Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) ogłosiło pierwszą edycję konkursu dotacyjnego Innostart. Jest on przeznaczony dla MŚP, które ukończyły program Innovation Coach i chcą rozpocząć działalność badawczo-rozwojową. Przypomnijmy — w Innovation Coach mogą startować przedsiębiorcy, którzy mają niewielkie doświadczenie w prowadzeniu nowatorskich projektów i szukają pomysłu na innowacje. Pomagają im w tym eksperci. Dotychczas z programu skorzystały 1834 MŚP z całej Polski, natomiast do końca 2027 może do niego przystąpić jeszcze 1300.
O granty w pierwszej odsłonie konkursu Innostart będzie można ubiegać się od 29 stycznia do końca lutego 2026 r. Planowane są jeszcze dwie edycje naboru — na przełomie trzeciego i czwartego kwartału przyszłego roku i w 2027 r. W puli jest 138 mln zł.
— Innostart to inaczej start dla innowacji. Konkurs jest przeznaczony dla MŚP, które mają innowacyjne pomysły, ale brakuje im środków na uruchomienie projektów znajdujących się w fazie początkowej, czyli badań. Dzięki wsparciu Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej oraz współpracy z Instytutem Podstawowych Problemów Techniki Polskiej Akademii Nauki (IPPT PAN) proponujemy nowe narzędzie dla MŚP — mówił prof. Jerzy Małachowski, dyrektor NCBR.
Innovation Coach przepustką do ubiegania się o granty z konkursu Innostart
Dr Zygmunt Krasiński z IPPT PAN zachęcał MŚP, by startowały w programie Innovation Coach, który jest przepustką do ubiegania się o granty z Innostartu.
— Coach pracuje z przedsiębiorcą przez kilka tygodni. Szuka z nim nowych pomysłów na innowacje i najlepszych kierunków rozwoju firmy. Efektem tej współpracy są rekomendacje dotyczące nowatorskiego pomysłu, jego wdrożenia i niezbędnych zasobów. To otwiera przedsiębiorcy oczy na to, jak może się rozwijać jego firma. Często te rekomendacje idą w takim kierunku, o jakim wcześniej przedsiębiorca nawet nie myślał. Ponadto ma też odwagę, żeby ubiegać się o dotacje na realizację projektu — przekonywał dr Zygmunt Krasiński.
Jeszcze pół roku temu nie widział szczególnego zainteresowania wśród MŚP udziałem w Innovation Coach. Kiedy wzrósł ich entuzjazm związany z tym programem? Dopiero we wrześniu, kiedy dowiedzieli się, że NCBR szykuje dla nich kolejny etap wsparcia z funduszy unijnych.
— Teraz mamy ogromne zainteresowanie przedsiębiorców udziałem w Innovation Coach — podkreślił Zygmunt Krasiński.
Bożena Lublińska-Kasprzak, pierwsza zastępczyni dyrektora NCBR, zwróciła uwagę na kryteria konkursu Innostart.
— Na dotacje mają szansę spółki, które wcześniej nie korzystały z funduszy unijnych przeznaczonych na projekty B+R i spełniają warunki otrzymania pomocy de minimis. Ponadto muszą być zarejestrowane w Polsce jako mikro, małe lub średnie przedsiębiorstwo. Ich projekty powinny wpisywać się w co najmniej jedną krajową inteligentną specjalizację. Będziemy też zwracać uwagę na to, czy projekt spełnia tzw. horyzontalne zasady równości szans i niedyskryminacji oraz dostępności — wyliczała Bożena Lublińska-Kasprzak.
Innowacyjność projektu w centrum uwagi NCBR
Najważniejszym wymogiem konkursu będzie innowacyjność przedsięwzięcia.
— Dopuszczamy zarówno projekty znajdujące się we wczesnej fazie weryfikacji pomysłu, tzw. proof of principle, jak też będące na właściwym etapie weryfikacji, czyli tzw. proof of concept. Przedsięwzięcie powinno zakończyć się wdrożeniem innowacyjnego pomysłu w działalności gospodarczej. Istotny będzie również jego potencjał komercyjny i kompetencje zespołu — wyjaśniła Bożena Lublińska-Kasprzak.
Podkreśliła, że zgłoszone projekty powinny obejmować badania przemysłowe i eksperymentalne prace rozwojowe. Każdy wnioskodawca ma szansę na grant w wysokości 320 tys. zł, musi jednak zapewnić wkład własny na poziomie około 60 tys. zł.
19 grudnia w Warszawie odbędą się warsztaty dla przedsiębiorców, którzy planują startować w konkursie Innostart. Eksperci NCBR omówią główne zasady naboru i oceny wniosków o dofinansowanie. W spotkaniu będzie można uczestniczyć zarówno w formule stacjonarnej, jak też zdalnej (więcej informacji: www. ncbr.gov.pl).
Inicjatywa Innostart jest potrzebna i częściowo wypełnia lukę systemu wsparcia innowacji. MŚP bez doświadczenia w realizacji B+R mają ograniczone szanse na uzyskanie dofinansowania w takich konkursach jak Ścieżka SMART i nabory regionalne. Ich organizatorzy wymagają od wnioskodawców posiadania wcześniejszej praktyki w prowadzeniu przedsięwzięć B+R. Tymczasem potencjał technologiczny polskich firm jest duży. Barierą w dostępie do grantów nie są nieodpowiednie pomysły, lecz często wysoki próg wejścia i skomplikowane procedury konkursu. Innostart obarczony jest istotnym ryzykiem. Brakuje kluczowych informacji dotyczących kryteriów oceny projektów, katalogu kosztów kwalifikowanych i szczegółowych zasad realizacji projektów. Nabór ma wystartować w pierwszym kwartale, jednak nie został jeszcze uwzględniony w harmonogramie programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki. W praktyce przedsiębiorcy mogą mieć tylko około 30 dni na przygotowanie wniosków o dofinansowanie. Brak wcześniejszych wytycznych znacząco utrudni im rzetelne opracowanie projektu, a w szczególności jego budżetu będącego kluczowym elementem oceny przedsięwzięcia. Dodatkowym ograniczeniem jest powiązanie dostępu do konkursu Innostart z ukończeniem programu Innovation Coach. Pomaga on dopracować przedsiębiorcom koncepcje, jednak rekomendacje dotyczące dalszych ścieżek finansowania projektu nie zawsze odpowiadają realiom dostępnych konkursów. Na ostateczną ocenę naboru Innostart przyjdzie czas po publikacji jego pełnych i precyzyjnych zasad.
Innostart pomoże absolwentom Innovation Coach sfinansować projekty B+R, które mają potencjał rynkowy. Program będzie miał charakter grantowy. Wysokość dofinansowania projektu nie jest duża, ale uzyskanie wsparcia będzie łatwiejsze niż w przypadku innych naborów. Innostart pozwoli nabyć przedsiębiorcom doświadczenie w realizacji projektów B+R na mniejszą skalę. To z kolei ułatwi im w przyszłości ubieganie się o dofinansowanie na większe i bardziej złożone projekty, np. w konkursie Ścieżka SMART. Innostart to bardzo atrakcyjne rozwiązanie dla MŚP bez doświadczenia w realizacji projektów B+R. Pytanie, czy ogłaszanie konkursu w okresie świątecznym i feryjnym jest najlepszym terminem dla przedsiębiorców. Szczególnie tych, którzy nie zatrudniają zbyt wielu pracowników. W tym czasie mogą mieć trudność w oddelegowaniu podwładnych do przygotowania wniosków o dofinansowanie.