Od 1 maja wiele podmiotów przywozi do Polski z innych państw UE samochody osobowe, zapominając, że ciąży na nich obowiązek zapłaty akcyzy.
W państwach członkowskich Unii Europejskiej samochody osobowe nie są traktowane jako wyroby akcyzowe zharmonizowane, co oznacza, że zasady ich opodatkowania nie są ujednolicone. W Polsce podlegają one akcyzie na mocy art. 80 ustawy z 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym — dalej ustawa (DzU nr 29, poz. 257 z późn. zm.). W myśl tych przepisów, generalnie podatnikami podatku akcyzowego są osoby fizyczne oraz osoby prawne dokonujące przywozu samochodów z UE (tzw. nabycia wewnątrzwspólnotowego), importu oraz sprzedaży samochodu przed jego pierwszą rejestracją w kraju.
Jaka stawka
Stawki podatku akcyzowego od wewnątrzwspólnotowego nabycia samochodu osobowego, generalnie są uzależnione od pojemności silnika oraz wieku pojazdu. Natomiast jej wysokość kalkulowana jest od kwoty wynikającej z faktury lub innego dowodu zakupu (podstawa opodatkowania).
W przypadku nabycia aut nie starszych niż dwuletnie, przed ich pierwszą rejestracją w kraju, obowiązują dwie stawki podatku akcyzowego liczone od podstawy opodatkowania:
- dla samochodów osobowych o pojemności silnika wynoszącej 2000 ccm i niższej stawka wynosi 3,1 proc.,
- dla aut o pojemności silnika powyżej 2000 ccm stawka wynosi 13,6 proc.
Sytuacja wygląda inaczej dla samochodów starszych niż dwa lata wliczając do wieku samochodu rok jego produkcji. Przepisy rozporządzenia w sprawie obniżenia stawek podatku akcyzowego (DzU nr 87, poz. 825) określają specjalny wzór dla obliczenia akcyzy od takich samochodów. Jest on m.in. dotępny na stronach resortu finansów: www.mf.gov.pl.
Przed przywozem samochodu z innych krajów UE podmiot powinien obliczyć podatek akcyzowy wynikający ze stawek zamieszczonych w tabeli. Dodatkowo oprócz kosztu związanego z obowiązkiem uiszczania podatku akcyzowego, podatnik musi uwzględnić wymogi dokumentacyjne.
Zakres obowiązków podmiotów dotyczących podatku akcyzowego jest różny. Uzależniony jest od tego, czy podatnicy prowadzą działalność gospodarczą polegającą na handlu samochodami czy też nie.
Dla siebie...
W przypadku nabycia wewnątrz- wspólnotowego samochodu osobowego przez osobę fizyczną ma ona obowiązek w terminie do 5 dni złożyć deklarację uproszczoną do właściwego naczelnika urzędu celnego (tzw. deklarację AKC-U) oraz uiścić w 5-dniowym terminie podatek akcyzowy.
Dopiero po uiszczeniu akcyzy urząd celny może wydać dokument potwierdzający zapłatę podatku, który należy przedstawić przy dokonywaniu rejestracji pojazdu.
...na sprzedaż
Szerszy zakres obowiązków dokumentacyjnych nałożono na podmioty prowadzące działalność polegającą na handlu samochodami. Muszą one składać deklarację AKC–U i uiszczać akcyzę w terminie do 5 dni licząc od dnia nabycia pojazdu. Dodatkowo podlegają innym obowiązkom wynikającym z przepisów akcyzowych. Są to:
- dokonanie rejestracji (na formularzu AKC-R);
- składanie deklaracji podatkowych (na formularzu AKC-3/E);
- składanie informacji podsumowujących.
Podstawowym obowiązkiem podatników nabywających z UE samochody osobowe jest uiszczenie akcyzy na podstawie kwoty wynikającej z faktury lub innego dokumentu stanowiącego dowód zapłaty. Należy zaznaczyć, iż przedstawiona kwota powinna odzwierciedlać rzeczywistą wartość samochodu z uwagi na uprawnienie urzędników z urzędów celnych do dokonywania weryfikacji danych w pięcioletnim okresie.
Joanna Mierzwińska
starszy konsultant w dziale doradztwa podatkowego PricewaterhouseCoopers