Po uzyskaniu tytułu wykonawczego, czyli tytułu egzekucyjnego, np. nakazu zapłaty zaopatrzonego w klauzulę wykonalności, przedsiębiorca może złożyć do komornika wniosek o wszczęcie egzekucji z majątku dłużnika, jeśli ten nie spłaca zobowiązania lub robi to nieterminowo. Warto pamiętać o zasadach dotyczących wyboru właściwej kancelarii. Dzięki nim przedsiębiorca zwiększa szanse na szybką egzekucję.
Zgodnie z prawem wierzyciel sam decyduje o tym, która kancelaria pomoże mu odzyskać dług. Są jednak pewne ograniczenia w tym zakresie - co do zasady komornicy podejmują czynności na terenie swoich rewirów, czyli obszarów właściwości sądu rejonowego, przy którym działają. Przedsiębiorcy powinni zatem wybierać spośród kancelarii, które prowadzą egzekucje na terenie, na którym znajduje się miejsce zamieszkania dłużnika (w przypadku osób fizycznych) lub siedziba firmy (gdy chodzi o spółkę prawa handlowego).
Prawo w niektórych przypadkach umożliwia wierzycielom skorzystanie z usług komornika z innego rewiru niż ten właściwy dla jego sprawy, o ile obejmuje on obszar apelacji. Kiedy kancelaria będzie mogła pozytywnie odpowiedzieć na wniosek przedsiębiorcy i podjąć się ściągania długu?
- Zgodnie z prawem komornik, który spełni pozytywne przesłanki, takie jak skuteczność działania, mała zaległość w egzekucji spraw oraz ich odpowiednia liczba, może przyjąć sprawy także spoza swojego rewiru, czyli z obszaru całej apelacji. Obecnie w Polsce mamy takich obszarów 11. Dla przykładu w skład apelacji wrocławskiej, czyli w obszar właściwości Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu, wchodzą sądy rejonowe z województwa dolnośląskiego oraz opolskiego i z tego terenu wierzyciel- przedsiębiorca może wybrać komornika do prowadzenia egzekucji. Kancelaria odmówi wszczęcia postępowania, jeśli nie spełnia wspomnianych powyżej przesłanek – wyjaśnia Martyna Lasocka, komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w Oławie.
O czym należy pamiętać, składając wniosek egzekucyjny do komornika spoza rewiru? W takich przypadkach przedsiębiorca powinien zaznaczyć, że dokonuje wyboru kancelarii na podstawie art. 10 ust. 3 ustawy o komornikach sądowych.
- Jeżeli taka klauzula nie jest zawarta w jego treści, komornik niestety musi odmówić wszczęcia postępowania. Czasem wierzyciele zapominają, że dodanie takiego oświadczenia woli jest niezwykle ważne – podkreśla Martyna Lasocka.
Wyjątki od reguły
Są jednak kategorie spraw, których prowadzenie zostało zastrzeżone wyłącznie dla komorników właściwych ze względu na obszar sądu rejonowego. W takich przypadkach przedsiębiorcy nie mogą dokonać wyboru kancelarii spoza rewiru.
- Należą do nich między innymi egzekucje z nieruchomości. Tutaj właściwy będzie zawsze komornik, w którego okręgu jest ona położona. Poza tym zasada wyboru kancelarii spoza rewiru nie obejmuje spraw dotyczących egzekucji w przedmiocie wydania nieruchomości. Który komornik będzie wówczas właściwy? Zawsze ten, w okręgu którego położona jest nieruchomość. Wyjątkiem od zasady są również postępowania o sporządzenie spisu inwentarza. W takich sprawach właściwy będzie zawsze komornik, w okręgu którego zmarły posiadał ostatnie miejsce zamieszkania. Ograniczenie swobody wyboru kancelarii dotyczy również postępowań o sporządzenie protokołu stanu faktycznego. Wówczas właściwy będzie zawsze komornik, w okręgu którego ma zostać sporządzony dokument – wymienia Przemysław Małecki, rzecznik Krajowej Rady Komorniczej.
Również sprawy o opróżnienie pomieszczeń, w tym lokali mieszkalnych, z osób lub rzeczy, zastrzeżone są wyłącznie dla komorników właściwych ze względu na obszar sądu rejonowego.
Kiedy nastąpi odmowa
Warto pamiętać o tym, że kancelaria w określonych sytuacjach nie podejmie się egzekucji, wykonania postanowienia o udzieleniu zabezpieczenia albo wykonania europejskiego nakazu zabezpieczenia na rachunku bankowym. Wystarczy, że zostanie spełniony przynajmniej jeden z warunków wskazanych w ustawie o komornikach sądowych. O jakich sytuacjach mowa?
- Komornik wybrany przez wierzyciela nie podejmie się sprawy, gdy w zakresie prowadzonych przez niego egzekucji zaległość przekracza sześć miesięcy, chyba że łączna liczba wszystkich spraw, jakie wpłynęły do kancelarii w roku poprzednim, wynosi maksymalnie 1 tys. To samo ma miejsce, gdy liczba wszystkich spraw, które wpłynęły w danym roku do kancelarii, przekroczyła 2500, a skuteczność w zakresie prowadzonych przez nią egzekucji w roku poprzednim nie przekroczyła 35 proc. Prawo przewiduje jeszcze jeden warunek - gdy liczba wszystkich spraw, które wpłynęły w danym roku, przekroczyła 5 tys. Warto pamiętać o tym, że komornik może odmówić danemu przedsiębiorcy podjęcia działań, jeżeli liczba wniosków egzekucyjnych, jakie wpłynęły od niego do kancelarii w danym roku przekroczyła 100 – informuje rzecznik Krajowej Rady Komorniczej.