Rząd chce ulepszyć ulgi podatkowe

Innowacyjność polskich firm nie zawsze jest tak duża, jak mogłaby być w bardziej sprzyjających warunkach biznesowych. Do wytwarzania i stosowania patentów, wzorów użytkowych i przemysłowych, topografii układów scalonych, w zamyśle rządu miały zachęcić specjalne ulgi podatkowe na innowacje. Niestety na razie nie spełniły swego zadania, gdyż niewielu przedsiębiorców z nich korzysta. Resort finansów próbuje dowiedzieć się, dlaczego tak się dzieje, by ewentualnie wprowadzić zmiany zwiększające atrakcyjność ulg.

Nadzieje biznesu na zmiany

Od początku 2019 r. obowiązuje tzw. ulga IP Box. Kto uzyska tzw. kwalifikowane dochody z praw własności intelektualnej może płacić tylko 5-procentową stawkę podatku. W pierwszym roku skorzystało z niej 1601 podatników PIT prowadzących działalność gospodarczą oraz 49 podatników CIT. W kolejnym roku nie było lepiej – 1605 podatników PIT i 59 CIT-owców. Według najnowszych danych, jakie uzyskaliśmy w MF, w 2021 r. nastąpił wzrost zainteresowania ulgą wśród PIT-owców (7 tys.). Spółki płacące CIT nadal nie chcą ulgi (156). Niewielu przedsiębiorców korzysta też z obowiązującej od 2016 r. ulgi B+R (w 2020 r. ponad 2 tys., w 2021 r. 3,5 tys.).Rząd postanowił działać. Zwrócił się do organizacji przedsiębiorców, aby te przekazały swoim członkom specjalne ankiety na temat ulg podatkowych wspierających innowacyjność.

„Prowadzone w MF analizy chcemy uzupełnić o informacje uzyskane bezpośrednio od praktyków. Ankieta daje Państwu możliwość wyrażenia własnego zdania na temat dostępnych preferencji podatkowych. Do wzięcia udziału w badaniu zachęcamy w szczególności wszystkich Państwa, którzy korzystali bądź zamierzają skorzystać z ulgi podatkowej na działalność badawczo-rozwojową (ulga B+R) lub ulgi podatkowej IP Box” - czytamy w piśmie Piotra Patkowskiego, wiceministra finansów.

Podkreślił, że informacje uzyskane dzięki tej ankiecie będą wykorzystane do „prac nad usprawnieniem narzędzi podatkowych”.

- MF oczekuje, że sami przedsiębiorcy ocenią obecny system ulg podatkowych na innowacje i ewentualnie wskażą jego mankamenty, niejasności, problemy itp. Badanie to, jak rozumiemy, ma służyć naprawie systemu ulg na innowacje – mówi Łukasz Kozłowski, główny ekonomista Federacji Przedsiębiorców Polskich.

Akcję MF potwierdza Przemysław Pruszyński, dyrektor departamentu podatkowego Konfederacji Lewiatan.

- Wszystko wskazuje na to, że ministerstwo zamierza poznać wiedzę przedsiębiorców o ulgach na innowacje i ich stosunek do nich. Domyślam się, że chodzi o plan uatrakcyjnienia tych ulg i wprowadzenie większych zachęt do ich stosowania. Obecnie te preferencje nie są źle oceniane przez firmy, choć dyskusyjne są niektóre problemy interpretacyjne tych przepisów. Spodziewam się, że znając wyniki ankiety MF będzie chciało wprowadzić mające na celu rozszerzenie wsparcia albo przeprowadzić kampanię promującą ulgi innowacyjne aby zachęcić firmy do ich stosowania - mówi Przemysław Pruszyński.

Sporo do naprawy

Szereg problemów z ulgami na innowacje wskazuje Grzegorz Kuś, dyrektor w PwC, specjalista m. in. w zakresie innowacji.

- Niestety, niewielu przedsiębiorców korzysta z tych ulg, są to głównie programiści prowadzący działalność gospodarczą. Po prostu w Polsce mało się rejestruje patentów i zastrzega wzorów użytkowych. Po drugie, istotnym problemem są zagmatwane wytyczne, jak stosować IP Box. Mnóstwo firm nie wie, jak wyliczać ten dochód do preferencyjnego, 5-procentowego opodatkowania. Zasady owego wyliczania i określania wartości kwalifikowanego prawa do ulgi są bardzo skomplikowane i niejasne. Ponadto problemem jest prowadzenie ewidencji praw własności intelektualnej. Niewątpliwie gruntownej aktualizacji wymagają objaśnienia i wytyczne MF oraz same przepisy. W przeciwnym razie nadal niewielu przedsiębiorców będzie w stanie skorzystać z tej ulgi podatkowej – zaznacza Grzegorz Kuś.