Spółka Centralny Port Komunikacyjny (CPK) przedstawiła założenia Zintegrowanej Sieci Kolejowej (ZSK) uzupełniającej Podprogram Kolejowy CPK. Cel: opracowanie długoterminowego i stabilnego planu rozwoju krajowej sieci kolejowej po 2035 r. Eksperci opracują i zweryfikują ok. 10 możliwych scenariuszy modernizacji i rozbudowy krajowej sieci kolejowej. W sumie, w ramach inwestycji CPK i PKP Polskich Linii Kolejowych (PKP PLK), istniejąca infrastruktura docelowo powiększy się łącznie o ponad 2 tys. km nowych linii. Realizację przedsięwzięć będą nadzorować CPK, Ministerstwo Infrastruktury i PKP PLK.
Nie tylko Y
Przedstawiciele CPK przekonują, że promowany przez poprzedni zarząd tej spółki model szprych zbiegających się przy nowym lotnisku był niewystarczający, ponieważ koncepcja opierała się na centralistycznym układzie.
– Zintegrowana Sieć Kolejowa to projekt, który łączy, a nie dzieli. Jego zadaniem jest przygotowanie najlepszych rozwiązań dla polskiej kolei, a to nie tylko linia Y (…) Nowe wnioski płynące z ZSK pokazują, że potrzeby podróżnych są inne, i nie muszą się krzyżować w Baranowie – powiedział na konferencji prasowej Maciej Lasek, pełnomocnik rządu ds. CPK.
W konsultacjach nad programem uczestniczyło ponad 700 osób, w tym 600 samorządowców, przewoźników, przedstawicieli uczelni, lokalnych stowarzyszeń, 42 podmioty z branży logistycznej, 12 instytucji związanych z bezpieczeństwem kraju, a także Ośrodek Studiów Wschodnich i Instytut Rozwoju Miast i Regionów.
– Analizy trwają, ale pierwsze wnioski płynące z ZSK pozwalają określić skalę docelowych inwestycji kolejowych na co najmniej 2 tys. km nowych linii, z czego połowa powinna powstać do 2035 r. Prace nad programem potwierdziły konieczność budowy sieci kolejowej w modelu policentrycznym, a nie monocentrycznym. Regiony potrzebują połączeń między sobą, a nie tylko z centrum kraju – podkreślił Piotr Malepszak, wiceminister infrastruktury.
Gdzie nowe tory?
W ramach trwających analiz zidentyfikowano ponad tysiąc odcinków kolejowych (nowych i istniejących) łączących miasta regionalne z kluczowymi punktami sieci. Jeszcze przed 2035 r. planowana jest m.in. budowa dodatkowego toru z Pruszcza Gdańskiego do stacji Gdańsk Główny, zwiększenie przepustowości na posterunku odgałęźnym Regalica na linii nr 351, realizacja Zachodniej Kolejowej Obwodnicy Szczecina (dla poprawy dostępu do portów w Szczecinie i Policach) oraz Magistrali Zachodniej w województwie lubuskim, która przebiegnie m.in. przez Gorzów Wielkopolski, Zieloną Górę, Międzyrzecz, Sulechów i Świebodzin.
Z pierwszych analiz wynika, że do 2035 r. łączna sieć kolejowa w kraju osiągnie długość 20 tys. km, z czego 1 tys. km będą stanowić nowe trasy. Będą to m.in. linia Y (Warszawa – CPK – Łódź – Poznań/Wrocław), połączenia Ełk – Triszki (Rail Baltica), Katowice – Strawa, Podłęże – Piekiełko oraz inwestycje realizowane w ramach programu Kolej+.
Po 2035 r. CPK, PKP PLK i Ministerstwo Infrastruktury planują dalszą rozbudowę sieci – zarówno kolei dużych prędkości, jak i połączeń dalekobieżnych oraz regionalnych.
Finalne wnioski z prac nad Zintegrowaną Siecią Kolejową zostaną zaprezentowane w I kwartale 2026 r.