KRZYSZTOF: Mam firmę od 11 lat, ostatnio miałem też pracę w innej firmie na niepełny etat, umowa wygasła 13 kwietnia, czy mogę skorzystać z postojowego lub innego wsparcia? Dominika Ramírez-Wołkiewicz, Tax Partner w Arena Tax: Samozatrudnieni mogą starać się zarówno o świadczenie postojowe, zwolnienie z ZUS, jak i jednorazową pożyczkę, która może podlegać umorzeniu. Dodatkowo mają również możliwość skorzystania z dofinansowania, jeżeli ich obroty spadły co najmniej o 30 proc. W przypadku pana Krzysztofa skoro umowa o pracę wygasła w kwietniu tego roku, to postojowe przysługuje dopiero wtedy, gdy nie ma innego tytułu do ubezpieczenia społecznego oprócz działalności gospodarczej. W tej sytuacji za marzec nie będzie przysługiwało postojowe, natomiast już po wygaśnięciu umowy o pracę pan Krzysztof może się starać o takie świadczenie, jeśli będą spełnione pozostałe warunki, czyli wystąpi przestój w działalności gospodarczej oraz spadły jego przychody o 15 proc.
ROBERT: Czy nie będę musiał płacić za ZUS do 10 kwietnia i 10 maja? Czy w czerwcu też? Co z limitem dochodu? D.R.-W.: Jeśli chodzi o zwolnienie z ZUS, to przysługuje ono za trzy miesiące, od marca do końca maja, ZUS jest płatny do 10. następnego miesiąca, więc składki za maj można będzie nie płacić w czerwcu, o ile będą spełnione warunki zwolnienia z ZUS (prowadzenie działalności przed 1 lutego 2020 oraz limit osiąganego przychodu).
Mateusz Bednarz, Legal Partner, Arena Legal: Natomiast jeśli chodzi o limit dochodu, to jeśli u pana Roberta przychód (a nie dochód) wynosi powyżej 15 681 zł, to klasycznym środkiem pomocowym w tej chwili jest uzyskanie 5 tys. zł bezzwrotnej pożyczki. Bezzwrotnej po spełnieniu przesłanek, czyli dalszego prowadzenia działalności gospodarczej po upływie trzech miesięcy. Prawdopodobnie trzeba będzie wówczas złożyć oświadczenie, że dalej taką działalność gospodarczą się prowadzi. W przeciwnym razie pożyczkę trzeba będzie zwrócić.
ANONIM: Czy jako samozatrudniona kosmetyczka mogę jednocześnie dostać zwolnienie z ZUS na trzy miesiące i pożyczkę 5 tys. zł? M.B.: Można łączyć te instrumenty.
ANONIM: Czy o bezzwrotną pożyczkę może ubiegać się osoba, która zawiesiła działalność w marcu? D.R.-W.: Przepisy nie precyzują jasno tej kwestii. Teoretycznie wartość pomocy dla zawieszonych działalności gospodarczych jest odpowiednio mniejsza, natomiast zależy to od konkretnego przypadku. Jeżeli zawieszenie nastąpiło ostatniego dnia marca, to moim zdaniem takie uprawnienia nie przysługują. Jeżeli jednak taka osoba odwiesiłaby działalność gospodarczą, to wówczas mogłaby starać się o pożyczkę.
EWA: Czy historia kredytowa ma znaczenie przy przyznawaniu pożyczek w wysokości 5 tys. zł? D.R.-W.: Nie było takiej przesłanki w ustawie, więc historia kredytowa nie ma tu znaczenia. Jakie będą decyzje urzędów w praktyce, tego do końca nie wiemy.
ŁUKASZ: Gdzie aplikuje się o pożyczkę? M.B.: Na stronie praca.gov.pl, w zakładce „tarcza antykryzysowa”. Tam jest kilka rodzajów wniosków, w tym wniosek o pożyczkę. Następnie wybiera się odpowiedni urząd pracy, do którego wnosimy o jej udzielenie i podpisuje się umowę pożyczki np. z użyciem kwalifikowanego podpisu elektronicznego. Z tego co wiem, na ten moment pożyczki są wypłacane bardzo szybko.
AGATA: Mam jednoosobową działalność od trzech miesięcy, pracuję w branży kwiatowej, nie osiągnęłam jeszcze żadnego dochodu, czy jest jakaś forma wsparcia dla takich osób jak ja? D.R.-W.: Ponownie trzeba tu rozróżnić pojęcie przychodu i dochodu. Z pytania wnioskuję, że użytkowniczka nie uzyskała dochodu podatkowego, natomiast prawdopodobnie uzyskiwała przychód podatkowy. Przepisy, zarówno dotyczące zwolnienia z ZUS, jak i postojowego, odnoszą się właśnie do wysokości przychodu. W przypadku zwolnienia z ZUS maksymalnym progiem, powyżej którego ono nie przysługuje, jest kwota 15 681 zł. Natomiast w przypadku postojowego, musi nastąpić spadek przychodów o co najmniej 15 proc.
PIOTR: Mam jednoosobową działalność (korepetycje językowe), rozliczam się wg karty podatkowej. Jakie opcje mi przysługują? D.R.-W.: Panu Piotrowi przysługuje postojowe w wysokości 50 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę, przy czym nie musi wykazywać spadku przychodów, pod warunkiem że rozlicza się wg karty podatkowej i przysługuje mu zwolnienie z VAT.
MAŁGORZATA: Co z kobietami, które aktualnie przebywają na urlopie macierzyńskim, a pracują w mniejszym wymiarze czasu, online, jako samozatrudnione? Czy coś im przysługuje? D.R.-W.: Jeśli są na urlopie macierzyńskim, to postojowe im nie przysługuje. Mogą natomiast starać się o pożyczkę jednorazową.
KAROLINA: Czy są jakieś narzędzia wsparcia, które się wykluczają? I co oznacza świadczenie postojowe? Czy muszę mieć zamknięty zakład przez trzy miesiące? D.R.-W.: Tak, są instrumenty wsparcia, które się wykluczają — mowa o dofinansowaniu w przypadku spadku obrotów. Jeżeli zostanie przyznane np. zwolnienie z ZUS albo pożyczka jednorazowa, wówczas nie można skorzystać ze wsparcia związanego ze spadkiem obrotów, którego udziela urząd pracy ze środków starosty. Co do definicji przestoju — chodzi o niemożliwość świadczenia usług albo wykonywania jakiejś produkcji pomimo gotowości do takiego świadczenia.
ŁUKASZ: Jestem na samozatrudnieniu, ale musiałem również podpisać umowę na 1/16 etatu. Czy postojowe się nie należy? Gdzie to sprawdzić? M.B.: Postojowe w tym przypadku nie przysługuje, ponieważ nie można być objętym innym tytułem do ubezpieczeń społecznych. Czyli jeżeli ktoś ma nawet 1/16 etatu i z tego tytułu są odprowadzane składki na ZUS, to niestety nie można skorzystać ze świadczenia postojowego. Natomiast nie wyklucza to uzyskania pożyczki.
ALICJA: Co w przypadku osoby samozatrudnionej, której przychody nie zmalały, natomiast kontrahenci nie płacą? Czy może wystąpić o postojowe? M.B.: Niestety, musi nastąpić miesięczny spadek przychodów o 15 proc., czyli jeśli składamy wniosek w kwietniu, w marcu przychód musiał być mniejszy o 15 proc. w stosunku do lutego. Jeśli chodzi o zatory płatnicze, to pani Alicja może skorzystać z innych form, np. poprosić o odroczenie płatności składek albo odroczenie płatności podatków. W przypadku podatku od osób fizycznych może zaś starać się o zastosowanie tzw. ulgi na złe długi.