Spółki kojarzone z Józefem Hubertem Gierowskim, kontrowersyjnym biznesmenem, przejęły kontrolę nad Skarbiec TFI — to efekt dziennikarskiego śledztwa „PB”, którego wyniki opublikowaliśmy tydzień temu. Według naszych ustaleń, Lubelski Chmiel Investment, poprzez Vendo, przejął na początku grudnia spółkę Aoram, która jest największym akcjonariuszem Skarbiec Holdingu, posiadającego blisko 33 proc. akcji Skarbca TFI, które zarządza blisko 4 mld zł od ponad 100 tys. inwestorów. Lubelski Chmiel Investment to spółka należąca do spółki Perła — Browary Lubelskie, producenta piwa kojarzonego z Józefem Hubertem Gierowskim. To znany w latach 90. inwestor, który przeprowadził kilka kontrowersyjnych transakcji, za jedną ścigany był nawet listem gończym (później wycofanym). Choć Perła oficjalnie zaprzecza naszym ustaleniom, to dokumenty, którymi dysponujemy, bezsprzecznie wskazują, że jej spółka córka była jedynym właścicielem certyfikatów Vendo FIZAN.
KNF szuka rachunków…
Komisja Nadzoru Finansowego w odpowiedzi na nasze pytania deklarowała, że analizuje zmiany w akcjonariacie pod kątem prawidłowego wypełniania obowiązków informacyjnych, ale jednocześnie przywoływała zapisy prawa, z których wynikało, że uchybień trudno się dopatrzeć. Wygląda na to, że po naszymartykule postanowiła bliżej przyjrzeć się transakcji przejęcia pakietu akcji Skarbca. Według naszych ustaleń, domy maklerskie otrzymały oficjalne pisma z zapytaniem, czy prowadzą rachunki dla spółek: Perła — Browary Lubelskie i Lubelski Chmiel Investment. Jaki jest cel tego zapytania? KNF odmówiła nam komentarza „z uwagi na ustawową tajemnicę zawodową”.
Przejęcie Aoramu przez tajemniczy Vendo FIZAN to trzecia w ciągu roku zmiana właściciela Skarbca. Najpierw kontrolę nad nim przejął deweloper Murapol, ale po pół roku zmienił strategię i sprzedał go właścicielom Trigona. Ci po kilku miesiącach odsprzedali spółkę Vendo. W ślad za roszadami właścicielskimi szły zmiany kadrowe — ostatnio odwołano prezes Ewę Radkowską-Świętoń i Dariusza Laska, członka zarządu. Na p.o. prezesa delegowano z rady nadzorczej Annę Milewską, w przeszłości wiceprezes BOŚ, do zarządu powołano także Krzysztofa Stupnickiego, byłego wieloletniego prezesa Amplico TFI.
…bank wypowiada umowę
Według naszych ustaleń, zmianom w Skarbcu uważnie przyglądają się banki, które dystrybuują jego fundusze. Santander, który niedawno przejął Deutsche Bank, znaczącego dystrybutora jednostek, wypowiedział mu już umowę.
— Analiza efektywności współpracy z TFI w ramach otwartej architektury jest stałym elementem zarządzania. Przegląd i następująca po nim aktualizacja naszej oferty w naturalny sposób zapewnia naszym klientom najkorzystniejsze rozwiązania. Takie przeglądy mogą skutkować zarówno wycofaniem niektórych produktów z oferty (i wtedy następuje wypowiedzenie umowy), jak również poszerzeniem oferty. Najważniejszy dla nas jest pozytywny i zgodny z oczekiwaniami klientów odbiór wprowadzanych zmian. Efektywności biznesowej współpracy ze Skarbiec TFI zaczęliśmy przyglądać się już w ubiegłym roku. Analiza była prowadzona pod względem salda wpłat i umorzeń oraz przejrzystości i odpowiedzialności wobec naszych klientów. Rzeczywiście, wypowiedzieliśmy umowę dystrybucyjną ze Skarbiec TFI — mówi Monika Nowakowska, rzecznik prasowy Santander Bank Polska.
Zapytaliśmy inne banki, które sprzedają jednostki funduszy Skarbca, jak oceniają pojawienie się nowego akcjonariusza i fakt, że — według naszych ustaleń — jest nim podmiot kojarzony z Józefem Hubertem Gierowskim.
— Jesteśmy w kontakcie z tym TFI. Rozpoczęliśmy proces due diligence Skarbiec TFI w zakresie współpracy przy oferowaniu funduszy inwestycyjnych. Jednostki funduszu oferowaliśmy jedynie grupie najzamożniejszych klientów. Mają oni zapewnione wsparcie osobistych doradców private banking, którzy przekazują im bieżące informacje odnośnie sytuacji w tej instytucji — mówi Piotr Utrata, rzecznik ING Banku Śląskiego.
— Skarbiec Holding oraz Skarbiec TFI są nadzorowane przez Komisję Nadzoru Finansowego. Wierzymy, że komisja ma pełny wgląd we wszystkie szczegóły dotyczące tej transakcji. Dodatkowo zwróciliśmy się do Skarbiec TFI oraz Skarbiec Holdingu z prośbą o informację na temat beneficjentów rzeczywistych stojących za największymi akcjonariuszami. Jako odpowiedzialny dystrybutor na bieżąco monitorujemy sytuację w Skarbcu, jak i pozostałych TFI w naszej ofercie. Zwracamy szczególną uwagę na płynność i przejrzystość portfeli inwestycyjnych oraz proces zarządzania ryzykiem. Zawsze działamy w interesie naszych klientów i w tym przypadku nie będzie wyjątku. W przeszłości pokazaliśmy, że szybko i skutecznie reagujemy na zmiany, które obniżają jakość procesu inwestycyjnego i kontroli ryzyka — mówi Krzysztof Olszewski, rzecznik mBanku.
— Na tym etapie nie będziemy komentować sprawy. Na bieżąco obserwujemy i analizujemy sytuację spółki — mówi Magdalena Ostrowska, z BGŻ BNP Paribas.