„Murzynka” wraca do Muzeum Narodowego

EBE
opublikowano: 2012-03-21 00:00

SZTUKA

Obraz Anny Bilińskiej- -Bohdanowiczowej zaginiony w czasie II wojny światowej zostanie przekazany dziś Muzeum Narodowemu w Warszawie przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

„Murzynka” została namalowana w 1884 r. Przez wiele lat znajdowała się w kolekcji znanego mecenasa sztuki Dominika Witke-Jeżewskiego. W 1933 r. kolekcjoner oddał ją w depozyt Muzeum Narodowemu. Tuż przed wybuchem wojny obraz odkupiło muzeum i wpisało do inwentarza swoich zbiorów. Dokładnie nie wiadomo, co się z nim działo przez kolejne lata. Przypuszcza się, że zaginął dopiero po upadku Powstania Warszawskiego.

Poszukiwania „Murzynki” zaczęły się w 1945 r. Wpisano ją do katalogu strat wojennych i bazy Stolen Works of Art Interpolu. Nie dało to żadnych rezultatów. Dopiero we wrześniu 2011 r. obraz pojawił się w domu aukcyjnym Villa Grisebach w Berlinie. Jego pracownicy poinformowali, że od 1953 r. znajdował się w muzeum Georga Schaefera w Schweinfurcie i nosił tytuł „Murzynka z nagą piersią”. W 1988 r. znalazł się w zbiorach prywatnych. Ich właściciel postanowił wystawić go na aukcji w Villa Grisebach 25 listopada przy estymacji 12-15 tys. EUR.

Strona polska, z inicjatywy ministra kultury Bogdana Zdrojewskiego, zorganizowała wyjazd przedstawicieli MNW do Berlina w celu potwierdzenia autentyczności dzieła. Przygotowano też pełną dokumentację potwierdzającą jego pochodzenie. Rozmowy prowadzone za pośrednictwem niemieckiej kancelarii zakończyły się ugodą. Rekompensatę posiadaczowi obrazu wypłaciła Fundacja Bankowa im. Leopolda Kronenberga przy City Handlowym.

To kolejny sukces ministerstwa kultury. Trzy lata temu Bogdan Zdrojewski przekazał Muzeum Narodowemu pieniądze na wykup obrazu „Śmierci Ellenai” Jacka Malczewskiego. W ubiegłym roku wróciła do Polski wycofana z aukcji (w DA Eva Aldag w Buxtehude pod Hamburgiem) „Pomarańczarka” Aleksandra Gierymskiego. Odzyskano też dwa obrazy Juliana Fałata: „Nagankę na polowaniu w Nieświeżu” i „Przed polowaniem w Rytwianach” oraz „Portret Laszczki” Józefa Mehoffera, który MNW wylicytowało na aukcji w Desie Unicum za 230 tys. zł — zakup również sfinansowało ministerstwo. Poszukiwania „Włoszki” — drugiego z zaginionych obrazów Anny Bilińskiej-Bohdanowiczowej, trwają.