KOMENTARZ PRAWNIKA
Zmiana ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, która wchodzi w życie 1 stycznia 2016 r. oznacza, że w przypadku gdy obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych wynika z przepisów o rachunkowości (w przypadku przekroczenia wskazanego tam limitu przychodów), przychód z działów specjalnych produkcji rolnej ustala się na podstawie prowadzonych ksiąg rachunkowych. Zmiana przepisu jest zatem niekorzystna dla osób prowadzących działy specjalne produkcji rolnej uzyskujących wysokie przychody.
Spółka jawna jako jedna ze spółek osobowych prawa handlowego nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Podatnikami są poszczególni wspólnicy. W ramach spółki jawnej wspólnicy mogą prowadzić między innymi działalność określaną jako działy specjalne produkcji rolnej, jeżeli spełniają kryteria, aby taką działalność prowadzić.
Przychód z działów specjalnych produkcji rolnej, jeżeli podatnik-wspólnik prowadzi księgi wykazujące ten przychód, ustala się na podstawie ksiąg. Przepisy ustawy o rachunkowości nakładają obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych między innymi na osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, jeżeli ich przychody netto ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych za poprzedni rok obrotowy wyniosły co najmniej równowartość w walucie polskiej kwoty 1 200 000 EUR.
Jednak aktualnie obowiązujące przepisy o podatku dochodowym od osób fizycznych nakładają obowiązek prowadzenia ksiąg na osoby prowadzące działy specjalne produkcji rolnej tylko w sytuacji, gdy osoby te zgłosiły zamiar prowadzenia tych ksiąg, niezależnie od uzyskiwanego przychodu. Wobec tego dochód z tej działalności, jeśli podatnik- -wspólnik spółki jawnej nie złożył we właściwym czasie zawiadomienia o zamiarze prowadzenia ksiąg, ustala się przy zastosowaniu norm szacunkowych dochodu z określonej powierzchni upraw lub jednostki produkcji zwierzęcej, określonych w załączniku do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Dochód szacunkowy ustalany jest na podstawie prawdopodobnej dochodowości określonego rodzaju produkcji, zatem jeśli prowadzona działalność dotyczy produkcji, która okaże się ponadprzeciętnie dochodowa, wówczas opodatkowanie według norm szacunkowych, a nie faktycznie uzyskanego dochodu ustalonego na podstawie ksiąg, jest dla podatnika szczególnie korzystne i jest on niewątpliwie zainteresowany, aby zachować dotychczasowe zasady opodatkowania.
Prowadzenie działalności (działu specjalnego produkcji rolnej) w formie spółki jawnej, także z punktu widzenia opodatkowania, i to z uwzględnieniem zmian wchodzących w życie od 2016 r., jest nadal dobrym pomysłem, zwłaszcza w porównaniu z prowadzeniem tej działalności jednoosobowo. Jednak stanowisko dotyczące zasad utrzymania dotychczasowego opodatkowania przez osoby prowadzące działy specjalne produkcji rolnej uzyskujące wysokie przychody z tej działalności powinno być potwierdzone indywidualną interpretacją podatkową wydaną przez organ podatkowy dla konkretnego podatnika.