W najbliższych latach digitalizacja procesów biznesowych będzie kluczowa w budowaniu konkurencyjności firm. Rozwiązania cyfrowane są obecne w większości projektów badawczo-rozwojowych, które przedsiębiorcy prowadzą, wykorzystując dotacje i zachęty podatkowe. Firmy znad Wisły, które inwestują w takie dziedziny jak automatyzacja, robotyzacja, informatyzacja, stają się bardziej wydajne, a ich koszty działalności są niższe.

Przedsiębiorstwa, które chcą się cyfryzować, nie muszą czekać, aż na dobre wystartuje nowa perspektywa finansowa i wysypie się worek z grantami na unowocześnianie procesów biznesowych. Wachlarz wsparcia na innowacje cyfrowe już jest dostępny.
Szybka ścieżka
Narodowe Centrum Badań i Rozwoju (NCBR) prowadzi konkurs z dotacjami na projekty badawczo-rozwojowe dotyczące cyberbezpieczeństwa. Agencja przeznaczyła na tego typu przedsięwzięcia 645 mln zł. O dofinansowanie z szybkiej ścieżki, czyli poddziałania 1.1.1 programu operacyjnego Inteligentny Rozwój (POIR), mogą ubiegać się MŚP, duże firmy, konsorcja przedsiębiorstw i jednostek naukowych. Granty sfinansują prace badawczo-rozwojowe, których celem jest opracowanie, przetestowanie, a docelowo wdrożenie nowatorskich produktów i rozwiązań. Zagadnienia badawcze powinny być związane z cyberbezpieczeństwem, cyfryzacją przemysłu i technologiami kreacyjnymi.
Spełnienie wymagań konkursu może być sporym wyzwaniem organizacyjnym i badawczym dla niektórych przedstawicieli biznesu. Powód? Beneficjenci będą mogli ponosić wydatki związane z projektem tylko do 31 grudnia 2023 r. Przedsiębiorcy, którzy nie załapią się na udział w tym konkursie, mogą spać spokojnie. Dostaną kolejną możliwość ubiegania się o wsparcie, gdy tylko wystartują pierwsze nabory z nowego programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki (FENG), następcy POIR. Są one planowane na pierwszy kwartał 2023 r. Granty sfinansują inwestycje firm w nowe rozwiązania cyfrowe i prace B+R.
• mikro- i małe firmy – do 80 proc. na badania przemysłowe, 60 proc. na prace rozwojowe, 90 proc. na prace przedwdrożeniowe
• średnie firmy – do 75 proc. na badania przemysłowe, 50 proc. na prace rozwojowe, 90 proc. na prace przedwdrożeniowe
• duże firmy – 65 proc. na badania przemysłowe, 40 proc. na prace rozwojowe, 90 proc. na prace przedwdrożeniowe
• jednostki naukowe – 100 proc. na badania przemysłowe i 100 proc. na prace rozwojowe
Nie brakuje też wsparcia finansowego i zachęt podatkowych dla przedstawicieli biznesu, którzy stawiają na robotyzację. Jednym z sektorów najbardziej dotkniętych kryzysem energetycznym i najsłabiej zrobotyzowanym jest branża meblarska. W jej unowocześnieniu ma pomóc konkurs dotacyjny pod nazwą „Robogrant”. Organizują go Ministerstwo Rozwoju i Technologii oraz Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości (PARP). W puli jest 29 mln zł. Wnioski o dofinansowanie będzie można składać od 8 listopada do 6 grudnia.
Maria Leszczyńska, menedżer ds. dotacji i stref inwestycyjnych w Ayming Polska, podkreśla, że granty pokryją inwestycje małych i średnich przedsiębiorstw w zakup, instalację i uruchomienie robota przemysłowego wraz z komplementarnymi maszynami i urządzeniami. Dotacje sfinansują też koszty nabycia wartości niematerialnych i prawnych. Chodzi m.in. o oprogramowanie niezbędne do adaptacji i wdrożenia robota do działalności operacyjnej przedsiębiorstwa.
Małe i średnie firmy, które zajmują się produkcją mebli i mają siedzibę na terenie Polski, będą mogły ubiegać się o wsparcie sięgające 85 proc. wydatków kwalifikowanych projektu. Firma może dostać nawet 850 tys. zł.
– Konkurs jest przeznaczony dla przedstawicieli biznesu, którzy w ciągu przynajmniej dwóch z trzech ostatnich zamkniętych lat obrotowych osiągnęli przychody ze sprzedaży nie mniejsze niż 3 mln zł. Projekt nie może rozpocząć się przed terminem, w którym przedsiębiorca zawnioskował o dofinansowanie, natomiast okres realizacji przedsięwzięcia powinien wynosić maksymalnie 18 miesięcy – wyjaśnia Maria Leszczyńska.
Menedżerowie, którzy myślą o rozwoju firm, wiążą go z postępującą cyfryzacją gospodarki. Zjawiska kryzysowe, które są wynikiem m.in. pandemii, wojny w Ukrainie i rosnących cen energii, sprawiają, że kluczowym elementem strategii rozwoju przedsiębiorstw jest konieczność budowania odporności na tego rodzaju ryzyko. Szeroko rozumiana cyfryzacja może być odpowiedzią na wyzwania stojące przed firmami. Wdrażanie rozwiązań cyfrowych jest jednak dla przedsiębiorców dość wymagającym zadaniem. Muszą angażować dodatkowy kapitał. Ponadto niezbędna jest analiza i uporządkowanie procesów biznesowych w firmie, które w przyszłości mogą być zdigitalizowane. Przedsiębiorstwa, które chcą się cyfryzować, często zmieniają modele biznesowe i osiągają wyższe wyniki finansowe. Ich właściciele uzyskują też większe bezpieczeństwo prowadzenia działalności gospodarczej, które zapewnia ciągłość realizacji strategii firmowej w niestabilnym otoczeniu. Warto również zwrócić uwagę na rosnącą cyberprzestępczość. Firmy, w tym szczególnie MŚP, powinny zabezpieczać dane, które mogą stać się celem ataku hakerskiego. W najbliższym czasie zostaną uruchomione pierwsze konkursy dotacyjne w ramach nowej perspektywy finansowej. Spora ich część będzie przeznaczona dla przedsiębiorców, którzy prowadzą projekty związane z transformacją cyfrową. To powinno ułatwić menedżerom podejmowanie decyzji dotyczących digitalizacji biznesu.
Preferencja podatkowa
W przypadku inwestycji przekraczającej 1 mln zł przedsiębiorca może dodatkowo skorzystać z obowiązującej od tego roku ulgi na robotyzację.
– Umożliwia ona odliczenie od podstawy opodatkowania dodatkowych 50 proc. poniesionych wydatków kwalifikowanych stanowiących koszt uzyskania przychodu, który jest związany z inwestycjami w robotyzację. W sumie z wydatkami odliczonymi na zwykłych zasadach daje to 150 proc. preferencji podatkowej. Czas obowiązywania ulgi jest ograniczony. Podatnicy CIT lub PIT mogą rozliczyć ją do końca 2026 r. – zaznacza Maria Leszczyńska.
Poznaj program konferencji “Umowy IT - aspekty prawne i praktyczne”, 1-2 grudnia 2022, Warszawa >>
Rozwiązanie obejmuje wydatki m.in. na zakup nowych robotów i pracujących z nimi maszyn, a także ich leasing.
Urszula Uchmańska, menedżer w Crido, zauważa, że ulga jest przeznaczona dla wszystkich przedsiębiorstw, bez względu na ich wielkość.
– Można objąć nią tylko niedotowaną część kosztów poniesionych na robotyzację. Zachęta podatkowa dotyczy zarówno robotów zakupionych przed 1 stycznia 2022 r., jak i nabytych po tej dacie – podkreśla Urszula Uchmańska.
• cyberbezpieczeństwo (m.in. systemy monitorujące, testujące i analizujące, systemy wykorzystujące sztuczną inteligencję)
• cyfryzacja przemysłu (m.in. wykorzystanie inteligentnych czujników na potrzeby procesów przemysłowych)
• cyfrowe technologie kreacyjne (m.in. rozwój mechanizmów automatycznego generowania treści w grach)
• zakup robotów przemysłowych
• nabycie maszyn i urządzeń peryferyjnych do robotów funkcjonalnie z nimi związanych
• zakup maszyn, urządzeń oraz innych rzeczy funkcjonalnie związanych z robotami przemysłowymi, służących zapewnieniu ergonomii oraz bezpieczeństwa pracy w odniesieniu do stanowisk pracy
• nabycie maszyn, urządzeń lub systemów służących do zdalnego zarządzania, diagnozowania, monitorowania lub serwisowania robotów przemysłowych, w szczególności czujników i kamer
• zakup urządzeń do interakcji pomiędzy człowiekiem a maszyną do robotów przemysłowych
• koszty nabycia wartości niematerialnych i prawnych niezbędnych do poprawnego uruchomienia i przyjęcia do używania robotów przemysłowych
• koszty nabycia usług szkoleniowych dotyczących robotów przemysłowych
• koszty leasingu
Analityka danych
Wiele firm wykorzystujących roboty przemysłowe w codziennej pracy wprowadza na rynek nowe lub ulepszone produkty, procesy lub usługi. Przysługuje im również obowiązująca od 2016 r. ulga B+R. Umożliwia odliczenie od podatku dochodowego 100 proc. kosztów kwalifikowanych. Od tego roku odpis wydatków osobowych wynosi aż 200 proc. Rozliczanie tej zachęty podatkowej bazuje na podobnym mechanizmie, jak w przypadku ulgi na robotyzację. Jest to istotne ułatwienie dla przedsiębiorców.
– Granty na cyfryzację przedsiębiorstw będą również dostępne w ramach programów z nowej perspektywy finansowej. FENG sfinansuje m.in. projekty związane z robotyzacją linii produkcyjnych, analityką danych i optymalizacją produkcji. Ponadto program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021-2027 przewiduje dotacje na przedsięwzięcia dotyczące automatyzacji, robotyzacji i cyfryzacji firm. Tym razem jego beneficjentami będą nie tylko przedsiębiorcy z pięciu województw: lubelskiego, podkarpackiego, podlaskiego, świętokrzyskiego i warmińsko-mazurskiego, lecz również wnioskodawcy z województwa mazowieckiego – z wyjątkiem Warszawy i otaczających ją powiatów – wyjaśnia Urszula Uchmańska.
Dofinansowania na cyfryzację nie zabraknie również w regionalnych programach operacyjnych. Ponadto szansę na pozyskanie funduszy unijnych na ten cel przewiduje też Krajowy Plan Odbudowy. Na projekty związane z robotyzacją i innowacjami zarezerwowano 450 mln EUR. Przedsiębiorcy będą mogli przeznaczyć dofinansowanie m.in. na wdrażanie inteligentnych linii produkcyjnych i budowę tzw. inteligentnych fabryk.

Jako firma specjalizująca się w cyfrowej transformacji przedsiębiorstw, wiemy jak istotną zmianę do biznesu wnosi digitalizacja, ale też widzimy jakim wyzwaniem i często barierą jest finansowanie tego procesu. Dlatego mamy w Moonsteps ekspertów w zakresie pozyskiwania dotacji i zewnętrznego finansowania. Firmy potrzebują wiedzy i doradztwa, jak zrefundować koszty transformacji z wykorzystaniem środków dotacyjnych - często też pomocy w przygotowaniu właściwych dokumentów i spójności rozwiązań technologicznych z deklarowanymi we wnioskach procesami. Pojawiające się programy finansowania dotyczą m.in. wprowadzenia rozwiązań informatycznych i modeli biznesowych opartych o gospodarkę elektroniczną i rozwiązania cyfryzacyjne. Pozwalają na pozyskanie środków na zakup usług programistycznych, aplikacji informatycznych, systemów typu ERP, CRM, zakup sprzętu wspierającego wdrażanie wymienionych rozwiązań, czy też usług doradczych pozwalających na przeprowadzenie procesu cyfryzacji.
Już niebawem rozpoczną się m.in. nabory w konkursach będących częścią programu FENG, którego założeniem jest przede wszystkim wsparcie inteligentnej i innowacyjnej transformacji gospodarczej oraz regionalnej łączności cyfrowej. Budżet programu wynosi aż 7,9 mld EUR i oferuje wsparcie w obszarach polegających m.in. na zwiększeniu potencjału w zakresie badań i innowacji, wykorzystaniu zaawansowanych technologii, wzroście konkurencyjności MŚP, rozwinięciu umiejętności na rzecz inteligentnej specjalizacji. Szeroki zakres przedmiotowy i finansowy czyni możliwe procesy transformacji cyfrowej wyjątkowo dostępnymi dla niemal każdego przedsiębiorcy. Programy są niewątpliwie ogromną szansą na przyspieszenie procesów digitalizacji, które w obecnym, szczególnie po pandemicznym czasie są wręcz koniecznością. Już ostatni konkurs finansujący wdrożenie technologii cyfrowych pokazał jak istotna dla rozwoju biznesu jest to możliwość. W organizowanych przez PARP „Bonach na cyfryzację” wzięło udział aż 6108 przedsiębiorstw, aż 696 otrzymało dofinansowanie, a my mamy przyjemność pracować z kilkoma z nich.
Zdecydowanie warto wdrażać rozwiązania cyfrowe w przedsiębiorstwie, zachęcam również by obserwować najbliższe konkursy, a w razie wątpliwości „czy to dla nas?” chętnie doradzimy i wesprzemy w kwestiach technologicznych.