Wśród ok. 42 tys. beneficjentów tarczy finansowej 1.0, którym przysługuje bezzwrotna pomoc z Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR), jest 35 tys. mikrofirm. Pozostałe 6,8 tys. to małe i średnie przedsiębiorstwa. Jak podkreśla Paweł Borys, prezes funduszu, podmioty te najbardziej ucierpiały w czasie pandemii i mogą liczyć na umorzenie subwencji nawet do 100 proc. Ten proces już się rozpoczął.
Dla kogo pełna ulga
Warunkiem pełnego darowania subwencji jest nieprzerwane prowadzenie działalności gospodarczej w każdym czasie od daty jej przyznania do wydania decyzji umorzeniowej przez PFR. Poza tym nie uzyska jej beneficjent o statusie przedsiębiorstwa znajdującego się w trudnej sytuacji, zdefiniowanym w art. 2 pkt 18 rozporządzenia pomocowego na dzień 31 grudnia 2019 r. Ponadto według stanu na ten dzień działalność faktycznie wykonywana oraz ujawniona w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej albo rejestrze przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego powinna obejmować co najmniej jeden rodzaj sklasyfikowany zgodnie z 54 kodami PKD. Wreszcie do ulgi uprawnia spadek przychodów ze sprzedaży o minimum 30 proc.

Wszystkie te warunki muszą być spełnione łącznie. Co ważne, beneficjent ma też oświadczyć, że nie naruszył, w zakresie prowadzonej działalności gospodarczej, ograniczeń, nakazów i zakazów ustanowionych w związku z wystąpieniem stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.

Wspomniany kod PKD uprawniający do umorzenia 100 proc. subwencji, jak i wartość obniżenia obrotów powinny być wskazane przez beneficjenta w oświadczeniu o rozliczeniu subwencji.
Pierwsze werdykty
– Wnioski o umorzenie można wypełniać i składać po upływie roku od wypłaty subwencji. Nastąpiła ona najwcześniej 30 kwietnia. Chodzi o przedsiębiorców, którzy właśnie tego dnia w ubiegłym roku otrzymali pomoc – wyjaśnia Bartosz Marczuk, wiceprezes PFR.
Pierwsze decyzje będą wydawane od 31 maja.
Zgodnie z wyjaśnieniami funduszu, dokumenty należy składać w ciągu 10 dni roboczych od upływu 12 miesięcy liczonych od dnia wypłaty subwencji finansowej. Formularz wniosku o umorzenie jest udostępniany firmom na bieżąco w ich bankowości elektronicznej. PFR współpracuje z Krajową Izbą Rozliczeniową i 17 bankami komercyjnymi oraz większością banków spółdzielczych.
– Przedsiębiorcy mogą składać wnioski o umorzenie subwencji za pośrednictwem bankowości elektronicznej. Z decyzji PFR dowiedzą się, na jaką kwotę mogą liczyć, a także otrzymają harmonogram dotyczący spłat pozostałej części dofinansowania – tłumaczy Paweł Borys.
Przedsiębiorcy będą musieli zwrócić otrzymaną pomoc, jeśli nie spełniają warunków do pełnego jej umorzenia. Zwrot może wynieść co najmniej 25 proc. przyznanej kwoty, czyli możliwe jest darowanie trzech czwartych uzyskanego dofinansowania. Jednej czwartej nie zwrócą mikrofirmy, które kontynuowały działalność w ciągu 12 miesięcy od momentu udzielenia wsparcia. Od 0 proc. do 50 proc. subwencji PFR umarza zależnie od utrzymania stanu zatrudnienia – proporcjonalnie do skali jego redukcji. Każde jego zmniejszenie o 10 proc. oznacza zwiększenie o taki sam odsetek kwoty do oddania.
Weryfikacja danych
PFR ma niezbędne dane dzięki połączeniu z bazami m.in. Krajowej Administracji Skarbowej (KAS) i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).
– Jesteśmy w stanie szybko zweryfikować, czy firma utrzymała średnie zatrudnienie w ciągu ostatnich 12 miesięcy. A to główny warunek, aby móc określić kwotę umorzenia subwencji – zastrzega Paweł Borys.
Warto wiedzieć, że ZUS umieścił niedawno na swojej stronie szczegółowy komunikat o tym, jakie dane są przekazywane do funduszu na potrzeby rozliczenia tarczy 1.0. PFR przygląda się także, jak przedsiębiorcy wywiązują się z obowiązków podatkowych.
– W przypadku jakichkolwiek nadużyć i nieprawidłowości nie będziemy umarzać subwencji, tylko domagać się ich zwrotu. We współpracy z KAS prowadzimy kontrole w przedsiębiorstwach. Dobra wiadomość jest taka, że ryzyko nadużyć w tarczy finansowej 1.0 oceniamy jako relatywnie niskie. Łączna liczba firm, wobec których identyfikujemy nieprawidłowości, wynosi ok. 3 tys., co stanowi mniej niż 1 proc. wszystkich beneficjentów – mówi prezes PFR.
PFR zachęca do korzystania z bezpłatnych szkoleń online dotyczących zasad rozliczania i umarzania pomocy z tarczy finansowej 1.0. Są one prowadzone codziennie, dla mikrofirm o godzinie 11.