Na przestrzeni ostatnich lat e-handel mocno zyskiwał na popularności. Zwłaszcza pandemia COVID-19 wpłynęła na zmianę nawyków konsumenckich i w dużym stopniu zwiększyła zainteresowanie zakupami w sieci.
- E-commerce w Polsce odznaczało się w ostatnich latach wysoką dynamiką wzrostu, która w okresie 2020-22 wyniosła średniorocznie 14,2 proc. Rok 2023 przyniósł jednak wyzwania w postaci wysokiej inflacji, ograniczającej zdolności nabywcze konsumentów. Niemniej, według badań Gemius, odsetek internautów realizujących transakcje online dalej rośnie i z końcem III kw. 2023 r. wynosił 79 proc., co stanowi wzrost o dwa punkty procentowe względem analogicznego okresu 2022 r. Prognozy dalszego rozwoju sprzedaży e-commerce w Polsce są pozytywne i zakładają utrzymanie wysokiej dynamiki wzrostu, która zgodnie z opracowaniem Statista ma w latach 2023-28 wynieść średnio 8,2 proc. r/r. – mówi Maciej Zając, partner w CMT Advisory.
Wzrost płacy minimalnej zwiększy siłę nabywczą
Sektor e-commerce w 2024 r. może złapać oddech.
- W 2024 r. wzrost sprzedaży internetowej ma wynieść blisko 14,5 proc. Aż 72 proc. prowadzących sprzedaż e-commerce, badanych przez Cinkciarz.pl, oczekuje wzrostu przychodów w 2024 r. względem roku 2023 – zaznacza Maciej Zając.
Także Tomasz Hajduk, dyrektor inwestycyjny z Abris Capital Partners, spodziewa się utrzymania pozytywnych trendów rynkowych, które uwidoczniły się już w drugiej połowie 2023 r.
- Kluczowym czynnikiem będzie wzrost dochodów Polaków napędzany m.in. zapowiadanymi podwyżkami w budżetówce, wzrostem płacy minimalnej czy waloryzacją świadczeń, jak np. 500+. Przy rosnącym optymizmie konsumentów, wspieranym stabilizującą się inflacją, duża część dodatkowych dochodów będzie przeznaczana na konsumpcję, dynamizując sprzedaż online – wskazuje Tomasz Hajduk.
- Prognozy na przyszły rok sugerują stopniową poprawę sytuacji makroekonomicznej, co może dodatkowo napędzać wzrost sprzedaży online. Konsumenci, już przyzwyczajeni do zakupów w sieci, prawdopodobnie będą preferować platformy oferujące bogaty wybór, konkurencyjne ceny i wygodę zakupów. W związku z tym, planowany dalszy rozwój platform typu marketplace, w tym Allegro, wydaje się zgodny z kierunkiem, w którym zmierza rynek e-commerce w Polsce i regionie – potwierdza Aleksandra Sroka-Krzyżak, VP Strategy and Corporate Development w Allegro.
Dostrzega ponadto wzrost popularności strategii trading down, w ramach której konsumenci aktywnie poszukują przystępnych cenowo produktów.
- Rozwój usług takich jak Gwarancja Najniższej Ceny na Allegro czy oferowanego w ramach Allegro Pay modelu płatności BNPL (buy now, pay later) jednoznacznie odzwierciedla adaptacyjność platform e-commerce do zmieniających się warunków rynkowych – mówi Aleksandra Sroka-Krzyżak.
Według danych GUS na koniec października 2023 r. udział sprzedaży internetowej spadł niemal we wszystkich raportowanych kategoriach (z wyjątkiem kategorii meble, RTV, AGD), a ogólny udział rynku e-commerce w sprzedaży detalicznej spadł do 9 proc. w porównaniu do 9,5 proc. rok temu. 2023 r. był dla konsumentów z jednej strony rokiem poprawy nastrojów (na co wskazują dane GUS), jednak z drugiej strony szybko rosnące ceny mogły powodować odłożenie decyzji zakupowych na później.
Jeżeli chodzi o metody płatności to Blik, przelewy online oraz karty płatnicze nadal pozostają głównymi metodami płatności w internecie (dane Tpay), jednak widać również znaczący wzrost popularności płatności odroczonych (BNPL). Poprzez odroczone płatności konsumenci mogą łatwiej podjąć decyzję zakupową, dzięki temu, że nie angażują swoich pieniędzy w okresie testowania produktu. Rosnąca popularność tego typu płatności będzie pozytywnie wspierała sektor e-commerce, szczególnie że rynek dostawców tego typu usług jest już dobrze zagospodarowany, znajdziemy tu zarówno przedstawicieli lokalnych, jak i globalnych fintechów.
Prognozy gospodarcze na 2024 r., takie jak inflacja czy wzrost gospodarczy, powinny wspierać dalszy rozwój branży e-commerce. Nastroje konsumenckie poprawiają się już od początku 2023 r. i uważam, że ten trend będzie się utrzymywał w kolejnym roku, jeżeli prognozy inflacji i wzrostu gospodarczego się zmaterializują.
W mojej opinii w bieżącym roku zapewnienie szerokiej oferty metod płatności oraz finansowania ratalnego zakupów będzie jeszcze bardziej istotne, bowiem dzięki temu firmy z branży e-commerce będą w stanie dostosować się do oczekiwań większej grupy klientów. Dodatkowo uważam, że inwestycje w rozwiązania oparte na sztucznej inteligencji będą jeszcze bardziej zyskiwały na znaczeniu, szczególnie w zakresie obsługi klienta oraz personalizacji ofert.
Nowe technologie zmieniają oblicze handlu
Ogromny wpływ na rynek e-commerce i przyszły kształt platform handlowych będą wywierać nowe technologie, a w szczególności sztuczna inteligencja.
- Wprowadzenie sztucznej inteligencji, zwłaszcza generative AI, znacząco przekształca krajobraz obsługi klienta, podnosząc efektywność i jakość świadczonych usług. Przykładem jest zastosowanie sztucznej inteligencji przez Allegro, które wykorzystuje ją w obszarze optymalizacji wyszukiwarki oraz tłumaczeń maszynowych, dostosowując swoją ofertę do specyfiki lokalnych rynków. To wyraźne potwierdzenie roli technologii jako kluczowego czynnika determinującego konkurencyjność w sektorze e-commerce – podkreśla Aleksandra Sroka-Krzyżak.
- Platformy e-commerce coraz częściej będą implementowały rozwiązania oparte na sztucznej inteligencji w celu zwiększenia personalizacji i udoskonalenia obsługi klientów oraz poprawy wykrywalności nadużyć czy oszustw. Warto będzie także obserwować dalsze innowacje w obszarze płatności, jak również metod dostawy, przykładowo uruchomiony w 2023 r. InPost Pay, który łączy te dwie usługi w jednym rozwiązaniu. W kolejnych miesiącach platformy e-commerce będą musiały jednak coraz aktywniej mierzyć się z nowymi kanałami sprzedaży online, takimi jak media społecznościowe (TikTok Shop czy Instagram Shopping) czy zakupy na żywo (live shopping) – zaznacza Tomasz Hajduk.
Skuteczne dotarcie do klienta i nieustanne dążenie do personalizacji, a nawet hiperpersonalizacji zakupów online było bardzo wyraźnie widoczne już w 2023 r.
- Dzisiejsi klienci e-commerce poszukują doświadczenia przypominającego to, które znają ze sklepów stacjonarnych - wirtualnego sprzedawcy, który pamięta ich imię, wie, jakie marki lubią, jaki noszą rozmiar, co ich inspiruje, a nawet czy mają jakieś ważne nadchodzące wydarzenia w swoim życiu. W 2023 r. postęp technologiczny, szczególnie w obszarze sztucznej inteligencji, odegrał kluczową rolę w podnoszeniu jakości tego doświadczenia. W Zalando lubimy myśleć o naszej platformie, jak o miejscu, gdzie znajduje się ponad 50 mln prywatnych butików, z których każdy dostosowany jest do indywidualnego klienta wraz z doradcą gotowym pomóc w kwestii stylu, rozmiaru i dopasowania. Wprowadzone innowacje takie jak asystent Zalando wykorzystujący ChatGPT, wirtualna przymierzalnia czy funkcja pomiaru ciała, to nie tylko ulepszenia, ale inicjatywy, które będą kształtować przyszłość obsługi klienta w 2024 r. – podkreśla Daniel Rogiński, general manager CEE Zalando.