Słodka woda należy do najrzadszych zasobów naturalnych na Ziemi. I niemal 20 proc. mieszkańców nie ma do niej dostępu. Co prawda woda zajmuje ponad 70 proc. naszej planety, ale około 97 proc. zasobów to morza, a zaledwie 2,5 proc. — słodka. W dodatku niemal trzy czwarte słodkiej wody występuje w postaci lodu, a pozostała część to wilgoć ziemi lub podziemne zbiorniki. Ledwie 0,6 proc. jest dostępnych dla ludzi — informują raporty Światowego Szczytu Zrównoważonego Rozwoju. A szacunki mówią, że w ciągu dwóch dziesięcioleci średnie zużycie wody wzrośnie o około 40 proc.
Tysiące projektów
Zasoby wody przypadające na jednego mieszkańca Polski są mniejsze niż w krajach sąsiednich i znacznie niższe niż średnia europejska. Wskaźnik dostępności plasuje nasz kraj na jednym z ostatnich miejsc w Europie. Aby to zmienić, potrzebne są inwestycje. Duże i małe. Na przykład w zbiorniki retencyjne, gromadzące wodę w czasie powodzi, a do wykorzystania w okresach suszy. Dzisiaj gromadzi się u nas w różnych zbiornikach około 6 proc. wód powierzchniowych. Plany mówią o około 12 proc. Poldery i zbiorniki powstaną na Odrze i górnej Wiśle, a także na innych rzekach. Ale ważne są też inne przedsięwzięcia.
Na przykład sadzenielasów, odtwarzanie oczek wodnych i stawów, które pozwalają m.in. podnieść poziom wód głębinowych. Takie pojedyncze przedsięwzięcia nie są drogie, ale potrzebne są ich tysiące. Polska stara się poprawić jakość wody. Mamy jedne z najlepszych na świecie technologii jej uzdatniania i oczyszczania ścieków.
Przez dekadę od wstąpienia do Unii Europejskiej na modernizację i budowę oczyszczalni, kanalizacji wydaliśmy 50 mld zł. Efekty widać. Jakość wód w rzekach i jeziorach się poprawia. Na przykład do strumieni Ruptawka, Jastrzębianka i Szotkówka na Śląsku wróciło życie biologiczne. Wcześniej to były kanały, teraz z powrotem są rzekami. Pojawiły się raki i bobry. Takie przykłady można mnożyć — prawie w każdej gminierealizowano projekty służące uporządkowaniu gospodarki wodno-ściekowej.
Oszczędniej w domu
Jednocześnie jednak co dzień marnujemy 17 litrów, jeżeli z kranu kapie kropla na sekundę. Choć i w tej sprawie widać zmiany. Polacy coraz częściej wybierają prysznic zamiast wanny i używają nowoczesnych technologii, np. kranów na fotokomórkę. Wcześniej stosowano je jedynie w obiektach użyteczności publicznej, teraz wchodzą do domów.
Pokazują to rosnące o kilkanaście procent wyniki sprzedaży baterii bezdotykowych. Potrzebę zmniejszenia zużycia wody dostrzegli też producenci innych elementów wyposażenia, m.in. spłuczek toaletowych i pralek. Spłukiwanie toalet zajmuje drugą pozycję pod względem ilości zużywanej w domu wody — 30 proc. Pranie — 20 proc. Na wprowadzaniu proekologicznych rozwiązań zyskują nie tylko użytkownicy, które zużywają mniej wody i energii elektrycznej, ale także środowisko naturalne.
Ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w 1992 r. Światowy Dzień Wody jest obchodzony 22 marca. Ale w niektórych miastach w Polsce bawiono się z tej okazji już wcześniej. Tak było np. w Dąbrowie Górniczej, gdzie świętowano w sobotę 11 marca. Galeria handlowa w centrum miasta pękała w szwach. Uśmiechnięte kropelki, koniki morskie, prehistoryczne ryby, a nawet pokemony przyozdobiły setki parasoli i ekologicznych toreb, które zaprojektowały i pomalowały dzieci. — Cieszymy się, że akcja spotkała się z tak dużym zainteresowaniem. Właśnie dzięki takim wydarzeniom — poprzez zabawę staramy się uświadamiać mieszkańców już od najmłodszych lat, jak ważna jest ochrona otaczającej nas przyrody — powiedział Andrzej Malinowski, prezes Dąbrowskich Wodociągów, które zorganizowały imprezę.
Autorzy najbardziej kolorowych i oryginalnych parasoli oraz zwycięzcy innych konkursów dotyczących wody zostali nagrodzeni przez jego firmę upominkami. A oprócz tego były wystawy i konkursy filmowe i fotograficzne z atrakcyjnymi nagrodami dla zwycięzców i całych klas. A to nie wszystko. 22 marca z okazji Światowego Dnia Wody odbędzie się w Dąbrowie Górniczej wielka gala.