Co zrobić, aby zminimalizować zużycie surowców, emisję dwutlenku węgla, ograniczyć składowanie i wytwarzanie śmieci? Czy receptą na wspomniane problemy jest gospodarka o obiegu zamkniętym (GOZ)? Między innymi na te pytania odpowiadają autorzy najnowszego badania Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP) „Ocena zapotrzebowania na wsparcie przedsiębiorstw w zakresie GOZ”.
Eksperci rządowej agencji zwracają uwagę na wyczerpywanie się surowców naturalnych i zmiany w środowisku, które negatywnie wpływają na życie i zdrowie ludzi. Zachęcają przedsiębiorców do wykorzystywania z nowo powstałych odpadów jako surowców w kolejnych etapach produkcyjnych. Takie rozwiązania przewiduje koncepcja GOZ, która zdaniem specjalistów PARP jest dla firm zarówno wyzwaniem, jak i szansą. Autorzy raportu nie mają jednak wątpliwości, że zmiany dotyczące racjonalnego korzystania z zasobów naturalnych zachodzą tu zbyt wolno.
Nowe modele biznesowe
Eksperci zalecają MŚP wprowadzanie nowych modeli biznesowych, które odpowiadają koncepcji GOZ. Jak podkreślają, powinny one zaowocować nowymi możliwościami rozwoju dla MŚP.
Z raportu wynika, że obecnie większość przedsiębiorców deklaruje, że wdraża rozwiązania dotyczące GOZ, bo chcą dostosować działalność firm do wymaganych regulacji. Eksperci szacują, że w niedalekiej przyszłości przedstawiciele biznesu nie będą odczuwali kosztów wprowadzania wspomnianych rozwiązań.
Recykling i odzysk odpadów to zaledwie ułamek całej koncepcji GOZ. U jej podstaw leżą zagadnienia związane z selektywną zbiórką śmieci. Chodzi o to, że tylko prawidłowo zebrany surowiec z rynku może być powtórnie zagospodarowany.
Jakie trendy dominują w GOZ? Konsumenci coraz częściej stawiają na ekologiczne rozwiązania, a firmy szukają nowych modeli biznesowych. Dotyczą one inwestowania w nowe źródła energii i projektów związanych z efektywnością energetyczną.
Z raportu wynika ponadto, że kwestie związane z GOZ są priorytetowe u przedsiębiorców działających w krajach nordyckich. Już teraz osiągają oni wysokie wskaźniki dotyczące recyklingu odpadów czy produkcji energii ze źródeł odnawialnych. Polskie firmy na tym tle wypadają w Unii Europejskiej przeciętnie.
Przedsiębiorcy wiedzą, jak ich firmy oddziałują na środowisko, jednak część z nich nie podejmuje działań ekologicznych, głównie ze względu na wysokie koszty wprowadzania odpowiednich rozwiązań. Wielu nie ma też wystarczającej wiedzy na ten temat.
Cykl życia wyrobów
Eksperci PARP wskazują na konieczność zmiany stylu życia wśród Polaków. Zwracają uwagę na cykl życia produktów. Polacy często decydują się na kupno nowego telewizora lub pralki, choć mają urządzenia, które są sprawne i nadal dobrze spełniają swoją rolę.
Zdaniem specjalistów PARP szefom firm brakuje wiedzy na temat nowych modeli biznesowych, a także odpowiednich umiejętności do wprowadzania rozwiązań dotyczących GOZ. Ponadto przedsiębiorcy oczekują, że korzyści związane z prowadzeniem inwestycji ekologicznych pojawią się natychmiast. Nie stać ich na dłuższy okres zwrotu z tych inwestycji. Na to mogą pozwolić sobie jedynie większe firmy, które są w dobrej sytuacji finansowej.
Eksperci PARP nie mają wątpliwości, że MŚP potrzebują wsparcia finansowego, aby mogły wdrażać rozwiązania związane z GOZ. Ważne są też działania informacyjno-promocyjne, w tym programy edukacyjne i kampanie społeczne.