W tej unijnej siedmiolatce architekci unijnych programów zdecydowanie większy nacisk położyli na wsparcie przedsiębiorców planujących rozszerzenie działalności poza rodzime rynki. Dlatego dotacje ułatwiające eksport znajdziemy w wielu programach operacyjnych. Nie mogło ich zabraknąć w programie Polska Wschodnia, który wspiera makroregion obejmujący pięć województw — lubelskie, podkarpackie, podlaskie, świętokrzyskie i warmińsko-mazurskie.
Zachęcić Wschód
Firmy z Polski Wschodniej wykazują się bardzo słabą aktywnością na zagranicznych rynkach. Badania wskazują, że ten makroregion ma udział jedynie w 9 proc. krajowego eksportu — podczas gdy wytwarza 15 proc. PKB i skupia aż 21 proc. ludności Polski. Konieczna jest zachęta dla firm do wyjścia poza granice kraju — i takim impulsem ma być dla nich działanie 1.2 „Internacjonalizacja MSP”. W jego ramach mały biznes w ciągu najbliższego roku dostanie ok. 65 mln zł dotacji.
— Dzisiejszy zglobalizowany świat stawia przed biznesem wiele wyzwań. Wsparcie z programu ma pomóc przedsiębiorcom z Polski Wschodniej zdiagnozować ich potencjał w zakresie internacjonalizacji, przygotować firmę i ofertę pod kątem eksportu i aktywnie poszukiwać partnerów biznesowychw celu wprowadzenia produktów na zagraniczne rynki — podkreśla Adam Hamryszczak, wiceminister rozwoju. Konkursowe zmagania przeprowadzi Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP). Jak wskazuje nazwa instrumentu, jest on przeznaczony dla firm MSP, ale nie każdy podmiot z tego sektora ma szanse na zdobycie dotacji.
— Wsparcie skierowane jest do firm, które prowadzą działalność gospodarczą od co najmniej 12 miesięcy i w skali roku osiągnęły przychody ze sprzedaży nie mniejsze niż 200 tys. zł. I oczywiście muszą posiadać w swojej ofercie co najmniej jeden własny produkt, wyrób lub usługę mogący być przedmiotem sprzedaży zagranicznej. Preferowani będą początkujący eksporterzy, którzy jeszcze nie rozpoczęli tego typu działalności i najbardziej potrzebują pomocy doradczej — zaznacza Jacek Bukowiecki z departamentu wsparcia e-gospodarki PARP.
Od diagnoz i analiz…
Wsparcie zostało podzielone na dwa etapy — i na każdy z nich wnioski trzeba będzie składać oddzielnie. W pierwszej fazie przedsiębiorcy będą korzystali z usług doradczych dotyczących opracowania nowego modelu biznesowego firmy związanego z internacjonalizacją (firma musi wybrać wykonawcę takich usług). Opracowana zostanie m.in. diagnoza potencjału eksportowego produktu. Eksperci pomogą wskazać najbardziej perspektywiczne rynki docelowe i stworzyć strategię wejścia na jeden z nich. Znajdzie się w niej projekcja możliwości sprzedaży i wybór najefektywniejszych narzędzi marketingowych i promocyjnych. Powstanie też lista kluczowych wydarzeń targowych, wystaw i misji handlowych.
— Rekomendacje mogą dotyczyć także reorganizacji przedsiębiorstwa pod kątem przygotowania go do działalności eksportowej, jak też możliwości dodatkowych źródeł finansowania i instrumentów obniżających ryzyko eksportowe — dodaje Jacek Bukowiecki. Na te wszystkie opcje pomocy przedsiębiorca może dostać dofinansowanie 80 proc. kosztów projektu — jednak nie więcej niż 50 tys. zł. W tym roku zaplanowano dwa konkursy pierwszego etapu, z których pierwszy rozpocznie się już 15 kwietnia i będzie trwał do 20 maja. Kolejny planowany jest na jesień.
…do wdrożenia
— Zakończenie pierwszego etapu stanowi bilet wstępu do drugiego etapu, którego celem jest przygotowanie do wdrożenia opracowanego już biznesowego modelu. Tu również zapewniony będzie szereg specjalistycznych usług doradczych. Mogą one dotyczyć m.in. badań marketingowych na danym rynku, przygotowania produktu do potrzeb i preferencji klientów z tego rynku, doboru właściwych kanałów dystrybucji, wzornictwa opakowań czy przygotowania się do ekspansji od strony organizacyjnej, technicznej czy formalno-prawnej — wymienia Jacek Bukowiecki.
W tej fazie finansowy zastrzyk może być znacznie większy — na każdą firmę czeka nawet 500 tys. zł (tu również obowiązuje limit do 80 proc. dofinansowania kosztów projektu). Konkurs z tego etapu zostanie ogłoszony pod koniec roku. Listę przedsiębiorców, którzy otrzymają dotację w wiosennym naborze, poznamy najwcześniej w sierpniu.
Bariery eksportowe MSP z Polski Wschodniej
Brak świadomości korzyści związanych z umiędzynarodowieniem działalności. Nieznajomość sytuacji na rynku zagranicznym (w tym potrzeb klientów). Nieumiejętność skutecznego komponowania instrumentów marketing-mix na rynkach zagranicznych. Brak stałego dostępu do zasobów i możliwości optymalizacji dostaw (w kontekście konkurencji zagranicznej). Brak opracowanych strategii eksportowych.
Eksport z Polski Wschodniej
Eksport z makroregionu stanowi tylko 9 proc. eksportu krajowego (podczas gdy skupia on 21 proc. ludności i wytwarza 15 proc. PKB). Wartość eksportu per capita jest 2,4 razy mniejsza niż średnia krajowa. Koncentracja eksportu: zachodnie części woj. podkarpackiego, lubelskiego i warmińsko-mazurskiego oraz północna część woj. świętokrzyskiego (główne ośrodki: Olsztyn, Mielec, Rzeszów, Stalowa Wola, Kielce i Ostrowiec Świętokrzyski). Ponadprzeciętny udział w eksporcie krajowym (kluczowe znaczenie dużych zakładów produkcyjnych) w branżach m.in.: wyroby z gumy i tworzyw sztucznych, sprzęt transportowy, meble, maszyny i urządzenia z działu 28 PKD, artykuły spożywcze, napoje i wyroby tytoniowe.
WIĘCEJ INFORMACJI: www.polskawschodnia.gov.pl/nabory/12-internacjonalizacja-msp/