Akcyza od energii produkowanej w skojarzeniu z ciepłem budzi wątpliwości
Ustawodawca obłożył czerwoną energię akcyzą, nie biorąc pod uwagę, że jej produkcja przynosi korzyść środowisku naturalnemu.
Wielu polskich przedsiębiorców, prowadząc swoją działalność gospodarczą, wytwarza energię jako swego rodzaju produkt uboczny. Energię tę, pod pewnymi warunkami, może odsprzedawać zakładom energetycznym. Jest to tzw. energia czerwona. Po jej sprzedaniu producent ma możliwość zakupu od zakładu energetycznego dokładnie takiej samej ilości energii konwencjonalnej w cenie nieco niższej niż energia czerwona. Operacja ta jest korzystna zarówno dla przedsiębiorców produkujących energię czerwoną, jak i dla zakładów energetycznych. Największe profity przynosi jednak środowisku naturalnemu, gdyż pozwala zmniejszyć ilość zużywanych surowców energetycznych, ograniczając zarazem emisję szkodliwych substancji do atmosfery.
Akcyza...
Problematykę podatkową tej operacji określono w ustawie z 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 26 lutego 2004 r. z późniejszymi zmianami) oraz w ustawie z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. Nr 54, poz. 535 z późniejszymi zmianami).
Artykuł 1 ustawy o podatku akcyzowym reguluje obłożenie wyrobów tym podatkiem oraz określa zasady i tryb wprowadzania do obrotu wyrobów objętych akcyzą. Z kolei art. 4 ust. 1 pkt 4 stanowi, że opodatkowaniu akcyzą podlega sprzedaż wyrobów akcyzowych na terenie kraju, niezależnie od tego, czy dokonano jej z zachowaniem warunków oraz form określonych przepisami prawa. Ustawa precyzuje także, iż za sprzedaż wyrobów akcyzowych na terytorium kraju należy rozumieć również sprzedaż na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej.
Zgodnie z załącznikiem nr 1 do ustawy o podatku akcyzowym, który zawiera wykaz wyrobów akcyzowych, energia elektryczna jest nim obciążona w wysokości 0,002 zł za 1 kWh. Ustawodawca posługuje się jednolitym terminem „energia elektryczna”, nie oddzielając metody jej wytworzenia, np. na energię czerwoną lub energię konwencjonalną. Należy więc przyjąć, że przy sprzedaży energii czerwonej zakładom energetycznym jej wytwórca będzie zobowiązany do zapłaty podatku akcyzowego. Ponadto przedsiębiorca, zanim jeszcze rozpocznie działalność podlegającą opodatkowaniu, zobowiązany jest do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego właściwemu dla podatnika naczelnikowi urzędu celnego (art. 14 ust. 1 ustawy o podatku akcyzowym). Zgłoszenie takie powinno zawierać dane identyfikacyjne podatnika, jego siedzibę i adres oraz określenie rodzaju prowadzonej działalności gospodarczej. Właściwość organu podatkowego będzie natomiast określona przez miejsce wykonania czynności podlegającej opodatkowaniu.
Przedsiębiorca wytwarzający i sprzedający czerwoną energię, jako płatnik podatku akcyzowego, będzie zobowiązany do składania w urzędzie celnym deklaracji podatkowej za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy.
...i VAT
Ustawa o podatku od towarów i usług wprowadza definicję „towaru” jako rzeczy ruchomych, jak również wszystkich postaci energii, budynków i budowli lub ich części, będących przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a także gruntów. Dla przedsiębiorcy produkującego czerwoną energię będzie to oznaczać powstanie obowiązku zapłacenia podatku od towarów i usług w momencie upływu terminu płatności, jeżeli został on określony w umowie właściwej dla rozliczenia z tytułu dostawy.
Energia wytwarzana z odnawialnych źródeł energii jest zwolniona z akcyzy (patrz art. 23 ust. 3 ustawy o podatku akcyzowym), jednak energii czerwonej nie kwalifikuje się do tej kategorii. Warto zastanowić się, czy jest to rozwiązanie słuszne. Przecież jest to rodzaj energii, która została w pewnym sensie odzyskana i ponownie użyta, a jej sprzedaż zakładom energetycznym przynosi znaczne korzyści dla środowiska naturalnego...
Tomasz Tatomir
autor jest radcą prawnym, Kancelaria Prawna Chałas i Wspólnicy oddział Wrocław
Definicja
Energia czerwona to energia elektryczna wytwarzana w elektrociepłowniach w skojarzeniu z ciepłem. Jest sprzedawana na zasadach rynkowych. Firmy sprzedające energię elektryczną odbiorcom końcowym (zakłady energetyczne i przedsiębiorstwa obrotu energią) muszą kupować odpowiednią ilość energii czerwonej (ze sprawnością przemiany chemicznej paliwa na energię elektryczną i ciepło łącznie powyżej 70 proc.) proporcjonalną do całkowitej ilości energii sprzedawanej odbiorcom końcowym. W 2006 r. udział ten stanowił 15 proc., a w 2010 będzie to już 16 proc.