Dziś na terenie Polski działa czternaście SSE. Część z nich to niezależne spółki prawa handlowego, a czterema zarządza Agencja Rozwoju Przemysłu S.A. Tarnobrzeska SSE Euro-Park Wisłosan oraz SSE Euro-Park Mielec to oddziały Agencji, natomiast SSE „Starachowice” i Legnicka SSE są jej spółkami zależnymi. Główną zachętą do inwestowania w SSE jest możliwość uzyskania pomocy publicznej w formie zwolnień z podatku dochodowego (CIT lub PIT).
Co zyskujesz dzięki strefie?
Jak tłumaczy Łukasz Kotapski, Wiceprezes Zarządu ARP S.A. ds. Innowacji i Relacji Międzynarodowych, w niektórych regionach, szczególnie w południowo-wschodniej Polsce, gdzie zlokalizowane są trzy strefy ARP S.A., firmy mogą liczyć na najwyższy poziom pomocy publicznej w Unii Europejskiej. Sięga on nawet 70 proc. kosztów kwalifikowanych inwestycji. Oznacza to, że z każdych zainwestowanych 10 mln zł aż 7 mln może zostać odliczone bezpośrednio od należnego podatku dochodowego, co stanowi znaczące wsparcie dla rozwoju przedsiębiorstwa.
Mechanizm ten jest wyjątkowo elastyczny i korzystny dla inwestorów. Przedsiębiorstwo, które nie jest w stanie odliczyć ulgi od razu po zakończeniu inwestycji, np. z powodu braku wystarczających zysków, może to zrobić w późniejszym okresie, gdy sytuacja finansowa na to pozwoli. Możliwe jest również odliczenie całej kwoty w ciągu 15 lat, jeśli w danym roku biznes prosperuje szczególnie dobrze. Dodatkowo zwolnienia z podatku dochodowego mogą być łączone z innymi ulgami, takimi jak zwolnienia z podatku od nieruchomości, co jeszcze bardziej zwiększa atrakcyjność inwestycji w SSE. W przypadku stref zarządzanych przez ARP, aby skorzystać z tych przywilejów, kluczowe jest złożenie wniosku do Agencji przed rozpoczęciem inwestycji.
Podmioty zarządzające często udzielają inwestorom dodatkowego wsparcia. Przykładowo, ARP S.A. oferuje im kompleksowe wsparcie obejmujące pomoc informacyjną i merytoryczną na każdym etapie realizacji projektu, a także sprawną obsługę, z doradcami odpowiadającymi na zapytania ofertowe w ciągu 48 godzin i wydaniem decyzji o wsparciu w ciągu maksymalnie 30 dni. Strefy pod zarządem ARP, w tym Euro-Park Mielec i TSSE Euro-Park Wisłosan, zapewniają dostęp do terenów i infrastruktury dostosowanej do potrzeb różnorodnych branż, co jest szczególnie cenne dla MŚP poszukujących stabilnych warunków do rozwoju.
Dla kogo strefy?
Wbrew obiegowym opiniom inwestorami w SSE nie są wyłącznie duże podmioty gospodarcze. Strefy są otwarte również dla małych i średnich przedsiębiorstw, które mogą skorzystać ze zwolnień z podatku dochodowego. Według danych z Polskiej Strefy Inwestycji polskie firmy z sektora MŚP stanowią zdecydowaną większość beneficjentów decyzji o wsparciu, a ich udział w liczbie projektów stale rośnie.
Wysokość wymaganych nakładów inwestycyjnych, czyli tzw. próg wejścia, jest elastyczna i dostosowana do wielkości przedsiębiorstwa oraz lokalizacji. W niektórych powiatach dla MŚP wystarczy inwestycja w wysokości 200 tys. zł, a nawet w najbardziej rozwiniętych regionach próg ten wynosi już od 4-5 mln zł dla MŚP.
Ważne jest również to, że zwolnienie podatkowe nie jest ograniczone wyłącznie do nowych zakładów. Przedsiębiorcy mogą je uzyskać również na rozbudowę istniejących obiektów, inwestycje w zmianę procesu produkcyjnego czy wprowadzenie nowych produktów. Co więcej, SSE nie są przeznaczone tylko dla firm produkcyjnych. Firmy usługowe, zwłaszcza te działające w obszarze nowych technologii, np. producenci gier komputerowych czy oprogramowania ERP, również mogą skorzystać z ulg. W ich przypadku jako koszty kwalifikowane do zwolnienia mogą zostać zaliczone dwuletnie nakłady poniesione na zatrudnienie nowych pracowników.
Aby nabyć prawo do zwolnienia z podatku dochodowego, należy spełnić określone kryteria ilościowe i jakościowe, zależne od przedmiotu planowanej inwestycji. Pomoc publiczna stanowi pomoc regionalną udzielaną przedsiębiorcy z tytułu kosztów nowej inwestycji oraz tworzenia nowych miejsc pracy. Okres ważności decyzji o wsparciu, zależnie od intensywności pomocy publicznej dla danego obszaru, może wynosić od 12 do nawet 15 lat, jak to ma miejsce w przypadku stref zarządzanych przez ARP.
Warto podkreślić, że inwestowanie w SSE nie wymaga posiadania ziemi w parku przemysłowym. Przywileje przysługują również przedsiębiorcom działającym na własnym terenie lub dzierżawiącym go od innych podmiotów. Kluczowe jest, aby inwestycja znajdowała się na obszarze powiatów objętych właściwością zarządzających strefami.
Przyszłość stref
Specjalne strefy ekonomiczne są doceniane przez inwestorów za rozwiniętą infrastrukturę, sprzyjające otoczenie biznesowe oraz jakość współpracy z władzami strefy. W przyszłości mają one także wspierać polskich przedsiębiorców w procesach odbudowy Ukrainy.
Szczególnie istotną rolę w tym względzie mogą odegrać zarządzane przez ARP strefy w południowo-wschodniej Polsce. Oprócz ich położenia decyduje o tym dostęp do infrastruktury logistycznej, w tym przebiegającej przez nie kolei szerokotorowej (aż 8 z 10 terminali przeładunkowych na linii LHS znajduje się bowiem właśnie w strefach zarządzanych przez ARP). Olbrzymie znaczenie dla tego procesu może mieć także rozbudowana sieć dróg ekspresowych i autostrad w tej części kraju oraz lotniska w Jasionce i Lublinie.
14 specjalnych stref ekonomicznych w ich postaci znanej od 1995 r. będzie funkcjonowało do końca 2026 r. Od 2018 r. działa bowiem Polska Strefa Inwestycji, czyli program wspierania nowych inwestycji na terenie całego kraju. Umożliwia on przedsiębiorcom uzyskanie tych samych ulg, które są gwarantowane firmom działającym na terenie SSE po uzyskaniu tzw. decyzji o wsparciu (DoW). Decyzje te są nadal wydawane przez podmioty zarządzające specjalnymi strefami ekonomicznymi, w zależności od lokalizacji inwestycji. PSI pozwala jednak na uzyskanie zwolnienia podatkowego na terenie całej Polski.
To sprawia, że wparcie dla firm typowe dla działania SSE będzie odgrywać istotną rolę w polskiej gospodarce przez kolejne dziesięciolecia.
Specjalne strefy ekonomiczne od lat przyciągają inwestorów krajowych i zagranicznych, a ich rola staje się coraz bardziej strategiczna. Specjalne strefy ekonomiczne to pulsujące serca innowacji, gdzie technologia przyszłości pisze nowy rozdział polskiej gospodarki.
Strefy są fundamentami rozwoju regionalnego i krajowego. Na przykład nowe deklarowane inwestycje w Euro-Park Mielec i SSE Europ-Park Wisłosan przekroczyły łącznie już w połowie roku poziom 1,5 mld zł. To nie tylko rekordowa liczba, to potwierdzenie atrakcyjności południowo-wschodniej Polski jako nowoczesnego i stabilnego hubu przemysłowego. Region południowo- wschodniej Polski, znany jako dolina lotnicza, teraz rozkwita jako inkubator niezwykle przedsiębiorczych, pomysłowych firm chcących rozwijać się w przeróżnych, innowacyjnych branżach. Agencja Rozwoju Przemysłu wraz z innymi instytucjami z regionu uczestniczy w projekcie stworzenia tzw. Doliny Dronowej — ośrodka, w którym polskie doświadczenia lotnicze zostaną przełożone na realia nowoczesnych technologii i współczesnych potrzeb pola walki.
Strefy przyciągają inwestorów zarówno z sektora MŚP, jak i globalne koncerny, co tworzy ekosystem wzajemnych powiązań, wpływa na wzrost zatrudnienia i podnoszenia kompetencji kadr oraz przekłada się na rozwój lokalnej gospodarki. Wschodnia Polska — dzięki strefom — staje się naturalną autostradą inwestycji między Polską a Ukrainą, a także platformą dla projektów związanych z modernizacją regionu podkarpackiego i południowo-wschodniej Polski, jak i local content.
W strefach funkcjonują firmy działające w bardzo różnych sektorach. ARP S.A. wspiera rozwój zróżnicowanych przedsiębiorstw, zarówno pod względem infrastruktury, jak i innowacyjnych projektów. Na terenie stref Euro-Park Mielec i SSE Euro-Park Wisłosan, które wspierają inwestycje kluczowe w dzisiejszych realiach, w tym w sektorze obronnym, udzieliliśmy wsparcia ponad 600 firmom. W samym SSE Euro-Park Mielec pracuje niemal 44 500 osób, a w ramach Polskiej Strefy Inwestycji w ostatnich latach powstało 4 202 nowych miejsc pracy, co plasuje strefę w czołówce kraju pod względem dynamiki zatrudnienia. Dzięki temu przedsiębiorcy nie tylko rozwijają działalność gospodarczą, ale także budują kompetencje technologiczne, które stanowią fundament dla całego kraju.
Strefy przyczyniają się do modernizacji polskiej gospodarki i budowania przewagi konkurencyjnej polskich przedsiębiorstw na rynkach międzynarodowych. Specjalne strefy ekonomiczne to inkubatory innowacji. Firmy inwestują w nowoczesne linie technologiczne, robotyzację, cyfryzację i badania, co jest jednym z parametrów przy ocenie możliwości udzielenia wsparcia. Dzięki temu przedsiębiorcy zwiększają efektywność, obniżają koszty i rozwijają produkty gotowe na eksport. Co ważne, te inwestycje jako ARP S.A. możemy także finansować na atrakcyjnych warunkach. Ponadto wspieramy rozwój kompetencji lokalnych — poprzez szkolenia, partnerstwa z uczelniami oraz np. Branżowe Centrum Umiejętności w Mielcu. To pozwala budować przewagę konkurencyjną i tworzyć miejsca pracy, które wymagają wysokich kwalifikacji, przygotowując Polskę do wyzwań nowoczesnej gospodarki.