Rok 2022, jako kolejny po dwóch latach stojących pod znakiem pandemii COVID-19, przyniósł nieoczekiwanie dużo nowych wyzwań. Przyzwyczailiśmy się co prawda do podwyższonej niepewności, jednak wybuch wojny w Ukrainie był kolejnym, silnym wstrząsem. Firmom przyszło się zmierzyć już nie tylko z zerwanymi łańcuchami dostaw, ale także gwałtownym wzrostem cen surowców, wpływającym na koszty działalności oraz niespotykaną od lat wysoką inflacją. Na całym świecie rosły stopy procentowe, co podniosło spółkom koszty finansowania i skutkowało znacznie obniżonym apetytem inwestorów na pierwsze oferty publiczne (IPO). Na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie rynek IPO w 2022 r. praktycznie zamarł i tylko nieliczne spółki plasowały emisje.
Tym większe gratulacje dla Ryvu Therapeutics, zwycięzcy rankingu Giełdowa Spółka Roku 2022. Ta biotechnologiczna firma działa w obszarze odkrywania i rozwoju leków, koncentrując się na nowatorskich terapiach przede wszystkim w dziedzinie onkologii. Pod koniec ubiegłego roku w ofercie publicznej pozyskała 250,3 mln zł. Była to największa w historii transakcja pozyskania kapitału przez polską spółkę biotechnologiczną. Za tym sukcesem bez wątpienia stoją - poza rozwojem głównych projektów klinicznych spółki - ogłoszona w lipcu umowa z Exelixisem oraz komunikowana pod koniec listopada współpraca Ryvu z firmą BioNTech, która stworzyła pierwszą na świecie szczepionkę na COVID-19. W drugim półroczu ubiegłego roku akcje Ryvu Therapeutics podrożały o 50 proc.
Na drugim miejscu rankingu GSR 2022 - i trzeci rok z rzędu w czołówce - jest Selvita, świadcząca laboratoryjne usługi badawczo-rozwojowe na zlecenie firm farmaceutycznych, biotechnologicznych i chemicznych z całego świata. Co ciekawe, przewodzące tegorocznemu rankingowi Ryvu i Selvita jeszcze kilka lat temu stanowiły jeden podmiot. Dzięki udanej akwizycji i kontynuacji istotnych wzrostów skali biznesu, jak i rentowności, zarządowi Selvity już w 2021 r. udało się przebić cel przychodowy założony w strategii na lata 2020-2023. Głównymi celami nowej strategii, do 2025 r., są wysokie przychody i rentowność, nowe zespoły naukowców i specjalistów w kilku lokalizacjach, silna obecność i rozpoznawalność na kluczowych w tej branży rynkach (USA i Wielka Brytania) oraz rozwój kompleksowej oferty usług drug discovery i drug development. W I kwartale 2023 r. spółka uruchomi w Krakowie nowe centrum badawczo-rozwojowe (I etap inwestycji), co da 250 nowych stanowisk dla naukowców. Do 2025 r. planowana jest realizacja II etapu inwestycji.
Grono liderów zamyka XTB, jedna z ubiegłorocznych gwiazd warszawskiego parkietu - kurs wzrósł z około 15 zł na początku roku do ponad 30 zł. Dzięki bardzo rozbudowanej ofercie instrumentów i kontaktów, dom maklerski znacznie poszerzył liczbę aktywnych klientów w ostatnich dwóch latach. Doskonałe wyniki 2021 r. pozwoliły na wypłatę znaczącej dywidendy, a rekordowe zyski z pierwszych trzech kwartałów 2022 (trzykrotny wzrost r/r) wydają się pozwalać akcjonariuszom na oczekiwanie kontynuacji polityki dywidendowej.
Patrząc szerzej na grono liderów rankingu można dostrzec na jakie mocne strony spółek zwracali uwagę oceniający. Czy chodzi o wysoką zyskowność i umiejętność zapewnienia płynności finansowej w niepewnych czasach? Na pewno to ważne, ale jest także szereg innych czynników, które coraz mocniej wpływają i na ocenę, i na wyceny. Zaryzykuję stwierdzenie, że jest to posiadanie wizji na długoterminowe budowanie i wzrost wartości oraz odwaga inwestowania w innowacje. Laureat – Ryvu - ma duże ambicje w kluczowym dla świata obszarze terapeutycznym. Synektik - laureat nagrody za sukces - to dystrybutor systemów da Vinci wprowadzających rewolucję w chirurgii. ML System rozwija technologie w dziedzinie fotowoltaiki umożliwiające transformację energetyczną. Dino Polska wypracowało wysoce skalowalny model pozwalający na rentowny rozwój biznesu i planuje wdrażać inicjatywy proekologiczne dzięki standaryzacji formatu marketów. Co ciekawe, aż cztery z dziewięciu wyróżnionych w rankingu spółek ma własne centra badań i rozwoju. Przypadek ?
Laureaci rankingu 2022 w większości już dzisiaj działają w branżach ważnych dla ludzkiego zdrowia bądź dobrostanu (Votum reprezentuje grupy konsumentów) lub dzięki inwestycjom umożliwiają transformację. W świetle wymogów unijnego Zielonego Ładu i Dyrektywy CSRD, która wywoła kolosalną zmianę dla korporacyjnego raportowania od 2024 r. oraz szybko rosnącej uwagi inwestorów w kwestiach ESG, można oczekiwać, iż ten trend powinien nasilać się w nadchodzących latach.
© ℗Podpis: Rafał Hummel, lider zespołu Climate Change and Sustainability Services, partner w EY Polska
