Hasło przewodnie tegorocznego forum oraz sesji inauguracyjnej brzmi "Europa po Lizbonie — strategie dla przyszłości". Na dobry początek temat próbowali ugryźć: prezydent Bronisław Komorowski, przewodniczący Parlamentu Europejskiego Jerzy Buzek (krynicki weteran), przewodniczący Komisji Europejskiej Jose Barroso, prezydent Estonii Toomas Ilves i szef niemieckiego MSW Thomas de Maiziere. Uczestnikowi nieobecnemu poświęcamy na stronie obok wektor w dół.

Zacytowane hasło można odczytywać dwojako — chodzi zarówno o traktat z Lizbony, który realnie funkcjonuje niecały rok, jak też o strategię z Lizbony, która w minionej dekadzie miała być unijnym drogowskazem gospodarczym i cywilizacyjnym. Moderator debaty Jerzy Buzek skoncentrował się na traktacie i oryginalnie zdefiniował nowy układ władz. Otóż swój Parlament Europejski uznał za… izbę niższą, kierowaną zaś rotacyjnie przez kolejne państwa ministerialną Radę Unii Europejskiej za izbę wyższą! Komisja Europejska to wiadomo — rząd. Cykliczne szczyty przywódców pod firmą Rady Europejskiej (najbliższy 16 września) miałyby zaś być kolegialnym prezydentem.

Przewodniczący Jose Barroso jako odpowiednik premiera bardziej skoncentrował się na konsekwencjach niezrealizowanej strategii z Lizbony, przyjętej w roku 2000. Wspólnota nie tylko nie stała się w skali globalnej ośrodkiem wiodącym, ale jeszcze bardziej odstała od liderów wyścigu. Szef komisji przypomniał przebieg kryzysu, który nie znał granic i przerzucał się po całej UE niczym zaraza. Dlatego potrzebą chwili staje się konsolidacja unijnych finansów. Bez niej nie wróci wzajemne zaufanie uczestników rynku kapitałowego, a także poszczególnych państw członkowskich.

Z naszego punktu widzenia ciekawa jest kwestia, czy w podwójnym kontekście Lizbony — i traktatu, i nowej strategii do roku 2020 — Polska jest zdolna do odegrania roli regionalnego lidera. Wśród nowych państw członkowskich UE stanowimy potęgę ludnościową, ale dotychczas absolutnie nie przekładało się to na naszą pozycję. Ostatnio jednak coś zaczyna się zmieniać, a przyczyniają się do tego polskie inicjatywy montowania wspólnego frontu biedniejszych członków UE w energetyce i nie tylko. Z uznaniem odniósł się do nich prezydent Toomas Ilves, który jednak podkreślił, że mała Estonia ciężko przeżyła recesję, ale utrzymała zdrowe finanse publiczne. I dzięki tej konsekwencji od 1 stycznia 2011 r. wchodzi do strefy euro...