Nowy dochód pokryje twoją dawną stratę

Paweł Jakubczak
opublikowano: 2006-01-19 00:00

Twoja zlikwidowana spółka cywilna poniosła stratę? Nie martw się, możesz ją odliczyć od dochodu z obecnie prowadzonej działalności gospodarczej.

Pani Bożena C. była wspólnikiem spółki cywilnej. Na dzień likwidacji spółki i zarazem likwidacji działalności gospodarczej wspólnicy ponieśli straty.

— Czy można odliczyć te straty od dochodów, które uzyskają byli wspólnicy w przyszłości z działalności gospodarczej prowadzonej już samodzielnie — pyta pani Bożena.

Tak. Będzie to możliwe, bo wynika z przyjętej w ustawie o PIT reguły dotyczącej rozliczania strat.

Z tego samego źródła

O czym mówi ta reguła? Otóż przedsiębiorcy rozliczają straty w PIT w ramach tego samego źródła przychodów. Jednym z takich źródeł jest pozarolnicza działalność gospodarcza, czyli działalność zarobkowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły, prowadzona we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, z której przychody nie są zaliczane do innych źródeł przychodów. Chodzi zatem o przychody z wszelkich form działalności gospodarczej prowadzonej przez przedsiębiorców — zarówno indywidualnej (na własny rachunek), jak i w formie spółki osobowej (np. cywilnej, jawnej, partnerskiej).

Reasumując: dla prawa przedsiębiorców do odliczenia straty nie ma znaczenia, czy działalność gospodarcza, która obecnie przynosi im dochody, jest prowadzona przez nich w tej samej formie, co działalność, która uprzednio przyniosła stratę.

Tylko strata wspólnika

Jeśli więc czytelniczka poniosła w latach ubiegłych stratę z działalności gospodarczej prowadzonej w formie spółki cywilnej, to może tę stratę odliczyć od dochodu osiąganego obecnie z indywidualnej działalności gospodarczej. Ale jest ważne zastrzeżenie. Otóż odliczeniu podlega strata poniesiona przez czytelniczkę, a nie przez spółkę cywilną (traktowaną jako odrębny podmiot). Spółka cywilna nie jest bowiem płatnikiem podatku dochodowego.

Przychody związane z działalnością prowadzoną w formie takiej spółki i koszty ich uzyskania są rozliczane dla poszczególnych wspólników proporcjonalnie do ich prawa udziału w zysku. Przy tym, jeśli nie ma przeciwnego dowodu, to przyjmuje się, że prawa wspólników do udziału w zysku są równe.

Pani Bożena może zatem odliczyć od dochodu tylko tę część straty poniesionej z działalności w formie spółki, która przypadała na nią proporcjonalnie do jej udziału w zysku rozwiązanej spółki. Nie może zaś odliczyć straty, która przypadała na pozostałych wspólników.

Jak rozliczyć

— Przedsiębiorca rozlicza stratę według ogólnych zasad, tj. w ciągu pięciu kolejnych lat podatkowych, następujących bezpośrednio po roku, w którym poniósł stratę — mówi Mariusz Gumola, prawnik z kancelarii Chałas i Wspólnicy.

W którymkolwiek z tych lat odliczeniu od dochodu z działalności gospodarczej podlega nie więcej niż 50 proc. straty. Może to być dokonane już przy obliczaniu miesięcznych zaliczek na podatek — taką możliwość przewiduje wzór deklaracji na zaliczki miesięczne (formularze PIT-5 i PIT-5L).