r. Spółka poinformowała o zawarciu umowy sprzedaży i przejściu własności 100%
udziałów w spółkach zależnych SPV Czerwona Woda Sp. z o.o. oraz INVEST PV Sp. z o.o., będących
właścicielami projektów farm fotowoltaicznych o łącznej mocy 23,1 MW (raport bieżący nr 7/2024).
Spółki zależne są konsolidowane metodą pełną lub metodą praw własności w przypadku spółek, w których
ONDE posiada 50% udziałów.
Tabela 2. Grupa Kapitałowa ONDE na dzień 31 grudnia 2023 r.
Nazwa jednostki
Siedziba
Zakres działalności
Procent udziałów
w spółce
Udziały posiadane bezpośrednio:
1
Devoze Sp. z o.o.
Toruń
odnawialne źródła energii
100,00%
2
Elektrownia DEPVPL 22 Sp. z o.o.
Toruń
odnawialne źródła energii
100,00%
3
Farma Wiatrowa Szybowice Sp. z o.o.
Warszawa
odnawialne źródła energii
50,00%
4
FW Gumienice Sp. z o.o.
Toruń
odnawialne źródła energii
100,00%
5
IDE Projekt Sp. z o.o.
Toruń
usługi projektowe
100,00%
6
INVEST PV Sp. z o.o.
Toruń
odnawialne źródła energii
100,00%
7
KWE Sp. z o.o.
Warszawa
odnawialne źródła energii
50,00%
8
ONDE GmbH
1
Düsseldorf
pozyskiwania zleceń oraz
realizacji robót budowlanych i
prowadzenia akwizycji firm
działających w segmencie OZE
na rynku niemieckim
100,00%
9
Park Lewałd Sp. z o.o.
Toruń
odnawialne źródła energii
100,00%
10
Park Słoneczny Ciechanów Sp. z o.o.
Toruń
odnawialne źródła energii
100,00%
11
PV Kadłubia 2 Sp. z o.o.
Toruń
odnawialne źródła energii
100,00%
12
PV Szczepanów Sp. z o.o.
Toruń
odnawialne źródła energii
100,00%
13
Solar Kazimierz Biskupi Sp. z o.o.
Warszawa
odnawialne źródła energii
50,00%
14
Solar Serby Sp. z o.o.
Warszawa
odnawialne źródła energii
50,00%
15
SPV Czerwona Woda Sp. z o.o.
Toruń
odnawialne źródła energii
100,00%
16
WTL20 Sp. z o.o.
Toruń
odnawialne źródła energii
100,00%
17
WTL40 Sp. z o.o.
Toruń
odnawialne źródła energii
100,00%
18
WTL50 Sp. z o.o.
Toruń
odnawialne źródła energii
100,00%
19
WTL80 Sp. z o.o.
Toruń
odnawialne źródła energii
100,00%
20
WTL100 Sp. z o.o.
Toruń
odnawialne źródła energii
100,00%
21
WTL120 Sp. z o.o.
Toruń
odnawialne źródła energii
100,00%
22
WTL130 Sp. z o.o.
Toruń
odnawialne źródła energii
100,00%
23
WTL140 Sp. z o.o.
Toruń
odnawialne źródła energii
100,00%
24
WTL150 Sp. z o.o.
Toruń
odnawialne źródła energii
100,00%
1
W IV kwartale 2023 r. nastąpiła zmiana nazwy spółki z ONDE Beteiligungs GmbH na ONDE GmbH.
 
15 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
25
WTL160 Sp. z o.o.
Toruń
odnawialne źródła energii
100,00%
26
WTL170 Sp. z o.o.
Toruń
odnawialne źródła energii
100,00%
27
WTL210 Sp. z o.o.
Toruń
odnawialne źródła energii
100,00%
28
WTL270 Sp. z o.o.
Toruń
odnawialne źródła energii
100,00%
Wartość udziałów posiadanych przez ONDE w spółkach została opisana w nocie 6.10 jednostkowego
sprawozdania finansowego ONDE za 2023 r.
1.1.4 Strategia rozwoju ONDE
Misja
Świadczenie najwyższej jakości usług budowlanych oraz rozwój działalności na rynku budownictwa dla OZE w
celu wspierania polskiej transformacji energetycznej, a w konsekwencji partycypacja w realizacji wizji neutralnej
dla klimatu gospodarki, z poszanowaniem zasad zrównoważonego rozwoju.
Cel strategiczny
Tworzenie wartości dla akcjonariuszy poprzez zapewnienie dalszego wzrostu Grupy, umocnienie jej pozycji
jako lidera w zakresie przyjaznych środowisku i nowoczesnych rozwiązań budowlanych dla sektorów energetyki
odnawialnej i sektora drogowego w Polsce, jak również dalsze rozszerzenie prowadzonej działalności o zakup
i budowę instalacji fotowoltaicznych, a następnie sprzedaż w modelu develop, build and sell lub eksploatacja
na własny rachunek w tym modelu.
Filary strategii
pozycja lidera w budowie farm
wiatrowych oraz czołowej
pozycji w dynamicznie
rozwijającym się segmencie
budowy farm fotowoltaicznych
w Polsce
przewidywany wzrost sektora
produkcji zielonej energii, w
szczególności produkcji energii
wiatrowej i fotowoltaicznej w
Polsce w okresie do 2040 r.
w związku z realizacją polityki
„Europejskiego Zielonego Ładu”
oraz „Polityki Energetycznej
Polski do 2040 r.”, które
przewidują wzrost i wsparcie
dla rozwoju farm wiatrowych
i fotowoltaicznych w Polsce
utrzymanie i dalsze wykorzystanie
posiadanych zasobów własnych
oraz współpraca z Grupą ERBUD
Strategia Grupy ONDE jest oparta na przewidywanym dalszym rozwoju rynku budownictwa dla OZE,
w szczególności farm fotowoltaicznych oraz wiatrowych na lądzie, co pozwoli wykorzystać dotychczasowe
doświadczenie oraz czołową pozycję na rynku w Polsce w zakresie realizacji projektów budowy tego typu
instalacji. Ponadto przewidywany jest selektywny udział ONDE w realizacji projektów w sektorze infrastruktury
drogowej w Polsce jako generalnego wykonawcy w ramach realizacji Programu Budowy Dróg Krajowych oraz
projektów drogowych finansowanych ze środków samorządowych.
Strategia Grupy dopuszcza również możliwość uzyskiwania w dłuższej perspektywie przychodów z tytułu
sprzedaży energii elektrycznej z instalacji OZE, których właścicielem pozostanie jedna ze spółek Grupy ONDE.
Na dzień publikacji Sprawozdania Grupa ONDE nie osiąga przychodów z segmentu projektów OZE.
Cele strategiczne podzielone zostały na dwa horyzonty czasowe:
▪ cele krótkoterminowe (12–24 miesięcy),
▪ cele długoterminowe (powyżej 24 miesięcy).
Elementy zawarte w poszczególnych horyzontach czasowych nie są przedstawione w układzie chronologicznym.
Strategia krótkoterminowa
Krótkoterminowa strategia Grupy ONDE zakłada wykorzystanie oczekiwanego dynamicznego wzrostu inwestycji
w związku z realizacją polityki energetycznej i klimatycznej w Polsce poprzez dalsze nabywanie i rozwijanie
projektów farm fotowoltaicznych w celu ich dalszej odsprzedaży lub pozostawienie części realizowanych
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 16
projektów OZE w Grupie ONDE i sprzedaży wytworzonej w nich energii, co może zapewnić Spółce stałe
przychody.
Strategia rozwoju w horyzoncie krótkoterminowym obejmuje:
▪ kontynuację przyjętego modelu biznesowego w oparciu o świadczenie usług budowlanych w segmencie
OZE w obszarze energetyki fotowoltaicznej i wiatrowej jako podstawowej, perspektywicznej działalności,
jak również kontynuację działalności w segmencie budownictwa drogowo-inżynieryjnego poprzez
selektywny dobór i realizację projektów. Na koniec 2023 r. Grupa realizuje kontrakty na budowę farm
wiatrowych o mocy 697 MW oraz kontrakty na budowę farm fotowoltaicznych o mocy 402 MW. Strategia
zakłada możliwość zwiększenia udziału segmentu budowy instalacji fotowoltaicznych w portfelu
w związku ze zwiększeniem liczby projektów i ich mocy. Pozytywny wpływ na perspektywy biznesowe
Grupy ONDE będzie mieć liberalizacja Ustawy Odległościowej, która weszła w życie w kwietniu 2023 r.
– pozwoli ona w przyszłości na realizację nowych inwestycji w zakresie wznoszenia elektrowni
wiatrowych.
▪ dalsze rozszerzenie działalności w segmencie OZE o obszar realizacji projektów OZE w modelu develop,
build and sell poprzez zakup oraz inwestowanie w kolejne projekty OZE na różnym etapie ich
przygotowania. Grupa zakłada dalszą akwizycję projektów należących do dwóch kategorii, tj. projektów,
które w momencie akwizycji są na bardzo wczesnym etapie przygotowania (greenfield), albo projektów
znajdujących się na dalszym etapie prac. W obliczu obecnych uwarunkowań rynkowych oraz
regulacyjnych Grupa będzie nabywać przede wszystkim projekty na bardziej zaawansowanych etapach
rozwoju. Na 31 grudnia 2023 r. Grupa posiadała projekty własne o łącznej mocy ok. 787 MW, z czego
ok. 69 MW to projekty wiatrowe;
▪ rozwój działalności w segmencie budownictwa dla OZE o usługi O&M dla instalacji fotowoltaicznych
i wiatrowych. W ramach tej działalności ONDE, w oparciu o swoje doświadczenie w budowie farm
wiatrowych i fotowoltaicznych oraz posiadany potencjał, zasoby ludzkie oraz inżynieryjne, świadczy
usługi operatorskie i remontowe dla wybudowanych przez nią i sprzedanych farm, a także innych już
funkcjonujących farm wiatrowych i fotowoltaicznych.
Ponadto krótkoterminowa strategia w zakresie rozwoju usług O&M zakłada wprowadzenie:
▪ stałego nadzoru w formie zdalnej nad pracą farm przez dystrybutorów,
▪ regularnych przeglądów i serwisów dokonywanych przez wykwalifikowanych techników,
▪ brygady utrzymania, odpowiedzialnej m.in. za utrzymanie terenów zielonych, czystości modułów
fotowoltaicznych, a także za monitorowanie stanu dróg i placów na terenie farm.
Strategia długoterminowa
Strategia Grupy ONDE w horyzoncie długoterminowym obejmuje kontynuację działalności w obszarach
zdefiniowanych w strategii krótkoterminowej oraz potencjalne dalsze rozszerzenie działalności w zakresie budowy
i eksploatacji farm fotowoltaicznych oraz podjęcie prac w innych segmentach budownictwa związanego
z produkcją zielonej energii, w tym:
▪ podjęcie działalności w zakresie wytwarzania i sprzedaży energii elektrycznej ze zbudowanych przez
Grupę instalacji fotowoltaicznych
Działalność ta uzależniona jest od możliwości zakontraktowania i warunków sprzedaży energii
elektrycznej z farm fotowoltaicznych w Polsce oraz kosztów pracy i kosztów zakupu elementów instalacji
fotowoltaicznych, co jest zależne od postępu technologicznego w tym zakresie. Grupa ONDE zamierza
także wykorzystywać elementy wsparcia dostępne w ramach realizacji polityki „Europejskiego Zielonego
Ładu” oraz „Polityki Energetycznej Polski do 2040 r.”;
▪ podjęcie działalności w zakresie budowy instalacji magazynowania energii elektrycznej i ich eksploatacji
w oparciu o doświadczenie i kompetencje projektowo-inżynieryjne Grupy ONDE, zdobyte przy realizacji
innych projektów związanych z infrastrukturą sektora elektroenergetycznego w Polsce
Rozpoczęcie takiej działalności jest uwarunkowane rozwojem nowoczesnych technologii
magazynowania energii i ich dostępności oraz powszechności.
17 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
▪ ubieganie się o kontrakty na realizację instalacji energetyki wiatrowej i fotowoltaicznej na rynkach
zagranicznych, w szczególności w krajach należących do Unii Europejskiej, realizujących politykę
Europejskiego Zielonego Ładu
Grupa może ubiegać się o kontrakty poza Polską w oparciu o własne doświadczenie i kompetencje oraz
przy wykorzystaniu wsparcia i kompetencji na rynkach zagranicznych Grupy ERBUD.
1.1.4.1 Przegląd opcji strategicznych
W 2022 r. Zarząd Spółki podjął decyzję o rozpoczęciu przeglądu opcji strategicznych w zakresie rozwoju portfela
projektów w obszarze energetyki odnawialnej (raport bieżąc nr 34/2022).
W trakcie przeglądu rozważane były różne opcje strategiczne, w tym w szczególności: pozyskanie partnera
strategicznego lub finansowego, zawarcie partnerstwa strategicznego lub utworzenie joint venture z partnerem
strategicznym, w tym z uwzględnieniem potencjalnej odsprzedaży udziałów w takich projektach na rzecz partnera
i/lub objęcia udziałów nowej emisji w takich projektach przez partnera. W ramach dotychczasowego procesu
przeglądu opcji strategicznych Zarząd nie rozważał przeprowadzenia emisji akcji Spółki.
Przegląd ma na celu wybór najkorzystniejszego sposobu realizacji długoterminowej strategii rozwoju Spółki
nakierowanej na tworzenie wartości dla akcjonariuszy oraz umacnianie pozycji Spółki jako jednego z liderów
w sektorze energetyki odnawialnej w Polsce przy jednoczesnym uwzględnieniu aktualnych uwarunkowań
makroekonomicznych i politycznych wpływających na koszty i warunki pozyskiwania finansowania zewnętrznego.
Na dzień publikacji Sprawozdania nie zostały podjęte żadne decyzje związane z wyborem konkretnej opcji
strategicznej oraz nie ma pewności, czy i kiedy taka decyzja zostanie podjęta przyszłości. Zarząd ONDE
informuje, że na dzień publikacji niniejszego Sprawozdania sprzedaż projektów w formule project by project
pozwala na wygenerowanie sumarycznie najwyższej stopy zwrotu z zainwestowanego kapitału. Tak pozyskany
kapitał będzie przeznaczany na kolejne inwestycje.
1.1.5 Źródła zaopatrzenia (dostawcy) i rynki zbytu (odbiorcy)
Prowadzona przez Grupę działalność wymaga zaopatrywania się u dostawców zewnętrznych i współpracowania
z podwykonawcami. Głównymi produktami, wykorzystywanymi w realizowanych projektach są stal, paliwa, beton,
miedź, aluminium, asfalt, kruszywa oraz energia elektryczna. Asortyment dokonywanych zakupów jest ściśle
uzależniony od charakteru i potrzeb realizowanych przez Spółkę umów.
ONDE posiada 100% udziałów w IDE Projekt w celu zwiększenia efektywności oraz uzyskania oszczędności
w ramach Grupy przy projektowaniu i budowaniu instalacji OZE. Dodatkowo do kluczowych aktywów w ramach
spółki należą Wytwórnie Mas Bitumicznych w Koszalinie i Toruniu. Spółka w swojej działalności wykorzystuje
efekty synergii wynikające z łączenia świadczenia usług w zakresie budownictwa dla OZE ze świadczeniem usług
budownictwa drogowo-inżynieryjnego.
Do realizacji projektów farm PV Grupa pozyskuje moduły fotowoltaiczne oraz inwertery, głównie od zagranicznych
dostawców. W przypadku realizacji na zlecenie inwestora coraz częściej w takich projektach dostawa modułów
pozostaje po stronie zlecającego.
Głównymi odbiorcami usług Grupy są inwestorzy, realizujący projekty budowy farm wiatrowych i fotowoltaicznych.
ONDE wykonuje kompleksowe roboty budowlane zarówno dla potentatów sektora energetycznego, jak również
mniejszych, prywatnych inwestorów.
Zgodnie z długoterminową strategią Spółka zakłada perspektywę osiągania przychodów na rynkach
zagranicznych w przyszłych okresach.
1.2 DZIAŁALNOŚĆ SEGMENTÓW
Grupa Kapitałowa ONDE prowadzi działalność w oparciu o następujące segmenty:
▪ segment „Budownictwo w segmencie odnawialnych źródeł energii” (dalej „Budownictwo OZE”), który
dzieli się na trzy obszary:
▪ realizacja kontraktów dla branży farm wiatrowych,
▪ realizacja kontraktów dla branży farm fotowoltaicznych,
▪ serwis i utrzymanie farm fotowoltaicznych (O&M),
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 18
▪ segment „Budownictwo drogowo-inżynieryjne”,
▪ segment „Pozostałe”, do którego zalicza się pozostałe usługi świadczone przez Grupę (sprzedaż
kruszywa, materiałów budowlanych i produkcja pomocnicza).
Dodatkowo Grupa ONDE rozwija projekty OZE na własny rachunek (dalej jako segment „Projekty OZE”). Jednak
ze względu na fakt, że na dzień publikacji niniejszego Sprawozdania z działalności Grupy ONDE za 2023 r. (dalej
„Sprawozdanie”) nie osiąga ona przychodów ze sprzedaży energii, segment ten nie został wydzielony jako
segment operacyjny i nie jest osobno prezentowany w sprawozdaniach finansowych Grupy ONDE i ONDE
W 2023 r. ONDE zawarła kontrakty do realizacji w latach 2023–2027 o łącznej wartości wskazanej w umowach
871,1 mln zł oraz 32,7 mln euro (tj. około 148,0 mln zł
2
) – czyli łącznie ponad 1 mld zł. W przypadku umów
konsorcjalnych uwzględniono wartość wynagrodzeń przypadających ONDE
Informacje o zawartym w 2023 r. projekcie FW Kelme I, realizowanym na rynku litewskim dla UAB „Energijos
žara”, zawarto w niniejszym Sprawozdaniu w rozdziale 5.2. Zdarzenia nietypowe.
Backlog Grupy na koniec 2023 r. wynosił 673 mln zł i był o 228 mln zł (25,3%) niższy r/r (przy czym projekty
z portfela Spółki nie są wliczane w backlog). Spółka pracuje nad pozyskaniem kolejnych projektów do realizacji
na rzecz podmiotów zewnętrznych w celu powiększenia portfela zleceń. Jednocześnie planuje rozpocząć prace
związane z budową projektów własnych.
Grupa w raportowanym okresie kontynuowała również rozwój projektów OZE i na 31 grudnia 2023 r. posiadała
portfel projektów o łącznej mocy ok. 787 MW, z czego ok. 69 MW to projekty wiatrowe. W czerwcu 2023 r. Spółka
zrealizowała sprzedaż 100% udziałów w spółce zależnej Cyranka Sp. z o.o., zaś środki wykorzystane zostały na
realizację kolejnych inwestycji. W lipcu 2023 r. Grupa powiększyła się o dwie spółki celowe, będące właścicielami
projektów elektrowni fotowoltaicznych o łącznej mocy 23 MW: SPV Czerwona Woda Sp. z o.o. oraz INVEST PV
Sp. z o.o.
W grudniu 2023 r. Spółka zawarła z ww. spółkami kontrakty na wykonanie kompleksowych robót
elektroenergetycznych i budowlanych dotyczących budowy dwóch farm fotowoltaicznych (raport bieżący nr
30/2023). Łączna wartość obu kontraktów to 46,8 mln zł – kwota ta na 31 grudnia 2023 r. nie wliczała się w wartość
backlogu ONDE.
Ponadto po dniu bilansowym 8 marca 2024 r., Spółka poinformowała o zawarciu umowy sprzedaży udziałów w
spółce Farma Wiatrowa Szybowice Sp. z o.o. oraz o zawarciu znaczącej umowy na generalne i kompleksowe
wykonawstwo farmy wiatrowej (raport bieżący nr 4/2024). Dodatkowe informacje na temat zawartych umów
znajdują się w niniejszym Sprawozdaniu w rozdziale 5.5 Zdarzenia po dniu bilansowym.
1.2.1 Segment „Budownictwo w segmencie OZE”
ONDE specjalizuje się w kompleksowych realizacjach budowlanych dla segmentu OZE w obszarach budownictwa
instalacji fotowoltaicznych oraz farm wiatrowych. W obu obszarach Spółka może świadczyć wybrane przez klienta
usługi procesu budowlanego, realizować projekty w formule BoP i BoS (tj. wszystkie usługi z wyjątkiem dostawy
i montażu turbin wiatrowych) albo realizować całość inwestycji na bazie powierzonej dokumentacji w formule EPC
(tj. pod klucz).
Dodatkowo w ramach tego segmentu świadczone są usługi O&M (ang. Operations and Maintenance) dla instalacji
fotowoltaicznych.
1.2.1.1 Realizowane farmy wiatrowe
W 2023 r. ONDE zawarła kontrakty w segmencie farm wiatrowych o łącznej wartości wskazanej w umowach 390,4
mln zł oraz 25,8 mln euro (tj. około 116,7 mln zł) – tj. łącznie około 507,1 mln zł. Łączny potencjał wytwórczy
wynikający z umów zawartych w tym segmencie w 2023 r. wynosi 289 MW.
Więcej informacji o projekcie FW Kelme I realizowanym dla UAB „Energijos žara” zawarto w niniejszym
Sprawozdaniu w 5.2. Zdarzenia nietypowe.
2
Przeliczeń na złote dokonano po kursie średnim dla EUR/PLN przyjętym dla sprawozdań finansowych za 2023 r., tj. 4,5284.
 
19 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
Ponadto po dniu bilansowym, 8 marca 2024 r., Spółka poinformowała o zawarciu umowy sprzedaży udziałów
w spółce Farma Wiatrowa Szybowice Sp. z o.o., będącej właścicielem projektu farmy wiatrowej o mocy 37,4 MW
oraz o zawarciu znaczącej umowy na generalne i kompleksowe wykonawstwo farmy wiatrowej (raport bieżący nr
4/2024). Dodatkowe informacje na temat zawartych umów znajdują się w niniejszym Sprawozdaniu w rozdziale
5.5 Zdarzenia po dniu bilansowym.
Poniżej zaprezentowano największe kontrakty w segmencie farm wiatrowych, tj. kontrakty o wartości powyżej
15 mln zł zawarte w 2023 r. i kontrakty, które weszły w życie w okresie od 1.01.2023 r. do dnia publikacji
Sprawozdania. W przypadku umów konsorcjalnych uwzględniono wartość wynagrodzeń przypadających ONDE
Tabela 3 Największe kontrakty (o wartości powyżej 15 mln zł) w segmencie FW
Lp.
Data
Samodzielnie /
w konsorcjum
Kontrakt
Zleceniodawca
Okres realizacji
Wartość
kontraktu
(netto)
Umowy podpisane od 1.01.2023 r. do dnia publikacji Sprawozdania:
1
15.02.2023 r.
ONDE
FW Kelme I
UAB
“Energijos žara”
07.2024 r.
25 763 tys. euro
2
06.07.2023 r.
ONDE + P&Q
Sp. z o.o.
Budowa FW Głuchów II
ENWIND Sp. z o.o.
09.2024 r.
19 134 tys. zł*
3
08.03.2024 r.
(wszedł w
życie
20.03.2024 r.)
ONDE
Budowa FW Szybowice
Farma Wiatrowa
Szybowice Sp. z
o.o.
12.2025 r.
104 516 tys. zł
Umowy podpisane przed 2023 r., które weszły w życie w 2023 r.:
4
20.11.2020
(wszedł
w życie
03.10.2023 r.)
ONDE
Budowa
FW Drzeżewo I-III
Eviva Drzeżewo
Sp. z o.o.
01.2026 r.
245 834 tys. zł
5
25.11.2020
(wszedł
w życie
03.10.2023 r.)
ONDE
Budowa
FW Drzeżewo IV
Eviva Lębork
Sp. z o.o.
01.2026 r.
111 316 tys. zł
* Wartość kontraktu przypadająca na Grupę ONDE.
W 2023 r. ONDE zakończyło realizację 11 projektów FW o łącznym potencjale wytwórczym na poziomie
323,3 MW.
W raportowanym okresie ONDE realizowała między innymi następujące projekty w tym segmencie
3
:
▪ Projekt Drzeżewo I-III
ONDE realizuje dla inwestora Eviva Drzeżewo Sp. z o.o. projekt związany z wykonaniem kompleksowych
robót budowlanych dotyczących budowy farmy wiatrowej położonej w województwie pomorskim.
Wynagrodzenie ONDE z tytułu umowy wynosi łącznie 245,8 mln zł netto. Na 31 grudnia 2023 r.
zafakturowano 10% prac na podstawie umowy głównej.
3
Kwoty wynagrodzeń wskazano zgodnie ze stanem na 31.12.2023 r.
 
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 20
▪ Projekt Bąków II
Konsorcjum firm ONDE (lider konsorcjum) oraz P&Q Sp. z o.o. realizuje kontrakt na wykonanie
kompleksowych prac dotyczących budowy farmy wiatrowej wraz z towarzyszącą infrastrukturą na terenie
województwa opolskiego dla inwestora Altiplano S.A. Wynagrodzenie ONDE wyniesie
132,6 mln zł netto. Na 31 grudnia 2023 r. zafakturowano 94,4% prac na podstawie umowy głównej.
▪ Projekt Człuchów
ONDE realizuje dla inwestora Great Wind Sp. z o.o. projekt związany z wykonaniem robót budowlanych przy
budowie farmy wiatrowej Człuchów. Wynagrodzenie ONDE z tytułu umowy wynosi łącznie
127,5 mln zł netto. Na 31 grudnia 2023 r. zafakturowano 92,2% prac na podstawie umowy głównej.
▪ Projekt Drzeżewo IV
ONDE realizuje dla inwestora Eviva Lębork Sp. z o.o. projekt związany z wykonaniem kompleksowych robót
budowlanych dotyczących budowy farmy wiatrowej położonej w województwie pomorskim. Wynagrodzenie
ONDE z tytułu umowy wynosi łącznie 111,3 mln zł netto. Na 31 grudnia 2023 r. zafakturowano 10% prac na
podstawie umowy głównej.
▪ Projekt Kelme I
ONDE realizowała dla inwestora UAB Energijos žara projekt związany z wykonaniem robót fundamentowych
i elektrycznych przy budowie farmy wiatrowej na terenie Litwy. Wynagrodzenie ONDE z tytułu zawartych
umów wynosi łącznie 25,8 mln euro netto. Na 31 grudnia 2023 r. zafakturowano 77,2% prac na podstawie
umowy głównej.
Więcej informacji o projekcie FW Kelme I realizowanym dla UAB „Energijos žara” zawarto w niniejszym
Sprawozdaniu w rozdziale 5.2. Zdarzenia nietypowe.
▪ Projekt Dzwola
ONDE realizuje dla inwestora Wind Farm Łada Sp. z o.o. projekt związany z wykonaniem robót budowlanych
przy budowie zespołu elektrowni wiatrowych położonych w województwie lubelskim. Wynagrodzenie ONDE
z tytułu umowy wynosi łącznie 44,3 mln zł netto. Na 31 grudnia 2023 r. zafakturowano 92,9% prac na
podstawie umowy głównej.
▪ Projekt Racibórz
Konsorcjum firm ONDE (lider konsorcjum) oraz P&Q Sp. z o.o. realizuje kontrakt na wykonanie
kompleksowych prac dotyczących budowy farmy wiatrowej Racibórz dla inwestora FEN Sp. z o.o.
Wynagrodzenie ONDE wyniesie 34,9 mln zł netto. Na 31 grudnia 2023 r. zafakturowano 86,3% prac na
podstawie umowy głównej.
1.2.1.2 Realizowane farmy fotowoltaiczne
W 2023 r. ONDE zawarła kontrakty w segmencie farm fotowoltaicznych o łącznej wartości wskazanej w umowach
371,4 mln zł oraz 6,9 mln euro (tj. około 31,3 mln zł) – tj. łącznie około 402,7 mln zł. Łączny potencjał wytwórczy
wynikający z umów zawartych w tym segmencie w 2023 r. wynosi ok. 246 MW.
W ww. łącznej kwocie ujęto kontrakty o wartości 46,8 mln zł zawarte ze spółkami SPV Czerwona Woda Sp. z o.o.
oraz INVEST PV Sp. z o.o. z Grupy ONDE (kwota ta na 31 grudnia 2023 r. nie wliczała się w wartość backlogu
ONDE).
Poniżej zaprezentowano największe kontrakty w segmencie farm fotowoltaicznych, tj. kontrakty wartości powyżej
15 mln zł, zawarte w 2023 r. i kontrakty, które weszły w życie w okresie od 1.01.2023 r. do dnia publikacji
Sprawozdania.
21 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
Tabela 4 Największe kontrakty (o wartości powyżej 15 mln zł) w segmencie PV
Lp.
Data
Samodzielnie /
w konsorcjum
Kontrakt
Zleceniodawca
Okres realizacji
Wartość
kontraktu
(netto)
Umowy podpisane od 1.01.2023 r. do dnia publikacji Sprawozdania:
1
18.04.2023 r.
ONDE
Dostawa, montaż
i uruchomienie systemu
fotowoltaicznego
obejmującego
4 projekty
fotowoltaiczne
Wielkopolskie
Elektrownie
Słoneczne
Sp. z o.o.,
Elektrownia PV
Strefa Sp. z o.o.,
RRSP 87 Sp. z o.o.,
Chors 5 Sp. z o.o.
05.2025 r.
98 894 tys. zł
2
05.06.2023 r.
(wszedł
w życie
20.06.2023 r.)
ONDE
Kompleksowe roboty
budowlane przy
budowie dwóch
elektrowni
fotowoltaicznych w
formule EPC (z dostawą
modułów)
IBC SE PL19
Sp. z o.o.
05.2024 r.
48 229 tys. zł
3
29.12.2023 r.
ONDE
Wykonanie instalacji
PV Jelenia Góra I
INVEST PV
Sp. z o.o.
06.2024 r.
16 720 tys. zł
4
29.12.2023 r.
ONDE
Wykonanie instalacji
PV Jawor
SPV Czerwona
Woda Sp. z o.o.
09.2024 r.
30 064 tys. zł
Umowy podpisane przed 2023 r., które weszły w życie w 2023 r.:
5
7.12.2022 r.
(wszedł
w życie
27.01.2023 r.)
ONDE
Budowa 3 projektów
fotowoltaicznych:
PV Golczewo,
PV Pakość oraz
PV Rokietnica
QPV Golczewo
Sp. z o.o.,
QPV Rokietnica
Sp. z o.o.,
QPV Pakość
Sp. z o.o.
03.2024 r.
129 932 tys. zł
oraz
5 472 tys. euro
W 2023 r. ONDE zakończyło realizację 70 projektów PV o łącznym potencjale wytwórczym na poziomie
183,3 MW.
W raportowanym okresie ONDE realizowała między innymi następujące projekty w tym segmencie
4
:
▪ Projekty budowy farm PV dla spółek należących do Grupy R.Power
Dla spółek celowych z Grupy R.Power ONDE realizuje projekt na wykonanie kompleksowych robót
budowlanych obejmujących dostawę, instalację, budowę oraz rozruch dla elektrowni fotowoltaicznych
w Polsce. Wynagrodzenie z tytułu wszystkich umów głównych wynosi łącznie 161 mln zł netto. Na 31 grudnia
2023 r. zafakturowano 77,3% prac na podstawie umów głównych.
4
Kwoty wynagrodzeń wskazano zgodnie ze stanem na 31.12.2023 r.
 
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 22
▪ Budowa 3 projektów fotowoltaicznych: PV Golczewo, PV Pakość oraz PV Rokietnica
ONDE realizuje umowy na wykonanie kompleksowych robót budowlanych przy budowie trzech elektrowni
fotowoltaicznych zlokalizowanych na terenie całej Polski, w formule BoS (tj. bez dostawy modułów). Łączna
wysokość wynagrodzenia z tytułu ww. umów wynosi ok. 129 932 tys. zł oraz 5 472 tys. euro netto, tj. ok.
154,8 mln zł netto. Na 31 grudnia 2023 r. zafakturowano 78,5% prac na podstawie umów głównych.
▪ Dostawa, montaż i uruchomienie systemu fotowoltaicznego obejmującego 4 projekty fotowoltaiczne
ONDE realizuje umowę ze spółkami celowymi (zarządzanymi przez Fundusz LORDS LB Asset Management)
na wykonanie kompleksowych robot budowlanych przy budowie 4 projektów farm fotowoltaicznych w formule
BoS (tj. bez dostawy modułów). Łączna wysokość wynagrodzenia z tytułu umowy wynosi ok. 98,9 mln zł
netto. Na 31 grudnia 2023 r. zafakturowano 53,8% prac na podstawie umowy głównej.
▪ Projekt Budowa PV Basket MV1
ONDE realizuje umowy na wykonanie kompleksowych robót budowlanych przy budowie dziesięciu elektrowni
fotowoltaicznych, zlokalizowanych na obszarze Polski, o łącznej mocy 45,5 MW w formule BoS w ramach
umów z 10 spółkami celowymi należącymi w 100% do PAD RES Group B.V. Łączna wysokość
wynagrodzenia z tytułu ww. umów wynosi ok. 60,2 mln zł oraz 4,0 mln euro netto. Na 31 grudnia 2023 r.
zafakturowano 34,0% prac na podstawie umów głównych.
▪ Projekty budowy farm PV dla spółek należących do Wind Power AS
ONDE realizuje umowy ze spółkami celowymi wchodzącymi w skład norweskiej grupy Wind Power AS na
wykonanie kompleksowych robot budowlanych dla elektrowni fotowoltaicznych. Wynagrodzenie z tytułu
umów wynosi 67 mln zł netto. Na 31 grudnia 2023 r. zafakturowano 99,5% prac na podstawie umowy głównej.
▪ Kompleksowe roboty budowlane przy budowie dwóch elektrowni fotowoltaicznych w formule EPC
(z dostawą modułów)
ONDE realizuje umowę z IBC SE PL19 Sp. z o.o. na wykonanie kompleksowych robót budowlanych przy
budowie dwóch farm fotowoltaicznych w formule EPC (z dostawą modułów). Wynagrodzenie z tytułu umów
wynosi ok. 48,2 mln zł netto. Na 31 grudnia 2023 r. zafakturowano 69,9% prac na podstawie umowy głównej.
▪ Dostawa, montaż i uruchomienie systemu fotowoltaicznego obejmującego 19 projektów fotowoltaicznych
ONDE realizuje 3 umowy ze spółkami celowymi na wykonanie kompleksowych robot budowlanych przy
budowie 19 projektów farm fotowoltaicznych w formule BoS (tj. bez dostawy modułów). Wynagrodzenie
z tytułu ww. umów wynosi 44,9 mln zł netto. Na 31 grudnia 2023 r. zafakturowano 82,9% prac na podstawie
umów głównych.
▪ Projekt Jawor
ONDE realizuje umowę w formule EPC dla inwestora SPV Czerwona Woda Sp. z o.o. (ONDE na 31 grudnia
2023 r. posiadała 100% udziałów w spółce) na wykonanie kompleksowych robót elektroenergetycznych
i budowlanych przy budowie farmy fotowoltaicznej zlokalizowanej w województwie dolnośląskim.
Wynagrodzenie z tytułu umowy wynosi 30,1 mln zł netto (kwota ta na 31 grudnia 2023 r. nie wliczała się
w wartość backlogu ONDE). Na 31 grudnia 2023 r. nie wystawiono faktur w związku z realizacją kontraktu.
▪ Projekt Jelenia Góra
ONDE realizuje umowę w formule EPC dla inwestora INVEST PV Sp. z o.o. (ONDE na 31 grudnia 2023 r.
posiadała 100% udziałów w spółce) na wykonanie kompleksowych robót elektroenergetycznych
i budowlanych przy budowie farmy fotowoltaicznej zlokalizowanej w województwie dolnośląskim.
Wynagrodzenie z tytułu umowy wynosi 16,7 mln zł netto (kwota ta na 31 grudnia 2023 r. nie wliczała się
w wartość backlogu ONDE). Na 31 grudnia 2023 r. nie wystawiono faktur w związku z realizacją kontraktu.
23 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
1.2.2 Segment budownictwa drogowo-inżynieryjnego
ONDE oferuje kompleksowe usługi w zakresie budowy dróg, na które składają się m.in. budowa i remonty dróg,
chodników, parkingów, różnorodne roboty bitumiczne i brukarskie, kanalizacyjne i melioracyjne, a także
oznakowanie dróg, oświetlenie uliczne, rozbiórki i wyburzenia, sprzedaż mas bitumicznych itp.
W tym segmencie Grupa pracuje również w formule projektuj i buduj (design-build), która zakłada, że wykonawca
odpowiada za projekt budowanej inwestycji i pozostałe podejmowane działania aż do oddania budowy do użytku.
W 2023 r. ONDE zawarła kontrakty w segmencie budownictwa drogowo-inżynieryjnego o łącznej wartości
wskazanej w umowach 109,2 mln zł.
Poniżej zaprezentowano największe kontrakty, tj. kontrakty wartości powyżej 15 mln zł, zawarte w 2023 r.
w segmencie budownictwa drogowo-inżynieryjnego.
Tabela 5 Największe kontrakty (o wartości powyżej 15 mln zł) w segmencie budownictwa drogowo-inżynieryjnego
Lp.
Data
Samodzielnie /
w konsorcjum
Kontrakt
Zleceniodawca
Okres realizacji
Wartość
kontraktu
(netto)
Umowy podpisane od 1.01.2023 r. do dnia publikacji Sprawozdania:
1
29.03.2023 r.
ONDE
Przebudowa dróg
powiatowych nr 3506Z
w m. Sarbinowo, 3504Z
Sarbinowo – Gąski
Powiat Koszaliński
11.2023 r.
19 488 tys. zł
W 2023 r. ONDE zakończyło realizację 22 projektów w segmencie budownictwa drogowo-inżynieryjnego.
W raportowanym okresie Grupa ONDE realizowała między innymi następujące projekty w tym segmencie
5
:
▪ Projekt S3
ONDE jest stroną konsorcjum, realizującego zadanie polegające na zaprojektowaniu i wybudowaniu drogi
S3 Legnica (A4) – Lubawka, odcinka od węzła Kamienna Góra Północ (z węzłem) do granicy państwa,
o długości około 15,3 km. Podział kosztów oraz zysków (bądź ewentualnych strat) ustalono w stosunku 50%
dla każdego z konsorcjantów. Kwota przychodu partnerów konsorcjum z tytułu kontraktu wyniesie łącznie
899,5 mln zł netto. Do 31 grudnia 2023 r. konsorcjum zafakturowało 99,4% ceny kontraktowej na dzień
31.12.2023 r. na podstawie umowy głównej, zawartej w 2018 r. ze Skarbem Państwa reprezentowanym przez
GDDKiA.
▪ Przebudowa DW 152 na odcinku Świdwin – Połczyn Zdrój - etap I
Dla województwa zachodniopomorskiego ONDE realizuje roboty polegające na przebudowie drogi
wojewódzkiej nr 152 na odcinku Świdwin – Połczyn Zdrój – etap I. Wynagrodzenie z tytułu realizacji umowy
wyniesie 61,5 mln zł netto. Na 31 grudnia 2023 r. zafakturowano 48,6% prac na podstawie umowy głównej.
▪ Prace projektowe i roboty drogowe w trybie zaprojektuj i wybuduj dla zadania pn.: Rozbudowa drogi
wojewódzkiej nr 270 Brześć Kujawski – Izbica Kujawska – Koło – Budowa obwodnicy m. Lubraniec
Dla województwa kujawski-pomorskiego ONDE realizuje roboty polegające na rozbudowie drogi
wojewódzkiej nr 270. Wynagrodzenie z tytułu umowy wyniesie 50,8 mln zł netto. Na 31 grudnia 2023 r.
zafakturowano 87,6% prac na podstawie umowy głównej.
5
Kwoty wynagrodzeń wskazano zgodnie ze stanem na 31.12.2023 r.
 
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 24
▪ Przebudowa ulic i dróg rowerowych – Bulwar Filadelfijski w Toruniu
Dla miasta Toruń ONDE realizuje roboty polegające na przebudowie ulic i dróg rowerowych wokół Starówki
ujętej na liście UNESCO – zagospodarowanie Bulwaru Filadelfijskiego. Wynagrodzenie z tytułu umowy
wyniesie 40,7 mln zł netto. Na 31 grudnia 2023 r. zafakturowano 51,6% prac na podstawie umowy głównej.
1.2.3 Segment „Pozostałe”
W 2023 r. Spółka nie zawarła kontraktów o wartości powyżej 15 mln zł w segmencie „Pozostałe”.
1.2.4 Segment „Projekty OZE”
Ze względu na fakt, że na dzień publikacji niniejszego Sprawozdania z działalności Grupy ONDE za 2023 r. nie
osiąga ona przychodów ze sprzedaży energii, segment ten nie został wydzielony jako segment operacyjny i nie
jest osobno prezentowany w sprawozdaniach finansowych Grupy ONDE i ONDE S.A.
Segment projektów OZE zorientowany jest na rozwijanie projektów fotowoltaicznych oraz wiatrowych do momentu
osiągnięcia przez nie statusu gotowości do budowy, a następnie na ich wykonawstwo i dalszą odsprzedaż (model
develop, build and sell).
Segment rozwijany jest dwuetapowo:
▪ etap pozyskania projektu OZE – ONDE uzyskuje projekty farm fotowoltaicznych lub wiatrowych na
różnym etapie ich przygotowania. Pierwszy rodzaj projektów to takie, które w momencie akwizycji są na
bardzo wczesnym etapie przygotowania (greenfield), tj. została podpisana umowa dzierżawy gruntów,
natomiast nie zostały wydane decyzje w zakresie warunków przyłączenia do sieci dystrybucyjnej,
pozwolenia na budowę, projekty nie wygrały aukcji organizowanej przez URE lub nie mają podpisanej
lub zagwarantowanej umowy zakupu energii (PPA). Drugi rodzaj projektów to te bardziej zaawansowane,
tj. takie, które mają pozwolenie na budowę.
Grupa ONDE samodzielnie lub we współpracy z innym partnerami realizuje wszystkie kroki niezbędne
do skutecznego rozwijania projektów OZE – zabezpiecza odpowiednie prawa, uzyskuje warunki
przyłączenia, uzyskuje wymagane decyzje administracyjne i zabezpiecza niezbędną dodatkową
infrastrukturę.
▪ etap sprzedaży rozwiniętych projektów OZE – Grupa może sprzedawać już rozwinięte projekty OZE
ostatecznemu inwestorowi poprzez zbycie udziałów w spółkach celowych utworzonych wyłącznie do
realizacji projektów OZE.
Na 31 grudnia 2023 r. Grupa posiadała projekty własne o łącznej mocy ok. 787 MW, z czego ok. 69 MW to projekty
wiatrowe. Kolejne ok 267 MW (z czego 69 MW to projekty farm wiatrowych) to inwestycje z projektem
i pozwoleniem na budowę. Dalsze około 183 MW to projekty z warunkami przyłączeniowymi i około 337 MW
z wnioskiem o ich uzyskanie.
Poniżej przedstawiono kluczowe umowy, zawarte w 2023 r., związane z portfelem projektów własnych Grupy
ONDE:
▪ Sprzedaż 100% udziałów w spółce zależnej Cyranka Sp. z o.o. (raport bieżący nr 15/2023)
Dodatkowe informacje o sprzedaży spółki zależnej znajdują się w niniejszym Sprawozdaniu w rozdziale
1.1.3. Model zarządzania i struktura Grupy. Pozyskane środki wykorzystane zostały do pozyskania
kolejnych inwestycji.
▪ W lipcu 2023 r. Grupa powiększyła się o dwie spółki celowe, będące właścicielami projektów dwóch
elektrowni fotowoltaicznych o łącznej mocy 23 MW: SPV Czerwona Woda Sp. z o.o. oraz INVEST PV
Sp. z o.o. (raport bieżący nr 18/2023)
Dodatkowe informacje o nabyciu spółek zależnych znajdują się w niniejszym Sprawozdaniu w rozdziale
1.1.3. Model zarządzania i struktura Grupy.
▪ 29 grudnia 2023 r. Spółka zawarła dwa kontrakty na wykonanie kompleksowych robót
elektroenergetycznych i budowlanych dotyczących budowy dwóch farm fotowoltaicznych o łącznej mocy
zainstalowanej 18,72 MW w formule EPC (raport bieżący nr 30/2023)
25 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
Kontrakty zostały zawarte z ww. dwiema spółkami jako inwestorami:
▪ z SPV Czerwona Woda Sp. z o.o. na budowę farmy fotowoltaicznej o łącznej mocy zainstalowanej
12 MW;
▪ z INVEST PV Sp. z o.o. na budowę farmy fotowoltaicznej o łącznej mocy zainstalowanej 6,72 MW.
Wynagrodzenie Spółki z tytułu ww. kontraktów oraz termin realizacji budów zostały przedstawione
w niniejszym Sprawozdaniu w rozdziale 1.2.1.2 Realizowane farmy fotowoltaiczne.
Ww. spółki zamierzają sfinansować ww. projekty ze środków własnych oraz środków pochodzących
z kredytu, o którym ONDE informowała raportem bieżącym nr 29/2023.
W rezultacie na koniec 2023 r. aktualny (projekty nabyte) oraz planowany (projekty zabezpieczone oraz listy
intencyjne) portfel projektów składał się z następujących projektów:
Tabela 6 Segment projektów OZE: portfel projektów na 31.12.2023 r.
Typ
Nazwa
projektu
PV /
Wiatr
Etap
transakcji
Etap projektu
Moc
przyłą-
czeniowa
(MW)
Moc
zainsta-
lowana
(MW)
Potencjalna
komercjali-
zacja
Udział
ONDE
(w proc.)
Zakupione
Serby
PV
Umowa
przyrzeczona
Pozwolenie
na budowę
80
88
2024 r.
50%
Zakupione
Projekty
spółek WTL
PV
Umowa
przyrzeczona
Wniosek
o przyłączenie
lub
z warunkami
przyłączenia
355
355
2025 r.
100%
Zakupione
Kazimierz
Biskupi
Wiatr
Umowa
przyrzeczona
Pozwolenie
na budowę
34,2
34,2
2024 r.
50%
Zakupione
Rejowiec
PV
Umowa
przyrzeczona
Pozwolenie
na budowę
40
40
2024 r.
100%
Zakupione
Kadłubia I
PV
Umowa
przyrzeczona
Pozwolenie
na budowę
9,2
9,2
2024 r.
100%
Zakupione
Szczepanó
w
PV
Umowa
przyrzeczona
Pozwolenie
na budowę
8
8
2024 r.
100%
Zabezpieczone
Jankowa
Żagańska
PV
Umowa
przedwstępna
Z warunkami
przyłączenia
8
8
2024 r.
100%
Zakupione
Kadłubia II
PV
Umowa
przyrzeczona
Pozwolenie
na budowę
8
8
2024 r.
100%
Zakupione
Ciechanów
PV
Umowa
przyrzeczona
Z warunkami
przyłączenia
7
7
2024 r.
100%
Zakupione
Szybowice
Wiatr
Umowa
przyrzeczona
Pozwolenie
na budowę
37,4
37,4
2024 r.
50%
Zakupione
Park Lewałd
PV
Umowa
przyrzeczona
Pozwolenie
na budowę
25
32
2024 r.
100%
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 26
Zakupione
Włoszakowi
ce
PV
Umowa
przyrzeczona
Pozwolenie
na budowę
10
10
2024 r.
100%
Zakupione
Kazimierz
Biskupi
Solar
PV
Umowa
przyrzeczona
Z warunkami
przyłączenia
150
150
2024 r.
50%
Zakupione
Jelenia
Góra I
PV
Umowa
przyrzeczona
Pozwolenie
na budowę
9,8
12
2024 r.
100%
Zakupione
Jawor
PV
Umowa
przyrzeczona
Pozwolenie
na budowę
5,9
6,72
2024 r.
100%
Zakupione
Jelenia
Góra II
PV
Umowa
przyrzeczona
Wniosek o
przyłączenie
4,085
4,42
2025 r.
100%
Ponadto po dniu bilansowym:
▪ 8 marca 2024 r., Spółka poinformowała o zawarciu umowy sprzedaży udziałów w spółce Farma Wiatrowa
Szybowice Sp. z o.o., będącej właścicielem projektu farmy wiatrowej o mocy 37,4 MW oraz o zawarciu
znaczącej umowy na generalne i kompleksowe wykonawstwo farmy wiatrowej (raport bieżący nr 4/2024);
▪ 15 marca 2024 r. Spółka poinformowała o zawarciu umowy sprzedaży i przejściu własności 100%
udziałów w spółkach zależnych SPV Czerwona Woda Sp. z o.o. oraz INVEST PV Sp. z o.o., będących
właścicielami projektów farm fotowoltaicznych o łącznej mocy 23,1 MW: Jelenia Góra I, Jelenia Góra II
oraz Jawor (raport bieżący nr 7/2024).
Dodatkowe informacje na temat zawartych umów znajdują się w niniejszym Sprawozdaniu w punkcie 5.5
Zdarzenia po dniu bilansowym.
1.3 OTOCZENIE BIZNESOWE I MAKROEKONOMICZNE
1.3.1 Otoczenie regulacyjne
Istotny dla bieżącej i przyszłej działalności Grupy ONDE jest kształt regulacji prawnych obowiązujących w Polsce,
głównie z zakresu budownictwa i energetyki. Obowiązujące i będące w trakcie prac legislacyjnych przepisy mają
wpływ m.in. na sposób realizacji projektów, możliwość zdobywania nowych zleceń i zawierania umów, a także
ograniczenia i szanse dla rozwoju energetyki odnawialnej. Z tego powodu Grupa ONDE monitoruje zachodzące
zmiany legislacyjne, ocenia ich możliwe implikacje dla prowadzonej działalności i dąży do minimalizacji
prawdopodobieństwa wystąpienia zidentyfikowanych zagrożeń oraz wykorzystania wynikających z nich szans.
Do głównych regulacji, mających największe znaczenie dla Grupy ONDE oraz sektora, ONDE zalicza:
▪ Prawo zamówień publicznych
Część umów zawieranych przez Spółkę w segmencie budownictwa drogowo-inżynieryjnego stanowią
umowy, do których zastosowanie mają przepisy Prawa Zamówień Publicznych (dalej „PZP”), które określają
m.in. zasady udzielania zamówień, etapy prowadzenia postępowania, szczególne instrumenty i procedury
w zakresie zamówień, środki ochrony prawnej, sposoby pozasądowego rozwiązywania sporów oraz zakres
kontroli i kar pieniężnych. PZP ma zastosowanie do projektów zamawianych przez podmiot publiczny, zwykle
w drodze przetargów. Co istotne dla działalności Grupy ONDE, umowy zawierane w trybie PZP podlegają
ustawowemu reżimowi, w szczególności w zakresie zmian postanowień do zawartych kontraktów, warunków
odstąpienia, okresu obowiązywania, jak i dopuszczalnych zabezpieczeń umowy (m.in. należytego
wykonania, zaliczki, odpowiedzialności za wady).
27 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
▪ Prawo budowlane
Prawo budowlane (dalej „PB”) reguluje kwestie administracyjno-prawne realizowania robót budowlanych. PB
określa normy dla przygotowania oraz prowadzenia procesu budowlano-inwestycyjnego, przykładowo:
związane z uzyskiwaniem decyzji administracyjnych (pozwolenia na budowę, użytkowanie wybudowanego
obiektu itp.). Przepisy PB zawierają także regulacje w zakresie projektowania, budowy, utrzymania, rozbiórki
i remontowania obiektów budowlanych oraz określają zasady działania organów administracji publicznej
w tych dziedzinach. Co istotne dla Grupy, rozpoczęcie realizacji odbywa się w oparciu o pozwolenie na
budowę, którego ważność wygasa, jeżeli prace budowlane nie zostały rozpoczęte przed upływem 3 lat od
jego uzyskania lub gdy realizacja robót została przerwana na okres dłuższy niż 3 lata. Dodatkowo,
zakończenie realizacji procesu budowlanego wiąże się z koniecznością dopełnienia innych czynności
przewidzianych w PB, takich jak uzyskanie pozwolenia na użytkowanie obiektu.
▪ Kodeks cywilny
Przepisy Kodeksu cywilnego (dalej „KC”) regulują podstawowe zagadnienia dotyczące zobowiązań
o charakterze cywilnoprawnym, w tym umów o roboty budowlane oraz o wykonanie remontu budynku lub
budowli. Co istotne dla Grupy ONDE, KC określa m.in. zasady solidarnej odpowiedzialności inwestora
i wykonawcy za zapłatę wynagrodzenia należnego podwykonawcy z tytułu wykonanych przez niego robót
budowlanych czy prawo do żądania od inwestora gwarancji zapłaty za roboty budowlane, która może
przybrać postać gwarancji bankowej, ubezpieczeniowej, a także akredytywy bankowej lub poręczenia banku
udzielonego na zlecenie inwestora. Powyższe zasady znajdują również zastosowanie do umów zawartych
między wykonawcą (generalnym wykonawcą) i dalszymi wykonawcami (podwykonawcami).
▪ Prawo energetyczne i „Polityka Energetyczna Polski do 2040 r.”
Ustawa Prawo energetyczne (dalej „PE”) oraz akty wykonawcze określają zasady kształtowania polityki
energetycznej państwa, zasady i warunki zaopatrzenia oraz użytkowania paliw i energii (w tym ciepła), jak
i działalności przedsiębiorstw energetycznych, a także wskazuje organy właściwe w sprawach gospodarki
paliwami i energią. PE określa również zasady kształtowania polityki energetycznej państwa,
a obowiązującym dokumentem w tym zakresie jest Polityka Energetyczna Polski do 2040 r. (dalej „PEP
2040”). Kluczowymi dla Grupy elementami PEP 2040 są m.in. cele wzrostu udziału OZE we wszystkich
sektorach i technologiach, obejmujące wzrost udziału OZE w końcowym zużyciu energii brutto do co najmniej
23% i nie mniej niż 32% w elektroenergetyce (głównie poprzez energię wiatrową oraz fotowoltaiczną) oraz
wzrost mocy zainstalowanych w fotowoltaice do ok. 5-7 GW w 2030 r. i ok. 10-16 GW w 2040 r.
W 2023 r. weszła w życie ustawa z 28 lipca 2023 r. o zmianie ustawy – Prawo energetyczne oraz niektórych
innych ustaw, będąca nowelizacją ustawy PE. Z punktu widzenia działalności Grupy ONDE najważniejszymi
kwestiami wprowadzonymi ustawą są m.in. zasady budowania i eksploatacji linii bezpośrednich. Ponadto
wprowadzono przepisy dotyczące prawidłowego wykonywania działalności koncesjonowanej jako przesłankę
do udzielenia koncesji. Prezesowi URE powierzono zaś kompetencje do wytyczania kierunku rozwoju sieci
oraz realizacji priorytetowych inwestycji, co w perspektywie długoterminowej jest również istotne dla
funkcjonowania Grupy ONDE.
▪ Ustawa o odnawialnych źródłach energii
Ustawa o odnawialnych źródłach energii (dalej „Ustawa OZE”) określa zasady i warunki wykonywania
działalności w zakresie wytwarzania energii elektrycznej z OZE, biogazu rolniczego w instalacjach OZE oraz
wytwarzania biopłynów. Ustawa OZE określa również m.in. mechanizmy i instrumenty wspierające
wytwarzanie energii elektrycznej z OZE, biogazu rolniczego oraz ciepła w instalacjach OZE, jak i zasady
współpracy międzynarodowej w zakresie OZE oraz wspólnych projektów inwestycyjnych.
Ustawa OZE reguluje m.in. funkcjonowanie systemu aukcyjnego – mechanizmu wsparcia dla wytwórców
energii elektrycznej z instalacji OZE. W ramach aukcji wytwórca składa ofertę na sprzedaż energii
elektrycznej z instalacji po cenie, za jaką zobowiązuje się sprzedać zadeklarowany wolumen energii
w kolejnych latach. Wytwórca wygrywający aukcję dzięki najniższej cenie uzyskuje gwarantowane wsparcie
w okresie od wprowadzenia po raz pierwszy do sieci energii elektrycznej wytworzonej w instalacji przez
maksymalnie kolejne 15 lat.
Ogłoszona 31 sierpnia 2023 r. w Dzienniku Ustaw RP (Dz. U. 2023 r. poz. 1762) nowelizacja ustawy
o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw wdrożyła do polskiego prawa szereg zapisów
z unijnej dyrektywy o odnawialnych źródłach energii (RED II) – w tym związanych z gwarancjami
pochodzenia, procedurami administracyjnymi, zastosowaniem OZE w ciepłownictwie i chłodnictwie. Nowe
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 28
przepisy wprowadziły do polskiego porządku prawnego rozwiązania wspierające rozwój odnawialnych źródeł
energii. W tym przedmiocie uregulowano m.in. zasady funkcjonowania klastrów energii czy spółdzielni
energetycznych. Wprowadzono ponadto nową definicję hybrydowych instalacji OZE oraz przepisy
zakładające dodatkowe wsparcie dla instalacji, którym upływa 15-letni okres wsparcia (mające pokrywać
uzasadnione koszty operacyjne takich instalacji).
Z najważniejszych zmian należy również wyróżnić wprowadzenie nowych przepisów regulujących zasady
zawierania porozumień dotyczących współdzielenia jednego przyłącza (tzw. cable pooling), czy regulacje
dotyczące umów PPA.
Ministerstwo Klimatu i Środowiska oszacowało, że zmiany wprowadzone w nowelizacji pozwolą na
zwiększenie możliwości przyłączenia do sieci ok. 5 GW mocy z OZE.
▪ Ustawa Odległościowa
Ustawa Odległościowa określa m.in. warunki, tryb lokalizacji i budowy elektrowni wiatrowych w sąsiedztwie
istniejącej albo planowanej zabudowy mieszkaniowej.
W kwietniu 2023 r. weszła w życie nowelizacja ww. ustawy, która przewiduje, że nowe turbiny wiatrowe będą
mogły być lokowane tylko na podstawie Miejscowego Planu Zagospodarowania Przestrzennego (dalej
„MPZP”). Podstawą dla określania odległości minimalnej 700 m dla budynków mieszkalnych – będą m.in.
wyniki przeprowadzonej strategicznej oceny oddziaływania na środowisko (dalej „SOOŚ”) wykonywanej
w ramach MPZP. W SOOŚ analizowany będzie m.in. wpływ emisji hałasu na otoczenie i zdrowie
mieszkańców. Władze gminy nie będą mogły odstąpić od wykonania SOOŚ dla projektu MPZP, który
uwzględnia elektrownię wiatrową.
Nowelizacja utrzymuje zakaz budowy turbin na terenach parków narodowych, rezerwatów przyrody, parków
krajobrazowych i obszarów Natura 2000. Dodatkowo nowelizacja przewiduje, że inwestor przeznaczy co
najmniej 10 proc. mocy zainstalowanej elektrowni wiatrowej mieszkańcom gminy, którzy korzystaliby z energii
elektrycznej na zasadzie prosumenta wirtualnego. Każdy mieszkaniec tej gminy będzie mógł objąć udział nie
większy niż 2 kW i odbierać energię elektryczną w cenie wynikającej z kalkulacji maksymalnego kosztu
budowy.
▪ Prawo ochrony środowiska
Uregulowania prawa ochrony środowiska dotyczą zarówno istniejących już obiektów, jak również samego
procesu inwestycyjno-budowlanego. Przepisy te zakładają również, że eksploatacja instalacji, która
powoduje m.in. emisję hałasu oraz wytwarzanie pól elektromagnetycznych, nie powinna powodować
przekroczenia standardów jakości środowiska poza terenem, do którego prowadzący instalację ma tytuł
prawny. Ustawa Prawo ochrony środowiska przewiduje odpowiedzialność cywilną, karną i administracyjną
za naruszenie jej przepisów lub pozwoleń wydanych na jej podstawie. Określa również sytuacje, w których
może dojść do wstrzymania użytkowania instalacji (m.in. w przypadku użytkowania instalacji bez
wymaganego pozwolenia integracyjnego).
▪ Ustawa OOŚ
Zgodnie z ustawą o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie
środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (dalej „Ustawa OOŚ”) uzyskanie decyzji
o środowiskowych uwarunkowaniach jest wymagane w przypadku realizacji planowanych przedsięwzięć
mogących zawsze znacząco oddziaływać na środowisko, lub przedsięwzięć mogących potencjalnie
znacząco oddziaływać na środowisko. Za takie uznaje się większość inwestycji w zakresie wytwarzania
energii elektrycznej z OZE (w szczególności projekty lądowych farm wiatrowych). Przepisy ustawy wpływają
na tempo realizacji inwestycji, ponieważ dopiero po uzyskaniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach
(określającą wymogi dotyczące przedsięwzięcia w zakresie środowiska) inwestor może wnioskować
o decyzję o pozwoleniu na budowę.
▪ Ustawa o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
Ustawa określa zasady kształtowania polityki przestrzennej przez jednostki samorządu terytorialnego
i organy administracji rządowej, zakres i sposoby postępowania w sprawach przeznaczania terenów na
określone cele oraz ustalania zasad ich zagospodarowania i zabudowy – przyjmując ład przestrzenny
i zrównoważony rozwój za podstawę tych działań.
29 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
Z perspektywy działalności Grupy ONDE ustawa ta jest o tyle istotna, że reguluje zasady postępowania
w sprawie lokalizacji inwestycji, w tym w szczególności dotyczących elektrowni fotowoltaicznych. 24 września
2023 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym regulująca m.in.
zasady lokalizowania elektrowni fotowoltaicznych w oparciu o miejscowe plany zagospodarowania
przestrzennego (dalej: MPZP), udział lokalnych społeczności przy procedowaniu MPZP czy ograniczenie
możliwości lokalizowania elektrowni fotowoltaicznych na gruntach klasy IV na podstawie decyzji o warunkach
zabudowy. Ponadto wszystkie decyzje o warunkach zabudowy, wydane przez organy po dniu wejścia w życie
nowelizacji będą ograniczone czasowo na okres 2 lat. Przed nowelizacją decyzje te wydawane były
bezterminowo.
Obszerna nowelizacja wprowadziła wiele istotnych zmian z punktu widzenia Grupy ONDE, które
wprowadzają nowe zasady uzyskiwania pozwoleń na realizację inwestycji elektrowni fotowoltaicznych.
W ocenie Spółki wydłużą one czas procedowania niektórych procedur oraz zwiększą poziom
sformalizowania procesu uzyskiwania niezbędnych dokumentów lokalizacyjnych.
1.3.2 Wskaźniki gospodarcze
Zgodnie z wstępnym szacunkiem GUS PKB Polski w 2023 r. wzrósł realnie o 0,2% r/r – wobec wzrostu w 2022 r.
o 5,3% r/r (dane niewyrównane sezonowo).
W I połowie roku dynamika PKB była ujemna, lecz w II połowie roku powróciła do dodatnich poziomów.
W poszczególnych kwartałach 2023 r. dynamika PKB wynosiła (względem analogicznych kwartałów r/r): -0,3%,
-0,6%, -0,5% i 1,0%.
Wykres 1. Dynamika PKB Polski
Źródło: GUS
W grudniu 2023 r. stopa bezrobocia rejestrowanego sięgnęła 5,1% i była o 0,1 pp. niższa w stosunku do grudnia
2022 r. Przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w grudniu 2023 r. wyniosło 6 495,3 tys. etatów –
spadło względem grudnia 2022 r. o 0,1%. W całym 2023 r. wzrosło o 0,3% r/r. i sięgnęło 6 528,9 tys. etatów.
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w sektorze przedsiębiorstw w grudniu 2023 r. wyniosło 8 032,96 zł,
co oznacza wzrost o 9,6% względem grudnia 2022 r. Z kolei w 2023 r. sięgnęło 7 444,39 zł i wzrosło o 11,9% r/r.
Wykres 2. Dynamika cen produkcji budowlano-montażowej
Źródło: GUS
Według danych GUS wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych w Polsce wzrósł w grudniu o 6,2% r/r (przy
wzroście cen towarów – o 5,5% i usług – o 8,2%), zaś w całym 2023 r. o 11,4% r/r.
Wzrost cen produkcji budowlano-montażowej w budownictwie osiągnął w grudniu 2023 r. wzrost o 7,5% r/r.
W ciągu całego roku wzrost ten wyniósł 10,2% w odniesieniu do 2022 r.
8,6
8,8
6,3
4,1
2,5
-0,3
-0,6
0,5
1,0
-5
0
5
10
15
IV kw. 2022 I kw. 2022 II kw. 2022 III kw. 2022 IV kw. 2022 I kw. 2023 II kw. 2023 III kw. 2023 IV kw. 2023
w proc.
7,6
8,3
9,3
10,4
11,3
12,2
13,2
13,6
14,0
14,8 15,2 14,7
14,4
13,6
12,9
12,0
11,4
10,9
10,3
10,0
9,7
8,9
8,2
8,0
7,5
0,0
5,0
10,0
15,0
gru.21 lut.22 kwi.22 cze.22 sie.22 paź.22 gru.22 lut.23 kwi.23 cze.23 sie.23 paź.23 gru.23
w proc.
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 30
1.3.3 Koniunktura sektora budowlanego
W grudniu 2023 r. wskaźnik ogólnego klimatu koniunktury w budownictwie publikowany przez GUS wyniósł -13,2.
Poprawę koniunktury sygnalizowało 7,4% przedsiębiorstw, a jej pogorszenie 20,5% (pozostałe przedsiębiorstwa
nie wskazały zmiany).
Oceny dotyczące bieżącego portfela zamówień, produkcji budowlano-montażowej na rynku krajowym oraz
sytuacji finansowej pogorszyły się względem poprzedniego miesiąca. Jednocześnie przewidywania w zakresie
tych czynników pozostawały niekorzystne. Zgłaszano wzrost opoźnień płatności za wykonane roboty budowlano-
montażowe.
Sektor budowlany przewiduje w dalszym ciągu ograniczenie zatrudnienia i wzrost cen robót budowlano-
montażowych.
Wykres 3. Zmiana oceny koniunktury sektora budowlanego
Źródło: GUS
Wśród najważniejszych wyzwań sektora wskazywane były trudności związane z kosztami zatrudnienia (70,2%
w grudniu 2023 r. wobec 72,4% rok wcześniej), kosztami materiałów (57,6% w grudniu 2023 r. wobec 73,5% rok
wcześniej), wysokimi obciążeniami na rzecz budżetu (55,5% w grudniu 2023 r. wobec 59,4% rok wcześniej)
oraz niepewnością ogólnej sytuacji gospodarczej (50,1% w grudniu 2023 r. wobec 69,0% rok wcześniej).
1.3.4 Perspektywy rynkowe
Według przygotowanego przez Forum Energii raportu „Transformacja energetyczna w Polsce. Edycja 2023"
produkcja z OZE w 2022 r. była rekordowa i wyniosła 36,8 TWh (wobec 30 TWh). Produkcja energii elektrycznej
z OZE przekroczyła po raz pierwszy 20% miksu energetycznego w Polsce – wyniosła 20,6%.
W 2022 r. polskie elektrownie fotowoltaiczne podwoiły swoją produkcję energii względem 2021 r. – wyniosła ona
8,0 TWh, co odpowiada 22% energii wyprodukowanej z OZE. Lądowe farmy wiatrowe wyprodukowały zaś w 2022
r. 19,4 TWh energii elektrycznej. Produkcja ta wzrosła o 19% r/r (o 3,1 TWh), co oznacza wzrost o 7 pp. wyższy
niż będący skutkiem samego wzrostu mocy – wpłynęły na to korzystane dla farm wiatrowych warunki pogodowe
w 2022 r. Udział energetyki wiatrowej w produkcji OZE w 2022 r. wyniósł 53%.
Na koniec 2022 r. w OZE zainstalowanych było prawie 23,0 GW. Moc instalacji fotowoltaicznych stanowiła 534%
wszystkich mocy osiągalnej wszystkich odnawialnych źródeł energii, natomiast farmy wiatrowe stanowiły – 36,4%.
Energetyka wiatrowa
Grupa ONDE działa na dynamicznie rozwijającym się rynku odnawialnych źródeł energii, który jest kluczowym
elementem transformacji energetycznej Polski i Europy. Jak wynika z raportu WindEurope, „Energia wiatrowa
w Europie: statystyki z 2023 r. i prognozy na lata 2024–2030” nowe moce zainstalowane w sektorze energetyki
wiatrowej w Europie wyniosły 18,3 GW (z czego 79% to elektrownie lądowe), w tym w samej Unii Europejskiej –
16,2 GW. Polska znalazła się na 7. miejscu w Europie pod względem nowo zainstalowanej mocy elektrowni
wiatrowych. Według prognozy na lata 2024–2030 w Europie w tym czasie zainstalowane zostanie ok. 260 GW
nowych mocy wiatrowych (w tym 200 GW w UE), w efekcie w 2030 r. moc osiągalna farm wiatrowych wyniesie
ponad 500 GW (w tym 393 GW w UE).
Krajowy Plan Działań na Rzecz Energii i Klimatu przewiduje zwiększenie mocy instalacji OZE w Polsce do 24 GW
w 2030 r. i 37 GW w 2040 r., a także wzrost udziału produkcji energii elektrycznej pochodzącej z OZE do 32%
i 40% (do 2030 r. i 2040 r.).
Czynnikiem pozytywnym dla perspektyw biznesowych Grupy ONDE jest nowelizacja Ustawy Odległościowej,
która weszła w życie w kwietniu 2023 r. Odejście od tzw. zasady 10H pozwoli w przyszłości na realizację nowych
inwestycji w zakresie budowy elektrowni wiatrowych.
-15,4
-17,1
-15,4
-20,1
-15,4
-14,0
-15,5
-15,2
-15,3
-19,1
-22,1
-22,6
-23,9
-21,7
-20,4
-16,9
-12,5
-11,4
-9,7
-7,9
-8,0
-9,5
-10,4
-10,2
-13,2
-30,0
-20,0
-10,0
0,0
gru.21 lut.22 kwi.22 cze.22 sie.22 paź.22 gru.22 lut.23 kwi.23 cze.23 sie.23 paź.23 gru.23
w pkt.
31 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
Energetyka słoneczna
Energetyka słoneczna (dalej „PV”) w Polsce wciąż rozwija się najszybciej ze wszystkich sektorów OZE. Według
raportu Instytutu Energetyki Odnawialnej „Rynek fotowoltaiki w Polsce 2023” w 2022 r. moc instalacji
fotowoltaicznych w Polsce wzrosła o 4,7 GW r/r, co oznacza 61% wzrostu tego rynku r/r. Tym samym Polska
osiągnęła 2. miejsce w UE (po Niemczech) pod względem wzrostu mocy osiągalnej instalacji fotowoltaicznych.
W 2022 r. widoczny był wzrost mocy dużych farm PV. Mają one szanse na dalszy rozwój ze względu na
przedłużenie systemu aukcji OZE, projekty komercyjne i wydane warunki przyłączenia do sieci.
Energia słoneczna dominuje w strukturze mocy zainstalowanej OZE. Według przewidywań IEO na koniec 2023 r.
moc wszystkich zainstalowanych instalacji fotowoltaicznych mogła przekroczyć 18 GW, przy ok. 6 GW przyrostu
mocy r/r.
Development
Działalność w obszarze budowy własnych Odnawialnych Źródeł Energii opiera się na modelu develop, build and
sell. Na 31 grudnia 2023 r. Grupa posiadała projekty własne o łącznej mocy ok. 787 MW, z czego ok. 69 MW to
projekty wiatrowe.
Strategia ONDE w perspektywie długoterminowej zakłada podjęcie działalności w zakresie wytwarzania
i sprzedaży energii elektrycznej ze zbudowanych przez Grupę instalacji fotowoltaicznych.
Ze względu na obecne uwarunkowania rynkowe oraz regulacyjne – zwłaszcza wyższe prawdopodobieństwo
nieotrzymania warunków przyłączeniowych – wzrosło ryzyko dla części portfela projektów Grupy ONDE.
W obliczu tej zmiany Spółka skupi się na akwizycji bardziej zaawansowanych projektów OZE, które mają co
najmniej uzyskane warunki przyłączeniowe. Nabycie takich projektów co do zasady jest droższe, jednak niesie
za sobą istotnie niższe ryzyko.
Budownictwo drogowe
Istotny dla działalności Grupy w segmencie „Budownictwo drogowo-inżynieryjne” jest kształt rządowych
programów infrastrukturalnych, takich jak Program Budowy Dróg Krajowych do 2030 r. (z perspektywą do 2033 r.),
w którego ramach realizowane są m.in. projekty budowy i modernizacji dróg.
Zagrożeniem dla kontraktów długoterminowych był pierwotnie ustalony 5-procentowy limit waloryzacji. Pozytywną
zmianą w segmencie budownictwa drogowego było podniesienie w lutym 2022 r. progu waloryzacji do 10% dla
przetargów ogłaszanych w 2022 r. realizowanych dla GDDKiA w systemie Projektuj i buduj. W maju 2022 r. Rada
Ministrów zwiększyła również do 10 proc. limity waloryzacji dla umów zawartych przez GDDKiA przed lutym tego
roku na realizację dróg krajowych. Waloryzacja obejmuje 50% wartości kontraktu.
Zwiększające się obciążenia budżetów samorządowych wpływają na zmniejszenie liczby projektów
realizowanych przez tę grupę inwestorów. Problem finansowania projektów infrastrukturalnych narośnie po
zakończeniu aktualnej perspektywy unijnej. Jedną z metod na rozwiązanie sytuacji może być częstsze
wykorzystanie formuły partnerstwa publiczno-prywatnego jako sposobu finansowania inwestycji.
Rozwój działalności za granicą
Ponadto Grupa ONDE poszukuje szans na zwiększenie przychodów i dywersyfikację biznesu na rynkach poza
Polską. We wrześniu 2022 r. Spółka rozpoczęła pierwszą budowę za granicą Polski – na terenie Litwy. W 2023 r.
ONDE realizowała łącznie już trzy kontrakty na roboty budowlane przy budowie farm wiatrowych na terenie Litwy
oraz brało udział w ofertowaniu na realizację prac związanych z budową projektów OZE.
Biorąc pod uwagę sytuację geopolityczną, bardzo dobre warunki wietrzne i sprzyjające otoczenie legislacyjne na
rynku litewskim, ONDE dostrzega w zagranicznym kierunku swojej działalności atrakcyjny potencjał biznesowy.
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 32
2
2 WYNIKI FINANSOWE
2.1 WYBRANE DANE FINANSOWE GRUPY ONDE
Tabela 7. Wybrane dane finansowe Grupy ONDE (skonsolidowane)
w tys. zł
Okres 12 miesięcy
zakończony
31 grudnia 2023 r.
Okres 12 miesięcy
zakończony
31 grudnia 2022 r.
Zmiana
(w tys. zł)
Zmiana
(w proc.)
Przychody ze sprzedaży dóbr i usług
1 083 819
1 092 852
-9 033
-0,8%
Zysk brutto ze sprzedaży
106 986
72 366
34 620
47,8%
Zysk z działalności operacyjnej + amortyzacja
(EBITDA)
57 343
29 950
27 393
91,5%
Zysk/strata z działalności operacyjnej (EBIT)
48 273
21 860
26 413
120,8%
Zysk brutto
40 435
11 946
28 489
238,5%
Zysk netto
33 393
7 174
26 219
365,5%
Całkowity dochód
33 393
7 174
26 219
365,5%
Okres 12 miesięcy
zakończony
31 grudnia 2023 r.
Okres 12 miesięcy
zakończony
31 grudnia 2022 r.
Różnica
(w tys. zł)
Różnica
(w %)
Przepływy z działalności operacyjnej
143 746
-78 047
221 793
-*
Przepływy z działalności inwestycyjnej
-20 401
-31 080
10 679
34,4%
Przepływy z działalności finansowej
-69 151
15 545
-84 696
-*
Przepływy pieniężne netto
54 194
-93 582
147 776
-*
*Nie wskazano zmiany ze względu na ryzyko wprowadzenia w błąd poprzez prezentację danych w % ze względu na ujemną bazę
Stan na 31 grudnia
2023 r.
Stan na 31 grudnia
2022 r.
Zmiana
(w tys. zł)
Zmiana
(w proc.)
Aktywa ogółem
661 491
618 019
43 472
7,0%
Aktywa trwałe
117 757
107 634
10 123
9,4%
Aktywa obrotowe
543 734
510 385
33 349
6,5%
Kapitał własny
344 318
310 925
33 393
10,7%
Zobowiązania razem
317 173
307 094
10 079
3,3%
Zobowiązania długoterminowe
45 004
51 175
-6 171
-12,1%
Zobowiązania krótkoterminowe
272 169
255 919
16 250
6,3%
Szczegółowe sprawozdanie z sytuacji finansowej znajduje się w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym
Grupy ONDE za rok 2023.
33 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
Przychody
W 2023 r. Grupa ONDE wypracowała porównywalne r/r przychody w wysokości 1 083,8 mln zł, tj. o 0,8% (9,0 mln
zł) niższe niż w analogicznym okresie poprzedniego roku.
Na 31 grudnia 2023 r. backlog Grupy wynikający ze zleceń od podmiotów zewnętrznych wynosił 673 mln zł i był
o 25,3% niższy r/r. Równolegle z projektami realizowanymi dla inwestorów w 2023 r. Grupa rozwijała również
segment własnych projektów OZE, przy czym projekty z portfela Spółki nie są wliczane w backlog. Spółka pracuje
nad pozyskaniem kolejnych projektów do realizacji na rzecz podmiotów zewnętrznych w celu powiększenia
portfela zleceń. Jednocześnie planuje rozpocząć prace związane z budową projektów własnych.
Wykres 4. Przychody Grupy ONDE
Koszty
W raportowanym okresie Grupa w dalszym ciągu mierzyła się z kosztami, które pomimo stabilizowania się, nadal
znajdują się na wysokich poziomach. Zarząd wskazuje, że część projektów realizowanych w raportowanym
okresie to kontrakty pozyskane jeszcze przed wybuchem wojny w Ukrainie, na warunkach dostosowanych do
ówczesnych realiów rynkowych. Grupa wynegocjowała już z częścią inwestorów i zamawiających waloryzację
kontraktów.
Grupa dąży do zabezpieczania się przed ryzykiem walutowym poprzez odpowiednie postanowienia kontraktowe,
w tym w szczególności poprzez klauzule walutowe. W przypadku, gdy zabezpieczenie kontraktowe nie jest
możliwe, Grupa ma możliwość zabezpieczenia się przed ryzykiem walutowym poprzez stosowanie odpowiednich
instrumentów hedgingowych, w tym przykładowo: kontraktów forward. W 2023 r. Grupa miała zawarte umowy na
limity skarbowe (kontrakty typu forward).
Nominalnie koszty sprzedanych dóbr i usług zmniejszyły się o 4,3% (o 43,7 mln zł) r/r, zaś ich spadek przyczynił
się do uzyskiwania wyższych marż na realizowanych kontraktach. Z perspektywy zarządzania kosztami ważne
jest to, że Grupa ONDE przy realizacjach korzysta z usług podwykonawców, co pozwala jej na elastyczne
zarządzanie kosztami. Oznacza to, że zmniejszenie liczby realizowanych kontraktów w sezonie budowlanym nie
jest równoznaczne z powstawaniem istotnych nadwyżek mocy produkcyjnych i przerobowych – zarówno po
stronie ludzi, jak i sprzętu – które generowałyby wysokie koszty stałe.
Koszty ogólnego zarządu wzrosły w raportowanym okresie o 4,5% (2,1 mln zł) r/r, do 48,2 mln zł. To przede
wszystkim wynik wzrostu wynagrodzeń oraz kosztów usług obcych.
W bieżącym okresie opłaty 0,9% wartości wystawionych faktur sprzedażowych, poniesionej na rzecz
ERBUD S.A., zwiększyły się z 8,4 mln zł, do 10,4 mln zł.
W raportowanym okresie Grupa ONDE odnotowała, podobnie jak wiele firm działających w Polsce, wysokie koszty
obsługi zadłużenia. Dzięki zmniejszeniu się zadłużenia Grupa nie odnotowała jednak znacznego wzrostu kosztów
odsetek r/r – pomimo wyższych r/r stawek referencyjnych. Dodatkowo w 2023 r. zmiany kursów walut obcych
spowodowały znaczący spadek z tytułu różnic kursowych. W wyniku tego koszty finansowe w 2023 r. spadły
o 30,7% r/r – wyniosły 10,0 mln zł wobec 14,4 mln zł w 2022 r. Jednocześnie w raportowanym okresie przychody
finansowe zmniejszyły się do 3,3 mln zł – przede wszystkim za sprawą dyskonta rozrachunków (jego wysoka
wartość w poprzednim roku była pochodną wzrostu stóp procentowych).
Zyski
W rezultacie utrzymania przychodów przy jednoczesnym spadku kosztów w 2023 r. zysk Grupy na poziomie
EBITDA wyniósł 57,3 mln zł i był o 27,4 mln zł (91,5%) wyższy od wyniku w 2023 r. Zysk z działalności operacyjnej
1 083 819
1 092 852
Przychody
(w tys. zł)
12 miesięcy 2023 r. 12 miesięcy 2022 r.
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 34
wzrósł r/r o 120,8% (26,4 mln zł) i wyniósł 48,3 mln zł. Z kolei zysk netto zwiększył się o 26,2 mln zł (365,5%), do
33,4 mln zł.
Przyczyniła się do tego przede wszystkim realizacja kontraktów zawartych w II połowie 2022 r. oraz w 2023 r.,
pozwalających na wygenerowanie wyższych marż (kontrakty zawarte przed wybuchem wojny w Ukrainie były
dostosowane do ówczesnych realiów rynkowych), jak również sprzedaż udziałów w spółce zależnej Cyranka
Sp. z o.o.
Wykres 5. Zyski Grupy ONDE
Marże
W 2023 r. Grupa ONDE osiągnęła wyższą marżę brutto na sprzedaży. Wyrażała się ona wartością 9,9% (wzrost
o 3,2 pp. r/r), co jest pochodną wzrostu udziału kontraktów o wyższej marży (zawartych w II połowie 2022 r. oraz
2023 r.) w zrealizowanych przychodach, a także sprzedaży 100% udziałów w spółce zależnej Cyranka Sp. z o.o.
W kontekście przyszłych okresów stabilizacja cen pozwala Spółce na lepsze zarządzanie parametrami
ofertowanych kontraktów i w rezultacie optymalizację ich wyników oraz skoncentrowanie się na inwestycjach
w kolejne projekty własne OZE.
Marże EBIT i EBITDA wyniosły odpowiednio: 4,5% (wzrost o 2,5 pp. r/r) oraz 5,3% (wzrost o 2,6 pp. r/r). Marża
zysku netto wyniosła 3,1% (wzrost o 2,4 pp. r/r).
Sezonowość
Sprzedaż usług budowlano-montażowych charakteryzuje się sezonowością. Wynika ona z panujących w danym
roku warunków atmosferycznych i ich wpływu na szybkość postępu prac. W rezultacie najniższe przychody Grupy
są zazwyczaj osiągane w pierwszym kwartale.
2.2 PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE GRUPY ONDE
W 2023 r. przepływy pieniężne Grupy ONDE wyniosły 54,2 mln zł (wobec
-93,6 mln zł rok wcześniej), co jest związane m.in. ze zmianą w kapitale obrotowym netto, jak również ze
sprzedażą 100% udziałów w spółce zależnej Cyranka Sp. z o.o. W rezultacie na koniec grudnia 2023 r. Grupa
posiadała środki pieniężne w kwocie 65,3 mln zł.
Dzięki wysokim dodatnim przepływom Grupie udało się znacząco obniżyć zadłużenie w stosunku do ubiegłego
roku.
29 950
21 860
7 174
57 343
48 273
33 393
EBITDA EBIT Zysk netto
w tys. zł
12 miesięcy 2022 r. 12 miesięcy 2023 r.
35 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
Wykres 6. Przepływy pieniężne
Na taki wynik złożyły się:
▪ Dodatnie przepływy z działalności operacyjnej: 143,7 mln zł
To przede wszystkim efekt wyniku brutto (40,4 mln zł) oraz korekt wynikających ze zmian w kapitale
obrotowym (94,7 mln zł).
▪ Ujemne przepływy z działalności inwestycyjnej: -20,4 mln zł
To wynik wpływów z tytułu spłat udzielonych pożyczek (19,1 mln zł), wydatków z tytułu udzielenia
pożyczek (-21,6 mln zł), wydatków na nabycie udziałów w spółkach w wysokości -13,6 mln (SPV
Czerwona Woda Sp. z o.o. i INVEST PV Sp. z o.o.) oraz nabycia rzeczowych aktywów trwałych (-4,6 mln
zł).
▪ Ujemne przepływy z działalności finansowej: -69,2 mln zł
To przede wszystkim rezultat spłaty zadłużenia kredytowego i leasingowego wraz z odsetkami
(-79,2 mln zł) oraz wpływów z tytułu zaciągnięcia kredytów i pożyczek (10,0 mln zł).
Szczegółowy rachunek przepływów pieniężnych znajduje się w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym
Grupy ONDE za 2023 r.
2.3 SYTUACJA FINANSOWA GRUPY ONDE
Suma bilansowa Grupy ONDE na 31 grudnia 2023 r. wynosiła 661,5 mln zł i była o 7,0% (43,5 mln zł) wyższa
w porównaniu z końcem 2022 r., co wynika ze zwiększenia się aktywów obrotowych, a także aktywów trwałych.
Wielkość aktywów trwałych Grupy wzrosła w stosunku do 31 grudnia 2022 r. o 10,1 mln zł (9,4%). To przede
wszystkim wpływ wzrostu aktywa z tytułu podatku odroczonego oraz wzrostu wartości udzielonych pożyczek.
Wartość aktywów obrotowych Grupy wzrosła względem końca 2022 r. o 33,3 mln zł (6,5%), do kwoty 543,7 mln zł.
Wpłynęły na to przede wszystkim:
▪ zwiększenie środków pieniężnych i środków pieniężnych na rachunku VAT o odpowiednio 54,2 mln zł
(487,0%) i 7,5 mln zł (55,7%);
▪ niższa o 22,8 mln zł (14,8%) wycena zapasów;
▪ spadek pozostałych należności o 14,8 mln zł ( 93,0%);
▪ wzrost należności z tytułu dostaw i usług o 9,4 mln zł (8,9%);
▪ wzrost należności z tytułu podatku dochodowego i VAT o 1,6 mln zł (20,1%).
-69 151
65 322
11 128
143 746
-20 401
Środki pieniężne
– początek okresu
Przepływy z działalności operacyjnej
Przepływy z działalności inwestycyjnej
Przepływy z działalności finansowej
Środki pieniężne
– koniec okresu
w tys. zł
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 36
Tabela 8. Wybrane dane bilansowe Grupy ONDE
Stan na 31 grudnia
2023 r.
Stan na 31 grudnia
2022 r.
Zmiana
(w tys. zł)
Zmiana
(w proc.)
Aktywa ogółem
661 491
618 019
43 472
7,0%
Aktywa trwałe
117 757
107 634
10 123
9,4%
Aktywa obrotowe
543 734
510 385
33 349
6,5%
Kapitał własny
344 318
310 925
33 393
10,7%
Zobowiązania razem
317 173
307 094
10 079
3,3%
Zobowiązania długoterminowe
45 004
51 175
-6 171
-12,1%
Zobowiązania krótkoterminowe
272 169
255 919
16 250
6,3%
Na 31 grudnia 2023 r. kapitał własny Grupy wynosił 344,3 mln zł. Jego wzrost o 33,4 mln zł (10,7%) w porównaniu
z końcem poprzedniego roku wynika przede wszystkim z zysku netto Spółki wypracowanego w bieżącym roku.
Zobowiązania długoterminowe Grupy na koniec 2023 r. w porównaniu z końcem 2022 r. spadły o 6,2 mln (12,1%),
do 45,0 mln zł, co wynika przede wszystkim ze spadku zadłużenia.
Zobowiązania krótkoterminowe Grupy wzrosły o 16,3 mln zł (6,3%), do 272,2 mln zł. Wpłynęły na to przede
wszystkim:
▪ wzrost wyceny realizowanych kontraktów budowlanych o 71,5 mln zł (214,9%), do 104,7 mln zł. Zasady
wyceny kontraktów, w tym rozpoznawania stopnia ich wykonania, zostały opisane w nocie 2.3
skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy ONDE;
▪ spadek zadłużenia o 47,0 mln zł (73,0%), do 17,3 mln zł;
▪ spadek zobowiązań z tytułu dostaw i usług o 38,2 mln zł (29,3%), do 92,0 mln zł,
▪ wzrost pozostałych zobowiązań o 1,3 mln zł (10,1%), do 14,2 mln zł;
▪ wzrost zobowiązań z tytułu podatku dochodowego i VAT do 26,9 mln zł.
Szczegółowe sprawozdanie z sytuacji finansowej znajduje się w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym
Grupy ONDE.
2.4 WYNIKI SEGMENTÓW DZIAŁALNOŚCI GRUPY ONDE
W 2023 r. w segmencie „Budownictwo w segmencie Odnawialnych Źródeł Energii” Grupa ONDE osiągnęła
787,0 mln zł przychodów, tj. o 88,1 mln (10,1%) mniej niż w analogicznym okresie 2022 r. Przychody osiągnięte
w tym segmencie stanowiły 72,6% całkowitych przychodów Grupy (spadek o 7,5 pp. r/r).
Spadek przychodów w tym segmencie działalności Grupy wynika ze zmniejszenia się przychodów z segmentu
farm wiatrowych w raportowanym okresie. Realizacja części spośród zawartych w 2023 r. kontraktów FW (projekty
na budowę farm wiatrowych Drzeżewo I-III i Drzeżewo IV) została rozpoczęta w październiku 2023 r. i budowy te
nie osiągnęły wysokiego przerobu do końca roku.
Poza projektami realizowanymi dla inwestorów w segmencie Budownictwo OZE w 2023 r. Grupa rozwijała również
segment własnych projektów OZE. Zgodnie z informacjami przedstawionymi w rozdziale 1. niniejszego
Sprawozdania, segment ten nie został wydzielony jako segment operacyjny i nie jest osobno prezentowany
w sprawozdaniach finansowych Grupy ONDE i ONDE S.A., zaś projekty z portfela Spółki nie są wliczane
w backlog.
Znacząco wyższy r/r wynik osiągnął segment „Budownictwo drogowo-inżynieryjne”, który dostarczył o 72,4 mln
(34,0%) więcej przychodów w porównaniu z 2022 r. W 2023 r. odpowiadał on za 26,3% skonsolidowanych
przychodów Grupy (wzrost o 6,8 pp. r/r).
37 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
Tabela 9. Przychody ze sprzedaży w podziale na segmenty
w tys. zł
Okres 12 miesięcy
zakończone 31
grudnia 2023 r.
Okres 12 miesięcy
zakończone 31
grudnia 2022 r.
Zmiana
(w tys. zł)
Zmiana
(w proc.)
Budownictwo
drogowo-inżynieryjne
285 185
212 820
72 365
34,0%
Budownictwo OZE
787 016
875 066
-88 050
-10,1%
Pozostałe
11 618
4 966
6 652
134,0%
Razem
1 083 819
1 092 852
-9 033
-0,8%
Tabela 10. Przychody ze sprzedaży w podziale na kraj i zagranicę
w tys. zł
12 miesięcy zakończone
31 grudnia 2023
12 miesięcy zakończone
31 grudnia 2022
Kraj
(Polska)
Zagranica
Razem
Kraj
(Polska)
Zagranica
Razem
Sprzedaż na rzecz klientów
zewnętrznych, w tym:
997 452
86 367
1 083 819
1 081 009
11 843
1 092 852
Przychody rozpoznawane w czasie
960 305
86 367
1 046 672
1 074 574
11 843
1 086 417
Przychody rozpoznawane w punkcie
w czasie
37 147
-
37 147
6 435
-
6 435
Aktywa trwałe inne niż instrumenty
finansowe i aktywa z tytułu
odroczonego podatku dochodowego
84 882
-
84 882
92 226
-
92 226
Do wzrostu skonsolidowanego wyniku EBITDA o 27,4 mln zł na koniec 2023 r. w porównaniu z 2022 r. przyczynił
się przede wszystkim wysoki wynik wypracowany w segmencie „Budownictwo OZE” w wysokości 47,7 mln zł
(wzrost o 25,3 mln zł r/r). Segment „Budownictwo drogowo-inżynieryjne” wypracował natomiast zysk EBITDA na
poziomie 7,5 mln (wzrost o 0,2 mln zł r/r). Wynik EBIDTA na segmencie „Pozostałe” wzrósł do 2,1 mln (wzrost
o 1,9 mln zł r/r).
Wykres 7. Zmiana wyniku EBITDA w segmentach
29 950
203
25 308
1 882
57 343
EBITDA 12 miesięcy 2022 r.
Budownictwo
drogowo-inżynieryjne
Budownictwo OZE
Pozostałe
EBITDA 12 miesięcy 2023 r.
w tys. zł
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 38
Wykres 8. EBITDA w podziale na segmenty
W 2023 r. uległy zwiększeniu w stosunku do 2022 r. marże uzyskane przez Grupę. Wzrosły one zarówno na
poziomie EBITDA (5,3%), jak i EBIT (4,5%).
Wykres 9. Marża EBITDA w segmentach
Największy wpływ na wskaźniki marżowości Grupy miało pozyskiwanie przez Grupę kontraktów o wyższej
rentowności oraz zyski związane ze sprzedażą 100% udziałów w spółce zależnej Cyranka Sp. z o.o.
Wykres 10. Marża EBIT w segmentach
2.5 WYBRANE DANE FINANSOWE ONDE S.A.
W 2023 r. ONDE, spółka dominująca w Grupie ONDE, osiągnęła przychody w wysokości 1 072,2 mln zł, o 6,0%
(68,8 mln zł) niższe niż w analogicznym okresie poprzedniego roku. Spadek przychodów jednostkowych wynika
między innymi z wysokiej bazy ubiegłorocznych wyników jednostkowych, wynikającej z ujęcia w przychodach
jednostkowych za 2022 r. przychodów z budowy elektrowni fotowoltaicznej „Cyranka” (dla Cyranka Sp. z o.o.,
która do czerwca br. była spółką zależną ONDE).
W rezultacie spadku przychodów przy jednoczesnym wzroście rentowności ze względu na coraz większy wpływ
na wyniki kontraktów o wyższej rentowności (pozyskanych w II połowie 2022 r. oraz w 2023 r.), jednostkowy wynik
EBITDA osiągnął poziom 50,9 mln zł, tj. o 41,2% wyższy niż rok wcześniej. Zysk z działalności operacyjnej wzrósł
o 13,6 mln zł i wyniósł 41,9 mln zł, a zysk netto zwiększył się o 12,2 mln zł (69,6%), do 29,7 mln zł.
W 2023 r. ONDE osiągnęło marżę brutto na sprzedaży w wysokości 8,6% (wzrost o 2,1 pp. r/r). Wynika to przede
wszystkim z pozyskiwania nowych kontraktów, realizowanych na wyższych marżach niż te zawarte przed
wybuchem wojny w Ukrainie (które były dostosowane do ówczesnych realiów rynkowych). Również zysk ze
7 500
7 297
47 734
22 426
2 109
227
EBITDA 12 miesięcy 2023 r.
EBITDA 12 miesięcy 2022 r.
w tys. zł
Budownictwo
drogowo-inżynieryjne
Budownictwo OZE Pozostałe
3,4%
2,6%
4,6%
2,7%
2,6%
6,1%
18,2%
5,3%
Budownictwo
drogowo-inżynieryjne
Budownictwo OZE Pozostałe Grupa ONDE
w proc.
Marża EBITDA 12 miesięcy 2022 r. Marża EBITDA 12 miesięcy 2023 r.
2,5%
1,9%
-1,7%
2,0%
1,3%
5,4%
18,2%
4,5%
Budownictwo
drogowo-inżynieryjne
Budownictwo OZE Pozostałe Grupa ONDE
w proc.
Marża EBIT 12 miesięcy 2022 r. Marża EBIT 12 miesięcy 2023 r.
39 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
sprzedaży 100% udziałów spółki zależnej Cyranka Sp. z o.o. wsparł marże EBIT i EBITDA, które wyniosły
odpowiednio: 3,9% (+1,4 pp. r/r) oraz 4,7% (+1,6 pp. r/r). Marża zysku netto wyniosła 2,8%, tj. o 1,2 pp. więcej r/r.
Tabela 11. Wybrane dane finansowe ONDE S.A. (jednostkowe)
w tys. zł
Okres 12 miesięcy
zakończony
31 grudnia 2023 r.
Okres 12 miesięcy
zakończony
31 grudnia 2022 r.
Zmiana
(w tys. zł)
Zmiana
(w proc.)
Przychody ze sprzedaży dóbr i usług
1 072 190
1 141 033
-68 843
-6,0%
Zysk brutto ze sprzedaży
91 872
74 318
17 554
23,6%
Zysk/strata z działalności operacyjnej +
amortyzacja (EBITDA)
50 875
36 023
14 852
41,2%
Zysk/strata z działalności operacyjnej (EBIT)
41 862
28 303
13 559
47,9%
Zysk brutto
36 725
22 266
14 459
64,9%
Zysk netto
29 723
17 529
12 194
69,6%
Całkowity dochód
29 723
17 529
12 194
69,6%
Okres 12 miesięcy
zakończony
31 grudnia 2023 r.
Okres 12 miesięcy
zakończony
31 grudnia 2022 r.
Zmiana
(w tys. zł)
Zmiana
(w proc.)
Przepływy z działalności operacyjnej
134 583
-74 678
209 261
-*
Przepływy z działalności inwestycyjnej
-9 652
-36 110
26 458
-*
Przepływy z działalności finansowej
-69 108
16 064
-85 172
-530,2%
Przepływy pieniężne netto
55 823
-94 724
150 547
-*
*Nie wskazano zmiany ze względu na ryzyko wprowadzenia w błąd poprzez prezentację danych w % ze względu na ujemną bazę
Stan na 31 grudnia
2023 r.
Stan na 31 grudnia
2022 r.
Zmiana
(w tys. zł)
Zmiana
(w proc.)
Aktywa ogółem
653 188
605 059
48 129
8,0%
Aktywa trwałe
213 361
177 291
36 070
20,3%
Aktywa obrotowe
439 827
427 768
12 059
2,8%
Kapitał własny
350 974
321 251
29 723
9,3%
Zobowiązania razem
302 214
283 808
18 406
6,5%
Zobowiązania długoterminowe
30 295
29 035
1 260
4,3%
Zobowiązania krótkoterminowe
271 919
254 773
17 146
6,7%
Przepływy pieniężne i sytuacja finansowa ONDE
ONDE posiadała na 31 grudnia 2023 r. środki pieniężne w wysokości 64,7 mln zł, tj. o 55,8 mln zł więcej niż przed
rokiem. Był to efekt wygenerowania dodatnich przepływów z działalności operacyjnej w wysokości
134,6 mln zł – głównie za sprawą wysokiego wyniku brutto (36,7 mln zł.) oraz zmiany stanu kapitału obrotowego
(97,8 mln zł). Z działalności inwestycyjnej Spółka wygenerowała ujemne przepływy w wysokości -9,7 mln zł,
a przepływy z działalności finansowej wyniosły -69,1 mln zł.
Łącznie wartość aktywów trwałych na koniec 2023 r. wyniosła 213,4 mln zł (wzrost o 36,1 mln zł), a aktywów
obrotowych: 439,8 mln zł (wzrost o 12,1 mln zł). Kapitał własny, w stosunku do 31 grudnia 2022 r. wzrósł o 29,7
mln zł, do 351,0 mln zł na koniec grudnia 2023 r. Zobowiązania długoterminowe wyniosły
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 40
30,3 mln zł (wzrost o 1,3 mln zł, tj. 4,3% r/r), a krótkoterminowe 271,9 mln zł – wzrosły one względem 31 grudnia
2022 r. o 17,1 mln zł (6,7%).
Suma bilansowa ONDE na 31 grudnia 2023 r. wynosiła 653,2 mln zł i była o 48,1 mln zł (8,0%) wyższa niż na
koniec 2022 r.
Szczegółowe sprawozdanie z sytuacji finansowej znajduje się w jednostkowym sprawozdaniu finansowym
ONDE S.A.
2.6 FINANSOWANIE, ZADŁUŻENIE, PORĘCZENIA I GWARANCJE
Na 31 grudnia 2023 r. łączne zadłużenie Grupy ONDE z tytułu kredytów, pożyczek oraz leasingu wyniosło
26,7 mln zł co stanowi spadek o 68,4% w porównaniu z końcem 2022 r. Wynika on z pozyskania środków ze
sprzedaży spółki zależnej Cyranka Sp. z o.o. i uregulowania zobowiązań względem ONDE przez tę spółkę,
a także z uregulowania należności przez kontrahentów na rzecz ONDE oraz korzystnymi harmonogramami
płatności w części realizowanych kontraktów.
Na koniec raportowanego okresu zadłużenie Grupy z tytułu kredytów i pożyczek wyniosło 12,5 mln zł (w tym
11,5 mln zł krótkoterminowych i 0,9 mln zł długoterminowych), co stanowi spadek o 79,4% r/r. Zadłużenie z tytułu
leasingu (bieżąca wartość minimalnych opłat) zmniejszyło się r/r o 40,3%, do 14,2 mln zł.
Informacje o udzielonych w 2023 r pożyczkach, w tym o pożyczkach udzielonych podmiotom powiązanym ONDE,
zawarte są w jednostkowym sprawozdaniu finansowym ONDE S.A. za 2023 r. w nocie 5.1.2.
5 lipca 2023 r. Spółka zawarła umowę z ERBUD S.A., na podstawie której otrzymała pożyczkę w wysokości
10 mln zł. Warunki finansowe obejmują WIBOR 3M + 3 pp. Termin spłaty został ustalony na 31 stycznia 2024 r.
Umowa ta została zawarta na warunkach rynkowych wobec zwiększonego zapotrzebowania ONDE na kapitał
obrotowy oraz na kapitał związany z rozwojem działalności strategicznej w zakresie dewelopmentu farm
fotowoltaicznych.
Na dzień bilansowy, tj. 31 grudnia 2023 r. ONDE posiada dostęp do bankowych i ubezpieczeniowych linii
wielocelowych o łącznej wartości 842,9 mln zł (w tym limity wspólnie ze spółkami z Grupy ERBUD), które mogą
zostać wykorzystane głównie na kredyty, akredytywę, gwarancje bankowe i ubezpieczeniowe. Na dzień bilansowy
ONDE wykorzystała 1,5 mln zł z tytułu zaciągniętych kredytów oraz 322,5 mln zł z tytułu wykorzystanych gwarancji
bankowych i ubezpieczeniowych.
ONDE jest stroną poręczającą w następujących umowach, których łączna wartość wynosi 81,2 mln zł:
▪ umowa linii kredytowej dla spółki ERBUD S.A. – spółki dominującej względem ONDE – w wysokości
70,0 mln zł. Warunki finansowe dotyczące wynagrodzenia ONDE: 1% od wartości per annum. Poręczenie
zostało udzielone do 28 września 2031 r.
▪ umowie kredytowej dla INVEST PV Sp. z o.o. i SPV Czerwona Woda Sp. z o.o. – spółek zależnych
ONDE – w wysokości 11,2 mln zł. Warunki finansowe dotyczące wynagrodzenia ONDE: 1% od wartości
per annum. Poręczenie zostało udzielone do 27 października 2024 r.
Spółka poinformowała w raporcie bieżącym nr 29/2023 o podpisaniu przez spółki zależne SPV Czerwona Woda
Sp. z o.o. oraz INVEST PV Sp. z o.o. znaczącej umowy kredytowej dotyczącej budowy projektów fotowoltaicznych
o łącznej mocy 18,72 MW. Ww. spółki 19 grudnia 2023 r. zawarły umowę z bankiem mBank S.A. w celu
finansowania budowy dwóch farm fotowoltaicznych o łącznej mocy 18,72 MW, z możliwością rozszerzenia
finansowania o budowę trzeciej farmy fotowoltaicznej o mocy 4,42 MW.
Linie kredytowe
W 2023 r. Spółka aneksowała następujące istotne umowy kredytowe:
▪ 6 lipca 2023 r. Spółka wraz z ERBUD S.A. podpisała z Santander Bank Polska S.A. aneks do znaczącej
umowy finansowej o multiLinię (raport bieżący nr 17/2023)
Na mocy aneksu Spółka oraz ERBUD S.A. mogą korzystać z linii wielocelowej (kredyt w rachunku
bieżącym oraz linia na gwarancje bankowe i akredytywy) do kwoty 140 mln zł z zastrzeżeniem,
że ONDE może korzystać z linii wielocelowej do kwoty 80 mln zł. Zapadalność linii przypada
na 7 lipca 2024 r. Pozostałe warunki umowne nie uległy zmianie.
41 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
▪ 28 września 2023 r. Spółka wraz z ERBUD S.A. otrzymała podpisany przez wszystkie strony aneks
do znaczącej umowy finansowej podpisanej z mBank S.A. – umowy ramowej Umbrella Wieloproduktowa
(raport bieżący nr 22/2023)
Na mocy aneksu Spółka oraz ERBUD S.A. mogą korzystać z limitu na kredyt w rachunku, kredyt obrotowy
i limitu na gwarancję do łącznej kwoty 112 mln zł. Zapadalność linii przypada na 27 września 2024 r.
Pozostałe warunki umowy nie uległy zmianie.
▪ 7 listopada 2023 r. Spółka wraz z ze spółkami z Grupy ERBUD – ERBUD S.A.,
ERBUD Industry Centrum Sp. z o.o. oraz ERBUD International Sp. z o.o. – otrzymała podpisany przez
wszystkie strony aneks do umowy kredytowej z 6 lipca 2010 r. podpisanej z ING Bank Śląski S.A. (raport
bieżący nr 25/2023)
Na mocy aneksu Spółka wraz z ww. pozostałymi kredytobiorcami może korzystać z linii wielocelowej
w maksymalnej wysokości 175 mln zł, z podziałem na limit na kredyt w rachunku bieżącym w wysokości
64 mln zł i limit na gwarancyjne do kwoty 175 mln zł. Podlimit dla ONDE wynosi 50 mln zł
z możliwością zaciągnięcia długu do 20 mln zł.
Zapadalność linii przypada na 31 stycznia 2025 r. Pozostałe istotne warunki tej umowy nie uległy zmianie.
▪ 21 listopada 2023 r. Spółka otrzymała podpisany przez wszystkie strony aneks do umowy wielocelowej
linii kredytowej z 7 lipca 2005 r. podpisanej z BNP Paribas Bank Polska S.A. (raport bieżący nr 27/2023)
Na mocy aneksu Spółka wraz ze spółkami z Grupy ERBUD – ERBUD S.A. oraz ERBUD International
Sp. z o.o. – może korzystać z linii wielocelowej w maksymalnej wysokości 140 mln zł, z podziałem na
limit na kredyt w rachunku bieżącym w wysokości 11 mln zł, limit na gwarancje w wysokości 140 mln zł
oraz limit na akredytywy w wysokości 70 mln zł. Podlimit dla ONDE wynosi 140 mln zł z możliwością
zaciągnięcia długu do 5 mln zł.
Na 31 grudnia 2023 r. Spółka posiadała następujące istotne umowy kredytowe:
Tabela 12. Linie kredytowe udzielone ONDE
Kredytodawca
Rodzaj kredytu /
oprocentowanie
Wartość
kredytu -
kwota
dostępna
na dzień
bilansowy
Wartość
kredytu -
kwota
wykorzystana
na dzień
bilansowy
Waluta
Data spłaty
Uwagi
BNP Paribas
kredyt w
rachunku
bieżącym /
WIBOR 3M
+1,5 pp.
5 000 000,00
0,00
zł
07.06.2024 r.
W ramach wielocelowej
linii kredytowej
o finansowanie spółek
ERBUD S.A. i ONDE
ING Bank
Śląski
kredyt w
rachunku
bieżącym /
WIBOR 1M
+1,6 pp.
20 000 000,00
0,00
zł
31.01.2025 r.
W ramach umowy
o finansowanie spółek
ERBUD S.A., Erbud
Industry Centrum
Sp. z o.o. i ONDE
ING Bank
Śląski
kredyt
inwestycyjny /
WIBOR 1M
+2,15 pp.
1 516 904,82
1 516 904,82
zł
30.11.2025 r.
Zastaw rejestrowy na
maszynie - wytwórnia
mas bitumicznych, Cesja
wierzytelności z tytułu
umowy ubezpieczenia
nieruchomości i maszyny,
Poręczenie ERBUD S.A.,
Hipoteka na
nieruchomości
w Koszalinie
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 42
mBank
kredyt w
rachunku
bieżącym /
WIBOR ON
+1,6 pp.
30 000 000,00
0
zł
27.09.2024 r.
W ramach wielocelowej
linii kredytowej
o finansowanie spółek
ERBUD S.A. i ONDE
Santander
Bank Polska
kredyt w
rachunku
bieżącym /
WIBOR 1M
+2 pp.
20 000 000,00
0
zł
07.07.2024 r.
MultiLinia
Ponadto po dniu bilansowym:
▪ 22 stycznia 2024 r. Spółka poinformowała o podpisaniu – wraz ze spółką ERBUD S.A. – listu
zmieniającego nr 2 do znaczącej umowy kredytowej zawartej na podstawie „Listu dotyczącego usług
wsparcia handlu Nr 24/2021” z HSBC Continental Europe (raport bieżący nr 2/2024)
▪ 12 marca 2024 r. Spółka poinformowała o podpisaniu znaczącej umowy kredytowej z mBank S.A.
na finansowanie i refinansowanie projektów OZE (raport bieżący nr 5/2024)
Więcej informacji zawarto w niniejszym Sprawozdaniu w rozdziale 5.5 Zdarzenia po dniu bilansowym.
Gwarancje
Informacje o udzielonych i otrzymanych w 2023 r. poręczeniach i gwarancjach, w tym udzielonych podmiotom
powiązanym ONDE, zawarte są w jednostkowym sprawozdaniu finansowym ONDE za 2023 r.
w nocie 3.6.
W poniższej tabeli zostały wyszczególnione gwarancje udzielone w ramach limitów, które są okresowo odnawiane
przez ubezpieczycieli, w oparciu o aktualną sytuację ekonomiczną Spółki.
Tabela 13. Linie gwarancyjne udzielone ONDE
Gwarant
Rodzaj
zobowiązania
Limit
Waluta
Data
wygaśnięcia
Wykorzystanie
na dzień
bilansowy
%
wykorzystania
BNP Paribas
Bank Polska
Gwarancje
wadialne, dobrego
wykonania, naprawy
wad i usterek, spłaty
zaliczki
28 000 000,00
zł
07.06.2024 r.
23 646 503,73
84,45%
ING Bank Śląski
Gwarancje
wadialne, dobrego
wykonania, naprawy
wad i usterek, spłaty
zaliczki
30 000 000,00
zł
31.01.2025 r.
20 439 680,06
68,13%
mBank
Gwarancje
wadialne, dobrego
wykonania, naprawy
wad i usterek, spłaty
zaliczki
30 000 000,00
zł
27.09.2024 r.
6 302 198,78
21,01%
mBank
Gwarancja
należytego
wykonania umowy
i naprawy wad
i usterek
927 397,25
zł
15.01.2028 r.
927 397,25
100,00%
Santander
Bank Polska
Gwarancje
wadialne, dobrego
wykonania, naprawy
wad i usterek, spłaty
zaliczki
60 000 000,00
zł
07.07.2024 r.
13 279 488,82
22,13%
HSBC
Gwarancje
przetargowe,
dobrego wykonania
umowy, rękojmi oraz
zwrotu zaliczki
100 000 000,00
zł
31.10.2024 r.
52 116 535,69
52,12%
43 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
STU Ergo Hestia
Gwarancje
wadialne, dobrego
wykonania, naprawy
wad i usterek, spłaty
zaliczki
315 000 000,00
zł
bezterminowo
124 424 730,68
39,50%
KUKE
Gwarancje
wadialne, dobrego
wykonania, naprawy
wad i usterek, spłaty
zaliczki
70 000 000,00
zł
bezterminowo
19 618 885,79
28,03%
Generali TU
Gwarancje
wadialne, dobrego
wykonania, naprawy
wad i usterek, spłaty
zaliczki
23 500 000,00
zł
23.02.2024 r.
9 445 187,67
40,19%
Uniqa TU
Gwarancje
wadialne, dobrego
wykonania, naprawy
wad i usterek, spłaty
zaliczki
40 000 000,00
zł
27.07.2024 r.
30 855 751,93
77,14%
TU EUROPA
Gwarancje
wadialne, dobrego
wykonania, naprawy
wad i usterek
6 000 000,00
zł
bezterminowo
1 069 044,80
17,82%
Credendo
Gwarancje
wadialne, dobrego
wykonania, naprawy
wad i usterek
20 000 000,00
zł
bezterminowo
0,00
0,00%
TUiR Allianz
Polska
Gwarancje
wadialne, dobrego
wykonania, naprawy
wad i usterek,
zwrotu zaliczki
18 000 000,00
zł
31.05.2024 r.
14 002 841,85
77,79%
Interrisk
Gwarancje
wadialne, dobrego
wykonania, naprawy
wad i usterek,
zwrotu zaliczki
20 000 000,00
zł
21.06.2024 r.
4 655 775,72
23,28%
Warta
Gwarancje
wadialne, dobrego
wykonania, naprawy
wad i usterek
5 000 000,00
zł
bezterminowo
1 736 658,34
40,87%
W poniższej tabeli zostały wyszczególnione gwarancje udzielone w poza limitami gwarancyjnymi udzielonymi
ONDE
Tabela 14. Gwarancje poza liniami gwarancyjnymi udzielone ONDE (w zł)
Gwarant
Rodzaj zobowiązania
Limit
Data wygaśnięcia
Wykorzystanie na
dzień bilansowy
AXA Ubezpieczenia
należytego wykonania i naprawy wad
348 885,62
31.07.2026 r.
348 885,62
AXA Ubezpieczenia
należytego wykonania i naprawy wad
1 133 006,43
14.12.2025 r.
1 133 006,43
AXA Ubezpieczenia
należytego wykonania i naprawy wad
1 166 546,69
25.09.2027 r.
1 166 546,69
AXA Ubezpieczenia
należytego wykonania i naprawy wad
182 766,75
12.11.2026 r.
182 766,75
AXA Ubezpieczenia
należytego wykonania i naprawy wad
4 626 675,71
01.06.2028 r.
4 626 675,71
AXA Ubezpieczenia
należytego wykonania i naprawy wad
1 849 474,28
01.06.2028 r.
1 849 474,28
Gothear
należytego wykonania i naprawy wad
20 110,50
22.01.2024 r.
20 110,50
Gothear
należytego wykonania i naprawy wad
65 641,90
20.01.2025 r.
65 641,90
Gothear
należytego wykonania i naprawy wad
141 307,85
27.03.2024 r.
141 307,85
Gothear
należytego wykonania i naprawy wad
140 659,97
27.03.2024 r.
140 659,97
Gothear
należytego wykonania i naprawy wad
141 325,43
27.03.2024 r.
141 325,43
Gothear
należytego wykonania i naprawy wad
146 831,69
27.03.2024 r.
146 831,69
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 44
Gothear
należytego wykonania i naprawy wad
140 999,31
27.03.2024 r.
140 999,31
Gothear
należytego wykonania i naprawy wad
142 175,70
12.05.2024 r.
142 175,70
Gothear
należytego wykonania i naprawy wad
139 751,43
25.10.2026 r.
139 751,43
Gothear
należytego wykonania i naprawy wad
33 595,72
05.06.2026 r.
33 595,72
PZU
należytego wykonania i naprawy wad
30 285,76
03.12.2024 r.
30 285,76
PZU
należytego wykonania i naprawy wad
174 103,66
15.12.2024 r.
174 103,66
PZU
należytego wykonania i naprawy wad
76 754,12
29.10.2024 r.
76 754,12
PZU
należytego wykonania i naprawy wad
143 578,41
14.09.2024 r.
143 578,41
PZU
należytego wykonania i naprawy wad
19 323,59
28.06.2024 r.
19 323,59
PZU
należytego wykonania i naprawy wad
649 956,60
01.09.2024 r.
649 956,60
PZU
należytego wykonania i naprawy wad
29 511,15
23.10.2025 r.
29 511,15
PZU
należytego wykonania i naprawy wad
62 379,45
02.03.2026 r.
62 379,45
Wiener
należytego wykonania i naprawy wad
17 304,37
15.11.2026 r.
17 304,37
Wiener
należytego wykonania i naprawy wad
16 412,56
15.08.2026 r.
16 412,56
2.7 PRZEWIDYWANA SYTUACJA FINANSOWA I PERSPEKTYWY
Spółka zamierza rozwijać działalności w obszarze pozyskania projektów farm fotowoltaicznych oraz wiatrowych.
Aktywność ta będzie wiązała się z dokonywaniem transakcji pieniężnych na etapie obejmowania udziałów, a także
w późniejszej fazie ich realizacji.
W dalszym ciągu Spółka będzie prowadzić starania w zakresie budowy portfolio kontraktów w segmentach
budownictwa OZE oraz drogowo-inżynieryjnym.
W 2024 r. Grupa ONDE będzie realizować kontrakty budowlane, co wraz z postępem prac powinno przełożyć się
na uzyskanie przychodów z tytułu sprzedaży dóbr i usług. Grupa będzie dążyć do racjonalnego wykorzystania
posiadanych środków finansowych i dostępnych źródeł finansowania, aby utrzymać dotychczasową dynamikę
rozwoju w nadchodzących okresach.
Działalność Grupy ONDE w 2024 r., a także w kolejnych okresach, w dalszym ciągu będzie się opierać na
ostrożnym podejściu do pozyskiwania kontraktów budowlanych – zarówno w segmencie OZE, jak i drogowo-
inżynieryjnym – oraz negocjowania ich warunków.
Podejście to wynika przede wszystkim ze zmaterializowania się szeregu niekorzystnych czynników zewnętrznych
dla branży, w której działają spółki Grupy.
Czynniki i zdarzenia zewnętrzne, w tym o nietypowym charakterze, mające wpływ na działalność Grupy i jej wyniki
finansowe to przede wszystkim:
▪ ograniczone możliwości pozyskiwania warunków przyłączeniowych dla elektrowni OZE w Polsce,
co zmniejsza ilość projektów realizowanych na tym rynku w stosunku do jego potencjału;
▪ wysoki poziom cen materiałów budowlanych i komponentów oraz czasowe problemy z ich dostępnością
spowodowane sytuacją geopolityczną i gospodarczą na świecie. Na dzień publikacji Sprawozdania ceny
ustabilizowały się, ale nie można wykluczyć, że trudne warunki otoczenia gospodarczo-ekonomicznego,
w tym wysoka inflacja i rosnące ceny energii, mogą wpłynąć na ceny części materiałów budowlanych;
▪ okresowe zmiany notowań złotego w stosunku do tzw. twardych walut, mające wpływ na wzrost
niektórych kosztów ponoszonych przez Grupę;
▪ wydłużony okres, który zazwyczaj mija pomiędzy wzrostem kosztów realizacji inwestycji (np. drogowych)
przez wykonawcę a gotowością inwestorów do akceptacji wyższych stawek rynkowych. Ponadto
gotowość niektórych konkurentów rynkowych do podejmowania ryzyka w tym zakresie (tj. pracy
na dotychczasowych stawkach, kosztem erozji marż);
▪ utrzymująca się awersja do ryzyka po stronie inwestorów pomimo dobrych perspektyw OZE, wynikająca
m.in. z dostępności oraz kosztów finansowania (na dzień publikacji Sprawozdania stopa referencyjna
45 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
NBP wynosiła 5,75%) oraz kosztów realizacji projektów (w tym ze względu na wzrost cen materiałów
budowlanych w skali roku);
▪ sytuacja przedsiębiorstw z niektórych segmentów firm podwykonawczych;
▪ ustawa z 27 października 2022 r. o środkach nadzwyczajnych mających na celu ograniczenie wysokości
cen energii elektrycznej oraz wsparciu niektórych odbiorców w 2023 r. Jej przepisy ograniczają
potencjalne zyski wytwórców. W szczególności ma to negatywny wpływ na producentów sprzedających
energię na rynku długoterminowych kontraktów na zakup tzw. bezemisyjnej energii elektrycznej
(cPPA/PPA). Maksymalna cena energii oznacza bowiem brak zysków z kontraktów PPA, gdyż wytwórca,
sprzedając energię w kontraktach PPA powyżej limitu, jest zobowiązany do zwrotu nadwyżki do zarządcy
rozliczeń;
Dodatkowo maksymalna cena dla przedsiębiorstw wpłynęła negatywnie na procesy decyzyjne klientów,
którzy byli zainteresowani 10-letnimi kontraktami PPA. W efekcie doszło do drastycznych spadków cen
energii;
▪ konsekwencje wojny w Ukrainie, mające wpływ na wiele aspektów otoczenia makroekonomicznego, m.in.
wzrost cen wielu surowców, a także paliw, energii czy usług, wysokość stóp procentowych i związanych
tym kosztów odsetkowych;
▪ w lutym 2023 r. ONDE zawarła dwie umowy z inwestorem UAB „Energijos žara” (raport bieżący nr
7/2023), dotyczące realizacji robót budowlanych z zakresu budowy fundamentów oraz układania kabli
średniego i wysokiego napięcia na terenie Republiki Litewskiej (projekt FW Kelme I). Łączna wartość
umów sięga 25,8 mln euro, zaś moc farmy wiatrowej wyniesie 80 MW. 24 listopada 2023 r. Zarząd ONDE
poinformował o otrzymaniu wypowiedzenia przez inwestora ww. umów (raport bieżący nr 26/2023).
1 grudnia 2023 r. ONDE dokonała aktualizacji informacji w zakresie powyższego wypowiedzenia umów
(raport bieżący nr 28/2023). Więcej informacji zawarto w niniejszym Sprawozdaniu w rozdziale
5.2. Zdarzenia nietypowe.
Wobec powyższego nie można wykluczyć, że otoczenie zewnętrzne będzie miało niekorzystny wpływ
na osiągane wyniki biznesowe lub finansowe Grupy w kolejnych okresach.
Pozostałe czynniki
Do pozostałych czynników, które w ocenie Zarządu Spółki będą miały wpływ na realizację strategii Grupy ONDE
oraz wyniki osiągane przez Grupę w perspektywie kolejnych kwartałów, należą:
▪ Kierunki zmian polityki energetycznej w Polsce i w całej UE
Realizacja przez Unię Europejską strategii „European Green Deal”, a także dyskutowane w konsekwencji
wojny w Ukrainie elementy przyśpieszenia odchodzenia od gospodarki opartej na węglowodorach na rzecz
m.in. odnawialnych źródeł energii. Także w Polsce widoczny jest coraz silniejszy trend zmierzający
w kierunku zielonej transformacji. Założenia do aktualizacji Polityki Energetycznej Polski do 2040 r. –
dokumentu zawierającego wizję strategii Polski w zakresie transformacji energetycznej i wyznaczający
kierunki rozwoju polskiego sektora paliwowo-energetycznego – z marca 2022 r. zakładają zwiększenie
udziału OZE w produkcji elektrycznej do ok. 50% w 2040 r. Zwiększy to zapotrzebowanie na usługi Grupy.
Zgodnie z wypowiedziami przedstawicieli Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej budowę OZE
w Polsce w kolejnych latach będą wspierać środki z KPO – ponad 5 mld euro ma być przeznaczone jeszcze
w 2024 r. dla firm energetycznych na budowę projektów OZE i magazynów energii, zaś cała pula środków
na zieloną energetykę to niemal 30 mld euro do 2026 r. Spółki Skarbu Państwa planują też duże inwestycje
w projekty OZE ze środków własnych.
▪ Zmiany otoczenia prawno-regulacyjnego w sektorze energetycznym
Pozytywny wpływ na długoterminowe perspektywy biznesowe Grupy ONDE ma liberalizacja Ustawy
Odległościowej, która weszła w życie w kwietniu 2023 r. Określa ona m.in. warunki, tryb lokalizacji i budowy
elektrowni wiatrowych w sąsiedztwie istniejącej albo planowanej zabudowy mieszkaniowej. Zmiana tej
ustawy pozwoli w przyszłości na realizację nowych inwestycji w zakresie wznoszenia elektrowni wiatrowych.
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 46
▪ Sytuacja gospodarcza, utrzymujący się wysoki poziom inflacji, wysokie koszty finansowania
zewnętrznego oraz długoterminowe konsekwencje i zmiany rynkowe będące m.in. konsekwencjami
działań wojennych w Ukrainie.
Realizacja kontraktów na zlecenie klientów (zamawiających, inwestorów)
Największy wpływ na wyniki osiągane w przyszłości przez Grupę będzie miała realizacja dotychczas podpisanych
kontraktów budowlanych (postępy prac powinny przełożyć się na uzyskanie przychodów z tytułu sprzedaży) oraz
dynamika zdobywania kolejnych. Zarząd koncentruje się na pozyskiwaniu kontraktów w Polsce i za granicą
o wyższej marży oraz na odpowiednim formułowaniu zapisów umownych, które pozwolą chronić marże Grupy
ONDE w przypadku ewentualnego dalszego wzrostu cen materiałów.
W segmencie budownictwa drogowo-Inżynieryjnego Spółka podchodzi do przetargów selektywnie. Realizowane
i podpisywane aktualnie kontrakty w większości mają krótkoterminowy charakter. W segmencie tym w najbliższym
czasie Spółka ma zamiar koncentrować się na mniejszych, ale wyżej marżowych kontraktach.
Ponadto Grupa ONDE poszukuje szans na zwiększenie przychodów i dywersyfikację biznesu na rynkach poza
Polską. We wrześniu 2022 r. Spółka rozpoczęła pierwszą budowę za granicą Polski – na terenie Litwy. W 2023 r.
ONDE realizowało łącznie już trzy kontrakty na roboty budowlane przy budowie farm wiatrowych na terenie Litwy
oraz brało udział w ofertowaniu na realizację kolejnych projektów związanych z robotami przy budowie projektów
OZE.
Biorąc pod uwagę sytuację geopolityczną, bardzo dobre warunki wietrzne i sprzyjające otoczenie legislacyjne na
rynku litewskim, ONDE dostrzega w zagranicznym kierunku swojej działalności atrakcyjny potencjał biznesowy.
Projekty OZE realizowane na własny rachunek
W przyszłości Zarząd Spółki oczekuje pozytywnego wpływu na wyniki projektów OZE, czyli farm wiatrowych i PV,
realizowanych na własny rachunek.
Strategia Grupy ONDE zakłada między innymi dalsze nabywanie i rozwijanie projektów farm fotowoltaicznych
w celu ich dalszej odsprzedaży (tj. w modelu develop, build and sell) lub pozostawienie części realizowanych
projektów OZE w Grupie i sprzedaży wytworzonej w nich energii – co może zapewnić Spółce stałe przychody.
Rozwój tej gałęzi działalności wynika z chęci uczestniczenia przez Grupę ONDE w trendzie zielonej transformacji
w UE i Polsce. Czynnikiem wspierającym realizację strategii Grupy w tym obszarze są m.in. możliwe
do wykorzystania elementy wsparcia dostępne w ramach realizacji strategii Europejskiego Zielonego Ładu oraz
Polityki Energetycznej Polski do roku 2040. Rozwój własnych projektów OZE jest także odpowiedzią na obecne
wyzwania rynkowe.
Na 31 grudnia 2023 r. Grupa posiadała projekty własne o łącznej mocy ok. 787 MW, z czego ok. 69 MW to projekty
wiatrowe. Kolejne ok 267 MW (z czego 69 MW to projekty farm wiatrowych) to inwestycje z projektem
i pozwoleniem na budowę. Dalsze około 183 MW to projekty z warunkami przyłączeniowymi i około 337 MW
z wnioskiem o ich uzyskanie.
Ze względu na obecne uwarunkowania rynkowe oraz regulacyjne – zwłaszcza wyższe prawdopodobieństwo
nieotrzymania warunków przyłączeniowych – wzrosło ryzyko dla części portfela projektów Grupy ONDE.
W obliczu tej zmiany Spółka skupi się na akwizycji bardziej zaawansowanych projektów OZE, które mają co
najmniej uzyskane warunki przyłączeniowe. Nabycie takich projektów co do zasady jest droższe, jednak niesie
za sobą istotnie niższe ryzyko.
W czerwcu 2023 r. miała miejsce sprzedaż 100% udziałów w spółce zależnej ONDE, Cyranka Sp. z o.o. (raport
bieżący nr 15/2023), zaś środki wykorzystane zostały do pozyskania kolejnych inwestycji. W III kwartale 2023 r.
Grupa ONDE powiększyła się o dwie kolejne spółki celowe: SPV Czerwona Woda Sp. z o.o. oraz INVEST PV Sp.
z o.o., będące właścicielami projektów dwóch elektrowni fotowoltaicznych o łącznej mocy
23 MW (raport bieżący nr 18/2023).
Ponadto po dniu bilansowym, 8 marca 2024 r., Spółka poinformowała o zawarciu umowy sprzedaży udziałów
w spółce Farma Wiatrowa Szybowice Sp. z o.o., będącej właścicielem projektu farmy wiatrowej o mocy 37,4 MW
oraz o zawarciu znaczącej umowy na generalne i kompleksowe wykonawstwo farmy wiatrowej (raport bieżący nr
4/2024). Następnie 15 marca 2024 r. Spółka poinformowała o zawarciu umowy sprzedaży i przejściu własności
100% udziałów w spółkach zależnych SPV Czerwona Woda Sp. Z o.o. oraz INVEST PV Sp. Z o.o., będących
właścicielami projektów farm fotowoltaicznych o łącznej mocy 23,1 MW (raport bieżący nr 7/2024).
47 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
Pozostałe czynniki
W związku z planami dalszego rozwoju przez Grupę portfela projektów własnych w obszarze energetyki
odnawialnej, w czerwcu 2022 r. Zarząd podjął decyzję o rozpoczęciu procesu przeglądu opcji strategicznych
dotyczących posiadanego portfela projektów OZE. Na dzień publikacji Sprawozdania nie zostały podjęte żadne
decyzje związane z wyborem konkretnej opcji strategicznej oraz nie ma pewności, czy i kiedy taka decyzja
zostanie w podjęta przyszłości. Zarząd ONDE informuje, że na dzień publikacji niniejszego Sprawozdania
sprzedaż projektów w formule project by project pozwala na wygenerowanie sumarycznie najwyższej stopy
zwrotu z zainwestowanego kapitału. Tak pozyskany kapitał będzie przeznaczany na kolejne inwestycje.
Zarząd ONDE będzie dążyć do racjonalnego wykorzystania posiadanych środków finansowych i dostępnych
źródeł finansowania – np. uzyskanych w ramach pozytywnego zakończenia przeglądu opcji strategicznych, emisji
zielonych obligacji albo finansowania bankowego – aby zapewnić rozwój Grupy w nadchodzących okresach.
Grupa ONDE nie publikuje prognoz wyników finansowych.
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 48
3
3 ZARZĄDZANIE RYZYKIEM
W Grupie ONDE działa skuteczny system identyfikacji ryzyk i zarządzania ryzykiem, dzięki czemu możliwe jest
ograniczanie skali negatywnych dla Spółki lub Grupy skutków wystąpienia danego ryzyka. Wyróżnia się dwie
główne kategorie ryzyka: związane z działalnością Grupy oraz związane z otoczeniem, w którym ona działa.
Trzecią wyróżnianą kategorią ryzyka jest ryzyko finansowe, którego pełny opis zawarty jest w skonsolidowanym
sprawozdaniu finansowym Grupy ONDE za rok 2023.
Zasady zarzadzania ryzykami związanymi z działalnością
grupy, mającymi wpływ na zagadnienia niefinansowe,
zostały opisane w Sprawozdaniu Grupy Kapitałowej ONDE na temat informacji niefinansowych, które stanowi
wyodrębnioną część raportu rocznego Grupy ONDE za rok 2023 i zostanie przekazane do publicznej wiadomości
w formie odrębnego dokumentu.
Poniżej wskazane czynniki ryzyka dotyczą jednostek tworzących Grupę Kapitałową ONDE, w tym ONDE
3.1.1 Ryzyko związane z działalnością Grupy
Poniżej przedstawiono istotne ryzyko związane z działalnością Grupy:
▪ Ryzyko związane z odpowiedzialnością za nienależyte wykonanie projektów
Niewykonanie lub nienależyte wykonanie kontraktów budowlanych, w szczególności ich nieterminowa
realizacja lub niedotrzymanie gwarantowanych parametrów technologicznych, skutkuje ryzykiem podniesienia
przez zamawiających roszczeń odszkodowawczych (w tym z tytułu kar umownych) przeciwko jednostkom
z Grupy ONDE. W konsekwencji może to prowadzić do obniżenia realizowanej marży lub poniesienia strat
z realizacji danego kontraktu w wyniku nienależytego wykonywania prac przez Spółkę, jej konsorcjantów
i podwykonawców. Ponadto w istotnej części umów realizowanych przez Spółkę roszczenia są
zabezpieczane m.in. w formie gwarancji bankowych lub ubezpieczeniowych, które dają zamawiającemu
możliwość zaspokojenia roszczeń nawet w przypadku kwestionowania ich zasadności. Możliwe jest także,
z uwagi na obowiązek przedstawienia informacji o nienależycie wykonanych projektach, wykluczenie spółek
wchodzących w skład Grupy z postępowań o udzielenie zamówień publicznych.
Dodatkowo Spółka narażona jest na ryzyko odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady fizyczne wykonanych
obiektów, o ile nie została ona wyłączona na podstawie zawartej umowy oraz z tytułu gwarancji finansowych,
w tym gwarancji „dobrego wykonania” zrealizowanych prac.
Grupa ONDE minimalizuje ryzyko nienależytego wykonania projektów m.in. poprzez odpowiedzialny dobór
partnerów zgodnie z obowiązującymi wymaganiami dla podwykonawców oraz ostrożnościowe podejście do
zapisów umownych w zawieranych kontraktach.
▪ Ryzyko związane z implementacją działań strategicznych Grupy
Grupa planuje w dalszym ciągu powiększać posiadane portfolio projektów OZE. Na 31 grudnia 2023 r. Grupa
posiadała projekty własne o łącznej mocy ok. 787 MW. Nie jest możliwe zagwarantowanie, że wszystkie
wstępnie zabezpieczone projekty zostaną ostatecznie przez Spółkę nabyte. W konsekwencji Spółka nie może
wykluczyć ryzyka, że nie uda się jej ostatecznie nabyć zakładanego portfolio projektów OZE, co może mieć
istotny negatywny wpływ na realizację strategii Spółki w obszarze projektów OZE. Dodatkowo nie jest pewne,
że Grupa zrealizuje strategię w całości lub w części ani że wdrożenie strategii przez Grupę przyniesie
oczekiwane wyniki. Ponadto czynnikami wpływającymi na powodzenie wdrożenia strategii Grupy będą
kierunki zmian polityki energetycznej kraju oraz zmiany otoczenia prawno-regulacyjnego w sektorze
energetycznym.
Na dzień publikacji Sprawozdania – ze względu na obecne uwarunkowanie rynkowe i regulacyjne – Spółka
zidentyfikowała wyższe prawdopodobieństwo nieotrzymania warunków przyłączeniowych przez projekty typu
greenfield (na wczesnym etapie rozwoju). Tym samym zauważalnie wzrosło ryzyko dla części portfela
projektów Grupy ONDE o mocy ok. 337 MW.
W obliczu tej zmiany Spółka skupia się na akwizycji bardziej zaawansowanych projektów OZE, które mają co
najmniej uzyskane warunki przyłączeniowe. Nabycie takich projektów co do zasady jest droższe, jednak niesie
za sobą istotnie niższe ryzyko.
49 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
Ryzyko implementacji strategii ONDE jest mitygowane poprzez monitoring wykonania strategii, zmian sektora
oraz regulacji i przez cyklicznie przeprowadzane analizy, które pozwolą na odpowiednie reagowanie
i aktualizowanie strategii w sytuacji znaczących zmian otoczenia.
▪ Ryzyko związane z realizacją niektórych projektów w konsorcjum
Realizacja projektów w ramach konsorcjum wiąże się z ryzykiem zrealizowania ich niezgodnie
z oczekiwaniami Spółki w zakresie, w jakim odpowiedzialny za wykonanie określonego elementu projektu jest
konsorcjant Spółki oraz z ograniczonym wpływem Spółki na warunki i harmonogram realizacji projektu.
Ponadto Spółka nie może wykluczyć ryzyka pogorszenia sytuacji finansowej lub upadłości konsorcjantów.
Grupa ONDE minimalizuje ryzyko nienależytego wykonania projektów m.in. poprzez odpowiedzialny dobór
partnerów zgodnie z obowiązującymi wymaganiami dla podwykonawców oraz ostrożnościowe podejście do
zapisów umownych w zawieranych kontraktach.
▪ Ryzyko związane z Wytwórnią Mas Bitumicznych Toruń
Należąca do Grupy ONDE Wytwórnia Mas Bitumicznych Toruń położona jest na nieruchomości dzierżawionej
przez Spółkę, a jej budowa oraz rozbudowa objęte są postępowaniami kontrolnymi prowadzonymi przez
Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego w Toruniu. Spółka szacuje, że w związku ze skomplikowanym
charakterem sprawy powyższe postępowania administracyjne będą trwać od trzech do czterech lat, a ich
niekorzystne rozstrzygnięcie może skutkować relokacją wytwórni i koniecznością uzyskania odpowiednich
pozwoleń.
Spółka podejmuje działania mające na celu wszczęcie procedury planistycznej dotyczącej zmiany ustaleń
miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, w zakresie rozszerzenia przeznaczenia terenu,
którym znajduje się Wytwórnia Mas Bitumicznych Toruń o działalność związaną z budową, utrzymaniem dróg
i lotnisk.
▪ Ryzyko związane poręczeniem Spółki zabezpieczającym umowę kredytu
Spółka jest stroną umowy poręczenia z PKO Bankiem Polskim S.A., w której zobowiązała się do udzielenia
solidarnego poręczenia do kwoty w wysokości 70 mln zł za zobowiązania ERBUD S.A. z tytułu kredytu
w formie limitu kredytowego. Zaspokojenie się przez PKO Bank Polski S.A. z poręczenia udzielonego na
podstawie umowy poręczenia może nastąpić w przypadku niewykonania przez ERBUD S.A. swoich
zobowiązań z tytułu umowy kredytu. Umowa poręczenia jest ważna do 28 września 2031 r. W związku
z powyższym Spółka na bieżąco monitoruje sytuację finansową ERBUD S.A.
▪ Ryzyko utraty płynności
Na wartość wskaźnika płynności finansowej i zwiększenie zapotrzebowania na kapitał obrotowy
najistotniejszy wpływ mają struktura oraz czas trwania projektów realizowanych przez Spółkę. Grupa ONDE
identyfikuje, że ryzyko utraty płynności może się zmaterializować w szczególności w przypadku zaspokojenia
się przez PKO Bank Polski S.A. z poręczenia udzielonego przez Spółkę na podstawie umowy poręczenia.
Zmaterializowanie się ryzyka utraty płynności może mieć wpływ na zapewnienie terminowej realizacji
projektów oraz na możliwość uzyskiwania przez Spółkę gwarancji finansowych, które są powszechnie
stosowanymi formami zabezpieczenia realizacji kontraktów na rynku, na którym Spółka prowadzi działalność.
W celu ograniczenia ryzyka utraty płynności Grupa ONDE utrzymuje odpowiednią ilość środków pieniężnych
oraz zawiera umowy o linie kredytowe, które służą jako dodatkowe zabezpieczenie płynności.
Do finansowania zakupów inwestycyjnych Grupa wykorzystuje środki własne, długoterminowe kredyty lub
długoterminowe umowy leasingu, zapewniając odpowiednią trwałość struktury finansowania dla tego rodzaju
aktywów.
Grupa stosuje politykę ograniczającą zaangażowanie kredytowe wobec poszczególnych instytucji.
Zarządzanie płynnością wspomagane jest obowiązującym systemem raportowania prognoz płynności przez
Grupę.
▪ Ryzyko utraty kadry menadżerskiej
Istnieje ryzyko, że osoby należące do kadry menadżerskiej Spółki mogą zdecydować się na zmianę miejsca
zatrudnienia lub z innych powodów przestać pełnić stanowiska zajmowane w Spółce. W konsekwencji mogą
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 50
wystąpić trudności w pozyskaniu lub utrzymaniu wykwalifikowanej kadry, w szczególności w związku
z konkurencją ze strony innych potencjalnych pracodawców.
Grupa ONDE dąży do utrzymania kluczowej kadry menadżerskiej poprzez prowadzenie odpowiedniej polityki
względem pracowników, konkurencyjne wynagrodzenie i zaangażowanie w ambitne projekty.
3.1.2 Ryzyko związane z otoczeniem Grupy
▪ Ryzyka związane z działaniami wojennymi w Ukrainie oraz ich konsekwencjami
24 lutego 2022 r. wojska Federacji Rosyjskiej jednostronnie rozpoczęły konflikt zbrojny. Na dzień publikacji
Sprawozdania w tym kraju wciąż trwają walki zbrojne.
Sytuacja polityczno-gospodarcza w Ukrainie jest na bieżąco monitorowana przez Grupę ONDE pod kątem
faktycznego i potencjalnego wpływu na działalność i sytuację Grupy. Do dnia publikacji Sprawozdania Grupa nie
odnotowała bezpośredniego wpływu działań wojennych na jej działalność. Jednocześnie Grupa ONDE
odnotowała pośredni wpływ ww. sytuacji na jej działalność w postaci zmian kursów walut, a także zmian cen
surowców oraz materiałów wykorzystywanych do realizacji inwestycji i produkcji, np. stali, asfaltu.
Ewentualny odpływ ukraińskich pracowników (w tym wykwalifikowanych) w związku z ich powrotem do kraju
potencjalnie może mieć negatywne przełożenie na rynek pracy w branży budowlanej w Polsce i przełożyć się
także na Grupę. Na 31 grudnia 2023 r. Grupa zatrudniała pracowników z Ukrainy, jednak fakt ten nie miał wpływu
na jej działalność operacyjną. Grupa nie odnotowała także problemów z podwykonawcami, z których część
zatrudnia pracowników z Ukrainy.
Grupa identyfikuje poniższe czynniki, które mają i w dalszym ciągu mogą mieć wpływ na Grupę oraz jej działalność
w perspektywie kolejnych okresów:
▪ zmiany kursu złotego mogą się przekładać na wzrost kosztów surowców i materiałów nabywanych
w walucie obcej oraz wzrost cen wszystkich wyrobów, a także na osłabienie siły nabywczej niektórych
klientów Grupy lub być powodem utrudnień w spływie należności;
▪ wzrost kosztów paliw, gazu ziemnego oraz energii elektrycznej oraz wzrost cen innych produktów
i usług może prowadzić do wzrostu kosztów ponoszonych przez Grupę oraz istotnie wpływać na
ostateczne koszty ponoszone przez klientów Grupy oraz kosztorysy inwestycji, ograniczając ich plany
inwestycyjne;
▪ nie można wykluczyć, że powrót części obywateli Ukrainy do kraju (przede wszystkim mężczyzn
w wieku poborowym) wpłynie na niedobory kadrowe u niektórych podwykonawców Grupy, w tym
podwykonawcze firmy budowlane oraz firmy transportowe;
▪ wysoki poziom stóp procentowych może przekładać się na wysokie koszty finansowania Grupy –
wpływając na wysokość zobowiązań kredytowych i z tytułu leasingu o zmiennej stopie procentowej –
a także na osłabienie siły nabywczej niektórych klientów Grupy lub być powodem utrudnień w spływie
należności;
▪ niewykluczone są dalsze zaburzenia w łańcuchach dostaw importowanych produktów, materiałów,
komponentów oraz paliw, a także czasowo utrudniony dostęp do niektórych z nich;
▪ wydłużenie linii komunikacyjnych do wybranych krajów może spowodować wzrost kosztów
logistycznych.
▪ Ryzyko negatywnych zmian otoczenia prawno-regulacyjnego w sektorze energetycznym
Niekorzystny wpływ na działalność Grupy mogą wywrzeć w szczególności zmiany regulacji prawnych
związanych z OZE ograniczające wysokość środków publicznych przeznaczonych na system wsparcia dla
producentów energii wytwarzanych z instalacji OZE lub ograniczające czy uniemożliwiające tworzenie nowych
instalacji OZE. Dalsze zmiany otoczenia prawno-regulacyjnego w sektorze energetycznym mogą negatywnie
wpłynąć na działalność Grupy, w szczególności w przypadku, gdy nowe regulacje w zakresie morskich farm
wiatrowych pośrednio doprowadzą do zmniejszenia wsparcia udzielanego dla lądowych farm wiatrowych oraz
farm fotowoltaicznych.
Ryzyko jest mitygowane poprzez monitoring zmian regulacji i cyklicznie przeprowadzane analizy, które
pozwolą na odpowiednie reagowanie i aktualizowanie strategii w sytuacji znaczących zmian otoczenia.
51 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
▪ Ryzyko konkurencji
W związku z intensyfikacją rozwoju podmiotów konkurencyjnych (w szczególności w segmencie OZE) lub
prowadzenia przez nie agresywnej polityki cenowej i produktowej względem obecnych oraz przyszłych
kontrahentów, Grupa jest narażona na ryzyko spadku rentowności realizowanych projektów, zmniejszenia
wolumenu uzyskiwanych zamówień lub zmniejszenia skali działalności w obszarze projektów OZE poniżej
założeń przyjętych w strategii. W przypadku, gdy Grupa nie będzie w stanie dostosować swoich cen do
poziomu cen oferowanych przez konkurencję, pozycja konkurencyjna Grupy może ulec osłabieniu.
Ryzyko jest mitygowane poprzez monitoring konkurencji i otoczenia rynkowego oraz pozyskiwanie projektów
poza rynkiem krajowym, które pozwalają na odpowiednie reagowanie poprzez dywersyfikację geograficzną
i aktualizowanie strategii w sytuacji ewentualnego znaczącego pogorszenia się konkurencyjności Grupy
w Polsce.
▪ Ryzyko wzrostu cen materiałów budowlanych, energii i usług oraz kosztów wynagrodzenia
Grupa jest narażona na ryzyko wzrostu cen materiałów strategicznych dla jej działalności, w tym
w szczególności: stali, paliwa, energii elektrycznej, miedzi, aluminium oraz asfaltu, a także cen usług, w tym
kosztów podwykonawców oraz transportu (w tym transportu kolejowego) oraz wynagrodzenia pracowników
i szeregu innych kosztów zewnętrznych. W efekcie Grupa może nie uzyskać współmiernego wzrostu
efektywności i wydajności lub nie będzie w stanie przenieść zwiększonych kosztów na zamawiających celem
zrekompensowania ich wpływu na wyniki działalności.
Ryzyko wzrostu kosztów prowadzenia działalności zmaterializowało się i uwidoczniło po rozpoczęciu wojny
w Ukrainie. Wpływ ryzyka jest ograniczany m.in. poprzez prowadzenie odpowiedzialnej polityki kadrowej
i kontraktowanie podwykonawców z odpowiednim wyprzedzeniem oraz zabezpieczanie stałych cen
materiałów.
▪ Ryzyko związane z ograniczeniem albo rezygnacją z programów rozbudowy lub modernizacji
i rozwoju infrastruktury
Grupa identyfikuje swój rozwój w oparciu o rozwój infrastruktury, w tym w zakresie cyklów inwestycyjnych
oraz programów ich finansowania, które są w istotnej mierze oparte o środki publiczne.
Przykładowo obserwowany jest problem starzejącej się i niedopasowanej do rynkowych potrzeb infrastruktury
dystrybucyjnej energii elektrycznej. W tym obszarze – w związku z tym, że w obecnej strukturze wytwarzania
energii można zaobserwować wyraźną tendencję wzrostu mocy wytwórczych wytwarzanych z OZE, które
wymagają przede wszystkim inwestycji w obrębie sieci średnich i wysokich napięć – możliwe jest, że
niedostateczny rozwój przesyłowej infrastruktury elektroenergetycznej będzie utrudniać uzyskanie przez
planowane elektrownie wiatrowe i fotowoltaiczne warunków przyłączenia do sieci, a tym samym negatywnie
wpłynąć na liczbę nowych inwestycji w segmencie OZE. Innym przykładem jest program budowy
i modernizacji dróg w Polsce, w znacznej części oparty o finansowania unijne.
Możliwość pozyskiwania środków na dalsze, wyżej wymienione albo podobne programy rozbudowy lub
modernizacji i rozwoju infrastruktury w istotnym zakresie będą miały wpływ na rozwój i przyszłe wyniki Grupy.
Grupa szczegółowo analizuje sytuację rynkową, opracowywane programy publiczne i prywatne w zakresie
rozbudowy lub modernizacji i rozwoju infrastruktury, portfel projektów i cele akwizycyjne w sposób
ograniczający powyższe ryzyko pod kątem prowadzonej działalności.
3.1.3 Zasady zarządzania ryzykiem finansowym Grupy
Grupa w toku prowadzonej działalności narażona jest na następujące istotne rodzaje ryzyka finansowego:
ryzyko rynkowe (w tym ryzyko walutowe, ryzyko stóp procentowych), ryzyko kredytowe oraz ryzyko płynności.
Za ustalenie zasad zarządzania powyższymi ryzykami oraz ich weryfikację odpowiada Zarząd Spółki.
▪ Ryzyko walutowe
Grupa narażona jest na ryzyko walutowe. W ramach podstawowej działalności operacyjnej zawierane są
kontrakty budowlane w złotych polskich, a także takie, z realizacji których przychody są i będą denominowane
w walucie obcej. Również niektóre ze zobowiązań wynikających z zawartych umów na zakupy materiałów
albo towarów są denominowane w walutach obcych – głównie w euro – i z ich tytułu następują płatności.
Ryzyko walutowe występuje również w odniesieniu do udzielonych przez Spółkę pożyczek denominowanych
w euro. Spółka okresowo zawiera transakcje terminowe oraz nie wyklucza ich zawierania w przyszłości.
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 52
▪ Ryzyko stóp procentowych
Ryzyko stóp procentowych występuje głównie w związku z korzystaniem przez Grupę z zadłużenia, tj.
kredytów bankowych i pożyczek oraz leasingu.
Ponadto Grupa alokuje wolne środki pieniężne częściowo w inwestycje o zmiennej stopie procentowej (lokaty)
oraz udziela pożyczek w oparciu o zmienną stopę procentową.
Aktywa i zobowiązania oprocentowane według zmiennych stóp procentowych, narażają Grupę na ryzyko
zmiany przepływów pieniężnych. Natomiast oprocentowane według stopy stałej (udzielane pożyczki) naraża
Grupę na ryzyko zmiany wartości godziwej, niemniej jednak ze względu na fakt, iż Grupa nie wycenia tych
pozycji do wartości godziwej, wpływ ten nie jest odzwierciedlany w sprawozdaniu finansowym.
Grupa monitoruje stopień narażenia na ryzyko stopy procentowej.
▪ Ryzyko kredytowe
Ryzyko kredytowe dla Grupy ONDE zostało opisane w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym za 2023
r.), nota 5.2.3.
▪ Ryzyko płynności
W celu ograniczenia ryzyka utraty płynności Grupa utrzymuje odpowiednią ilość środków pieniężnych, a także
zawiera umowy o linie kredytowe, które służą jako dodatkowe zabezpieczenie płynności. Do finansowania
zakupów inwestycyjnych Grupa wykorzystuje środki własne, długoterminowe kredyty lub długoterminowe
umowy leasingu, zapewniając odpowiednią trwałość struktury finansowania dla tego rodzaju aktywów.
Grupa stosuje politykę ograniczającą zaangażowanie kredytowe wobec poszczególnych instytucji.
Zarządzanie płynnością wspomagane jest obowiązującym systemem raportowania prognoz płynności przez
Grupę.
▪ Ryzyko klimatyczne
Grupa ONDE monitoruje wpływ ryzyk klimatycznych na działalność Grupy i na dzień dzisiejszy nie identyfikuje
istotnego wpływu czynników klimatycznych na prowadzoną działalność.
Zasady zarzadzania ryzykami związanymi z działalnością
grupy, mającymi wpływ na zagadnienia
niefinansowe – w tym informacje na temat ryzyka związanego z potencjalnie negatywnym wpływem na klimat,
a także wpływem zmian klimatu na Grupę – zostały opisane w Sprawozdaniu Grupy Kapitałowej ONDE na
temat informacji niefinansowych, które stanowi wyodrębnioną część raportu rocznego Grupy ONDE za rok
2023 i zostanie przekazane do publicznej wiadomości w formie odrębnego dokumentu.
53 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
4
4 ŁAD KORPORACYJNY
4.1 ZBIÓR ZASAD ŁADU KORPORACYJNEGO
W związku z notowaniem akcji Spółki na rynku regulowanym prowadzonym przez Giełdę Papierów
Wartościowych w Warszawie S.A. (dalej „GPW”) ONDE podlega obowiązkowi składania oświadczeń w sprawie
stosowania albo niestosowania „Dobrych Praktyk Spółek Notowanych na GPW 2021" (dalej „Dobre Praktyki”).
Tekst Dobrych Praktyk jest publicznie dostępny na stronie internetowej GPW w części poświęconej tematyce ładu
korporacyjnego, pod adresem: www.gpw.pl/dobre-praktyki2021.
29 lipca 2021 r. Spółka opublikowała oświadczenie o stosowaniu Dobrych Praktyk, które zostało zaktualizowane
29 marca 2022 r.
Aktualnie Spółka stosuje 47 z 63 zasad Dobrych Praktyk. Spośród sześciu głównych obszarów zbioru zasad ładu
korporacyjnego, ONDE stosowało wszystkie zasady z rozdziałów „Systemy i funkcje wewnętrzne” oraz „Konflikt
interesów i transakcje z podmiotami powiązanymi”. Spółka odstąpiła od stosowania sześciu zasad z rozdziału
Polityka informacyjna i komunikacja z inwestorami, trzech z rozdziału Zarząd i Rada Nadzorcza, pięciu z rozdziału
Walne Zgromadzenie i relacje z akcjonariuszami oraz dwóch z rozdziału Wynagrodzenia.
Spółka odstąpiła od stosowania następujących 16 zasad Dobrych Praktyk:
Numer i treść zasady
Przyczyny odstąpienia
1.1. Spółka prowadzi sprawną komunikację
z uczestnikami rynku kapitałowego, rzetelnie
informując o sprawach jej dotyczących. W tym
celu spółka wykorzystuje różnorodne narzędzia
i formy porozumiewania się, w tym przede
wszystkim korporacyjną stronę internetową, na
której zamieszcza wszelkie informacje istotne
dla inwestorów.
Spółka planuje przestrzegać wskazanej zasady w całości,
jednakże na moment wejścia w życie Dobrych Praktyk oraz
w związku z wejściem Spółki na GPW w 2021 r. Spółka nie
ma możliwości publikowania zestawień danych finansowych
za ostatnie 5 lat działalności. Spółka stosuje wskazaną
zasadę w pozostałym zakresie, w szczególności w zakresie
publikowania dokumentów korporacyjnych, informacji
bieżących i okresowych oraz składu organów zarządu i rady
nadzorczej.
1.3.1. W swojej strategii biznesowej spółka
uwzględnia również tematykę ESG,
w szczególności obejmującą: zagadnienia
środowiskowe, zawierające mierniki i ryzyka
związane ze zmianami klimatu i zagadnienia
zrównoważonego rozwoju.
Spółka planuje przestrzegać wskazanej zasady w całości,
jednakże na moment wejścia w życie Dobrych Praktyk
Spółka nie posiada jeszcze sformalizowanej strategii
biznesowej obejmującej tematykę ESG w obszarach
społecznych i pracowniczych (zasada 1.3.2.). Spółka
stosuje wskazaną zasadę w pozostałym zakresie,
w szczególności w zakresie zagadnień środowiskowych
oraz klimatycznych, które objęte są przyjętą w Spółce
strategią biznesową, a także kieruje się zasadami
zrównoważonego rozwoju. Niezwłocznie po opracowaniu
strategii ESG w obszarach społecznych i pracowniczych
Spółka przyjmie jednolitą strategię biznesową w obszarze
tematyki ESG i będzie stosować wskazaną zasadę
w całości.
1.3.2. W swojej strategii biznesowej spółka
uwzględnia również tematykę ESG,
w szczególności obejmującą: sprawy społeczne
i pracownicze, dotyczące m.in. podejmowanych
i planowanych działań mających na celu
zapewnienie równouprawnienia płci, należytych
Spółka planuje przestrzegać wskazanej zasady w całości,
jednakże na moment wejścia w życie Dobrych Praktyk
Spółka nie posiada jeszcze sformalizowanej strategii
biznesowej obejmującej tematykę ESG w obszarach
społecznych i pracowniczych (zasada 1.3.2.). Spółka
stosuje wskazaną zasadę w pozostałym zakresie,
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 54
warunków pracy, poszanowania praw
pracowników, dialogu ze społecznościami
lokalnymi, relacji z klientami.
w szczególności w zakresie zagadnień środowiskowych
oraz klimatycznych, które objęte są przyjętą w Spółce
strategią biznesową, a także kieruje się zasadami
zrównoważonego rozwoju. Niezwłocznie po opracowaniu
strategii ESG w obszarach społecznych i pracowniczych
Spółka przyjmie jednolitą strategię biznesową w obszarze
tematyki ESG i będzie stosować wskazaną zasadę
w całości.
1.4. W celu zapewnienia należytej komunikacji z
interesariuszami, w zakresie przyjętej strategii
biznesowej spółka zamieszcza na swojej stronie
internetowej informacje na temat założeń
posiadanej strategii, mierzalnych celów, w tym
zwłaszcza celów długoterminowych,
planowanych działań oraz postępów w jej
realizacji, określonych za pomocą mierników,
finansowych i niefinansowych. Informacje na
temat strategii w obszarze ESG powinny m.in.:
1.4.1 objaśniać, w jaki sposób w procesach
decyzyjnych w spółce i podmiotach z jej
grupy uwzględniane są kwestie związane
ze zmianą klimatu, wskazując na
wynikające z tego ryzyka;
1.4.2 przedstawiać wartość wskaźnika
równości wynagrodzeń wypłacanych jej
pracownikom, obliczanego jako
procentowa różnica pomiędzy średnim
miesięcznym wynagrodzeniem
(z uwzględnieniem premii, nagród i innych
dodatków) kobiet i mężczyzn za ostatni rok,
oraz przedstawiać informacje o działaniach
podjętych w celu likwidacji ewentualnych
nierówności w tym zakresie, wraz
z prezentacją ryzyk z tym związanych oraz
horyzontem czasowym, w którym
planowane jest doprowadzenie do
równości.
Z uwagi na wskazywany powyżej brak sformalizowanej
strategii biznesowej obejmującej tematykę ESG
w obszarach społecznych i pracowniczych, Spółka na
obecną chwilę nie zamieszcza na swojej stronie
internetowej informacji odnoszących się do strategii ESG.
Niezwłocznie po opracowaniu strategii ESG w obszarach
społecznych i pracowniczych Spółka przyjmie jednolitą
strategię biznesową w obszarze tematyki ESG oraz
zamieści wymagane informacje na swojej stronie
internetowej, a tym samym będzie stosować wskazaną
zasadę w całości.
2.1. Spółka powinna posiadać politykę
różnorodności wobec zarządu oraz rady
nadzorczej, przyjętą odpowiednio przez radę
nadzorczą lub walne zgromadzenie. Polityka
różnorodności określa cele i kryteria
różnorodności m.in. w takich obszarach jak płeć,
kierunek wykształcenia, specjalistyczna wiedza,
wiek oraz doświadczenie zawodowe, a także
wskazuje termin i sposób monitorowania
realizacji tych celów. W zakresie zróżnicowania
pod względem płci warunkiem zapewnienia
różnorodności organów spółki jest udział
mniejszości w danym organie na poziomie nie
niższym niż 30%.
Spółka planuje przestrzegać wskazanej zasady oraz
posiadać polityki różnorodności obowiązujące w odniesieniu
do Zarządu oraz Rady Nadzorczej. Spółka nie spełnia na tę
chwilę wymogów różnorodności w zakresie płci we
wskazanych organach na poziomie co najmniej 30%.
2.2. Osoby podejmujące decyzje w sprawie
wyboru członków zarządu lub rady nadzorczej
spółki powinny zapewnić wszechstronność tych
organów poprzez wybór do ich składu osób
Spółka nie może zagwarantować, że osoby podejmujące
decyzje w sprawie wyboru członków zarządu lub rady
nadzorczej Spółki będą dążyły do zapewnienia
wszechstronności tych organów poprzez wybór do ich
55 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
zapewniających różnorodność, umożliwiając
m.in. osiągniecie docelowego wskaźnika
minimalnego udziału mniejszości określonego
na poziomie nie niższym niż 30%, zgodnie
z celami określonymi w przyjętej polityce
różnorodności, o której mowa w zasadzie 2.1.
składu osób zapewniających różnorodność. Ponadto,
Spółka nie wdrożyła polityki różnorodności, o której mowa
w zasadzie 2.1.
2.4. Głosowania rady nadzorczej i zarządu są
jawne, chyba że co innego wynika z przepisów
prawa.
Spółka nie stosuje wskazanej zasady. Regulaminy Zarządu
i Rady Nadzorczej przewidują możliwość albo wymóg
przeprowadzenia głosowań tajnych. W ocenie Spółki
zachowanie tego modelu głosowań w wybranych
kategoriach spraw wskazanych w regulaminach,
w szczególności w przypadku obrad dotyczących spraw
osobowych przyczynia się do lepszego funkcjonowania
organów Spółki m.in. poprzez zapewnienie większej
swobody głosowania członkom organów Spółki.
4.1. Spółka powinna umożliwić akcjonariuszom
udział w walnym zgromadzeniu przy
wykorzystaniu środków komunikacji
elektronicznej (e-walne), jeżeli jest to
uzasadnione z uwagi na zgłaszane spółce
oczekiwania akcjonariuszy, o ile jest w stanie
zapewnić infrastrukturę techniczną niezbędną
dla przeprowadzenia takiego walnego
zgromadzenia.
Spółka planuje przestrzegać wskazanej zasady, jeżeli
zwołujący Walne Zgromadzenie postanowi o możliwości
wzięcia w nim udziału przy wykorzystaniu środków
komunikacji elektronicznej. W razie udziału akcjonariuszy
w Walnym Zgromadzeniu przy wykorzystaniu środków
komunikacji elektronicznej, Spółka planuje zapewnienie
transmisji obrad Walnego Zgromadzenia w czasie
rzeczywistym oraz dwustronnej komunikacji w czasie
rzeczywistym akcjonariuszom Spółki, którzy zarejestrowali
się na Walne Zgromadzenie.
4.3. Spółka zapewnia powszechnie dostępną
transmisję obrad walnego zgromadzenia
w czasie rzeczywistym.
Spółka nie planuje zapewnienia powszechnie dostępnej
transmisji obrad Walnego Zgromadzenia w czasie
rzeczywistym. W razie udziału akcjonariuszy w Walnym
Zgromadzeniu przy wykorzystaniu środków komunikacji
elektronicznej, Spółka planuje zapewnienie transmisji obrad
Walnego Zgromadzenia w czasie rzeczywistym
akcjonariuszom Spółki, którzy zarejestrowali się na Walne
Zgromadzenie. W ocenie Spółki, wykonywanie obowiązków
informacyjnych związanych z Walnymi Zgromadzeniami, tj.
w szczególności publikowanie raportów bieżących oraz
publikowanie innych stosownych informacji na stronie
internetowej Spółki zapewni akcjonariuszom pełny dostęp
do informacji dotyczących jej Walnych Zgromadzeń.
4.4. Przedstawicielom mediów umożliwia się
obecność na walnych zgromadzeniach.
Zasada nie jest stosowana. W ocenie Spółki, prawidłowe
wykonywanie obowiązków informacyjnych związanych
z Walnymi Zgromadzeniami, tj. w szczególności
publikowanie raportów bieżących oraz publikowanie innych
stosownych informacji na stronie internetowej Spółki
zapewnia akcjonariuszom jak również innym
interesariuszom pełny dostęp do informacji dotyczących
Walnych Zgromadzeń. Jednakże, Spółka deklaruje, że
będzie przestrzegać opisywanej zasady ładu
korporacyjnego, gdy takie zainteresowanie wykażą
akcjonariusze Spółki, w tym akcjonariusze mniejszościowi
(inwestorzy giełdowi).
4.8. Projekty uchwał walnego zgromadzenia do
spraw wprowadzonych do porządku obrad
walnego zgromadzenia powinny zostać
Spółka nie stosuje wskazanej zasady. Spółka nie jest
w stanie zapewnić, że akcjonariusze Spółki będą
każdorazowo stosować się do wskazanej zasady i zgłaszać
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 56
zgłoszone przez akcjonariuszy najpóźniej na 3
dni przed walnym zgromadzeniem.
projekty uchwał z zachowaniem przewidzianego w niej
terminu. W szczególności, Spółka nie jest w stanie
zapewnić, że jej akcjonariusze nie będą korzystać
z przysługującego im na podstawie art. 401 § 5 k.s.h. prawa
do zgłaszania projektów uchwał dotyczących spraw
wprowadzonych do porządku obrad już w toku Walnego
Zgromadzenia Spółki.
4.9. W przypadku gdy przedmiotem obrad
walnego zgromadzenia ma być powołanie do
rady nadzorczej lub powołanie rady nadzorczej
nowej kadencji:
4.9.1. kandydatury na członków rady
powinny zostać zgłoszone w terminie
umożliwiającym podjęcie przez
akcjonariuszy obecnych na walnym
zgromadzeniu decyzji z należytym
rozeznaniem, lecz nie później niż na 3 dni
przed walnym zgromadzeniem;
kandydatury, wraz z kompletem materiałów
ich dotyczących, powinny zostać
niezwłocznie opublikowane na stronie
internetowej spółki.
Spółka nie stosuje wskazanej zasady. Spółka nie jest
w stanie zapewnić, że akcjonariusze Spółki będą
każdorazowo stosować się do wskazanej zasady i zgłaszać
kandydatów wraz z kompletem materiałów ich dotyczących
z zachowaniem przewidzianego terminu. W szczególności,
Spółka nie jest w stanie zapewnić, że jej akcjonariusze nie
będą korzystać z przysługującego im prawa do zgłaszania
kandydatów na członków Rady Nadzorczej już w toku
Walnego Zgromadzenia Spółki.
6.1. Wynagrodzenie członków zarządu i rady
nadzorczej oraz kluczowych menedżerów
powinno być wystarczające dla pozyskania,
utrzymania i motywacji osób o kompetencjach
niezbędnych dla właściwego kierowania spółką
i sprawowania nad nią nadzoru. Wysokość
wynagrodzenia powinna być adekwatna do
zadań i obowiązków wykonywanych przez
poszczególne osoby i związanej z tym
odpowiedzialności.
Spółka nie stosuje wskazanej zasady, w zakresie w jakim
wymaga ona przyjęcia ogólnej polityki wynagrodzeń łącznie
dla członków organów Spółki i jej kluczowych menedżerów.
Spółka wskazuje, że zasady wynagradzania członków
Zarządu i Rady Nadzorczej Spółki zostały wyczerpująco
uregulowane w politykach wynagrodzeń dotyczących ww.
organów, zgodnie z wymogami przewidzianymi w art. 90c
i nast. Ustawy o Ofercie, a struktura zatrudnienia
kluczowych menedżerów Spółki oraz liczebność członków
wyższej kadry zarządzającej nie wymagają przyjęcia polityki
wynagrodzeń dla kluczowych menedżerów Spółki.
W pozostałym zakresie zasada jest stosowana.
6.2. Programy motywacyjne powinny być tak
skonstruowane, by między innymi uzależniały
poziom wynagrodzenia członków zarządu spółki
i jej kluczowych menedżerów od rzeczywistej,
długoterminowej sytuacji spółki w zakresie
wyników finansowych i niefinansowych oraz
długoterminowego wzrostu wartości dla
akcjonariuszy i zrównoważonego rozwoju,
a także stabilności funkcjonowania spółki.
Spółka nie stosuje wskazanej zasady, w zakresie w jakim
wymaga ona przyjęcia ogólnej polityki wynagrodzeń łącznie
dla członków organów Spółki i jej kluczowych menedżerów.
Spółka wskazuje, że zasady wynagradzania członków
Zarządu i Rady Nadzorczej Spółki zostały wyczerpująco
uregulowane w politykach wynagrodzeń dotyczących ww.
organów, zgodnie z wymogami przewidzianymi w art. 90c
i nast. Ustawy o Ofercie, a struktura zatrudnienia
kluczowych menedżerów Spółki oraz liczebność członków
wyższej kadry zarządzającej nie wymagają przyjęcia polityki
wynagrodzeń dla kluczowych menedżerów Spółki.
W pozostałym zakresie zasada jest stosowana.
4.2 STATUT
Organem umocowanym do wprowadzania zmian w statucie Spółki jest Walne Zgromadzenie.
W 2023 r. Statut uległ zmianie: zmiany w Statucie Spółki zostały zarejestrowane 22 sierpnia 2023 r. przez Sąd
Rejonowy w Toruniu, VII Wydział Gospodarczy KRS. Spółka poinformowała o tym w raporcie bieżącym nr 20/2023
57 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
oraz w późniejszych raportach okresowych. Zmiany w Statucie Spółki zostały opisane również w niniejszym
Sprawozdaniu w rozdziale 4.5.1 Rejestracja zmian Statutu ONDE, w tym obniżenia kapitału zakładowego Spółki.
Tekst jednolity statutu ONDE dostępny jest na stronie internetowej pod adresem http://onde.pl/relacje-
inwestorskie/dokumenty-korporacyjne/.
4.3 WŁADZE SPÓŁKI
4.3.1 Zarząd
Od 1 stycznia 2023 r. do 31 sierpnia 2023 r. w skład Zarządu Spółki wchodziły trzy osoby:
▪ Paweł Średniawa – Prezes Zarządu,
▪ Piotr Gutowski – Wiceprezes Zarządu,
▪ Marcin Szerszeń – Wiceprezes Zarządu.
Na posiedzeniu 31 sierpnia 2023 r. Rada Nadzorcza Spółki podjęła uchwałę w przedmiocie powołania
od 1 września 2023 r. Pana Marka Marca do pełnienia funkcji Wiceprezesa Zarządu Spółki. Marek Marzec
dołączył do składu Zarządu Spółki na okres wspólnej kadencji Zarządu, która rozpoczęła się 1 czerwca 2022 r.
(raport bieżący nr 21/2023). Obecna kadencja Zarządu upłynie z dniem zatwierdzenia przez Walne Zgromadzenie
sprawozdania finansowego za rok obrotowy 2025.
Od 1 września 2023 r. do 31 grudnia 2023 r. oraz na dzień publikacji Sprawozdania Zarząd Spółki działał
w czteroosobowym składzie:
▪ Paweł Średniawa - Prezes Zarządu
Absolwent Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu oraz Uniwersytetu
Ekonomicznego w Poznaniu. Ukończył także studia MBA na Akademii Leona
Koźmińskiego w Warszawie. Ze Spółką związany od 2009 r. Jako Dyrektor ds.
Finansów aktywnie uczestniczył w rozwoju i sukcesach firmy. Brał także udział
w procesie integracji i przekształcania PRD i Rembet Plus w obecną Spółkę.
Wcześniejsze doświadczenia zawodowe zdobywał pracując dla Banku
Zachodniego WBK oraz Fortis Banku.
Zakres zadań Prezesa Zarządu:
▪ nadzór nad funkcjonowaniem Działu Finansowego i Kontrolingu,
▪ nadzór nad funkcjonowaniem Działu Prawnego,
▪ nadzór nad realizacją polityki finansowej,
▪ współpraca z instytucjami finansowymi, bankami, ubezpieczycielami,
▪ nadzór nad sprawozdawczością finansową i pozafinansową,
▪ pozyskiwanie źródeł finansowania dla bieżącej działalności,
▪ nadzór nad funkcjonowaniem Działu Kadr i Płac,
▪ nadzór nad funkcjonowaniem Działu IT,
▪ nadzór nad funkcjonowaniem Działu HR,
▪ nadzór nad funkcjonowaniem Działu BHP,
▪ nadzór nad funkcjonowaniem Działu Obsługi Sprzętowo-Transportowej,
▪ nadzór nad funkcjonowaniem Biura Zarządu,
  
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 58
▪ nadzór nad funkcjonowaniem Działu Audytu i Kontroli Wewnętrznej.
▪ Piotr Gutowski – Wiceprezes Zarządu
Absolwent Marketingu i Zarządzania na Wydziale Nauk Ekonomicznych
i Zarządzania oraz Filologii Germańskiej na Wydziale Filologicznym
Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Pracuje w Grupie ERBUD od
2009 r.
Pracę rozpoczął w spółce Rembet Plus, która została częścią Spółki. Jako
Dyrektor ds. Handlowych był odpowiedzialny m. in. za pozyskiwanie zleceń w
zakresie energetyki odnawialnej (farmy wiatrowe oraz fotowoltaiczne). Od
2015 r. pełnił również funkcję Prokurenta w Spółce. Biegle włada językami
niemieckim oraz angielskim.
Zakres zadań:
▪ nadzór nad funkcjonowaniem Działu PR i Marketingu,
▪ nadzór nad funkcjonowaniem Działu Zakupów,
▪ nadzór nad funkcjonowaniem Działu Pozyskiwania Kontraktów,
▪ nadzór nad funkcjonowaniem Działu Realizacji Farmy Wiatrowe,
▪ nadzór nad funkcjonowaniem Działu Realizacji Fotowoltaika,
▪ pozyskiwanie kontrahentów, relacje z inwestorami branżowymi, wsparcie
w pozyskiwaniu kontraktów budowlanych.
▪ Marcin Szerszeń – Wiceprezes Zarządu
Absolwent Politechniki Gdańskiej, od 1998 r. posiada Uprawnienia Budowlane
do kierowania i nadzorowania robót budowlanych konstrukcyjnych, drogowych
i mostowych oraz hydrotechnicznych i melioracyjnych. Uczestniczył w wielu
kursach i szkoleniach zawodowych, w tym w podyplomowych studiach
Zarządzania i Marketingu. W 2017 r. uzyskał dyplom MBA. Jest członkiem
Polskiej Izby Inżynierów Budownictwa oraz Stowarzyszenia Inżynierów
Doradców i Rzeczoznawców. W 2018 r. został członkiem Rady Ogólnopolskiej
Izby Gospodarczej Drogownictwa z regionu kujawsko-pomorskiego. Od 2010 r.
związany jest z Grupą ERBUD.
Zakres zadań:
▪ nadzór nad funkcjonowaniem Działów Budownictwa Drogowego,
▪ nadzór nad funkcjonowaniem Działu Realizacji Projektów PV dla Przemysłu,
▪ nadzór nad funkcjonowaniem Działu Gwarancji i Reklamacji,
▪ nadzór nad funkcjonowaniem Działu Warunków Kontraktowych i Zarządzania
Roszczeniami,
▪ nadzór nad funkcjonowaniem Działu Produkcji Mas Bitumicznych,
▪ WMB Koszalin,
▪ WMB Toruń,
▪ nadzór nad spółką IDE Projekt,
▪ koordynacja i wsparcie budowlanych obszarów działalności,
59 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
▪ odbieranie anonimowych zgłoszeń naruszeń prawa, procedur i standardów
etycznych w ONDE
▪ Marek Marzec – Wiceprezes Zarządu
Absolwent dwóch kierunków studiów na Wydziale Inżynierii Sanitarnej i Wodnej
Politechniki Warszawskiej: Inżynieria Środowiska oraz Ciepłownictwo,
Ogrzewnictwo i Wentylacja, a także studiów MBA we Francuskim Instytucie
Zarządzania. Ukończył też szereg kursów związanych z zarządzaniem
projektami i rynkiem kapitałowym. Przez 23 lata był związany z giełdową spółką
Polenergia. Z Grupą ERBUD związany od 2023 roku.
Zakres zadań:
• nadzór nad funkcjonowaniem Działu Rozwoju,
• nadzór nad funkcjonowaniem Działu Operation & Maintenance,
• nadzór nad funkcjonowaniem Działu Projektów Własnych OZE,
• nadzór nad funkcjonowaniem Działu M&A,
• nadzór nad pozyskaniem finansowania w modelu Project Finance.
4.3.2 Zasady działania Zarządu Emitenta
Zarząd Spółki prowadzi sprawy Spółki i reprezentuje ją na zewnątrz. W jego skład może wchodzić od dwóch do
pięciu członków, których powołuje na wspólną trzyletnią kadencję i również odwołuje Rada Nadzorcza Spółki.
Wszelkie sprawy związane z prowadzeniem spraw Spółki niezastrzeżone przepisami Kodeksu spółek handlowych
lub Statutem Spółki do kompetencji Walnego Zgromadzenia lub Rady Nadzorczej należą do zakresu działania
Zarządu. Zarząd może przekazać prowadzenie oznaczonych spraw poszczególnym członkom Zarządu lub
pracownikom Spółki, z zastrzeżeniem spraw, które zostały przypisane do wyłącznej kompetencji Zarządu
przepisami prawa lub Statutu albo zostały powierzone Zarządowi przez Walne Zgromadzenie lub Radę
Nadzorczą.
Uchwałami Zarządu podejmowane są decyzje w zakresie spraw przekraczających czynności zwykłego zarządu,
w szczególności w sprawach wymagających decyzji innych organów Spółki, takich jak m.in.:
▪ opracowanie strategii Spółki,
▪ ustanawianie projektów strategicznych planów wieloletnich i rocznych, planów rzeczowo-finansowych
i projektów planów inwestycyjnych,
▪ zwołanie Walnego Zgromadzenia,
▪ uchwalenie regulaminów: Zarządu, Pracy, Wynagrodzeń,
▪ ustalenie zasad tworzenia i wykorzystywania zakładowego funduszu świadczeń socjalnych,
▪ nabycie, zbycie i obciążanie nieruchomości,
▪ przestawienie produkcji, zakładanie i rozwiązywanie zakładów / filii / oddziałów,
▪ nabycie, zbycie lub inne działania wpływające na strukturę grupy kapitałowej lub udziały w inwestycjach,
▪ udzielanie prokury,
▪ dokonywanie wpisów w księdze akcyjnej,
▪ inne sprawy, o których rozpatrzenie przez Zarząd wnosi członek Zarządu.
Do składania oświadczeń woli w imieniu Spółki upoważnionych jest dwóch członków Zarządu działających łącznie
albo jeden członek Zarządu działający łącznie z prokurentem. Zarząd nie posiada umocowania do podejmowania
decyzji o emisji lub wykupie akcji.
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 60
Regulamin Zarządu jest umieszczony na stronie internetowej pod adresem www.onde.pl/relacje-
inwestorskie/dokumenty-korporacyjne/.
4.3.3 Rada Nadzorcza
Obecna kadencja Rady Nadzorczej rozpoczęła się 1 czerwca 2022 r. i upłynie z dniem zatwierdzenia przez Walne
Zgromadzenie sprawozdania finansowego za rok obrotowy 2025.
W okresie od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2023 r. – a także na dzień publikacji Sprawozdania – w skład Rady
Nadzorczej wchodziło sześć osób:
▪ Jacek Leczkowski – Przewodniczący Rady
Jacek Leczkowski pełni funkcję Przewodniczącego Rady Nadzorczej Spółki
od 31 maja 2019 r., a w latach 2010–2019 był Prezesem Zarządu Spółki.
Od stycznia 2020 r. zajmuje stanowisko Wiceprezesa spółki dominującej wobec
Spółki, tj. ERBUD S.A., a w 2019 r. sprawował funkcję prokurenta tej spółki. Od
2008 r. do 2010 r. pełnił funkcję Prezesa Zarządu w firmie budowlanej Rembet
Plus, a od 1996 r. do 2008 r. był jej wspólnikiem.
W 2019 r. ukończył roczny program The Strategic Leadership Academy
na ICAN Institute. W 1995 r. Jacek Leczkowski uzyskał tytuł inżyniera na
Wydziale Budownictwa, Architektury i Inżynierii Środowiska na Politechnice
Poznańskiej.
▪ Jacek Socha – Wiceprzewodniczący Rady
Jacek Socha 19 lutego 2021 r. został powołany na wiceprzewodniczącego Rady
Nadzorczej.
W latach 2005–2018 pełnił funkcję wiceprezesa zarządu PwC Polska Sp. z o.o.,
a w 2018 r. był jej prokurentem. Od 2005 r. do 2020 r. był wspólnikiem spółki
M.Wilder i Wspólnicy sp.k. W latach 2019–2020 był również wspólnikiem
PwC Advisory Sp. z o.o. Od 2004 do 2005 r. sprawował urząd ministra Skarbu
Państwa. Od 1990 do 1994 r. pełnił funkcję dyrektora w Komisji Papierów
Wartościowych, a w 1994 r. został przewodniczącym Komisji Papierów
Wartościowych. Funkcję tę pełnił do 2004 r. W latach 1982–1990 jako starszy
asystent pracował w Zakładzie Teorii Ekonomii Instytutu Nauk Ekonomicznych
Polskiej Akademii Nauk. Od 1980 r. do 1982 był zatrudniony jako asystent w Centralnym Ośrodku
Metodycznym Szkoły Głównej Planowania i Statystyki.
W 1991 r. Jacek Socha ukończył studia w Instytucie Rynku Kapitałowego przy Amerykańskiej Komisji
Papierów Wartościowych i Giełd, a w 1978 r. uzyskał tytuł magistra na wydziale nauk ekonomicznych
Uniwersytetu Warszawskiego.
▪ Agnieszka Głowacka – Członkini Rady
Agnieszka Głowacka jest w składzie Rady Nadzorczej od 19 czerwca 2008 r., w tym w latach 2008–2021
pełniła funkcję Wiceprzewodniczącej Rady Nadzorczej. Od 2019 r. pełni funkcję Wiceprezesa Zarządu
ERBUD S.A., jednostki dominującej wobec Spółki.
Związana z Grupą ERBUD od 1998 r., kiedy objęła zajmowane do dzisiaj
stanowisko Chief Financial Officer w ERBUD S.A. Wcześniej w latach 1997–
1998 pracowała na stanowisku głównej księgowej w spółce DPF Sp. z o.o.
z siedzibą w Toruniu. Karierę zawodową rozpoczęła w 1995 r. jako specjalistka
ds. finansów i rozliczeń w spółce DGG Sp. z o.o. z siedzibą w Toruniu. Prowadzi
jednoosobową działalność gospodarczą pod firmą AGM Agnieszka Głowacka.
W 2019 r. ukończyła program rozwoju menadżerów ICAN Business Advisor oraz
roczny program The Strategic Leadership Academy na ICAN Institute.
W 2010 r. ukończyła kurs na członków rad nadzorczych spółek Skarbu Państwa.
W 1998 r. została absolwentką Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu na
Wydziale Nauk Ekonomicznych i Zarządzania. W 2000 r. na tej samej uczelni
ukończyła studia podyplomowe z zakresu rachunkowości, a w 2001 r. – z zakresu prawa handlowego.
  
61 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
▪ Mirosław Godlewski – Członek Rady
Mirosław Godlewski od 19 lutego 2021 r. pełni funkcję członka Rady
Nadzorczej.
Od grudnia 2020 r. jest Prezesem Zarządu spółki Nikalab Sp. z o.o. Od 2017 r.
pełni funkcję Prezesa wykonawczego w spółce Eubioco Sp. z o.o. Funkcję
członka Rady Nadzorczej pełni od 2017 r. w mBank SA. Od 2016 r. jest też
członkiem Rady Nadzorczej Absolvent.pl. Od czerwca 2015 r. pracuje na
stanowisku starszego doradcy w Boston Consulting Group, a od września
2013 r. jest partnerem Hedgehog Fund. Mirosław Godlewski prowadzi swoją
działalność pod firmą GMC Mirosław Godlewski. W latach 2016-2018 był
Prezesem wykonawczym Aptek Gemini. W Celon Pharma S.A. pracował jako
członek Rady Nadzorczej oraz członek Komitetu Audytu w latach 2015–2018.
W latach 2011–2016 był członkiem Rady Nadzorczej w ABC Data S.A., gdzie sprawował również funkcję
członka Komisji ds. Wynagrodzeń i Nominacji. Ponadto w latach 2014–2015 współpracował z funduszem
Warburg Pincus. W latach 2014–2018 sprawował funkcję członka Rady Nadzorczej Netia S.A. Mirosław
Godlewski zajmował również stanowisko Prezesa Zarządu oraz Dyrektora Generalnego. Podobnie na
stanowisku Dyrektora Generalnego pracował w latach 2011–2014 w Telefonia Dialog Sp. z o.o. nabytej
w 2021 r. przez Netia S.A., w latach 2007–2008 jako członek Rady Nadzorczej pracował w Play S.A. Funkcję
zarówno Prezesa, jak i Dyrektora Generalnego sprawował również w latach 2006–2007 w spółce Opoczno
S.A. oraz w latach 2003–2005 w Dec Sp. z o.o. jako Główny Menadżer VP. Mirosław Godlewski pracował
w latach 2000–2003 w Pepsi-Cola General Bottlers Poland Sp. z o.o. W tej samej spółce pracował jako
Dyrektor Sprzedaży w latach 1999–2000, Dyrektor Rozwoju Rynku w latach 1996–1999, Regionalny Dyrektor
Sprzedaży w latach 1995–1996 oraz Regionalny Dyrektor Sprzedaży w Warszawie w latach 1994–1995,
a także Miejscowy Dyrektor Sprzedaży w latach 1993–1994. Od 1991 r. do 1993 był Kierownikiem ds. Audytu
i Sprzedaży Detalicznej w MEMRB Poland, Polskie Biuro Badań Marketingowych Sp. z o.o.
Mirosław Godlewski jest absolwentem programu menedżerskiego (Advanced Management Program)
w Harvard Business School, który ukończył w 2015 r., oraz programu MBA w Ashridge Management College,
który trwał od 1998 r. do 2000 r. Uzyskał tytuł magistra inżyniera na Politechnice Warszawskiej na wydziale
Zarządzania. W 1991 r. był stypendystą unijnym na Strathclyde University w Glasgow, w Szkocji.
▪ Michał Otto – Członek Rady
Michał Otto pełni funkcję członka Rady Nadzorczej od 19 lutego 2021 r., a od
maja 2012 r. jest członkiem Rady Nadzorczej ERBUD S.A., spółki dominującej
wobec Spółki.
Od 2016 r. jest członkiem Komitetu Audytu, a od 2018 r. Przewodniczącym
Komitetu Audytu i członkiem Komitetu Wynagrodzeń w ERBUD S.A. Od
grudnia 2020 r. jest członkiem Rady Nadzorczej oraz członkiem Komitetu
Audytu Esaliens TFI S.A. Od 2000 r. jest prezesem Zarządu spółki FinCo Group
S.A., której od 2011 r. jest właścicielem. W latach 2013–2017 pełnił funkcję
Przewodniczącego Rady Nadzorczej w OPTI TFI S.A., a od 2011 r. do 2015 r.
był Prezesem Zarządu spółki GresCo Sp. z o.o. Od 2002 r. do 2016 r.
sprawował funkcję Członka Zarządu w Usługi Finansowe Sławomir Wnorowski
i Wspólnicy sp.j., a od 2003 r. do 2006 r. był Członkiem Zarządu Marimot Sp. z o.o. W 2009 r. założył rodzinną
firmę Warszawski Fundusz Hipoteczny Sp. z o.o., w której aktualnie sprawuje funkcję Prezesa Zarządu. Od
2000 do 2001 r. był członkiem Rady Nadzorczej KGHM Polska Miedź S.A. W latach 1998–1999 był Prezesem
Zarządu w ABN AMRO Securities (Polska) S.A., a w latach 1996–1998 piastował funkcję Wiceprezesa
Zarządu oraz Dyrektora Generalnego ABN AMRO Hoare Govett Sp. z o.o. Jest założycielem Domu
Maklerskiego „DML” Sp. z o.o. – do 1996 r. pełnił funkcję Prezesa Zarządu i Dyrektora Zarządzającego biura.
W latach 1991–1993 był szefem zespołu maklerów papierów wartościowych, a następnie zastępcą Dyrektora
Biura Maklerskiego w Bydgoskim Banku Komunalnym S.A. Od 1987 r. do 1991 r. prowadził własną działalność
gospodarczą. Michał Otto jest absolwentem Wydziału Nawigacyjnego Wyższej Szkoły Morskiej w Szczecinie,
którą ukończył w 1983 r., uzyskując tytuł magistra inżyniera nawigatora morskiego, specjalność – transport
morski. Ponadto Michał Otto posiada licencję maklera papierów wartościowych, a także zdał egzamin
resortowy dla kandydatów dla członków rad nadzorczych spółek Skarbu Państwa.
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 62
▪ Michał Hulbój – Członek Rady
Michał Hulbój jest absolwentem Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie na
kierunku Finanse i Bankowość. Posiada licencję maklera papierów
wartościowych i uzyskał pozytywny wynik dwóch egzaminów w programie CFA.
Doświadczenie zawodowe zdobywał jako uczestnik szkolenia kadr
menedżerskich w Banku Millennium, następnie jako analityk akcji w Millennium
Domu Maklerskim, PTE PZU oraz AIG PTE.
W latach 2008–2010 pracował na stanowisku zarządzającego portfelem akcji
w PTE PZU. Pod koniec 2010 r. został dyrektorem Zespołu Zarządzania
Produktami Akcyjnymi w Skarbiec TFI. Rok 2012 spędził w Erste Securities
Polska na stanowisku dyrektora Departamentu Analiz. Od lutego 2013 r. objął
stanowisko Członka Zarządu, Dyrektora Biura Zarządzania Aktywami w Forum
TFI. W latach 2014–2018 pełnił funkcję prezesa w Cresco Sp. z o.o.
Zasiadał w Radach Nadzorczych następujących spółek: Develia S.A., Trakcja S.A., AB Kauno Tiltai, Nowa
Gala S.A. oraz Herkules S.A.
Obecnie zasiada w Radach Nadzorczych spółek: AC S.A., EMC Instytut Medyczny S.A., Libet S.A. oraz
Orzeł Biały S.A.
4.3.4 Kompetencje Rady Nadzorczej
Do kompetencji Rady Nadzorczej należy:
▪ zatwierdzanie strategicznych planów wieloletnich Spółki,
▪ zatwierdzanie rocznych planów rzeczowo-finansowych Spółki,
▪ zatwierdzanie planów inwestycyjnych Spółki,
▪ udzielanie zgody na nabycie, zbycie i obciążenie nieruchomości, użytkowania wieczystego lub udziału
w nieruchomości lub prawie użytkowania wieczystego,
▪ udzielanie zgody na zakładanie i rozwiązywanie zakładów i oddziałów,
▪ udzielanie zgody na udzielenie przez Spółkę gwarancji, poręczeń majątkowych, wystawianie weksli
i zaciąganie innych zobowiązań pozabilansowych o wartości jednostkowej powyżej dwóch milionów euro
z wyjątkiem: gwarancji wystawianych na zlecenie Spółki przez instytucje finansowe związane
z normalnym tokiem działalności,
▪ udzielanie zgody na inwestycje kapitałowe powyżej równowartości kwoty stu tysięcy euro z wyłączeniem
lokat kapitałowych, bonów i obligacji skarbowych emitowanych w Polsce lub krajach, na obszarze których
Spółka prowadzi działalność,
▪ udzielanie zgody na nabycie, zbycie, obciążenie udziałów lub akcji w innych podmiotach,
▪ ustalanie sposobu głosowania przedstawicieli Spółki w organach spółek zależnych i stowarzyszonych
w sprawie powoływania i odwoływania członków organów spółek zależnych i stowarzyszonych,
rozwiązania lub likwidacji tych spółek, zmiany przedmiotu przedsiębiorstwa, podziału lub połączenia
spółek zależnych i stowarzyszonych,
▪ udzielanie zgody na podejmowanie wszelkich czynności niezwiązanych z przedmiotem działalności
Spółki i czynności nadzwyczajnych o wartości przekraczającej równowartość kwoty stu tysięcy euro,
▪ udzielanie zgody na inwestycje powyżej równowartości kwoty stu tysięcy euro, chyba że inwestycje te są
zawarte w planie inwestycyjnym, zatwierdzonym przez Radę Nadzorczą,
▪ udzielanie zgody na zawarcie umów najmu, dzierżawy i licencji, z okresem obowiązywania powyżej
48 miesięcy zawieranych poza zwykłym tokiem działalności i nieprzewidzianych w budżecie,
63 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
▪ udzielanie zgody na składanie ofert i zawieranie umów o roboty budowlane o wartości netto
przekraczającej równowartość kwoty trzydziestu milionów euro, w przypadku ofert wspólnych, miarodajna
jest suma netto oferty, a nie udział spółki w ofercie,
▪ udzielanie zgody na rozporządzenie prawem lub zaciągnięcie zobowiązania przez Spółkę w ramach
jednej lub większej liczby powiązanych czynności prawnych z tym samym podmiotem o łącznej wartości
w trakcie roku obrotowego powyżej pięciu milionów euro,
▪ udzielanie zgody na zatrudnienie pracownika o rocznym wymiarze wynagrodzenia przekraczającym
równowartość kwoty sto pięćdziesiąt tysięcy euro,
▪ udzielanie zgody na zasiadanie członków zarządu Spółki w zarządach lub radach nadzorczych spółek
spoza grupy kapitałowej Spółki oraz w przypadkach określonych w art. 380 § 1 Kodeksu spółek
handlowych,
▪ wybór biegłego rewidenta przeprowadzającego badanie sprawozdania finansowego Spółki,
▪ inne sprawy zastrzeżone do kompetencji Rady Nadzorczej przepisami prawa, postanowieniami Statutu,
przekazane na wniosek Zarządu lub delegowane uchwałą Walnego Zgromadzenia.
4.3.5 Zasady działania Rady Nadzorczej
W skład Rady Nadzorczej może wchodzić od 5 do 7 członków, w tym Przewodniczący oraz Wiceprzewodniczący
Rady Nadzorczej. Członkowie Rady Nadzorczej są powoływani przez Walne Zgromadzenie na okres wspólnej
trzyletniej kadencji.
Co najmniej dwóch członków Rady Nadzorczej powinno spełniać kryteria niezależności od Spółki i podmiotów
pozostających w istotnym powiązaniu ze Spółką, wynikające z zasad ładu korporacyjnego, jak i kryteriów
niezależności określonych w art. 129 ust. 3 ustawy z 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich
oraz nadzorze publicznym.
Uchwały Rady Nadzorczej zapadają bezwzględną większością głosów, oddanych w obecności co najmniej
połowy składu Rady, o ile przepisy Kodeksu spółek handlowych lub Statut nie stanowią inaczej. W razie równej
liczby głosów decyduje głos Przewodniczącego.
Posiedzenia Rady Nadzorczej zwołuje Przewodniczący Rady Nadzorczej z własnej inicjatywy oraz na wniosek
członka Zarządu lub członka Rady Nadzorczej w terminie dwóch tygodni od złożenia wniosku lub, w sytuacjach
wymagających szybkiego podjęcia decyzji, w terminie trzech dni od złożenia wniosku. Rada Nadzorcza
zwoływana jest minimum trzy razy w roku obrotowym.
4.3.6 Komitety Rady Nadzorczej
W Spółce działa stały Komitet Audytu powołany przez Radę Nadzorczą (w składzie zgodnym z przepisami ustawy
z 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym), a także Komitet
Wynagrodzeń. Rada Nadzorcza może powołać również inne komitety.
Komitet Audytu
1 czerwca 2022 r. Rada Nadzorcza powołała Członków Komitetu Audytu na kolejną wspólną trzyletnią kadencję.
Obecna kadencja Komitetu Audytu upłynie z dniem zatwierdzenia przez Walne Zgromadzenie sprawozdania
finansowego za rok obrotowy 2025.
W okresie od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2023 r. Komitet Audytu działał w składzie:
▪ Michał Otto – Przewodniczący Komitetu Audytu,
▪ Agnieszka Głowacka – Członkini Komitetu Audytu,
▪ Jacek Socha – Członek Komitetu Audytu.
Wszyscy członkowie Komitetu Audytu spełniają kryteria w zakresie posiadania wiedzy i umiejętności z zakresu
branży, w której działa Spółka oraz w zakresie rachunkowości lub badania sprawozdań finansowych określone
w art. 129 Ustawy o biegłych rewidentach. Ponadto Przewodniczący Komitetu Audytu, Michał Otto oraz Członek
Komitetu Audytu, Jacek Socha, spełniają kryteria niezależności określone w ww. ustawie oraz kryteria określone
w Dobrych Praktykach Spółek Notowanych na Giełdzie.
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 64
W 2023 r. w odbyły się cztery posiedzenia Komitetu Audytu Rady Nadzorczej.
Do zadań Komitetu Audytu należy w szczególności:
▪ monitorowanie procesu sprawozdawczości finansowej,
▪ monitorowanie skuteczności systemów kontroli wewnętrznej i systemów zarządzania ryzykiem oraz
audytu wewnętrznego, w tym w zakresie sprawozdawczości finansowej,
▪ monitorowanie wykonywania czynności rewizji finansowej, w szczególności przeprowadzania przez firmę
audytorską badania,
▪ kontrolowanie i monitorowanie niezależności biegłego rewidenta i firmy audytorskiej, w szczególności
w przypadku, gdy na rzecz Spółki świadczone są przez firmę audytorską inne usługi niż badanie,
▪ informowanie Rady Nadzorczej Spółki o wynikach badania oraz wyjaśnianie, w jaki sposób badanie to
przyczyniło się do rzetelności sprawozdawczości finansowej w Spółce, a także jaka była rola Komitetu
Audytu w procesie badania,
▪ dokonywanie oceny niezależności biegłego rewidenta oraz wyrażanie zgody na świadczenie przez niego
dozwolonych usług niebędących badaniem w Spółce,
▪ opracowywanie polityki wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzania badania,
▪ opracowywanie polityki świadczenia przez firmę audytorską przeprowadzającą badanie, przez podmioty
powiązane z tą firmą audytorską oraz przez członka sieci firmy audytorskiej dozwolonych usług
niebędących badaniem,
▪ określanie procedury wyboru firmy audytorskiej przez Spółkę,
▪ przedstawianie Radzie Nadzorczej rekomendacji dotyczącej powołania biegłych rewidentów lub firm
audytorskich zgodnie z opracowanymi przez Komitet Audytu politykami w następstwie procedury wyboru
przeprowadzonej zgodnie z przepisami ustawy z 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach
audytorskich oraz nadzorze publicznym,
▪ przedkładanie zaleceń mających na celu zapewnienie rzetelności procesu sprawozdawczości finansowej
w Spółce.
Na rzecz Spółki były świadczone przez firmę audytorską PricewaterhouseCoopers Polska spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością Audyt sp.k. – badającą jej sprawozdania finansowe – dozwolone usługi niebędące badaniem:
usługi atestacyjne w zakresie wybranych wskaźników niefinansowych za rok 2023, usług przeglądu sprawozdania
finansowego Spółki za I półrocze 2023 r. oraz usług atestacyjnych związanych z raportowaniem w formacie XBRL
za rok 2023 oraz sprawozdaniem z wynagrodzeń Zarządu oraz Rady Nadzorczej za rok 2023.
W związku z tym Komitet Audytu Spółki, działając na podstawie art. 130 ust. 1 pkt 4) Ustawy o biegłych
rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym, dokonywał bieżącej oceny niezależności biegłego
rewidenta i wyraził zgodę na świadczenie tych usług.
ONDE posiada Politykę i procedurę wyboru podmiotu uprawnionego do przeprowadzania przeglądu
śródrocznego jednostkowego oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego oraz badania i wydawania
opinii/ sporządzania sprawozdania z badania rocznego jednostkowego i skonsolidowanego sprawozdania
finansowego oraz wykonywania przez wybrany podmiot uprawniony do przeprowadzania przeglądu śródrocznego
jednostkowego oraz skonsolidowanego sprawozdania finansowego oraz badania i wydawania
opinii/sporządzania sprawozdania z badania rocznego jednostkowego i skonsolidowanego sprawozdania
finansowego innych czynności na rzecz Spółki lub podmiotu zależnego od Spółki.
Zgodnie z nią przy wyborze firmy audytorskiej Spółka kieruje się:
▪ aktami prawnymi regulującymi powyższe aspekty,
▪ Statutem Spółki oraz aktami wewnętrznymi obowiązującymi w Spółce, w szczególności opracowaną
przez Komitet Audytu Procedurą wyboru podmiotu uprawnionego zawartą w Polityce,
▪ renomą podmiotu uprawnionego,
65 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
▪ doświadczeniem podmiotu uprawnionego w badaniu sprawozdań w branżach, w których działają Spółka
i jej podmioty zależne,
▪ ceną za wyżej wymienione usługi.
Rekomendacja dotycząca wyboru firmy audytorskiej do przeprowadzenia badania spełniała obowiązujące
warunki.
Komitet Wynagrodzeń
W Spółce działa również Komitet Wynagrodzeń. Obecna kadencja Komitetu Wynagrodzeń rozpoczęła się
1 czerwca 2022 r. i upłynie z dniem zatwierdzenia przez Walne Zgromadzenie sprawozdania finansowego za rok
obrotowy 2025.
W okresie od 1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2023 r. Komitet Wynagrodzeń działał w składzie:
▪ Jacek Leczkowski – Przewodniczący Komitetu Wynagrodzeń,
▪ Agnieszka Głowacka – Członkini Komitetu Wynagrodzeń,
▪ Mirosław Godlewski – Członek Komitetu Wynagrodzeń.
Do zadań Komitetu Wynagrodzeń należy w szczególności planowanie polityki wynagrodzeń członków Zarządu
oraz dostosowywanie wynagrodzeń członków Zarządu do długofalowych interesów Spółki i wyników finansowych.
W 2023 r. odbyło się jedno posiedzenie Komitetu Wynagrodzeń, podczas którego Komitet Wynagrodzeń podjął
jedną uchwałę. Jej przedmiotem była rekomendacja dotycząca ustalenia warunków zatrudnienia i wysokości
wynagrodzenia Wiceprezesa Zarządu Spółki Marka Marca, który dołączył do składu Zarządu Spółki od 1 września
2023 r. (co w niniejszym Sprawozdaniu zostało opisane w rozdziale 4.3.1. Zarząd)
4.4 WALNE ZGROMADZENIE
Walne Zgromadzenie (dalej „WZ”) działa w oparciu o Statut Spółki, Regulamin Walnego Zgromadzenia oraz
Kodeks spółek handlowych. Zwyczajne Walne Zgromadzenia zwoływane przez Zarząd powinno się odbyć
w ciągu sześciu miesięcy po upływie każdego roku obrotowego. Nadzwyczajne Walne Zgromadzenia zwołuje
Zarząd Spółki z własnej inicjatywy lub na pisemny wniosek Rady Nadzorczej albo na żądanie akcjonariusza lub
akcjonariuszy reprezentujących co najmniej jedną dwudziestą kapitału zakładowego – w ciągu dwóch tygodni od
przedstawienia żądania Zarządowi Spółki. Akcjonariusze reprezentujący co najmniej połowę kapitału
zakładowego lub ogółu głosów w Spółce mogą zwołać Nadzwyczajne WZ, informując o tym Zarząd Spółki
w terminie nie krótszym niż 30 dni przed planowaną datą Nadzwyczajnego WZ.
Walne Zgromadzenia jest zwoływane zgodnie z Kodeksem spółek handlowych, Statutem Spółki i Regulaminem.
Regulamin Walnego Zgromadzenia jest dostępny na stronie pod adresem www.onde.pl/relacje-
inwestorskie/dokumenty-korporacyjne/.
4.4.1 Kompetencje Walnego Zgromadzenia
Walne Zgromadzenie jest organem stanowiącym. Uchwały WZ zapadają zwykłą większością głosów, o ile
przepisy Kodeksu spółek handlowych lub Statut nie stanowią inaczej. Uchwały WZ w przedmiocie zmiany Statutu
Spółki oraz zbycia i wydzierżawienia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części oraz ustanowienia na nich
ograniczonego prawa rzeczowego wymagają obecności akcjonariuszy reprezentujących co najmniej połowę
kapitału zakładowego Spółki.
Do kompetencji Walnego Zgromadzenia należy:
▪ rozpatrzenie i zatwierdzenie sprawozdania Zarządu z działalności Spółki oraz sprawozdania finansowego
za ubiegły rok obrotowy,
▪ powzięcie uchwały o podziale zysków lub pokryciu strat,
▪ udzielanie absolutorium członkom organów Spółki z wykonania przez nich obowiązków, uchwalenie
regulaminu Rady Nadzorczej oraz ustalanie zasad wynagradzania członków Rady Nadzorczej,
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 66
▪ podwyższenie lub obniżenie kapitału zakładowego,
▪ zmiany Statutu Spółki,
▪ połączenie Spółki z inną spółką handlową,
▪ rozwiązanie i likwidacja Spółki,
▪ emisja obligacji zamiennych, obligacji z prawem pierwszeństwa lub warrantów subskrypcyjnych,
▪ zbycie i wydzierżawienie przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części oraz ustanowienie na nich
ograniczonego prawa rzeczowego,
▪ rozpatrywanie spraw wniesionych przez Radę Nadzorczą, Zarząd lub akcjonariuszy Spółki,
▪ decydowanie w innych sprawach, które zgodnie z przepisami Kodeksu spółek handlowych lub
brzmieniem Statutu należą do kompetencji Walnego Zgromadzenia.
4.4.2 Uczestnictwo i głosowanie
Zgodnie z art. 406
1
§ 1 Kodeksu spółek handlowych, prawo do uczestniczenia w Walnym Zgromadzeniu Spółki
publicznej mają tylko osoby będące akcjonariuszami Spółki na szesnaście dni przed datą walnego zgromadzenia.
Do uczestnictwa w WZ należy okazać imienne zaświadczenie o prawie uczestnictwa od podmiotu prowadzącego
rachunek papierów wartościowych danego akcjonariusza.
Jedna akcja uprawnia do jednego głosu na Walnym Zgromadzeniu. Akcjonariusze mogą głosować osobiście lub
wykonywać prawo głosu osobiście lub przez swoich pełnomocników, po uprzednim okazaniu przez nich
pełnomocnictw udzielonych w formie pisemnej lub elektronicznej.
Poprzez zgłoszenie w terminie nie późniejszym niż 21 dni od dnia Walnego Zgromadzenia, akcjonariusze
reprezentujący co najmniej jedną dwudziestą kapitału zakładowego Spółki mogą żądać umieszczenia określonych
spraw w porządku obrad. Ponadto, akcjonariusze reprezentujący co najmniej jedną dwudziestą kapitału
zakładowego Spółki mogą przed terminem WZ zgłaszać projekty uchwał dotyczące spraw wprowadzonych do
porządku obrad WZ lub spraw, które mają zostać wprowadzone do porządku obrad, natomiast zgodnie z treścią
art. 401 § 5 KSH każdy z Akcjonariuszy może podczas Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia zgłaszać
projekty uchwał dotyczące spraw wprowadzonych do porządku obrad.
Spółka przewiduje możliwość uczestniczenia i wypowiadania się przy wykorzystaniu środków komunikacji
elektronicznej, jak i wykonywania prawa głosu na WZ przy wykorzystaniu środków komunikacji elektronicznej
i drogą korespondencyjną, jeżeli zwołujący Walne Zgromadzenie tak postanowi. Akcjonariusz ma prawo do
zadawania pytań dotyczących spraw umieszczonych w porządku obrad Walnego Zgromadzenia.
4.5 AKCJE ONDE
4.5.1 Rejestracja zmian Statutu ONDE, w tym obniżenia kapitału zakładowego Spółki
W raportowanym okresie miała miejsce rejestracja zmian Statutu ONDE, w tym obniżenie kapitału zakładowego
Spółki. Spółka poinformowała o tym w raporcie bieżącym nr 20/2023, a także w późniejszych raportach
okresowych.
W I półroczu 2022 r. Spółka przeprowadziła i podsumowała skup akcji własnych. Najistotniejsze zasady realizacji
skupu akcji własnych Spółki zostały opublikowane w raporcie bieżącym nr 20/2022, zaś podsumowanie skupu
akcji własnych Zarząd ONDE przedstawił w raporcie bieżącym nr 21/2022. W związku z realizacją skupu nabytych
zostało 517 241 akcji zwykłych na okaziciela, o wartości nominalnej 0,02 zł każda, zarejestrowanych przez KDPW
pod kodem ISIN PLONDE000018. Akcje zostały nabyte po cenie 58,00 zł za jedną akcję, tj. za łączną cenę
29 999 978 zł. Nabyte przez Spółkę akcje własne stanowiły 0,94% udziału w jej kapitale zakładowym i ogólnej
liczbie głosów na jej Walnym Zgromadzeniu, a ich łączna wartość nominalna wyniosła 10 344,82 zł.
Uchwała w sprawie umorzenia akcji własnych nabytych przez Spółkę została podjęta na Zwyczajnym Walnym
Zgromadzeniu ONDE 17 maja 2023 r. Spółka poinformowała o tym w raporcie bieżącym nr 12/2023.
Zmiany w Statucie Spółki zostały zarejestrowane 22 sierpnia 2023 r. przez Sąd Rejonowy w Toruniu, VII Wydział
Gospodarczy KRS.
67 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
Zmiany wprowadzono w zakresie:
▪ Obniżenie kapitału zakładowego, umorzenie akcji własnych oraz związane z nimi zmiany Statutu Spółki
Kapitał zakładowy Spółki został obniżony o kwotę 10 344,82 zł z kwoty 1 100 600,00 zł do kwoty
1 090 255,18 zł wskutek umorzenia akcji własnych Spółki, nabytych przez Spółkę w łącznej liczbie 517 241
akcji, którym odpowiadało łącznie 517 241 głosów w Spółce, z łącznej liczby akcji 55 030 000 akcji do
54 512 759 akcji.
Tym samym aktualna wysokość kapitału zakładowego wynosi 1 090 255,18 zł i dzieli się na 54 512 759 akcji
zwykłych na okaziciela serii A, o wartości nominalnej 0,02 zł (dwa grosze) każda.
Ogólna liczba głosów wynikająca z wszystkich akcji Spółki to 54 512 759 głosów.
W związku z powyższym nastąpiła również zmiana dotychczasowego oznaczenia akcji Spółki
wyemitowanych w seriach od A do E i zastąpienie go jednolitym oznaczeniem jako akcje serii A. Tym samym
dotychczasowy §5 Statutu Spółki otrzymał nowe brzmienie.
Zarejestrowane zmiany zostały uchwalone uchwałami Zwyczajnego Walnego Zgromadzenia Spółki
z 17 maja 2023 r.
▪ Uchylenie postanowień Statutu, które obowiązywały w okresie do dnia dopuszczenia akcji Spółki do
obrotu na rynku regulowanym i które nie mają już zastosowania, oraz przyjęcie tekstu jednolitego Statutu
Spółki
Zarejestrowane zmiany zostały uchwalone 17 maja 2023 r. na Zwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Spółki.
Tekst jednolity Statutu Spółki uwzględniający wszystkie dokonane zmiany Spółka przekazała w raporcie bieżącym
nr 20/2023.
4.5.2 Akcjonariat
Na 31 grudnia 2023 r. kapitał podstawowy ONDE składał się z 54 512 759 akcji (odpowiadającym takiej samej
liczbie głosów na Walnym Zgromadzeniu – dalej „WZ”) o łącznej wartości nominalnej 1 090 255,18 zł.
Dominującym akcjonariuszem Spółki jest ERBUD S.A. z siedzibą w Warszawie, ul. Franciszka Klimczaka 1,
posiadający 60,67% akcji i głosów na WZ.
Według informacji będących w posiadaniu Spółki w okresie od dnia przekazania poprzedniego raportu
okresowego (tj. opublikowanego 14 listopada 2023 r. skonsolidowanego raportu kwartalnego za okres
zakończony 30 września 2023 r.) do dnia publikacji Sprawozdania nie nastąpiły zmiany w strukturze akcjonariuszy
posiadających znaczne pakiety akcji ONDE
Akcje ONDE są akcjami zwykłymi na okaziciela i nie są akcjami uprzywilejowanymi. Z akcjami Spółki nie są
związane żadne specjalne uprawnienia kontrolne. Statut Spółki nie zawiera ograniczeń odnośnie do przenoszenia
prawa własności akcji wyemitowanych przez Spółkę i wykonywania prawa głosu, jak również nie zawiera
postanowień, zgodnie z którymi prawa kapitałowe związane z papierami wartościowymi są oddzielone od
posiadania papierów wartościowych. Spółka nie ma wiedzy o jakichkolwiek ograniczeniach co do wykonywania
prawa głosu przez posiadaczy określonej części lub liczby głosów czy o ograniczeniach czasowych dotyczących
wykonywania prawa głosu.
Tabela 15 Akcjonariusze posiadający co najmniej 5% ogólnej liczby głosów
Akcjonariusz
Liczba akcji
na dzień publikacji
Sprawozdania
% udział
w kapitale
zakładowym
na dzień
publikacji
Sprawozdania
Liczba głosów
na WZ na
dzień publikacji
Sprawozdania
% udział
w liczbie
głosów
na WZ
na dzień
publikacji
Sprawozdania
ERBUD S.A.
33 072 822
1
60,67%
33 072 822
1
60,67%
Jacek Leczkowski
3 530 612
2
6,48%
3 530 612
2
6,48%
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 68
Generali PTE S.A., zarządzający
funduszem Generali OFE
3 274 976
3
6,01%
3 274 976
3
6,01%
Fundusze zarządzane przez
Nationale-Nederlanden PTE S.A.
4
2 587 155
5,53%
2 587 155
5,53%
- w tym Nationale-Nederlanden
OFE
4
2 342 155
5,01%
2 342 155
5,01%
1
Na podstawie treści powiadomienia o transakcji przekazanego Spółce przez ERBUD S.A. 27 maja 2022 r. (raport bieżący nr 22/2022).
2
Na podstawie treści powiadomienia o transakcji przekazanego Spółce przez Pana Jacka Leczkowskiego 27 maja 2022 r. (raport bieżący
nr 23/2022).
3
Zgodnie z zawiadomieniem przekazanym Spółce 25 lipca 2023 r. przez Generali Powszechne Towarzystwo Emerytalne S.A. (raport bieżący
nr 19/2023).
4
Obliczono, uwzględniając ilość 46 780 000 ogólnej liczby akcji i głosów z akcji Spółki, według stanu na 14 lipca 2021 r., tj. dnia, w którym Spółka
otrzymała od Nationale-Nederlanden Powszechne Towarzystwo Emerytalne (dalej „NN PTE”) informację o nabyciu przez Otwarty Fundusz
Emerytalny (dalej „NN OFE”) 2 342 155 akcji spółki (5,01% w ówczesnym kapitale akcyjnym oraz głosach na Walnym Zgromadzeniu Spółki), a także
o łącznym nabyciu przez fundusze zarządzane przez NN PTE: tj. przez NN OFE oraz Nationale-Nederlanden Otwarty Fundusz Emerytalny,
Nationale-Nederlanden Dobrowolny Fundusz Emerytalny, Nationale-Nederlanden Dobrowolny Fundusz Emerytalny Nasze Jutro 2025, Nationale-
Nederlanden Dobrowolny Fundusz Emerytalny Nasze Jutro 2030, Nationale-Nederlanden Dobrowolny Fundusz Emerytalny Nasze Jutro 2035,
Nationale-Nederlanden Dobrowolny Fundusz Emerytalny Nasze Jutro 2040, Nationale-Nederlanden Dobrowolny Fundusz Emerytalny Nasze Jutro
2045, Nationale-Nederlanden Dobrowolny Fundusz Emerytalny Nasze Jutro 2050, Nationale-Nederlanden Dobrowolny Fundusz Emerytalny Nasze
Jutro 2055, Nationale-Nederlanden Dobrowolny Fundusz Emerytalny Nasze Jutro 2060 oraz Nationale-Nederlanden Fundusz Emerytalny Nasze
Jutro 2065) łącznie 2 587 155 akcji spółki (5,53% w ówczesnym kapitale akcyjnym oraz głosach na Walnym Zgromadzeniu Spółki). W związku
z otrzymaniem ww. informacji przed uzyskaniem statusu spółki publicznej (i związanych z tym obowiązków akcjonariuszy dotyczących nabywania /
zbywania tzw. znacznych pakietów akcji), Spółka nie przekazała tej informacji do publicznej wiadomości w formie raportu.
Na Zwyczajnym Walnym Zgromadzeniu (ZWZ) Spółki, które odbyło się:
▪ 9 maja 2022 r. NN OFE zarejestrowało 4 355 000 akcji Spółki, co dawało mu wówczas udział w wysokości 7,91% w ogólnej liczbie
głosów. Spółka poinformowała o tym w raporcie bieżącym nr 17/2022,
▪ 17 maja 2023 r. NN OFE zarejestrowało 4 312 236 akcji Spółki, co dawało mu wówczas udział w wysokości 7,84% w ogólnej licznie
głosów. Spółka poinformowała o tym w raporcie bieżącym nr 11/2023.
4.5.3 Stan posiadania akcji przez członków organów spółki
Według informacji będących w posiadaniu ONDE w okresie od dnia przekazania poprzedniego raportu
okresowego (tj. opublikowanego 14 listopada 2023 r. skonsolidowanego raportu kwartalnego za okres
zakończony 30 września 2023 r.), do dnia publikacji Sprawozdania nie nastąpiły zmiany w stanie posiadania akcji
Spółki przez członków Zarządu i Rady Nadzorczej.
W poniższej tabeli zaprezentowano stan posiadania akcji ONDE przez członków Rady Nadzorczej na dzień
publikacji Sprawozdania.
Tabela 16 Stan posiadania akcji Spółki przez Członków Rady Nadzorczej
Funkcja
Liczba akcji
(w sztukach i głosach
na Walnym Zgromadzeniu)
Jacek Leczkowski
Przewodniczący RN
3 530 612
Jacek Socha
Wiceprzewodniczący RN
43 743
Agnieszka Głowacka
Członkini RN
136 768
Mirosław Godlewski
Członek RN
-
69 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
Michał Otto
Członek RN
44 558
Michał Hulbój
Członek RN
-
W poniższej tabeli zaprezentowano stan posiadania akcji ONDE przez członków Zarządu na dzień publikacji
Sprawozdania.
Tabela 17 Stan posiadania akcji Spółki przez Członków Zarządu
Funkcja
Liczba akcji
(w sztukach i głosach
na Walnym Zgromadzeniu)
Paweł Średniawa
Prezes Zarządu
117 831
Piotr Gutowski
Wiceprezes Zarządu
105 206
Marcin Szerszeń
Wiceprezes Zarządu
105 206
Marek Marzec
Wiceprezes Zarządu
-
4.5.4 Kurs akcji
Akcje ONDE są notowane na rynku regulowanym Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie od 19 lipca 2021
r. i na dzień publikacji Sprawozdania wchodzą w skład indeksów: WIG140, sWIG80, sWIG80TR,
WIG-ENERGIA, WIG-POLAND, WIG oraz CEEplus.
Kurs akcji na zamknięciu sesji w dniu debiutu wyniósł 28,08 zł. Na koniec sesji giełdowej 29 grudnia 2023 r. kurs
zamknięcia wyniósł 17,10 zł, tj. był o 39,1% niższy niż w dniu debiutu. Średnie dzienne obroty od dnia debiutu
do zakończenia raportowanego okresu wyniosły 37,0 tys. sztuk akcji.
Wykres 11 Kurs akcji ONDE od debiutu na GPW do 31 grudnia 2023 r
4.6 REKOMENDACJA ZARZĄDU DOTYCZĄCA DYWIDENDY
Zarząd Spółki zgłasza propozycję, aby zysk netto za rok obrotowy 2023, który wynosi 29 722 445,30 zł, podzielić
w następujący sposób:
▪ 16 898 955,29 zł przeznaczyć na wypłatę dywidendy (co stanowi 0,31 zł na 1 akcję);
▪ 12 823 490,01 zł przeznaczyć na zasilenie kapitału zapasowego ONDE.
Stosownie do postanowień zasady 4.14 zbioru zasad ładu korporacyjnego „Dobre Praktyki Spółek Notowanych
GPW 2021” Zarząd swoją rekomendację dotyczącą przeznaczenia części zysku na zasilenie kapitału
0
100
200
300
400
500
600
0
3
6
9
12
15
18
21
24
27
30
li
p
i
e
c
2
1
s
ie
r
p
ie
ń
2
1
w
rz
e
s
i
e
ń
2
1
pa
ź
d
z
iern
ik
2
1
li
s
t
o
p
ad
2
1
g
r
u
d
z
ie
ń
2
1
s
ty
c
z
e
ń
2
2
l
u
t
y
2
2
m
a
r
z
e
c
2
2
kw
i
e
c
i
eń
2
2
m
a
j
2
2
c
z
e
r
w
i
e
c
2
2
l
i
p
i
e
c
2
2
s
i
e
rp
i
e
ń
2
2
w
r
ze
s
i
e
ń
22
p
a
źd
z
i
e
rn
i
k
2
2
l
is
t
op
a
d
2
2
g
r
u
d
z
i
e
ń
2
2
s
t
y
c
z
e
ń
2
3
l
u
t
y
2
3
m
a
r
z
e
c
2
3
k
w
i
e
c
ie
ń
2
3
m
a
j
2
3
c
z
e
r
w
i
e
c
2
3
l
i
p
i
e
c
2
3
s
i
e
r
p
ie
ń
2
3
w
r
z
e
s
i
e
ń
2
3
p
a
ź
d
z
ie
r
ni
k
2
3
l
i
s
t
o
p
a
d
2
3
gr
u
d
z
i
e
ń
2
3
Wolumen obrotu [w tys. szt]
Kurs akcji [w zł]
Wolumen obrotu Kurs
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 70
zapasowego ONDE uzasadnia potrzebami inwestycyjnymi Spółki, w szczególności związanymi z rozwojem
własnego portfela projektów PV.
4.7 WYNAGRODZENIA
4.7.1 Polityka wynagrodzeń
W Grupie ONDE obowiązuje Polityka Wynagrodzeń Członków Zarządu i Rady Nadzorczej ONDE („Polityka
Wynagrodzeń”), przyjmowana przez Walne Zgromadzenie nie rzadziej niż raz na 4 lata, przy czym jej istotne
zmiany wymagają uchwały Walnego Zgromadzenia. Polityka Wynagrodzeń została przyjęta przez Nadzwyczajne
Walne Zgromadzenie (dalej „NWZ”) spółki 28 maja 2021 r., a następnie zmieniona uchwałą NWZ z 16 grudnia
2021 r. oraz uchwałą nr 45/2022 Rady Nadzorczej Spółki ONDE z dnia 1 czerwca 2022 r. w sprawie zmiany
i przyjęcia tekstu jednolitego Polityki Wynagrodzeń.
Polityka Wynagrodzeń ma na celu wsparcie realizowania strategii rozwoju Grupy ONDE i wyznacza kierunki
działalności biznesowej Spółki, jej długoterminowe interesy oraz aspekty stabilności (dalej „Strategia”).
Na podstawie Strategii wyznaczane są cele rynkowe, wynikowe lub lojalnościowe (dalej „Cele”), których realizacja
jest ściśle powiązana z poziomem wynagrodzenia osób objętych Polityką Wynagrodzeń.
Zgodnie z obowiązującą Polityką Wynagrodzeń, Wynagrodzenie członka Zarządu obejmuje część stałą,
obejmującą wynagrodzenie zasadnicze (stałe), a jego wysokość jest określana indywidualnie dla członka
Zarządu.
Ponadto, członkowi Zarządu może przysługiwać wynagrodzenie zmienne, którego przyznanie i wysokość nie są
gwarantowane. Wysokość wynagrodzenia zmiennego jest uzależniona od spełnienia się warunków dotyczących
realizacji określonych celów finansowych lub niefinansowych. Rada Nadzorcza określa wysokość i zasady
przyznawania części stałej i zmiennej, jak również premii i innych świadczeń pieniężnych i niepieniężnych, które
mogą zostać przyznane członkom Zarządu. Wynagrodzenie zmienne może być również przyznane w formie
instrumentów finansowych lub pochodnych instrumentów finansowych w ramach obowiązującego w Spółce
programu motywacyjnego. Wynagrodzenie stałe powinno stanowić taką część łącznego wynagrodzenia
Członków Zarządu, aby było możliwe prowadzenie elastycznej polityki dotyczącej wynagrodzenia zmiennego,
w tym zmniejszenie wysokości tych składników lub ich niewypłacenie. Wynagrodzenie zmienne Członka Zarządu
za dany rok obrotowy nie może przekraczać sześciokrotności wynagrodzenia stałego przysługującego temu
członkowi Zarządu za ten sam rok obrotowy.
Z kolei wynagrodzenie członka Rady Nadzorczej nie jest powiązane z wynikami Spółki lub Grupy Kapitałowej –
jego wysokość ustala Walne Zgromadzenie Spółki w drodze uchwały i nie może przyjmować postaci instrumentów
finansowych lub innych świadczeń niepieniężnych. Ze względu na pełnioną funkcję, w szczególności
Przewodniczącego Rady Nadzorczej lub komitetu, uwzględniając nakład pracy związany z pełnieniem tego
rodzaju funkcji, wynagrodzenie Członka Rady Nadzorczej może zostać podwyższone.
Świadczenia dodatkowe
Rada Nadzorcza może przyznać członkom Zarządu dodatkowe świadczenia pieniężne i niepieniężne,
w tym w szczególności:
▪ prawo do korzystania z określonego majątku Spółki, w tym w szczególności z komputera, samochodu
oraz telefonu służbowego,
▪ ponoszenie przez Spółkę kosztów związanych z wypełnianiem przez członka Zarządu jego obowiązku,
obejmujące m.in.: przejazdy, przeloty, noclegi, wydatki reprezentacyjne oraz koszty stosownych
seminariów i szkoleń,
▪ prawo do korzystania z dodatkowych świadczeń pozapłacowych (benefity) uruchomionych dla osób
zatrudnionych w Spółce i stale współpracujących ze Spółką,
▪ prawo do dodatkowego ubezpieczenia dla osób zarządzających spółką (D&O), w związku z pełnioną
w Spółce funkcją,
▪ pakiet prywatnej opieki medycznej, obejmujący członka Zarządu, bez osób najbliższych, obowiązujący
na terenie Polski.
71 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
Tabela 18 Wynagrodzenia Członków Rady Nadzorczej
Wynagrodzenie
brutto (w zł) –
stałe
w 2023 r.
Udział
wynagrodzenia
stałego
W tym
świadczenia
należne* (w zł)
Wynagrodzenie
brutto (w zł) –
stałe
w 2022 r.
Jacek Leczkowski –
Przewodniczący RN
Wynagrodzenie
134 000
100%
12 000
110 000
Przychód od składek pracodawcy
PPK
0
0%
0
0
Razem brutto
134 000
100%
12 000
110 000
Jacek Socha –
Wiceprzewodniczący RN
Wynagrodzenie
122 000
100%
11 000
98 000
Przychód od składek pracodawcy
PPK
0
0%
0
0
Razem brutto
122 000
100%
11 000
98 000
Agnieszka Głowacka – Członkini RN
Wynagrodzenie
110 000
100%
10 000
86 000
Przychód od składek pracodawcy
PPK
0
0%
0
0
Razem brutto
110 000
100%
10 000
86 000
Mirosław Godlewski – Członek RN
Wynagrodzenie
110 000
98,87%
10 000
86 000
Przychód od składek pracodawcy
PPK
1 260
1,13%
150
0
Razem brutto
111 260
100%
10 150
86 000
Michał Otto – Członek RN
Wynagrodzenie
110 000
100%
10 000
86 000
Przychód od składek pracodawcy
PPK
0
0%
0
0
Razem brutto
110 000
100%
10 000
86 000
Michał Hulbój – Członek RN
Wynagrodzenie
110 000
98,87%
10 000
56 000
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 72
Przychód od składek pracodawcy
PPK
1 260
1,13%
150
0
Razem brutto
111 260
100%
10 150
56 000
* Świadczenia należne, o których mowa w art. 90g ust. 1 ustawy o ofercie publicznej, czyli takie, w stosunku do których przysługuje roszczenie o ich
wypłatę, ale nie zostały jeszcze wypłacone.
Udział w Pracowniczym Programie Kapitałowym
Członkom Rady Nadzorczej przysługuje udział w Pracowniczym Programie Kapitałowym funkcjonującym
w Spółce. W 2023 r. dwaj z sześciu Członków Rady Nadzorczej brali udział w programie, zgodnie z ww. tabelą.
Proporcje pomiędzy składnikami wynagrodzenia
Zgodnie z Polityką Wynagrodzeń wynagrodzenie stałe stanowi całość wynagrodzenia Członków Rady
Nadzorczej.
Tabela 19 Wynagrodzenia Członków Zarządu
Wynagrodzenia
za 2023 r. (w zł)
Udział
w łącznym
wynagrodzeniu
W tym
świadczenia
należne* (w zł)
Wynagrodzenia
za 2022 r. (w zł)
Paweł Średniawa – Prezes Zarządu
Nagroda
0
0,00%
0
420 000
Premia uznaniowa
215 220
22,82%
0
1 385 000
Ryczałt za samochód służbowy
4 800
0,51%
400
4 800
TU Zdrowie
3 185
0,34%
302,50
3 096
Przychód od składek pracodawcy
PPK
0
0,00%
0,00
0
Wynagrodzenie zasadnicze
720 000
76,33%
60 000
635 000
Razem brutto
943 205
100%
60 702,50
2 447 896
Piotr Gutowski – Wiceprezes
Zarządu
Nagroda
0
0,00%
0
350 000
Premia uznaniowa
143 480
16,46%
0
923 000
Ryczałt za samochód służbowy
4 800
0,55%
400
4 800
TU Zdrowie
3 185
0,37%
302,50
3 096
Przychód od składek pracodawcy
PPK
0
0,00%
0,00
0
Wynagrodzenie zasadnicze
720 000
82,62%
60 000
635 000
Razem brutto
871 465
100%
60 702,50
1 915 896
73 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
Marcin Szerszeń – Wiceprezes
Zarządu
Nagroda
0
0,0%
0
350 000
Premia uznaniowa
143 480
19,72%
0
923 000
Ryczałt za samochód służbowy
4 800
0,66%
400
4 800
TU Zdrowie
3 185
0,44%
302,50
3 096
Przychód od składek pracodawcy
PPK
0
0,00%
0,00
0
Wynagrodzenie zasadnicze
576 000
79,18%
48 000
526 000
Razem brutto
727 465
100%
48 702,50
1 806 896
Marek Marzec – Wiceprezes
Zarządu
Nagroda
0
0,00%
0
0
Premia uznaniowa
0
0,00%
0
0
Ryczałt za samochód służbowy
1 479,93
0,61%
400
0
TU Zdrowie
0
0,00%
0
0
Przychód od składek pracodawcy
PPK
0
0,00%
906,00
0
Wynagrodzenie zasadnicze
240 000
99,39%
60 000
0
Razem brutto
241 479,93
100%
61 306
0
* Świadczenia należne, o których mowa w art. 90g ust. 1 ustawy o ofercie publicznej, czyli takie, w stosunku do których przysługuje roszczenie o ich
wypłatę, ale nie zostały jeszcze wypłacone.
Udział w Pracowniczym Programie Kapitałowym
Członkom Zarządu przysługuje udział w Pracowniczym Programie Kapitałowym funkcjonującym w Spółce.
W 2023 r. jeden z czterech Członków Zarządu przystąpił do programu, zgodnie z ww. tabelą.
Zobowiązania wynikające z emerytur i świadczeń o podobnym charakterze
Spółka nie posiada zobowiązań wynikających z emerytur i świadczeń o podobnym charakterze dla byłych osób
zarządzających ani nadzorujących albo byłych członków organów administrujących; nie posiada również
zobowiązań zaciągniętych w związku z takimi świadczeniami.
Zgodnie z Polityką Wynagrodzeń Spółka nie przyznaje Członkom Zarządu i Rady Nadzorczej indywidualnych
świadczeń w ramach programów emerytalno-rentownych lub programów wcześniejszych emerytur.
Umowy zawarte między Spółką a osobami zarządzającymi przewidujące rekompensatę
Na podstawie porozumień zmieniających z 1 czerwca 2022 r. do umów o pracę z członkami Zarządu: Prezesem
Zarządu Pawłem Średniawą, Wiceprezesem Zarządu Piotrem Gutowskim oraz Wiceprezesem Zarządu Marcinem
Szerszeniem, Spółka zobowiązała się wypłacić każdego miesiąca po rozwiązaniu umowy przez okres
odpowiadający okresowi zakazu konkurencji (jeden rok od dnia rozwiązania umowy) kwotę odszkodowania,
w wysokości 50% miesięcznego wynagrodzenia brutto.
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 74
System motywacyjny
W 2023 r. w ONDE nie obowiązywał program motywacyjny będący programem płatności w formie akcji.
4.8 DZIAŁALNOŚĆ SPONSORINGOWA
W 2023 r. ONDE zaangażowała się w różnorodne sportowe, edukacyjne i kulturalne działalności wspierające
rozwój społeczności lokalnych oraz budujące świadomość w zakresie odnawialnych źródeł energii.
Umowy sponsoringowe łączą Spółkę m.in. z żużlowym Klubem Sportowym Toruń oraz koszykarskim klubem
sportowym Twarde Pierniki Toruń. Spółka wspiera również Toruński Klub Hokejowy.
W 2023 roku na pomoc finansową od ONDE mogło też liczyć kilkanaście mniejszych organizacji, stowarzyszeń,
młodzieżowych klubów sportowych, a także indywidualnych sportowców. Łącznie na sponsoring sportowy
i wspieranie lokalnych inicjatyw kulturalnych w raportowanym okresie przeznaczono ponad 655 tys. złotych.
4.9 SYSTEMY KONTROLI WEWNĘTRZNEJ I ZARZĄDZANIA
RYZYKIEM W PROCESIE SPORZĄDZANIA SPRAWOZDAŃ
FINANSOWYCH
Sprawozdania finansowe Grupy ONDE i ONDE S.A. sporządzane są przez wykwalifikowanych pracowników
działów finansowo-księgowych ERBUD Shared Services Sp. z o.o., która świadczy usługi księgowe na rzecz
spółek z Grupy ERBUD. Podlegają również kontroli wewnętrznej przeprowadzanej przez Zarząd Spółki,
pracowników Działu Finansów i Kontrolingu, pracowników Działu Audytu i Kontroli Wewnętrznej, Komitet Audytu
Rady Nadzorczej oraz przez biegłych rewidentów, wybieranych przez Radę Nadzorczą.
Zarządzanie ryzykiem w zakresie wyceny składników aktywów, pasywów i wyceny projektów w realizacji, jak
również w odniesieniu do procedury tworzenia rezerw opiera się na bieżącym monitorowaniu ich wartości oraz
cyklicznym dokonywaniu odpowiednich zmian w sprawozdaniach okresowych i rocznych adekwatnie do wahań
wartości godziwej tych składników.
Zaawansowanie rzeczowe i wartościowe projektów ustalane jest w oparciu o system Oceny efektywności
projektów realizowanych w generalnym wykonawstwie bezpośrednio na poszczególnych projektach (budowach)
i weryfikowany przez nadzór na poziomie działów, pracowników Działu Audytu i Kontroli Wewnętrznej oraz przez
Dział Finansów i Kontrolingu.
75 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
5
5 POZOSTAŁE INFORMACJE
5.1 ISTOTNE POSTĘPOWANIA
Szczegółowy wykaz istotnych postępowań sądowych, arbitrażowych i administracyjnych (spraw spornych)
znajduje się w nocie 6.8 skonsolidowanego sprawozdaniu finansowym Grupy ONDE za 2023 r.
5.2 ZDARZENIA NIETYPOWE
W lutym 2023 r. ONDE zawarła dwie umowy z inwestorem UAB „Energijos žara” (raport bieżący nr 7/2023),
dotyczące realizacji robót budowlanych z zakresu budowy fundamentów oraz układania kabli średniego
i wysokiego napięcia na terenie Republiki Litewskiej (projekt FW Kelme I). Łączna wartość umów sięga 25,8 mln
euro, zaś moc farmy wiatrowej wyniesie 80 MW.
24 listopada 2023 r. Zarząd ONDE poinformował o otrzymaniu wypowiedzenia przez inwestora ww. umów (raport
bieżący nr 26/2023). Inwestor wskazał, że powodem wypowiedzenia jest istotne naruszenie postanowień
kontraktów, wobec czego uznał, że zaszły przesłanki umowne upoważniające go do wcześniejszego rozwiązania
umów i dochodzenia praw związanych z rozwiązaniem kontraktów. W ocenie Spółki nie zaistniały przesłanki
uzasadniające wcześniejsze, jednostronne rozwiązanie ww. kontraktów.
W przypadku niewykonania kontraktów w całości ONDE oszacowała, że nie uzyska przychodów z tytułu
pozostających do wykonania prac w wysokości, odpowiednio, ok. 2,03 mln euro oraz ok. 3,58 mln euro, czyli
łącznie ok. 5,61 mln euro (ok. 25,4 mln zł
6
).
1 grudnia 2023 r. ONDE dokonała aktualizacji informacji w zakresie powyższego wypowiedzenia umów (raport
bieżący nr 28/2023). Zarząd ONDE poinformował wówczas, że Spółka uznaje powyższe wypowiedzenie za
bezskuteczne i bezpodstawne, a nadto poinformowała, że po wnikliwej analizie sprawy 1 grudnia 2023 r.
doręczyła inwestorowi wypowiedzenie obu kontraktów z dniem 14 grudnia 2023 r. ze względu na wystąpienie
rażących naruszeń obu kontraktów, które uzasadniają wypowiedzenie obu kontraktów przez ONDE z winy
inwestora.
Na 31 grudnia 2023 r. ONDE prowadziła z inwestorem rozmowy zmierzające do osiągnięcia porozumienia między
stronami. Na dzień publikacji Sprawozdania Spółka zawarła porozumienia dotyczące obu kontraktów.
5.3 TRANSAKCJE Z PODMIOTAMI POWIĄZANYMI
W 2023 r. ONDE oraz spółki od niej zależne nie zawierały istotnych transakcji z podmiotami powiązanymi na
innych warunkach niż rynkowe.
Szczegółowe informacje dotyczące transakcji z podmiotami powiązanymi (w tym udzielonych i otrzymanych
pożyczek i poręczeń) zostały zaprezentowane w nocie 6.12 skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy
ONDE za 2023 r.
Spółka rozlicza umowną opłatę za usługi wsparcia, świadczone na rzecz ONDE przez ERBUD S.A. Opłata
w wysokości 0,9% przychodów (naliczana miesięcznie w zależności od wartości miesięcznych faktur sprzedaży
wystawianych przez Spółkę
) jest ponoszona na rzecz ERBUD S.A. tytułem zaangażowania w realizację celów
biznesowych na rzecz spółek z Grupy ERBUD, w tym ONDE
6
Przeliczeń na złote dokonano po kursie średnim dla EUR/PLN przyjętym dla sprawozdań finansowych za 2023 r., tj. 4,5284.
 
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 76
W 2023 r. ONDE obciążyło spółki celowe opłatą za usługi wsparcia w wysokości 2,3 mln zł. Usługi świadczone
na rzecz spółek zależnych dotyczyły usług managerskich, usług deweloperskich, usług doradztwa prawnego
i podatkowego, obsługi administracyjnej i informatycznej oraz innych usług koniecznych do rozwoju realizowanych
projektów oraz obsługi prawno-korporacyjnej spółek celowych. Opłata ta nie ma wpływu na wyniki finansowe
w ujęciu skonsolidowanym Grupy ONDE, wpływa jedynie na jednostkowe wyniki finansowe spółki dominującej
ONDE.
5.4 INFORMACJE O POWIAZANIACH ORGANIZACYJNYCH LUB
KAPITAŁOWYCH Z INNYMI PODMIOTAMI I OKREŚLENIE
GŁÓWNYCH INWESTYCJI KRAJOWYCH I ZAGRANICZNYCH
W 2023 r. Spółka nie dokonywała inwestycji kapitałowych poza grupą jednostek powiązanych oraz nie
dokonywała inwestycji zagranicznych. Inwestycje krajowe Spółki zostały opisane w punkcie 1.1.3 Struktura Grupy
i stanowiły głównie transakcje nabycia udziałów w spółkach celowych.
We wrześniu 2022 r. została zawarta umowa spółki pod nazwą ONDE GmbH (wcześniej pod nazwą ONDE
Beteiligungs GmbH) z siedzibą w Düsseldorfie (Republika Federalna Niemiec). Spółka ta została założona w celu
pozyskiwania zleceń oraz realizacji robót budowlanych i prowadzenia akwizycji firm działających w segmencie
OZE na rynku niemieckim. Na 31.12.2023 r. spółka ONDE GmbH nie posiadała udziałów w innych spółkach.
Dominującym akcjonariuszem ONDE jest ERBUD S.A., posiadający 60,67% akcji oraz głosów na Walnym
Zgromadzeniu Spółki.
Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy ONDE oraz jednostkowe sprawozdanie finansowe ONDE
sporządzane są przez wykwalifikowanych pracowników działów finansowo-księgowych ERBUD Shared Services
Sp. z o.o., która świadczy usługi księgowe na rzecz spółek z Grupy ERBUD. Podlegają również kontroli
wewnętrznej przeprowadzanej przez Zarząd Spółki, pracowników Działu Finansów i Kontrolingu, wewnętrzne
działy audytu, Komitet Audytu Rady Nadzorczej oraz przez biegłych rewidentów działających w ramach
podmiotów uprawnionych do badania sprawozdań finansowych, wybieranych przez Radę Nadzorczą Spółki.
Opis istotnych pozycji pozabilansowych przedstawiono w nocie 3.5. skonsolidowanego sprawozdania
finansowego Grupy ONDE za rok 2023.
5.5 ZDARZENIA PO DNIU BILANSOWYM
▪ 22 stycznia 2024 r. Spółka poinformowała o podpisaniu – wraz ze spółką Erbud S.A. – listu
zmieniającego nr 2 do znaczącej umowy kredytowej zawartej na podstawie „Listu dotyczącego
usług wsparcia handlu Nr 24/2021” z HSBC Continental Europe (raport bieżący nr 2/2024)
Na mocy umowy strony ustaliły możliwość korzystania przez ONDE oraz ERBUD S.A. z limitu na
gwarancje bankowe i akredytywy w wysokości 74 mln zł do 31 października 2024 r.
Na limit składają się następujące sublimity:
▪ limit na produkty o charakterze gwarancyjnym w ramach Usługi Wsparcia Zrównoważonego Handlu
(realizacja Projektów Ekologicznych) – maksymalnie 74 mln zł;
▪ limit na produkty o charakterze gwarancyjnym w ramach Usługi Wsparcia Handlu, ale nie będących
Instrumentem Zrównoważonego Handlu – maksymalnie 50 mln zł;
▪ limit na akredytywy dokumentowe w ramach Usługi Wsparcia Zrównoważonego Handlu (realizacja
Projektów Ekologicznych) – maksymalnie 45 mln zł.
Pozostałe warunki nie odbiegają od warunków rynkowych.
▪ 9 stycznia 2024 r. Spółka spłaciła pożyczkę w wysokości 10 mln zł otrzymaną od ERBUD S.A.
na podstawie umowy zwartej 5 lipca 2023 r.
▪ 8 marca 2024 r. Spółka poinformowała o zawarciu umowy sprzedaży udziałów
w Farmie Wiatrowej Szybowice Sp. z o.o., będącej właścicielem projektu farmy wiatrowej o mocy
77 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
37,4 MW, oraz o zawarciu znaczącej umowy na generalne i kompleksowe wykonawstwo farmy
wiatrowej (raport bieżący nr 4/2024)
W nawiązaniu do raportu bieżącego nr 3/2024 z 8 marca 2024 r. Spółka poinformowała, że 8 marca
2024 r. ONDE oraz Goalscreen Holdings Limited (spółka działająca zgodnie z prawem Cypru, z siedzibą
w Larnace) (łącznie „Sprzedawcy”) zawarły ze spółką należącą do Grupy Orlen – tj. z Energa Green
Development Sp. z o.o. z siedzibą w Gdańsku („Kupujący”) – przyrzeczoną umowę sprzedaży 100%
udziałów (każdy ze Sprzedawców po 50% udziałów) w spółce Farma Wiatrowa
Szybowice Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie. Farma Wiatrowa Szybowice Sp. z o.o. jest właścicielem
projektu farmy wiatrowej pod nazwą Szybowice, o mocy zainstalowanej 37,4 MW, zlokalizowanej
w gminie Prudnik. Umowa sprzedaży udziałów została zawarta w związku ze spełnieniem się warunków
zawieszających.
Zgodnie z umową cena sprzedaży za 100% udziałów wynosi ok. 60,0 mln zł, z czego na Spółkę przypada
kwota ok. 30 mln zł. Ostateczna wartość zostanie skorygowana o wartość kapitału obrotowego netto oraz
wartość zadłużenia netto Farmy Wiatrowej Szybowice z dnia zawarcia umowy.
Sprzedawcom przysługiwać może także dodatkowa cena w maksymalnej kwocie ok. 22,0 mln zł, z czego
Spółce przysługiwać będzie maksymalnie ok. 11 mln zł. Cena dodatkowa będzie płatna w przypadku
uzyskania do 31 grudnia 2025 r. przez Farmę Wiatrową Szybowice ostatecznego pozwolenia na
użytkowanie albo ostatecznego zgłoszenia – zawiadomienia organu o zakończeniu budowy,
uprawniającego do rozpoczęcia użytkowania projektu farmy wiatrowej Szybowice oraz dokonania jego
odbioru („Uzyskanie Statusu COD”), przy czym to Sprzedawcy ponoszą odpowiedzialność za wszelkie
ryzyka i koszty z tym związane.
Ewentualna płatność ceny dodatkowej nastąpi w terminie 10 dni roboczych od dnia Uzyskania Statusu
COD. Cena dodatkowa będzie przysługiwać Sprzedawcom również, gdy w terminie do 31 grudnia 2025 r.
Uzyskanie Statusu COD nie nastąpi z przyczyn zależnych od Kupującego lub Farmy Wiatrowej
Szybowice.
Pozostałe warunki Umowy Sprzedaży Udziałów nie odbiegają od warunków powszechnie stosowanych
w tego typu transakcjach.
Jednocześnie ONDE poinformowała, że w związku z zawarciem umowy sprzedaży udziałów
w Farmie Wiatrowej Szybowice Sp. z o.o., 8 marca 2024 r. zawarła z Farmą Wiatrową Szybowice umowę,
której przedmiotem jest generalne i kompleksowe wykonawstwo projektu farmy wiatrowej o całkowitej
łącznej wartości ok. 105 mln zł netto. Termin realizacji kontraktu to 21 miesięcy od dnia wydania przez
Farmę Wiatrową Szybowice polecenia rozpoczęcia prac.
Umowa ta weszła w życie z dniem otrzymania przez ONDE od Farmy Wiatrowej Szybowice polecenia
rozpoczęcia prac, tj. 20 marca 2024 r.12 marca 2024 r. Spółka poinformowała o podpisaniu znaczącej
umowy kredytowej z mBank S.A. na finansowanie i refinansowanie projektów OZE (raport bieżący nr
5/2024)
Umowa kredytu odnawialnego dotyczy finansowania lub refinansowania poniesionych w ciągu 6 miesięcy
poprzedzających finansowanie nakładów inwestycyjnych związanych z:
▪ nabyciem 100% udziałów w spółce celowej prowadzącej projekt OZE,
▪ zaliczkami przyłączeniowymi oraz innymi opłatami na rzecz przedsiębiorstwa energetycznego
w związku z umową przyłączeniową.
Na podstawie umowy bank udzieli Spółce kredytu odnawialnego w euro, w maksymalnej kwocie
20 mln euro, który to kredyt będzie udostępniany w formie ciągnień w złotych lub euro po złożeniu przez
ONDE stosownego wniosku o wypłatę.
Stopa oprocentowania, w oparciu o którą naliczane będą odsetki od każdego ciągnienia w każdym
okresie odsetkowym wynoszącym jeden miesiąc, stanowi stopę procentową w skali roku równą sumie:
(i) marży Banku oraz (ii) odpowiedniej stopy bazowej (tj. dla ciągnień w euro: EURIBOR 1M, a dla ciągnień
w złotych: WIBOR 1M (w tym stawka oferowana WIBOR 1M; albo – w przypadku, gdy z jakichkolwiek
powodów stopa bazowa dla danego okresu odsetkowego nie będzie dostępna – w oparciu o ustalony
w umowie wskaźnik alternatywny i jego korektę).
Umowa przewiduje łączny okres finansowania 3 lata od daty zawarcia umowy oraz spłatę danego
ciągnienia kredytu w terminie przypadającym 2 lata po dacie wypłaty dla tego ciągnienia, przy czym
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 78
w przypadku dokonania więcej niż jednego ciągnienia, wszystkie ciągnienia powinny zostać spłacone
w dacie spłaty właściwej dla pierwszego ciągnienia. Niewykorzystane środki zostaną zaś automatycznie
anulowane z końcem okresu dostępności kredytu, przypadającym na dzień 12 marca 2026 r.
▪ 15 marca 2024 r. Spółka poinformowała o zawarciu umowy sprzedaży i przejściu własności 100%
udziałów w spółkach zależnych SPV Czerwona Woda Sp. z o.o. oraz INVEST PV Sp. z o.o.,
będących właścicielami projektów farm fotowoltaicznych o łącznej mocy 23,1 MW (raport bieżący
nr 7/2024)
W nawiązaniu do raportów bieżących nr 29/2023 z 19 grudnia 2023 r., nr 30/2023 z 29 grudnia 2023 r.
oraz nr 6/2024 z 15 marca 2024 r., Zarząd ONDE poinformował, że Spółka zawarła
z PV Barlinek Sp. z o.o. umowę sprzedaży 100% udziałów w dwóch spółkach zależnych: SPV Czerwona
Woda Sp. z o.o. oraz INVEST PV Sp. z o.o., będących właścicielami trzech projektów farm
fotowoltaicznych o łącznej mocy zainstalowanej 23,1 MW. Dwa z nich, o łącznej mocy zainstalowanej
18,72 MW, są aktualnie w budowie, a jeden projekt o łącznej mocy zainstalowanej 4,42 MW znajduje się
w fazie dewelopmentu.
Zgodnie z umową łączna cena sprzedaży za 100% udziałów w ww. spółkach zależnych została ustalona
na kwotę ok. 19 mln zł. Emitentowi przysługiwać będzie także dodatkowe wynagrodzenie w maksymalnej
kwocie ok. 5 mln zł (cena dodatkowa), przy czym w odniesieniu do dwóch projektów farm
fotowoltaicznych będących aktualnie w budowie cena dodatkowa będzie należna w przypadku uzyskania
dla tych projektów koncesji na wytwarzanie energii elektrycznej, a w odniesieniu do projektu
fotowoltaicznego będącego na etapie dewelopmentu cena dodatkowa będzie należna pod warunkiem
doprowadzenia tego projektu do statusu ready to build.
Ponadto, w odniesieniu do projektu fotowoltaicznego będącego aktualnie w fazie dewelopmentu,
w przypadku uzyskania statusu ready to build w terminie nie dłuższym niż 12 miesięcy od dnia zawarcia
umowy, wejdzie w życie umowa na wykonanie przez ONDE kompleksowych robót elektroenergetycznych
i budowlanych dotyczących budowy farmy fotowoltaicznej w formule EPC za wynagrodzeniem w kwocie
ok. 15 mln zł netto.
Umowa zawiera również postanowienia dotyczące rozliczenia pożyczek udzielonych przez Spółkę
ww. spółkom zależnym oraz dotyczące spłaty przez kupującego kredytów zaciągniętych przez spółki
zależne w celu finansowania budowy projektów farm fotowoltaicznych (o udzieleniu których Spółka
informowała raportem bieżącym nr 29/2023).
Zgodnie z umową przeniesienie tytułu własności udziałów w spółkach zależnych nastąpiło 15 marca
2024 r.
Pozostałe warunki umowy nie odbiegają od warunków powszechnie stosowanych w tego typu
transakcjach.
5.6 AUDYTOR
Zarząd ONDE – na podstawie oświadczenia Komitetu Audytu Rady Nadzorczej – przedstawia poniżej informacje
wymagane przez § 70 ust. 1 pkt 7 Rozporządzenia w sprawie informacji bieżących i okresowych, a także
pozostałe informacje wymagane przez ww. Rozporządzenie.
Polityka i procedura wyboru firmy audytorskiej
Uchwałą nr 4/2021 z 22 czerwca 2021 r. Komitet Audytu ONDE przyjął Politykę i procedurę wyboru podmiotu
uprawnionego do przeprowadzania przeglądu śródrocznego jednostkowego oraz skonsolidowanego
sprawozdania finansowego oraz badania i wydawania opinii/sporządzania sprawozdania z badania rocznego
jednostkowego i skonsolidowanego sprawozdania finansowego oraz wykonywania przez wybrany podmiot
uprawniony do przeprowadzania przeglądu śródrocznego jednostkowego oraz skonsolidowanego sprawozdania
finansowego oraz badania i wydawania opinii/sporządzania sprawozdania z badania rocznego jednostkowego
i skonsolidowanego sprawozdania finansowego innych czynności na rzecz Spółki lub podmiotu zależnego od
Spółki (dalej „Polityka”).
Zgodnie z przyjętą wyżej procedurą wybór firmy audytorskiej dokonywany jest przez Radę Nadzorczą Spółki po
uzyskaniu rekomendacji Komitetu Audytu. W przypadku, gdy wybór nie dotyczy przedłużenia umowy,
79 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
rekomendacja powinna zawierać przynajmniej dwie możliwości wyboru wraz z uzasadnieniem i wskazaniem
uzasadnionej preferencji Komitetu Audytu wobec jednej z nich.
Zgodnie z obowiązującą w ONDE Polityką, przy wyborze firmy audytorskiej Spółka kieruje się:
▪ aktami prawnymi regulującymi powyższe aspekty,
▪ Statutem Spółki oraz aktami wewnętrznymi obowiązującymi w Spółce, w szczególności opracowaną
przez Komitet Audytu Procedurą wyboru podmiotu uprawnionego zawartą w Polityce,
▪ renomą podmiotu uprawnionego,
▪ doświadczeniem podmiotu uprawnionego w badaniu sprawozdań w branżach, w których działają Spółka
i jej podmioty zależne,
▪ ceną za wyżej wymienione usługi.
Umowa z firmą audytorską – przedmiot, data zawarcia oraz pozostałe wymagane informacje
Uchwałą nr 5/2021 z 22 czerwca 2021 r. Komitet Audytu ONDE wydał rekomendację dla Rady Nadzorczej
dotyczącą przedłużenia o 3 lata dotychczasowej umowy, zawartej z firmą audytorską PricewaterhouseCoopers
Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Audyt sp.k. (dalej „PricewaterhouseCoopers Polska”), na
przeprowadzenie:
▪ przeglądu śródrocznych sprawozdań finansowych (w przypadku Spółki są to przeglądy sprawozdań
półrocznych, tj. za okres od 1 stycznia do 30 czerwca danego obrotowego) za lata 2021–2023,
▪ badania sprawozdań finansowych rocznych ONDE za lata 2021–2023.
Ww. umowa została zawarta 4 sierpnia 2021 r.
W przeszłości Spółka korzystała z usług PricewaterhouseCoopers Polska spółka z ograniczoną
odpowiedzialnością Audyt sp.k. zakresie:
▪ badania sprawozdania rocznego za rok 2019,
▪ badania sprawozdania rocznego za rok 2020,
▪ badania sprawozdania rocznego za lata 2018 – 2020 na cele przygotowania prospektu emisyjnego,
▪ świadczenia usług związanych z prospektem przygotowywanym w celu przeprowadzenia oferty
publicznej akcji ONDE
Ocena niezależności firmy audytorskiej i zgoda na świadczenie dozwolonych usług niebędących badaniem
Komitet Audytu, działając na podstawie art. 130 ust. 1 pkt 4) ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich
oraz nadzorze publicznym, dokonał oceny niezależności biegłego rewidenta, opierając się o przedstawione przez
audytora i Zarząd Spółki oświadczenia oraz wyraził następujące zgody na świadczenie dozwolonych usług
niebędących badaniem w Spółce tj.:
1. usług atestacyjnych w zakresie wybranych wskaźników niefinansowych za rok 2023 zakończonych
wydaniem raportu atestacyjnego zgodnego z Krajowym Standardem Usług Atestacyjnych Innych niż
Badanie i Przegląd 3000 (Z);
2. usług przeglądu sprawozdania finansowego Spółki za I półrocze 2023 r.;
3. usług atestacyjnych związanych z raportowaniem w formacie XBRL za rok 2023 oraz sprawozdaniem
z wynagrodzeń Zarządu oraz Rady Nadzorczej za rok 2023.
Analogiczne usługi były świadczone na rzecz Spółki przez PricewaterhouseCoopers Polska w 2022 r.
Komitet Audytu dokonał również weryfikacji niezależności biegłego rewidenta realizującego badanie
jednostkowego i skonsolidowanego sprawozdania finansowego ONDE za rok zakończony 31 grudnia 2023 r.
Komitet stwierdził, że PricewaterhouseCoopers Polska nie świadczyła na rzecz ONDE żadnych dodatkowych
usług z wyjątkiem usług wymienionych w tabeli poniżej. Powyższe usługi w myśl ustawy o biegłych rewidentach
są usługami dozwolonymi i nie wpływają na niezależność rewidenta.
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 80
Tym samym wskazana firma audytorska oraz członkowie zespołu wykonującego badanie spełniali warunki
do sporządzenia bezstronnego i niezależnego sprawozdania z badania rocznego sprawozdania finansowego
zgodnie z obowiązującymi przepisami, standardami wykonywania zawodu i zasadami etyki zawodowej.
Rotacja i okresy karencji
Komitet Audytu stwierdził, że są przestrzegane obowiązujące przepisy związane z rotacją firmy audytorskiej
i kluczowego biegłego rewidenta oraz obowiązkowymi okresami karencji.
Wynagrodzenie firmy audytorskiej
Wynagrodzenie PricewaterhouseCoopers Polska za ww. usługi dla Spółki przedstawia poniższa tabela.
Tabela 20 Wynagrodzenie firmy audytorskiej
Usługa
2023 r. (w zł)
2022 r. (w zł)
Przegląd sprawozdania finansowego jednostkowego
i skonsolidowanego półrocznego za:
- I półrocze 2022 r.
70 000
- I półrocze 2023 r.
70 000
Badanie sprawozdania finansowego jednostkowego
i skonsolidowanego rocznego za:
- rok 2022 r.
208 000
- rok 2023 r.
239 000
Weryfikacja oznaczenia rocznego sprawozdania finansowego
41 000
39 000
Ocena sprawozdania o wynagrodzeniach
28 000
27 000
Atestacja danych niefinansowych
78 000
70 000
Razem:
456 000
414 000
5.7 OŚWIADCZENIE NA TEMAT INFORMACJI NIEFINANSOWYCH
Sprawozdanie Grupy Kapitałowej ONDE na temat informacji niefinansowych, sporządzone zgodnie z wymogami
wskazanymi w art. 55 ust. 2c ustawy o rachunkowości, stanowi wyodrębnioną część raportu rocznego
Grupy ONDE za rok 2023 i zostanie przekazane do publicznej wiadomości w formie odrębnego dokumentu.
5.8 SPRAWOZDANIA Z DZIAŁALNOŚCI W FORMIE JEDNEGO
DOKUMENTU
Skonsolidowane sprawozdanie na temat działalności Grupy Kapitałowej ONDE oraz jednostkowe sprawozdanie
na temat działalności ONDE zostały sporządzone w formie jednego dokumentu, zgodnie z § 71 ust. 8
Rozporządzenia Ministra Finansów z 29 marca 2018 r. w sprawie informacji bieżących i okresowych
przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji
wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim.
81 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
SŁOWNIK POJĘĆ I SKRÓTÓW
Backlog
wartość oferowanych i realizowanych na zlecenie podmiotów zewnętrznych projektów
budowlanych
Biogaz
mieszanina gazów będąca produktem beztlenowego rozkładu materii organicznej
Biopłyny
ciekłe paliwa wytworzone z biomasy (dla celów energetycznych innych niż transporcie)
BoP, BoS
ang. Balance of Plants, Balance of System – formuła realizacji projektów budowlanych, w której
wykonywane są wszystkie usługi z wyjątkiem elementów: turbin wiatrowych lub modułów
słonecznych
Cable
pooling
cable-pooling w OZE to rozwiązanie polegające na wspólnym wykorzystaniu przyłącza
elektroenergetycznego (podłączenia do sieci elektroenergetycznej) przez co najmniej dwie
instalacje OZE. Innymi słowy, kilka źródeł wytwórczych energii odnawialnej, połączonych między
sobą (takich jak: farmy wiatrowe, fotowoltaiczne, magazyny energii, biogazownie, elektrownie
wodne) może podłączyć się do sieci elektroenergetycznej, do punktu przyłączenia, za pomocą
jednego przyłącza. Dzięki cable-pooling wytwórca posiadający u operatora sieci umowną moc
przyłączeniową, może wykorzystać ją i rozliczyć się z niej bardziej efektywnie.
CAPEX
łączne nakłady jednostek wchodzących w skład Grupy ONDE na zakup udziałów i na finansowanie
rozwoju zakupionych projektów oraz na zabezpieczenie zakupu udziałów
EBIT
wskaźnik, zysk po opodatkowaniu (wynik netto), powiększony o koszty finansowe i pomniejszony
o przychody finansowe. Skorygowany EBIT jest definiowany jako EBIT po eliminacji zdarzeń
o charakterze jednorazowym
EBITDA
wskaźnik, zysk po opodatkowaniu (wynik netto), powiększony o obciążenia z tytułu podatku
dochodowego, koszty finansowe oraz amortyzację, a pomniejszony o przychody finansowe.
Skorygowana EBITDA jest definiowana jako EBITDA po eliminacji zdarzeń o charakterze
jednorazowym
EPC
ang. Engineering, Procurement and Construction – formuła realizacji projektów budowlanych,
w których inwestor zleca dokumentację projektową wykonawcy oraz zapewnia finansowanie
ESG
ang. Environmental, Social and Governance – kluczowe obszary zrównoważonego zarządzania
przedsiębiorstwem, zgodnie z którą przedsiębiorstwa w swoim modelu biznesowym oraz
działaniach uwzględniają aspekty społeczne, aspekty środowiskowe i klimatyczne oraz relacje
z różnymi grupami interesariuszy i ład korporacyjny
FW
farma wiatrowa, elektrownia wiatrowa – elektrownia wytwarzająca energię elektryczną
przy pomocy generatorów napędzanych energią wiatru
Greenfield
inwestycje realizowane na terenie dotychczas niezabudowanym i bez infrastruktury
GUS
Główny Urząd Statystyczny
GW
gigawat – jednostka mocy równa miliardowi watów
KC
ustawa z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny
KW
kilowat, kW – jednostka mocy równa tysiącowi watów
MW
megawat – jednostka mocy równa milionowi watów
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 82
O&M
ang. Operation and Maintenance – usługi zarządzania i utrzymania instalacji energetycznych
OZE
Odnawialne Źródła Energii – źródła energii, których wykorzystanie nie wiąże się z ich długotrwałym
deficytem ze względu na odnawianie ich zasoby w krótkim czasie. Do takich źródeł zalicza się
między innymi energię z przetwarzania światła słonecznego (słońca) i energię kinetyczną
pochodzącą z przemieszczających się mas powietrza (wiatru)
PB
ustawa z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane
PE
ustawa z 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne
PEP 2040
Polityka Energetyczna Polski do 2040 r. – dokument przyjęty 2 lutego 2021 r. przez Radę
Ministrów, zawierający wizję strategii Polski w zakresie transformacji energetycznej
i wyznaczający kierunki rozwoju polskiego sektora paliwowo-energetycznego
PKB
Produkt Krajowy Brutto
PPA
ang. Power Purchase Agreement – umowa gwarantowanego zakupu energii
PPK
Pracowniczy Plan Kapitałowy – powszechny program systematycznego oszczędzania
z przeznaczeniem na zaspokojenie potrzeb finansowych po osiągnięciu 60-tego roku życia
PV
ang. photovoltaics, fotowoltaika, instalacje fotowoltaiczne – dziedzina zajmująca się
przetwarzaniem światła słonecznego na energię elektryczną, czyli wytwarzaniem prądu
elektrycznego z promieniowa słonecznego przy wykorzystaniu zjawiska fotowoltaicznego
(zjawisko fizyczne polegające na powstaniu siły elektromotorycznej w ciele stałym pod wpływem
promieniowania świetlnego
PZP
ustawa z 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych
TWh
terawatogodzina – jednostka pracy, energii i ciepła, równa bilionowi watów na godzinę
URE
Urząd Regulacji Energetyki
83 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
SPIS TABEL I WYKRESÓW
TABELA 1 ZATRUDNIENIE W GRUPIE ONDE ............................................................................................................. 13
TABELA 2. GRUPA KAPITAŁOWA ONDE NA DZIEŃ 31 GRUDNIA 2023 R. .............................................................. 14
TABELA 3 NAJWIĘKSZE KONTRAKTY (O WARTOŚCI POWYŻEJ 15 MLN ZŁ) W SEGMENCIE FW ...................... 19
TABELA 4 NAJWIĘKSZE KONTRAKTY (O WARTOŚCI POWYŻEJ 15 MLN ZŁ) W SEGMENCIE PV ....................... 21
TABELA 5 NAJWIĘKSZE KONTRAKTY (O WARTOŚCI POWYŻEJ 15 MLN ZŁ) W SEGMENCIE BUDOWNICTWA
DROGOWO-INŻYNIERYJNEGO ................................................................................................................................... 23
TABELA 6 SEGMENT PROJEKTÓW OZE: PORTFEL PROJEKTÓW NA 31.12.2023 R. ........................................... 25
TABELA 7. WYBRANE DANE FINANSOWE GRUPY ONDE (SKONSOLIDOWANE) ................................................. 32
TABELA 8. WYBRANE DANE BILANSOWE GRUPY ONDE ........................................................................................ 36
TABELA 9. PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY W PODZIALE NA SEGMENTY ............................................................... 37
TABELA 10. PRZYCHODY ZE SPRZEDAŻY W PODZIALE NA KRAJ I ZAGRANICĘ ................................................ 37
TABELA 11. WYBRANE DANE FINANSOWE ONDE S.A. (JEDNOSTKOWE) ............................................................ 39
TABELA 12. LINIE KREDYTOWE UDZIELONE ONDE ................................................................................................. 41
TABELA 13. LINIE GWARANCYJNE UDZIELONE ONDE ............................................................................................ 42
TABELA 14. GWARANCJE POZA LINIAMI GWARANCYJNYMI UDZIELONE ONDE (W ZŁ) ..................................... 43
TABELA 15 AKCJONARIUSZE POSIADAJĄCY CO NAJMNIEJ 5% OGÓLNEJ LICZBY GŁOSÓW ........................... 67
TABELA 16 STAN POSIADANIA AKCJI SPÓŁKI PRZEZ CZŁONKÓW RADY NADZORCZEJ ................................... 68
TABELA 17 STAN POSIADANIA AKCJI SPÓŁKI PRZEZ CZŁONKÓW ZARZĄDU ..................................................... 69
TABELA 18 WYNAGRODZENIA CZŁONKÓW RADY NADZORCZEJ ......................................................................... 71
TABELA 19 WYNAGRODZENIA CZŁONKÓW ZARZĄDU ............................................................................................ 72
TABELA 20 WYNAGRODZENIE FIRMY AUDYTORSKIEJ ........................................................................................... 80
WYKRES 1. DYNAMIKA PKB POLSKI .......................................................................................................................... 29
WYKRES 2. DYNAMIKA CEN PRODUKCJI BUDOWLANO-MONTAŻOWEJ .............................................................. 29
WYKRES 3. ZMIANA OCENY KONIUNKTURY SEKTORA BUDOWLANEGO ............................................................ 30
WYKRES 4. PRZYCHODY GRUPY ONDE ................................................................................................................... 33
WYKRES 5. ZYSKI GRUPY ONDE ................................................................................................................................ 34
WYKRES 6. PRZEPŁYWY PIENIĘŻNE ......................................................................................................................... 35
WYKRES 7. ZMIANA WYNIKU EBITDA W SEGMENTACH ......................................................................................... 37
WYKRES 8. EBITDA W PODZIALE NA SEGMENTY .................................................................................................... 38
WYKRES 9. MARŻA EBITDA W SEGMENTACH .......................................................................................................... 38
WYKRES 10. MARŻA EBIT W SEGMENTACH ............................................................................................................. 38
WYKRES 11 KURS AKCJI ONDE OD DEBIUTU NA GPW DO 31 GRUDNIA 2023 R ................................................. 69
                                
Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r. ꞁ 84
85 ꞁ Sprawozdanie z działalności Grupy ONDE za 2023 r.
OŚWIADCZENIE ZARZĄDU ONDE S.A.
Oświadczenie Zarządu w sprawie sprawozdań finansowych i sprawozdania z działalności
(zgodnie z wymogami § 70 ust. 1 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Finansów z 29 marca 2018 r. w sprawie informacji bieżących i okresowych
przekazywanych przez emitenta papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych
przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim)
Zarząd ONDE S.A. oświadcza, że wedle jego najlepszej wiedzy skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy
ONDE za 2023 r. oraz sprawozdanie finansowe ONDE S.A. za 2023 r., a także dane porównywalne, sporządzone
zostały zgodnie z obowiązującymi zasadami rachunkowości oraz odzwierciedlają w sposób prawdziwy, rzetelny
i jasny sytuację majątkową i finansową Spółki oraz Grupy, a także wynik finansowy Spółki i Grupy. Ponadto
roczne sprawozdanie z działalności Grupy ONDE, zawierające sprawozdanie z działalności ONDE S.A., zawiera
prawdziwy obraz rozwoju i osiągnięć oraz sytuacji ONDE S.A. i Grupy ONDE, w tym opis podstawowych ryzyk
i zagrożeń.
Informacja Zarządu w sprawie wyboru firmy audytorskiej
(zgodnie z wymogami § 70 ust. 1 pkt 7 i § 71 ust. 1 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Finansów z 29 marca 2018 r. w sprawie informacji bieżących
i okresowych przekazywanych przez emitenta papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych
przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim)
Zarząd ONDE S.A., na podstawie oświadczenia Rady Nadzorczej Spółki, informuje, że Rada Nadzorcza dokonała
wyboru firmy audytorskiej przeprowadzającej badanie rocznego jednostkowego oraz skonsolidowanego
sprawozdania finansowego za rok 2023 zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa, w tym dotyczącymi wyboru
firmy audytorskiej, oraz z uwzględniając wewnętrzne regulacje ONDE S.A. w tym zakresie.
Ponadto Zarząd Spółki wskazuje, że:
▪ firma audytorska PricewaterhouseCoopers Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Audyt sp.k.
oraz członkowie zespołu wykonującego badanie rocznego jednostkowego sprawozdania finansowego
Spółki i skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy ONDE za rok obrotowy 2023 spełniali
warunki do sporządzenia bezstronnego i niezależnego sprawozdania z badania jednostkowego
i skonsolidowanego rocznego sprawozdania finansowego zgodnie z obowiązującymi przepisami,
standardami wykonywania zawodu i zasadami etyki zawodowej;
▪ w Spółce są przestrzegane obowiązujące przepisy prawa związane z rotacją firmy audytorskiej
i kluczowego biegłego rewidenta oraz obowiązkowymi okresami karencji;
▪ Spółka posiada politykę w zakresie wyboru firmy audytorskiej oraz politykę w zakresie świadczenia na
rzecz Spółki przez firmę audytorską, podmiot powiązany z firmą audytorską lub członka jego sieci
dodatkowych usług niebędących badaniem, w tym usług warunkowo zwolnionych z zakazu świadczenia
przez firmę audytorską.
PODPISY CZŁONKÓW ZARZĄDU ONDE S.A.
Toruń, 26 marca 2024 r.
Paweł Średniawa Piotr Gutowski Marcin Szerszeń Marek Marzec
Prezes Zarządu Wiceprezes Zarządu Wiceprezes Zarządu Wiceprezes Zarządu