Gaz-System to narodowy operator systemu przesyłającego gaz w Polsce. Jego działalność ma charakter bardzo regulowany, ponieważ to Urząd Regulacji Energetyki (URE) zatwierdza mu taryfy przesyłowe. W czwartek URE zatwierdził ich zmianę na 2024 r. Będą wyższe w stosunku do poprzednich, zatwierdzonych w czerwcu 2023 r. Skala wzrostu waha się, w zależności od taryfy, od 5,4 proc. do 6,8 proc.
URE wyjaśnia, że zmiany stawek wynikają głównie ze zmian w przepisach, m. in. zakładających zmiany w kalkulacji uzasadnionego poziomu średnioważonego kosztu kapitału (ang. WACC). Chodzi w nich o wzięcie pod uwagę tego, że inwestycje w energetyce oznaczają zwykle wysokie nakłady, długi czas i potrzebę stabilnego otoczenia.
Miliardy popłyną z obligacji
Gaz-System, który w zeszłym roku oddał do użytku rurociąg Baltic-Pipe, ma wciąż w planach duże inwestycje. Kończy rozbudowę terminala LNG w Świnoujściu i przygotowuje budowę pływającego terminala (FSRU) w Zatoce Gdańskiej. Umowę w sprawie tej drugiej inwestycji zamierza podpisać do końca roku.
Gaz-System planuje też przejąć od Orlenu spółkę Gas Storage Poland, która jest operatorem magazynów gazu. To transakcja wymuszona, czyli narzucona przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który tylko pod tym warunkiem zgodził się na przejecie przez Orlen gazowego PGNiG-u.
Orlen podał, że 8 grudnia szef UOKiK zaakceptował Gaz-System jako potencjalnego nabywcę Gas Storage Poland. Wartości transakcji nie ujawniono.
Na brak pieniędzy na inwestycje państwowy Gaz-System nie powinien narzekać. Na początku grudnia resort finansów wyemitował obligacje skarbowe o wartości nominalnej 2,8 mld zł i poinformował, że zostaną przeznaczone na podwyższenie kapitału zakładowego Gaz-Systemu.
Będą rekompensaty
Podwyższenie taryfy Gaz-Systemu ma wpływ na rynek gazu, choć – zgodnie z niedawną ustawą zamrażającą ceny energii w 2024 r. - ochrona odbiorców na rynku gazu została przedłużona o sześć miesięcy. Oznacza to, że w pierwszym półroczu przyszłego roku ceny będą takie same, jak dziś, przy czym ceny dzisiejsze są takie jak te z 2022 r. Maksymalna cena gazu wyniesie więc 200,17 zł/MWh, a ochroną objęte będą nadal gospodarstwa domowe, wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe oraz podmioty użyteczności publicznej.
Mechanizm skonstruowany jest tak, że za obniżone ceny gazownie dostaną rekompensaty.