Na początku 2003 r. rozpocznie się komercjalizacja i prywatyzacja jednostek badawczo-rozwojowych. Resort gospodarki chce znaleźć inwestora dla 50 instytutów. Chętnych do ich kupna ponoć nie brakuje.
Ministerstwo Gospodarki zamierza uporządkować nadzór nad 118 podległymi jednostkami badawczo-rozwojowymi (JBR). Najlepsze utrzymają dotychczasowy status, a 50 zostanie skomercjalizowanych i potem sprywatyzowanych. Kilkunastu jednostkom grozi likwidacja.
Najbardziej dochodowe dziedziny działalności instytutów to: telekomunikacja, mechanika precyzyjna oraz farmacja i biotechnologia. Wśród około 80 rentownych JBR najlepiej radzi sobie Przemysłowy Instytut Telekomunikacji, który w tym roku będzie miał około 18 mln zł zysku. Wraz z 12 innymi jednostkami stara się on o status państwowego instytutu badawczego. Uzyska go dopiero po akceptacji przez Radę Ministrów wieloletniego programu badawczego. Państwowe instytuty badawcze będą miały zapewnione kilkuletnie finansowanie z budżetu i mogą stać się centrami konsolidacji sektorów.
JBR o mniej strategicznym znaczeniu dla państwa będą szukały inwestora. 29 z nich prowadzi już na ten temat negocjacje. Pionierem jest w tym wypadku Instytut Farmaceutyczny, który uzyskał zgodę rządu na powołanie spółki pracowniczej. Duża część JBR zostanie sprzedana poprzez prywatyzację bezpośrednią.
— Liczymy na konsolidację branży, widzimy kilku partne- rów, ale to dalekosiężne plany, bo sama komercjalizacja potrwa około roku — ocenia Krzysztof Łopaciński, dyrektor Instytutu Turystyki.
Komercjalizacja rozpocznie się w pierwszym kwartale przyszłego roku, wtedy też ostatecznie okaże się, które instytuty zostaną zlikwidowane. Ministerstwo Gospodarki wysłało monit do 10 JBR, które funkcjonują na granicy opłacalności. Pięć jest już likwidowanych.
— W ciągu ostatnich pięciu lat zlikwidowane zostało 17 JBR, ale wciąż istnieją jednostki przynoszące straty. Ich zadłużenie sięga 68 mln zł — ocenia Jerzy Owczarek, dyrektor departamentu jednostek badawczo-rozwojowych i współpracy naukowej Ministerstwa Gospodarki.
Te JBR, których nie uda się sprzedać, zostaną wniesione do tworzonej przez resort gospodarki Agencji Restrukturyzacji JBR. Planowane jest to na trzeci kwartał przyszłego roku.