
„Wyborczy GPS”: wypełnij z Pulsem Biznesu test poglądów politycznych
Sprawdź, które ugrupowanie ma program najbardziej zbliżony do Twoich poglądów politycznych. Wypełnij test preferencji wyborczych i porównaj swoje poglądy z deklaracjami partii startującymi w najbliższych wyborach.
Dziękujemy, test został zakończony.
Raz na cztery lata każdy obywatel ma prawo wybrać swoich przedstawicieli w wyborach parlamentarnych. Niestety zainteresowanie polityką spada z roku na rok. To efekt m.in. niskiego poziomu merytorycznego debaty, która toczy się w okresie kampanii wyborczej.
Polityki jednak nie powinno się ignorować, bo od niej zależy jakość naszego życia i stan portfela. Inflacja, średnia wysokość zarobków czy poziom bezrobocia - to skutki działań polityków.
Jeśli czujesz się zagubiony w poglądach startujących partii, zapraszamy do zapoznania się z naszym gospodarczym przewodnikiem wyborczym. Wybory już 15 października.
Czym jest wyborczy GPS?
Jeżeli wciąż masz problem ze zdefiniowaniem swoich preferencji wyborczych, nasz test powinien rozwiać twoje wątpliwości.
Przygotowując go, opracowaliśmy kilkadziesiąt pytań związanych z polityką gospodarczą. Następnie zawęziliśmy listę do najważniejszych 25 kwestii. W kolejnym kroku pytania trafiły do partii, a odpowiedzi wykorzystaliśmy do zbudowania wyborczego narzędzia.
Możesz sprawdzić swoje preferencje wyborcze, odpowiadając wyłącznie na pytania dotyczące kwestii gospodarczych.
Jak działa nasz test wyborczy?
Twoim zadaniem jest udzielenie szczerej odpowiedzi na 25 pytań związanych z tematyką gospodarczą, np. czy rolą państwa powinno być budowanie mieszkań. Nasz algorytm porówna Twoje odpowiedzi z deklaracjami komitetów wyborczych, a następnie wyliczy procentowe dopasowanie.
Czy musisz się rejestrować?
Możesz, ale nie musisz. Masz prawo wypełnić test jako „gość” - bez rejestracji i logowania. Po wypełnieniu testu otrzymasz wynik wskazujący, do której partii jest Ci najbliżej.
Jeśli zdecydujesz się na wersję z rejestracją, dodatkowo:
- poznasz stopień dopasowania Twoich poglądów do programu wszystkich partii,
- dowiesz się, jak odpowiadali inni czytelnicy,
- przeczytasz, jak na poszczególne pytania odpowiadali politycy,
- uzyskasz bezpłatny dostęp do wywiadów z przedstawicielami komitetów wyborczych i innych artykułów związanych z wyborami 2023,
- otrzymasz specjalną ofertę subskrypcji Pulsu Biznesu z bezterminową gwarancją stałej ceny.
Dlaczego warto wypełnić właśnie nasz test polityczny?
Autorem testu wyborczego jest redakcja Pulsu Biznesu - dziennika gospodarczego ukazującego się od 1997 roku. Pytania przygotowali specjaliści - dziennikarze ekonomiczni, którzy od lat zajmują się tą tematyką.
Co wyborczy GPS robi z informacjami osób wypełniających test poglądów politycznych?
Quiz polityczny, który Ci oferujemy, jest w pełni anonimowy. Nawet jeśli wypełnisz go, będąc zarejestrowanym i zalogowanym, możesz być pewien, że nie gromadzimy danych, które są ujawniane przy jego wypełnianiu. Dlatego szczerze odpowiadaj na wszystkie pytania.
Dlaczego powstał wyborczy GPS?
Naszym celem było zachęcenie czytelników do świadomego głosowania na partię, której program jest najbardziej zbliżony do ich poglądów. Jako dziennik gospodarczy wybraliśmy katalog pytań związanych właśnie z gospodarką, w tym dotyczących polityki socjalnej, np. programu 800 plus i wieku emerytalnego.
Chcemy dostarczyć Ci jasnej odpowiedzi na pytanie, które zadają sobie co cztery lata miliony wyborców - na kogo głosować w nadchodzących wyborach parlamentarnych? Nasz test to kompas wyborczy - wskaże Ci, jak powinieneś wypełnić kartę do głosowania, którą już 15 października wrzucisz do urny wyborczej.
Kiedy odbędą się wybory parlamentarne?
Do urn wyborczych pójdziemy już w niedzielę, 15 października 2023 roku. Pamiętaj, że jeśli chcesz głosować poza miejscem zameldowania, najpóźniej 5 dni przed terminem wyborów musisz złożyć wniosek w urzędzie gminy - osobiście lub za pośrednictwem portalu gov.pl.
Dziękujemy, test został zakończony.
Zrób test preferencji wyborczych
Zobacz, co o gospodarce myślą politycy. Porównaj swoje odpowiedzi z innymi.
Z rejestracją
- Twój wynik
- Twój wynik na tle innych
- Twoje odpowiedzi na tle odpowiedzi komitetów wyborczych
- Dostęp do wywiadów z przedstawicielami komitetów
- Specjalna oferta subskrypcji Pulsu Biznesu z gwarancją ceny
Bez rejestracji
- Twój wynik

Co należy zrobić z programem 800+?
Pozostawić bez zmian
- Transfery finansowe dla rodzin ograniczyły ubóstwo, podniosły standard życia części społeczeństwa i tym samym stały się nieodłącznym elementem polityki społecznej, którego likwidacja lub ograniczenie jest niemal niemożliwe.
- Ograniczenie grona beneficjentów 800+ przyniesie niewielkie oszczędności, a odebranie korzyści części społeczeństwa wywoła poczucie, że państwo premiuje tylko niektórych obywateli.
Ograniczyć grono beneficjentów
- Program w obecnej formule jest za drogi w stosunku do korzyści, jakie przynosi – korzyści te, jak ograniczenie ubóstwa, można osiągnąć tańszymi środkami.
- Program nie przyniósł korzyści demograficznych, ale przyniósł korzyści socjalne – należy więc skupić się na aspektach socjalnych programu i zorganizować go w inny sposób, rezygnując z prób bodźcowania dzietności.
Zlikwidować
- Pierwotnym celem programu było podniesienie dzietności. Cel nie został osiągnięty, więc program należy zlikwidować.
Pytanie: 1/25
Czy popierasz wzrost wydatków na obronność do 4 proc. PKB?
Tak
- Bezpieczeństwo państwa jest jednym z priorytetów rządu, a w obecnych warunkach, gdy ryzyko dla bezpieczeństwa kraju rośnie, finansowanie tego celu powinno być istotnie zwiększone.
- Finansowanie obrony narodowej może być kołem zamachowym gospodarki, zwiększając popyt na nowe technologie i stymulując krajowy rozwój tych technologii, co będzie miało pozytywne przełożenie na inne dziedziny gospodarki.
Nie
- Polska obniża podatki i zwiększa wydatki socjalne, a jednocześnie ma istotne niedobory w finansowaniu usług publicznych, takich jak ochrona zdrowia. W takich warunkach nie ma miejsca na wzrost wydatków aż o 2 proc. PKB w krótkim okresie.
- Zwiększone wydatki na obronę narodową mogą być proinflacyjne i w długim okresie ograniczą tempo rozwoju kraju przez wpływ na wzrost stóp procentowych, tak jak wydatki na wojnę w Wietnamie były jedną z przyczyn fali inflacji w USA na przełomie lat 60. i 70.
Pytanie: 2/25
Zatrudnianie obcokrajowców powinno być:
Łatwiejsze
- W Polsce do 2050 r. ubędzie z rynku pracy ok. 6 mln osób. Bez zatrudniania obcokrajowców polskie firmy będą traciły udziały w rynkach międzynarodowych, przez co ich rozwój będzie dużo trudniejszy, co z kolei przełoży się na niższe tempo rozwoju krajowej gospodarki.
- Napływ obcokrajowców, szczególnie jeżeli będą to osoby dobrze wykształcone lub chcące uczyć się w Polsce, może być stymulujący dla rozwoju krajowej gospodarki, zapewniać jej nie tylko dopływ rąk do pracy, ale też wiedzy, idei, konkurencji.
Trudniejsze
- Polska powinna unikać błędów popełnianych przez kraje Europy Zachodniej, które w przeszłości w imię szybkiego rozwoju gospodarczego przyciągały miliony migrantów bez należytej dbałości o ich integrację z lokalnymi społecznościami. Dziś ponoszą ogromne tego koszty, które utrudniają rozwój i w dużej mierze niwelują przeszłe korzyści ekonomiczne.
- Podtrzymywanie modelu gospodarczego opartego na taniej sile roboczej nie zapewni Polsce bodźców do długookresowego rozwoju.
Pytanie: 3/25
Czy osoby posiadające więcej niż określoną liczbę nieruchomości powinny płacić podatek od ich wartości (katastralny)?
Tak
- Polski rząd ma niskie dochody z podatków od nieruchomości na tle krajów rozwiniętych, a OECD wielokrotnie rekomendowała wprowadzenie podatku katastralnego w Polsce.
- Opodatkowanie majątku jest bardziej efektywne niż opodatkowanie pracy, ponieważ nie tworzy negatywnych bodźców do pracy i jest najłatwiejszą formą finansowania redystrybucji.
- Należy zniechęcać ludzi do inwestowania dużej części oszczędności w nieruchomości, ponieważ to podnosi ceny nieruchomości, a jednocześnie odciąga inwestorów od rynku kapitałowego i tym samym podnosi koszt kapitału dla produktywnych przedsiębiorstw.
Nie
- Państwo nie powinno premiować lub zniechęcać do określonych typów inwestycji, alokacja kapitału w gospodarce powinna dokonywać się na zasadach czysto rynkowych – dochody z nieruchomości powinny być opodatkowane tak samo jak dochody z innych inwestycji.
Pytanie: 4/25
Czy w PIT należy wprowadzić trzeci próg podatkowy dla najlepiej zarabiających?
Tak
- Potrzeby fiskalne państwa związane z usługami publicznymi i obroną narodową będą rosły i muszą być w dużej mierze sfinansowane przez obywateli o najlepszej sytuacji materialnej.
- W większości krajów rozwiniętych górna stawka podatku dochodowego jest wyższa niż w Polsce.
Nie
- Po likwidacji możliwości odliczania składki zdrowotnej od podatku stawki podatkowe są w Polsce już bliskie krajom rozwiniętym i wyższe niż w wielu krajach o podobnym poziomie PKB per capita co Polska.
- Podnoszenie podatków dochodowych zmniejszy bodźce do pracy, utrudni Polsce przyciąganie i utrzymanie najlepszych specjalistów.
- Współcześnie na świecie trwa walka o największe talenty. Zwiększanie opodatkowania najlepiej zarabiających utrudni Polsce konkurowanie o talenty.
Pytanie: 5/25
Czy podatek od zysków kapitałowych (tzw. podatek Belki) powinien zostać zniesiony?
Tak
- Stopa oszczędności prywatnych w Polsce jest bardzo niska i może utrudnić w przyszłości utrzymanie stabilności systemu emerytalnego. Dlatego należy wprowadzić podatkowe zachęty do oszczędzania, a zniesienie podatku Belki będzie najłatwiejszym ruchem w tym kierunku.
- Zniesienie podatku Belki może wesprzeć rozwój rynku kapitałowego i tym samym finansowanie innowacyjnych przedsiębiorstw.
Nie
- Posiadaczami dużych aktywów finansowych są głównie osoby zamożniejsze, więc zniesienie podatku Belki będzie oznaczało obniżkę podatku dla zamożniejszych obywateli, która odbędzie się prawdopodobnie kosztem podniesienia innych podatków lub ograniczenia finansowania usług publicznych.
- Polski rząd dokonał w ostatnich latach obniżek wielu podatków i wobec rosnących potrzeb wydatkowych już nie ma miejsca na dalsze obniżki podatków.
Pytanie: 6/25
Czy państwo powinno ustawowo uregulować kwestię sporów dotyczących kredytów walutowych?
Tak
- Sądy są tak zajęte rozstrzyganiem spraw kredytowych, że brakuje im zdolności do obsługi codziennych potrzeb obywateli. Problem ten należy rozstrzygnąć jednocześnie i na równych zasadach dla wszystkich banków i kredytobiorców.
- Straty generowane przez anulowanie umów kredytowych oraz ryzyko powtórzenia tej sytuacji w przypadku kredytów złotowych są tak duże, że zaczynają negatywnie wpływać na dostępność kredytów dla gospodarki.
Nie
- Dopóki system finansowy jest stabilny, nie ma powodu, by państwo ingerowało w spory między obywatelami. Na razie nie widać żadnych skutków w postaci obniżonej stabilności sektora bankowego, wręcz przeciwnie – zyski i kursy akcji banków systematycznie rosną.
- Spory między kredytobiorcami a bankami powinny rozstrzygnąć sądy.
Pytanie: 7/25
Czy Polska powinna jak najszybciej rozpocząć starania o przyjęcie do strefy euro?
Tak
- Lata 2020-23 pokazały, że Polska za posiadanie własnej, wahliwej waluty płaci wysokimi stopami procentowymi. Słowacja ma dużo niższe stopy procentowe dzięki obecności w strefie euro, a jednocześnie w czasie kryzysu lat 2020-23 miała niższą stopę inflacji.
- Brak przyjęcia euro pozostawia Polskę poza najważniejszym kręgiem decyzyjnym w Unii Europejskiej, co w długim okresie jest szkodliwe dla polskich interesów.
Nie
- Pozbawienie się suwerenności monetarnej będzie szkodliwe dla rozwoju gospodarczego kraju m.in. ze względu na ograniczenie możliwości reakcji polityki gospodarczej na nieoczekiwane wstrząsy ekonomiczne i geopolityczne.
- Większość Polaków jest przeciwna przyjęciu euro, a w Europie Zachodniej nie ma chęci do szybkiego poszerzenia strefy euro, więc problem jest fikcyjny.
Pytanie: 8/25
Czy w celu pozyskania pieniędzy z UE na Krajowy Plan Odbudowy Polska powinna jak najszybciej wypełnić wszystkie zalecenia Komisji Europejskiej dotyczące reformy sądów?
Tak
- Bez 24 mld EUR przeznaczonych głównie na transformację energetyczną i cyfrową Polska nie będzie w stanie dotrzymać kroku innym krajom Unii Europejskiej w zakresie tych dwóch istotnych przemian gospodarczych, które zdefiniują nadchodzącą dekadę.
- Reforma sądownictwa w duchu rekomendacji KE będzie korzystna dla stabilności systemu prawnego niezależnie od tego, czy Polska otrzyma pieniądze z UE czy nie. Polska powinna wypełnić wszystkie zalecenia Komisji bez względu na to, co z tego wyniknie.
Nie
- Wprowadzenie reform systemowych tylko za korzyści finansowe byłoby objawem wyjątkowej słabości państwa, bez względu na ocenę tych reform. Wywieranie na Polskę presji finansowej przez KE jest złamaniem ducha integracji europejskiej.
- Komisja Europejska nie będzie miała siły politycznej, by przeforsować całkowite zablokowanie funduszy dla Polski, więc nie ma powodu do ustępowania – w końcu pieniądze trafią do Polski, nawet jeżeli stanie się to z opóźnieniem.
- Polska powinna wypełnić tylko część zaleceń Komisji i negocjować uruchomienie programu – spełnienie wszystkich wymogów byłoby kapitulacją.
Pytanie: 9/25
Ustawowy wiek emerytalny w Polsce kobiet i mężczyzn to 60 i 65 lat. Należy go:
Zrównać
- Niski wiek emerytalny skazuje kobiety na bardzo niskie emerytury, dlatego wiek emerytalny kobiet i mężczyzn powinien zostać wyrównany.
Obniżyć
- Zmiany technologiczne będą sprawiać, że coraz więcej miejsc pracy będzie automatyzowanych. A jednocześnie ochrona zdrowia w Polsce jest zbyt słaba, by leczyć ponad 60-letnich pracowników. Należy więc wiek emerytalny obniżyć
Podwyższyć
- Oczekiwana długość życia w Polsce systematycznie rośnie, a wiek emerytalny nie. To musi doprowadzić do kryzysu systemu emerytalnego.
- Bez podniesienia wieku emerytalnego w Polsce dojdzie w najbliższych dekadach do gwałtownego spadku liczby pracowników, co obniży potencjał rozwoju gospodarczego.
Zostawić bez zmian
- Wyborcy nie akceptują zmian w wieku emerytalnym, należy więc szukać innych sposobów, aby podnosić aktywność zawodową osób w wieku powyżej 60/65 lat – m.in. poprzez bodźce podatkowe.
Pytanie: 10/25
Czy osoby w wieku 65 plus powinny otrzymywać bezpłatnie leki, finansowane z budżetu państwa?
Tak
- Emerytury w Polsce będą systematycznie spadały z powodu zmian demograficznych, co sprawi, że coraz większej liczby emerytów nie będzie stać na lekarstwa.
Nie
- Priorytetem powinno być wprowadzanie zmian, które sprawią, że emerytów będzie stać na lekarstwa – podnoszenie wydatków na ochronę zdrowia, a szczególnie na profilaktykę, podnoszenie efektywnego wieku emerytalnego i tym samym emerytur, subsydiowanie osób najuboższych.
Pytanie: 11/25
Czy za korzystanie z autostrad powinni płacić tylko kierowcy, którzy nimi jeżdżą?
Tak
- Cena jest opłatą za korzyść, nie inaczej powinno być w wypadku zakupu usługi przejazdu autostradą. Utrzymanie autostrad jest drogie i w większości krajów kierowcy ponoszą opłaty za przejazd nimi.
Nie, powinny być utrzymywane z budżetu państwa
- Na sieci autostrad korzystają nie tylko osoby nimi podróżujące. Na przykład rozwój sieci autostrad sprawił, że w Polsce bardzo rozwinął się sektor logistyczny, co przełożyło się na wzrost dobrze płatnych miejsc pracy, dochodów podatkowych itd. Istnienie autostrad generuje zatem pozytywne efekty zewnętrzne dla społeczeństwa i całe społeczeństwo powinno się na nie zrzucać.
Pytanie: 12/25
Czy Polska powinna utrzymywać osobny system emerytalny dla rolników?
Tak
- Rolnicy są generalnie grupą znacznie uboższą niż przeciętna dla społeczeństwa polskiego, a jednocześnie tych rolników jest coraz mniej, więc koszty dotacji do ich ubezpieczeń będą spadały. Rezygnacja z dotacji do emerytur rolniczych będzie zbyt radykalnym rozwiązaniem w porównaniu do niewielkich korzyści.
- Praca w rolnictwie cechuje się zupełnie inną specyfiką niż praca w innych branżach. Trudno oddzielić pracę od czasu wolnego, trudno odróżnić osobę pracującą od niepracującego członka gospodarstwa, trudno dokładnie wyznaczyć moment, w którym osoba przestaje pracować. Utrzymanie osobnego systemu emerytalnego dla rolników jest więc uzasadnione.
Nie
- Polska ma bardzo niską wydajność rolnictwa, na co wpływa m.in. dotowanie pracy rolników przez budżet. Blokowanie zmian strukturalnych w rolnictwie ogranicza wzrost wydajności w tym sektorze.
- Wszyscy pracownicy w kraju powinny podlegać jednemu systemowi, a problemy związane z ubóstwem niektórych grup społecznych powinny być rozwiązywane przez instrumenty polityki społecznej, a nie system emerytalny.
Pytanie: 13/25
Czy należy kontynuować prace związane z budową elektrowni atomowych w Polsce?
Tak
- Bez energii atomowej niemożliwa jest dekarbonizacja gospodarki, ponieważ oprócz odnawialnych źródeł energii zawsze będzie potrzebne stabilne źródło energii.
Nie
- Budowa elektrowni jądrowych jest bardzo droga i wymaga podejmowania przez państwo zobowiązań finansowych na wiele dekad wprzód, podczas gdy tempo postępu technologicznego jest tak szybkie, że za 2-3 dekady system energetyczny może funkcjonować na zupełnie innych zasadach niż dziś.
Pytanie: 14/25
Czy należy kontynuować budowę centralnego lotniska w Baranowie pod Warszawą (CPK)?
Tak
- Przepustowość Lotniska Chopina się wyczerpuje i w przyszłości stolica będzie potrzebowała większego portu lotniczego.
Nie
- Projekt jest zbyt drogi, a jego uzasadnienie biznesowe niepewne. Ruch lotniczy w stolicy jeszcze przez wiele lat będzie mógł być utrzymany głównie na Lotnisku Chopina, przy wsparciu bliskich stolicy lotnisk regionalnych – w Modlinie, Radomiu, Łodzi.
Pytanie: 15/25
Czy rząd powinien zajmować się budową mieszkań na wynajem?
Tak
- Polska powinna posiadać duży zasób mieszkań socjalnych przeznaczonych dla osób o niskich dochodach. Bez tego dostępność mieszkań będzie zawsze niska, co obniża mobilność społeczną, rozwój miast i rozwój gospodarczy.
Nie
- Podaż mieszkań socjalnych można zapewnić w inny sposób niż poprzez aktywność deweloperską rządu – na przykład przez obowiązek przeznaczenia przez deweloperów części mieszkań na mieszkania socjalne.
- Rządu nie stać na budowanie mieszkań w warunkach rosnących wydatków na obronę narodową oraz ochronę zdrowia i jednocześnie obniżających się stawek podatkowych PIT czy VAT.
Pytanie: 16/25
Czy rząd powinien gwarantować osobom zaciągającym kredyt na kupno pierwszego mieszkania stałe i niskie oprocentowanie?
Tak
- Polska powinna stopniowo przechodzić na system kredytów ze stałą stopą procentową, co jest możliwe tylko dzięki programowi rządowemu, ponieważ takich instrumentów nie ma i nie będzie na rynku finansowym.
Nie
- Stymulowanie akcji kredytowej podnosi ceny mieszkań, a nie ich dostępność.
Pytanie: 17/25
Czy należy wrócić do prywatyzacji majątku państwowego?
Tak
- Polska ma większy udział państwa we własności przedsiębiorstw niż większość krajów Europy Zachodniej i Centralnej. Generuje to wiele nieefektywności, co w długim okresie obniża tempo wzrostu gospodarczego. Prywatyzacja nie musi obejmować wszystkich przedsiębiorstw, ale udział państwa we własności firm można zmniejszyć bez generowania zagrożenia ekonomicznego kraju.
Nie
- Pełna prywatyzacja to przestarzała idea, która została skompromitowana wieloma aferami korupcyjnymi w procesach prywatyzacyjnych, niskimi wycenami sprzedawanego majątku, oddawaniem kontroli nad strategicznymi przedsiębiorstwami w ręce kapitału zagranicznego.
Pytanie: 18/25
Czy absolwenci wysokokosztowych studiów, np. medycznych, powinni mieć obowiązek pracować w Polsce przez określony czas?
Tak
- Polska ma bardzo niską liczbę lekarzy w przeliczeniu na liczbę mieszkańców, co wynika m.in. z faktu, że wielu lekarzy wyjeżdża z kraju. Nie da się zwiększyć dostępności usług ochrony zdrowia bez wprowadzenia bodźców dla lekarzy do pozostawania w kraju.
Nie
- Swoboda wyboru miejsca pracy jest jedną z podstawowych swobód obywatelskich i ekonomicznych, których nie wolno ograniczać. Należy stosować inne bodźce do zachęcania absolwentów do pozostawania w kraju.
Pytanie: 19/25
Czy jesteś za wprowadzeniem czterodniowego tygodnia pracy?
Tak
- Czas wolny jest bardzo ważnym dobrem, którego brakuje współczesnemu człowiekowi, a jednocześnie większa ilość czasu wolnego pozwoli na poprawę stanu zdrowia i wydajności pracy w stopniu, który w długim okresie całkowicie zniweluje ewentualny negatywny wpływ tej zmiany na wielkość PKB per capita.
- Wzrost ilości czasu wolnego jest naturalną konsekwencją rozwoju gospodarczego, a regulacje od ponad 100 lat stopniowo dostosowują się do zmieniających się potrzeb w tym zakresie. Dziś czterodniowy tydzień pracy może wydawać się radykalną zmianą, tak jak kiedyś radykalny wydawał się ośmiogodzinny dzień pracy lub wolna sobota.
Nie
- Skrócenie czasu pracy bez obniżania płac doprowadzi do inflacji (spadnie produktywność, a nominalne koszty się nie zmienią), a skrócenie czasu pracy przy jednoczesnym obniżeniu płac nie zostanie zaakceptowane przez pracowników.
- Skrócenie czasu pracy w Polsce bez analogicznych zmian w innych krajach doprowadzi do radykalnego obniżenia konkurencyjności polskich przedsiębiorstw, co może zatrzymać inwestycje i rozwój gospodarczy.
- Czterodniowy tydzień pracy jest możliwy w niektórych branżach usługowych, ale nie w przemyśle, transporcie czy rolnictwie.
Pytanie: 20/25
Czy jesteś za zniesieniem zakazu handlu w niedziele?
Tak
- Bardzo wiele branż działa w niedziele, a firmy generalnie mają swobodę wyboru dotyczącą czasu pracy pracowników. Nie ma powodu, by dla handlu robić wyjątek. Regulacja pracy niedzielnej powinna dotyczyć wymogów dotyczących wynagradzania pracowników, a nie godzin otwarcia sklepów.
- Zakaz handlu w niedziele bardzo wypromował dużą sieć handlową Żabka, znajdującą się w rękach kapitału zagranicznego i stosującą wątpliwe etycznie obostrzenia wobec franczyzobiorców.
Nie
- Dzień wolny w handlu tworzy ważny dla społeczeństwa zwyczaj, który promuje spędzanie czasu z rodziną, ograniczenie aktywności komercyjnej w niektóre dni, a jednocześnie odciąga konsumentów od galerii handlowych w stronę centrów miast i parków.
Pytanie: 21/25
Czy jesteś za utrzymaniem zakazu rejestracji nowych aut spalinowych od 2035 r.?
Tak
- Tylko radykalne rozwiązania w zakresie ograniczania emisji mogą zatrzymać wzrost średniej temperatury na świecie i tym samym katastrofę klimatyczną.
- Zmiany technologiczne są tak szybkie, że rynek spokojnie jest się w stanie dostosować w ciągu najbliższych 12 lat.
Nie
- Taka zmiana odetnie osoby uboższe od możliwości posiadania samochodu w 2035 r., a tym samym będzie zmianą sprzyjającą redystrybucji od ubogich do bogatych.
- W Polsce średni wiek samochodu to ok. 15 lat. To oznacza, że przeciętny samochód jeżdżący po polskich drogach w 2035 r. już został wyprodukowany. Proponowana regulacja wyrzuci więc część aut z rynku na siłę, co będzie społecznie bolesne i trudne do zaakceptowania, a może się też przełożyć na brak akceptacji dla polityki klimatycznej w innych jej wymiarach.
Pytanie: 22/25
Polska zobowiązała się do zamknięcia kopalń węgla do końca 2049 r. Czy to słuszna decyzja?
Tak
- Unia Europejska ma być neutralna emisyjnie do 2050 r., trudno więc wyobrazić sobie osiągnięcie tego celu przy jednoczesnym funkcjonowaniu kopalń węgla w Polsce.
- Zmiany technologiczne są tak szybkie, że w 2049 r. węgiel będzie niepotrzebny lub nieopłacalny, Polska straci konkurencyjność, nie dostosowując się do tych zmian.
Nie
- Polska ma duże zasoby węgla, które są fundamentem bezpieczeństwa energetycznego. To bezpieczeństwo w warunkach konfliktów geopolitycznych jest dużo ważniejsze, niż wydawało się jeszcze kilka lat temu, dlatego nie należy dziś podejmować decyzji o rezygnacji z wykorzystania zasobów węglowych.
- Transformacja energetyczna w obecnej formule jest skazana na porażkę, generuje nierówności społeczne, prowadzi do wzrostu cen energii, zostanie więc odrzucona przez społeczeństwa krajów rozwiniętych, a Polska powinna ostrożnie podchodzić do partycypacji w niej.
Pytanie: 23/25
Czy jesteś za tym, aby pieniądze przeznaczone na podniesienie świadczenia 500+ do 800+ przeznaczyć na budowę przedszkoli i publiczną edukację szkolną?
Tak
- Program 500+ nie sprawdził się w zakresie podstawowego celu, jakim było podniesienie dzietności, należy więc część środków z niego przeznaczyć na inne cele – nie całość, ale przynajmniej część podlegającą planowanej waloryzacji.
- Polska wydaje więcej niż inne kraje na politykę rodzinną (w relacji wydatków do PKB), a mniej na usługi publiczne. Należy tę dysproporcję zniwelować, świadczy ona bowiem o szkodliwej dla obywateli nierównowadze w polityce publicznej.
Nie
- Nie można tworzyć wrażenia, że między polityką rodzinną a polityką edukacyjną jest konkurencja. Rozwinięte państwo powinno być stać na realizację celów w obu obszarach.
Pytanie: 24/25
Czy w związku z wysoką inflacją rząd powinien wspierać poszczególne grupy społeczne, obniżając ceny energii elektrycznej?
Tak
- Wzrost cen energii bardziej dotyka uboższe grupy społeczne, ponieważ wydają one większą część swoich dochodów na energię. Z tego powodu szok energetyczny powinien być amortyzowany przez rząd w formie działań ochronnych wobec najbardziej wrażliwych finansowo gospodarstw domowych.
- Energia, podobnie jak żywność i mieszkanie, należą do dóbr podstawowych, których dostawy powinny być bezpieczne i w miarę tanie. W pełni wolny rynek nie zapewni tego celu, tym bardziej w warunkach wstrząsów energetycznych.
Nie
- Wzrost cen energii powinien wymusić wzrost efektywności energetycznej, w innym wypadku Polska będzie notorycznie narażona na tego typu zaburzenia. A wzrost efektywności nie nastąpi, jeżeli bodźce cenowe nie będą działały.
- Ograniczanie wzrostu cen energii podnosi deficyt budżetowy, co przekłada się na wyższą inflację (niż byłaby w warunkach braku takiej polityki) – za obniżenie cen w jednym miejscu systemu płacimy wyższymi cenami w innym.
Pytanie: 25/25