DELPHI OBIECUJE
BUDOWĘ FABRYKI
Należący do GM koncern próbuje uzyskać zwolnienia celne na półprodukty do wytwarzania komponentów
Delphi Automotive Systems, światowy lider w produkcji komponentów samochodowych, rozważa budowę w Tychach kolejnej fabryki. Jej profil produkcji byłby podobny do istniejącego już zakładu wytwarzającego układy kierownicze. Możliwe, że obie firmy zatrudniałyby od 300 do 500 osób. Zbliżony byłby też koszt inwestycji — 70 mln USD (259 mln zł). Koncern nie ruszy jednak z projektem, jeśli nie uzyska ulg celnych.
Delphi zadomowiło się na polskim rynku. Kontroluje już cztery fabryki części samochodowych. Zapowiada budowę kolejnej oraz przejęcia mniejszych producentów. Problem w tym, że jego najmłodsze dziecko, czyli tyska wytwórnia układów kierowniczych, balansuje na krawędzi opłacalności.
Zagrożone inwestycje
— W ubiegłym roku uzyskaliśmy kontyngent na surowce i półprodukty. Staraliśmy się o to także na 1999 r., ale do tej pory nie otrzymaliśmy odpowiedzi. Jeżeli produkcja części nie będzie chroniona systemem ceł i kontyngentów, to ich wytwórcy stracą motywację do inwestowania w tym kraju. Przeniosą się np. na Węgry, gdzie zagraniczne firmy mają znacznie więcej ulg — podkreśla Leszek Waliszewski, prezes Delphi Automotive Systems Polska.
Jego zdaniem, idealnym rozwiązaniem byłoby obłożenie komponentów cłami i jednoczesna rezygnacja z ceł na półprodukty wykorzystywane do budowy np. układów kierownicznych. Rozwiązanie takie z jednej strony motywowałoby producentów części do inwestowania, a z drugiej eliminowałoby z rynku firmy, które zdecydowały się na prymitywny montaż aut, unikając nakładów na rozwijanie produkcji.
Cena normalności
— Ważne jest, jakiego rodzaju technologie chciałby przyciągnąć polski rząd. W fabrykach wykorzystujących zaawansowane rozwiązania przemysłowe koszty robocizny sięgają kilku procent, a przy wytwarzaniu prostszych części — kilkudziesięciu procent. W przypadku tych ostatnich Polska nie jest już tak atrakcyjnym krajem jak kilka lat temu, niewiele dzieli nas np. od Hiszpanii, gdzie działa już fabryka Delphi o podobnym profilu do zakładu w Tychach — mówi prezes.
Zdaniem Leszka Waliszewskiego, polska polityka celna wyraźnie preferuje producentów samochodów, a zniechęca do inwestycji producentów komponentów. Cło na półprodukty do wytwarzania komponentów samochodowych wynosi 15 proc., podczas gdy dostawy części do montażu bezcłowego samochodów zwolnione są z opłat celnych.
— Mamy sojuszników w Ministerstwie Gospodarki, którzy chcą stworzyć system regulacji motywujący do lokowania produkcji komponentów w Polsce, jednak Ministerstwo Finansów niechętnie patrzy na zwolnienia z ceł dla firm wytwarzających komponenty w kraju. Urzędnicy resortu finansów tłumaczą swoje stanowisko koniecznością uzyskania ustalonych dochodów budżetowych. Takie podejście może mieć jednak negatywny wpływ na rynek pracy w Polsce, gdyż w razie ustanowienia ceł bardziej opłacalny może być dla nas import komponentów z fabryk Delphi w Hiszpanii lub spółek Delphi i Daewoo w Korei — uważa Leszek Waliszewski.
Jak podkreśla szef krajowego oddziału Delphi, gdyby koncern znał wcześniej założenia polityki celnej MF, mocno zastanawiałby się nad uruchomieniem produkcji komponentów w Polsce.
Nowe inwestycje
Spośród komponentów wytwarzanych przez Delphi na świecie w Polsce nie są jeszcze produkowane elementy wyposażenia wnętrza z tworzyw sztucznych, układy hamulcowe oraz układy sterowania pracą silnika (między innymi elementy układu wtrysku paliwa) i zarządzania energią. Delphi zastanawia się nad uruchomieniem w krośnieńskiej fabryce firmy produkcji układów hamulcowych. Już od dawna koncern rozgląda się za firmą gotową do podjęcia współpracy w produkcji komponentów z tworzyw sztucznych. Leszek Waliszewski przyznaje, że z kilkoma producentami tworzyw sztucznych prowadzone są negocjacje, nie wyklucza, że Delphi przejmie jednego z nich, ale nie chce ujawniać nazwy żadnego kandydata.
— Jeżeli w kraju działają fabryki o zbliżonym profilu, staramy się podejmować z nimi współpracę. W dalszej kolejności rozważane są inwestycje w budowę nowych zakładów — twierdzi Leszek Waliszewski.
W planach firmy jest także rozpoczęcie w Polsce produkcji układów sterujących pracą silnika. Niektóre z tych przedsięwzięć mogą być rozpoczęte jeszcze w tym roku.
Centrum badawcze
Na początku ubiegłego roku zarząd Delphi zdecydował o ulokowaniu w Krakowie Centrum Technicznego — ośrodka badawczo- -rozwojowego firmy. W początkowej fazie centrum będzie zatrudniało 700 inżynierów, a koszt inwestycji wyniesie 30 mln USD, czyli ponad 110 mln zł. Budowa centrum potrwa rok. Rozpocznie się wiosną tego roku.
Krakowski ośrodek będzie projektował i badał elementy zawieszenia. Na całym świecie działa 27 takich placówek, a plany ich restrukturyzacji zakładają wyłonienie spośród nich trzech wiodących. Kraków miałby być jednym z nich. Jeżeli ten plan będzie realizowany, zatrudnienie w krakowskim centrum technicznym może wynieść ponad 1400 osób.
Najświeższą decyzją zarządu amerykańskiego giganta jest nadanie warszawskiemu przedstawicielstwu statusu ośrodka koordynującego politykę inwestycyjną i handlową koncernu w całej Europie Środkowej i Wschodniej. Odpowiedzialnym za ten projekt będzie właśnie Leszek Waliszewski.
NIE PRZEGAPIĆ SZANSY: Za dwa, trzy lata zostaną zniesione cła na importowane samochody i części do nich. Jeżeli Ministerstwo Gospodarki chce zachęcić producentów komponentów do inwestowania w Polsce, powinno to robić teraz. Za dwa lata będzie już za późno — uważa Leszek Waliszewski, prezes Delphi Automotive Systems Polska.
DELPHI W POLSCE
n Delphi Chassis Systems Krosno — produkcja amortyzatorów
n Delphi Polska Automotive Systems — produkcja układów kierowniczych w Tychach
n Delphi Automotive Systems Polska — główna siedziba w Warszawie, fabryka układów termicznych w Ostrowie Wielkopolskim, fabryka wiązek elektrycznych w Jeleśni
DELPHI W ŚWIECIE
Delphi jest największym na świecie producentem komponentów samochodowych. Firma ma 208 fabryk, z czego 63 w Europie Środkowej i Wschodniej. Zatrudnia 204 tys. pracowników, w tym 4500 w Polsce. Specjalizuje się w produkcji elementów układu sterowania pracą silnika, wiązek elektrycznych, poduszek powietrznych oraz elementów karoserii z tworzyw sztucznych. Do niedawna 100 proc. akcji spółki należało do firmy General Motors. Od 5 lutego akcje Delphi notowane są na nowojorskiej giełdzie. Dotychczas GM sprzedał 20 proc., a do końca roku zamierza sprzedać wszystkie akcje Delphi.
Artur Burak