Wakacje to okres, kiedy przed autostradowymi bramkami tworzą się korki. Dlatego niektórzy koncesjonariusze zdecydowali się wprowadzić elektroniczne metody płatności, aplikacje itp., by ruch był bardziej płynny. Mogą korzystać z nich np. kierowcy podróżujący między Krakowem a Katowicami oraz Gdańskiem a Toruniem.
Na trasie między Koninem a Świeckiem zazwyczaj nie ma dużych korków, ale użytkownicy często muszą zatrzymywać się na bramkach i płacić gotówką lub kartą. Na 255-kilometrowym odcinku jest aż 10 punktów poboru opłat (PPO). Dlatego Autostrada Wielkopolska (AWSA), koncesjonariusz odcinka Konin—Nowy Tomyśl, i związana z nią AWSA II, zarządzająca trasą Nowy Tomyśl—Świecko, szykują zmiany.
„Spółka analizuje możliwość unowocześnienia systemu poboru opłat przez wdrożenie możliwości elektronicznego wnoszenia opłat z wykorzystaniem technologii automatycznego rozpoznawania tablic rejestracyjnych” — napisano w sprawozdaniu z działalności AWSA za 2019 r., zawierającym także informacje o planach rozwoju. Podobny zapis jest w sprawozdaniu AWSA II.
— Autostrada Wielkopolska pracuje nad elektronicznym systemem, który ułatwi wszystkim kierowcom — zarówno samochodówosobowych, jak i ciężarowych — dokonywanie na bramkach opłaty za przejazd. Chcemy, aby wdrożony system funkcjonował w formule wygodnej dla kierowców i już znanej z innych autostrad. Na przykład formuła stop&go polega na tym, że po zainstalowaniu aplikacji i dopełnieniu formalności kierowca, podjeżdżając do bramek, zatrzymuje się, a po zweryfikowaniu przez system bez przeszkód rusza w dalszą drogę. Docelowo chcielibyśmy wdrożyć także formułę slow&go, czyli przejazd przez PPO bez konieczności zatrzymywania pojazdu — mówi Anna Ciamciak, rzecznik prasowy AWSA, której głównymi akcjonariuszami są międzynarodowy fundusz Meridiam i grupa Kulczyk Investments.
Informuje, że spółka prowadzi dialog techniczny z Ministerstwem Infrastruktury. Decyzja o terminie wdrożenia tzw. videotollingu i płatności za przejazd aplikacjami zapadnie po jego zakończeniu. Grupa ma już doświadczenie w automatycznym sprawdzaniu tablic. Służące do tego celu urządzenia zamontowała na przykład na jednym z mostów między Wrześnią a Koninem. Są wykorzystywane do identyfikacji ciężarówek, których kierowcy łamią zakaz wyprzedzania. Dostęp do danych z systemu ma Policja i Inspekcja Transportu Drogowego.
Zyski z myta
Oprócz wideorejestracji na A2 planowane jest wdrożenie programu lojalnościowego dla częstych użytkowników, zwłaszcza kierowców aut osobowych. Obecnie słono płacą za autostradę — przejazd całym odcinkiem Konin — Świecko kosztuje 84 zł, czyli około 37 gr/km. Auta ciężarowe płacą 139-700 zł w zależności od wielkości, czyli 0,55-2,74 zł/km. Między innymi dzięki wysokim stawkom myta spółka miała w ubiegłym roku 675,3 mln zł przychodów z opłat i prawie 370 mln zł zysku ze sprzedaży, o prawie 104 mln zł więcej niż w 2018.
„Głównymi przyczynami (…) są: wzrost przychodów z tytułu poboru opłat za przejazd autostradą o kwotę 31,1 mln zł (tj. o niecałe 5 pkt proc. r/r), obniżenie poziomu większości kosztów operacyjnych, w tym przede wszystkim wydatków remontowych o 30,1 mln zł r/r, rezerwy na ciężkie utrzymanie autostrady o kwotę 40,4 mln zł r/r, kosztów pracy o 2,5 mln zł r/r czy też poziomu kosztów usług doradczych i prawnych o 2,6 mln zł r/r” — napisano w sprawozdaniu AWSA.
Ujemny wpływ na wynik spółki ma natomiast działalność finansowa, m.in. koszty odsetek, sięgające 493,5 mln zł. Spółka zaciągnęła przed laty kredyty na budowę i eksploatację trasy, a także zdobyła w bankach komercyjnych finansowanie depozytu w Ministerstwie Finansów. Musiała je opłacić, bo Komisja Europejska wydała decyzję dotyczącą odzyskania przez skarb państwa od AWSA 895 mln zł pomocy publicznej. Koncesjonariusz przegrał proces przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej, ale odwołał się od wyroku.
Miliardy na minusie
AWSA zanotowała w ubiegłym roku stratę netto na poziomie 114,87 mln zł. Pomniejsza ona kapitał własny, który jest ujemny — przekracza minus 3,1 mld zł. Spółka zapewnia jednak, że „pomimo naruszenia struktury kapitałów” bieżące przepływy finansowe, projekcje opracowane na podstawie szacunków przepływów pieniężnych netto i przewidywany trend dotyczący kursu złotego do euro umożliwiają niezagrożone kontynuowanie działalności.
— Zarząd nie planuje żadnych ruchów związanych z dokapitalizowaniem spółki. Płynność finansowa pozwala na realizację wszystkich planowanych inwestycji i obsługę zadłużenia — mówi Anna Ciamciak.
AWSA niedawno dobudowała trzeci pas na poznańskiej obwodnicy, na bieżąco realizuje także inwestycje konieczne do utrzymania trasy w standardzie przewidzianym w umowie koncesyjnej. Kapitał AWSA II wynosi natomiast 403 mln zł, o 55,77 mln zł więcej niż w 2018 r. Przychody z usług eksploatacyjnych wyniosły 256,6 mln zł, zysk na sprzedaży 102 mln zł, a netto 92,8 mln zł. Wpływy z opłat pobieranych przez AWSA II są przekazywane do Krajowego Funduszu Drogowego, a koncesjonariusz otrzymuje od państwa opłatę za dostępność. Taki model rozliczeń został wprowadzony, ponieważ zarządzany przez spółkę odcinek Nowy Tomyśl-Świecko został zbudowany w modelu partnerstwa publiczno-prywatnego. Trasa Konin-Nowy Tomyśl, na którą koncesję ma AWSA, działa w systemie BOT, czyli „zbuduj, operuj i przekaż państwu”. W tym modelu zarządca utrzymuje siebie i drogę z myta płaconego przez kierowców.
OKIEM PRZEWOŹNIKA
Za drogo dla TIR-ów
ANDRZEJ SZYMAŃSKI, dyrektor zarządzający firmy Dartom
Przejazd najczęściej używanymi pojazdami ciężarowymi o wadze 24 ton zalicza się do czwartej kategorii opłat na A2 i kosztuje 271 zł. Najdrożej jest na odcinku Konin–Nowy Tomyśl, gdzie opłaty przekraczają 1,5 zł za km, podczas gdy w Niemczech są na poziomie 0,19 EUR, czyli około 1 zł. Choć na trasie Nowy Tomyśl–Świecko jest znacznie taniej, to ze względu na wysokie ceny na odcinku z Konina przewoźnicy omijają A2, wybierając alternatywną drogę nr 92, na której obowiązują niższe stawki w systemie viaToll. Dla tych, którzy jednak korzystają z A2, wdrożenie systemu poboru opłat na podstawie automatycznej rejestracji tablic może być udogodnieniem. Przede wszystkim jednak upłynni ono przejazd aut osobowych.