Wariant omikron wpłynął już na prezentację danych o wykonaniu budżetu. Freeland, która jest wicepremierem i szefową resortu finansów w rządzie Justina Trudeau, zamiast przedstawiać informację w parlamencie, zrobiła to wirtualnie. Dwie osoby z jej biura są zarażone Covid-19 i choć Freeland nie miała z nimi kontaktu, a testy we wtorek nie wykazały u niej obecności koronawirusa, zdecydowała, że będzie się izolować.
W budżecie zarezerwowano 4,5 mld CAD na dodatkowe koszty związane z wariantem omikron, w tym wzmocnienie bezpieczeństwa na granicach. 29 mld CAD przewidziano na dalsze programy pomocowe. Rząd zakłada takie wydatki, choć na rynku pracy zatrudnienie jest wyższe niż przed pandemią i poziom zatrudnienia wynosi 106 proc. sytuacji sprzed marca ub.r. Dla porównania – w USA to obecnie 83 proc.
Rząd szacuje, że wzrost gospodarczy Kanady będzie wyższy niż w poprzednich projekcjach: 4,2 proc. w 2022 r i 2,8 proc. w 2023 r.
Szacunki wykonania deficytu budżetowego wskazują, że wyniesie on 144,5 mld CAD i będzie o 10 mld CAD niższy od zakładanego. To skutek m.in. mniejszych niż projektowane wydatków podczas pandemii. Zmniejszono też szacunki relacji długu federalnego do PKB w bieżącym roku budżetowym, z 51,2 proc. zakładanego wiosną w budżecie do 48 proc. Aktualizacja zawiera jednak zastrzeżenie o możliwych zmianach ze względu na „znaczącą niepewność” konsekwencji wariantu omikron.
W rządowej informacji jest także m.in. zapowiedź łącznej wypłaty 742 mln CAD na pomoc finansową dla seniorów i zwiększenia uproszczonych odliczeń podatkowych za pracę w domu, z 400 CAD do 500 CAD.
Zaledwie w poniedziałek parlament udzielił mniejszościowemu rządowi wotum zaufania, popierając expose przedstawione 23 listopada br., po wznowieniu przez parlament obrad po wrześniowych wyborach.
Expose na początek 44 kadencji parlamentu rząd zatytułował: „Budując odporną gospodarkę: czystsza i zdrowsza przyszłość dla naszych dzieci”. „Nasza Ziemia jest w niebezpieczeństwie(…) Nie możemy sobie pozwolić na czekanie” - podkreśliła odczytująca mowę tronową gubernator generalna Kanady Mary Simon.
Priorytetem dla rządu Trudeau pozostaje zapanowanie nad pandemią, w tym szczepienia. W expose zapowiedziano też wzmocnienie systemu publicznej opieki zdrowotnej.
Rząd uznał, że właśnie teraz jest moment na zmiany w gospodarce, w tym na budowę zielonej gospodarki. Wyzwaniem pozostaje inflacja, podobnie jak w innych krajach, szacunki mówią o 7,6 proc. w 2021 r, dwa razy więcej niż zakładano w budżecie.
Priorytetami będą budownictwo mieszkaniowe i przedszkola. Rząd federalny dofinansuje tanie przedszkola we wszystkich prowincjach, by rodzice płacili 10 CAD dziennie, umowy nie zawarła jeszcze tylko największa prowincja Kanady, Ontario.
Wsparcie dla budownictwa mieszkaniowego ma być również pomocą dla osób bezdomnych. W dniu, gdy parlament słuchał expose, ukazał się raport bazujący na danych o transakcjach na rynku nieruchomości, wskazujący, że 25 proc. kupujących nieruchomości w Ontario, to inwestorzy. Dziesięć lat temu byli najmniejszą grupą kupujących, obecnie są największą, a eksperci ostrzegają, że inwestycyjne kupowanie nieruchomości jest powodem drastycznych wzrostów cen. Tylko w ciągu minionego roku ceny nieruchomości w Ontario wzrosły o 19,3 proc.
Wśród priorytetów znalazło się też zmniejszanie skali przemocy z użyciem broni. Zapowiedziano plan przeciwdziałania przemocy wobec kobiet i dyskryminacji.
Rząd zamierza wspierać społeczną różnorodność, w tym język francuski, czyli drugi oficjalny język Kanady. Wielkie firmy internetowe mają zostać prawnie zobowiązane do finansowego uczestniczenia w tworzeniu i promocji kanadyjskich produkcji.
„W obliczu rosnących tendencji autorytarnych i rywalizacji o władzę, Kanada musi wzmacniać pokój międzynarodowy, rządy prawa, demokrację i szacunek dla praw człowieka” - napisano w ostatniej części, odnoszącej się do spraw międzynarodowych. Rząd zapowiedział utrzymanie sojuszy, ale jednocześnie „pogłębianie partnerstwa w rejonie Indo-Pacyfiku i w Arktyce”.
Expose rządu nazywane w Kanadzie mową tronową, jest odczytywane podczas uroczystego posiedzenia parlamentu przez osobę, która jest gubernatorem generalnym, reprezentującym monarchię brytyjską. Mary Simon, która objęła tę funkcję w lipcu br., jest pierwszą gubernator generalną będącą rdzenną mieszkanką Kanady.