Cofnijmy się o dwa lata. Ogromna większość przedsiębiorców planujących innowacje czy ryzykowne projekty musiała finansować je z własnej kieszeni. Fundusze na tego typu działalność były dostępne zaledwie w trzech programach z dotacjami, na które było mnóstwo chętnych. Reszta musiała obejść się smakiem. Nowa unijna siedmiolatka przyniosła pod tym względem zwrot o 180 stopni. W najbliższych latach dotacje będą przeznaczane głównie na projekty nowatorskie. Jeśli chodzi o instrumenty wsparcia — przedsiębiorcy mają w czym wybierać. Przedsmak dotacyjnej oferty mamy w tym roku, ale pełną moc programy z dofinansowaniem pokażą w zbliżających się dwunastu miesiącach.
Znane, jak i nowe
Głównym źródłem pieniędzy na innowacyjne projekty jest program operacyjny Inteligentny Rozwój (POIR). Dziś prezentujemy przyszłoroczne konkursy tego programu przeznaczone na wsparcie firm. Wiele z nich jest już znanych przedsiębiorcom z obecnego roku lub nawet z poprzedniej perspektywy — ale obok nich pojawiają się wypracowane po konsultacjach premierowe instrumenty. W większości konkursów będą mogły wystartować firmy ze wszystkich branż, ale są też inicjatywy przeznaczone tylko dla graczy z określonych sektorów. Wspólny mianownik planowanych naborów? Nacisk na nowoczesne technologie i premiowanie wspólnej realizacji projektów przez przedsiębiorców i jednostki naukowe. Często będzie to wymóg konieczny do otrzymania funduszy z Brukseli. Ciężarem organizacji naborów podzielą się Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) oraz Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) — te dwie instytucje przeprowadzą najwięcej konkursów. Największa część dotacyjnego tortu, bo aż 2,1 mld zł, będzie do wzięcia w ramach „Szybkiej ścieżki”, czyli poddziałania 1.1.1 POIR. Tu mamy nowość — wydzielenie konkursu i budżetu tylko dla mikro-, małych i średnich firm MSP realizujących projekty w regionach słabiej rozwiniętych (do tej pory podział dotyczył tylko firm MSP i dużych). W trzech naborach o pieniądze zawalczą przedsiębiorcy, którzy planują badania przemysłowe lub eksperymentalne prace rozwojowe prowadzące do opracowania nowych lub ulepszonych rozwiązań. Gdy obudzimy się w nowym roku, kilka naborów z 2015 r. wciąż będzie jeszcze trwało. Chodzi np. o „Kredyt na innowacje technologiczne” czy „Krajowe Klastry Kluczowe”. Pierwszym konkursem, który zostanie ogłoszony w 2016 r., jest Demonstrator. To znany jeszcze z poprzedniej perspektywy program, w którym można dostać pieniądze na projekty demonstracyjne i instalacje prezentujące efekty badań. Planowane są dwa nabory, a na firmy czeka łącznie okrągły miliard złotych.
Fundusze na sektory
Najwięcej nowinek pojawia się wśród programów branżowych. Przedsiębiorcy oswoili się już z nazwami Innolot i Innomed. Teraz dołączą do nich kolejne inicjatywy przeznaczone tylko dla przedstawicieli konkretnych sektorów. Pierwszy ruszy Innochem. Po pieniądze na przedsięwzięcia B+R istotne dla rozwoju branży będą mogły sięgnąć firmy chemiczne. Warto zwrócić uwagę, że do tej pory nie było żadnego programu, który wspierałby wyłącznie i bezpośrednio tę dziedzinę. Start już 1 lutego, w puli jest 120 mln zł. Swoje szanse na granty będą mieli przedsiębiorcy działający w przemyśle odzieżowym i tekstylnym. Dla nich powstał Innotextile. Finansowane będą prace B+R związane m.in. ze zrównoważonym rozwojem surowców i technologii włókienniczych oraz zastosowaniem elektroniki i informatyki. W pierwszej turze rozdzielonych zostanie 60 mln zł. Natomiast trzeci nowy program sektorowy, czyli InnoSBZ, wesprze sektor systemów bezzałogowych. Chodzi np. o rozwój dronów, które mogłyby być szeroko wykorzystywane w rolnictwie czy transporcie. Tu w pierwszym naborze do wzięcia będzie 50 mln zł. Wśród instrumentów dostępnych dla wszystkich branż uwagę zwraca nowy program ułatwiający firmom dostęp do rynku kapitałowego — 4 Stock. Jego celem jest pozyskanie przez przedsiębiorców zewnętrznego finansowania o charakterze udziałowym i dłużnym. Efektem tych działań ma być wprowadzenie w firmie innowacyjnych zmian produktowych lub technologicznych. Przedsiębiorcy ponownie będą mogli ubiegać się m.in. o bony na innowacje i dotacje na ochronę własności przemysłowej. Zainteresowaniem znów powinno cieszyć się poddziałanie „Badania na rynek”. W jego ramach PARP przyzna aż 800 mln zł na wdrożenie wyników prac B+R kupionych lub prowadzonych przez firmy.
7,5 mld zł To łączna kwota dofinansowania, jaką mogą otrzymać firmy w konkursach POIR w 2016 r.