Fikcyjnych zwolnień lekarskich przybyło u pracodawców, którzy przestali kontrolować zatrudnionych w trakcie epidemii COVID-19.
Pandemia koronawirusa sprawiła, że od marca do maja wzrosła absencja chorobowa w polskich firmach. Według firmy doradczej Conperio pracownicy wykorzystywali w tym czasie koniunkturę na zwolnienia chorobowe i licznie przebywali na zwolnieniach lekarskich, mimo że faktycznie nie byli chorzy.
— W ciągu ostatnich trzech miesięcy, od początku trwania epidemii, zaobserwowaliśmy zjawiska świadczące o nadużywaniu zwolnień chorobowych przez pracowników. Już w marcu zanotowaliśmy wzrost poziomu absencji we wszystkich obsługiwanych przez nas firmach. Wynikało to z dynamicznie zmieniającej się sytuacji dotyczącej rozprzestrzeniania się epidemii i komunikatów docierających na ten temat do opinii publicznej — mówi Mikołaj Zając, prezes Conperio.
Podkreśla, że w podmiotach, w których utrzymano kontrole, w kwietniu nastąpił spadek absencji do poziomu nieznacznie większego niż zazwyczaj, a w maju trend ten się utrzymywał. Z danych Conperio wynika, że w firmach wciąż kontrolujących nieobecność pracowników w lutym tego roku zwolnienia lekarskie były przyczyną 5,9 proc. utraconych dniówek, w marcu — 7,9 proc., w kwietniu — 7,2 proc., a w maju (według danych na 20 maja) — 6,9 proc. Natomiast u pracodawców, którzy zrezygnowali z kontroli w czasie pandemii, już w kwietniu nastąpił poważny wzrost poziomu absencji w porównaniu do marca, a spadek dopiero w maju.
Nieobecności na tzw. L4 stanowiły tam od lutego do maja odpowiednio: 6,2 proc., 9,4 proc., 12,3 proc. i 9,5 proc. utraconych dniówek. Z audytu absencji chorobowych przeprowadzonego przez Conperio od marca do maja wśród pracowników fizycznych zakładów produkcyjnych zatrudniających do tysiąca osób wynika, że znaczna część osób przebywających wówczas na L4 lub kwarantannie faktycznie nie była chora, nie przestrzegała wymogu pozostania w domu lub nie zajmowała się opieką nad dzieckiem lub osobami starszymi, za co przysługiwał zasiłek opiekuńczy. Po okazaniu dokumentów upoważniających do przeprowadzenia kontroli przedstawiciele Conperio zastawali dużą część osób na czynnościach wykluczających ich niedyspozycyjność i poświęcenie opiece, m.in. na pielęgnacji ogrodów, spacerach z psem.
W ocenie Mikołaja Zająca wzrost liczby zarejestrowanych L4, których istotną część stanowią zwolnienia fikcyjne, przyczynia się do zagrożenia redukcją etatów, którego skutki dotkną też osoby rzetelnie podchodzące do obowiązków wynikających z umowy o pracę. Są one narażone na pracę cięższą, dłuższą i pod wpływem wzmożonego stresu, co spowodowane jest przedłużającą się nieobecnością ich kolegów.
Sprawdź program webinaru "Pacjent zero w Twojej firmie - aspekty prawne", 24 czerwca, 13:00 >>
Podpis: Iwona Jackowska
