Biura: Najwięcej płacą najemcy w londyńskiej dzielnicy West End. Warszawa znalazła się na 33. miejscu globalnego rankingu Cushman & Wakefield
Autorzy raportu „Powierzchnie biurowe na świecie 2013” („Office Space
Across the World 2013”) podkreślają, że przez niewystarczającą podaż
najlepszych biur w Londynie czynsze w dzielnicy West End wzrosły o 2
proc.
— Londyn nie traci atrakcyjności. W ubiegłym roku czynsze za najlepsze
powierzchnie wzrosły wskutek niewystarczającej podaży. Wraz z ożywieniem
gospodarczym można oczekiwać ich dalszego wzrostu — ocenia Digby Flower,
dyrektor działu London Markets w firmie Cushman & Wakefield.
Centralny Obszar Biznesu w Hongkongu spadł na drugą pozycję w rankingu
najdroższych lokalizacji biurowych świata, natomiast rejon Zona Sul w
Rio de Janeiro awansował z ósmego na trzecie miejsce, dzięki wzrostowi
czynszów o 43 proc. W skali światowej czynsze za najlepsze powierzchnie
biurowe wzrosły w 2012 r. o 3 proc., głównie za sprawą wysokich wzrostów
w Ameryce Południowej. Niepewne prognozy ekonomiczne spowodowały jednak
większą ostrożność najemców na wielu rynkach. Według Cushman & Wakefield
firmy będą dążyć do obniżania kosztów najmu.
Europa, Afryka, Bliski Wschód
Spadek optymizmu przedsiębiorców wpłynął na wysokość czynszów w regionie
EMEA (Europa, Afryka, Bliski Wschód). Wzrost czynszów był znikomy
zwłaszcza w Europie Zachodniej, gdzie wyniósł zaledwie 0,3 proc. W
Europie Środkowo-Wschodniej czynsze wzrosły o 2 proc.
— Najemcy obniżają koszty renegocjując umowy lub przeprowadzając się do
obiektów oferujących lepsze warunki — mówi Barrie David, starszy
konsultant z europejskiego działu badań firmy Cushman & Wakefield.
Warszawa zajęła 33. pozycję w rankingu ogólnoświatowym. Wyjściowe stawki
czynszów w najlepszych biurowcach w Centralnym Obszarze Biznesu w 2012
r. to 24-27 EUR/mkw./ miesięcznie.
— Mimo dość słabych wyników w Europie rynek biurowy w
Polsce wciąż się rozwija, o czym świadczy wzrost popytu o 4 proc. w
Warszawie i o 13 proc. w innych dużych miastach. Rosnąca podaż prowadzi
jednak do nieznacznego wzrostu wskaźnika pustostanów — wyjaśnia Richard
Aboo, partner, dyrektor działu powierzchni biurowych w polskim oddziale
Cushman & Wakefield.
Ameryka Północna i Południowa
W ujęciu regionalnym czynsze wzrosły najbardziej — o 10 proc. — w
Ameryce Północnej i Południowej. Rio de Janeiro jest najdroższym miastem
na półkuli zachodniej i w porównaniu z 2011 r. awansowało w rankingu
ogólnoświatowym o pięć miejsc — na trzecią pozycję. Zainteresowanie
Ameryką Południową nie dotyczyło wyłącznie Brazylii — w stolicy Kolumbii
Bogocie najwyższe czynsze wzrosły o 65 proc., natomiast w Limie w
sąsiadującym Peru — o 7 proc.
— W 2012 r. popyt na powierzchnię biurową wzrósł w Brazylii. Duże firmy
międzynarodowe poszukują biur wysokiej jakości, jednak ich dostępność
jest coraz bardziej ograniczona, zwłaszcza w niektórych rejonach Rio de
Janeiro — podkreśla Marina Cury, dyrektor działu powierzchni biurowych w
firmie Cushman & Wakefield, Brazylia.
W Ameryce Północnej najwyższe czynsze wzrosły w 2012 r. o 9 proc.,
głównie za sprawą znacznych podwyżek na kilku wyróżniających się rynkach
takich jak San Francisco (19 proc.) i Calgary (29 proc.), głównie dzięki
ekspansji sektora energetycznego i technologicznego. W pierwszej
dziesiątce najdroższych lokalizacji biurowych znalazł się także Środkowy
Manhattan (Madison/Piąta Aleja), który w porównaniu z ubiegłym rokiem
spadł o jedno miejsce — na ósmą pozycję.
Azja i Pacyfik
W Azji Hongkong i Tokio znalazły się odpowiednio na drugim i piątym
miejscu zestawienia najdroższych lokalizacji biurowych świata. Najwyższe
czynsze wzrosły w ubiegłym roku o 3 proc.
— W 2012 r. zmniejszył się popyt na biura w Centralnym Obszarze Biznesu
w Hongkongu, co spowodowało znaczny spadek czynszów. Wynikało to z
restrukturyzacji w instytucjach bankowych i finansowych. W tym roku
czynsze będą nadal spadać ze względu na nieznaczny wzrost podaży, ale w
pierwszych miesiącach 2014 r. mogą rosnąć — prognozuje John Siu,
dyrektor biura firmy Cushman & Wakefield w Hongkongu.
Pekin, który w poprzednich dwóch latach odnotowywał imponujące wzrosty
czynszów za najlepsze powierzchnie biurowe, spadł o jedno miejsce w
rankingu — na siódmą pozycję, ponieważ w minionych 12 miesiącach czynsze
utrzymały się niezmienionym poziomie. Natomiast w Indiach czynsze
znacznie wzrosły w ubiegłym roku — o 25 proc. w rejonie Connaught Place
w New Delhi.