Stanowisko Zarządu Eko Export S.A. w restrukturyzacji odnoszące się do wyrażonej przez
firmę audytorską w sprawozdaniu z badania opinii z zastrzeżeniem o jednostkowym
sprawozdaniu finansowym za 2023 rok
Podstawy
Stanowisko Zarządu Eko Export S.A. w restrukturyzacji („Emitent”, „Spółka”) odnoszące się do
wyrażonej przez firmę audytorską w sprawozdaniu z badania jednostkowego sprawozdania
finansowego obejmującego okres od 1 stycznia 2023 do 31 grudnia 2023 Eko Export S.A. w
restrukturyzacji wyrażonego opinii z zastrzeżeniem, zawierające również:
a) Wskazanie wpływu, w ujęciu ilościowym i jakościowym, przedmiotu zastrzeżenia,
odmowy wyrażenia opinii w sprawozdaniu z badania, na sprawozdanie finansowe, w
tym na wyniki oraz inne dane finansowe, z przedstawieniem w każdym przypadku
istotności,
b) przedstawienie podjętych lub planowanych przez emitenta działań w związku z
zaistniałą sytuacją 68 ust. 1 pkt 7 oraz § 69 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra
Finansów z dnia 29 marca 2018 r. w sprawie informacji bieżących i okresowych
przekazywanych przez emitentów papierów wartościowych oraz warunków
uznawania za równoważne informacji wymaganych przepisami prawa państwa
niebędącego państwem członkowskim [Dz. U. 2018 poz. 757]).
Raport
Sprawozdanie z badania dotyczące sprawozdania finansowego obejmującego okres od
1 stycznia 2023 r. do 31 grudnia 2023 r. Eko Export S.A. przeprowadzonego przez niezależnego
biegłego rewidenta Marcin Grzywacz Audyt Doradztwo Szkolenia z siedziba w Wólce
Kozodawskiej ("Biegły Rewident”) zawiera opinię z zastrzeżeniem.
Raport z przeglądu biegłego rewidenta zawiera opis następujących okoliczności, jakie
stanowią podstawę zastrzeżenia:
„[A] Spółka posiada w księgach rachunkowych aktywa stanowiące zaangażowanie w
jednostkę zależną Eko Sphere KZ. Aktywa te obejmują posiadane udziały, udzielone
pożyczki, wypłacone zaliczki na dostawy, należności długoterminowe z tytułu sprzedaży
środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Aktywa te zostały objęte na dzień
31 grudnia 2022 r. 100% odpisami aktualizującymi. W roku 2023 miały miejsce zmiany w
księgach rachunkowych związane z wyceną walutową tych aktywów oraz naliczeniem
odsetek od pożyczek, jednak analogicznym zmianom uległ rozpoznany odpis aktualizujący,
w wyniku czego aktywa te na dzień 31 grudnia 2023 r. nadal objęte 100% odpisami
aktualizującymi.
Spółka nie przedstawiła na koniec roku 2022 ani na koniec roku 2023 zaktualizowanego
modelu wyceny oczekiwanych strat kredytowych zgodnie z wytycznymi MSSF 9 dla aktywów
stanowiących zaangażowanie w jednostkę zależną Eko Sphere KZ. W związku z sytuacją
finansową jednostki zależnej Eko Sphere KZ, a przede wszystkim bardzo ograniczonym
zakresem jej działalności, Spółka w sposób uproszczony przyjęła, że wskaźnik ryzyka PD
(„probability of default - PD”) wynosi w przypadku jednostki zależnej 100%, natomiast
wskaźnik potencjalnych strat LGD („loss given default LGD”) wynosi również 100%. W
efekcie rozpoznano powyższe odpisy aktualizujące.
Należy jednak przy tym zwrócić uwagę, pożyczki udzielone do Eko Sphere KZ
zabezpieczone zastawem na majątku trwałym Eko Sphere KZ zlokalizowanym w
Kazachstanie. W naszej ocenie wycena tego majątku przygotowana przez rzeczoznawcę
majątkowego zatrudnionego w Kazachstanie jest wątpliwa i obarczona dużym ryzykiem z
uwagi na specyfikę tych aktywów, ich lokalizację oraz brak realnej możliwości sprzedaży
(ostatnia wycena była przygotowywana według stanu na koniec roku 2022 i nie była
aktualizowana na koniec roku 2023). Na podstawie wykonanych procedur nie jesteśmy
jednak w stanie potwierdzić, zasadnym było rozpoznanie 100% odpisu aktualizującego
aktywa stanowiące zaangażowanie w jednostkę zależną Eko Sphere KZ.
W związku z powyższym nie jesteśmy w stanie potwierdzić, nie byłyby konieczne korekty
rozpoznanych odpisów aktualizujących aktywów stanowiących zaangażowanie w jednost
zależną Eko Sphere KZ w przypadku przeprowadzenia przez Zarząd bardziej szczegółowej
analizy wartości oraz możliwości sprzedaży aktywów Eko Sphere KZ stanowiących
zabezpieczenie udzielonych do Eko Sphere KZ przez Eko Export S.A. pożyczek.
[B] W jednostkowym sprawozdaniu z sytuacji finansowej sporządzonym na dzień 31 grudnia
2023 r. Spółka wykazuje aktywa z tytułu podatku odroczonego w kwocie 770 tys. zł (aktywa te
wynosiły na dzień 31 grudnia 2022 r. 335 tys. zł) oraz zobowiązania z tytułu odroczonego
podatku dochodowego w kwocie 747 tys. zł (zobowiązania te wynosiły na dzień 31 grudnia
2022 r. 672 tys. zł). Spółka nie przygotowała jednak testów na utratę wartości rozpoznanego
aktywa z tytułu podatku odroczonego, które to testy wskazywałyby możliwość wykorzystania
rozpoznanego aktywa w najbliższym czasie. Natomiast aktualne wyniki oraz sytuacja
finansowa Spółki nie dają w naszej ocenie podstawy do założenia, że Spółka będzie w stanie
wykorzystać rozpoznane aktywo z tytułu podatku odroczonego.
W związku z brakiem testów uwiarygadniających możliwość wykorzystania rozpoznanego
aktywa z tytułu podatku odroczonego, nie jesteśmy się w stanie wypowiedzieć czy
rozpoznane aktywo nie wymagałoby rozpoznania odpisów aktualizujących według stanu na
dzień 31 grudnia 2023 r. oraz 31 grudnia 2022 r.
[C] W śródrocznym skróconym jednostkowym sprawozdaniu z sytuacji finansowej
sporządzonym na dzień 31 grudnia 2023 r. Spółka wykazuje zapasy w kwocie 9 276 tys. zł, na
które głównie składa się mikrosfera zakupiona w okresach wcześniejszych – ponad 95%
posiadanej mikrosfery. przy czym na dzień 31 grudnia 2023 r. Spółka posiada ok. 1 879 ton
tego towaru.
Podczas realizacji badania zwróciliśmy uwagę, od stycznia 2023 r. Spółka nabywa
mikrosferę od nowego dostawcy. Naszą uwagę zwróciło również to, sprzedawana w roku
2023 jest głównie właśnie mikrosfera nabywana od nowego dostawcy od stycznia 2023 r. W
roku 2023 r. Spółka sprzedała jedynie kilkadziesiąt ton mikrosfery nabytej w latach
poprzednich. W związku z powyższym omówiliśmy z Zarządem Spółki powyższą sytuację w
celu ustalenia, czy mikrosfera składowana na zapasie i nabyta w latach poprzednich jest
mikrosferą pełnowartościową i nie utraciła swoich właściwości.
Zarząd Spółki wyjaśnił nam, mikrosfera jest produktem naturalnym używanym do coraz
bardziej innowacyjnych zastosowto wraz z wzrostem cen sprzedaży rosną też parametry
jakościowe oczekiwane przez klientów. Proces ten w ostatnich latach ulegał gwałtownemu
przyspieszeniu. W efekcie Zarząd Spółki potwierdził, iż parametry większości posiadanej
przez Spółkę mikrosfery, która została nabyta w latach poprzednich, uniemożliwiają aktualnie
jej sprzedaż jako samodzielny pełnowartościowy produkt. Natomiast mikrosfera ta może b
stosowana jako dodatek w niewielkich ilościach do pełnowartościowych mikrosfer, bez
istotnego wpływu na ogólną jakość produktu końcowego dostarczanego do Klienta.
Ponadto Zarząd Spółki wyjaśnił, nie we wszystkich branżach wymagane rygorystyczne
normy jakościowe dla stosowanej mikrosfery. W niektórych branżach kolor produktu,
obecność bakterii czy też zawartość soli nie mają takiego znaczenia i w takich branżach
możliwy jest dodatek mikrosfery o niższych parametrach nawet w ilości 30 - 40% wagi
ostatecznego produktu.
Mała rotacja mikrosfery nabytej w latach wcześniejszych jest aktualnie skutkiem bardzo
niskiego wolumenu sprzedaży, który ma obecnie miejsce. Spadek sprzedaży w roku 2023 w
stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego wynióok. 62%. Jednak nie zmienia
to faktu, Spółka nie posiada procedur ukierunkowanych na ocenę potencjalnej utraty
wartości posiadanej mikrosfery i w efekcie Spółka nie dokonuje takiej oceny. Spółka nie
posiada również polityki tworzenia, w takich przypadkach, odpisów aktualizujących wartość
posiadanej mikrosfery.
W ramach analizy zdarzeń po dniu bilansowym zweryfikowaliśmy, w roku 2024 sprzedaż
mikrosfery nabytej w latach wcześniejszych nie uległa znaczącym zmianom. Sprzedaż ta nadal
następuje w formie domieszek do aktualnie nabywanej mikrosfery przy zachowaniu
parametrów jakościowych wymaganych przez odbiorców. Na tej sprzedaży Spółka według
uzyskanych informacji generuje dodatnią marżę.
W związku z nieprzygotowywaniem przez Spółkę analizy utraty wartości posiadanej przez
Spółkę mikrosfery, brakiem odpowiedniej wdrożonej polityki rachunkowej w zakresie
rozpoznawania takich odpisów w omawianej sytuacji oraz w związku z niewielką rotacją tej
mikrosfery nabytej w latach wcześniejszych, nie jesteśmy się w stanie wypowiedzieć, czy
zapas mikrosfery przedstawiony przez Spółkę w sprawozdaniu z sytuacji finansowej na dzień
31 grudnia 2023 r. nie wymaga odpisów aktualizujących. Nie jesteśmy się równiw stanie
upewnić w zakresie powyższego przy wykorzystaniu alternatywnych procedur rewizyjnych.
Stanowisko Zarządu Spółki:
Wskazane przez Biegłego Rewidenta przyczyny uzasadniające wydanie opinii z zastrzeżeniem
z badania sprawozdania finansowego związane z ogólną sytuacją finansową Spółki. W
ocenie Zarządu jednak, przedmiotowe zastrzeżenie nie wpływa w żaden sposób na
sprawozdania finansowe oraz informacje zawarte w sprawozdaniu zgodne z przepisami
prawa.
W związku z zaistniałą sytuacją Zarząd podejmuje oraz planuje podjąć następujące działania:
1) Decyzja Zarządu Spółki do dokonania odpisów aktualizujących w wysokości 100%
została podjęta przy zachowaniu ostrożności, jak również po analizie możliwości
identyfikacji tych należności i możliwości prawnych i faktycznych ich ściągnięcia oraz
ocenie zasadności wykazywania ich jako należność Spółki. Zarząd podjął decyzję o
dokonaniu odpisów na podstawie uzasadnionych przesłanek braku spłaty przez spółkę
zależną Eko Sphere KZ w/w wymienionych zobowiązań. Sytuacja finansowa Grupy, a
szczególnie spółki Eko Sphere, w okresie ostatnich kilku lat z powodu postojów
produkcji spowodowanych urzędowymi zakazami działalności w Kazachstanie w
okresie pandemii, następnie ograniczeń spowodowanych zerwaniem łańcucha dostaw
z powodu wybuchu wojny w Ukrainie, uległa znacznemu pogorszeniu. Spółka zależna
od lat nie była w stanie regularnie spłacać zobowiązań do Eko Export. Na dzień
dzisiejszy spółka zależna nie poprawiła sytuacji finansowej co nie daje przesłanek do
wstrzymania decyzji o dokonaniu odpisów w wysokości 100%. Powodem zastrzeżenia
jest brak akceptowanej przez Biegłego rewidenta formy wyceny aktywów będących na
stanie spółki zależnej tzn. wycena majątkowa (z porównaniem dokonanych transakcji
podobnych aktywów). Spółka w 2022 roku przedstawiła wycenę odtworzeniową, jedną
z możliwych, gdna rynku Kazachskim nie ma dokonano w ostatnich latach sprzedaży
podobnych do zakładu Eko Sphere KZ nieruchomości. W związku z powyższym,
pomimo zabezpieczenia na majątku spółki zależnej, Eko Export zdecydowała o
utrzymaniu odpisów aktywów zaangażowanych w spółkę zależną w wysokości 100%.
2) Jednostkowe sprawozdanie z sytuacji finansowej sporządzone na dzień
31 grudnia 2023 roku między innymi prezentuje aktywa z tytułu podatku odroczonego
w kwocie 770 tys. zł oraz zobowiązania z tytułu odroczonego podatku dochodowego w
kwocie 747 tys. zł. (aktywa te wynosiły na dzień 31 grudnia 2022 r. 335 tys. a
zobowiązania 672 tys. zł). Spółka uważa, że w miarę poprawy sytuacji gospodarczej i
zmniejszenia skutków pandemii oraz wojny w Ukrainie na światowe rynki, sytuacja
finansowa Spółki ulegnie poprawie, co umożliwi wykorzystanie aktywów z tytułu
podatku dochodowego. Spółka planuje przeprowadzenie w 2024 roku analizy w
zakresie możliwości wykorzystania tego aktywa, które pozwoli upewnić się, iż wycena
tych aktywów na nie zawiera istotnego zniekształcenia.
3) Zarząd Spółki potwierdza, iż parametry większości posiadanej przez Spółkę mikrosfery,
która została nabyta w latach poprzednich, uniemożliwiają aktualnie jej sprzedaż jako
samodzielny pełnowartościowy produkt. Natomiast mikrosfera ta może być stosowana
jako dodatek w niewielkich ilościach do pełnowartościowych mikrosfer, bez istotnego
wpływu na ogólną jakość produktu końcowego dostarczanego do Klienta.
Ponadto Zarząd Spółki informuje, nie we wszystkich branżach wymagane
rygorystyczne normy jakościowe dla stosowanej mikrosfery. W niektórych branżach
kolor produktu, obecność bakterii czy też zawartość soli nie mają aż takiego znaczenia
i w takich branżach możliwy jest dodatek mikrosfery o niższych parametrach nawet w
ilości 30 - 40% wagi ostatecznego produktu.
W związku z powyższym, Zarząd planuje w pełni wykorzystanie posiadanych stanów
magazynowych w ramach stopniowego zwiększania przychodów ze sprzedaży.
Zwiększanie ilości sprzedaży mikrosfery spowoduje możliwość przyspieszenia
zmniejszenia aktualnie posiadanych stanów magazynowych w ramach stosowania jako
dodatek do pełnowartościowych mikrosfer.
Jacek Dziedzic Prezes Zarządu