Do większych miast często bez problemu można dojechać pociągiem, a czasem nawet dolecieć samolotem. Mieszkańcy mniejszych miejscowości nie zawsze mają ten komfort. Pozostaje im transport autobusowy. Dlatego wiele samorządów przykłada dużą wagę do funkcjonalności i estetyki dworca autobusowego. Tyle że nie mają pieniędzy na sfinansowanie takiej inwestycji. Jak sobie z tym radzą?
Inwestycja po spotkaniu
W Opatowie w woj. świętokrzyskim stary dworzec przy ul. 1 Maja nie nadawał się do użytku. Modernizację utrudniał nieuregulowany stan prawny nieruchomości, na której stał. W budowę nowego dworca władzom miasta udało się zaangażować spółkę Publima z Ostrowca Świętokrzyskiego.
— Na realizację inwestycji nie podpisano żadnej umowy między samorządem a firmą Publima. Były ustalenia ustne dotyczące możliwości powstania dworca na działce należącej do spółki. I na tę okoliczność zawarto porozumienie między gminą, dyrekcją PKS w Ostrowcu Świętokrzyskim i Publimą — opowiada Małgorzata Stankowska-Kolasińska, inspektor ds. komunikacji społecznej i działalności gospodarczej w Urzędzie Miasta w Opatowie. Publima zbudowała dworzec, w którym znalazło się miejsce także na spory market. Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej z Ostrowca Świętokrzyskiego wydzierżawiło od spółki plac i pomieszczenia dworcowe. Miasto nie udzieliło Publimie żadnych ulg ani nie zwolniło jej od podatku od nieruchomości, na której znajduje się dworzec. Stworzy tylko na ulicy możliwość wjazdu. Jak mówi Małgorzata Stankowska- -Kolasińska, w tej sprawie również nie było żadnej formalnej umowy między gminą a firmą.
— Mając na uwadze bezpieczeństwo podróżnych, burmistrz podjął decyzję, że ta inwestycja zostanie wykonana przez gminę. Powstaje projekt budowlany. Gmina uzyskała pozwolenie na budowę, ale bardzo ograniczony budżet na 2016 r. nie przewiduje jej w tym roku — informuje Małgorzata Stankowska-Kolasińska.
Lepszy niezależny operator
Podobnie — choć już w sformalizowany sposób — odbyło się to w Nowym Targu. Wojciech Watycha, naczelnik wydziału rozwoju i urbanistyki w tamtejszym urzędzie miejskim, informuje, że najpierw właścicielem obiektu była spółka PKS Nowy Targ z Grupy MPK — Łódź. Potem odkupiła go warszawska firma Dekada i zdecydowała o utworzeniu tam centrum handlowo-komunikacyjnego (otwarto je w marcu 2014 r.). — Po stronie miasta leżało przygotowanie planu miejscowego. Dekada uczestniczyła w pracach nad jego tworzeniem jeszcze przed kupnem nieruchomości. Zależało jej na jak największej powierzchni handlowej, a miastu — na funkcjonalności i wielkości dworca. Udało się wypracować satysfakcjonujące porozumienie. Firma wybudowała też rondo przy dworcu. Operatorem dworca miał być PKS Nowy Targ, ale po jego upadłości tę rolę wzięła na siebie Dekada. Dla przewoźników to z pewnością lepiej, bo operator nie jest jednocześnie ich konkurencją — wyjaśnia Wojciech Watycha. Poza 12 zadaszonymi stanowiskami dla autobusów na terenie dworcowym powstało również 150 miejsc parkingowych i centrum handlowe o powierzchni 3380 mkw. z 18 lokalami. Podobne przedsięwzięcie Dekada zrealizowała także w Myślenicach.
Opłacalność i popularność
Jak tłumaczy Aleksander Walczak, prezes Dekady, z ekonomicznego punktu widzenia inwestycje łączące centra handlowe i komunikacyjne nie są bardziej opłacalne niż w sam obiekt handlowy. Czasem nawet wymagają większych nakładów, pokrycia kosztów części dworcowej i skomplikowanego układu drogowego.
— Jednak miejsce, które jest mniej podatne na oddziaływanie konkurencji i wahania koniunktury, przez które przewijają się tysiące ludzi, sprawia, że projekt łączący galerię i dworzec jest w długim terminie korzystny dla inwestora. Gwarantuje dużą liczbę odwiedzin, a tym samym zadowalające obroty sklepów. Właśnie to sprawiło, że w 2016 r. planujemy budowę i otwarcie czwartej Dekady, łączącej funkcję handlową z dworcem autobusowym — tym razem w Ciechanowie. Podpisaliśmy również umowę z PKP na budowę nowych centrów komunikacyjno-handlowych w Koninie i Mińsku Mazowieckim. Powinny się rozpocząć jeszcze w tym roku — mówi Aleksander Walczak. Łączenie dworca z centrum handlowym to coraz popularniejszy sposób na inwestycje komunikacyjne. W 2016 r. za 10 mln zł firma Małopolskie Dworce Autobusowe przebuduje stary dworzec w Nowym Sączu. Ma tam powstać plac manewrowy z 12-19 stanowiskami dla autobusów i budynek handlowo-usługowy o powierzchni około 1 tys. mkw.