Najwyższa Izba Kontroli negatywnie ocenia działania ministra finansów w zakresie przygotowania i organizacjinowych struktur przewidzianych do przeciwdziałania i zwalczania przestępczości w obrocie towarowym z zagranicą - poinformował we wtorek wiceprezes NIK Jacek Jezierski.
W lipcu 2002 r. na mocy ustawy zniesione zostały organy Inspekcji Celnej oraz zlikwidowany Generalny Inspektorat Celny (GIC). Ich zadania przejęły struktury kontroli skarbowej oraz wybrane komórki organizacyjne służby celnej - jednostki podległe ministerstwu finansów. Zmiany miały przynieść oszczędności i poprawić efektywność działania.
Jak podkreślił Jezierski, w ocenie NIK, zmiany w strukturze celnej przeprowadzono nieudolnie pod względem prawnym, organizacyjnym, osobowym i technicznym. Sprawność i skuteczność działania wykazano jedynie w likwidowaniu GIC, natomiast proces tworzenia nowej struktury do momentu zakończenia kontroli NIK, w 2004 r., nie został zakończony.
Zarzuty NIK dotyczą zwłaszcza tych komórek, które otrzymały szczególne uprawnienia, m.in. do prowadzenia działań operacyjnych i prowadzenia działań z użyciem środków przymusu, w tym broni palnej.
Jezierski zwrócił uwagę, iż Służba Celna, mimo że przejęła część zadań i kompetencji Inspekcji Celnej, nie wykorzystała jej kadr, dotyczy to przede wszystkim pracowników mających doświadczenie w prowadzeniu działalności operacyjnej.
W toku kontroli inspektorzy stwierdzili także nieprawidłowości, które wskazywały na zaniedbania i opóźnienia w wydawaniu aktów wykonawczych i innych regulacji prawnych dotyczących nowych struktur.
NIK stwierdziła, że zaniedbania w tworzeniu nowych struktur zajmujących się zwalczaniem przestępczości w zakresie handlu zagranicznego sprawiły, że możliwości organów administracji rządowej w tym obszarze uległy poważnemu osłabieniu. NIK przeprowadził kontrolę w okresie od sierpnia 2003 r. do marca 2004 r., badaniami objęto ministerstwo finansów, 7 urzędów kontroli skarbowej i 2 izby celne.