footer image

Sprawozdanie niezależnego

biegłego rewidenta z badania

Dla Walnego Zgromadzenia i Rady Nadzorczej

Columbus Energy S.A.

Sprawozdanie z badania rocznego

skonsolidowanego sprawozdania finansowego

Opinia

Przeprowadziliśmy badanie załączonego rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej Columbus Energy S.A. („Grupa Kapitałowa”), w której jednostką dominującą jest Columbus Energy S.A. („Jednostka dominująca”), które zawiera:

      skonsolidowane sprawozdanie z sytuacji finansowej na dzień 31 grudnia 2023 r.;

sporządzone za rok obrotowy od 1 stycznia do 31 grudnia 2023 r.:

      skonsolidowane sprawozdanie z wyniku finansowego i innych całkowitych dochodów;

      skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym;

      skonsolidowane sprawozdanie z przepływów pieniężnych;

oraz

      informację dodatkową zawierającą opis przyjętych zasad rachunkowości i inne informacje objaśniające

(„skonsolidowane sprawozdanie finansowe”).

Naszym zdaniem, załączone skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej:

      przedstawia rzetelny i jasny obraz skonsolidowanej sytuacji majątkowej i finansowej Grupy Kapitałowej na dzień 31 grudnia 2023 r., skonsolidowanych finansowych wyników działalności oraz skonsolidowanych przepływów pieniężnych za rok obrotowy zakończony tego dnia, zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej zatwierdzonymi przez Unię Europejską („MSSF UE”) oraz przyjętymi zasadami (polityką) rachunkowości;

      jest zgodne, we wszystkich istotnych aspektach, co do formy i treści z obowiązującymi Grupę Kapitałową przepisami prawa oraz statutem Jednostki dominującej.

Niniejsza opinia jest spójna z naszym sprawozdaniem dodatkowym dla Komitetu Audytu, które wydaliśmy dnia 5 kwietnia 2024 r.

footer image

Podstawa opinii

Nasze badanie przeprowadziliśmy stosownie do postanowień:

      Krajowych Standardów Badania w brzmieniu Międzynarodowych Standardów Badania przyjętych przez Krajową Radę Biegłych Rewidentów oraz Radę Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego („KSB”);

      ustawy z dnia 11 maja 2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym („ustawa o biegłych rewidentach”); oraz

      rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 537/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r. w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego, uchylającego decyzję Komisji 2005/909/WE („rozporządzenie UE”); oraz

      innych obowiązujących przepisów prawa.

Nasza odpowiedzialność zgodnie z tymi standardami i regulacjami została opisana w sekcji Odpowiedzialność biegłego rewidenta za badanie skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

Uważamy, że dowody badania, które uzyskaliśmy są wystarczające i odpowiednie, aby stanowić podstawę dla naszej opinii.

Niezależność i etyka

Jesteśmy niezależni od Grupy Kapitałowej zgodnie z Międzynarodowym kodeksem etyki zawodowych księgowych (w tym Międzynarodowymi standardami niezależności) Rady Międzynarodowych Standardów Etyki dla Księgowych („Kodeks IESBA”), przyjętym uchwałą Krajowej Rady Biegłych Rewidentów („KRBR”) oraz z innymi wymogami etycznymi, które mają zastosowanie do naszego badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego w Polsce i spełniliśmy wszystkie obowiązki etyczne wynikające z tych wymogów i Kodeksu IESBA. W trakcie badania kluczowy biegły rewident oraz firma audytorska pozostali niezależni od Grupy Kapitałowej zgodnie z wymogami niezależności określonymi w ustawie o biegłych rewidentach oraz w rozporządzeniu UE.

Znacząca niepewność dotycząca kontynuacji działalności

Zwracamy uwagę na notę 1.1 „Podstawa sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego” informacji dodatkowej do skonsolidowanego sprawozdania finansowego, która wskazuje, że Grupa Kapitałowa poniosła stratę netto w kwocie 65.175 tys. zł w roku obrotowym zakończonym 31 grudnia 2023 r. oraz, że na ten dzień zobowiązania krótkoterminowe przewyższają aktywa obrotowe o kwotę 208.032 tys. zł. Jak wykazano w nocie 1.1 te zdarzenia i okoliczności wraz z innymi sprawami przedstawionymi w nocie 1.1, wskazują, że występuje znacząca niepewność, która może budzić poważne wątpliwości, co do zdolności Grupy Kapitałowej do kontynuacji działalności. Nasza opinia nie została zmodyfikowana ze względu na tę sprawę.

Kluczowe sprawy badania

Kluczowe sprawy badania są to sprawy, które według naszego zawodowego osądu były najbardziej znaczące podczas naszego badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego za bieżący okres sprawozdawczy. Obejmują one najbardziej znaczące ocenione rodzaje ryzyka istotnego zniekształcenia, w tym ocenione rodzaje ryzyka istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem. Do spraw tych odnieśliśmy się w kontekście naszego badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego jako całości, a przy formułowaniu naszej opinii podsumowaliśmy naszą reakcję na te rodzaje ryzyka. Nie wyrażamy osobnej opinii na temat tych spraw. Poza sprawą opisaną w sekcji „Znacząca niepewność dotycząca kontynuacji działalności” zidentyfikowaliśmy następujące kluczowe sprawy badania:

footer image

Ujęcie przychodów ze sprzedaży

Przychody ze sprzedaży za 2023 r.: 459.324 tys. zł (2022 r.: 603.433 tys. zł);

Na 31 grudnia 2023 r., Należności handlowe netto: 20.347 tys. zł (31 grudnia 2022 r.: 27.505 tys. zł); Aktywa z tytułu kontraktów budowlanych: 6.369 tys. zł (31 grudnia 2022 r.: 9.408 tys. zł); Zobowiązania z tytułu umów z klientami: 27.035 tys. zł (31 grudnia 2022 r.: 41.169 tys. zł).

Odniesienie do skonsolidowanego sprawozdania finansowego: Nota 1.12 „Należności handlowe oraz pozostałe należności”, Nota 1.23 „Ujmowanie przychodów”, Nota 4.1 „Przychody ze sprzedaży”, Nota 5.10 „Należności z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe należności” oraz Nota 5.18 „Zobowiązania handlowe i pozostałe zobowiązania”.

Kluczowa sprawa badania

Nasza reakcja

Przychody ze sprzedaży stanowią jeden z kluczowych wskaźników dla oceny wyników działalności Grupy Kapitałowej oraz systemu premiowego Kierownictwa. Stanowią one również przedmiot szczególnego zainteresowania analityków oraz inwestorów.

Zastosowanie zasad ujmowania przychodów zawartych w odpowiednim standardzie sprawozdawczości finansowej (MSSF 15 Przychody z umów z klientami) jest złożone i wymaga dokonywania istotnych osądów oraz przyjęcia złożonych założeń. W przypadku Grupy Kapitałowej, szczególnej uwagi wymaga to, że:

      Produkty i usługi Grupy Kapitałowej mogą mieć różne schematy ujmowania przychodów - mogą one obejmować ujmowanie przychodów w momencie dostawy lub w miarę upływu czasu. Określenie terminu spełnienia zobowiązania do wykonania świadczenia może dla części z nich wymagać istotnego osądu;

      W ramach umowy sprzedaży instalacji fotowoltaicznej Grupa Kapitałowa udziela gwarancji na sprzedawany produkt. Ponadto klientom biznesowym oferowana jest rozszerzona gwarancja za dodatkową opłatą na okres 10 lat. Ocena czy dana gwarancja stanowi jedynie zapewnienie dla klienta, że dany produkt będzie działać zgodnie z zamierzeniem stron czy też obejmuje usługi stanowiące odrębne zobowiązanie do wykonania świadczenia wymaga pogłębionej analizy.

Z powyższych względów, jak również ze względu na istotność omawianych kwot i konieczność analizy znacznej liczby umów z klientami i ich warunków, uznaliśmy, iż z ujęciem przychodów ze sprzedaży w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym związane jest istotne ryzyko zniekształcenia. Powyższe kwestie były więc

Nasze procedury badania w danym obszarze obejmowały, między innymi:

      Uzyskanie zrozumienia procesu ujmowania przychodów przez Grupę Kapitałową oraz ocenę zgodności polityki ujmowania przychodów dla wszystkich istotnych produktów i usług z wymogami odpowiednich standardów sprawozdawczości finansowej;

      Ocenę zaprojektowania i wdrożenia wybranych kontroli wewnętrznych w ramach procesu ujmowania przychodów ze sprzedaży, w tym kontroli dotyczących potwierdzenia zrealizowania transakcji; określenia ceny transakcyjnej oraz zasadności ujęcia przychodów;

      Dla wybranych umów z klientami, analizę postanowień umownych i skierowanie zapytań do odpowiedniego członka Zarządu w celu oceny m.in., że w odpowiedni sposób następuje:

-       Identyfikacja zobowiązań do wykonania świadczeń w ramach umów, w tym określenie czy udzielona w ramach danej umowy gwarancja stanowi odrębne zobowiązanie do wykonania świadczenia;

-       Przypisanie wynagrodzenia z tytułu umowy do każdego ze zidentyfikowanych zobowiązań do wykonania świadczenia;

-       Określenie odpowiedniego schematu ujmowania przychodów i kwoty przychodów, która powinna zostać ujęta;

      Na wybranej próbie transakcji sprzedaży dotyczących montażu i sprzedaży instalacji fotowoltaicznych, pomp ciepła oraz magazynów energii, uzgodnienie kwot ujętych przychodów do dokumentów źródłowych, takich jak faktury, potwierdzenia zapłaty oraz protokoły odbioru;

footer image

przedmiotem naszej szczególnej uwagi i zostały przez nas uznane za kluczową sprawę badania.

      W odniesieniu do kontraktów budowlanych:

-       Dla próby kontraktów budowlanych realizowanych na dzień bilansowy, krytyczną ocenę stopnia spełnienia zobowiązania do wykonania świadczenia, w oparciu o analizę dokumentacji źródłowej, w tym umów sprzedaży i  budżetów kosztowych oraz zapytania skierowane do Zarządu i działu controllingu;

-        Analizę jakości procesu budżetowania w Grupie Kapitałowej, poprzez porównanie, dla próby kontraktów zakończonych w trakcie roku, ich rozliczenia końcowego do szacunków poprzedniego okresu sprawozdawczego;

      Analizę wybranych transakcji sprzedaży Grupy Kapitałowej, innych niż kontrakty budowlane, ujętych na przełomie roku, pod kątem przypisania przychodów do właściwego okresu, poprzez porównanie do dokumentów źródłowych takich jak faktury sprzedaży oraz dokumenty potwierdzające dostawę towaru lub wykonanie usługi;

      Na wybranej próbie należności handlowych na 31 grudnia 2023 r. uzgodnienie kwot ujętych należności do dokumentów źródłowych, takich jak faktury, potwierdzenia zapłaty;

      Testy zapisów księgowych wysokiego ryzyka, zaksięgowanych na kontach przychodów i uzgodnienie ich do dokumentacji źródłowej, w celu oceny dokładności ujętych kwot oraz charakteru transakcji;

      Ocenę poprawności i kompletności ujawnień przedstawionych w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym dotyczącym ujmowania przychodów ze sprzedaży w odniesieniu do mających zastosowanie wymogów standardów sprawozdawczości finansowej.

footer image

Grupa do zbycia – farmy fotowoltaiczne i magazyny energii

Na 31 grudnia 2023 r.: Aktywa zakwalifikowane jako przeznaczone do sprzedaży: 326.490 tys. zł (31 grudnia 2022 r.: 281.503 tys. zł); Zobowiązania związane z aktywami przeznaczonymi do sprzedaży: 23.400 tys. zł (31 grudnia 2022 r.: 97.046 tys. zł);

Zysk ze zbycia farm fotowoltaicznych za 2023 r.: 14.730 tys. zł (2022 r.: 9.960 tys. zł).

Odniesienie do skonsolidowanego sprawozdania finansowego: Nota 1.21 „Aktywa trwałe (lub grupa do zbycia) przeznaczone do sprzedaży i działalność zaniechana”, Nota 5.7 „Sprzedaż udziałów w jednostkach zależnych” oraz Nota 5.20 „Aktywa przeznaczone do sprzedaży i zobowiązania związane z aktywami przeznaczonymi do sprzedaży”.

Kluczowa sprawa badania

Nasza reakcja

Jak opisano w notach 5.7 oraz 5.20 dodatkowych objaśnień do skonsolidowanego sprawozdania finansowego, Jednostka dominująca w dniu 22 grudnia 2022 r. zawarła z Engie Zielona Energia Sp. z o.o. przedwstępną umowę sprzedaży spółek celowych realizujących projekty farm fotowoltaicznych o mocy 102,5 MW (transakcja ostatecznie zrealizowana w trzech transzach z czego pierwsza została rozliczona w 2022 r. a pozostałe dwie w 2023 r.) wraz z umową przyrzeczenia dotyczącą sprzedaży spółek oraz z późniejszymi aneksami („Transakcja”).

Dodatkowo, Jednostka Dominująca zawarła  w dniu 27 marca 2024 r. umowę sprzedaży HIG XVIII  z DTEK Renewables International B.V. oraz poszukuje nabywców na farmy fotowoltaiczne Grupy JV–8 oraz pojedynczych spółek farmowych („Transakcje po dniu bilansowym”).

Zgodnie z MSSF 5 Aktywa trwałe przeznaczone do sprzedaży i działalność zaniechana, jednostka klasyfikuje składnik aktywów trwałych (lub grupę do zbycia) jako przeznaczony do sprzedaży, jeśli jego wartość bilansowa zostanie odzyskana przede wszystkim w drodze transakcji sprzedaży, a nie poprzez jego dalsze wykorzystanie. Sytuacja taka ma miejsce, gdy składnik aktywów (lub grupa do zbycia) jest dostępny do natychmiastowej sprzedaży w jego bieżącym stanie, z uwzględnieniem jedynie normalnych i zwyczajowo przyjętych warunków dla sprzedaży tego typu aktywów (lub grup do zbycia) oraz jego sprzedaż jest wysoce prawdopodobna.

W oparciu o analizę decyzji i zdarzeń opisanych w notach 5.7 i 5.20, Grupa Kapitałowa zaklasyfikowała aktywa i związane z nimi zobowiązania odpowiednich spółek celowych jako grupę do zbycia. Aktywa i zobowiązania związane z transzą II, III zostały przekazane kupującemu wraz z ich księgowym rozliczeniem w 2023 r.

Zastosowanie wymogów MSSF 5 w zakresie klasyfikacji jak również prezentacji i wyceny w

Nasze procedury badania w danym obszarze obejmowały, między innymi:

      Uzyskanie zrozumienia procesu oceny konsekwencji księgowych istotnych nierutynowych transakcji, w tym zdarzeń objętych zakresem MSSF 5, oraz ocenę zaprojektowania i wdrożenia wybranych kontroli wewnętrznych dotyczących identyfikacji zdarzeń o takim charakterze oraz ich ujęcia księgowego;

      Ocenę prawidłowości osądu Grupy Kapitałowej w zakresie spełnienia kryteriów zaklasyfikowania grupy do zbycia jako przeznaczonej do sprzedaży poprzez:

-       analizę umowy na sprzedaż udziałów w spółkach celowych oraz pozostałej dokumentacji będącej podstawą decyzji Kierownika Jednostki dominującej w zakresie klasyfikacji grupy do zbycia jako przeznaczonej do sprzedaży, w tym korespondencji Kierownika Jednostki dominującej z nabywcą; oraz

-       niezależną ocenę statusu Transakcji na dzień 31 grudnia 2023 r. oraz jej ekonomicznych aspektów;

      Z uwzględnieniem dowodów badania uzyskanych z powyższej procedury, ocenę prawidłowości księgowego rozliczenia Transakcji, w tym:

-       W zakresie transzy II i III – ocenę czy wszystkie aktywa i zobowiązania objęte zakresem danej transzy zostały w sposób właściwy i kompletny wyłączone z ksiąg Grupy a wynik na zbyciu ujęty we właściwej kwocie;

-       W zakresie planowanych Transakcji po dniu bilansowym – ocenę czy grupa do zbycia zaklasyfikowana jako przeznaczona do sprzedaży została

footer image

odniesieniu do aktywów trwałych i grup do zbycia wymagało od Kierownika Jednostki dominującej dokonania istotnych osądów oraz ustalenia złożonych szacunków.

Ze względu na powyższe czynniki, istotność grupy do zbycia dla skonsolidowanego sprawozdania finansowego oraz nierutynowy charakter powyższej transakcji, omawiane kwestie uznaliśmy za obszar wyższego ocenionego ryzyka istotnego zniekształcenia wymagający znaczącej uwagi biegłego rewidenta. W związku z powyższym, uznaliśmy tę kwestię za kluczową sprawę badania.

wyceniona na dzień sprawozdawczy w kwocie niższej z jej wartości bilansowej i wartości godziwej pomniejszonej o koszty doprowadzenia do sprzedaży. W ramach niniejszej procedury, oceniliśmy, między innymi, prawidłowość szacunku Grupy w zakresie wartości godziwej pomniejszonej o koszty doprowadzenia do sprzedaży w oparciu przede wszystkim o ustaloną w umowie przedwstępnej cenę sprzedaży;

      Ocenę jakości i kompletności prezentacji grupy do zbycia jako przeznaczonej do sprzedaży oraz ujawnień w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym dotyczących omawianej kwestii, w tym ujawnień w zakresie faktów i okoliczności prowadzących do oczekiwanego zbycia aktywów i zobowiązań wchodzących w skład grupy do zbycia i ich odpowiedniej wyceny na dzień sprawozdawczy.

Odpowiedzialność Kierownika i Rady Nadzorczej Jednostki dominującej za skonsolidowane sprawozdanie finansowe

Kierownik Jednostki dominującej jest odpowiedzialny za sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego przedstawiającego rzetelny i jasny obraz zgodnie z MSSF UE, przyjętymi zasadami (polityką) rachunkowości oraz z obowiązującymi Grupę Kapitałową przepisami prawa i statutem Jednostki dominującej, a także za kontrolę wewnętrzną, którą Kierownik Jednostki dominującej uznaje za niezbędną, aby zapewnić sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego niezawierającego istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem lub błędem.

Sporządzając skonsolidowane sprawozdanie finansowe Kierownik Jednostki dominującej jest odpowiedzialny za ocenę zdolności Grupy Kapitałowej do kontynuowania działalności, ujawnienie, jeżeli ma to zastosowanie, kwestii związanych z kontynuacją działalności oraz za przyjęcie założenia kontynuacji działalności jako podstawy rachunkowości, z wyjątkiem sytuacji kiedy Kierownik Jednostki dominującej albo zamierza dokonać likwidacji Grupy Kapitałowej, zaniechać prowadzenia działalności, albo gdy nie ma żadnej realnej alternatywy dla likwidacji lub zaniechania prowadzenia działalności.

Zgodnie z ustawą z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości („ustawa o rachunkowości”), Kierownik oraz członkowie Rady Nadzorczej Jednostki dominującej są zobowiązani do zapewnienia, aby skonsolidowane sprawozdanie finansowe spełniało wymagania przewidziane w tej ustawie. Członkowie Rady Nadzorczej Jednostki dominującej są odpowiedzialni za nadzór nad procesem sprawozdawczości finansowej Grupy Kapitałowej.

Odpowiedzialność biegłego rewidenta za badanie skonsolidowanego sprawozdania finansowego

Celem badania jest uzyskanie racjonalnej pewności, czy skonsolidowane sprawozdanie finansowe jako całość nie zawiera istotnego zniekształcenia spowodowanego oszustwem lub błędem oraz wydanie sprawozdania z badania zawierającego naszą opinię. Racjonalna pewność jest wysokim poziomem pewności, ale nie gwarantuje, że badanie przeprowadzone zgodnie z KSB zawsze wykryje istniejące istotne zniekształcenie. Zniekształcenia mogą powstawać na skutek oszustwa lub błędu i są uważane za istotne, jeżeli można racjonalnie oczekiwać, że pojedynczo lub łącznie mogłyby wpłynąć na decyzje ekonomiczne użytkowników podejmowane na podstawie skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

footer image

Zakres badania nie obejmuje zapewnienia co do przyszłej rentowności Grupy Kapitałowej ani efektywności lub skuteczności prowadzenia jej spraw przez Kierownika Jednostki dominującej, obecnie lub w przyszłości.

Podczas badania zgodnego z KSB stosujemy zawodowy osąd i zachowujemy zawodowy sceptycyzm, a także:

      identyfikujemy i szacujemy ryzyka istotnego zniekształcenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego spowodowanego oszustwem lub błędem, projektujemy i przeprowadzamy procedury badania odpowiadające tym ryzykom i uzyskujemy dowody badania, które są wystarczające i odpowiednie, aby stanowić podstawę dla naszej opinii. Ryzyko niewykrycia istotnego zniekształcenia wynikającego z oszustwa jest większe niż istotnego zniekształcenia wynikającego z błędu, ponieważ oszustwo może obejmować zmowę, fałszerstwo, celowe pominięcie, wprowadzenie w błąd lub obejście systemu kontroli wewnętrznej;

      uzyskujemy zrozumienie kontroli wewnętrznej stosownej dla badania w celu zaprojektowania procedur badania, które są odpowiednie w danych okolicznościach, ale nie w celu wyrażenia opinii na temat skuteczności działania kontroli wewnętrznej Grupy Kapitałowej;

      oceniamy odpowiedniość zastosowanych zasad (polityki) rachunkowości oraz zasadność szacunków księgowych oraz powiązanych z nimi ujawnień dokonanych przez Kierownika Jednostki dominującej;

      wyciągamy wniosek na temat odpowiedniości zastosowania przez Kierownika Jednostki dominującej zasady kontynuacji działalności jako podstawy rachunkowości oraz, na podstawie uzyskanych dowodów badania, oceniamy, czy istnieje istotna niepewność związana ze zdarzeniami lub okolicznościami, które mogą podawać w znaczącą wątpliwość zdolność Grupy Kapitałowej do kontynuacji działalności. Jeżeli dochodzimy do wniosku, że istnieje istotna niepewność, wymagane jest od nas zwrócenie uwagi w sprawozdaniu z badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego na powiązane ujawnienia w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym lub, jeżeli takie ujawnienia są nieodpowiednie, modyfikujemy naszą opinię. Nasze wnioski są oparte na dowodach badania uzyskanych do dnia sporządzenia sprawozdania z badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Przyszłe zdarzenia lub warunki mogą spowodować, że Grupa Kapitałowa zaprzestanie kontynuacji działalności;

      oceniamy ogólną prezentację, strukturę i treść skonsolidowanego sprawozdania finansowego, w tym ujawnienia, a także czy skonsolidowane sprawozdanie finansowe odzwierciedla stanowiące ich podstawę transakcje i zdarzenia w sposób zapewniający rzetelną prezentację;

      uzyskujemy wystarczające i odpowiednie dowody badania odnośnie informacji finansowych jednostek lub działalności gospodarczych wewnątrz Grupy Kapitałowej w celu wyrażenia opinii na temat skonsolidowanego sprawozdania finansowego. Jesteśmy odpowiedzialni za kierowanie, nadzór i przeprowadzenie badania Grupy Kapitałowej i pozostajemy wyłącznie odpowiedzialni za naszą opinię z badania.

Przekazujemy Komitetowi Audytu Jednostki dominującej informacje między innymi o planowanym zakresie i terminie przeprowadzenia badania oraz znaczących ustaleniach badania, w tym wszelkich znaczących słabościach kontroli wewnętrznej, które zidentyfikujemy podczas badania.

Przekazujemy Komitetowi Audytu Jednostki dominującej oświadczenie, że przestrzegaliśmy stosownych wymogów etycznych dotyczących niezależności oraz informujemy o wszystkich powiązaniach i innych sprawach, które mogłyby być racjonalnie uznane za stanowiące zagrożenie dla naszej niezależności, a tam gdzie ma to zastosowanie, informujemy o działaniach podjętych w celu wyeliminowania zagrożeń lub zastosowanych zabezpieczeniach.

Spośród spraw przekazywanych Komitetowi Audytu Jednostki dominującej wskazaliśmy te sprawy, które były najbardziej znaczące podczas badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego za bieżący okres sprawozdawczy uznając je za kluczowe sprawy badania. Opisujemy te sprawy w naszym sprawozdaniu z badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego, chyba że przepisy prawa lub regulacje zabraniają ich publicznego ujawnienia lub gdy, w wyjątkowych okolicznościach, ustalimy, że sprawa nie powinna być komunikowana w naszym sprawozdaniu, ponieważ można

footer image

byłoby racjonalnie oczekiwać, że negatywne konsekwencje wynikające z jej ujawnienia przeważyłyby korzyści takiej informacji dla interesu publicznego.

Inne informacje

Na inne informacje składają się informacje zawarte w skonsolidowanym raporcie rocznym Grupy Kapitałowej, za wyjątkiem skonsolidowanego sprawozdania finansowego oraz naszego sprawozdania z badania („inne informacje”).

Odpowiedzialność Kierownika i Rady Nadzorczej Jednostki dominującej

Kierownik Jednostki dominującej jest odpowiedzialny za inne informacje zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami prawa.

Kierownik oraz członkowie Rady Nadzorczej Jednostki dominującej są zobowiązani do zapewnienia, aby sprawozdanie z działalności Grupy Kapitałowej za rok obrotowy zakończony 31 grudnia 2023 r. („sprawozdanie z działalności”), wraz z oświadczeniem o stosowaniu ładu korporacyjnego oraz sprawozdanie na temat informacji niefinansowych, o którym mowa w art. 55 ust. 2c ustawy o rachunkowości, spełniały wymagania przewidziane w ustawie o rachunkowości. 

Odpowiedzialność biegłego rewidenta

Nasza opinia z badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego nie obejmuje innych informacji.

W związku z badaniem skonsolidowanego sprawozdania finansowego naszym obowiązkiem jest zapoznanie się z innymi informacjami, i czyniąc to, rozważenie, czy nie są one istotnie niespójne ze skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym, z naszą wiedzą uzyskaną w trakcie badania, lub w inny sposób wydają się być istotnie zniekształcone. Jeżeli na podstawie wykonanej pracy stwierdzimy istotne zniekształcenie w innych informacjach, to jesteśmy zobowiązani poinformować o tym w naszym sprawozdaniu z badania.

Naszym obowiązkiem zgodnie z wymogami ustawy o biegłych rewidentach jest również wydanie opinii, czy sprawozdanie z działalności zostało sporządzone zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami prawa oraz czy jest zgodne z informacjami zawartymi w rocznym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.

Ponadto zgodnie z wymogami ustawy o biegłych rewidentach jesteśmy zobowiązani do wydania opinii, czy Grupa Kapitałowa w oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego zawarła informacje wymagane przepisami prawa lub regulaminami, a w odniesieniu do określonych informacji wskazanych w tych przepisach lub regulaminach stwierdzenie, czy są one zgodne z mającymi zastosowanie przepisami prawa i informacjami zawartymi w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym oraz do poinformowania, czy Grupa Kapitałowa sporządziła odrębne sprawozdanie na temat informacji niefinansowych.

Opinia o sprawozdaniu z działalności

Na podstawie pracy wykonanej w trakcie badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego, naszym zdaniem, sprawozdanie z działalności, we wszystkich istotnych aspektach:

      zostało sporządzone zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami prawa; oraz

      jest zgodne z informacjami zawartymi w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.

Opinia o oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego

Naszym zdaniem, w oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego, które jest wyodrębnioną częścią sprawozdania z działalności, Grupa Kapitałowa zawarła informacje określone w paragrafie 70 ust. 6 punkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 marca 2018 r. w sprawie informacji bieżących i okresowych przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa niebędącego państwem członkowskim („rozporządzenie”).

footer image

Ponadto naszym zdaniem informacje określone w paragrafie 70 ust. 6 punkt 5 lit. c-f, h oraz lit. i rozporządzenia zawarte w oświadczeniu o stosowaniu ładu korporacyjnego, we wszystkich istotnych aspektach:

      zostały sporządzone zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami prawa, oraz

      są zgodne z informacjami zawartymi w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym.

Informacja na temat informacji niefinansowych 

Zgodnie z wymogami ustawy o biegłych rewidentach potwierdzamy, że Grupa Kapitałowa sporządziła odrębne sprawozdanie na temat informacji niefinansowych, o którym mowa w art. 55 ust. 2c ustawy o rachunkowości.

Nie wykonaliśmy żadnych prac atestacyjnych dotyczących odrębnego sprawozdania na temat informacji niefinansowych i nie wyrażamy jakiegokolwiek zapewnienia na jego temat.

Oświadczenie na temat innych informacji

Ponadto oświadczamy, że w świetle wiedzy o Grupie Kapitałowej i jej otoczeniu uzyskanej podczas naszego badania skonsolidowanego sprawozdania finansowego nie stwierdziliśmy w sprawozdaniu z działalności oraz pozostałych innych informacjach istotnych zniekształceń.

Sprawozdanie na temat innych wymogów prawa i regulacji

Oświadczenie na temat świadczenia usług niebędących badaniem sprawozdania finansowego

Zgodnie z naszą najlepszą wiedzą i przekonaniem oświadczamy, że nie świadczyliśmy zabronionych usług niebędących badaniem, o których mowa w art. 5 ust. 1 akapit drugi rozporządzenia UE oraz art. 136 ustawy o biegłych rewidentach.

Usługi niebędące badaniem sprawozdań finansowych, które świadczyliśmy na rzecz Grupy Kapitałowej i jednostek przez nią kontrolowanych w badanym okresie zostały ujawnione w nocie 7.5 skonsolidowanego sprawozdania finansowego.

Wybór firmy audytorskiej

Zostaliśmy wybrani po raz pierwszy do badania rocznego skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy Kapitałowej uchwałą Rady Nadzorczej z dnia 24 sierpnia 2022 r. Całkowity nieprzerwany okres zlecenia badania wynosi 2 lata począwszy od roku obrotowego zakończonego 31 grudnia 2022 r. do 31 grudnia 2023 r.

Opinia na temat zgodności oznakowania skonsolidowanego sprawozdania finansowego sporządzonego w jednolitym elektronicznym formacie raportowania z wymogami rozporządzenia o regulacyjnych standardach technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania

W związku z badaniem skonsolidowanego sprawozdania finansowego zostaliśmy zaangażowani do przeprowadzania usługi atestacyjnej dającej racjonalną pewność w celu wyrażenia opinii czy skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej na dzień i za rok zakończony 31 grudnia 2023 r., sporządzone w jednolitym elektronicznym formacie raportowania zawarte w pakiecie sprawozdawczym o nazwie clc-2023-12-31-pl.zip („skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie ESEF”), zostało oznakowane zgodnie z wymogami określonymi w rozporządzeniu delegowanym Komisji (UE) nr 2019/815 z dnia 17 grudnia 2018 r., uzupełniającym dyrektywę 2004/109/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w odniesieniu do regulacyjnych standardów

footer image

technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania („Rozporządzenie ESEF”).

Identyfikacja Kryteriów i Opis Przedmiotu Usługi

Skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie ESEF zostało sporządzone przez Kierownika Jednostki dominującej w celu spełnienia wymogów dotyczących oznakowania oraz wymogów technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania, które są określone w Rozporządzeniu ESEF. Przedmiotem naszej usługi atestacyjnej jest zgodność oznakowania skonsolidowanego sprawozdania finansowego w formacie ESEF z wymogami Rozporządzenia ESEF, a wymogi określone w tych regulacjach stanowią, naszym zdaniem, odpowiednie kryteria do sformułowania przez nas opinii.

Odpowiedzialność Kierownika i Rady Nadzorczej Jednostki dominującej

Kierownik Jednostki dominującej jest odpowiedzialny za sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego w formacie ESEF zgodnie z wymogami dotyczącymi oznakowania oraz wymogami technicznymi dotyczącymi specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania, które są określone w Rozporządzeniu ESEF. Odpowiedzialność ta obejmuje wybór i zastosowanie odpowiednich znaczników XBRL, przy użyciu taksonomii określonej w tej regulacji.

Odpowiedzialność Kierownika Jednostki dominującej obejmuje również zaprojektowanie, wdrożenie i funkcjonowanie systemu kontroli wewnętrznej zapewniającego sporządzenie skonsolidowanego sprawozdania finansowego w formacie ESEF wolnego od istotnych niezgodności z wymogami Rozporządzenia ESEF spowodowanych oszustwem lub błędem.

Członkowie Rady Nadzorczej Jednostki dominującej są odpowiedzialni za nadzorowanie procesu sprawozdawczości finansowej, obejmującego również sporządzenie sprawozdań finansowych zgodnie z formatem wynikającym z obowiązujących przepisów prawa.

Odpowiedzialność biegłego rewidenta

Naszym celem było wyrażenie opinii, na podstawie przeprowadzonej usługi atestacyjnej dającej racjonalną pewność, czy skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie ESEF zostało oznakowane zgodnie z wymogami Rozporządzenia ESEF.

Naszą usługę przeprowadziliśmy zgodnie z Krajowym Standardem Usług Atestacyjnych Innych niż Badanie i Przegląd 3001PL „Badanie sprawozdań finansowych sporządzonych w jednolitym elektronicznym formacie raportowania” przyjętym przez KRBR („KSUA 3001PL”) oraz, gdzie stosowne, zgodnie z Krajowym Standardem Usług Atestacyjnych 3000 (zmienionym) w brzmieniu Międzynarodowego Standardu Usług Atestacyjnych 3000 (zmienionego) „Usługi atestacyjne inne niż badania lub przeglądy historycznych informacji finansowych” przyjętym przez KRBR („KSUA 3000 (Z)”). Standardy te nakładają na biegłego rewidenta obowiązek zaplanowania i wykonania procedur w taki sposób, aby uzyskać racjonalną pewność, że skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie ESEF zostało przygotowane zgodnie z przyjętymi kryteriami.

Racjonalna pewność jest wysokim poziomem pewności, ale nie gwarantuje, że usługa przeprowadzona zgodnie z KSUA 3001PL oraz, gdzie stosowne, zgodnie z KSUA 3000 (Z) zawsze wykryje istniejące istotne zniekształcenie.

Wybór procedur zależy od osądu biegłego rewidenta, w tym od jego oceny ryzyka wystąpienia istotnych zniekształceń spowodowanych oszustwem lub błędem. Przeprowadzając ocenę tego ryzyka biegły rewident bierze pod uwagę kontrolę wewnętrzną związaną ze sporządzeniem skonsolidowanego sprawozdania finansowego w formacie ESEF w celu zaplanowania stosownych procedur, które mają zapewnić biegłemu rewidentowi wystarczające i odpowiednie do okoliczności dowody. Ocena funkcjonowania systemu kontroli wewnętrznej nie została przeprowadzona w celu wyrażenia opinii na temat skuteczności jej działania.

Podsumowanie wykonanych prac

Zaplanowane i przeprowadzone przez nas procedury obejmowały między innymi:

footer image

      uzyskanie zrozumienia procesu sporządzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego w formacie ESEF, obejmującego proces wyboru i zastosowania przez Jednostkę dominującą znaczników XBRL i zapewniania zgodności z Rozporządzeniem ESEF, w tym zrozumienie mechanizmów systemu kontroli wewnętrznej związanych z tym procesem,

      uzgodnienie oznakowanych informacji zawartych w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym w formacie ESEF do zbadanego skonsolidowanego sprawozdania finansowego,

      ocenę, przy użyciu specjalistycznego narzędzia informatycznego i przy wsparciu eksperta z zakresu IT, spełnienia regulacyjnych standardów technicznych dotyczących specyfikacji jednolitego elektronicznego formatu raportowania,

      ocenę kompletności oznakowania:

-       wszystkich liczb w zadeklarowanej walucie ujawnionych w skonsolidowanym sprawozdaniu z sytuacji finansowej, skonsolidowanym sprawozdaniu z wyniku finansowego i innych całkowitych dochodów, skonsolidowanym sprawozdaniu ze zmian w kapitale własnym oraz skonsolidowanym sprawozdaniu z przepływów pieniężnych w skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym w formacie ESEF;

-       ujawnień zawartych w informacji dodatkowej zawierającej opis przyjętych zasad rachunkowości i inne informacje objaśniające na wybranej próbie znaczników XBRL, w szczególności blokowych, zgodnie z obowiązkowymi elementami taksonomii podstawowej zawartej w załączniku II do Rozporządzenia ESEF,

      sprawdzenie, na wybranej próbie, oznakowania blokowego w celu oceny, czy wymóg regulacyjnych standardów technicznych został prawidłowo zastosowany, aby uwzględnić odpowiednie dane w zakresie znacznika cyfrowego,

      ocenę czy znaczniki XBRL z taksonomii podstawowej określonej w Rozporządzeniu ESEF zostały odpowiednio zastosowane oraz, czy użyto rozszerzeń taksonomii w sytuacjach, gdy najbliższy element taksonomii podstawowej mógłby błędnie przedstawiać znaczenie rachunkowe ujawnienia,

      ocenę prawidłowości zakotwiczenia zastosowanych rozszerzeń taksonomii w podstawowej taksonomii określonej w Rozporządzeniu ESEF,

      sprawdzenie, na wybranej próbie, sposobu prezentacji danych w znaczniku cyfrowym w celu oceny, czy prezentacja jest zasadna w granicach możliwości technicznych związanych ze znakowaniem blokowym.

Wymogi kontroli jakości oraz etyczne, w tym niezależność

Jako firma stosujemy Międzynarodowy Standard Zarządzania Jakością (PL) 1 „Zarządzanie jakością dla firm wykonujących badania lub przeglądy sprawozdań finansowych lub zlecenia innych usług atestacyjnych lub pokrewnych” przyjęty przez Radę Polskiej Agencji Nadzoru Audytowego jako Krajowy Standard Kontroli Jakości 1, który wymaga od nas zaprojektowania, wdrożenia i utrzymywania systemu zarządzania jakością, w tym polityk lub procedur dotyczących zgodności z zasadami etyki, standardami zawodowymi oraz mającymi zastosowanie regulacjami i przepisami prawa.

Spełniamy wymogi dotyczące niezależności i etyki wynikające z Kodeksu IESBA, przyjętego uchwałą KRBR, który jest oparty na podstawowych zasadach dotyczących uczciwości, obiektywizmu, zawodowych kompetencji i należytej staranności, zachowania tajemnicy informacji oraz profesjonalnego postępowania, jak również inne wymogi niezależności i etyki, które mają zastosowanie dla niniejszej usługi atestacyjnej w Polsce.

Opinia na temat zgodności z wymogami Rozporządzenia ESEF

Podstawę sformułowania naszej opinii stanowią kwestie opisane powyżej, dlatego opinia powinna być czytana z uwzględnieniem tych kwestii.

Uważamy, że uzyskane przez nas dowody stanowią wystarczającą i odpowiednią podstawę do wyrażenia przez nas opinii na temat zgodności oznakowania z wymogami rozporządzenia ESEF.

footer image

Naszym zdaniem skonsolidowane sprawozdanie finansowe w formacie ESEF na dzień 31 grudnia 2023 r. i za rok zakończony tego dnia zostało oznakowane, we wszystkich istotnych aspektach, zgodnie z wymogami Rozporządzenia ESEF.

W imieniu firmy audytorskiej

KPMG Audyt Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp.k.

Nr na liście firm audytorskich: 3546

Podpisano kwalifikowanym

podpisem elektronicznym

Tomasz Sobieski

Kluczowy biegły rewident

Nr w rejestrze 13194

Pełnomocnik

Kraków, 25 kwietnia 2024 r.