PricewaterhouseCoopers Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Audyt sp. k., ul. Polna 11, 00-633 Warszawa, Polska; T: +48 (22) 746
4000, F: +48 (22) 742 4040,
PricewaterhouseCoopers Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Audyt sp. k., wpisana jest do Krajowego Rejestru Sądowego
prowadzonego przez Sąd Rejonowy dla m. st. Warszawy, pod numerem KRS 0000750050, NIP 526-021-02-28. Siedzibą Spółki jest Warszawa,
ul. Polna 11.
Sprawozdanie niezależnego biegłego rewidenta z badania
Dla Walnego Zgromadzenia i Rady Nadzorczej Kruk S.A.
Sprawozdanie z badania rocznego jednostkowego sprawozdania finansowego
Naszym zdaniem, załączone roczne jednostkowe sprawozdanie finansowe:
•
przedstawia rzetelny i jasny obraz jednostkowej sytuacji majątkowej i finansowej Kruk S.A.
(„Spółka”) na dzień 31 grudnia 2023 r. oraz jednostkowego wyniku finansowego i jednostkowych
przepływów pieniężnych Spółki za rok obrotowy zakończony w tym dniu zgodnie z mającymi
zastosowanie Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonymi
przez Unię Europejską oraz przyjętymi zasadami (polityką) rachunkowości;
•
jest zgodne co do formy i treści z obowiązującymi Spółkę przepisami prawa oraz jej statutem;
•
zostało sporządzone na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg rachunkowych zgodnie z
przepisami rozdziału 2 ustawy z dn. 29 września 1994 r. o rachunkowości („Ustawa o
rachunkowości”).
Niniejsza opinia jest spójna z naszym sprawozdaniem dodatkowym dla Komitetu Audytu, które
wydaliśmy z dniem niniejszego sprawozdania.
Przedmiot naszego badania
Przeprowadziliśmy badanie rocznego jednostkowego sprawozdania finansowego Kruk S.A., które
zawiera:
•
jednostkowe sprawozdanie z sytuacji finansowej na dzień 31 grudnia 2023 r.;
oraz sporządzone za rok obrotowy zakończony tego dnia:
•
jednostkowe sprawozdanie z zysków lub strat;
•
jednostkowe sprawozdanie z całkowitych dochodów;
•
jednostkowe sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym;
•
jednostkowe sprawozdanie z przepływów pieniężnych, oraz
•
informację dodatkową do jednostkowego sprawozdania finansowego zawierającą
informację o
istotnych politykach rachunkowości oraz inne informacje objaśniające.
Nasze badanie przeprowadziliśmy zgodnie z Krajowymi Standardami Badania przyjętymi uchwałą
Krajowej Rady Biegłych Rewidentów
oraz uchwałą Rady Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego
(„KSB”),a także stosownie do postanowień ustawy z dn.11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach,
firmach audytorskich i nadzorze publicznym („Ustawa o biegłych rewidentach”), a także
Rozporządzenia UE nr 537/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie szczegółowych wymogów
dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego
(„Rozporządzenie UE” ). Nasza odpowiedzialność zgodnie z KSB została dalej opisana w sekcji
Odpowiedzialność biegłego rewidenta za badanie jednostkowego sprawozdania finansowego.
2
Uważamy, że dowody badania, które uzyskaliśmy są wystarczające i odpowiednie, aby stanowić
podstawę dla naszej opinii.
Jesteśmy niezależni od Spółki zgodnie z Międzynarodowym Kodeksem Etyki Zawodowych
Księgowych (w tym Międzynarodowymi Standardami Niezależności) wydanym przez Radę
Międzynarodowych Standardów Etycznych dla Księgowych (“Kodeks IESBA”) przyjętym uchwałą
Krajowej Rady Biegłych Rewidentów oraz z innymi wymogami etycznymi, które mają zastosowanie do
naszego badania jednostkowych sprawozdań finansowych w Polsce. Wypełniliśmy nasze inne
obowiązki etyczne zgodnie z tymi wymogami i Kodeksem IESBA. W trakcie przeprowadzania badania
kluczowy biegły rewident oraz firma audytorska pozostali niezależni od Spółki zgodnie z wymogami
niezależności określonymi w Ustawie o biegłych rewidentach oraz w Rozporządzeniu UE.
Nasze podejście do badania
•
Istotność ogólna przyjęta do badania została
określona na poziomie 52 700 tys. zł, co
stanowi 5% zysku przed opodatkowaniem
oszacowanego
na etapie badania
wstępnego
•
Wszystkie istotne pozycje ujęte w
jednostkowym sprawozdaniu finansowym
zostały objęte naszymi procedurami
audytowymi
•
Niepewność szacunku rezerwy z tytułu
odroczonego podatku dochodowego od
zysków zatrzymanych w spółkach zależnych
Zaprojektowaliśmy nasze badanie ustalając istotność i oceniając ryzyko istotnego zniekształcenia
jednostkowego sprawozdania finansowego. W szczególności rozważyliśmy, gdzie Zarząd Spółki
dokonał subiektywnych osądów; na przykład w odniesieniu do znaczących szacunków księgowych,
które wymagały przyjęcia założeń oraz rozważenia wystąpienia przyszłych zdarzeń, które z natury są
niepewne. Odnieśliśmy się również do ryzyka obejścia przez Zarząd kontroli wewnętrznej, w tym –
3
wśród innych spraw – rozważyliśmy, czy wystąpiły dowody na stronniczość Zarządu, która
stanowiłaby ryzyko istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem.
Na zakres naszego badania miał wpływ przyjęty poziom istotności. Badanie zaprojektowane zostało w
celu uzyskania racjonalnej pewności, czy jednostkowe sprawozdanie finansowe jako całość nie
zawiera istotnego zniekształcenia. Zniekształcenia mogą powstać na skutek oszustwa lub błędu.
Zniekształcenia są uważane za istotne, jeżeli można racjonalnie oczekiwać, że pojedynczo lub łącznie
mogłyby wpłynąć na decyzje ekonomiczne użytkowników podjęte na podstawie jednostkowego
sprawozdania finansowego.
Na podstawie naszego zawodowego osądu ustaliliśmy progi ilościowe dla istotności, w tym ogólną
istotność w odniesieniu do jednostkowego sprawozdania finansowego jako całości , którą
przedstawiamy poniżej. Progi te, wraz z czynnikami jakościowymi, umożliwiły nam określenie zakresu
naszego badania oraz rodzaj, czas i zasięg procedur badania, a także ocenę wpływu zniekształceń,
zarówno indywidualnie, jak i łącznie na jednostkowe sprawozdanie finansowe jako całość.
5% jednostkowego zysku przed opodatkowaniem oszacowanego na
etapie planowania badania.
Uzasadnienie przyjętej
podstawy
Przyjęliśmy zysk przed opodatkowaniem jako podstawę określenia
istotności, ponieważ naszym zdaniem wskaźnik ten jest powszechnie
używany do oceny działalności Spółki przez użytkowników
sprawozdań finansowych oraz jest ogólnie przyjętym miernikiem
odniesienia. Istotność przyjęliśmy na poziomie 5%, ponieważ na
podstawie naszego profesjonalnego osądu jest on spójny z
poziomem istotności ilościowej wykorzystywanej przy badaniu
podmiotów zorientowanych na osiąganie zysku w sektorze
finansowym.
Uzgodniliśmy z Komitetem Audytu Spółki, że poinformujemy o zidentyfikowanych podczas badania
zniekształceniach jednostkowego sprawozdania finansowego o wartości większej niż 2 600 tys. zł , a
także zniekształceniach poniżej tej kwoty, jeżeli w naszej ocenie byłoby to uzasadnione ze względu na
czynniki jakościowe.
4
Kluczowe sprawy badania
Kluczowe sprawy badania są to sprawy, które według naszego zawodowego osądu były najbardziej
znaczące podczas naszego badania jednostkowego sprawozdania finansowego za bieżący okres.
Obejmują one najbardziej znaczące ocenione rodzaje ryzyka istotnego zniekształcenia, w tym
ocenione rodzaje ryzyka istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem. Do spraw tych
odnieśliśmy się w kontekście naszego badania jednostkowego sprawozdania finansowego jako
całości oraz przy formułowaniu naszej opinii. Nie wyrażamy osobnej opinii na temat tych spraw.
Jak nasze badanie odniosło się
do tej sprawy
Niepewność szacunku rezerwy z tytułu odroczonego
podatku dochodowego od zysków zatrzymanych w
jednostkach zależnych
Spółka korzysta ze zwolnienia dopuszczonego
Międzynarodowym Standardem Rachunkowości 12 Podatek
dochodowy (MSR 12) i nie tworzy rezerwy na podatek
odroczony od zysków zatrzymanych w części co do której
prawdopodobne jest, że różnice te nie odwrócą się (nie
staną się przychodami podatkowymi) w ustalonym
horyzoncie czasowym. Dotyczy to różnic przejściowych od
zysków zatrzymanych jednostek zależnych, co do których
Spółka posiada kontrolę nad terminami ich odwracania się w
dającej się przewidzieć przyszłości. Na potrzeby tego
oszacowania Spółka przyjęła 3 letni okres projekcji jako
spójny z okresem planowania finansowego, który stanowi
podstawę do przyjmowanych założeń. Na koniec okresu
sprawozdawczego Spółka dokonuje analizy zysków
zatrzymanych w jednostkach zależnych i tworzy rezerwę na
podatek odroczony w wysokości kwoty podatku
dochodowego przewidywanego do zapłaty w przyszłości na
bazie prognozowanych przepływów z umorzeń udziałów i
certyfikatów inwestycyjnych w jednostkach zależnych.
Wartość Rezerwy z tytułu odroczonego podatku
dochodowego na 31 grudnia 2023 r. z tytułu zysków
zatrzymanych w jednostkach zależnych wyniosła 203 420
tys. zł. Łączna kwota różnic przejściowych stanowiących
podstawę nieujętej rezerwy z tytułu odroczonego podatku
dochodowego od zysków zatrzymanych na dzień 31 grudnia
2023 r. wynosiła 3 727 864 tys. zł.
Poziom tworzonej rezerwy z tytułu odroczonego podatku
dochodowego opiera się na założeniach Zarządu co do
przyszłych planów finansowych, a także okresu projekcji
W ramach naszego badania
oceniliśmy, czy zastosowane przez
Spółkę podejście księgowe jest
zgodne z MSR 12. Nasze
procedury badania nakierowane
były głównie na krytyczną ocenę
modelu i poszczególnych założeń
przyjętych przez Zarząd mających
istotny wpływ na poziom
szacowanej rezerwy z tytułu
odroczonego podatku
dochodowego. W szczególności
przeprowadziliśmy poniżej
wymienione procedury:
- Ocena poprawności przyjętych
założeń i dokonanych szacunków
służących określeniu wartości
rezerwy;
- Ocena przedstawionego modelu
kalkulacji wartości rezerwy pod
kątem matematycznej poprawności
oraz logicznej spójności;
- Weryfikacja wsteczna realizacji
wcześniejszych założeń
dotyczących umorzeń udziałów i
certyfikatów;
- Uzgodnienie danych wsadowych
użytych w kalkulacji do biznesplanu
i innych dokumentów źródłowych.
Dodatkowo zweryfikowaliśmy
kompletność i adekwatność
ujawnień w jednostkowym
5
przyjętego do kalkulacji prognozowanych przepływów, które
stanowią istotny element niepewności tego oszacowania. W
związku z tym, uznaliśmy szacowanie wysokości rezerwy z
tytułu odroczonego podatku dochodowego z tytułu zysków
zatrzymanych w jednostkach zależnych jako kluczową
sprawę badania.
Noty: 2.4. Dokonane osądy i szacunki i 15. Podatek
odroczony, zawierają szczegółowe informacje na temat
zastosowanej polityki rachunkowości, przyjętych modelu i
założeń oraz wartości Rezerwy z tytułu odroczonego
podatku dochodowego.
sprawozdaniu finansowym zgodnie
z obowiązującymi Spółkę
standardami rachunkowości.
Odpowiedzialność Zarządu i Rady Nadzorczej za jednostkowe sprawozdanie
finansowe
Zarząd Spółki jest odpowiedzialny za sporządzenie, na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg
rachunkowych, rocznego jednostkowego sprawozdania finansowego, które przedstawia rzetelny i
jasny obraz sytuacji majątkowej i finansowej i wyniku finansowego Spółki zgodnie z
Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonymi przez Unię
Europejską, przyjętymi zasadami (polityką) rachunkowości oraz z obowiązującymi Spółkę przepisami
prawa i statutem, a także za kontrolę wewnętrzną, którą Zarząd Spółki uważa za niezbędną, aby
umożliwić sporządzenie jednostkowego sprawozdania finansowego niezawierającego istotnego
zniekształcenia spowodowanego oszustwem lub błędem.
Sporządzając jednostkowe sprawozdanie finansowe Zarząd Spółki jest odpowiedzialny za ocenę
zdolności Spółki do kontynuowania działalności, ujawnienie, jeżeli ma to zastosowanie, spraw
związanych z kontynuacją działalności oraz za przyjęcie zasady kontynuacji działalności jako
podstawy rachunkowości, z wyjątkiem sytuacji kiedy Zarząd Spółki albo zamierza dokonać likwidacji
Spółki, albo zaniechać prowadzenia działalności albo nie ma żadnej realnej alternatywy dla likwidacji
lub zaniechania działalności.
Zarząd Spółki oraz członkowie Rady Nadzorczej są zobowiązani do zapewnienia, aby jednostkowe
sprawozdanie finansowe spełniało wymagania przewidziane w Ustawie o rachunkowości. Członkowie
Rady Nadzorczej są odpowiedzialni za nadzorowanie procesu sprawozdawczości finansowej.
Odpowiedzialność biegłego rewidenta za badanie jednostkowego sprawozdania
finansowego
Naszymi celami są uzyskanie racjonalnej pewności czy jednostkowe sprawozdanie finansowe jako
całość nie zawiera istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem lub błędem oraz wydanie
sprawozdania z badania zawierającego naszą opinię. Racjonalna pewność jest wysokim poziomem
pewności, ale nie gwarantuje, że badanie przeprowadzone zgodnie z KSB zawsze wykryje istniejące
istotne zniekształcenie. Zniekształcenia mogą powstawać na skutek oszustwa lub błędu i są uważane
za istotne, jeżeli można racjonalnie oczekiwać, że pojedynczo lub łącznie mogłyby wpłynąć na decyzje
ekonomiczne użytkowników podjęte na podstawie jednostkowego sprawozdania finansowego.
Zakres badania nie obejmuje zapewnienia co do przyszłej rentowności Spółki ani efektywności lub
skuteczności prowadzenia jej spraw przez Zarząd Spółki obecnie lub w przyszłości.
7
Inne informacje, w tym sprawozdanie z działalności
Inne informacje
Na inne informacje składają się:
•
sprawozdanie Zarządu Kruk S.A. z działalności operacyjnej Grupy Kapitałowej Kruk i Kruk S.A. za
rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2023 r. („Sprawozdanie z działalności”) wraz z
oświadczeniem o stosowaniu ładu korporacyjnego i oświadczeniem na temat informacji
niefinansowych, o którym mowa w art. 49b ust. 1 Ustawy o rachunkowości, które są
wyodrębnionymi częściami tego Sprawozdania z działalności,
•
inne dokumenty składające się na Raport Roczny za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2023 r.
(„Raport roczny”),
(razem „Inne informacje”). Inne informacje nie obejmują jednostkowego sprawozdania finansowego i
sprawozdania biegłego rewidenta na jego temat.
Raport roczny Spółki uzyskaliśmy przed datą niniejszego sprawozdania z badania, za wyjątkiem
Oświadczeń Rady Nadzorczej:
a)
w zakresie powołania, składu i funkcjonowania komitetu audytu, o którym mowa w art. 70 ust
1 pkt 8 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 r. w sprawie informacji
bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz
warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa
niebędącego państwem członkowskim („Rozporządzenie o informacjach bieżących”) oraz
b)
w zakresie oceny wraz z uzasadnieniem, dotyczącej sprawozdania z działalności emitenta i
sprawozdania finansowego w zakresie ich zgodności z księgami, dokumentami oraz ze
stanem faktycznym o którym mowa w art 70 ust. 1 pkt 14 Rozporządzenia o informacjach
bieżących,
które będą dostępne po tej dacie.
Odpowiedzialność Zarządu i Rady Nadzorczej
Zarząd Spółki jest odpowiedzialny za sporządzenie Innych informacji zgodnie z przepisami prawa.
Zarząd Spółki oraz członkowie Rady Nadzorczej są zobowiązani do zapewnienia, aby Sprawozdanie z
działalności wraz z wyodrębnionymi częściami spełniało wymagania przewidziane w Ustawie o
rachunkowości.
Odpowiedzialność biegłego rewidenta
Nasza opinia z badania jednostkowego sprawozdania finansowego nie obejmuje Innych informacji.
W związku z badaniem jednostkowego sprawozdania finansowego naszym obowiązkiem wynikającym
z KSB jest przeczytanie Innych informacji, i czyniąc to, rozważenie czy są one istotnie niespójne z
jednostkowym sprawozdaniem finansowym , z naszą wiedzą uzyskaną w trakcie badania lub w inny
sposób wydają się być istotnie zniekształcone. Jeżeli, na podstawie wykonanej pracy stwierdzimy
istotne zniekształcenie Innych informacji, jesteśmy zobowiązani poinformować o tym w naszym
sprawozdaniu z badania. Naszym obowiązkiem zgodnie z wymogami Ustawy o biegłych rewidentach
jest również wydanie opinii, czy Sprawozdanie z działalności zostało sporządzone zgodnie z
przepisami oraz czy jest zgodne z informacjami zawartymi w rocznym jednostkowym sprawozdaniu
finansowym.
Ponadto jesteśmy zobowiązani do wydania opinii, czy Spółka w oświadczeniu o stosowaniu ładu
korporacyjnego zawarła wymagane informacje oraz do poinformowania czy Spółka sporządziła
oświadczenie na temat informacji niefinansowych.
8
Oświadczenie na temat Innych informacji
Oświadczamy, że w świetle wiedzy o Spółce i jej otoczeniu uzyskanej podczas naszego badania nie
stwierdziliśmy w Sprawozdaniu z działalności oraz pozostałych Innych informacjach istotnych
zniekształceń.
W przypadku, kiedy stwierdzimy istotne zniekształcenie w Oświadczeniach Rady Nadzorczej:
a)
w zakresie powołania, składu i funkcjonowania komitetu audytu, o którym mowa w art. 70 ust.
1 pkt 8 Rozporządzenia o informacjach bieżących oraz
b)
w zakresie oceny wraz z uzasadnieniem, dotyczącej sprawozdania z działalności emitenta i
sprawozdania finansowego w zakresie ich zgodności z księgami, dokumentami oraz stanem
faktycznym o którym mowa w art. 70 ust. 1 pkt 14 Rozporządzenia o informacjach bieżących
jesteśmy zobowiązani poinformować o tym Radę Nadzorczą Spółki.
Opinia o Sprawozdaniu z działalności
Na podstawie wykonanej pracy w trakcie badania, naszym zdaniem, Sprawozdanie z działalności:
•
zostało sporządzone zgodnie z wymogami art. 49 Ustawy o rachunkowości oraz paragrafu 70
Rozporządzenia o informacjach bieżących;
•
jest zgodne z informacjami zawartymi w jednostkowym sprawozdaniu finansowym Spółki.
Opinia o oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego
Naszym zdaniem w oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego Spółka zawarła informacje
określone w paragrafie 70 ust. 6 punkt 5 Rozporządzenia o informacjach bieżących. Ponadto, naszym
zdaniem, informacje wskazane w paragrafie 70 ust. 6 punkt 5 lit. c-f, h oraz i tego Rozporządzenia
zawarte w oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego są zgodne z mającymi zastosowanie
przepisami oraz informacjami zawartymi w jednostkowym sprawozdaniu finansowym Spółki.
Informacja na temat informacji niefinansowych
Zgodnie z wymogami Ustawy o biegłych rewidentach potwierdzamy, że Spółka sporządziła
oświadczenie na temat informacji niefinansowych, o którym mowa w art. 49b ust. 1 Ustawy o
rachunkowości jako wyodrębnioną część Sprawozdania z działalności.
Nie wykonaliśmy żadnych prac atestacyjnych dotyczących oświadczenia na temat informacji
niefinansowych i nie wyrażamy jakiegokolwiek zapewnienia na jego temat.
Sprawozdanie na temat innych wymogów prawa i regulacji
Oświadczenie na temat świadczenia usług niebędących badaniem sprawozdania finansowego
Zgodnie z naszą najlepszą wiedzą i przekonaniem oświadczamy, że usługi niebędące badaniem
sprawozdań finansowych, które świadczyliśmy na rzecz Spółki i jednostek przez nią kontrolowanych w
ramach Unii Europejskiej są zgodne z prawem i przepisami obowiązującymi w Polsce oraz, że nie
świadczyliśmy usług niebędących badaniem, które są zakazane na mocy art. 5 ust.1 Rozporządzenia
UE oraz art.136 Ustawy o biegłych rewidentach.
Usługi niebędące badaniem sprawozdań finansowych, które świadczyliśmy na rzecz Spółki i jednostek
przez nią kontrolowanych w ramach Unii Europejskiej w badanym okresie zostały wymienione w
Sprawozdaniu z działalności.
9
Wybór firmy audytorskiej
Zostaliśmy wybrani po raz pierwszy do badania rocznego jednostkowego sprawozdania finansowego
Spółki uchwałą Rady Nadzorczej Walnego Zgromadzenia z dnia 18 listopada 2021 r. Jednostkowe
sprawozdanie finansowe Spółki badamy nieprzerwanie począwszy od roku obrotowego zakończonego
31 grudnia 2022 r., to jest przez 2 kolejne lata.
Kluczowym biegłym rewidentem odpowiedzialnym za badanie w imieniu PricewaterhouseCoopers
Polska spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Audyt sp.k., spółki wpisanej na listę firm
audytorskich pod numerem 144, którego rezultatem jest niniejsze sprawozdanie niezależnego
biegłego rewidenta, jest Agnieszka Accordi.
Agnieszka Accordi
Warszawa, 27 marca 2024 r.