Dochody z podatku od towarów i usług to oczko w głowie każdego ministra finansów. VAT to ponad 40 proc. wszystkich wpływów do kasy państwa i jednocześnie największa pozycja, jaką fiskus co roku oddaje podatnikom.
2— W ostatnich latach kwoty zwrotów podatku VAT systematycznie rosną — podkreśla Maciej Kacymirow, doradca podatkowy w kancelarii Greenberg Traurig Grzesiak. Z wstępnych szacunków Ministerstwa Finansów (MF) wynika, że tylko w ubiegłym roku do przedsiębiorców wróciło około 87,5 mld zł, prawie o 1,5 proc. więcej niż rok wcześniej. Eksperci nie mają wątpliwości — to powód do radości, bo świadczy o tym, że nasz biznes podbija towarami i usługami rynki zagraniczne.
Motor nie słabnie
Globalny kryzys finansowy udało nam się przejść relatywnie suchą nogą. Szczególnie dobrze ten czas wykorzystali eksporterzy, którzy od 2008 r. zwiększyli udział w europejskim rynku o ponad jedną czwartą. Fala sukcesu nadal niesie polskie firmy, a w ubiegłym roku udało nam się osiągnąć historyczną nadwyżkę w handlu zagranicznym. Doradcy podatkowi nie mają wątpliwości, że w ekspansji eksportowej trzeba szukać źródeł dla dziesiątków miliardów złotych, które fiskus musiał przelać na konta firm. — Rosnące zwroty VAT są skutkiem stale rosnącego eksportu i wewnątrzwspólnotowychdostaw z Polski za granicę — wyjaśnia Radosław Piekarz, ekonomista i doradca podatkowy w kancelarii A&RT.Takie transakcje objęte są 0-procentową stawką podatku, a więc eksportująca firma wykazuje nadwyżki VAT naliczonego, czyli od zakupów, nad należnym, czyli od własnej sprzedaży.
— Większe zwroty powinny w gruncie rzeczy cieszyć, bo przecież związane są ze wzrostem sprzedaży polskich przedsiębiorców — podkreśla Radosław Piekarz. Rząd zachęca firmy, żeby ambitniej ruszały z owocami swojej pracy na coraz bardziej egzotyczne rynki na Dalekim Wschodzie czy Ameryce Południowej, obiecując, że powoła specjalną agencję, która będzie wspierała globalne aspiracje rodzimego biznesu. Zanim plan będzie miał jakiekolwiek szanse powodzenia, jeszcze przez długie lata będziemy handlowali głównie z Unią Europejską, której udział w krajowym eksporcie stanowi prawie 80 proc. Dzięki słabemu złotemu i postępującemu ożywieniu w gospodarkach naszych głównych partnerów biznesowych ekonomiści przewidują, że także w tym roku eksporterom nie zabraknie pracy. Ministerstwo Rozwoju ocenia, że chociaż dynamika wzrostu eksportu spowolni nieco do 7 proc. r/r, to jego wartość przekroczy już 190 mld EUR. Eksperci przypuszczają jednak, że nie tylko w eksporcie kryje się wytłumaczenie dla imponujących zwrotów podatku. Kolejna hipoteza dotyczy coraz lepiej radzącego sobie rynku nieruchomości komercyjnych.
— Szacuje się, że w ubiegłym roku wartość transakcji w tym sektorze wzrosła o ponad 4 mld EUR, czyli prawie o 30 proc. Tymczasem tego typu transakcje również bardzo często wiążą się ze zwrotami VAT uzyskiwanymi przez nabywców nieruchomości — mówi Maciej Kacymirow.
Karuzela nie nakręca
Doradcy podatkowi przypominają, że nie tylko uczciwi przedsiębiorcy sięgają po zwrot podatku od towarów i usług.
— Częściowo zwroty wynikają z przestępstw karuzelowych. Trudno jednak ocenić proporcję między prawidłowymi a nienależnymi zwrotami — przyznaje Radosław Piekarz. W ubiegłym roku urzędy kontroli skarbowej udaremniły zwrot z VAT wartości zaledwie 168 mln zł. Fiskus jednak coraz uważniej patrzy podatnikom na ręce. — Już od dłuższego czasu wnioski o zwrot VAT są pod baczną uwagą organów podatkowych. Zauważalna praktyka wstrzymywania zwrotów i częste decyzje odmowne sprawiają, że schematy wyłudzeń są coraz mniej kuszące, a przez to rzadziej stosowane — podkreśla Maciej Kacymirow.
Rykoszetem trafia to jednak w uczciwy biznes, do którego pukają inspektorzy podatkowi, a przedłużające się kontrole mogą doprowadzić do problemów z płynnością. — Nie sądzę jednak, aby rosnące zwroty VAT były skutkiem działalności przestępczej — uważa doradca podatkowy A&RT.Nie zmienia to faktu, że problemy z roku na rok dynamicznie narastają. Tylko w 2015 r. urzędy kontroli skarbowej wykryły wyłudzenia w VAT wartości 16,8 mld zł — o 85 proc. więcej niż rok wcześniej. © Ⓟ
168 mln zł Taka była wartość udaremnionych w ubiegłym roku przez fiskusa zwrotów VAT.