Największe wycieki ropy na świecie

WST, CNBC
opublikowano: 2010-05-01 12:14

Po eksplozji i zatopieniu platformy naftowej Deepwater Horizont należącej do brytyjskiego koncernu BP trwa walka o likwidację gigantycznego zanieczyszczenia i szacowanie negatywnych skutków skażenia środowiska naturalnego.

Pojawiają się też prognozy odnośnie wpływu jaki katastrofa będzie miała dla ekologii  i gospodarki. Jak szacują eksperci,  z uszkodzonego odwiertu wypływa co najmniej 4 tys. baryłek ropy dziennie.  Zagrożona została nie tylko przyroda w rejonie Zatoki Meksykańskiej u południowych wybrzeży Stanów Zjednoczonych (przede wszystkim na Florydzie i w Luizjanie), ale także wiele gałęzi gospodarki związanych m.in. z turystyką czy połowem ryb i owoców morza w tym regionie.

Ale czy obecna katastrofa jest największą w historii? Jak ma się do odnotowanych już wydarzeń?

Amerykańska CNBC, opierając się na danych National Oceanic and Atmospheric Administration and The Mariner Group  stworzyła ranking dziesięciu największych katastrof związanych z wyciekiem ropy naftowej w ujęciu ilościowym.

W celach porównawczych przyjęto koszt baryłki ropy na 85 USD.  Wyliczenia nie obejmują kosztów działania służb porządkowych, strat ekologicznych i urządzeń, które mogłyby dodać do podanych kwot miliony - a nawet miliardy dolarów.

10. M/T Haven
Rozlana ropa – 1 mln baryłek
Koszt (w przeliczeniu na rok 2010) – 85 mln USD
W kwietniu 1991 r. na tankowcu M/T Haven doszło do eksplozji w wyniku której statek został przełamany na dwie części i zatonął po trzech dniach.  Do wybuchu doszło podczas rozładunku w pobliżu włoskiego portu w Genui. Życie straciło sześciu członków załogi. Większość ropy spłonęła, jednak do Morza Śródziemnego dostało się minimum 290 tys. baryłek ropy.

9. Oddyssey
Rozlana ropa – 1,02 mln baryłek
Koszt – 86,7 mln USD
W listopadzie 1988 r. platforma Oddyssey należąca do USA odnotowała w wyniku eksplozji wyciek ponad 1 baryłek ropy.  Zdarzenie miało miejsce 700 mil od wschodniego wybrzeża Kanady. Większość ropy spłonęła.

8. Amoco Cadiz
Rozlana ropa – 1,6 mln baryłek
Koszt – 136 mln USD
W marcu 1978 r. w czasie sztormu tankowiec Amoco Cadiz osiadł na mieliźnie z uszkodzonym sterem. Katastrofa wydarzyła się w pobliżu miejscowości Portsall we Francji. Skażeniu uległo około 125 mil wybrzeża.

7. Castillo de Bellver
Rozlana ropa – 1,8 mln baryłek
Koszt – 153 mln USD
Hiszpański tankowiec Castillo de Bellver stanął w płomieniach i eksplodował około 70 mil od wybrzeża Afryki Południowej. Zdarzenie miało miejsce w sierpniu 1983 r.  Choć istniało poważne zagrożenie środowiska, zmiana kierunku wiatru ostatecznie zepchnęła śmiercionośną plamę w głąb oceanu, w efekcie czego „wpływ na środowisko był minimalny”. Przynajmniej na wybrzeżu, trudno bowiem ocenić straty w faunie i florze na morzu.

6. Pole naftowe Nowruz
Rozlana ropa – 1,9 mln baryłek
Koszt – 161,5 mln USD
10 lutego 1983 r. tankowiec zderzył się z platformą Nowruz zlokalizowaną na polu naftowym w Zatoce Perskiej w pobliżu Iraku. Pochyliła się ona o około 45 stopni. Eksperci szacują, że dziennie wyciekało około 1,5 tys. baryłek ropy. Problem stwarzała panująca wtedy sytuacja geopolityczna. Irak znajdował się w stanie wojny z Iranem, co uniemożliwiało walkę z zanieczyszczeniem. Ostatecznie lotnictwo Iraku zbombardowało platformę doprowadzając do pożaru rozlanej ropy. Wyciek zlikwidowano dopiero w końcu września 1983 r.

5. ABT Summer
Rozlana ropa – 1,92 mln baryłek
Koszt – 163,2 mln USD
Liberyjski supertankowiec ABT Summer eksplodował w maju 1991 r. około 900 mln od wybrzeża Angoli. Plama ropy rozciągała się na przestrzeni 17 mil morskich. Zginęło 5 członków załogi. Po trzech dniach pożaru statek zatonął.

4. Dolina Fergańska
Rozlana ropa – 2,095 mln baryłek
Koszt – 178 mln USD
Dosyć mało upubliczniona katastrofa, która miała miejsce w marcu 1992 r. w Dolinie Fergańskiej w Uzbekistanie. W jej wyniku utracono ponad 2 mln baryłek surowca. To obszar o charakterze rolniczym, ale ropę wydobywano na nim od roku 1908. Amerykański Departament Energii szacował, że przed wyciekiem zasoby roponośne w tym regionie wynosiły około 4,5 mld baryłek.

3. Atlantic Empress/Aegean Captain
Rozlana ropa – 2,2 mln baryłek
Koszt – 187 mln USD
W lipcu 1979 r. do morza w pobliżu wyspy Tobago wyciekła ropa po zderzeniu dwóch statków Atlantic Empress i Aegean Captain co miało miejsce w trakcie tropikalnego sztormu. Naprawa na miejscu zdarzenia zajęła ponad miesiąc, a mimo to podczas odholowywania ropa nadal wyciekała z Atlantic Empress. Statek w końcu zatonął 3 sierpnia.

2. Ixotoc 1
Rozlana ropa – 3,34 mln baryłek
Koszt – 283,9 mln USD
Ixotoc 1 była platformą wiertniczą w Zatoce Meksykańskiej około 600 mln od wybrzeża Teksasu.  Wiertnia będąca własnością meksykańskiego koncernu Pemex wybuchła w wyniku nierównowagi ciśnienia. Do morza w okresie od 3 czerwca 1979 r. do 23 marca 1980 r. dziennie wypływało od 10 tys. do 30 tys. baryłek ropy. Meksykański rząd oddalił wnioski USA o zapłatę odszkodowania z tytułu kosztów oczyszczania.

1. Kuwejt
Rozlana ropa – 5,7 mln baryłek
Koszty – 484,5 mln USD
Największy wyciek ropy w historii, do którego doszło podczas wojny Zatoce Perskiej. Szacuje się, że był około dwóch razy większy niż w przypadku Ixotoc 1. Doszło do niego w wyniku działań podjętych przez wojska irackie, które by powstrzymać ofensywę armii sprzysiężonych (pod dowództwem Stanów Zjednoczonych) od strony Kuwejtu otwarła wiertnie, ropociągi i wylała ropę z tankowców. 
W celu zminimalizowania negatywnych skutków dla środowiska lotnictwo USA zbombardowało ropociągi co ograniczyło wycieki ropy. Jak wynika z międzynarodowych badań istnieje duże prawdopodobieństwo, że udało się odzyskać około 1 mln baryłek ropy, zaś 3 mln baryłek zostało oczyszczonych na wybrzeżu Arabii Saudyjskiej.

A co z Exxon Valdez?
Prawdopodobnie najgłośniejszą katastrofą związana z wyciekiem ropy była katastrofa tankowca Exxon Valdez w marcu 1989 r., która miała miejsce u wybrzeży Alaski. Choć co prawda ilość ropy jaka przedostała się do otoczenia (około 257 tys. baryłek) była stosunkowo niewielka w porównaniu z innymi katastrofami, przyniosła największe zniszczenia dla środowiska naturalnego. Wyciek miał miejsce w niedostępnym regionie Zatoki Księcia Wiliama, (dostać się można było jedynie helikopterem lub hydroplanami) i objął obszar 1300 mil kwadratowych. Tankowiec uderzył w skały. Przybliżone szacunki mówią, że zginęło co najmniej 5 tys. fok i 250 tys. mew. Katastrofa zaktywizowała ruchy proekologiczne na całym świecie. 

WST, CNBC