Minuta pierwsza
Na jakim rynku działasz obecnie, a na jakim rynku chcesz działać w przyszłości?
Producent gier komputerowych działa na rynku gier komputerowych – to rzecz jasna. Ale może chcieć iść w kierunku informatycznym i produkować kod źródłowy stosowany w rozwiązaniach biznesowych? W kierunku rozrywki i produkować gry oparte na licencji np. Transformers, Batman, Barbie? W kierunku reklamy i produkować krótkie gry poświęcone różnym markom, używane w serwisach internetowych i społecznościowych?
Czy producent luksusowych limuzyn Rolls Royce produkuje samochody? A może prestiż i poczucie klasy?
Podobnie wygląda to w przypadku kariery. Weźmy branżę FMCG, gdzie nie ma większego znaczenia czy brand manager ma doświadczenie z pracy przy keczupie, pieluszkach dla dzieci czy męskich kosmetykach. Liczy się znajomość ogólnych zasad działania w tego typu systemach marketingowych (dystrybucja-reklama), a nie konkretny produkt.
Zbyt wąskie wyznaczenie granic rynku prowadzi do niedostrzegania potencjalnych szans. W przypadku kariery – do wypalenia się w jednej firmie.
Minuta druga
Jakie potrzeby zaspakajasz? W jaki sposób to robisz?
Rolls Royce, mimo że wytwarza samochody, nie zajmuje się potrzebami transportowymi. Zaspakaja natomiast potrzeby związane ze statusem społecznym i prestiżem osób o bardzo wysokich dochodach lub dużym majątku.
Tak samo twoja praca ma wymiar fizyczny (projekty które realizujesz, towary które produkujesz, dokumenty które przygotowujesz), ale ma też wymiar psychologiczny: możesz bowiem zapewniać innowację/rozwój, jakość rozumianą jako brak odchyleń od ustalonych parametrów produktu, wiedzę, wzmacnianie relacji z klientami, doświadczenie, pozytywną atmosferę w zespole.
Minuta trzecia
Jaka jest struktura rynku firm w twojej branży?
Nie każda firma działająca w danej branży jest tak samo dobrym pracodawcą i nie każda szuka takiego samego typu pracownika. To zależy od fazy istnienia firmy oraz pomysłu na firmę jaki ma właściciel, zarząd i kierownictwo średniego szczebla. Firmy młode szukają raczej ludzi z doświadczeniem. Firmy w średnim wieku szukają ludzi z pomysłami, aby przejść do fazy rozkwitu firmy. Firmy-weterani rynkowi szukają ludzi zapewniających jakość i relacje z klientami. Zwykle bezpieczeństwo jest bardziej preferowane niż innowacja.
Minuta czwarta i piąta
Kim jest twoja konkurencja i czym możesz się od niej odróżnić?
Ten punkt jest na tyle ważny, że należy poświęcić mu dwa razy więcej czasu niż innym.
Firma Volvo jest postrzegana jako producent bezpiecznych i trwałych samochodów. Są to cechy poszukiwane przez rynek docelowy tej firmy i odpowiadają rzeczywistości – Volvo dysponuje jednym z najlepszych ośrodków badawczych, zajmujących się problemami bezpieczeństwa, w którym powstała znaczna liczba innowacyjnych rozwiązań podnoszących jego poziom (pasy bezpieczeństwa, zagłówki, poduszki powietrzne). Troska o bezpieczeństwo jest tak głęboko zakorzeniona w świadomości inżynierów zatrudnionych w firmie, że długo byli oni przeciwni montowaniu w samochodach tej marki systemów nawigacji satelitarnej, argumentując iż obsługa tego systemu rozprasza uwagę kierowców, zagrażając tym samym ich bezpieczeństwu.
Wyróżnienie się na rynku kariery raczej nie oznacza dramatycznie lepszej jakości pracy (raczej, ponieważ w zawodach kreatywnych jest to kluczowa różnica), nie powinno też oznaczać konkurowania wysokością pensji. Chodzi przede wszystkim o pokazanie czegoś indywidualnego. To tak jak z wyborami Miss – na scenie stoi kilkanaście młodych i atrakcyjnych kobiet. Jeśli wszystkie akurat stoją w bikini i mówią że ich marzeniem jest pokój na świecie i walka z głodem w Afryce, to jest niewielka szansa, że któraś się wyróżni (zakładamy, że żadnej nie poluzują się sznureczki). Wszystkie wyglądają podobnie: ładna buzia, sympatyczne oczy, zgrabna figura. Ale jeśli kandydatki mogą ubrać kreacje (choćby wieczorowe), zaczyna się pole do różnicowania. Zwykła czarna mini jest oczywista i choć dobrze wygląda, to nie prowadzi do zapamiętania imienia kandydatki numer 43. Ale kolorowa suknia z fantazyjnym krojem i interesującym dodatkiem – to przyciąga uwagę.
Odróżnienie się od konkurencji na rynku pracy to trudne zadanie. Potrzeba bowiem nie tylko dobrego pomysłu zgodnego z charakterem, ale też dyscypliny i cierpliwości w jego komunikowaniu potencjalnym pracodawcom. Dlatego wdrożenie strategii kariery zajmuje więcej niż 5 minut, które właśnie spędzasz na przygotowaniu strategii kariery. 5 minut, cztery pytania – plan w miarę gotowy.
Inspiracją tekstu jest książka „Marketing i finanse w przedsiębiorstwie. Od konfliktu do synergii” Agaty Adamskiej i Tomasza Dąbrowskiego (Wydawnictwo C.H. Beck, 2006). Książka jest dostępna w cenie ze zniżką w e-księgarni www.sklep.beck.pl. Wykorzystanie za wiedzą Wydawcy.