NFT walczą o przetrwanie

Od szczytów z listopada 2021 r. amerykański indeks technologiczny Nasdaq Composite spadł o ponad 20 proc., a w tym samym czasie bitcoin stracił połowę wartości. Wysoka inflacja, rosnące stopy procentowe i zagrożenia geopolityczne ciążą na wycenach instrumentów finansowych uważanych za ryzykowne. Przecena dopadła zarówno te tradycyjne, jak i alternatywne, a więc spoza rynków regulowanych.

Inwestorzy z rynków akcji czy kontraktów terminowych doświadczyli w przeszłości wielu kryzysów, dzięki czemu są w stanie w pewnym stopniu przewidzieć, jak będą zachowywać się kursy wybranych instrumentów. W przypadku wirtualnych aktywów obecne spadki cen i ogólny pesymizm są pierwszymi w historii. Część tokenów w ostatnich dwóch miesiącach straciła ponad połowę wartości, spadła również liczba aktywnych inwestorów. Może to być chwilowy zastój lub początek upadku świata internetowych przedmiotów.

Oznaki słabości

Pierwszym symbolicznym wydarzeniem, które w kwietniu zwróciło uwagę na problemy, jakie w ostatnim czasie napotyka rynek NFT, była aukcja tokenu przedstawiającego pierwszego tweeta Jacka Dorseya, twórcy Twittera. Sina Estavi, malezyjski biznesmen, który kupił ten NFT w zeszłym roku za 2,9 mln USD postanowił upłynnić wirtualny majątek. Najwyższa ofertą, jaką otrzymał, było jednak 14 tys. USD, więc odłożył sprzedaż na “lepszy moment”.

Podobny los spotkał właściciela NFT z kolekcji promowanej przez rapera Snoop Dogga. Inwestor zapłacił za token “Doggy #4292” podczas pierwotnej emisji około 32 tys. USD. Gdy zdecydował się go odsprzedać na giełdzie, najwyższą oferta jaką otrzymał było 210 USD.

Coraz częściej okazuje się, że nie wystarczy znane nazwisko lub marka, aby dana kolekcja tokenów była sukcesem. Spada liczba aktywnych inwestorów, coraz mniej jest nowych uczestników rynku, a podaż nie ustaje. Według danych ChainAnalysis na jednego kupującego przypada dziennie pięć NFT. Ten brak równowagi między produkcją a popytem jest obecnie głównym problemem.

Okres, w którym gracze giełdowi chcą posiadać wirtualne aktywa dla samego faktu posiadania, bezpowrotnie minął. Inwestorzy mają coraz mniej wolnej gotówki, przez co bardziej im zależy na jakości i perspektywach wzrostu wartości inwestycji. W trudnych dla giełd czasach inwestorzy interesują się więc tylko tymi kolekcjami NFT, które w ich mniemaniu są czymś innym, niż “skokiem na kasę”.

Efekt rozmycia

Do niedawna symbolem jakości w świecie NFT był prowadzony przez DapperLabs rynek NBA TopShots, filmików przedstawiających zagrania zawodników z meczów amerykańskiej ligi koszykówki. Od początku istnienia oferował on uczestnikom możliwość handlu tokenami oraz zakupu paczek zawierających trzy losowo dobrane NFT.

Początkowo, przy dynamicznym wzroście aktywnych użytkowników popyt na paczki był bardzo duży i każdy inwestor, któremu udało się takową kupić był w stanie zarobić na odsprzedaży jej zawartości. Emisje odbywały się co kilka tygodni, a rozmiary były na tyle małe, że nie wszystkim udawało się je kupić.

Obecnie jednak częstotliwość produkcji nowych tokenów wzrosła, mimo że liczba aktywnych inwestorów jest mniejsza niż kiedyś. To powoduje masowe spadki cen prawie wszystkich istniejących już tokenów. Historyczna średnia cena sprzedaży większości z nich jest wyższa niż obecna.

Przez pewien czas NFT traktowano trochę jak akcje i kupowano je, aby być częścią danej społeczności. O ile jednak akcje jednej spółki trudno odróżnić - wszystkie są takie same i mają jedną wartość rynkową, to każdy z tokenów ma unikatowe cechy, które determinują jego wartość. Podaż akcji jest ograniczona, natomiast NFT można produkować w nieskończoność. Inwestor nie ma na to wpływu, a jest to główny czynnik obniżający wartość już istniejących aktywów.

W poszukiwaniu jakości

Sposobem producentów NFT na walkę z obecnymi problemami są nowe emisje kolekcji o ograniczonej dostępności. Wielu znanych twórców tokenów skupiło uwagę na jednym produkcie, licząc na wiarę kupujących w jego perspektywy. Mimo że średnie rynkowe ceny odsprzedaży spadły, kwoty padające przy pierwotnych emisjach równają się tym ze szczytu szału na wirtualne aktywa.

W tym sprzyjającym środowisku rozwinęły się “Moonbirds”. Stworzona przez grupę Proof Collective kolekcja 10 tys. komputerowo wygenerowanych sów utrzymywała przy życiu runek tokenów w ostatnich tygodniach. Ceny kolorowych ptaków na rynku wtórnym w ciągu dwóch tygodni od premiery wahały się między 60 tys. USD a 480 tys. USD (kurs emisyjny wynosił 7,5 tys. USD). Ich wolumen sprzedaży w kwietniu był osiem razy większy niż jakiejkolwiek innej kolekcji. Co ciekawe, ruch na tokenach z innych kolekcji studia Proof Collective był bliski zera.

Te wydarzenia prawdopodobnie zainspirowały ligę NBA do stworzenia nowych koszykarskich NFT. W ramach kolekcji “The Association NFT” wygenerowano 30 tys. wirtualnych zdjęć przedstawiających wszystkich zawodników NBA. Użytkownicy otrzymali losowo dobranego koszykarza, którego wygląd będzie się zmieniał z biegiem czasu i wraz z nowymi osiągnięciami. W pierwszym tygodniu od premiery wolumen sprzedaży sięgał kilku tysięcy dziennie. Pod koniec kwietnia nie przekraczał on natomiast stu.

Nowi liderzy

Powtarzane na rynku kapitałowym stwierdzenie, iż “przedmiot jest warty tyle, ile za niego ktoś zapłaci” boleśnie dotknęło jedną z najpopularniejszych kolekcji – “Bored Ape Yacht Club”. Do niedawna jej przedstawiciele regularnie meldowali się w zestawieniu pięciu najdroższych tokenów miesiąca, jednak w kwietniu ich ślad był widoczny tylko w rankingach wolumenu sprzedaży.

Najdroższym NFT był “Ͼ 7756” z kolekcji “CryptoPunks”, sprzedany za 3 mln USD. Drugie miejsce zajęła sowa “#2642” z nowej serii “MoonBirds”. Ostatni stopień podium oraz czwarte miejsce zajeły grafiki “Life and Death” oraz “Mantel Rojo” wydane przez “SuperRare”. Zestawienie zamknął “#3904”, kolejny przedstawiciel “księżycowych sów”.