Wejście Polski do UE powinno poprawić jakość przepisów dotyczących m.in. zwrotu VAT.
Fundamentalną zasadą konstrukcji podatku od wartości dodanej jest neutralność, powszechnie respektowana w Szóstej Dyrektywie Rady UE (77/388/EEC). Prawo do zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym lub rozliczenia jej w następnym okresie rozliczeniowym przyznano podatnikom. Państwa członkowskie mogą jednak ustalić zasady postępowania (np. zróżnicowane terminy występowania i dokonywania zwrotu). Polska musi dostosować przepisy w zakresie VAT do dyrektywy, wybierając jedno z rozwiązań.
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym wskazują, iż neutralność opodatkowania nie zawsze przyświecała ustawodawcy. Przykładem są regulacje zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym. Uzależniają one wysokość zwrotu od uregulowania należności wynikających z faktur zakupu, lub zapłaty podatku wynikającego z dokumentów celnych. Ustawodawca nie określił jednak, jakich faktur dotyczy obowiązek, w jakiej formie winno nastąpić uregulowanie, nie określił terminu, do którego należy uregulować należność. Niejasności powodują, iż niektórzy podatnicy rezygnują z prawa do otrzymania zwrotu nadwyżki podatku naliczonego na rachunek bankowy, ponosząc koszt finansowania podatku, aż kwota podatku należnego „rozliczy” kwotę naliczonego.
Stosowanie obowiązujących przepisów po akcesji mogłoby zostać odczytane jako naruszenie zasady neutralności. Dlatego w projekcie ustawy o podatku od towarów i usług nie ograniczono wysokości zwrotu od uregulowania należności wynikających z faktur zakupu. Dodatkowo, przewiduje się możliwość wystąpienia o podwyższenie kwoty zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym ponad ustalony limit. Proponowane regulacje nie przewidują ograniczeń w postaci konieczności zapłaty faktur, które określają kwotę do zwrotu, niemniej utrzymano limit 22 proc. wartości obrotu opodatkowanego stawkami obniżonymi.
Autor tekstu jest dyrektorem Departamentu Podatkowego BDO Polska